Dirk Poot legt uit waar de Piratenpartij voor staat. Something cool?

Als kritisch lid op afstand van de Piratenpartij sta ik positief tegenover de woorden van de beoogd lijsttrekker Dirk Poot. Erik de Vlieger praat open met hem voor Café Weltschmerz. Poot positioneert de Piratenpartij als een partij die de macht van het parlement wil herstellen. Tegen regeringsakkoorden, Brussel en de macht van de multinationals in. Een goed idee dat bij nieuwkomers past, maar hoe gaat Poot dat realiseren? Hij komt overtuigend over als vrijdenker die een prima vertegenwoordiger is van de progressief-liberale stroming in de Nederlandse politiek. Ongenoemd in het gesprek blijft de krakkemikkige organisatie van de Piratenpartij.

00:00 Het kerkzakje door Bram Bakker (NL TRIO 0390 4379 13)
00:38 Introductie
01:55 Waarom stemmen op de Piratenpartij?
02:55 Kernpunten (Copyright)
05:10 Boekdruk-monopoly’s
06:39 Disney en Presley
09:00 Muziekrechten
10:15 Politieke vertaling
10:55 Evenwicht naar een open informatie samenleving
14:10 Piraten zijn de enige partij die de komst van de digitale wereld in hun politieke programma verwerken
18:09 Andere politieke issues?
19:00 Piratenpartij komt voort uit een criminele organisatie?
24:05 Kernenergie versus thoriumreactoren
28:55 Bootvluchtelingen
30:30 Nagesprek: Privacy, Facebook, Stasi, doneren!
36:53 Doneren (NL TRIO 0390 4379 13)

Zie hier voor blogpostings over de Piratenpartij.

Freek de Jonge schetst populisme als spookbeeld. Waarom?

Freek de Jonge komt bij Pauw & Witteman te laat tot inzicht dat-ie zich maar beter niet kan mengen in het politieke debat. Hij heeft het over ‘populistisch correct‘ tegenover ‘politiek correct‘. Met de voorbeelden dat ‘populistisch correct‘ betekent dat ‘alle Marokkanen zeer criminele tendensen hebben’ of  ‘de gevangenissen volzitten met kleurlingen die crimineler van inborst zijn dan blanken’ zet De Jonge eigen clichés tegenover bestaande clichés. De Jonge maakt niet duidelijk wat ‘populistisch correct‘ is. Laat staan dat-ie kan verklaren waarom het populisme in Europa zo’n opgang maakt. De Jonge praat in tegenstellingen. Hij denkt niet door.

Zijn opponent in het debat Yernaz Ramautarsing bakt er even weinig van. Ze trekken elkaar naar beneden en blijven hangen in hun posities. Met aplomb gooien ze waarheden over tafel die een vraag oproepen: Wat is de waarde van zo’n programma om zich te informeren? Ramautarsing en De Jonge gaan met hun simplificaties voor het onderwerp staan dat meer kennis, nuancering en ‘vrij denken’ vraagt om anderen inzicht te geven.

De Jonge staat niet alleen in zijn neerbuigende houding tegenover populisten. Krantencommentaren spreken hun bezorgdheid uit nu in het Europese Parlement de klassieke middenpartijen bij de komende verkiezingen in mei 2014 dreigen te verliezen. De winst gaat dan naar de rechter- en linkerflank. Zoals de PVV, de Britse UKIP van Nigel Farage, het Franse Front National, maar ook de Piratenpartijen, de Italiaanse Vijfsterren-beweging van Beppe Grillo of de Spaanse Partido X als vertegenwoordiger van de indignados. Al deze partijen dagen met een houding van anti-politiek de zittende macht uit. Zoals nieuwkomers altijd doen. Sommigen zullen zich schikken in de macht als ze op het pluche zitten, maar anderen willen het systeem veranderen. De Jonge en de commentatoren maken zich zorgen over die machtswisseling en weten er geen woorden voor te vinden. Behalve reflecties die ze uit de mottenballen halen, maar die bij oude politieke tegenstellingen passen.

Nogmaals citeer ik als antwoord aan Freek de Jonge wat ik eerder schreef over de grillist Paolo Becchi: ‘Becchi ziet in het oproepen van angst voor het populisme een reactie uit eigenbelang van de zittende macht. De EU is volgens hem een project van de economisch-financiële oligarchie dat werkt als een politieke dictatuur. De ‘traditionele’ partijen die gebundeld zijn in onder meer een sociaal-democratische, christen-democratische en liberale fractie verdelen in dienst van die oligarchie met elkaar de macht en proberen buitenstaanders die dat systeem willen wijzigen te brandmerken als vertegenwoordigers van het populisme. De beweging M5S van Beppe Grillo wil binnen Europa een debat aanzwengelen dat Europa teruggeeft aan de burger. Da’s volgens Becchi waar de bestaande machten bang voor zijn. Met ‘populisme‘ heeft dat volgens hem niks te maken. Het is een gewoon standpunt dat afwijkt van het bestaande. Het spookbeeld van ‘populisme‘ wordt uitsluitend opgeroepen om die oligarchie van economische belangen van grootbedrijven en banken te beschermen.‘ 

Foto: Loesje, 1 Europa, zodat je met 1 staatsgreep klaar bent! Debat rondom het Europees referendum. April 2005.

Kroes verdedigt EU met populistische aanval op tegenstanders

‘Iedereen heeft recht op z’n eigen fouten’, aldus EU-commissaris Neelie Kroes. Ze laat de kans niet liggen om fouten te maken. Met de uitspraak ‘Als je populisme beantwoordt met populisme maak je een immense fout‘ begeeft Kroes zich in een merkwaardig spiegelpaleis. Zij loopt er doorheen, maar suggereert dat zij geen rol speelt en als het ware niet aanwezig is. Maar met deze uitspraak gedraagt ze zich juist als de pure populist.

Twijfel aan de inhoud van de Europese politiek en het project van een Europese Unie laat ze niet toe. Ze staat hooguit twijfel over de vorm toe. Europese politici moeten het voor de zoveelste keer nog maar eens goed uitleggen. Intussen bedrijft ze propaganda voor de EU. Fundamentele kritiek erop doet ze af als populisme. Ze verwijt anderen niet boven de zaak te staan. Maar staat zij dan wel boven de zaak? Het lijkt er totaal niet op.

Twee dagen geleden schreef ik in een posting: ‘De EU is volgens hem [Paolo Becchi] een project van de economisch-financiële oligarchie dat werkt als een politieke dictatuur. De ‘traditionele’ partijen die gebundeld zijn in onder meer een sociaal-democratische, christen-democratische en liberale fractie verdelen in dienst van die oligarchie met elkaar de macht en proberen buitenstaanders die dat systeem willen wijzigen te brandmerken als vertegenwoordigers van het populisme.’ Kroes volgt het mechanisme dat Becchi beschrijft.

Foto: Rita Hayworth schiet haar kogels af in het spiegelpaleis (hall of mirrors) in The Lady from Shanghai (1947).

Kritiek op EU komt van links en rechts. Populisme als spookbeeld

Hoogleraar rechtsfilosofie Paolo Becchi meent in een artikel op het blog van Beppe Grillo dat ‘populisme‘ niet bestaat, maar ‘populisten‘ wel. Populisten zijn zo divers van snit dat ze niet over een kam zijn te scheren. Ze kunnen links of rechts, progressief of reactionair zijn. Wat is immers de overeenkomst tussen Hugo Chávez en Geert Wilders, de Roemeense IJzeren Garde en Mahatma Gandhi, Vladimir Lenin en de Duitse nazi’s?

Becchi ziet in het oproepen van angst voor het populisme een reactie uit eigenbelang van de zittende macht. De EU is volgens hem een project van de economisch-financiële oligarchie dat werkt als een politieke dictatuur. De ‘traditionele’ partijen die gebundeld zijn in onder meer een sociaal-democratische, christen-democratische en liberale fractie verdelen in dienst van die oligarchie met elkaar de macht en proberen buitenstaanders die dat systeem willen wijzigen te brandmerken als vertegenwoordigers van het populisme.

De beweging M5S van Beppe Grillo wil binnen Europa een debat aanzwengelen dat Europa teruggeeft aan de burger. Da’s volgens Becchi waar de bestaande machten bang voor zijn. Met ‘populisme‘ heeft dat volgens hem niks te maken. Het is een gewoon standpunt dat afwijkt van het bestaande. Het spookbeeld van ‘populisme‘ wordt uitsluitend opgeroepen om die oligarchie van economische belangen van grootbedrijven en banken te beschermen. Het zal niet verwonderen dat Paolo Becchi tegen verdere federalisering van de EU is.

In Nederland was er afgelopen week het VVD-kamerlid Mark Verheijen die de Belgische Euroliberaal Guy Verhofstadt een groter gevaar voor Europa vond dan de Franse nationaliste Marine Le Pen. Verheijen moest z’n woorden inslikken. Dezelfde Marine Le Pen bezocht in Den Haag Geert Wilders op zoek naar consensus om te komen tot een eurosceptische fractie in het Europarlement. Marine Le Pen wil trouwens samenwerken met Beppe Grillo en Wilders met Liga Norte. Wat aangeeft dat er grote verschillen tussen de populisten bestaan.

Columnist Bart Wagendorp reduceert de kritiek op het functioneren van de EU tot het patriottisme van rechts-nationalistische partijen. Da’s te simpel. Hiermee vergeet-ie de Groenen, de Linksliberalen, de Anonymisten en Grillisten die niet minder fel tegen de huidige EU zijn die de burger steeds minder ziet staan en de economische belangen van de elites steeds meer dient. Kritiek komt van beide flanken. De discussie moet erover gaan of het gewenst is of de verzorgingsstaat vanwege ‘rationalisaties’ afgebroken wordt en de burgerrechten worden ingeperkt. Vraag is of de linkse en rechtse eurofoben de EU willen opblazen of willen hervormen. Da’s het verschil om ze wel of niet te steunen. Het geëmmer over populisme is een afleiding.

Foto: Affiche Europa Circus met dodensprong  van artiest Le Météore. 1962.

Pleidooi voor bewustwording en actie: tegen de controlestaat

De controlestaat. Tja, wat is dat? Wat zijn de kenmerken ervan? Ik vat er een paar samen: beperking van de burgerrechten (einde aan privacy), manipulatie en annexatie van de media, usurpatie van de macht door de staat, hechte samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven, militarisering van de samenleving, uitschakeling van toezicht en controle op de staatsmacht. Enfin, 1984 in werking, maar door toepassing van techniek nog erger. Een voorbeeld is het geintegreerde camerasysteem TrapWire dat aan de hand van gezichtsherkenning in Amerikaanse en enkele Europese steden geinstalleerd is. Het volgt u en mij door de stad zonder dat we weten.

Kunnen we de controlestaat tegengaan? In augustus 2012 schreef ik: ‘Macht en tegenmacht komen steeds meer lijnrecht tegenover elkaar te staan. Niet alleen op internet, maar ook op straat. Alleen niet in de gevestigde media en de politiek. De samenwerking tussen bedrijfsleven en overheid is niet nieuw, maar neemt in de VS steeds grotere vorm aan. Nog eens versterkt door de technische mogelijkheden van toezicht op burgers in hun leefomgeving. De controle op de macht komt steeds meer op afstand te staan. De uitdaging voor burgers, activisten en kritische politieke partijen is om dat tegen te gaan.‘ Zijn we nu wijzer geworden?

Welke vorm moet die uitdaging krijgen? En zijn de uitdagers in staat om een zich ontwikkelend proces te keren? Dat als het ware vanaf een bepaalde kritische massa zichzelf gaat sturen en vanaf dat punt niet meer onomkeerbaar is. Voor de duidelijkheid, Europa loopt daarin achter op de VS. Een geluk bij een ongeluk voor Nederland. Bewustwording daarover kan voor Nederland de redding betekenen. De makkelijke en slecht doordachte maatregelen van minister Opstelten en staatssecretaris Teeven die vanuit hun generatie van de wederopbouw  (1945-1960) zweren bij techniek en niet bij de mens kunnen nog de pas afgesneden worden.

Vanwege bovenstaande overwegingen ben ik een jaar geleden lid geworden van de Piratenpartij. Gelukkig sta ik daarin niet alleen, binnen en buiten de partij. De zorgen die ik heb worden door velen verwoord en gedeeld. Soms werken zichtbaarheid en herhaling van de herkenning als motivatie. Daarnaast zijn er vele organisaties zoals Bits of Freedom, kritische internetjournalisten (Brenno de Winter), Anonymous, kritische bloggers, Occupy, het CBP van Jacob Kohnstamm die hun vinger aan de pols houden. Alleen de gevestigde media en politiek laten het zo goed als afweten. Hoewel D66 soms goed kan anticiperen. De kritiek komt uit de marge.

Een voorwaarde om de opbouw van de controlestaat te counteren is dat burgers actief worden. Daarin heeft Julian Assange sinds 2010 een beslissende rol gespeeld. Reden waarom de VS hem in het geheim in staat van beschuldiging hebben gesteld, en via Zweden willen criminaliseren. Juist omdat Assange het geheime verkeer van de Amerikanen las en hun intenties doorzag kon-ie tijdig naar de Ecuadoriaanse ambassade in Londen vluchten. Analoog aan de vraag van Stalin hoeveel divisies het Vaticaan heeft is de vraag van vandaag hoeveel divisies WikiLeaks waard is. Meer dan Obama wil toegeven. Dus laat ieder op de eigen, individuele manier de middelen en de omgeving kiezen om de samenleving die ons lief is veilig te stellen. De zijlijn is te ver weg.

Foto: Tekst uit 1938 van president Franklin Delano Roosevelt in zijn boodschap aan het congres.

IJslandse piraten succesvol bij nationale verkiezingen

Birgitta Jónsdóttir, Jón Þór Ólafsson en Helgi Hrafn Gunnarsson zijn volgens recente uitslagen gekozen in het IJslandse parlement, de Alþing voor de Piratenpartij (Pírötum). De partij haalde met 5,1% net de kiesdrempel van 5%. Het is voor het eerst dat Piraten in een nationaal parlement zijn gekozen. Zoals alle Piratenpartijen hebben de IJslandse piraten als focus de vrijheid van meningsuiting, transparant bestuur, bescherming van de burgerrechten en het tegengaan van censuur en het waarborgen van de informatievrijheid.

Volgens de Zweedse piraat Rick Falkvinge is de prestatie van de piraten bijzonder omdat de partij pas negen maanden geleden werd opgericht. Dus een perfecte perceptie. Maar Falkvinge herinnert eraan dat de partij een voorgeschiedenis heeft. Oprichtster van de Piratenpartij is de publiciste, ontwerpster en Wikileaks-supporter Birgitta Jónsdóttir die eerder lid was van de bewegingen ‘van onderop’ Citizens’ Movement en The Movement. Het gedachtengoed komt niet uit de lucht vallen en is mede door de IJslanders vormgegeven. Het resultaat voor de Piratenpartij kan opgevat worden als herschikking van de non-conformistische stem.

In het gevecht om deze stem mengde zich ook de burgemeester van Reijkjavik Jón Gnarr van de Best Party die vorige week op een conferentie in Kazan officieel is geintegreerd in de Internationale Piratenbeweging. Met de nationale partij Bright Future (Björt framtíð) haalden deze andere piraten 8,3% van de stemmen. Met Brynhildur Pétursdóttir, Páll Valur Björnsson, Guðmundur Steingrímsson, Róbert Marshall, Óttarr Proppé en Björt Ólafsdóttir heeft de meer klassiek-linkse Bright Future zes vertegenwoordigers in de Alþing. Zodat er in totaal negen vertegenwoordigers van Piratenpartijen in het IJslandse parlement zijn gekozen. Overigens zijn de verkiezingen gewonnen door centrumrechts dat centrumlinks aflost. Bjarni Benediktsson is beoogd premier.

Valt uit de resultaten van de IJslandse piraten iets te leren voor andere Piratenpartijen, zoals de Nederlandse? Waarschijnlijk is het nog te vroeg voor een analyse, maar niet onbelangrijk lijkt dat het aanspreken van de non-conformistische stem in andere partijen een succesvolle electorale strategie kan zijn. Voor Nederland valt te denken aan de achterban van GroenLinks, D66 en SP. Daarnaast zijn krachtige personen als Birgitta Jónsdóttir, Jón Gnarr of Óttarr Proppé niet bang om zich aanspreekbaar op te stellen en zich zichtbaar te maken voor de kiezers. Precies waar het de Nederlandse piraten aan ontbreekt. Ze zijn sinds september 2012 onzichtbaar in het publieke debat en bouwen zo geen voorgeschiedenis voor een heldere toekomst op.

Foto: Logo van de IJslandse Piratenpartij Pírötum.

Piratenpartij als proefproject: het belang van de continue dialoog

Overal klinkt de kritiek dat politieke partijen geen antwoorden hebben op urgente vragen. Maar de politiek is het domein van politieke partijen. Ze maken er de macht uit en verdelen onder elkaar de functies in het openbaar bestuur. J.W. Oerlemans sprak van de eenpartijstaat en het MPP-begrip waarin Monarchie en Politieke Partijen samenwerken. Spelregels dicteren dat belangen via politieke partijen worden behartigd. Wie zich buiten dat systeem opstelt heeft niets te vertellen. Maar wie meedoet gaat aan bijziendheid leiden.

Hebben nieuwe partijen de oplossing? De Piratenpartij presenteerde voor de verkiezingen van september 2012 e-democratie als middel dat de burger bij de politiek kon betrekken met als opzet dat een politieke partij niet in zichzelf gekeerd wordt. De begrippen Liquid Feedback en interactieve democratie zongen rond. Maar hoe ze voor de alledaagse praktijk te ontwikkelen? Hoewel het aan mijn eigen afzijdigheid kan liggen is me als lid van de Piratenpartij sinds een jaar nog nooit mijn stem gevraagd voor de besluitvorming.

Juan Carlos De Martin ziet in La Stampa de e-democratie als de helft van de oplossing. De Vijfsterrenbeweging van Beppe Grillo pleit voor de overstap van de representatieve democratie naar directe vertegenwoordiging door middel van internet. Het klinkt veelbelovend dat de leden door online te antwoorden een besluit over voorstel A of B nemen. Maar hoe wordt een technisch middel tot politiek? De Martin ziet eerder aanvulling dan uitsluiting van de twee systemen als oplossing. Ik stipte hetzelfde aan. Hoewel De Martin focust op Italië is het ook van belang voor Nederland om de burger meer macht te geven in het politieke systeem ten koste van de politieke partijen. Want ze gaan uit van hun eigen voortbestaan en de banenmachine voor de eigen leden.

Italiaanse partijen monopoliseren het openbare leven zonder een hoog ledental. Zonder de politiek af te schrijven zijn de Italianen ontevreden met hun functioneren. En door de globalisering is sinds de jaren ’70 de ongelijkheid toegenomen en de besluitvorming gefragmenteerd en geoutsourcet. Volgens De Martin hebben de burgers daarom het gevoel in een ondoorzichtige democratie te leven. Die ook nog eens zwak is.

Juist in de tijd dat de democratie verzwakte kregen steeds meer mensen computers tot hun beschikking. Ze gebruiken internet om informatie te vinden, hun mening te geven, onderling te communiceren en zich te verenigen. Zoals de Vijfsterrenbeweging of de Piratenpartijen leren. Opgestapelde kennis bij burgers is groter dan die in de ambtenarij of politiek. Maar door de politiek wordt dat genegeerd. De politieke partijen sluiten zich in hun eigen werkelijkheid af voor deze nieuwe ontwikkelingen. Overheden blokkeren instrumenten voor directe democratische participatie. Zelfs een proefproject voor e-democratie is in Nederland nooit opgestart.

De Martin ziet de kunst van de politiek als essentieel voor de democratie. Deugden als aanpassingsvermogen,  behoedzaamheid, verzoening en compromis blijven een voorwaarde om politiek te bedrijven. Hoe kan de e-democratie die een heel land omspant deze deugden integreren? Ander kritiekpunt voor een eenzijdige focus op e-democratie is dat vooral de zwakkere groepen ondervertegenwoordigd zijn op internet. En democratie eist nu eenmaal overleg en afwegingen. Juist om tot een integrale aanpak met samenhang te komen.

De Martin geeft een oplossingsrichting die te vaag is om werkbaar te zijn. Hij blijft hangen in zijn suggesties voor de toekomst om de representatieve democratie om te vormen tot een democratie met meer participatie. Voor Nederland lijkt daar in de gevestigde politiek weinig kans op. Vernieuwing van het kiesstelsel wordt door de gevestigde politieke partijen geblokkeerd. In de Nederlandse politiek klinken geluiden zoals die van Anton Zijderveld dat de kloof met de burger eerder te klein dan te groot is omdat ‘de geestelijke elites in de verschillende sferen van onze maatschappij van eminent belang zijn‘. Zonder dat het hardop wordt erkend bepaalt dit regentesk denken nog steeds het gedachtengoed van de Nederlandse gevestigde politieke partijen.

Het klinkt weinig hemelbestormend, maar een evolutie die e-democratie integreert in de representatieve democratie is de oplossing om uit de huidige politieke crisis te komen. Een nieuwe partij als de Piratenpartij kan de uitdaging aannemen om de burger de politiek in te trekken en het belang van de politieke partijen te verminderen. Maar wel met inachtneming van het besef dat e-democratie geen wondermiddel is en het politiek handwerk van compromis, continuïteit en aanpassingsvermogen noodzakelijke voorwaarden zijn.

Foto 1: Vasquez in La Stampa.

Foto 2: Illustratie bij artikel van Juan Carlos De Martin in La Stampa.

Winst Beppe Grillo is hoopvol signaal voor nieuwe partijpolitiek

De uitslag van de Italiaanse verkiezingen is een schok voor de gevestigde politiek. Ook buiten Italië. Oude partijen zijn afgestraft. Vooral voormalig premier Mario Monti die samen met twee centrum-rechtse partijen in de kamer maar net de grens van 10% haalde. Voor zijn bezuinigingsbeleid kreeg Monti schouderklopjes van Europese leiders. Hoewel het woord hervormingen op zijn lippen gebrand leek, kreeg-ie weinig voor elkaar. Waar de oude garde onder hervormingen het terugdringen van overheidsuitgaven en uitkeringen verstaat, zien nieuwkomers als Grillo het uitmesten van de politiek als de belangrijkste hervorming. Hij is niet anti-politiek, maar eigent zich een ander idee van politiek toe. Dat maakt z’n beweging zelfbewust, sterk en ongrijpbaar.

Winnaar met 25% is de vijfsterren beweging van komiek en blogger Beppe Grillo. In de senaat deed-ie het minder goed, omdat daar de minimumleeftijd om te stemmen 25 jaar is. Onder jongeren heeft Grillo veel steun. Evenals maverick Ron Paul die bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen veel jongeren aan zich wist te binden. Partijvorming die zich afzet tegen de oude manier van politiek bedrijven komt overal op stoom. Op 18 februari schreef ik over Julian Assange die een Australische WikiLeaks Party oprichtte: ‘Slimme initiatieven zoals de Italiaanse vijfsterren beweging van Beppe Grillo, de Duitse Piratenpartij en de IJslandse Best Party bieden in z’n ogen een alternatief. Voor Nederland komt de Piratenpartij het dichtst in de buurt.’ 

De opmerking over de Nederlandse Piratenpartij was trouwens m’n eigen toevoeging. Assange had de Duitse Piraten al genoemd. Laat ik mezelf als voorbeeld nemen van een kritische burger die geïnteresseerd is in politiek, maar bij de oude politieke partijen toch geen onderdak kan vinden. In arren moede werd ik vorig jaar lid van de Nederlandse Piratenpartij. Uit een combinatie van woede, verontwaardiging, teleurstelling, protest en verbeeldingskracht tegen de partijpolitiek. Maar hoe de politiek met anti-politiek te bestrijden? Of liever gezegd: met een ander idee hoe politiek werkt dat strijdig is met hoe de politiek op dit moment functioneert.

Grillo verwijst naar internet en het begrip Liquid Feedback. Voorstel over onderwerp A? Leden bepalen het partijstandpunt door online te antwoorden. Dat klinkt veelbelovend, maar een technisch middel is nog geen Liquid Democracy. Zoals de 3D-printer echter de productie van industrieproducten decentraliseert, zo zal het principe van Liquid Feedback de bestaande partijpolitiek decentraliseren. Da’s de toekomst. Alleen, in de overgang tussen oud en nieuw botsen twee wereldbeelden. Zelfverrijking, vriendjespolitiek en geclaimde functies zijn nog verbonden met de Italiaanse of Nederlandse politiek. Essentieel is dat de partijen van de toekomst puur blijven om straks de politiek over te nemen. Over 20 jaar? Best. De jeugd heeft de toekomst.

Naschrift: J.W. Oerlemans sprak in 1990 over de zelfvoldane parlementaire democratie in het artikel Eén-partijstaat Nederland. Tekenend voor de stand van zaken van het politiek-filosofische debat is dat het artikel -evenals de brochure Gastarbeid en Kapitaal (1983) van Anton Constandse– zo goed als onvindbaar is op internet. Of verkeerd geannexeerd wordt. Nederlandse partijpolitiek en media poetsen kritische denkers weg.

Foto: Beppe Grillo, 2013.

Over hermelijnvlooien, Oranje, gelijkgeschakelde media en Piraten

Nogmaals over de bewieroking van de aftredende koningin Beatrix in de Nederlandse media. Uit verbijstering schreef ik op de avond dat de koningin haar afscheid aankondigde onder meer het volgende: ‘In de media ontbrak elke kritiek. Ze leken wel gelijkgeschakeld zoals in de voormalige Soviet-Unie of de Oostbloklanden.’

Ik ben nog steeds niet over mijn verbijstering heen. Maar begrijp nu uit de compilatie van PowNews dat ook anderen met dezelfde kater zitten. Waar was de kritische noot in de pluriformiteit van dat superieur geachte Nederlandse omroepbestel dat zelfs de miniemste doelgroep zegt te representeren? Inderdaad, de ‘vakvrouw Beatrix’ verdient meer diepgang dan wat deze hermelijnvlooien, jaknikkers en hielenlikkers in bewondering te berde brachten. Het was een avond om snel te vergeten. Met het intellectuele reliëf van de Hollandse polder.

Als het koningshuis in beeld komt raken velen in verwarring. Waar ligt de grens? Zo gaf de Piratenpartij een persbericht uit met de kop ‘Piratenpartij is Koningin Beatrix dankbaar‘ waarin het de koningin bedankte ‘voor haar inzet voor de Nederlandse samenleving‘. Weliswaar relativeerde het slim deze gelukwens door te wijzen op de woorden van de koningin dat het tijd is voor een nieuwe generatie, maar als lid van de Piratenpartij herkende ik me er niet in. Niet zo belangrijk. Want leden kunnen niet altijd achter alle perspublicaties van hun partij staan. Maar van luizen in de pels van de politiek verwachtte ik toch een kritischer geluid.

In de staatsrechtelijke verhoudingen is het correct dat een politieke partij het staatshoofd voor bewezen diensten bedankt. Die dank onderstreept hoe de verhoudingen liggen. Het staatshoofd  is ondergeschikt aan de burger. Via partijen die het politieke bestel vormen. Het is de kruiperige mentaliteit die opvalt. Namelijk de onderhorigheid aan de macht. Want het fatsoenlijk bedanken van het staatshoofd kan op vele manieren. Nergens staat geschreven dat burgers of partijen zich ondergeschikt moeten maken aan traditie, dogma’s of onderhorig zijn aan autoriteiten. De pluriformiteit die bij dit onderwerp toch al ontbreekt is niet gediend bij een tegenbeweging die zich bij de meerderheid voegt. Toch koester ik de piraten, want beter hebben we niet.

Piratenpartij in de StemWijzer maakt mij niet wijzer

Ik heb de Stemwijzer ingevuld. Wat zeggen de 30 vragen? Ik weet het niet en ga het proberen te achterhalen. De uitkomst klinkt me niet gek in de oren, GroenLinks komt als eerste en de SGP als laatste uit de bus. Vlak voor de VVD. Maar om nou te zeggen dat ik GroenLinks ga stemmen. Nee, dat was ik geenszins van plan.

De Piratenpartij (PP) waarvan ik sinds kort lid ben eindigt als zesde. Omdat de partij de politiek verbreedt, sta ik er welwillend tegenover. Maar dat wil niet zeggen dat ik er ook op ga stemmen. Sowieso weet ik nog niet of ik op 12 september ga stemmen. Ik leef zogezegd in continue onmin met de Nederlandse partijpolitiek. Van de Piratenpartij werd ik lid om de partij de kans te geven aan de verkiezingen mee te doen. Want dat de partij waardevolle standpunten heeft over internetvrijheid, privacy en een transparante overheid is me wel duidelijk.

Ik kijk alleen naar de vragen waar de PP en ik het volstrekt oneens zijn. Het gaat al fout bij de eerste vraag. De PP is het er mee oneens dat het tekort op de begroting in 2013 niet meer dan 3% mag bedragen ‘omdat dit niet voldoende wetenschappelijk-economisch onderbouwd is om er strak aan vast te houden‘. Maar het tegendeel is evenmin waar, want economie is geen wetenschap maar gedragsleer. Daarbij komt dat het merkwaardig is dat de PP die het ook van jongeren moet hebben, de schuld naar de toekomst doorschuift.

Dan gaat het goed tot vraag 13 die stelt dat het publieke bestel van radio en tv net omroepverenigingen moet blijven bestaan. De PP is het daar mee eens, ik niet. De toelichting verbaast me opnieuw: ‘Het volk heeft recht op hun eigen televisie, gemaakt door hun eigen verenigingen, naast de televisie van commerciële bedrijven. De democratisering op televisiegebied moet niet ingeperkt worden.’ Een ouderwets geluid dat ik niet verwacht van een partij die gaat voor informatievrijheid en een vrij internet. De omroeppolitiek bewijst toch dat ‘Hilversum’ elke modernisering en democratisering afwijst? De PP geeft er een andere interpretatie aan.

Dan gaat het opnieuw fout bij vraag 16 die stelt dat de regering flink moet bezuinigen op aanleg van nieuwe wegen. Dat ‘flink‘ is me trouwens een raadsel. Is dat 10, 40 of 90%? Dat soort woorden vertroebelt de vraag. Ik ben het er mee eens, maar de PP niet. Want: ‘Bezuinigen mag geen doel op zich zijn, maar investeringen in Openbaar Vervoer en internet kunnen een hoop autoverkeer overbodig maken’. Maar da’s een antwoord op een andere vraag. Ook nog eens onlogisch verwoord, want meer OV en thuiswerken via internet pleiten toch juist voor minder wegen? Mij blijft onduidelijk waarom de PP niet tegen de aanleg van nieuwe wegen is.

Bij vraag 18 is de PP niet tegen het terugdraaien van de maximumsnelheid van 130 km op snelwegen. Ik wel. Een toelichting van de PP ontbreekt. Geeft de PP niets om milieu, luchtkwaliteit of gezondheid van mensen? Juist hier had een opmerking over OV niet misstaan. Bij vraag 20 wil de PP de huursector liberaliseren met vaststelling van een maximumhuurprijs voor zowel vrije als sociale huursector. De PP geeft de huurder hiermee veel macht en breekt de sociale huursector open. Een neoliberaal idee dat me onverstandig lijkt.

Bij vraag 21 is de PP niet voor een belastingverhoging op vlees, ik wel. In subsidie voor biologisch vlees ziet de partij meer. Maar is de logica van een belastingverhoging niet dat vlees marktconform geproduceerd wordt onder betere omstandigheden? Juist in de biologische vleessector is op dat aspect minder winst te halen.

Alles overwegende resteren er twee meningsverschillen over de publieke omroep en de huursector waarmee ik het oneens ben met de PP. Andere geschilpunten komen in mijn ogen voort uit onwennigheid en kromme logica. Me nog verder verplaatsend in een partij onder druk valt dat geschilpunt over de huursector ook af door de ongelukkige toelichting. Blijft een Piratenpartij die met alle focus op internet en sociale media een omroepbestel uit het verleden ondersteunt. Daar kan ik met m’n kop niet bij. En met m’n stem ook nog niet.

Foto: Politiek: De macht van de mensen: zo werkt het, niet andersom