VVD misleidend over eigen standpunten Economie en Financiën

Opvallend in de standpunten over ‘Economie en Financiën‘ op de site van de VVD is de formulering. De partij is niet onbescheiden in haar pretenties en houdt de handen vrij door zich nergens harde eisen op te leggen. Het blijft bij intenties met formuleringen die neerkomen op: ‘wil’, ‘heeft prioriteit’, ‘is voor’, ‘is overtuigd van‘ en ‘steunt‘. Bij de VVD kan het vriezen of dooien, maar is het toch altijd mooi weer. Maar zelfs die pretentie van verplichtende vrijblijvendheid kan de partij niet waarmaken. De standpunten zijn achterhaald door de financieel-economische werkelijkheid zonder dat ze opnieuw geformuleerd werden. Gedateerde beeldvorming en ‘willen‘ gaan bij de VVD voor de werkelijkheid. Bij andere gevestigde politieke partijen is dat niet anders.

VVD is voor belastingverlaging, maar verhoogt de belastingen. VVD steunt de doelstellingen van het Europese stabiliteits- en groeipact, maar overtreedt de regels ervan. VVD geeft ondernemers de ruimte, maar legt ze meer regels op dan Chili of Panama. VVD wil voor straks een duurzaam en betaalbaar pensioenstelsel, maar maakt het onbetaalbaar. VVD is overtuigd van innovatie, maar zorgt niet dat er kapitaal in geïnvesteerd wordt. VVD is voor beloning van hard werken, maar laat de koopkracht al vijf jaar dalen. VVD wil problemen nu aanpakken, maar realiseert onvoldoende hervormingen bij de overheid en op de arbeids- en woningmarkt. VVD is voor het wegwerken van het begrotingstekort, maar laat dat begrotingstekort van jaar tot jaar oplopen.

In de jaarlijkse ranglijst van het World Economic Forum (WEF) van meest concurrerende economieën is ons land van de 5de naar de 8ste plaats gezakt. Wat doelmatigheid van de overheid betreft staat Nederland op de 11de plaats. De verklaring voor de daling zit ‘m volgens het WEF in de financiële markten en de stabiliteit van de banken: ‘The drop mainly reflects weakening financial markets and, in particular, rising concerns regarding the stability of banks.’ Dat het kabinet-Rutte het lastig heeft en op financieel-economisch gebied ongunstig afsteekt bij vergelijkbare landen die het beter doen is een ding, maar het voorspiegelen zoals de VVD doet dat ons land nog steeds op koers ligt en volop opties heeft doet pijn aan de ogen. Er is ’n woord voor: misleiding.

Foto’s: Schermafbeelding van de standpunten van de VVD over Economie en Financiën. 4 september 2013.

In de crisis worden rijken rijker en anderen armer. Debat gevraagd

Update 10 juni 2013: We leven in spannende tijden. Daniel Ellsberg noemt de onthulling door Edward Snowden over de controlestaat de belangrijkste in de geschiedenis van de VS. Snowden kan ons redden van de United Stasi of America. Met de suggestie dat de VS verder gaat dan de DDR. In Nederland hebben de oppositiepartijen geen goed woord over voor het economisch beleid van het kabinet Rutte-Asscher. De Nederlandse Bank meldt dat het tekort oploopt. Tussen de economie en de controlestaat is een verband. 

Als het normale met vakantie is, dan cashen de machtigen. Door afgenomen controle zijn een economische crisis of oorlog bij uitstek de middelen om via rondpompen van belastinggeld de welvaart in hun richting te laten stromen. Daarom is het idee dat de oorlogen in Irak en Afghanistan geen doel hadden onjuist. Weliswaar hadden ze geen militair einddoel als ‘de nazi’s verslaan’ of ‘de Noord-Koreanen terugdringen’, maar wel een economisch doel. Namelijk Angelsaksische oliebelangen veiligstellen en via het militair-industrieel complex bedrijven en rijke investeerders laten profiteren. Uiteraard wordt dit verborgen gehouden. Bij z’n afscheid in 1961 waarschuwde president Eisenhower er met voorspellende woorden voor. Juan Bosch werkte dat uit als Pentagonisme. Om voormalig Republikeins presidentskandidaat Ron Paul te parafraseren: ‘De ideologie die de samenleving stuurt is in feite de ideologie die de belangen van de machthebbers vertegenwoordigt’.

Op AlterNet vat Les Leopold een recent onderzoek van Pew Reseach Social & Demographic Trends samen over het Amerikaanse herstelbeleid van 2009 tot 2011 van president Obama: ‘Het lijkt alsof het totale economische herstel verdwijnt in de zakken van de rijken. En da’s geen toeval. Ofwel: ‘It’s as if the entire economic recovery is going into the pockets of the rich. And that’s no accident‘. Het al lang sluimerende idee van burgers dat ze opgelicht worden door hun regering, de bankiers en bedrijven vindt nu ondersteuning in de cijfers. In de VS zijn in die periode alle groepen er op achteruitgegaan, behalve de 7% rijksten. Ze verdienden 5600 miljard dollar aan het herstel uit de crisis terwijl de anderen 669 miljard verloren. Het verschil wordt betaald uit de toegenomen schuldenlast voor de overheid en de verdere ontmanteling van de verzorgingsstaat.

Wat geldt voor de VS hoeft niet in dezelfde mate te gelden voor Nederland. Door het egalitaire karakter van onze samenleving en halfslachtige aanpak van de crisis zijn de verschillen waarschijnlijk kleiner. Wegens de internationale dimensie van de financiële crisis en de verbondheid tussen landen, banken en bedrijven is het echter onontkoombaar dat de tendens in Nederland hetzelfde is. Ook in Nederland steelt sinds 2008 de omgekeerde Robin Hood die huist in banken en bedrijven uit de zakken van de minder-rijken en de staatskas.

Om verder te komen dan de lopende rekening van de overheid is het van groot belang om in Nederland een breed maatschappelijk debat te voeren over de effecten van de actuele financiële crisis. Dat schept het juiste perspectief om ruimer te kijken dan het cijferfetisjisme van de regering-Rutte. Met als basis een onderzoek dat inkomenseffecten, begrotingstekort, afbouw van de verzorgingsstaat en het profijt voor de machtigen in een model vat. Want het is onverkwikkelijk dat kundige en betrokken werknemers in zorg, cultuur en publieke diensten de afgelopen jaren hun baan verloren, maar het is ronduit onaanvaardbaar als dat moest gebeuren omdat overheidsgeld omgeploegd moest worden naar de machtigen die de crisis forceerden om te profiteren.

Foto: ‘social disparity: the wealthy minority and the 99 per cent’. Credits: durantelallera.

Piratenpartij in de StemWijzer maakt mij niet wijzer

Ik heb de Stemwijzer ingevuld. Wat zeggen de 30 vragen? Ik weet het niet en ga het proberen te achterhalen. De uitkomst klinkt me niet gek in de oren, GroenLinks komt als eerste en de SGP als laatste uit de bus. Vlak voor de VVD. Maar om nou te zeggen dat ik GroenLinks ga stemmen. Nee, dat was ik geenszins van plan.

De Piratenpartij (PP) waarvan ik sinds kort lid ben eindigt als zesde. Omdat de partij de politiek verbreedt, sta ik er welwillend tegenover. Maar dat wil niet zeggen dat ik er ook op ga stemmen. Sowieso weet ik nog niet of ik op 12 september ga stemmen. Ik leef zogezegd in continue onmin met de Nederlandse partijpolitiek. Van de Piratenpartij werd ik lid om de partij de kans te geven aan de verkiezingen mee te doen. Want dat de partij waardevolle standpunten heeft over internetvrijheid, privacy en een transparante overheid is me wel duidelijk.

Ik kijk alleen naar de vragen waar de PP en ik het volstrekt oneens zijn. Het gaat al fout bij de eerste vraag. De PP is het er mee oneens dat het tekort op de begroting in 2013 niet meer dan 3% mag bedragen ‘omdat dit niet voldoende wetenschappelijk-economisch onderbouwd is om er strak aan vast te houden‘. Maar het tegendeel is evenmin waar, want economie is geen wetenschap maar gedragsleer. Daarbij komt dat het merkwaardig is dat de PP die het ook van jongeren moet hebben, de schuld naar de toekomst doorschuift.

Dan gaat het goed tot vraag 13 die stelt dat het publieke bestel van radio en tv net omroepverenigingen moet blijven bestaan. De PP is het daar mee eens, ik niet. De toelichting verbaast me opnieuw: ‘Het volk heeft recht op hun eigen televisie, gemaakt door hun eigen verenigingen, naast de televisie van commerciële bedrijven. De democratisering op televisiegebied moet niet ingeperkt worden.’ Een ouderwets geluid dat ik niet verwacht van een partij die gaat voor informatievrijheid en een vrij internet. De omroeppolitiek bewijst toch dat ‘Hilversum’ elke modernisering en democratisering afwijst? De PP geeft er een andere interpretatie aan.

Dan gaat het opnieuw fout bij vraag 16 die stelt dat de regering flink moet bezuinigen op aanleg van nieuwe wegen. Dat ‘flink‘ is me trouwens een raadsel. Is dat 10, 40 of 90%? Dat soort woorden vertroebelt de vraag. Ik ben het er mee eens, maar de PP niet. Want: ‘Bezuinigen mag geen doel op zich zijn, maar investeringen in Openbaar Vervoer en internet kunnen een hoop autoverkeer overbodig maken’. Maar da’s een antwoord op een andere vraag. Ook nog eens onlogisch verwoord, want meer OV en thuiswerken via internet pleiten toch juist voor minder wegen? Mij blijft onduidelijk waarom de PP niet tegen de aanleg van nieuwe wegen is.

Bij vraag 18 is de PP niet tegen het terugdraaien van de maximumsnelheid van 130 km op snelwegen. Ik wel. Een toelichting van de PP ontbreekt. Geeft de PP niets om milieu, luchtkwaliteit of gezondheid van mensen? Juist hier had een opmerking over OV niet misstaan. Bij vraag 20 wil de PP de huursector liberaliseren met vaststelling van een maximumhuurprijs voor zowel vrije als sociale huursector. De PP geeft de huurder hiermee veel macht en breekt de sociale huursector open. Een neoliberaal idee dat me onverstandig lijkt.

Bij vraag 21 is de PP niet voor een belastingverhoging op vlees, ik wel. In subsidie voor biologisch vlees ziet de partij meer. Maar is de logica van een belastingverhoging niet dat vlees marktconform geproduceerd wordt onder betere omstandigheden? Juist in de biologische vleessector is op dat aspect minder winst te halen.

Alles overwegende resteren er twee meningsverschillen over de publieke omroep en de huursector waarmee ik het oneens ben met de PP. Andere geschilpunten komen in mijn ogen voort uit onwennigheid en kromme logica. Me nog verder verplaatsend in een partij onder druk valt dat geschilpunt over de huursector ook af door de ongelukkige toelichting. Blijft een Piratenpartij die met alle focus op internet en sociale media een omroepbestel uit het verleden ondersteunt. Daar kan ik met m’n kop niet bij. En met m’n stem ook nog niet.

Foto: Politiek: De macht van de mensen: zo werkt het, niet andersom

Overleg Catshuis mislukt. Wat nu?

Het lijkt erop dat er nieuwe verkiezingen komen nu het overleg in het Catshuis is mislukt. De magie in de gedoogconstructie werkt blijkbaar niet meer. Premier Mark Rutte en vice-premier Maxime Verhagen schuiven de zwartepiet door naar PVV-leider Geert Wilders. Deze wijst op zijn beurt naar de Brusselse bureaucraten die dwingend bezuinigingen op zouden leggen. Maar de maximalisering van het tekort met 3% is een stokpaardje van de VVD en kan Nederland schaden als het vertrouwen in ons land afneemt.

Vraag wie gebroken heeft is een kwestie van perspectief. Zijn dat Rutte en Verhagen die niet langer kunnen leven met de voet op de rem door de PVV waar het wijzigingen in de sociale sector betreft, zoals de AOW? Of is het Wilders die bewust kiest voor de confrontatie? Of waren er tegelijkertijd drie brokkenpiloten op de weg?

Hoe dan ook is het verstandig dar er verkiezingen komen. Met de reeks slechte berichten over de economie werd de samenwerking steeds stroever. Op de anti-immigratie maatregelen heeft de PVV niet meer bereikt dan de SGP op immaterieel gebied, namelijk een klem op de groei. Maar geen teruggang van het volume.

Wat nu? De PvdA heeft al onder Job Cohen in het najaar van 2011 een koerswijziging naar links ingezet. Die is verder doorgevoerd en ingekleed door de nieuwe partijleider Diederik Samsom en voorzitter Hans Spekman. Maar hierdoor is de afstand tot de andere middenpartijen vergroot. En aangezien het een Nederlandse wetmatigheid is dat er slecht voor twee van de drie ‘grote’ middenpartijen ruimte is in een coalitie zullen VVD en CDA de romp van een nieuw kabinet vormen.

De andere liberale partij D66 kan programmatisch goed aansluiten bij VVD en CDA. Maar volgens de peilingen heeft een coalitie dan nog maar 60 tot 65 zetels. Hoewel een implosie van de PVV ten gunste van de andere partijen zal werken. GroenLinks scoort slecht en heeft in Jolande Sap een leider die niet overtuigt. En als er verkiezingen komen kunnen de Piraten tussen de 5 en 10% scoren als ze zich goed weten te organiseren. Waarmee ze weer stemmen bij D66 zullen wegsnoepen.

Kortom, de kans op verdere fragmentatie van de kiezersmarkt neemt toe. Toch een coalitie met VVD, CDA, PvdA en D66? Maar draagt dat niet dezelfde kans op mislukking in zich als de huidige gedoogcoalitie? Voor een overstap zonder verkiezingen van D66, GroenLinks en CU naar het huidige kabinet lijkt het te laat door de gepolitiseerde sfeer. Bij verkiezingen wacht Nederland een hoogst onzekere tijd en uitkomst. Met de kans dat ons land nog verder van huis is dan vandaag.

Wilders’ opstelling over hypotheekrenteaftrek biedt kansen

Het belastingvoordeel dat Nederlandse huizenbezitters genieten bedraagt per jaar meer dan 10 miljard euro. Of anders gezegd, de belastingopbrengsten zijn 10 miljard lager door de huidige hypotheekrenteaftrek. Dat vraagt om aanpassing. Economische onderzoeken tussen landen tonen aan dat de particuliere schuld van Nederlandse huizenbezitters te groot is en een gevaar voor de economische stabiliteit vormt.

Kortom, vanuit economisch en budgettair oogpunt kan de hypotheekrenteaftrek niet langer buiten schot blijven. Het oogt ondoelmatig en ook tegenstrijdig om in allerlei sectoren de laatste centen weg te schrapen terwijl de belastingopbrengsten met 10 miljard kunnen worden opgehoogd.

Politiek ligt het echter anders. Daar telt logica minder dan het bedienen van de eigen achterban. Dus willen PVV, VVD en CDA ondanks de economische tegenwind de hypotheekrenteaftrek handhaven. Voor Henk en Ingrid, Frederik en Helena, Sjeng en Ursula. Geen van allen wil als eerste met de ogen knipperen. Dus bieden de coalitiepartijen stoer tegen elkaar op. In de wetenschap dat wat ze zeggen onhoudbaar is.

Geert Wilders gaat daarin het verst. Of dat suggereert-ie door zich nu tegen elke aantasting van de hypotheekrenteaftrek uit te spreken. Het kan een beginbod zijn zoals bij de AOW dat Wilders de dag na de verkiezingen voor een plek aan tafel inwisselde. Wellicht meent-ie serieus en zet-ie zich bewust buitenspel. Want hervorming van de woningmarkt is onvermijdelijk omdat de hypotheekrenteaftrek te veel vlees op de botten heeft.

Foto: Ergens, een rijtjeshuis

Durft de PvdA over de euro te gokken op een stabiele PVV?

Financieel woordvoerder van de PvdA-fractie in de Tweede Kamer Ronald Plasterk is volstrekt helder en rechtlijnig. Hij spreekt zich uit in Trouw over de EU-27 top van regeringsleiders komende woensdag: Ik heb er een hard hoofd in dat het gaat lukken. De zeventien regeringsleiders hebben er een puinzooi van gemaakt. Een wazig compromis dat tegenstellingen moet verhullen zullen wij niet steunen. 

De voortekenen voor de top zijn slecht. Nationale belangen zijn groot en verhinderen een aanpak die alles overkoepelt. Daarom lukt het maar steeds niet. Economen bekijken het financieel-technisch en vinden dat de schulden van Griekenland ruimhartig gesaneerd moeten worden en het noodfonds goed gevuld moet zijn. Maar de regeringsleiders staan voor de eigen banken, de waardering van de status van hun land, het begrotingstekort of torenhoge garanties. En het parlementaire tegengeluid.

De PvdA steunde tot nu toe de plannen van het kabinet om de euro te redden. De PVV steunt het kabinet op dit dossier niet en profiteert in de peilingen van het beeld dat het in de publiciteit ophangt van luie Grieken. Tevens gaf de steun Wilders bij de Algemene Beschouwingen de mogelijkheid om PvdA-leider Job Cohen de ‘bedrijfspoedel‘ van Rutte te noemen. Dat bevatte een kern van waarheid en Cohen had er geen weerwoord op. Wat is een oppositiepartij waard die zonder enige tegenprestatie het kabinet aan een meerderheid helpt?

Als de PvdA nu haar steun intrekt heeft het kabinet geen meerderheid meer. Of de PVV moet het kabinet weer gaan steunen om de PvdA dwars te zitten. Niet onmogelijk, want er is weinig dat de PVV meer pleziert dan het dwarsbomen van de PvdA. Zelfs in de peilingen hoeft deze draai voor de PVV niet slecht uit te pakken. Het programma van de PVV is toch al een lappendeken. Wat is de winst-verlies rekening als de PVV terugkomt op  haar anti-Europa politiek? Weegt het jennen van de PvdA op tegen het verlies aan eigen geloofwaardigheid?

Deze overwegingen beperken de ruimte van de PvdA om het hard te spelen. Durven de sociaal-democraten erop te gokken dat Wilders consequent is? En durft Wilders een draai te maken? Hoe groot schat de PvdA deze kans dan weer in voordat het echt de stekker uit dit dossier trekt? Zo wordt de top van Europese regeringsleiders rechtstreeks vertaald naar het Binnenhof. Tactische spelletjes bepalen de partijpolitiek.

Foto: Geert Wilders, Mark Rutte en Maxime Verhagen op het Binnenhof, september 2010