De bezoeker, de supermarkt en de val in een minuut

Het is 12.09.2011. Zo blijkt uit de bewakingscamera. Een man opent in een Aziatische supermarkt de deur van een koelvitrine. Hij pakt er iets uit, kijkt ernaar en begint te schudden. De deur valt dicht. Wat-ie pakte  valt op de grond. De man draait en spreidt zijn vingers. Hij beweegt merkwaardig met zijn hoofd. Hij keft en brult. Na even valt-ie op zijn knieën. Iemand komt kijken en loopt weer weg als de man met zijn linkerhand wijst. De man draait met zijn hoofd, staat op en valt op zijn rechterzij. Zijn hoofd ligt juist buiten het zicht van de camera. Drie dozen vallen van een schap. Wat hebben we gezien? Is de man bevangen door iets of doet-ie net alsof? Op internet zijn dit soort filmpjes een hit. Iedereen kan er iets van vinden. Ze vertellen een verhaal in iets meer dan een minuut. Het zou een enscenering voor de Een Minuut Biënnale kunnen zijn. Waarachtig.

Opperrechter Lindskog wijst weg in Haagse bemiddeling Assange

Update 3 april: Glenn Greenwald citeert in z’n Guardian-column van 2 april ook de argumenten van rechter Lindskog. Hij wijst op pogingen van Ecuador om tot een vergelijk te komen met Zweden. In zijn lezing in Adelaide noemde Lindskog de Zweedse beschuldigingen tegen Assange vanwege een sexueel misdrijf een rommeltje. Bij de commentaren reacties van kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Harry van Bommel (SP).

De Zweedse opperrechter Stefan Lindskog geeft op 3 april 2013 een lezing over de zaak Assange aan de Universiteit van het Australische Adelaide. Hier kwam kritiek op van zowel Assange als de woordvoerder van de Australian Lawyers Alliance. Kan een rechter zich in de publiciteit uitspreken over een zaak die nog onder de rechter is? Door zich uit te spreken nemen de bewegingsvrijheid en de onafhankelijkheid van de rechter af. Daarbij komt dat rechter Lindskog door zijn optreden het vertrouwen in de rechterlijke macht kan schaden.

Wat beweert Lindskog? De Australian Financial Review publiceert vandaag een samenvatting van zijn lezing in Adelaide. Lindskog herinnert eraan dat de regering-Reinfeldt Assange in ruil voor diens komst naar Zweden een garantie kan geven niet uitgeleverd te worden aan een derde land, zoals de VS: ‘If the Supreme Court holds that there is any legal impediment to extradition, the government is not allowed to approve the request. The government can, however, refuse extradition even if the Supreme Court has not declared against it.’

Dit inzicht wordt door de regering-Reinfeldt nog steeds niet gevolgd. Zo staat ook vandaag nog op de site van het Zweedse ministerie van Buitenlandse Zaken een verklaring van 23 augustus 2012 te lezen. Zonder correctie of toelichting dat het inmiddels is herroepen. Zodat aangenomen kan worden dat deze verklaring nog steeds het officiële standpunt van de Zweedse regering is: ‘Many people are also wondering about the matter of extradition to the United States. Can we give a guarantee that Mr Assange will not be extradited? No: Swedish legislation does not allow the possibility to take decisions on a possible extradition in advance.’ 

De Zweedse politiek en de  rechterlijke macht staan dus lijnrecht tegenover elkaar over de vraag wie het laatste woord heeft over de uitlevering van Assange naar de VS. De regering-Reinfeldt wijst naar de rechter, en de rechter naar de politiek. Rechter Stefan Lindskog verwijt de regering-Reinfeldt zich uit gemakzucht te verschuilen achter het Hooggrechtshof en de eigen verantwoordelijkheid niet te nemen: ‘The reason for involving the Supreme Court is basically a variation of the blame game. It is convenient for the government to declare that the request for extradition must be denied because the Supreme Court has ordered so.’

Dit zijn harde woorden die opperrechter Lindskog laat horen over de Zweedse regering. Hij veegt het bordje van het Hooggerechtshof schoon door te suggereren dat de regering geen initiatief neemt in het zoeken naar een oplossing in de zaak Assange. Tot nu toe lieten mensenrechtenactivisten en politieke opponenten van de conservatieve regering-Reinfeldt zich het hardst horen. Door de taal is het Zweedse debat voor buitenlanders lastig te volgen. De afwijzing door de Zweedse regering van elke toenaderingspoging van de Ecuadoriaanse regering oogt nog vreemder nu ook een Zweedse opperrechter stelt dat de Zweedse regering zich verschuilt voor haar verantwoordelijkheid. Er wacht ook de Nederlandse regering nog steeds een rol om te bemiddelen.

Op 25 oktober 2012 antwoordde toenmalige minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal op kamervragen van SP’er Harry van Bommel. Ook toen was al duidelijk dat Rosenthal aantoonbaar onjuiste informatie gaf over de mogelijkheid van de Zweedse regering om Julian Assange een garantie te geven. Rosenthals opvolger minister Frans Timmermans is staatsrechtelijk gebonden aan de antwoorden van Rosenthal. Ook als ze aantoonbaar fout zijn. Toch zou het gewenst zijn dat de fout van Rosenthal rechtgezet wordt. De PvdA kan hierin een constructieve rol spelen. De woorden van opperrechter Lindskog kunnen als nieuwe feiten dienen.

Foto 1: Regering Reinfeldt, 2010.

Foto 2: Schermafbeelding van antwoord 3 door minister Rosenthal op kamervraag 3 van SP’er Van Bommel. 25 oktober 2012.

Assange verontwaardigd over Zweedse rechter die lezing over z’n zaak geeft

Juriste Monica Claes zegt in een artikel voor de staatsrechtconferentie 2012 over de onafhankelijkheid van de rechter: ‘In het VK hebben de Senior Presiding Judge and the Senior President of Tribunals aan houders van een ‘judicial office’ een email gestuurd met richtlijnen over bloggen. Bloggen is voor rechters niet verboden, maar zij mogen zichzelf niet bekend maken als ‘members of the judiciary’. Zij mogen geen meningen uiten die het publieke vertrouwen in de rechterlijke macht of in hun onafhankelijkheid kunnen schaden.‘

Aanleiding voor dit citaat is dat rechter Stefan Lindskog van het Zweedse Hooggerechtshof aan de Universiteit van Adelaide op woensdag 3 april de lezing ‘The Assange Affair: freedom of speech and freedom of information, a global perspective‘ geeft. De aankondiging zegt: ‘As one of Sweden’s most eminent jurists he is uniquely able to provide an authoritative view of the Assange affair‘. Schaadt dat z’n onafhankelijkheid niet?

Julian Assange laat Fairfix Media weten dit optreden van opperrechter Linskog volstrekt schandelijk te vinden, absolutely outrageous. Hij ziet er een patroon in dat belangrijke Zweedse opinieleiders zich in het openbaar uitspreken over hem of WikiLeaks. Inclusief premier Fredrik Reinfeldt, minister van Buitenlandse Zaken Carl Bildt en van Justitie Beatrice Ask. Nu voegt volgens hem rechter Stefan Lindskog zich in dit gezelschap door zich uit te spreken over een zaak waarvan verwacht kan worden dat-ie er nog over moet gaan oordelen.

Er klinkt meer kritiek op het handelen van Lindskog. Advocaat en woordvoeder Greg Barns van de Australian Lawyers Alliance merkt op dat het een fundamenteel rechtsbeginsel is dat rechters niet in het openbaar spreken over zaken die nog voor de rechter kunnen komen of nog moet worden beslist. Barns ziet in de geplande lezing van Lindskog de vrees bewaarheid dat het Zweedse gerechtelijk systeem minder degelijk is dan gedacht wordt en dat het gepolitiseerd is: ‘That a Swedish supreme court judge thinks this is acceptable tends to confirm the fears people have about the impartiality and robustness of the Swedish judicial system. It gives great currency to the belief that Mr Assange’s case in Sweden has been heavily politicised.’

In een andere Zweedse ontwikkeling is aanklaagster Marianne Ny onverwachts van de zaak Assange gehaald en vervangen door Ingrid Isgren, een junior officier van Justitie. De reden is nog niet naar buiten gebracht. Ny kreeg kritiek door haar slechte communicatie en tegenstrijdige uitspraken over de voorwaarden waaronder Assange in Engeland door de Zweedse aanklager gehoord kan worden. In nog een andere ontwikkeling heeft Anna Ardin haar controversiële advocaat Claes Borgström aan de kant gezet. Zij is een van de twee vrouwen die sexueel misbruikt zouden zijn door Assange. Haar beschuldiging vormt de reden dat Assange naar Zweden uitgewezen moet worden om mee te werken aan een politieonderzoek naar zijn handelen ter plekke.

Foto: ‘Wikileaks founder Julian Assange prepares to speak from the balcony of Ecuador’s embassy, where he is taking refuge in London Aug. 19, 2012.‘ Credits: Chris Helgren, Reuters.

Cyberoorlog tussen Cyberbunker en Spamhaus over internetvrijheid

De Nederlandse internethost Cyberbunker pikt de macht van het Spamhaus Project niet langer. Sinds deze maand is het op een zwarte lijst gezet omdat Spamhaus zegt dat het spam verzendt. Het geschil loopt al sinds oktober 2011. Cyberbunker heeft gedurende afgelopen week een zogenaamde DDos-aanval tegen Spamhaus uitgevoerd. Naar verluidt de grootste cyberaanvaal ooit. Google moest met capaciteit inspringen. Het OM is een onderzoek naar de aanvallen gestart. Cyberbunker is in een atoombunker in Kloetinge gehuisvest en weet de autoriteiten telkens buiten de deur te houden. Het biedt klanten anonimiteit. Kinderporno en terrorisme faciliteert het niet. Het lijkt erop dat Spamhaus Cyberbunker probeert te criminaliseren. Mogelijk samen met anderen. Er is via CloudFlare een link van Spamhaus naar Google en Stratfor. Deze laatste heeft banden met de CIA. Op het spel staat de controle over het internet. En de internetvrijheid. Upstream provider A2B werd onder druk gezet, ging daar in mee, maar diende uiteindelijk een klacht in tegen Spamhaus. Nu lijkt A2B de service aan Cyberbunker gestaakt te hebben. Het geeft de volgende verklaring over het begin van het conflict:

Voorbij maar niet vergeten drama in het kort

Soms is het leven simpel. Een vrouw, een man en een kus. Met het raadsel of het om liefde of overspel gaat. Dit verhaal begint in het midden. De vrouw duikt op uit de mist van de televisie sneeuw. In een leeg speelvlak dat alles symboliseert. En niks. Ze is een god uit een machine. Haar beweging is de handeling. Het lijkt vroege videokunst van Nam June Paik, maar is het niet. Het gaat om een Russische soap uit 2000. Maar Georgisch, Duits of Canadees had ook gekund. De context is zo goed als uitgewist. Een kus bezegelt de afloop. Fade Out.

Dramatisering is lastig. Zo ontdaan van bijzaken. Kunstenaars strippen zichzelf tot ongekunsteldheid om dat te bereiken. Found footage van de amateur wordt oeverloos bewerkt en bezwijkt onder loodzware uitleg. Het komt echter nooit aan. De toegevoegde roestlaag oogt niet echt en is nooit meer ongedaan te maken. Vijftien seconden eeuwige roem is het hoogst haalbare. De maker verdwijnt in de onvolmaaktheid van de tijd. Cut. 

Santralistanbul Museum veilt volledige collectie. Hoe kan dat?

In Nederland kreeg het Wereldmuseum het afgelopen jaar tegenwind vanuit de samenleving, en de erfgoed-, museum- en kunstsector toen het opperde haar Afrika-collectie te verkopen. Eigendom van de gemeente Rotterdam. Uiteindelijk zette de Rotterdamse politiek directeur Stanley Bremer de voet dwars. Voorlopig eind goed, al goed. Nederland kent een fijnzinnig maaswerk van belangen die soms zichtbaar, soms onzichtbaar langs fundamenten en luchtbogen lopen. Burgerschap mobiliseert tegenkrachten als het allerergste dreigt.

In Turkije ontbreekt zo’n burgernetwerk dat zich in Nederland sinds de 19de eeuwse Victor de Stuers heeft ontwikkeld. Met volop politieke kracht. Gevolg is dat de volledige collectie van het door de Bilgi Universiteit in 2007 opgerichte museum voor hedendaagse kunst Santralistanbul op de veiling verkocht is. Bij het Turkse veilinghuis Macka Mezat. De opbrengst was omgerekend 4,5 miljoen euro volgens de Financial Times.

Er hielp geen protest aan. Kunstenaars, conservatoren, kunstcritici en betrokkenen uit de kunstsector konden de veiling niet verhinderen. Vasif Kortun legt uit dat in Turkije de norm voor verkoop de ouderdom van de objecten is. Het ministerie van Cultuur en Toerisme gaf toestemming om deze collectie hedendaagse kunst te veilen. Kortun vindt dit kwestieus omdat de Turkse overheid er zo aan meewerkte om deze collectie te onttrekken aan het openbaar kunstbezit. Een complicatie waaraan de Bilgi Unversiteit voorbij ging was dat vele geveilde werken schenkingen waren of ooit voor schappelijke prijzen verworven konden worden om het museum op de been te helpen. Martijn Sanders wees in 2008 bij de veiling van de BAT-collectie op hetzelfde argument. Hij noemde het cultuurbarbarisme. De moraal is dat donateurs en kunstenaars niet op voorhand culturele instellingen kunnen vertrouwen. Ze moeten contractueel voorwaarden aan hun schenking verbinden.

Foto 1: Lot 18 van de veiling van een werk van Sarkis, Kirmizi Yesil (Rood & Groen), 1993. Uit collectie Museum Santralistanbul.

Foto 2: Schermafbeelding van inmiddels gesloten petitie op change.org om de collectie van Museum Santralistanbul niet te veilen.

Cyprus: Banken geven hun schuld waanwijs door aan Dijsselbloem

Commentatoren die gelieerd zijn aan de financiële sector vielen over de Nederlandse minister van Financiën Jeroen Dijsselbloem heen. Het is voorspelbaar dat ze hun eigenbelang verdedigen. De minister zou een blunder gemaakt hebben door de term blauwdruk -‘template‘- voor Cyprus als een oplossing voor de aanpak in andere landen te hebben voorgesteld. Dijjsselbloem ontkent na publicatie van een interview met Reuters op 25 maart dat-ie het woord ‘template‘ heeft gebruikt. Dijsselbloem heeft gelijk zoals blijkt uit het interview.

Zet de financiële sector haar publicitaire macht in om Dijsselbloem te verzwakken? Hij zegt dat het niet langer moet rekenen op overheidssteun: ‘I think the approach needs to be, let’s deal with the banks within the banks first, before looking at public money or any other instrument coming from the public side. Banks should basically be able to save themselves, or at least restructure or recapitalise themselves as far as possible.’

Zo’n krachtig geluid vanuit de Eurogroep is nieuw. Banken zijn gewend zelf de winst op te strijken en de belastingbetaler op te laten draaien voor de verliezen. In het geval Cyprus zou geld van de belastingbetaler gebruikt moeten worden om Russisch zwart geld te redden. Da’s de absurditeit ten top. Dijsselbloem maakt korte metten met de sinds 2008 gegroeide gewoonte. Waarschijnlijk na influisteringen door de Duitsers.

Komt Dijsselbloem echt op voor de belastingbetaler? Dat nou ook weer niet. Want Nederland stopt nog altijd 600 miljoen euro in de lening van 10 miljard euro aan Cyprus. Wat ziet Nederland daar van terug? Er resteert een gemengd beeld van smalle marges en hoge bedragen. Binnen zijn mogelijkheden komt de minister op voor de belastingbetaler en oogst tegenwind van de financiële sector. Die beleidsbreuk is tijd na vijf verloren jaren waarin de banken leken te bepalen wat de politiek deed. Banken mogen hun eigen problemen voortaan zelf aanpakken. Als hun tegenlobby faalt. Maar de uitweg uit het financiële moeras kost nog steeds geld.

Foto: ?

Waarom treedt haatimam Khalid Yasin in Vlissingen op?

PvdA’ers Keklik Yüçel en Tanja Jadnanansing stellen kamervragen over de komst van wat ze een omstreden imam noemen aan minister Lodewijk Asscher (PvdA) van Sociale Zaken en Jet Bussemaker (PvdA) van Onderwijs. Een kwartet sociaal-democraten onder elkaar. Het gaat om de Amerikaan Khalid Yasin die in Engeland woont en optrad in de aula van het Vlissingse Scheldemond College. Een openbare middelbare school. De directie van de school zegt van niks te hebben geweten en onvoldoende geïnformeerd te zijn.

Yüçel en Jadnanansing willen weten hoe de bijeenkomst tot stand is gekomen. Vraag is of werkgroep van islamitische vrouwen Isra die de imam uitnodigde in volle openheid heeft geopereerd. Zoja, dan heeft de school wat uit te leggen. Zonee, dan hebben de vrouwen van Isra wat uit te leggen. Op hun Facebook-pagina menen ze dat Yasin niet als ‘haatimam‘ en ‘radicale spreker‘ te boek staat. Maar de archieven leren anders.

Yasin is een hedendaagse conservatief die makkelijk met media omgaat, maar ouderwetse denkbeelden heeft. Zo ziet hij homosexualiteit als een afwijking die met de dood bestraft moet worden. Het AIDS-virus zou door de VS ontwikkeld zijn en in zwarte Afrikanen geïnjecteerd zijn om het bevolkingsvraagstuk op te lossen. In Australië ontstond enkele jaren geleden weerzin over de woorden van Yasin. Sarah Ferguson tekende het op. En de Islamitisch-Zeeuwse vrouwen van Isra hadden ook van Carel Brendel kunnen leren dat Khalid Yasin het tegendeel van een progressieve geestelijke is. Yüçel en Jadnanansing praten terecht over een omstreden iman.

Elke keer weer worden buitenlandse imams die achter een vlotte presentatie conservatieve denkbeelden over vrouwen of homosexuelen hebben door Islamitisch-Nederlandse organisaties naar Nederland gehaald. Zoals een jaar geleden haatimam Haitham al-Haddad. Veelzeggend is dat er geen progressieve imams te vinden zijn die de islam ondergeschikt achten aan de grondrechten van de Nederlandse rechtsstaat. Ze bestaan blijkbaar niet. Dat spoort met onderzoeken van onder andere socioloog Ruud Koopmans die constateren dat een ruime meerderheid van de Nederlandse moslims de waarden van de islam boven die van de rechtsstaat stelt. Iemand als Keklik Yüçel weet gelukkig het onderscheid tussen goeie en foute denkbeelden van imams wel te maken.

Foto: Aankondiging door Isra van lezing Khalid Yasin in Vlissingen, 16 maart 2013.

Utrecht vs Utrecht: vragen bij stadspromotie

Het Facebook-spel Utrecht vs Amersfoort heeft Utrecht verloren. Het benadrukt inhoudelijk het tekort van de domstad en in vorm de ultieme leegte. Marketing voor een immaterieel produkt probeert die leegte doorgaans te verhullen door een verbinding te maken met een ‘hoger’ doel. Dat uitgebannen of bevorderd moet worden. Armoede, solidariteit of honger in Afrika. Noem maar op. De eerlijkheid van de initiatiefnemers valt te prijzen dat ze dit spel niet gekoppeld hebben aan een ‘hoger’ doel. Maar de wezenloosheid ervan valt des te meer op.

Het produkt is de stadspromotie van Utrecht dat in onnavolgbare reclametaal ‘Utrecht vs. The World’ wordt genoemd. In Utrecht is ‘tze skai de li-mit‘. Het spel is een initiatief van Taskforce Innovatie Utrecht in samenwerking met Toerisme Utrecht en wordt ontwikkeld door Vuurrood Communicatie Ontwerp. Utrecht vs The World is bedoeld om mensen buiten Utrecht ‘op een speelse en vernieuwende manier‘ te laten zien wat Utrecht allemaal te bieden heeft, aldus Carlijn Leenders, marketeer van Toerisme Utrecht. Da’s taal die orakelt.

Zoals voetbal soms gekscherend de belangrijkste bijzaak in het leven genoemd wordt, komt dit spel over als de onbelangrijkste bijzaak. Op het Utrechtse DUIC.nl reageert Jiri: ‘Sjonge jonge, wat is dit kinderachtig zeg!‘. Dat roept deze speelse vernieuwing in Utrecht op. Een godgeklaagd inzicht in wat stadspromotie is. Mensen die er hun geld mee verdienen ontbreekt het aan goede ideeën. Hun werk wordt een spel. Zeker voelden ze zich niet. Daarom dekten ze zich in door het een test te noemen. Een test die gelijk al volop publiciteit trekt.

Utrecht heeft het spel kansloos verloren van Amersfoort. Een variant op de doctrine van Carl von Clausewitz over oorlog zegt ‘Er moet een redelijke kans op slagen zijn tegen redelijk verlies aan prestige‘. In de Utrechtse marketing en politiek weet dit besef maar niet door te dringen. Nog vers in het geheugen ligt de uitschakeling in de eerste ronde van Utrecht als Culturele Hoofdstad. De lokale politiek voelde wethouder Frits Lintmeijer erover aan de tand. Wat volgt? Utrecht vs. Utrecht? Da’s de echte strijd die nu speelt. Utrecht kan beter.

Foto: Einduitslag van Facebook-game Utrecht tegen Amersfoort: 1738-3430.

Onthulling over martelingen Irak belasten de VS

Pas door de onthullingen in de the Guardian documentaire ‘Iraq – Searching for Steele‘ wordt duidelijk hoe diep de Amerikanen in de vuile oorlog in Irak betrokken waren. De martelingen vertonen opvallende overeenkomsten met wat er zo’n 30 jaar geleden in El Salvador en andere Latijns-Amerikaanse landen gebeurde. En ook toont het aan hoe belangrijk de rol van klokkenluiders zoals WikiLeaks en Bradley Manning is geweest. Zonder hen was de documentaire over de US-kolonel James Steele niet van de grond gekomen. Dit verklaart de heksenjacht van opeenvolgende Amerikaanse regeringen op de klokkenluiders. Deze regeringen hebben veel te verbergen. Opvallend is dat de documentaire in Europa volop aandacht krijgt, maar in de VS door de media zo goed als genegeerd wordt. ‘Democracy Now!‘ is een van de gunstige uitzonderingen.

Zie hier het full transcript van een interview met uitvoerend producente Maggie O’Kane. Met vele details.