Gedachten bij ansichtkaart ‘Grenspost (?) aan de weg van Kazvin naar Hamadan’ (1895-1915)

Ansichtkaart met titel ‘Route Kazvin – Hamadan. La Station de Hamadan‘ met omschrijving: ‘Grenspost (?) aan de weg van Kazvin naar Hamadan‘ 1895-1915. [annotatie, verso linksboven, handgeschreven op karton met pen in zwarte inkt: ‘33. Weg naar Tabris (Perzië)’] Collectie: Rijksmuseum.

Het is het vraagteken in de omschrijving ‘Grenspost (?) aan de weg van Kazvin naar Hamadan‘ dat vragen oproept. Uiteraard. Hamadan dat vroeger Ekbatana heette ligt nu middenin Iran. Het vroegere Perzië.

Hamadan lag evenals Qazvin en Tabriz op de oude zijderoute en is een van de oudste steden ter wereld.

In de Eerste Wereldoorlog was Hamadan het toneel van hevige strijd tussen Russische en Ottomaans-Duitse troepen. Zweden hielp bij het oprichten van een pro-Duitse Perzische gendarmerie.

Zien we op de ansichtkaart een grens- of douanepost? Nog in gebruik of buiten gebruik?

Ottomanen en Azerbeidzjaanse Turken trokken op enig moment Perzië binnen en bezetten gebied. Maar vanaf 1600 is het gebied Perzisch. De datering volgens het Rijksmuseum is 1895-1915.

De Russen breidden tot 1907 hun invloed uit tot diep in Perzië, maar Hamadan lag binnen die invloedsfeer. Niet aan de grens ervan.

De mannen op de foto zien er niet martiaal genoeg uit om militairen of douaniers te zijn. Het zijn passanten. Het vierkante stenen gebouw is als het nog in bedrijf is geen erg actieve post.

Er staan mensen te wachten achter de opgehaalde slagboom. Alsof ze een grens niet over willen gaan. Is het vierkante gebouwtje een ontmoetingsplaats? Zoiets van ‘We spreken af bij de oude grenspost’. We weten het niet.

Ansichtkaart met Perzische postzegel op Delcampe.net.

Wat is de echte reden dat kanselier Olaf Scholz en SPD-fractieleider Rolf Mützenich de levering van Taurus-kruisraketten aan Oekraïne blokkeren?

Wat is er in hemelsnaam aan de hand met de Duitse Ampel-coalitie van rood (SPD), geel (FDP) en groen (Groenen)? Het hapert op vele fronten. Maar vooral, het komt er niet uit betreffende de steun aan Oekraïne.

Levering van de Duits-Zweedse Taurus-kruisraket is symbool van een verdeelde coalitie en een aarzelende kanselier geworden. Dat speelt al in de Duitse binnenlandse politiek sinds mei 2023. Kanselier Olaf Scholz (SPD) wil Taurus niet leveren aan Oekraïne omdat er dan Duitse manschappen in Oekraïne gedetacheerd zou moeten worden, aldus Scholz.

Opponenten noemen dat argument onwaarachtig. Ook de Zuid-Koreaanse en Spaanse krijgsmacht hebben Taurus-kruisraketten zonder dat die door Duitsers bediend worden. De Oekraïense krijgsmacht heeft de afgelopen twee jaar bewezen dat het snel allerlei westerse wapensystemen onder de knie krijgt en op het slagveld inzet.

Als Duitsland in mei 2023 Oekraïne de levering had toegezegd en Oekraïeners had opgeleid om de Taurus te bedienen dan waren de kruisraketten nu al inzetbaar geweest met uitsluitend Oekraïense ondersteuning op het slagveld.

Kanselier Scholz verschuilt zich achter dit argument. Trouwens in het befaamde door de Russen afgeluisterde en gepubliceerde telefoongesprek zeiden hoge Duitse opperofficieren van de Luftwaffe dat de Britse en Franse krijgsmacht in Oekraïne hun kruisraketten met manschappen op de grond ondersteunen. Dat gaf Scholz dekking voor zijn argument om de Taurus niet te leveren aan Oekraïne.

Opponenten bij vooral CDU/CSU en Groenen verdenken Scholz ervan dat hij die ondersteuning op de grond als een schijnargument gebruikt om de werkelijke reden om de Taurus niet te leveren niet te hoeven geven. Het is onduidelijk wat die werkelijke reden is. Is dat wellicht een verkeerd verwerkt, misplaatst schuldgevoel dat de oorsprong vindt in de Tweede Wereldoorlog? Of is Scholz bang voor zijn linkerflank?

Hoe dan ook maakt kanselier Scholz een onzekere indruk. Hij verliest in binnen- en buitenland aan vertrouwen. Vooral bij zijn partners Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk die hij ook nog eens onnodig te kijk zette met het uitgelekte telefoongesprek.

Het werd er op donderdag 14 maart 2024 absurd op toen SPD-fractieleider Rolf Mützenich in de Bundestag pleitte voor bevriezing van de levering van wapens aan Oekraïne. Vanwege zijn pro-Russische opstelling wordt Mützenich een Putinversteher genoemd, wat hij overigens ontkent. Hij behoort tot de linkerflank van de SPD.

Bevriezing van wapenleveranties aan Oekraïne is echter in strijd met het beleid van de Ampel-coalitie om Oekraïne zolang van wapens te voorzien dat het zelfs de Krim bevrijden kan van de Russen. Heeft Mützenich zijn toespraak afgestemd met kanselier Scholz? Als dat zo is, dan gaat Scholz tegen zijn eigen kabinetsbeleid in. Als dat niet zo is, dan gaat Mützenich bewust tegen het kabinetsbeleid in en heeft Scholz zijn fractieleider niet onder controle.

In de coalitie staan vooral de Groenen en de sociaal-democratische SPD lijnrecht tegenover elkaar. In de Bundestag is het de christen-democratische CDU-CSU die kanselier Olaf Scholz (SPD) hard aanvalt op zijn in hun ogen slap Rusland-beleid dat de urgentie mist die nodig is om de Russische agressie te counteren.

De Ampel-coalitie vertoont het gedrag van een verkeerd afgesteld verkeerslicht dat op hol dreigt te slaan en tot ongelukken gaat leiden.

Is Alexei Navalny voor niks gestorven?

President Vladimir Poetin heeft Alexei Navalny vermoord. Daar is geen twijfel over mogelijk. In de Russische Federatie worden sympathisanten van Navalny die bloemen leggen opgepakt door de veiligheidsdienst. Zelfs dat is in de Russische Federatie verboden.

Wat te doen om Poetin te laten betalen voor de moord op Navalny? Of de moord op Boris Nemtsov? Of de moord op Anna Politkovskaja? Of de moord op Aleksandr Litvinenko? Of de moord op alle Russen die collectief uit ramen vallen en dat niet overleven?

Poetin heeft zich 24 jaar voorbereid op wat er vandaag gebeurt. Oppositie is gevlucht of vermoord. Persvrijheid en onafhankelijke rechtspraak zijn uitgeschakeld. Russische burgers zijn tot zwijgen gebracht door desinformatie en repressie. Poetin en zijn handlangers hebben door diefstal en oplichterij straffeloos de rijkdom van de Russische Federatie in eigen zak gestoken. De Russische staat opereert als een maffiabende.

Stel je voor dat Adolf Hitler die in 1933 aan de macht kwam pas in 1947 andere landen met zijn legermacht was binnengetrokken. Na een betere voorbereiding op de oorlog in binnen- en buitenland. Zoals Poetin in 2014 na 14 jaar Oekraïne binnenviel en de Krim en delen van de Donbas innam, na een eerdere kleine invasie van Georgië in 2008.

Verschil is dat Hitler volgens eigen zeggen ‘Lebensraum’ nodig had, terwijl Poetin de immense Russische Federatie vol ‘Lebensraum’ verwaarloost en niet ontwikkelt. Immers het grootse land ter wereld. Hitler werd als een magneet naar het oosten getrokken en Poetin naar het westen.

Er is tussen westerse landen nog steeds geen besef van urgentie om de krijgsmachten en wapenindustrie op elkaar af te stellen. Nog steeds worden er strategische fouten gemaakt. Landen als Frankrijk produceren mooie woorden, maar nauwelijks steun aan Oekraïne. Het is een lappendeken van goede bedoelingen, gelegenheidsoplossingen en gebrek aan urgentie.

Illustratief voort het onvermogen en het gebrek aan coördinatie zijn de zogenaamde Duitse ‘mittlere Kräfte’ die in Litouwen als afschrikking ingezet zullen gaan worden. Tussen Rapid Reaction Force en de hoofdmacht in. Maar er bestaat twijfel over hun doelmatigheid en sterkte. Toch is het een speerpunt van de modernisering van de Bundeswehr. Het motto is ‘Rad statt Kette’, dus wiel in plaats van rupsband. Volgens critici zijn wielen echter ongeschikt voor het drassige Litouwse terrein.

Er wordt door Europese landen meer geld besteed aan Defensie. Maar hoe verstandig gebeurt dat?

Dit Duitse bataljon moet bij een Russische aanval aan het front vechten, terwijl identieke Amerikaanse ‘mittlere Kräfte’ met dezelfde bewapening niet aan het front, maar uitsluitend ver achter het front ingezet worden. Daarnaast wordt het Duitse bataljon naar verwachting niet op de gewenste sterkte gebracht en is het niet klaar voor oorlog (kriegstüchtig). Dit blijkt uit een reportage van ZDF’s frontal.

Is Alexei Navalny voor niks gestorven? Daar lijkt het op. Het Westen met de VS voorop weigert nog steeds de urgentie te zien dat Poetin in Oekraïne verslagen moet worden. Afgewacht moet worden of de moord op Navalny tot een beter begrip van urgentie leidt. Defensiebudgetten van westerse landen worden verhoogd, maar het is de vraag hoe doelmatig en zinvol dat gebeurt. Ook omdat de modernisering van vele landen tegelijk de prijs opdrijft.

Een overbodige rubriek: Boekestijn en De Wijk op BNR over Oekraïne


Is er in Nederland teveel of te weinig publieke opinie? Wie het gesprek met Arend-Jan Boekestijn en Rob de Wijk over Oekraïne aanhoort kan niet anders dan concluderen dat er te veel publieke opinie is.

Boekestijn doet aan aandachtstrekkerij, aanstellerij en gekunsteldheid door te beweren dat de Amerikaanse president en de Duitse kanselier niet willen dat Oekraïne de oorlog tegen de Russische Federatie wint. De VS en Duitsland zijn de landen die Oekraïne het meest steunen.

De Nederlandse publieke opinie ontspoort door overbodige veelheid die het zicht op overzichtelijkheid ontneemt. Op de essentie van het nieuws. Niet alleen in de onderbuik van de samenleving, maar ook in de hersens ervan. De zogenaamde kwaliteitsmedia hebben te veel meninkjes die elkaar opheffen en tegenspreken. Dat werkt averechts.

Waarom is er in Nederland geen principiële oppositie op straat, in politiek en media tegen Geert Wilders? Een antwoord op die vraag is omdat de focus in de media ontbreekt om Wilders en de PVV de rechtsstatelijke maat te nemen.

Het gebazel in de media helpt Wilders normaliseren. Hij zou mild zijn. Zoals de hoofdzaak van het geval Poetin ondersneeuwt door bijzaken. BNR werkt daar met dit item aan mee. Het houdt niet de oog op de bal, maar het oog op het reclamebord aan de zijkant van het veld.


Zo is het ook met dit item over Oekraïne. De hoofdzaak is dat president Poetin een dictator en oorlogsmisdadiger is die door het Westen bestreden moet worden. Maar rubrieken die dat al gezegd hebben willen blijkbaar ook wel eens variëren en wat anders. Ze trappen in hun eigen valkuil. Dat is geen poging tot pluriformiteit, maar amusement.

Zo ontstaat de gekunsteldheid van Boekestijn. Hij heeft niks nieuws te melden, maar moet zijn rubriek vullen met een interessante mening omdat dat het format is. Zo wijkt hij met De Wijk af van de hoofdzaak. De continuïteit van de rubriek wordt hoofdzaak. De inhoud is bijzaak. Maar meer dan dat, het leidt af van de hoofdzaak.

De ironicus zou zeggen dat Biden en Scholz niet willen dat Oekraïne wint. Met name Duitsland zit met smart te wachten op zo’n 10 miljoen Oekraïeners die naar het westen en dan vooral Duitsland vluchten. Het is onduidelijk waar Boekestijn zich op baseert als hij zegt dat de VS en Duitsland niet willen dat Oekraïne wint.

Tegelijk wil met name Duitsland niet dat de Russische Federatie smadelijk verliest. Want dan komen er wellicht 10 miljoen Belarussen en Russen naar West-Europa gevlucht. Dat is voor Duitsland om economische en politieke redenen evenmin een aantrekkelijk vooruitzicht.

Wat is dan een ideale uitkomst van de Russisch-Oekraïense oorlog? In elk geval moet Oekraïne winnen om zich Poetin of zijn opvolgers van het lijf te houden. Tegelijk moet chaos in de Russische Federatie voorkomen worden.

Oekraïne moet met westerse hulp de Russische invasiemacht verslaan en het land uitdrijven. Dat kan decennia duren. Zoals oud-kanselier Merkel ooit zei over de DDR waar de Russische bezettingsmacht uiteindelijk toch het land verliet. In de tussentijd moet het Westen Oekraïne zo blijven steunen dat het niet verliest, maar de Russische Federatie wel.

Hoe dan ook verliest de publieke opinie van Nederland door dit soort gekunstelde en vergezochte meningen die alleen naar zichzelf verwijzen.

Wereldpremière van ‘The Conqueror’ in West-Berlijn (1956)

In de Berlijnse bioscoop Filmbühne Wien draait de Amerikaanse film The Conqueror van regisseur Dick Powell met in de hoofdrollen John Waye en Susan Hayward. Producent is Howard Hughes. Het is een verhaal over Dzjengis Khan. Bedoeld als oosterse Western. De Duitse titel is Der Eroberer.

De film gaat op 28 maart 1956 in de VS in première. De datering 1955 die de Deutsche Kinemathek aan de foto geeft is onjuist. Op het reclamebord of billboard wordt een Gala Nacht op 28 januari aangekondigd. In Berlijn ging op zaterdag 28 januari 1956 de film in wereldpremière, volgens een bericht in de Tagesspiegel. Dat is de datum van de foto.

Filmster John ‘Duke’ Wayne was in Berlijn aanwezig. Dat verklaart de menigte voor de bioscoop die lijkt gekomen om een glimp van hem op te vangen. Men staat dik gekleed voor de Filmbühne Wien.

In dat geïsoleerde West-Berlijn dat tijdens de koude oorlog door de VS in bescherming wordt genomen. In het echt en op het witte doek door de stoïcijnse John Wayne. Hij is hier echter geen cowboy, maar een Mongools stamhoofd. De film was geen artistiek succes. Het Berlijnse publiek is in volle verwachting.

Het Westen is bang voor een verliezende Russische Federatie

Schermafbeelding van deel artikelBremst der Westen die Ukraine im Krieg aus?‘ van Roman Goncharenko voor DW, 7 januari 2024.

Goed overzicht van DW over de terughoudendheid van westerse landen om Oekraïne van wapens en munitie te voorzien. 

Maar één argument ontbreekt. Namelijk dat vooral Duitsland bevreesd is dat de Russische Federatie bij een Oekraïense overwinning implodeert. En er een ongekende mensenmassa westwaarts op gang komt. Laat staan de wapenarsenalen die geplunderd worden. Inclusief kernwapens. Dit publiekelijk noemen lijkt een taboe.

Het Westen lijkt niet echt bang voor de militaire dreigingen van Poetin. Daar verschuilt het zich slechts achter. Het Westen is bang voor een instabiele Russische Federatie zonder leiding, autoriteit en gezag. Dat kan een keten van gebeurtenissen in gang zetten die niet te voorspellen zijn.

Oost-, en Centraal-Europa kan onder de voet gelopen worden. De gevolgen zullen globaal zijn. De VS heeft de financiën en politieke wil niet voor een tweede Marshall-plan om Europa weer op de been te helpen. De VS concentreert zich op Oost-Azië waar China Taiwan bedreigt.

Tot nu toe laat het Westen zich gijzelen door doemdenken over een Russische nederlaag. Het heeft meer angst voor een verliezende dan een winnende Russische Federatie.

Als compromis stuurt het Westen aan op een patstelling die Poetin de gelegenheid geeft de Oekraïense infrastructuur plat te bombarderen. Zodat Oekraïne in de toekomst geen lichtend voorbeeld voor de Russische bevolking kan zijn. Zo beredeneerd lijkt het Kremlin minder bezwaar te hebben dat Oekraïne lid wordt van de NAVO, dan van de EU.

In het Westen en niet in het minst in Duitsland neemt de kritiek toe op dat spelen op remise door het Westen in de Russisch-Oekraïense oorlog. Zoals schakers weten is spelen op remise link. Men kan beter op winst spelen om op enig moment alsnog genoegen te nemen met remise.

Het Westen benadert deze oorlog op dit moment strategisch onverstandig omdat het zich door angst voor een verliezende Russische Federatie laat gijzelen. In elk geval geeft het de indruk dat dit zo is. Er is geen andere zinvolle verklaring voor de trage levering van militair materiaal en munitie door het Westen aan Oekraïne.

Gedachten bij foto ‘Fotografie Handstaubsauger Univera, Firma Munack (1)’, 1955

Gerda Schimpf, Fotografie Handstaubsauger Univera, Firma Munack (1), 1955. Collectie: Gerda Schimpf Fotoarchiv.

Dit is een productfoto voor de handstofzuiger Univera van het Berlijnse bedrijf Munack. Het is 1955. De productieve fotografe Gerda Schimpf maakt in de studio een serie voor Munack.

Het Wirtschaftswunder is in de maak. De economie laat ruimte voor consumentenproducten.

Blijkbaar kan de junge, schlanke Frau, bekleidet mit einer weißen Bluse, dunklem, langen schwarzen Faltenrock und Pumps niet zonder handstofzuiger. Niet toevallig stofzuigt ze een herenjasje in Ierse tweed-look (Donegaloptik). Alsof het jasje een onverslijtbaar tapijt is.

De uit het Duits vertaalde toelichting bij de foto is pure poëzie: ‘De stekker zit links op het witte kapje bevestigd en bovenaan zit een kleine zwarte aan/uit-knop die je kunt indrukken. Aan het andere uiteinde zitten rechts en links van het apparaat metalen clips om het apparaat te openen (om de stofzak te verwijderen of te vervangen). Het elektriciteitssnoer is omwikkeld met vezelachtig materiaal en het uiteinde van de kabel met de stekker ligt op de vloer.’

Wie heeft tegenwoordig nog een handstofzuiger in huis? Of de componenten die op de foto zichtbaar zijn.

De vrouw wordt afgebeeld als vrouw die niet zonder handstofzuiger Univera kan. De gordijnen, radiatoren, meubels, het parket en het herenjasje van het huishouden maken kennis met Univera. Nou ja, de bedoeling was uiteraard dat wie de foto zag dit product leerde kennen.

Hoe de Russisch-Oekraïese oorlog de Japanse en westerse defensiestrategie hervormt

Japan bouwt in reactie op bedreigingen van China en Noord-Korea zijn militaire macht op. Het land gaat van pacifisme en zelfbescherming naar een flexibele defensiemacht. Dat wordt nodig geacht om in de toekomst militair staande te blijven. Het opwaarderen van Japans militaire macht is van belang in het evenwicht tussen het Westen en andere landen.

Net als de EU beseft Japan dat een VS vanaf 2025 onder president Trump niet meer de bescherming biedt die het decennialang bood. Ook een Republikeins congres kan op de rem staan van buitenlandse militaire uitgaven. Japan en andere landen beseffen dat ze militair straks meer op zichzelf aangewezen zijn.

Interessant is dat in de VS, Oekraïne, het Verenigd Koninkrijk en de EU nu al met die toekomst van een meer isonationalistische VS rekening wordt gehouden. De Monroe-doctrine die zegt dat Amerika voor de Amerikanen is, lijkt hoe dan ook in Washington opnieuw te worden opgepoetst. Of Trump wel of niet in 2024 tot president wordt gekozen.

Een en ander is goed te zien af te lezen aan de Oekraïne-politiek van het Westen. Naar verwachting gaat de Russisch-Oekraïense oorlog die in een patstelling lijkt beland nog jaren duren.

Er zijn drie aanwijzingen voor het streven naar autarkie van Oekraïne. Ofwel, dat het economisch, politiek en militair zelfvoorzienend is om oorlog te voeren tegen de Russische Federatie van Poetin.

Met hulp van vooral Britten en Duitsers werkt Oekraïne aan het opbouwen van een eigen defensie-industrie. Met als doel om eigen militair materieel en munitie te produceren zodat het niet langer afhankelijk is van de import uit andere landen. Sinds Sovjet-tijden had Oekraïne een belangrijke defensie-industrie. Onder meer vliegtuigen en raketten. Daar kan het bij aanhaken.

Bondgenoten van de VS zijn Japan en Zuid-Korea die nu of in de nabije toekomst Oekraïne van militair materiaal kunnen voorzien. Nu al zou Zuid-Korea meer 155-mm artilleriegranaten aan Oekraïne leveren dan de EU. Ook in reactie op de levering van militair materiaal van Noord-Korea aan de Russische Federatie. Seoul ontkent directe levering die in een artikel van de Washington Post begin december 2023 werd genoemd, maar indirect lijken via Polen of de VS genoemde granaten bij Oekraïne terecht te komen.

Tenslotte is er de toenadering tot de EU van een Oekraïense bevolking die in grote meerderheid afstand wil nemen van de Russische Federatie die met de invasie en de bewuste vernietiging van burgerdoelen de gunst van de Oekraïense bevolking voor jaren heeft verspeeld. De wrok jegens Poetin is in Oekraïne groot. Zelfs als kandidaat-EU lid is Oekraïne ingebed in Europa. Dat schetst de randvoorwaarden voor de strategie van Oekraïne en het Westen voor de tweede helft van de jaren 2020.

Met vallen en opstaan, improvisatie en pragmatisme onder leiding van president Joe Biden kondigt zich een vernieuwd westers veiligheidspact aan waar het gewicht van Aziatische landen is vergroot en Europese landen is afgeschaald. Oekraïne dat voor het voortbestaan vecht is focus van de nieuwe veiligheidspolitiek. Maar ook een reden voor landen als de VS, Zuid-Korea, Japan, Canada, Australië, het Verenigd Koninkrijk en EU-lidstaten om de eigen defensiestrategie door te lichten en bestedingen op te waarderen.

Gedachten bij de foto ‘König Njoja vor seinem Palast i. Fumban am Tag vor seiner Wegführung ins Exil 1931’

Adolf Oberlerchner, King Njoya in front of his palace in Fumban on the day before he was taken into exile in 1931‘[König Njoja vor seinem Palast i. Fumban am Tag vor seiner Wegführung ins Exil 1931]. Collectie: Basel Mission (subcollection), International Mission Photography Archive, ca.1860-ca.1960.

Dit is een foto uit een van mijn favoriete fotocollecties van de Basel Mission. De titel is intrigerend. Koning Ibrahim Njoya (circa 1860 – circa 1933) van de Bamum voor zijn paleis in Fumban, West-Kameroen op de dag voor zijn ballingschap in 1931.

Wat weten we van Koning Njoya, van de Bamum en de politieke situatie in Kameroen in 1931?

Wikipedia geeft uitleg (vertaald): ‘Onder invloed van een Duitse missionaris bekeerde Njoya zich tot het christendom. Later creëerde hij een nieuwe syncretistische religie gebaseerd op het christendom en de traditionele Bamum-religie voordat hij zich in 1916 samen met een groot deel van zijn hofhouding tot de islam bekeerde.’

Tot 1916 stond Kameroen politiek onder Duitse invloed. Door de ontwikkelingen van de Eerste Wereldoorlog veranderde dat in 1916 toen Frankrijk het in West-Kameroen voor het zeggen kreeg. Cultureel werkte de Duitse invloed daarna nog door. Het duurde tot 1931 totdat koning Njoya door de Fransen verbannen werd naar de hoofdstad Yaoundé zodat hij het contact met zijn volk kwijt was.

Moeten we deze geschiedenis opvatten als een teken van Westers kolonialisme? Het is moeilijk om het zo niet te zien. En hoe verhoudt zich dat tot de onderhorigheid aan de lokale vorst?

Interessant is dat Koning Njoya religieus door vier fasen ging: Bamum-religie, christendom, mengvorm Bamum-religie en christendom, islam. Hoe diep zouden de bekeringen zijn gegaan?

Nacht 11: ‘Roßwein. Wohnhaus mit Friseur-Salon Kliem, Dresdner Straße 22’, 1952

Hanisch, Günther: Roßwein. Wohnhaus mit Friseur-Salon Kliem, Dresdner Straße 22. Schaufenster, 1952. Collectie: Deutsche Fotothek.

Dit is de etalage van Salon Kliem in het Oost-Duitse Roßwein in 1952. Saksen. Links is de etalage voor heren, rechts voor dames. Het verschil is duidelijk.

De heren worden in hun etalage warm gemaakt met een beer die een zeilboot bestuurt. Over de wilde baren. Er zijn ook afbeeldingen van enkele vrouwen in badpak die de associatie oproepen met verre stranden. Aan de Oostzee of nog verder. Verder de gebruikelijk flacons. flesjes, doosjes en potjes die noodzakelijk zijn voor de haarverzorging.

De dames krijgen in hun etalage alles voor op reis aangeboden. Met een ‘L’ bij ‘ALLES’ die er achteraf bijgefrut is. Er zijn de reisnecessaires en de gebruikelijke flacons, flesjes, doosjes en potjes. Voor de verzorging van het haar. Enkele poppen tonen de nieuwe haarmode van 1952. DDR-style.

Een winkeletalage kan een venster van illusie zijn. Droom is voor even werkelijkheid. Fantasie strekt zich uit tot verre oorden. Waar reizen goedgekapte vrouwen heen met alles voor de reistijd? Verder dan Dresden, Leipzig of Chemnitz? Mogelijk naar Tsjecho-Slowakije. Dat waren nog eens tijden. Illusie nam het noodgedwongen over van de werkelijkheid. Tot in de etalage.