Petitie ‘Vrijspraak voor Julian Assange’ is gedateerd en onvolledig

Schermafbeelding van deel petitie ‘Vrijspraak voor Julian Assange‘ van Robert Bos op Petities.nl.

Ik ben het oneens met de petitie Vrijspraak voor Julian Assange. Ik vind dat de onderbouwing niet klopt en het uitgangspunt van de petitie fout is dat Assange een journalist is.

Wat de petitie vergeet is dat Julian Assange een ontwikkeling heeft doorgemaakt. Wat is er sinds 2012 veranderd? Het lijkt er sterk op dat Assange is geradicaliseerd. Wie hem op en gegeven moment hartstochtelijk verdedigden zijn daar een aanwijzing voor: complotdenker Alex Jones van Infowars, Sean Hannity van Fox News, UKIP-voorman en Brexiteer Nigel Farage en de Russische propagandazender RT. Dat is niet een gezelschap dat zweert bij democratie en rechtsstaat, maar juist het standpunt ondersteunt dat ‘media de vijand van de staat’ zijn. Dat roept de vraag op of Assange zelf wel een journalist is zoals hij claimt.

Over Assange bestaat sinds midden 2013 de controverse of hij een agent van Russische inlichtingendiensten is. Op zijn minst bestaat de verdenking dat hij er nauw mee heeft samengewerkt in de presidentscampagne van 2016 die Trump het presidentschap bracht. Roger Stone zou de tussenpersoon tussen het Kremlin en Trumps campagneteam zijn geweest.

Noam Chomsky geloofde in een gesprek met BBC’s Newsnight van mei 2017 niet dat aanklachten tegen Assange wegens een Zweedse verkrachtingszaak hout sneden. Daar heeft hij vermoedelijk gelijk in. In vele commentaren is in de jaren 2012-2014 op dit blog een lans gebroken voor Assange, zoals hier. Mijn toenmalige pro-Assange opstelling resulteerde in 2012 zelfs in kamervragen. Maar toen moest de Trump campagne en de Russische beïnvloeding via sociale media nog komen. Daarom is het perspectief van die Zweedse zaak niet actueel.

De vraag is hoe Assange beoordeeld moet worden. Is hij een journalist, een politieke activist of een ingelijfde medewerker van een ‘buitenlandse’ inlichtingendienst? En wat betekent dat dan voor zijn juridische positie?

Het heeft ermee te maken waar men de grens van de weerbare democratie legt. Bij gebleken of dreigende ondermijning is het aanvaardbaar dat counterintelligence diensten actie ondernemen om dat te beëindigen. Ze zijn immers bezig hun eigen democratie te beschermen. Dus als Assange deel van een operatie is om de Amerikaanse democratie en het electorale systeem te ondermijnen, dan kan hij verwachten dat er tegen hem wordt opgetreden door de zich aangevallen voelende instituties. 

Wat als achteraf blijkt dat hij eerst (zeg van 2010 – 2013) binnen de democratische spelregels een rol speelde die toentertijd in de Amerikaanse propaganda verkeerd werd voorgesteld als ondermijnend? De financieel-economische blokkade van WikiLeaks via druk van de regering Obama op PayPal en andere bedrijven maakte Assange afhankelijk van externe steun. Terwijl zijn steun daarvoor van kleine donoren kwam.

Wat als Assange uiteindelijk daadwerkelijk de ondemocratische, ondermijnende rol ging spelen die hem daarvoor abusievelijk door de Amerikaanse regering was toegekend? Waarbij zijn psyche door de omstandigheden pathologische trekjes ging vertonen en de self fulfilling prophecy uitkwam. Kan die omslag nog gereconstrueerd worden? 

Wie is er dan het meest schuldig, Assange, de Amerikaanse regering of de Russen die hem tegen de VS hebben opgezet? Of is dat gedeelde schuld?

John Schindler wees er in 2013 in een analyse op dat WikiLeaks via Israel Shamir waarschijnlijk geïnfiltreerd was door de Russische inlichtendienst. Dat verklaarde de opstelling van Wikileaks in de campagne van 2016 die volledig in lijn was met de opstelling van het Kremlin. De ‘progressieve’ Assange kwalificeerde tijdens de campagne de Democratische Hillary Clinton als kwalijker dan de Republikeinse Donald Trump. Daarmee probeerde Assange progressieve Democratische, pro-Bernie Sanders kiezers te ontmoedigen om te gaan stemmen. Achteraf kan dat alleen maar begrepen worden vanuit het idee van een georkestreerde campagne om verschillende doelgroepen in de richting van Trump en weg van de Democraten te laten bewegen.

Verdient Assange juridische bescherming of heeft hij door vanaf 2013/2014 samen te spannen met het Kremlin zijn rechten verspeeld? Hoe dan ook is hij afgelopen 8 jaar door zijn activistische opstelling en handelswijze terechtgekomen in het kruisvuur tussen Kremlin en Witte Huis.

De internationale petitie ‘Defend press freedom, defend Julian Assange‘ uit 2019 heeft drie gebreken. 1) Niet alle steunverklaringen zijn recent en sommige ervan gaan terug tot voor 2013/2014 toen Assange nog opereerde als journalist. Dat gaat voorbij aan zijn latere politieke verandering en radicalisering. 2) De supporters eisen niet allen hetzelfde. De een vraagt erom om Assange niet uit te leveren aan de VS, de ander vraagt om vrijlating. 3) De toon van de meeste steunverklaringen is een anti-Trump sentiment dat een pro-Assange opstelling grotendeels lijkt te bepalen. Acht maanden presidentschap van Joe Biden heeft de opstelling van de VS niet veranderd.

Als Assange in een kerker in Virginia verdwijnt, waar het trouwens nog niet naar uitziet, dan kan op zijn minst worden gezegd dat hij door zijn pro-Kremlin opstelling de Amerikanen alle munitie heeft gegeven om hem in handen te krijgen. Assange verdient het om berecht te worden voor zijn daden, maar een eerlijk proces zit er vermoedelijk niet in. Wie hoog spel speelt en verliest, heeft blijkbaar dat recht verspeeld. Dat is de harde praktijk van de strijd tussen landen. Wie niet oppast wordt daarin vermalen. Assange heeft hoog spel gespeeld en verloren. Dat kan hij alleen zichzelf verwijten.

De petitie ‘Vrijspraak voor Julian Assange’ slaat de plank mis door uit te gaan van de aanname dat Julian Assange een journalist is. Of hij een goede journalist was wat de petitie claimt is een aanname binnen een aanname. Van Assange kan aan de hand van de feiten gezegd worden dat hij tot 2013/2014 functioneerde als journalist, maar daarna niet meer.

Het is ondanks alle bovenstaande overwegingen toch begrijpelijk dat organisaties op het gebied van journalistiek en mensenrechten het opnemen voor Assange. Zeker tegen de achtergrond van boeman Trump die in 2019 het grotere kwaad was. Maar onbegrijpelijk is dat ze daarbij de draai die Assange in 2013/2014 gemaakt heeft niet noemen en zich uitsluitend richten op de eerdere periode. Ze eisen een zorgvuldige en schappelijk behandeling van Assange, maar onderbouwen hun eis zelf niet zorgvuldig en schappelijk. Daarmee beschadigen ze vooral hun eigen geloofwaardigheid en uiteindelijk ook Assange’s zaak door zo aantoonbaar eenzijdig te zijn en niet zijn negatieve kanten te noemen.

Max von Kreyfelt heeft het mis. Niet de media, maar Assange is veranderd

Update 20 april 2022: Uitlevering van Julian Assange aan de VS is een stap dichterbij gekomen na de beslissing van de rechter die het ultieme besluit over uitlevering in handen van Binnenlandse Zaken legt. De zaak is daarom niet langer een juridische, maar wordt een politieke kwestie. Dat is niet in het voordeel van Assange.

Mijn reactie bij de video ‘Don’t extradite Julian Assange – demonstratie Amsterdam’ op Café Weltschmerz:

Max von Kreyfelt laat zich kennen als complotdenker. Hij is neerbuigend naar de gevestigde media als hij meent dat de jongeren hun geschiedenis niet kennen en zich laten sturen door Brussel. Hij laat in het midden of hij hier de EU of het Mediahuis mee bedoelt. De laatste heeft overigens het hoofdkantoor in Antwerpen.

De geïnterviewde gaat voorbij aan het feit dat Assange is veranderd en zich tot een meeloper van het Kremlin heeft ontwikkeld. Dat verklaart de desinteresse van de media. En wees nou eerlijk, om wat voor nieuwsfeit gaat het hier nou eigenlijk? Er lopen wat Piraten die sinds het Oekraïne-referendum in rechts vaarwater terecht zijn gekomen en in de media geen smoel en geloofwaardigheid meer hebben.

Van de Robin Hood die tegen het establishment vocht is Assange in de loop der jaren geëvolueerd tot een pion van het Kremlin. In tegenstelling tot iemand als Edward Snowden die in elk geval besefte dat hij in de media zijn onafhankelijkheid van de Russen moest blijven benadrukken. Die schijn hield Assange niet eens op.

De som is dan snel gemaakt. President Trump die Assange in het zadel heeft geholpen heeft de media tot vijand van het volk verklaard. Is het een wonder dat de gevestigde Nederlandse media daar niet echt warm voor lopen? Het is inderdaad wel opvallend dat de alternatieve media het ook af lieten weten.

Wat is er sinds 2012 veranderd? Het lijkt erop dat Assange is geradicaliseerd. Wie hem hartstochtelijk verdedigen zijn daar een aanwijzing voor: complotdenker Alex Jones van Infowars, Sean Hannity van Fox News, UKIP-voorman en Brexiteer Nigel Farage en de Russische propagandazender RT. Dat is niet een gezelschap dat zweert bij democratie en rechtsstaat, maar juist het standpunt ondersteunt dat ‘media de vijand van de staat’ zijn. Dat roept de vraag op of Assange zelf wel een journalist is zoals hij claimt.

Over Assange bestaat sinds midden 2013 de controverse of hij een agent van Russische inlichtingendiensten is. Op zijn minst bestaat de verdenking dat hij er nauw mee heeft samengewerkt in de presidentscampagne van 2016 die Trump het presidentschap bracht. Roger Stone was de tussenpersoon tussen het Kremlin en Trumps campagneteam.

De vraag is hoe Assange beoordeeld moet worden. Is hij een journalist, een politiek activist of een ingelijfde medewerker van een ‘buitenlandse’ inlichtingendienst? John Schindler wees er in 2013 in een analyse op dat WikiLeaks via Israel Shamir waarschijnlijk geïnfiltreerd was door de Russische inlichtendienst.

Dat verklaarde de opstelling van Wikileaks in de campagne van 2016 die volledig in lijn was met de opstelling van het Kremlin. De ‘progressieve’ Assange kwalificeerde tijdens de campagne de Democratische Hillary Clinton als kwalijker dan de Republikeinse Donald Trump. Daarmee probeerde Assange progressieve Democratische, pro-Bernie Sanders kiezers te ontmoedigen om te gaan stemmen. Achteraf kan dat alleen maar begrepen worden in de georkestreerde campagne om verschillende doelgroepen in de richting van Trump te laten bewegen.

Dus? Verdient Assange juridische bescherming of heeft hij door vanaf 2013/2014 samen te spannen met het Kremlin zijn rechten verspeeld? Hoe dan ook is hij afgelopen 7 jaar door zijn activistische opstelling en handelswijze terechtgekomen in het kruisvuur tussen Kremlin en Witte Huis. Als hij in een kerker in Virginia verdwijnt, dan kan op zijn minst worden gezegd dat hij door zijn pro-Kremlin opstelling de Amerikanen alle munitie heeft gegeven om hem in handen te krijgen.

Assange verdient het om berecht te worden voor zijn daden, maar een eerlijk proces zit er vermoedelijk niet in. Wie hoog spel speelt en verliest, heeft blijkbaar dat recht verspeeld. Dat is de harde praktijk van de strijd tussen landen. Wie niet oppast wordt daarin vermalen. En Assange heeft niet goed opgepast. De Nederlandse media zullen daar verslag van doen. Als er iets te melden valt dat meer is dan een verregende, troosteloze gebeurtenis op het Museumplein.

Geruchten nemen toe dat Julian Assange door Ecuador uit Londense ambassade wordt gezet. Hoe is het zover gekomen?

Update 11 april 2019: Julian Assange is door de politie gearresteerd in de Ecuadoraanse ambassade in Londen nadat Ecuador het asiel voor de oprichter van Wikileaks had beëindigd. Hij is naar een politiebureau in het centrum van Londen gebracht en wordt zo spoedig mogelijk voorgeleid aan de rechtbank van Westminster. 

De geruchten worden sterker dat de Australiër Julian Assange op korte termijn de Ecuadoraanse ambassade in Londen wordt uitgezet. Hij is vanwege zijn vrees om naar de VS uitgezet te worden (om daar in het geheim door een grand jury wegens spionage berecht te worden) in 2012 heengevlucht en heeft er asiel gekregen. Als hij op straat wordt gezet valt te verwachten dat hij rechtstreeks in een Amerikaanse gevangenis verdwijnt.

Wat is er sinds 2012 veranderd? Het lijkt erop dat Assange is geradicaliseerd. Wie hem hartstochtelijk verdedigen zijn daar een aanwijzing voor: complotdenker Alex Jones van Infowars, Sean Hannity van Fox News, UKIP-voorman en Brexiteer Nigel Farage en de Russische propagandazender RT. Dat is niet een gezelschap dat zweert bij democratie en rechtsstaat, maar juist het standpunt ondersteunt dat ‘media de vijand van de staat’ zijn. Dat roept de vraag op of Assange zelf wel een journalist is zoals hij claimt.

Over Assange bestaat sinds midden 2013 de controverse of hij een agent van Russische inlichtingendiensten is. Op zijn minst bestaat de verdenking dat hij er nauw mee heeft samengewerkt in de presidentscampagne van 2016 die Trump het presidentschap bracht. Roger Stone zou de tussenpersoon tussen het Kremlin en Trumps campagneteam zijn geweest. Nieuw is ook dat Lenin Moreno de nieuwe Ecuadoraanse president is die Assange niet langer in bescherming lijkt te nemen zoals zijn voorganger Rafael Correa. Assange hield zich niet aan de afspraak om zich te onthouden van politieke uitspraken en bleef in de ambassade via sociale media zijn gastheer in verlegenheid brengen. En het belang van Ecuador schaden. Enkele maanden terug werd Assange afgekoppeld van internet door Ecuador.

Noam Chomsky gelooft in een gesprek met BBC’s Newsnight van mei 2017 niet dat aanklachten tegen Assange wegens een Zweedse verkrachtingszaak hout snijden. Daar heeft hij vermoedelijk gelijk in. In vele commentaren is in de jaren 2012-2014 op dit blog een lans gebroken voor Assange, zoals hier. Mijn opstelling resulteerde in 2012 zelfs in kamervragen. Maar toen moest de Trump campagne en de Russische beïnvloeding via sociale media nog komen. Daarom is het perspectief van die Zweedse zaak niet actueel.

De vraag is hoe Assange beoordeeld moet worden. Is hij nou eigenlijk een journalist, een politiek activist of een ingelijfde medewerker van een ‘buitenlandse’ inlichtingendienst? En wat betekent dat dan voor zijn juridische positie in de ambassade? John Schindler wees er in 2013 in een analyse op dat WikiLeaks via Israel Shamir waarschijnlijk geïnfiltreerd was door de Russische inlichtendienst. Dat verklaarde de opstelling van Wikileaks in de campagne van 2016 die volledig in lijn was met de opstelling van het Kremlin. De ‘progressieve’ Assange kwalificeerde tijdens de campagne de Democratische Hillary Clinton als kwalijker dan de Republikeinse Donald Trump. Daarmee probeerde Assange progressieve Democratische, pro-Bernie Sanders kiezers te ontmoedigen om te gaan stemmen. Achteraf kan dat alleen maar begrepen worden in de georkestreerde campagne om verschillende doelgroepen in de richting van Trump te laten bewegen.

Dus? Verdient Assange juridische bescherming of heeft hij door vanaf 2013/2014 samen te spannen met het Kremlin zijn rechten verspeeld? Hoe dan ook is hij afgelopen 5 jaar door zijn activistische opstelling en handelswijze terechtgekomen in het kruisvuur tussen Kremlin en Witte Huis. Als hij in een kerker in Virginia verdwijnt, dan kan op zijn minst worden gezegd dat hij door zijn pro-Kremlin opstelling de Amerikanen alle munitie heeft gegeven om hem in handen te krijgen. Assange verdient het om berecht te worden voor zijn daden, maar een eerlijk proces zit er vermoedelijk niet in. Wie hoog spel speelt en verliest, heeft blijkbaar dat recht verspeeld. Dat is de harde praktijk van de strijd tussen landen. Wie niet oppast wordt daarin vermalen.

Antwoord aan Farid Tabarki. Je ne suis pas Julian

Een opinie van Farid Tabarki in het FD, van wie ik eerlijk gezegd nog nooit gehoord had. Het valt niet mee om een handvat te vinden die het op enigerlei wijze bruikbaar en hanteerbaar maakt. Dat vraagt om een reactie:

Interessante opinie die tamelijk wereldvreemd aandoet. Want de aanname dat Julian Assange geen onderscheid maakt in politieke kleur verdraagt zich niet met de realiteit. Als iets Assange te verwijten valt is dat hij geen objectieve, journalistieke rol speelt, maar onderscheid op politieke gronden maakt.

In de Amerikaanse presidentsstrijd lekte Wikileaks uitsluitend nieuws dat negatief was voor Hillary Clinton en de DNC en geen nieuws dat negatief was voor Donald Trump. Dat scenario herhaalt zich nu in Frankrijk waar Assange via WikiLeaks zegt de kandidaten Macron en Fillon te zullen beschadigen, maar Marine Le Pen buiten schot laat. Omdat Assange juist die kandidaten begunstigt die positief staan tegenover het Kremlin is het verwijt snel gemaakt dat hij een vehikel is van dat Kremlin en er politiek vuil werk voor verricht.

Interessanter dan de observaties van Farid Tabarki is de vraag hoe Assange zich de afgelopen jaren ontwikkeld heeft. En in welk vaarwater hij uiteindelijk terecht is gekomen. Assange is in zijn isolatie geradicaliseerd en heeft zich vervreemd van zijn medestanders van het begin, zoals de journalisten van The Guardian. Ofwel, de oude Assange is een andere persoon dan de nieuwe Assange.

De analogie met Geert Wilders ligt voor de hand. Ook Wilders is in zijn semi-isolatie van een 24 uursbewaking en verblijf in safe houses zonder normaal sociaal leven snel geradicaliseerd. Omdat Wilders en Assange alleen met gelijkgestemden optrekken en niet gecorrigeerd worden zijn ze steeds radicaler in hun opvatting geworden.

Die ontwikkeling van de radicalisering van Assange mist Farid Tabarki. Hij doet alsof het nog 2012 is en Assange nog omgaat met mensenrechtenactivisten, advocaten en centrum-linkse journalisten. Dat gaat voorbij aan de wanhoop waarin Assange sinds die tijd terecht is gekomen. Onder het motto van ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’ heeft hij toenadering gevonden tot de Russische propagandazender RT en het Kremlin. Dat maakt Assange minder stukken onschuldig en onpartijdig dan Farid Tabarki suggereert. Het tegendeel is waar.

Dat Assange door de regering-Obama onrecht is aangedaan lijkt onweerlegbaar, maar dat hij anderen onrecht aandoet is eveneens een vaststaand feit dat in een opinie-artikel niet zo mogen ontbreken.

Foto: Schermafbeelding van deel opinie-artikel ‘Je suis Julian’ van Farid Tabarki in het FD, 25 januari 2017.

Kritiek op Julian Assange. Hij zou marionet van het Kremlin zijn

In de marge van de Amerikaanse verkiezingsstrijd en de nationale conventies is op sociale media de strijd verhevigd. Het lijkt erop dat iedereen eenzijdig partij kiest. Heatstreet geeft in een artikel een overzicht. Het gaat om het vermeend antisemitisme van Julian Assange die vermoedelijk het account @wikileaks beheert. Er zijn antisemitische tweets verwijderd. Maar er is meer zoals bovenstaande tweet samenvat.

Opvallend is hoe eenzijdig @wikileaks is in de selectie van de onderwerpen. Nou moet iedere gebruiker van sociale media dat zelf weten. Maar al voor zijn verbroken samenwerking met The Guardian beweerde Assange over zichzelf in de eerste plaats journalist te zijn. Die pretentie maakt Assange op dit twitteraccount niet waar. Hij is net als Glenn Greenwald een activist die zich dwangmatig vastbijt in bepaalde onderwerpen en daarbij geen objectiviteit nastreeft. Uiteraard is dat toegestaan en kan dat journalistiek in bepaalde gevallen tot goede resultaten leiden, maar die selectie en beperkte focus kleurt wel de soort journalistiek die eruit volgt.

Assange wordt verweten in de zak van Putin te zitten en zich te laten gebruiken door het Kremlin. Zo maakt hij in 2012 voor de door het Kremlin gecontroleerde zender Russia Today de serie interviews ‘The Julian Assange Show’. Vanuit zijn situatie een verklaarbare reactie. Hij wordt stelselmatig door de Amerikaanse en Zweedse overheid tegengewerkt en bedreigd, terwijl zijn rechten worden geschonden. Dat doet iemand die in de isolatie van de Ecuadoriaanse ambassade in Londen verblijft radicaliseren. Assange wordt er door de jaren steeds minder geloofwaardig op als hij in allerlei interviews een steeds eenzijdiger blik op de realiteit geeft. Zo verklaarde hij in een interview voor Peston on Sunday Donald Trump te verkiezen boven Hillary Clinton.

Julian Assanges WikiLeaks kwam recent met lekken over de Democratische partij (DNC), Hillary Clinton en de Turkse president Recep Erdogan en de AK partij. Vermoed wordt dat ze door Russische hackers aan WikiLeaks zijn doorgespeeld die ze publiceert. Clinton en Erdogan zijn politieke doelen van het Kremlin. Want het steunt Trump en heeft een gecompliceerde relatie met Turkije sinds in november 2015 een Russische Sukhoi Su-24M door een Turkse F-16 werd neergehaald. Assange besteedde geen aandacht aan de Republikeinse conventie, aan Donald Trump of Vladimir Putin, maar beperkt zich tot de aanval op die politici die ook door het Kremlin worden aangevallen of te pleiten voor politiek die het Kremlin dient. Zoals een Brexit.

In alle reacties en tegenreacties moet zorgvuldig beoordeeld blijven worden. Een aanval op Assange kan gekleurd zijn en ingegeven door het pro-Hillary kamp dat evenmin objectief is en juiste feiten geeft. Zo verdient Edward Snowden het niet om op een hoop gegooid te worden met Assange. Snowden redeneert niet volgens de spreuk ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’ maar probeert vanuit zijn eigen overtuiging te blijven redeneren. Het gaat hem om niet om machtsposities of personen, maar om vrijheid en burgerrechten. Laatst noemde hij de inperking van Russische digitale vrijheden een zwarte dag voor het land. Het vergt moed en intellectuele onafhankelijkheid om de hand te bijten die iemand voedt. Snowden die op weg naar Latijns-Amerika in juni 2013 tegen zijn wil in Moskou strandde omdat de regering Obama zijn paspoort introk bewijst het ongelijk van Assanges eenzijdige opstelling. Dat valt des te meer op omdat beiden op internet leven.

Foto 1: Tweet van George Knight, 25 juli 2016.

Foto 2: Tweet van MsJoanne en reactie, 24 juli 2016.

Obama moet Edward Snowden terug naar de VS halen

De Amerikaanse klokkenluider Edward Snowden reisde drie jaar geleden van Hong Kong naar Latijns-Amerika via Moskou. Daar werd zijn paspoort op 22 juni 2013 door de Amerikaanse regering ingetrokken. Tegen zijn zin gestrand in de Russische Federatie. Hij wil graag naar de VS terugkeren en wil zelfs een straf ondergaan, maar vindt het ministerie van Justitie niet bereid tot onderhandelingen over redelijke voorwaarden. Reden was dat Snowden geheime documenten over spionageactiviteiten van de NSA en GCHQ aan journalisten gegeven had. Onder wie onderzoeksjournalist en activist Glenn Greenwald die toen nog voor The Guardian werkte.

Edward Snowden zei te handelen vanuit het algemeen belang en de nationale veiligheid van de VS en haar bondgenoten niet te hebben geschaad. Bewijzen hiervan zijn de afgelopen drie jaar niet geleverd, maar de beschuldigingen hielden niet op. Zoals de invloedrijke publicist John Schindler die niet ophoudt te beweren dat ‘Snowden is overgelopen naar Moskou’ (defected to Moscow) zonder dat hij daarvoor enig bewijs heeft.

Het bracht me tot de volgende reactie bij een recent artikel: ‘This author is stubborn in the case of Edward Snowden. He knows he is wrong. A flaw in a spotless article. Snowden did not defect to the Russian Federation. His passport was revoked by the American government when travelling to Latin America. Snowden had no intention to stay in the Russian Federation. But due to the decision by president Obama he had to against his will. A rather bad decision which handed Snowden over to the Russians. But Snowden had no secret information with him because he had left it in Hong Kong and handed over to Glenn Greenwald, Laura Poitras and The Guardian. Maybe a correction is appropriate, John Schindler? Or is it asked too much?‘

Het is teveel gevraagd van Schindler en hardliners die het niet willen begrijpen en graag hun vooroordelen bevestigd zien. Het lot van dissidenten als Julian Assange of Edward Snowden is dat ze door hun eigen land in de steek worden gelaten en geïsoleerd zijn. Ook cultureel. Wat moeten ze doen om zich te handhaven? Het is inzichtelijk hoe verschillend ze ermee omgaan. Ze hebben verschillende uitgangspunten, want Assange heeft in WikiLeaks een organisatie die hij in de lucht wil houden. Dat kost geld en vraagt compromissen. Assange die in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen asiel heeft gekregen zoekt toenadering tot de vijanden van zijn vijanden waarmee hij samenwerkingsverbanden smeedt. Zo maakte Assange in 2012 voor de Russische propagandazender Russia Today een 12-delige serie over dissidenten. Of liever gezegd, anti-Westerse dissidenten. Assange verloor hiermee aan geloofwaardigheid en onafhankelijkheid en werd door onder meer Luke Harding gezien als bruikbare idioot van het Kremlin. Assange gunt Trump het voordeel van de twijfel.

Snowden houdt meer afstand. Hij blijft naar alle kanten kritisch en dat tekent zijn rechtvaardigheidsgevoel. Hij zou een rechtlijnige Nederlandse calvinist kunnen zijn. Hij is onafhankelijk en niet bang te hand te bijten die hem voedt. Zoals hij in bovengenoemde tweet president Putin bekritiseert die opnieuw de mensenrechten inperkt en daarmee zijn land steeds meer de kant van de dictatuur opvoert. The Washinton Post citeert in een bericht Snowdens reactie of hij repercussies vreest: ‘People ask if I fear retaliation for my criticism. I do. But it did not stop me from criticizing the @WhiteHouse, and will not stop me here’ zo schreef hij gisteren.

Snowden is de lakmoesproef van Putin, maar ook van het Westen. Hij heeft zich gepositioneerd als moreel kompas dat zich door niemand laat omkopen of beïnvloeden, maar zijn oordeel over de zaak geef. In zijn geval de opbouw van de controlestaat in zowel de VS als de Russische Federatie. Ondanks de druk van neo-conservatieve politici en media zou de in januari 2017 aftredende president Barack Obama de intellectuele onafhankelijkheid moeten nemen om Snowden een goede pleidooi overeenkomst te bieden met een lichte straf. Iemand als Snowden is te waardevol om geen rol te spelen in de VS. Als moreel geweten voor allen.

Foto: Tweet van Edward Snowden, 7 juli 2016.

Over ongerijmdheden, woordenstrijd, nostalgie en dijken. Zoiets als een stemadvies om ja te stemmen bij het Oekraïne-referendum

Ik krijg onderhand het idee dat het referendum niet alleen niet gaat over de associatie-overeenkomst van de EU met Oekraïne (zoals de bestuursleden van Burgercomité EU vorige week toegaven in een interview in NRC), evenmin over Oekraïne of de veiligheidssituatie in Oost-Europa met de vermaledijde Putin die dreigt met invasies, evenmin over de stand van de democratie van EU of Nederland, evenmin over anti-kapitalistische maatschappijkritiek, evenmin over de winstgevendheid en profilering van de initiatiefnemers zoals GeenStijl, evenmin over het referendum als referendum, maar vooral over de stand van het Nederlandse onderwijs en het gebrek aan argumentatieve vaardigheden van Nederlanders die zich goedopgeleid en goedgeïnformeerd achten. Waar velen (gelukkig niet allen) feiten vervangen door meningen, argumentatie door emotie en niet langer de basisregels van een debat met elkaar weten te hanteren. Die constatering baart me zorgen omdat het raakt aan burgerzin en het besef van democratie. Hoe kunnen we dat terugveroveren op elkaar?

Het lijkt te voorspelbaar om gebruikers van sociale media de zwarte piet toe te spelen, maar wie heeft deelgenomen aan digitale debatten kan niet veel anders concluderen. Nederlanders kunnen niet debatteren. Vele reacties bedienen zich van de argumentatie, ‘ik ben tegen omdat ik tegen ben, en dat voel ik zo’. En probeer niet om door dat emotionele harnas heen te breken, want dat wordt niet begrepen. Velen vertalen de maatschappijkritiek van Chomsky tot Klein en van Assange tot Piketty rechtstreeks in een stem tegen de associatie-overeenkomst van de EU met Oekraïne. Ik deel deze maatschappijkritiek en heb succesvol geijverd bij kamerleden voor kamervragen over Assange. Anders gezegd, de kritiek op de ontsporingen van het kapitalisme, de macht van corporate governance en de opbouw van de controlestaat kan me niet hard genoeg zijn. Maar ik zie geen direct verband tussen deze maatschappijkritiek en genoemde associatie-overeenkomst. Evenmin als Jesse Klaver van GroenLinks dat ziet die Thomas Piketty in de kamer heeft gepresenteerd vanwege diens kritiek op de inkomensongelijkheid, maar gewoon voorstander is van de associatie-overeenkomst.

Het digitale debat kenmerkt zich volgens het motto ‘de vijand van mijn vijand is mijn vriend’. Daarna stopt het denken. Daarbij komt dat veel opinieleiders en politici het verkeerde voorbeeld hebben gegeven door de grootste onzin over Oekraïne en Oost-Europa te verkondigen. Waarbij het lijkt dat de woordvoerders uit het NEE-kamp nog een groter loopje nemen met de waarheid dan die uit het JA-kamp. Allemaal heel verklaarbaar omdat het hun expertise niet is. Maar de burgers blijven -ondanks hun grote onderlinge verschillen- murw en onmachtig achter, terwijl ze toch menen een mening te moeten geven. Maar hoe kan ooit een evenwichtige meningsvorming ontstaan zonder voldoende argumentatieve vaardigheden, kennis van primaire bronnen en goede voorbeelden die richtinggevend zijn? Dat lukt niet in de gedemocratiseerde publieke opinie.

De grootste fout die naar mijn idee wordt gemaakt is dat de afweging ontbreekt. Zonder dat men naar beide kanten kijkt kan men in een debat de overkant niet bereiken. Het heeft geen zin om slechts nadelen van één kant te belichten. Ik lees het associatie-verdrag als een compromis tussen toetreding en afstand houden. Ook als resultaat van verhit debat tussen de EU-lidstaten waar Nederland zich verzet heeft tegen teksten in de overeenkomst die zicht op lidmaatschap van Oekraïne gaven. De overeenkomst laat Oekraïne niet in de steek, maar is het indirecte signaal dat EU- en NAVO-lidmaatschap niet aan de orde is. Het werkt dus omgekeerd. Als er geen associatie-overeenkomst is, dan drijft dat Oekraïne eerder richting NAVO. Want dat het land enige bescherming zoekt tegen de agressie van Putin ligt voor de hand. Laat dat dan maar met een halfslachtige associatie zijn. Typisch EU, maar gelukkig anders dan de hardliners in de VS of Rusland voor ogen hebben.

Ik ga op 6 april met de pest in m’n lijf ja stemmen, omdat ik de nadelen van de associatie het kleinst acht. Wat is de oplossing voor de toekomst? Geleidelijke hervorming, terugdringen van ongelijkheid en machtsdeling met de burger zonder bemiddeling van Wilders, Baudet of De Telegraaf. Werken aan de democratisering van de EU, verdieping voor uitbreiding, en afstand nemen van populisten, nationalisten en extremisten. Bitsheid in het debat moet vervangen worden door losheid. Grenzen kunnen niet te scherp gedefinieerd worden omdat ze zo hun magie verliezen. Het idee van het NEE-kamp om terug te gaan naar de natiestaat biedt het slechtste antwoord op de uitdagingen van nu (klimaat, milieu, invloed geld in politiek, geopolitiek, globale ongelijkheid, vluchtelingenstroom). Laten we niet denken dat we ons achter de Nederlandse dijken terug kunnen trekken.

Foto 1: ‘Keileemdammen worden opgeworpen met behulp van grijpers. Bron: Nieuw Land Erfgoedcentrum, Lelystad, fotocollectie Dienst der Zuiderzeewerken.’

Foto 2: Dijken langs de Westerschelde, 1976. Collectie: Beeldbank Rijkswaterstaat.

Assange zegt Ecuadoriaanse ambassade te verlaten. Na uitspraak VN over zijn zaak

‘This is an application framed by political events, but at its heart, it is about a person who has been deprived of his liberty in an arbitrary manner for an unacceptable length of time. If all the names, details and events were redacted, it could be distilled to the simple and irrefutable fact that a political refugee, who has never been charged, has been deprived of their liberty for nearly four years, and confined in a very small space for over two years. The matter has come to a head because his mental and physical health are imperiled. This situation does not only affect him, but also his young children who are being denied the protection and affection of their father. The situation is in urgent need of a remedy. WGAD has both the power and the duty to grant it.’ Aldus de conclusie van het verzoek van Julian Assange aan de United Nations Working Group on Arbitrary Detention (WGAD) die op vrijdag 5 februari in Genève uitspraak doet in zijn zaak.

Het is een merkwaardige ontwikkeling in een kwestie die al sinds 19 juni 2012 loopt toen WikiLeaks-voorman Julian Assange naar de ambassade van Ecuador in Londen vluchtte. Hij vreesde door de Britse regering via Zweden naar de VS uitgewezen te worden om daar door een geheime jury berecht en levenslang opgesloten te worden wegens spionage. Zweden en de VS zijn hechte bondgenoten die door de recente militaire expansie van de Russische Federatie in Europa alleen nog maar meer naar elkaar toe zijn getrokken. Niet toevallig verschijnen artikelen in de Britse pers over Zweden dat het front in de nieuwe koude oorlog zou zijn.

Assange neemt een dubbele gok. Want hij weet niet hoe de WGAD beslist en weet evenmin hoe de Britten in samenspraak met de Zweden en Amerikanen reageren. Zelfs niet als de uitspraak voor hem gunstig is. Het bericht in de tweet kan ook bedoeld zijn  om de zaak onder aandacht te brengen van de publieke opinie. Assange heeft al eerder beweerd de Ecuadoriaanse ambassade te verlaten, zonder dat ook werkelijk te doen. Assange heeft een slechte gezondheid en zegt betere verzorging nodig te hebben dan hij nu kan krijgen.

Foto: Schermafbeelding van tweet van WikiLeaks, 4 februari 2016.

Uitreiking aan grens van Noorse vredesprijs aan Edward Snowden is blamage voor Noorwegen

De affaires Assange en Snowden hebben het idee van neutraliteit en onafhankelijkheid van respectievelijk Zweden en Noorwegen beschadigd. Beide landen zijn niet in staat om zich te ontworstelen aan de druk van de VS dat Assange -notabene een Australisch staatsburger- en Snowden graag in een Amerikaanse gevangenis wil opsluiten om ze tot zwijgen te brengen. De regeringen van beide landen verschuilen zich achter de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht die het een regering niet zou toestaan om klokkenluiders op bezoek vooraf de garantie te geven dat ze niet uitgeleverd worden aan de VS. Maar dat voorrecht hebben de Zweedse en Noorse regering wel degelijk. Onder druk van de VS die om uitlevering van de klokkenluider vraagt durven ze er geen gebruik van te maken. Snowden heeft sinds 2013 asiel in de Russische Federatie omdat op doorvlucht naar Latijns-Amerika zijn paspoort door de Amerikaanse regering werd ingetrokken.

Edward Snowden heeft de Bjørnson prijs gekregen voor zijn onthullingen over onder meer de NSA die vanaf 2013 in The Guardian en andere media wereldwijd verschenen. De procedure is dat de Bjørnson Academie tijdens the Bjørnson Seminar in Molde op 5 september Edward Snowden de prijs overhandigt. Maar dat wordt onmogelijk gemaakt door de Amerikaanse druk. Dat is ontluisterend voor Noorwegen dat zo vaak kritiek heeft op landen die de mensenrechten schenden. Bijvoorbeeld bij de uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede in 2010 aan de Chinese Liu Xiaobo die toen gevangen zat in China en de prijs in Oslo niet in ontvangst kon nemen. Deze dubbele standaard beschadigt ook de geloofwaardigheid van het Noorse Nobelcomité.

Wat nu? Er zijn drie opties om Snowden de prijs uit te reiken: in Noorwegen, in Rusland of aan de Noors-Russische grens. De symboliek is groot. Noorwegen lijkt de grote publicitaire verliezer te worden en voorgoed haar geloofwaardigheid van klein, neutraal land te verliezen. De Amerikaanse druk op Noorwegen verklaart ook waarom Snowden in Europese landen nooit een poot aan de grond kreeg, en van geen enkel Europees land asiel kreeg. Snowden kreeg van de Nederlandse regering niet eens antwoord op zijn asielverzoek.

In 2014 concludeerde ik bij kamervragen van Ronald van Raak: ‘Het wachten is op een omslag in het denken van de VS. Als het daar tot de gangen van de macht doordringt dat het in het Amerikaans belang is dat Snowden in Nederland of een ander Europees land en niet in de Rusland verblijft kan Snowden asiel krijgen. Dan pas, niet eerder. De vragen van Ronald van Raak gaan feitelijk over het gebrek aan autonomie en de onderhorigheid van de Nederlandse politiek aan de VS.’ Europese landen lopen nog steeds achter de VS aan.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Snowden may get freedom prize at border’ van Local.no op 28 augustus 2015.

Beschuldigingen tegen Assange verjaren. Maar hij blijft opgesloten in ambassade

Interview op 3 augustus 2015 van de Zweedse televisie met Thomas Olsson, de Zweedse advocaat van Julian Assange. (Klik op Ondertiteling Engels). Morgen en komende week verlopen drie van de vier beschuldigingen tegen Assange omdat hij nog steeds niet geïnterviewd is en het nu te laat is. Een voorwaarde voor vervolging.

De Zweedse aanklager Marianny Ny weigerde jarenlang Assange op niet-Zweedse bodem te interviewen en Assange weigerde naar Zweden te komen omdat hij uitlevering naar de VS vreesde. Tegen hem is nooit een aanklacht ingediend en daarom was hij formeel nooit verdachte. De vierde aanklacht wegens verkrachting verjaart in 2020 zodat er niets voor Assange verandert. Hij kan de Ecuadoriaanse ambassade in Londen niet verlaten op het gevaar af uitgeleverd te worden aan Zweden voor het vooronderzoek in de verkrachtingszaak.

Olsson probeert druk op de Zweedse aanklager te zetten door te stellen dat ook in deze vierde beschuldiging een oplossing gevonden dient te worden. Opmerkelijk is dat Assange al sinds juni 2012 in de Ecuadoriaanse ambassade verblijft en de aanklager hem zo goed als genegeerd heeft. Des te opvallender omdat de Zweedse aanklager er geen probleem in ziet andere verdachten wel via Skype of op vreemde bodem te interviewen.

Voor Assange geldt een uitzondering. Velen zien in de starre en vertragende opstelling van de Zweedse aanklager en politiek een een-tweetje tussen Zweden en de VS om Assange in zijn actieradius te belemmeren en hem minder doelmatig te maken in zijn werk voor WikiLeaks. Bij uitlevering naar de VS wacht Assange een geheime jury in Virginia die al in december 2010 een aanklacht wegens spionage tegen hem heeft opgesteld.