(De video ‘War in Ukraine / Interview with a fighter of Donbass Army’ op het pro-Russsiche YouTube-kanaal War in Ukraine waarnaar deze posting verwees is niet meer beschikbaar. De video beeldde de joden ongunstig af en dichtte deze een hoofdrol toe in het stoken van onrust. Vermoedelijk paste dit niet bij de beeldvorming van een tolerant pro-Russisch kamp. Vooral omdat het in het buitenland kritisch belicht en gezien wordt.)
Russische propaganda praat al maanden over nazisme, fascisme en anti-semitisme aan pro-Maidan kant. Dat komt zeker voor bij rechts-nationalistische partijen als Svoboda en Rechtse Sektor die aan belang inboeten en bij enkele hardliners in de gematigde partijen. Maar de werkelijkheid is dat dit uitzonderlijke geluiden zijn in een samenleving die zo hunkert naar Europa, burgerrechten en een rechtstaat zonder corruptie. De Joodse gemeenschap van Kiev heeft meermalen gezegd dat er in Oekraïne nauwelijks anti-semitisme bestaat.
Hoe dat in het pro-Russische Oost-Oekraïne is valt te bezien. Wat de Donbass-strijder zegt klinkt akelig. Het fascisme is in hedendaags Rusland en bij de pro-Russen elders meer doorgedrongen en ontwikkeld dan in Oekraïne. De Russische propaganda probeert dat te verbergen door dat wat het zelf is de Oekraïners in de schoenen te schuiven. Veel Europeanen gaan daarin mee, ze ‘kopen’ het zoals Amerikanen zeggen.
Propaganda werkt als het in vruchtbare bodem valt. Het verknipt of verdraait de waarheid. Wie er wegens ontvankelijkheid in meegaat loopt steeds verder het pad op waar tegenvoorbeelden niet komen en alles in dat ene patroon wordt geperst. Onecht omdat zo zwart-wit geen enkele werkelijkheid is. Wie de video probeert te zien los van de Russisch-Oekraïense oorlog en de beschudigingen over en weer over wie de grootse fascist, nazi of anti-semiet is schrikt. Is dit een provocatie van Oekraïense zijde of het omgekeerde? Het valt niet met zekerheid te zeggen. Interessant in dat gebied waar de zuurstof van de waarheid, de tolerantie en het leven weggezogen zijn door verstikkende haat die aangewakkerd wordt door de propaganda. Met als doel mensen te misleiden en om te vormen tot gewillige idioten die zich ondergeschikt maken aan hun politieke leiders.
Foto: Still uit ‘War in Ukraine / Interview with a fighter of Donbass Army’