Waarom steunt groen-links Oekraïne en radicaal-links niet?

Tweet van Bas van Apeldoorn en reactie GK, 5 maart 2022 en 7 februari 2023.

Intrigerend in de Europese politiek zijn de verschillen tussen de linkse partijen in hun antwoord op de Russisch-Oekraïense oorlog (2014 .. —-). Groene partijen als de Duitse Die Grünen of het Nederlands GroenLinks zijn voor militaire en andersoortige steun aan Oekraïne, terwijl links-radicale partijen als de Nederlandse SP of de Duitse Die Linke tegen zijn.

Terwijl men juist andersom zou verwachten. Zo was de pacifistische PSP een van de partijen die in 1990 opging in de fusiepartij GroenLinks. In de PSP leefde het gedachtengoed van Bertrand Russell die in principe tegen oorlog was, maar niet tegen elke prijs. Hij muntte daartoe het begrip ‘relatief pacifisme‘: oorlog is altijd slecht, maar in zeer uitzonderlijke gevallen is het het minste van meer kwaden en is het gerechtvaardigd.

Dat geeft GroenLinks politieke ruimte om op de actualiteit te reageren. Politieke ruimte die de SP zichzelf niet gunt.

Overigens waren de Duitse Die Grünen en Nederlands GroenLinks om politieke en ecologische redenen in een vroeg stadium de grootste tegenstanders van de aanleg van de Russische gaspijplijnen Nord Stream I en II die Europa energie-afhankelijk van de Russische Federatie maakten. Hoe afhankelijk dat de Europese samenleving en het bedrijfsleven maakte van Russische energie zagen we na 24 februari 2022 toen het Kremlin energie als wapen inzette.

Politiek-pragmatisch relativisme lijkt nog steeds het verschil te verklaren tussen de Europese groen-linkse en radicaal-linkse politiek. De SP is star in haar standpunten over de oorlog die niet door realisme en oplossingsgerichtheid, maar door ideologie worden bepaald.

Wie op sociale media uitspraken van SP’ers zoals Bas van Apeldoorn bekijkt ziet het tegendeel van relativisme, realisme en het ingrijpen in de politieke situatie van nu. Het blijven herhalen van ideologische kernpunten zoals de macht van de wapenindustrie, de Amerikaanse buitenlandse politiek en de NAVO, de maatschappelijke ongelijkheid en de wenselijkheid van onderhandelingen over de Russisch-Oekraïense oorlog zijn op zich niet onlogisch of verkeerd, maar maken politieke flexibiliteit ondergeschikt aan een permanente politieke campagne. Deze uitgangspunten houden de SP gevangen.

Hoe evenwichtig en intellectueel geloofwaardig is bovenstaande tweet van SP-senator Bas van Apeldoorn die zo begint: ‘Niets kan Poetin’s misdadige en smerige oorlog rechtvaardigen‘. Om dat vervolgens zo af te zwakken dat hij Poetins oorlog tegen Oekraine rechtvaardigt door naar John Mearsheimer te verwijzen. Een politicoloog die steevast kritiek heeft op de buitenlandse politiek van de VS. Logisch dat een SP’er als Van Apeldoorn uitkomt bij Mearsheimer.

Maar hoe kan iemand als Van Apeldoorn geloofwaardig zijn door op John Mearsheimer te vertrouwen? Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat Van Apeldoorn denkt dat Mearsheimer een betrouwbare, onpartijdige bron is?

Mearsheimer ontkent dat Poetin permanent delen van Oekraïne behalve Donbass en Krim wil veroveren. Regimewisseling in Kiev ziet hij als iets anders dan het veroveren van Oekraïens grondgebied.

Mearsheimer zit vast in de mentaliteit van de koude oorlog met twee machtsblokken, geen asynchrone en cyberoorlogsvoering, en voorspelbaarheid van de tegenstellingen. Hij vergist zich evenals Van Apeldoorn in zijn selectieve boodschappen die wetenschappelijke legitimatie zoeken, maar die moeilijk vinden.

Overigens was de PSP de eerste partij waar ik ooit op stemde, mede vanwege toenmalig lijsttrekker Fred van der Spek die handig en intellectueel prikkelend was in het verzorgen van zijn publiciteit in onder meer in het VPRO-radioprogramma van Ischa Meijer.

Hij was een onafhankelijke denker evenals types uit de jaren 1980 als de vrijdenkers Anton Constandse en Laurens ten Cate die niet zoals de dwarsdenkers van nu een van boven opgelegd idioom vol tegenstrijdigheden volgen, maar worstelend vanuit zichzelf hun eigen visie op de wereld formuleerden. Dat is het verschil tussen een vrijdenker en een dwarsdenker.

Vrijdenken ontbreekt bij het huidige GroenLinks dat een marketing-machine is die gebouwd is rond lijsttrekker Jesse Klaver en de intellectuele diepte van een drooggevallen sloot heeft.

De huidige SP mist intellectuele diepte door partijdiscipline die creativiteit en individualisme smoort. Het is van een afstand wonderlijk om te zien hoe iemand als Van Apeldoorn meent dat hij door aan te haken bij de SP intellectuele vrijheid kan hebben in een partij die dat niet toestaat. De kronkelingen van de radicaal-linkse partijpolitiek zijn bizar in hun starheid. Juist bij een onderwerp als de Russisch-Oekraïense oorlog komt dat tergend aan de oppervlakte.

Voor inzicht in de werking van de SP is de relatie tussen Constandse en de SP interessant die duidelijk maakt wat de SP in de kern is. Ze kruisten elkaar in 1983 in de brochure Gastarbeid en Kapitaal waar de SP achteraf geen raad mee wist. In die tijd werd de SP door links ervan beschuldigd een crypofascistische partij te zijn. De actuele vraag is of dat hetzelfde is als ‘het stalinistische ‘socialisme in één land’-model van de SP dat nog steeds de context voor zo’n tweet van Van Apeldoorn is.

Door De Hond, Duk, Wilders en FvD ben ik geblokkeerd. ‘Toon me door wie u op sociale media geblokkeerd wordt en ik zeg u wie u bent’

Schermafbeelding van geweigerde reactie op Maurice bij artikelDr. John Campbell over oversterfte in een aantal landen‘, 24 november 2022.

Er is een uitspraak die zegt ‘Toon me welke boeken u in uw boekenkast hebt en ik zeg u wie u bent‘. Tegenwoordig hebben mensen niet meer vanzelfsprekend boekenkasten als vroeger. De hedendaagse, geactualiseerde variant van de oude uitspraak zou kunnen zijn: ‘Toon me door wie u op sociale media geblokkeerd wordt en ik zeg u wie u bent‘.

Dat is jammergenoeg wel een negatieve benadering. Maar tegenwoordig kan men iets of iemand proberen te duiden door wat hij of zij niet is. Neem de ‘Nederlandse identiteit’ waarmee Máxima Zorreguieta in 2007 de publiciteit haalde, we weten niet precies wat het is, maar weten redelijk goed wat het niet is.

Vandaag wilde ik reageren op het artikelDr. John Campbell over oversterfte in een aantal landen‘ van Maurice de Hond op zijn website Maurice. Ik wist niet dat De Hond nog steeds bezig is om de publieke opinie te beïnvloeden. Er wordt nauwelijks nog naar hem verwezen. Ik kon de reactie niet plaatsen omdat ik geblokkeerd bleek te zijn.

Mijn reactie luidde: ‘Doet De Hond aan misleiding door aandacht te besteden aan de misleiding van John Campbell? De Hond lijkt nog steeds het konijnenhol van het complotdenken ingedoken te zijn‘. Met een verwijzing naar een factcheck van 24 januari 2022 door PolitiFact over beweringen van John Campbell.

Wikipedia zegt over YouTuber John Campbell: ‘Initially, his videos received some praise, but later descended into misinformation, such as the suggestion that deaths from COVID-19 have been over-counted, repeated false claims about the use of the anti-parasitic drug ivermectin as a COVID-19 treatment, and misleading commentary about vaccine safety.’

Het is geen wonder dat De Hond naar Campbell verwijst omdat wat deze Engelsman zegt volledig in zijn straatje past. Het lijkt zelfs zo dat De Hond een deel van zijn denkbeelden aan Campbell ontleent. Op Maurice verwijst De Hond negen keer naar Campbell. Ook De Hond betwijfelt de oversterfte aan COVID-19. Ook De Hond verwees in 2021 naar de, intussen weerlegde, denkbeelden van Campbell over ivermectine als medicijn tegen COVID-19.

De Hond is medicus noch journalist. Hij is evenmin een sportieve debater. Hij houdt niet van een open discussie. Ik kan me niet meer herinneren dat ik ooit op Maurice in debat ben gegaan met De Hond. Ik kan niet verklaren waarom De Hond me geblokkeerd heeft. Ook de rechtse, activistische journalist Wierd Duk heeft me op Twitter geblokkeerd zonder dat ik begreep waarom dat gebeurde. Evenals Geert Wilders:

Twitter Geert Wilders

Het zal geen verwondering wekken dat het nieuwere, radicale broertje van de PVV me op Twitter ook geblokkeerd heeft. Ik heb evenmin enig idee waarom. Het zal er wel te maken mee hebben dat men uitsluitend voor eigen parochie wil preken en geen tegengeluid of nuancering wil horen:

Twitter FVD

Het is niet ondenkbaar dat er in rechts-radicale kringen een zwarte lijst van ‘lastige’ mensen rouleert waarmee men niet in debat wil gaan en die op de eigen sociale media geblokkeerd moeten worden. Voor de duidelijkheid, bij mijn weten ben ik op sociale media niet geblokkeerd door andere partijen, individuen of organisaties, buiten deze rechts-radicale politici en activisten om.

Nu de rechtse tycoon en eigenaar van Twitter Elon Musk iedereen op Twitter gaat deblokkeren vanwege zijn libertaire opvatting over de vrijheid van meningsuiting die onbegrensd behoort te zijn is het de vraag of Duk, Wilders en FvD zijn voorbeeld durven volgen.

Deze Nederlandse rechts-radicalen hameren er voortdurend op dat de democratie eenzijdig is en niet functioneert, en dat de publieke opinie door het kartel of de Leugenpers wordt gekaapt. Wie weet hebben ze een punt.

Gedrag om andersdenkenden te blokkeren ondersteunt niet de claim van radicaal-rechts van vrijheid voor allen. Zelf geven ze niet het goede voorbeeld. Ze doen wat ze de ander verwijten. Dat is hun geprojecteerde Pavlov-reactie. De zelfverklaarde openheid van rechts-radicalen is meer gesloten dan de door hen gewraakte geslotenheid van de Nederlandse politiek en media.

Laat klimaatactivisten die zich vastlijmen zitten. Het geval Gianluca Grimalda

Een tactiek van musea of bedrijven die worden overvallen door activisten die zich vastlijmen is om ze vast te laten zitten. Dat gebeurde op 19 oktober 2022 in het Porsche paviljoen in Autostadt in het Duitse Wolfsburg. Een onderdeel van het Volkswagen-concern. Sommige activisten gingen ook in hongerstaking.

Voor de activist en wetenschapper Gianluca Grimalda liep het slecht af. Hij doet verslag op Twitter. Na zo’n 24 uur zwollen zijn handen op, werd hij door dokters losgemaakt en naar het ziekenhuis gebracht. Men vreesde voor levensbedreigende bloedproppen. Na 42 uur werd de actie beëindigd toen Volkswagen de hulp van de politie inriep om de activisten te verwijderen.

Intrigerend is wat er in de tweede tweet van de reeks staat die Grimalda verwijderde. Waarom werd die tweet als enige van de reeks verwijderd? Uit een verslag van Sky News vol leedvermaak over de actie blijkt uit een schermafbeelding wat de inhoud van de tweet is:

Activisten zijn ook maar mensen die moeten poepen en pissen. En het graag aangenaam warm hebben. Het is begrijpelijk dat activisten die kant van zichzelf liever uit de publiciteit houden. Uit hun eigen publiciteit wel te verstaan.

Laat Russen betalen voor schade in Oekraïne. Maak dat dagelijks inzichtelijk

Tweet van Konrad Muzyka – Rochan Consulting, 14 maart 2022.

Het wordt steeds duidelijker dat de Russische Federatie de oorlog met Oekraïne niet kan winnen, en beseft dat het die oorlog niet kan winnen. Want waarom zou de Russische politiek en militaire leiding zich anders bezighouden met het vernietigen van de Oekraïense economie en bedrijven? Door het kiezen van deze economische doelen verraadt de Russische Federatie haar intenties.

Dat zou niet logisch zijn als het Kremlin dacht Oekraine of delen ervan in de nabije toekomst te gaan besturen. Een bezetter schiet niet in puin wat hij later nodig denkt te hebben en tegen hoge kosten weer op moet bouwen. Daarbij komt, de Russische economie dreigt in een recessie te komen en heeft het geld niet om de schade die het nu in Oekraïne berokkent te vergoeden.

Het Kremlin heeft het geloof in de overwinning verloren en probeert de uitgangspositie van Oekraïne voor de nabije toekomst zo lastig mogelijk te maken. Maar of dat zo werkt valt te bezien. De heropbouw kan Oekraïne saamhorigheid bieden, in de eigen bevolking en in de relatie met de coalitie van landen die Oekraïne steunt tegen de Russische agressie.

Om de schade aan economie, bedrijven en burgerdoelen in Oekraïne zichtbaar te maken is het gewenst om daar een inschatting van te geven. En de optelling dagelijks te publiceren. Zodat ook het Kremlin weet dat voor haar de teller tikt en de rekening oploopt die het straks gepresenteerd krijgt.

In samenhang daarmee moeten de westerse tegoeden en bezittingen van de Russische staat, bedrijven, oligarchen en personen uit de kring van het Kremlin in kaart gebracht worden en publiekelijk worden gemaakt. Dat betreft dan legaal én illegaal bezit.

De som is simpel. Aan elke civiele schade in Oekraïne wordt een specifiek Russisch tegoed in het Westen gekoppeld. De eigenaar daarvan gaat dat betalen. Zodat voor iedereen duidelijk wordt wie dat flatgebouw in Kyiv of het ziekenhuis in Mariupol dat door Russische raketten is vernietigd gaat voldoen. Neveneffect kan zijn dat de Russische eigenaren van de westerse tegoeden en bezittingen druk gaan zetten op het Kremlin omdat ze snel hun westers bezit zien verdampen.

Tweet van de Poolse premier Mateusz Morawiecki en reactie, 14 maart 2022.

Afgang van het Kremlin op slagveld en in propaganda. Het kan het in de beeldvorming niet meer corrigeren

Tweet van de Russische Ambassade in het Verenigd Koninkrijk en reactie, 9 maart 2022.

Het is verbazingwekkend hoe de Russische Federatie de afgelopen twee weken van haar voetstuk is gevallen. De Russische staatspropaganda werd in het Westen sinds de inmenging van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016, toen het Trump op het schild hielp hijsen, gevreesd als snugger, scherpzinnig en schrander (savvy en shrewd).

Sinds de invasie van Oekraïne en de reactie van Oekraïne is dat beeld totaal gekanteld. De Russische propaganda krijgt in het Westen geen poot meer aan de grond. Behalve bij wat beroepspolitici als Thierry Baudet en zijn FvD die gevangen zitten in hun eigen frame van radicalisering, verbittering en een gevoel van miskenning.

Het Kremlin loopt aantoonbaar achter de feiten aan zoals de tweets bij dit commentaar verduidelijken. Ze excelleren in onbenulligheid en houden niet meer de schijn op dat de Russische militaire en politieke leiding meester is over de eigen situatie. Dat is een verbazingwekkende verandering in twee weken tijd. Vraag is of Poetin slechte of goede kaarten had, maar vaststaat dat hij ze slecht heeft uitgespeeld. Als een amateur-strateeg die de eigen daden niet begrijpt.

Tweet van de President van de Russische Federatie en reactie, 10 maart 2022.

Niet alleen in de op het Westen gerichte propaganda heeft het Kremlin gefaald, maar ook in de strijd zelf. Hoe is het mogelijk dat de veel sterkere Russische krijgsmacht zo heeft gefaald in Oekraïne? Het Russische leger komt over als ouderwets en tactisch onbeholpen. De onderdelen infanterie, tanks en luchtmacht opereren verre van geïntegreerd. In de eigen propaganda kan het Kremlin dat beeld in het Westen niet bijbuigen.

Werkt hier het beginsel van de autoritaire leider die geen tegenspraak duldt, daarom naar de mond wordt gepraat en geen betrouwbare informatie krijgt om zijn beleid op af te stemmen? De amateur-strategen Hitler en Stalin die meer goed dan kwaad deden in de oorlogsvoering gingen Poetin voor. Een bericht van Meduza verklaart hoe slechte informatie van de buitenlandse inlichtingendienst FSB Poetin en de Russische legerleiding op het verkeerde been zette. In chaos en totale verwarring.

Tweet van de Russische Ambassade in Nederland en reactie, 11 maart 2022.

Het is aardig om de Russische ambassades die er in de publiciteit weinig van bakken op sociale media van repliek te dienen. Iedereen kan dat doen in de slag om de publiciteit. De Russische propaganda kan een slecht product van een illegale invasie in Oekraïne niet meer verkopen als goed. De worsteling waarmee Russische ambassades derderangs argumenten proberen op te pimpen tot iets geloofwaardig is niet zozeer tragisch, maar vooral een teken van ouderwets, archaïsch denken dat denkt dat oude gewoonten nog steeds renderen. Maar dat uitgangspunt klopt niet meer.

Is scherts het beste middel om schertsfiguur Thierry Baudet op zijn nummer te zetten?

NPO radio 1 zegt in de toelichting bij deze video: ‘Een tweet met de hashtag #thierryisgevaccineerd van cabaretier en programmamaker Diederik Ebbinge maakt de tongen los’. Baudet ontkent het nieuws dat hij gevaccineerd is. Zijn ontkenning maakt de aandacht ervoor alleen maar groter.

Vele politici die ageren tegen het vaccinatieprogramma zijn gevaccineerd. Zoals oud-president Donald Trump. Hij geeft dat niet volmondig toe. Waarom zou dat bij Baudet anders zijn? Weten de hoge heren waarvan politicus Baudet er ook een is niet altijd goed voor zichzelf te zorgen? Nou dan!

Anderen noemen de tweet van Ebbinge die op sociale media veel navolging heeft gekregen een koekje van eigen deeg. Als je dieven met dieven vangt, dan vang je leugenaars met leugens. Zoiets als tweemaal negatief is positief.

Baudet vlucht als hij op een leugen of een onhoudbare uitspraak betrapt wordt altijd weg in ironie. Hij zegt dan dat het spottend bedoeld was. Welnu, op dezelfde ironie kunnen Ebbinge en zijn medestanders zich beroepen. Dat maakt de stand gelijk in de wedstrijd wie het beste kan wegvluchten voor de waarheid.

Geeft dit de opponenten van Baudet een middel in handen om de leugens en de opruiing van Baudet en de rechts-extremisten van FVD die hun praatjes zelfs in de Tweede Kamer slijten eindelijk te neutraliseren? Tegenover elke leugen van Baudet wordt een andere leugen gezet.

Waar dat eindigt is onduidelijk. Het effect lijkt vooral goed voor de motivatie van Baudets opponenten. Overigens lijkt de sterk geradicaliseerde Baudet met zijn partij electoraal over zijn hoogtepunt heen. Vooral extremistische hardliners maken nog deel uit van het kader van FVD. De boreale coup is voltooid, volgens Chris Aalberts.

Op een ander effect wijst theatermaker Marjolijn van Heemstra in de video. Namelijk dat dat we Twitter niet al te serieus moeten nemen. Als de onwaarheden van Baudet en zijn medestanders worden beantwoord met andere onwaarheden, dan raakt de waarheid nog verder uit zicht.

Er valt daarom wat voor te zeggen om te concluderen dat het grootste slachtoffer van deze actie niet Baudet is, maar de sociale media. Hoewel Baudet er niks mee wint. Wat kunnen we nog geloven van wat op Twitter of Facebook wordt beweerd als de onzin zo aantoonbaar onzin is?

Het vertrouwen in de sterk geradicaliseerde Baudet als iemand die de waarheid spreekt lijkt de afgelopen jaren sterk afgenomen. In de publieke opinie wordt Baudet door sommigen een schertsfiguur genoemd. Dus een niet ernstig te nemen persoon.

De indruk die deze episode geeft is dat in de Nederlandse publieke opinie scherts het beste middel in reactie op een schertsfiguur als Baudet is. Het is de logica van de eenvoud.

Leon de Winter zit nog steeds gevangen in zijn radicale standpunten over Trump

Leon de Winter, ColumnWachten op excuses voor fakenieuws‘. De Telegraaf, 10 november 2021.

Het is triest om te lezen hoe diep Leon de Winter het konijnenhol is ingedoken. Daarin leeft De Winter met zijn medestanders die hem naar de mond praten in zijn eigen surrealistische werkelijkheid. De Winter die ooit een beloftevolle cineast en schrijver was is verworden tot een complotdenker aan wie de nuance niet is besteed, maar de opruiing en de leugen des te meer.

Het is nog om een andere reden triest om te zien, want De Winter schaart zich in zijn Telegraaf-columns steevast aan de kant van Trump die in november 2020 met groot verschil de presidentsverkiezingen verloor en steeds meer in het nauw wordt gebracht door lopende civiele, publiekrechtelijke en strafrechtelijke rechtszaken.

Om het in voor hem gepaste termen te zeggen, De Winter is de troonhemel, de marquee van radicaal-rechts Nederland. Hij geeft legitimatie en zichtbaarheid aan het complotdenken. De haat van links overschaduwt zijn denken en inschattingsvermogen. Het is een dubbele gijzeling. De Winter wordt gegijzeld door zijn radicale denkbeelden en daarmee gijzelt hij de publieke opinie van rechts-radicaal Nederland.

In zijn column Wachten op excuses voor fakenieuws‘ in De Telegraaf van 10 november 2021 associeert De Winter er in zijn konijnenhol uitgebreid op los. Hij neemt het feit van een FBI-onderzoek en knoopt daar met halfslachtige koppelingen zijn onwaarheden aan vast. De leugens en insinuaties zijn te talrijk om ze allemaal te behandelen.

De Winter is de meester van de geprefabriceerde mening waarmee zijn columns in elkaar worden gezet. De Winter schrijft al jaren dezelfde column met dezelfde strekking. Het is niet de bedoeling dat zijn lezers nieuwe inzichten worden voorgehouden. Laat staan dat het de opzet is dat De Winter tot nieuwe inzichten komt. Het is juist de bedoeling dat de lezers oude standpunten krijgen voorgeschoteld die ze herkennen en kunnen herkauwen.

In een commentaar van 30 oktober 2019 ging ik in op een andere column van De Winter die ook ging over het Steele dossier. Daarin schreef ik: ‘De Winter verwijst naar het Steele Dossier. Het is onjuist dat alle constateringen eruit niet kloppen. Wel is door deskundigen op het gebied van inlichtingendiensten zoals John Schindler vanaf de publicatie geopperd dat de uitleg dat de Russen compromitterend materiaal van Trump met prostituees in een Moskouse hotelkamer hebben vermoedelijk Russische desinformatie is om Trumps werkelijke rol te verdonkeremanen. Die bestond uit het witwassen van illegaal geld van Russische criminelen en politici uit de kringen van het Kremlin via Westers vastgoed.’

Als analist Igor Danchenko gelogen heeft tegen de FBI, dan moet hij daarvoor aangeklaagd worden. Dat gebeurt ook, want inmiddels is hij daar vorige week donderdag voor aangeklaagd en in hechtenis genomen. De Democratische volksvertegenwoordiger Adam Schiff heeft afgelopen week in de media onderschreven dat dat de juiste gang van zaken is.

De door Trump benoemde speciale onderzoeker John Durham die al sinds april 2019 bezig is en langer onderzoek heeft verricht dan Robert Mueller maakt gezien de uitkomsten zijn claim niet waar. Het onderzoek zou leiden tot aanklachten tegen topfunctionarissen van de inlichtingendienst uit het Obama-tijdperk en zou beweringen beamen dat het Rusland-onderzoek een politieke ‘heksenjacht’ was. Maar dat maakt Durham niet waar door nu op de proppen te komen met een kleine vis als Danchenko.

Voor de zoveelste keer herhaalt De Winter in zijn column de onwaarheid dat speciale aanklager Robert Mueller in zijn onderzoek niets gevonden heeft. Dat is onjuist. Mueller heeft in zijn rapport 11 gevallen van potentiële obstructie opgesomd. Door die obstructie en de tegenwerking in het onderzoek door Trump die overal rode lijnen aanbracht die Mueller niet mocht overtreden is de onderste steen over de samenwerking van Trump met het Kremlin nog niet boven gekomen.

Het is stemmingmakerij als De Winter over Mueller zegt: hij ‘leidde de jacht’. Mueller kreeg juist het verwijt van Democratische zijde dat hij te bestuurlijk-correct en terughoudend opereerde. Nogmaals, dat kwam mede omdat Trump en toenmalig onderminister Rod Rosenstein rode lijnen bleven trekken die Mueller niet mocht overtreden zodat er van een breed onderzoek nooit sprake kon zijn.

De Winter maakt er een potje van als hij zegt dat de elites zich tegen Trump keerden. Het omgekeerde is waar. De elites spanden Trump voor hun karretje. Dat resulteerde in belastingwetgeving die de vermogenden en bedrijven financieel bevoordeelde en de regelgeving afzwakte. Daarvan profiteerde ook Trump de zakenman. Dat gaf sponsors als Robert Mercer, de toenmalige Koch Broers en Sheldon Adelson de financiële tegenprestatie die ze van Trump eisten. Ook nu nog ondersteunen de grotere Amerikaanse bedrijven de Republikeinse politici die op 6 januari 2021 deelnamen aan de planning om de Republiek omver te werpen. Hoewel de bedrijven dat niet publiekelijk toegeven en lippendienst bedrijven aan de democratie. Wellicht dat de Winter daardoor in verwarring wordt gebracht.

Logisch klopt het evenmin als De Winter beweert dat de Democraten is veranderd in een partij van hoger opgeleiden en beter gesitueerden. Als dat werkelijk zo was, dan zouden de Republikeinse bestuurders in staten als Texas, Arizona, Pennsylvania, Georgia en nog een handvol andere ‘rode’ staten niet alle moeite nemen om de toegang van minderheden en jongeren tot de stembus te onderdrukken omdat ze kiezersonderdrukking als de enige mogelijkheid zien om in de toekomst verkiezingen te winnen.

Het bontst maakt De Winter het in zijn konijnenhol als hij zegt dat Mike Flynn een onkreukbare man is. Hij zou volgens De Winter ‘een onschuldig slachtoffer in de jacht op Trump zijn’. Dat is klinkklare onzin. Flynn moest onder druk van Trump aftreden als Nationaal Veiligheidsadviseur omdat hij gelogen had tegen vice-president Mike Pence. Flynn zei onlangs in de show van Tucker Carlson dat hij Trumps gratie niet verdiende. Flynn ziet zichzelf niet als onkreukbaar. Verder handelde Flynn in strijd met de wet door te lobbyen voor buitenlandse overheden (onder meer Turkije) zonder dat tijdig te melden. In 2017 heeft Flynn toegegeven dat hij heeft gelogen tegen de FBI.

Huidige sociale medium platforms hebben volgens wetenschappers geen toekomst

Schermafbeelding van column ‘We should all know less about each other‘ van Michelle Goldberg in The New York Times van 1 november 2021. Overgenomen door The Salt Lake Tribune op 2 november 2021 en de papieren versie van The New York Times (International Edition), 4 november 2021.

Columniste van The New York Times Michelle Goldberg is in haar columnWe should all know less about each other‘ van 1 november 2021 somber over sociale media. Ze sluit haar betoog zo af: ‘Sure, there are ways of communicating over the internet that don’t promote animosity, but probably not with the platforms that are now dominant‘. Over de VS waar volgens haar op dit moment in de publieke opinie een ‘cold civil war‘ woedt zegt ze: ‘In a country descending into a perpetual state of screeching acrimony (In een land dat afdaalt in een voortdurende staat van krijsende bitterheid) we might be able to tolerate each other more if we heard from each other less‘.

Goldberg baseert zich op onderzoek en uitspraken van professor sociologie en openbaar beleid Christopher Bail aan de Duke University. Bail is directeur van het Polarization Lab dat met een interdisciplinair team bestudeert ‘hoe technologie politieke verdeeldheid versterkt’.

Goldberg verwijst naar Bails recente boekBreaking the Social Media Prism: How to Make Our Platforms Less Polarizing‘ (2021) dat gebaseerd is op een experiment. Het komt erop neer dat gebruikers van Twitter gedurende een maand geconfronteerd werden met uitingen van hun politieke opponenten. De aanname dat dit tot matiging zou leiden werd niet bevestigd. Niemand werd gematigder. Het omgekeerde gebeurde: Republikeinen die werden blootgesteld aan die tegengestelde tweets werden juist iets conservatiever en Democraten werden iets progressiever.

Dat ondermijnt het idee van sociale media waarover ooit werd gezegd dat ze mensen zouden verbinden zodat de wereld opener en humaner zou worden. De huidige platforms van sociale media bereiken het omgekeerde: ze verscherpen verschillen, vergroten wederzijdse haat en dat heeft de weerslag op de structurering van de politiek. Het is een Amerikaans fenomeen dat ook naar Nederland is overgeslagen.

De huidige kritiek op Facebook moet dan tweeledig bekeken worden. De leiding van Facebook heeft om commerciële redenen een beleid ontwikkeld met algoritmes waarin woede en minachting worden beloond en Facebook een motor is geworden die desinformatie verspreidt en brandstof geeft voor complottheorieën.

Dat komt bovenop de volgens Bail destructieve kracht van sociale media die per definitie verschillen aanscherpen en de wederzijds haat aanwakkeren. Alle artikelen die nu verschijnen over de herstructurering van Facebook die als kosmetisch wordt gezien gaan bijna uitsluitend voorbij aan dat fundamentele gebrek van Facebook. Ook als Mark Zuckerberg zijn beleid 180 graden draait en alle aanbevelingen van de critici volgt, dan nog zal Facebook een destructieve kracht blijven die samenleving en democratie beschadigt.

De oplossing om tot gezonde sociale media te komen of de ongezonde te vermijden is tweeledig. Of werken aan een zwaar gemodereerd sociaal medium zoals dat nu bestaat in Vermont: het kleine Front Porch Forum of afzien van de nu bestaande sociale media zodat we ons niet langer in hoge mate kunnen storen aan en opwinden over andere meningen.

Dat is een les voor Nederlandse overheidsinstellingen, bedrijven en organisaties die hun interactie met het publiek grotendeels naar de huidige platforms hebben verlegd. Dat is een doodlopende weg omdat de huidige platforms zich op een doodlopende weg bevinden. Vooral Nederlandse overheidsinstellingen, maar ook bijvoorbeeld de samenwerkende Nederlandse musea of podia zouden er verstandig aan doen om definitief afscheid van Facebook, Twitter en Instagram te nemen om in samenwerking hun eigen gezonde platforms te bouwen.

Het is een investering die nu geld, eigen initiatief en autonoom denken vergt, maar voor de lange termijn rendeert vanwege het bezit van de data en de eigen organisatie en samenleving maatschappelijk gezond maakt. En kan toegevoegd worden, de eigen organisatie minder afhankelijk maakt van de luimen van grote Amerikaanse techbedrijven die het uitsluitend om winst te doen is.

Spiegels van Nederland. Angelsaksische expats interpreteren ons land en Nederlandse media reageren daarop

Neem een Schot, een Canadees en een Australiër die lovend zijn over Nederland en het is wachten op de Nederlandse media die daar verslag van doen. Het zijn niet toevallig deze Angelsaksische beschouwers die via sociale media Nederland een spiegel voorhouden. Want zij hebben de perfecte afstand tot Nederland. Met hun Engels kunnen ze zich in Nederland redden en hun cultuur wijkt niet veel af van de Nederlandse. Maar juist genoeg om de verschillen te zien en te waarderen.

De vaderlandse geschiedenis kende al in de 17de eeuw in de Engelse ambassadeur in Den Haag Sir William Temple een voorloper van dit genre. In 1672 verscheen zijn ‘Observations upon the United Provinces of the Netherlands‘ met in hoofdstuk 4 observaties over de Nederlanders en hun gezindheid. Of Temple hiermee vooroordelen over Nederlanders nuanceert, ontkracht of bevestigt zodat ze voor latere generaties tot een vertekening leidden die niet meer te ontwijken was is de vraag die dit soort observaties over volksaard per definitie oproept.

Schermafbeelding van deel uit hoofdstuk IV van de ‘Observations upon the United Provinces of the Netherlands‘ van Sir William Temple, 1672.

Denk aan Hans Brinker, or the silver skates: a story of life in Holland (1865) van de Amerikaanse kinderboekenschrijfster Mary Mapes Dodge en het jongetje dat zijn gat in de dijk stak om het land te redden van het wassende water. Feitelijk een Frans verhaal. In de VS was er van eind 19de eeuw tot 1920 sprake van een Hollandgekte. Vraag is of die aan een revival toe is. Na de Hollanditis (Hollandse ziekte) van de jaren 1980 waarin Nederland negatief werd beoordeeld kan de slinger weer doorslaan naar een positieve waardering. Is het een cyclus van 70 jaar?

Mary Mapes Dodge, ‘Hans Brinker, or the silver skates: a story of life in Holland‘. Boekomslag uit 1913.

Zo is op de humus van eerdere verhalen over Nederland die in het historische geheugen van Angelsaksische landen zijn ingedaald in het sociale media tijdperk een subgenre ontstaan van Angelsaksische expats die Nederland verklaren voor hun landgenoten en voor de Nederlanders. Dat laatste is de bijvangst. De omweg via een ander land dat in Nederland wordt gewaardeerd geeft reliëf en legitimiteit. Er is een Vlaamse uitdrukking die dat verwoordt: ‘nie­mand is sant (=sint) in ei­gen land‘.

De houding over Nederland van deze expats is positief. Hun beweegreden kan uiteenlopend zijn. Of ze hebben genegenheid voor Nederland, de taal, de geschiedenis en de gebruiken. Of ze willen hun eigen land een spiegel voorhouden over aspecten die in Nederland beter geregeld zijn dan in hun eigen land. Nederland dient dan als voorbeeld om het in eigen land ook zo te gaan doen. Of ze willen met hun lofrede en voorzichtige kritiek op Nederland hun eigen positie verbeteren inclusief de relatie van hun land tot Nederland. Zo ontstaat een spiegelpaleis van bedoelingen en aspiraties die minder makkelijk te duiden zijn dan op het eerste gezicht lijkt.

Schermafbeelding van deel artikelCanadese fietsimmigrant opent Nederlanders de ogen;
‘Hoe komt het dat dit een fijne plek is?
’ van de Fietsersbond, 21 maart 2021.

De drie expats naar wie ik hier verwijs zijn 1) de onlangs weer naar Australië teruggekeerde
Casey Kilmore met haar sinds kort gesponsord YouTube-kanaalCasey Kilmore‘ dat vooral gaat over de Nederlandse taal en gebruiken; 2) de in Nederland wonende Canadees Jason Slaughter met zijn YouTube-kanaalNot Juist Bikes‘ dat vooral gaat over fietsen, stedenbouw en infrastructuur en 3) de in Nederland wonende Schotse Anna Holligan die in haar ‘Dutch news from the cycle path‘ lichte onderwerpen over Nederland behandelt die ze op haar Twitter-account ‘@annaholligan‘ plaatst.

Op hun beurt kunnen Nederlandse journalisten de observaties van deze Angelsaksische expats weer inzetten voor hun observaties over Nederland. Zodat eerst een ideaalbeeld over Nederland wordt geschetst dat vervolgens afgebroken kan worden. Onderstaande kop van een artikel over de Schotse BBC-correspondente Anna Holligan is veelzeggend: Nederland was ‘een ooit relaxed land‘, maar blijkt dat niet langer te zijn. ‘Het conservatisme is hier heel sterk‘ laat verslaggever Roland van Erven Holligan zeggen. Het spiegelpaleis reflecteert en echoët uiteenlopende beelden en geluiden over Nederland. Nederlandse directheid is de gemeenschappelijke deler.

Schermafbeelding van deel artikelBBC-correspondent Anna Holligan doet vanaf het fietspad verslag van een ooit relaxed land’ in NRC, 26 oktober 2021.

Journalistiek opereert zwak in ‘kwestie’ Hoekstra en de Pandora Papers

Tweet van Zihni Ozdil, 3 oktober 2021 en mijn reactie.

De huidige CDA-leider en demissionaire minister van Financiën Wopke Hoekstra was gisteren groot nieuws in de Nederlandse media. Volgens de zogenaamde Pandora Papers is hij de enige Nederlandse politicus die erin genoemd werd. Vandaar waarschijnlijk de gretigheid van Nederlandse media om aandacht aan hem te besteden. Het genoemd worden van zijn naam was het nieuwsfeit.

De Nederlandse media die hierin geïnvesteerd hadden, te weten TrouwHet Financieele Dagblad en onderzoeksplatform Investico, wilden blijkbaar niet met lege handen staan en resultaat van hun investering zien. Hoekstra moest dus hangen. Hoe flinterdun de kwestie ook was en al snel bleek dat Hoekstra geen wet had overtreden. Hij had een belang in een brievenbusfirma op de Britse Maagdeneilanden dat hij verkocht voordat hij minister werd. De winst van iets meer dan 4000 euro zou Hoekstra aan een goed doel hebben geschonken. Peanuts dus.

Een interview in Nieuwsuur van 3 oktober 2021 met een vertegenwoordiger van Het Financieele Dagblad en onderzoeksplatform Investico leverde niets op. Het was een losse flodder. Nieuwsuur had beter kunnen besluiten afstand te houden tot deze kwestie die geen kwestie wilde worden en beide journalisten hadden beter thuis kunnen blijven om zich te verdiepen in de echt belangrijke kwesties in de Pandora Papers.

Door een verkeerde focus hebben betreffende media en het onderzoeksplatform het omgekeerde bereikt van wat ze beoogden. In plaats van aandacht voor belastingontwijking en onwettelijke fiscale constructies van politici en politieke actie om krachtig op te treden om dit onrecht te repareren hebben ze door hun journalistieke wapen bot en ondoordacht in te zetten de geloofwaardigheid van de journalistiek beschadigd. Ze hebben het publiek in verwarring gebracht met een opgepimpte eend die een canard blijkt te zijn.