Late kritiek in Rotterdam op Gergiev Festival

Raadsvragen ‘Afstand nemen of einde Gergiev Festival‘ van Ruud van der Velden van de PvdD Rotterdam, 25 februari 2022.

Eindelijk wordt Rotterdam wakker. Het Rotterdams Philharmonisch Orkest en het Gergiev Festival hebben kritiek op dirigent Valery Gergiev die wegens zijn pro-Kremlin houding en vriendschap met president Poetin door de Russische inval in Oekraïne aan de verkeerde kant van de geschiedenis is beland. Ze vragen Gergiev om afstand van de invasie te nemen. Dat past in het patroon van een kunst- en sportboycot die nu Russische instellingen treft. 

De late kritiek in Rotterdam op Gergiev die in feite zelfkritiek is over een mislukte relatie komt zeker zes jaar te laat. In die stad waar zo hard gewerkt wordt kan nu eindelijk de rekening opgemaakt worden. Het is berekening om afstand te nemen van iemand die bij wijze van spreken op de grond ligt en het niet durven handelen toen hij als publiekstrekker op de bok stond.

Gergiev is passé, zoals Poetin een internationale paria is, en pas nu wordt Rotterdam wakker. Maar Gergiev was al die tijd al een smerige meeloper van het Poetin-regime. Dat wist het Rotterdamse establishment al jaren, maar het deed net alsof het dat niet wist. Het Rotterdamse establishment liet zich jarenlang van haar smoezelige kant zien. 

In het commentaar ‘Valery Gergiev is een propagandist voor het Kremlin. Maar wordt verafgood in Rotterdam. Tijd voor bewustwording. En protest‘ van mei 2016 schreef ik: ‘

Schermafbeelding van deel commentaar ‘Valery Gergiev is een propagandist voor het Kremlin. Maar wordt verafgood in Rotterdam. Tijd voor bewustwording. En protest‘ van 20 mei 2016.

In het commentaar ‘Gergiev Festival is klassieke porno voor bedrijfsleven, overheid en politiek van Rotterdam‘ van augustus 2020 scheef ik:

Schermafbeelding van deel commentaar ‘Gergiev Festival is klassieke porno voor bedrijfsleven, overheid en politiek van Rotterdam‘ van 13 september 2017.

Het Westen heeft sinds de invasie van 2008 in Georgië verkeerd gereageerd op Poetin en zijn zakenvrienden en meelopers. Het is daarom medeplichtig en heeft zelfs actief geholpen Poetins machtspositie op te bouwen. Het is daarom medeverantwoordelijk voor wat er nu in Oekraïne gebeurd. Anders was het nooit zover gekomen. Want Poetin heeft door de miljarden die hij met de verkoop van olie en gas in Europa verdiende zijn krijgsmacht kunnen moderniseren.

Dus al sinds 2008 was de ware aard van het leiderschap in het Kremlin voor iedereen duidelijk. Maar het Westen en met name Duitsland en Nederland deden alsof hun neus bloedde. Ook Nederland wilde een graantje meepikken als rotonde van het Russische gas en kneep daarom een oogje dicht. Ook na het neerschieten van de MH17 in 2014 bleven de economische banden van Nederland met de Russische Federatie intact.

Rotterdam als centrum van de Nederlandse economie negeerde alle politieke signalen over Poetin. Dat doet denken aan de positie van de Rotterdamse havenbaronnen die vanaf 1870 op het Duitse Ruhrgebied was gericht en nog tot in de Tweede Wereldoorlog een oogje dichtknepen voor het Duitse bombardement op hun eigen stad vanwege hun eigen in Duitsland verankerde belangen. Cynischer is niet mogelijk. Die grondhouding van opportunisme van het Rotterdamse establishment dat weliswaar internationaler is dan in 1870, 1914 of 1941 viel de laatste jaren te herkennen in de houding tegenover Poetin en Gergiev.

Het Gergiev Festival kreeg in het laatste Cultuuradviesplan toch al kritiek omdat het geen inbedding in de stad had en nu eindelijk durft de politiek zich uit te spreken. Raadslid Ruud van der Velden van de PvdD is de uitzondering, zoals ook weer uit bovenstaande raadsvragen van 25 februari 2022 blijkt. Hij maakte zich er de afgelopen jaren als enige lokale politicus sterk voor om het Gergiev Festival in het openbaar ter discussie te stellen. De rest inclusief burgemeester Aboutaleb en gemeentebestuur keken lafhartig weg. Nu het tij gekeerd is springen lokale bestuurders op de wagen om aan te haken bij de kritiek op Poetin, volgens een bericht van RTV Rijnmond. 

Dat zijn de helden die zwegen toen het erop aankwam en zich nu opstellen als verzetsstrijders na de oorlog die zich met terugwerkende kracht beroepen op hun moedige daden die ze in werkelijkheid nooit verrichtten. Ze brengen in praktijk waar het in deze hele kwestie van een controversieel en obsceen Gergiev Festival jarenlang aan schortte: het menselijk tekort. Ofwel, ontbrekende persoonlijke moed van mensen in het Rotterdamse bedrijfsleven, politiek en de kunstsector. 

Gergiev is een smerige meeloper van Poetin en Rotterdam werd een smerige meeloper van Gergiev. Rotterdam had het niet door. Er was de schok van een invasie van Oekraïne van een ontketende Poetin voor nodig om het Rotterdamse establishment in de spiegel te laten kijken. Het mag over zichzelf oordelen.

Zie voor verdere commentaren over het Gergiev Festival in Rotterdam:

• Rotterdam: Partij voor de Dieren stelt raadsvragen over Gergiev Festival (2016)
• Gemeentebestuur Rotterdam neemt in antwoorden op raadsvragen geen verantwoordelijkheid voor het Gergiev Festival (2016)
• Gergiev Festival verdient geen steun met Rotterdams subsidiegeld om artistieke, maatschappelijke en politieke redenen (2020)

Leon de Winter zit nog steeds gevangen in zijn radicale standpunten over Trump

Leon de Winter, Column ‘Wachten op excuses voor fakenieuws‘. De Telegraaf, 10 november 2021.

Het is triest om te lezen hoe diep Leon de Winter het konijnenhol is ingedoken. Daarin leeft De Winter met zijn medestanders die hem naar de mond praten in zijn eigen surrealistische werkelijkheid. De Winter die ooit een beloftevolle cineast en schrijver was is verworden tot een complotdenker aan wie de nuance niet is besteed, maar de opruiing en de leugen des te meer.

Het is nog om een andere reden triest om te zien, want De Winter schaart zich in zijn Telegraaf-columns steevast aan de kant van Trump die in november 2020 met groot verschil de presidentsverkiezingen verloor en steeds meer in het nauw wordt gebracht door lopende civiele, publiekrechtelijke en strafrechtelijke rechtszaken.

Om het in voor hem gepaste termen te zeggen, De Winter is de troonhemel, de marquee van radicaal-rechts Nederland. Hij geeft legitimatie en zichtbaarheid aan het complotdenken. De haat van links overschaduwt zijn denken en inschattingsvermogen. Het is een dubbele gijzeling. De Winter wordt gegijzeld door zijn radicale denkbeelden en daarmee gijzelt hij de publieke opinie van rechts-radicaal Nederland.

In zijn column ‘Wachten op excuses voor fakenieuws‘ in De Telegraaf van 10 november 2021 associeert De Winter er in zijn konijnenhol uitgebreid op los. Hij neemt het feit van een FBI-onderzoek en knoopt daar met halfslachtige koppelingen zijn onwaarheden aan vast. De leugens en insinuaties zijn te talrijk om ze allemaal te behandelen.

De Winter is de meester van de geprefabriceerde mening waarmee zijn columns in elkaar worden gezet. De Winter schrijft al jaren dezelfde column met dezelfde strekking. Het is niet de bedoeling dat zijn lezers nieuwe inzichten worden voorgehouden. Laat staan dat het de opzet is dat De Winter tot nieuwe inzichten komt. Het is juist de bedoeling dat de lezers oude standpunten krijgen voorgeschoteld die ze herkennen en kunnen herkauwen.

In een commentaar van 30 oktober 2019 ging ik in op een andere column van De Winter die ook ging over het Steele dossier. Daarin schreef ik: ‘De Winter verwijst naar het Steele Dossier. Het is onjuist dat alle constateringen eruit niet kloppen. Wel is door deskundigen op het gebied van inlichtingendiensten zoals John Schindler vanaf de publicatie geopperd dat de uitleg dat de Russen compromitterend materiaal van Trump met prostituees in een Moskouse hotelkamer hebben vermoedelijk Russische desinformatie is om Trumps werkelijke rol te verdonkeremanen. Die bestond uit het witwassen van illegaal geld van Russische criminelen en politici uit de kringen van het Kremlin via Westers vastgoed.’

Als analist Igor Danchenko gelogen heeft tegen de FBI, dan moet hij daarvoor aangeklaagd worden. Dat gebeurt ook, want inmiddels is hij daar vorige week donderdag voor aangeklaagd en in hechtenis genomen. De Democratische volksvertegenwoordiger Adam Schiff heeft afgelopen week in de media onderschreven dat dat de juiste gang van zaken is.

De door Trump benoemde speciale onderzoeker John Durham die al sinds april 2019 bezig is en langer onderzoek heeft verricht dan Robert Mueller maakt gezien de uitkomsten zijn claim niet waar. Het onderzoek zou leiden tot aanklachten tegen topfunctionarissen van de inlichtingendienst uit het Obama-tijdperk en zou beweringen beamen dat het Rusland-onderzoek een politieke ‘heksenjacht’ was. Maar dat maakt Durham niet waar door nu op de proppen te komen met een kleine vis als Danchenko.

Voor de zoveelste keer herhaalt De Winter in zijn column de onwaarheid dat speciale aanklager Robert Mueller in zijn onderzoek niets gevonden heeft. Dat is onjuist. Mueller heeft in zijn rapport 11 gevallen van potentiële obstructie opgesomd. Door die obstructie en de tegenwerking in het onderzoek door Trump die overal rode lijnen aanbracht die Mueller niet mocht overtreden is de onderste steen over de samenwerking van Trump met het Kremlin nog niet boven gekomen.

Het is stemmingmakerij als De Winter over Mueller zegt: hij ‘leidde de jacht’. Mueller kreeg juist het verwijt van Democratische zijde dat hij te bestuurlijk-correct en terughoudend opereerde. Nogmaals, dat kwam mede omdat Trump en toenmalig onderminister Rod Rosenstein rode lijnen bleven trekken die Mueller niet mocht overtreden zodat er van een breed onderzoek nooit sprake kon zijn.

De Winter maakt er een potje van als hij zegt dat de elites zich tegen Trump keerden. Het omgekeerde is waar. De elites spanden Trump voor hun karretje. Dat resulteerde in belastingwetgeving die de vermogenden en bedrijven financieel bevoordeelde en de regelgeving afzwakte. Daarvan profiteerde ook Trump de zakenman. Dat gaf sponsors als Robert Mercer, de toenmalige Koch Broers en Sheldon Adelson de financiële tegenprestatie die ze van Trump eisten. Ook nu nog ondersteunen de grotere Amerikaanse bedrijven de Republikeinse politici die op 6 januari 2021 deelnamen aan de planning om de Republiek omver te werpen. Hoewel de bedrijven dat niet publiekelijk toegeven en lippendienst bedrijven aan de democratie. Wellicht dat de Winter daardoor in verwarring wordt gebracht.

Logisch klopt het evenmin als De Winter beweert dat de Democraten is veranderd in een partij van hoger opgeleiden en beter gesitueerden. Als dat werkelijk zo was, dan zouden de Republikeinse bestuurders in staten als Texas, Arizona, Pennsylvania, Georgia en nog een handvol andere ‘rode’ staten niet alle moeite nemen om de toegang van minderheden en jongeren tot de stembus te onderdrukken omdat ze kiezersonderdrukking als de enige mogelijkheid zien om in de toekomst verkiezingen te winnen.

Het bontst maakt De Winter het in zijn konijnenhol als hij zegt dat Mike Flynn een onkreukbare man is. Hij zou volgens De Winter ‘een onschuldig slachtoffer in de jacht op Trump zijn’. Dat is klinkklare onzin. Flynn moest onder druk van Trump aftreden als Nationaal Veiligheidsadviseur omdat hij gelogen had tegen vice-president Mike Pence. Flynn zei onlangs in de show van Tucker Carlson dat hij Trumps gratie niet verdiende. Flynn ziet zichzelf niet als onkreukbaar. Verder handelde Flynn in strijd met de wet door te lobbyen voor buitenlandse overheden (onder meer Turkije) zonder dat tijdig te melden. In 2017 heeft Flynn toegegeven dat hij heeft gelogen tegen de FBI.

Forum voor Democratie neemt het op voor Assange en valt Navalny aan. Gewichtigdoenerij of vleierij?

Schermafbeelding van deel artikel ‘De hypocrisie van het ‘vrije’ Westen: over Navalny en Assange’ op Forum voor Democratie, 28 april 2021.

Elke staat moet niet te gevoelig zijn voor tegenspraak zeker als die vanuit de marge klinkt. Maar er zijn grenzen aan het begrip ervoor. Een voorbeeld van merkwaardig gedrag is het anonieme artikel ‘De hypocrisie van het ‘vrije’ Westen: over Navalny en Assange’ op de site van Forum voor Democratie. Het volgt nauwgezet de talking points van het Kremlin. Al talloze keren weeerlegde beweringen worden herkauwd. Het is een invuloefening van politieke correctheid à la Kremlin.

Het leest als een schreeuw om aandacht en onduidelijk is aan wie het gericht is. Het Nederlandse publiek interesseert zich er weinig voor en zal nog nauwelijks weten wat Juilan Assange de afgelopen jaren is overkomen en waar hij zich bevindt. In Engeland, Zweden, Australië of de VS? De Russische regering die zweert bij machtspolitiek heeft weinig aan een kleine Nederlandse politieke partij zonder veel macht. Forum voor Democratie lijkt met zo’n artikel vooral met zichzelf in gesprek te zijn. Vermoedelijk dient het artikel vooral interne belangen van een bij tijd en wijle chaotische partij waar de schrijver zich door het innemen van een radicale positie omhoog probeert te schrijven in de pikorde van de partij.

De strekking van het artikel is dat de pro-Kremlin activist Julian Assange wordt verdedigd en de anti-Kremlin politicus Alexei Navalny wordt aangevallen. Overtuigingen zijn vrij en daarom mag deze partij zo’n opinie op haar site plaatsen. Maar het is veelzeggend dat het dit doet. De vervolgvraag is waarom een Nederlandse politieke partij het opneemt voor een activist die is gerecruteerd door het Kremlin en zich uitspreekt tegen een tegenstander ervan.

Het valt lastig te begrijpen waarom Forum voor Democratie met partijleider Thierry Baudet die zegt voor de Nederlandse natiestaat op te komen de Russische Federatie omarmt die standpunten verkondigt die vijandig zijn jegens Nederland. In al zijn uitingen valt hij de EU aan en verdedigt hij de Russische Federatie die de EU probeert te verzwakken. Het is bizar dat Baudet zich opwerpt als spreekbuis van het Kremlin, terwijl zijn invloed op de Nederlandse politiek en economie nihil is.

Een Russisch gasproject als Nord Stream II waar het Nederlands bedrijfsleven (Gasunie, Shell) ) actief in investeert en binnen de EU politiek verdedigt is niet kostendekkend, of pas na vele tientallen jaren, en dient als middel om geld van de bevolking naar de machthebbers in het Kremlin door te sluizen. Maar het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken noemt het in antwoord op kamervragen van onder meer D66 en GL een economisch project met politieke implicaties. Terwijl het om verschillende redenen vanuit Russisch perspectief geen economisch project is, maar een middel om de Russische staatskas te tillen. Ook vanuit het perspectief van de EU is het voor de langere termijn geen economisch project omdat het belang ervan vanaf 2030 snel afneemt vanwege het klimaatakkoord. Er is binnen de EU afgesproken dat het belang van fossiele brandstoffen zoals gas in het volgende decennium wordt teruggedrongen.

De paradox is dat de huidige Nederlandse regering vanwege wederzijdse economische belangen met de Russische Federatie (gas, belastingontwijking Zuidas) achter de schermen uitstekende banden heeft met het Russische establishment en het Kremlin Baudet niet nodig heeft. Dit soort Lange-halen-gauw-thuis artikelen van Forum voor Democratie komen er daarom in de praktijk op neer dat ze afleiden van de nauwe band tussen de Nederlandse en Russische regering en de zakenelites van beide landen. Dat kan de opdracht van het Kremlin aan Forum voor Democratie zijn in het schaduwspel van de macht waarin deze rechts-radicale partij tussen de schuivende panelen een bijrol als bliksemafleider speelt, terwijl het zelf meent als tragische held het vuur op te stoken.

Gezien Baudets banden met de aan het Kremlin verbonden inlichtingenman Vladimir Kornilov waarover in april 2020 Zembla in de uitzending ‘Baudet en het Kremlin‘ berichtte en de getuigenissen daarover is het mogelijk dat Baudet ooit geld van het Kremlin heeft ontvangen en daarmee gechanteerd wordt (komprimat). Of het veel uitmaakt is de vraag. Baudet gedraagt zich als opportunist en niet als idealist. Hij is net als Trump een narcist en dat is het type persoonlijkheid dat inlichtingendiensten makkelijk weten te werven. Inlichtingenmensen die Zembla heeft gesproken verklaren dat Baudet ‘een politicus is die onder controle staat van Moskou’.

Het kan dat het Kremlin voor de lange termijn in Baudet investeert voor het geval hij in de toekomst aan macht wint. Zoals naar verluidt de toenmalige Sovjet-inlichtingendiensten Donald Trump rekruteerden in de jaren 1980 en zich dat pas in 2016 uitbetaalde. Het is onduidelijk welke tegenprestatie Baudet geboden wordt voor zijn tegenspraak op de achterste rang.

Voorlopig zullen we het daarom moeten doen met artikelen van Forum voor `Democratie die geen enkele politieke relevantie of analytische diepgang hebben, maar opgevat moeten worden als een proeve van goede wil en een sollicitatiebrief aan de patroon in Moskou. Om in het gevlij te blijven én ons een idee van belangrijkheid op te dringen.

Wanneer wist Amerikaanse overheid van samenwerking van Trump met Kremlin?

In 2019 verscheen het rapport van speciale aanklager Robert Mueller over de relatie van toenmalig president Trump met de Russische Federatie. De vraag was of er sprake was van georkestreerde samenwerking (‘collusion’) of samenzwering (‘conspiracy’).

Toenmalig justitieminister Willam Barr bespeelde de media door in zijn misleidende samenvatting van het Mueller-rapport een bewust verkeerde interpretatie van de conclusies te geven in die zin dat de aard van de samenwerking werd afgezwakt. Goedwillende Amerikaanse en internationale media trapten er massaal in. Na enkele dagen kwamen ze erop terug toen ze doorkregen dat ze zich hadden laten misleiden, maar toen was Trump uit de gevarenzone doordat de angel uit het rapport was gehaald. Aanklager Mueller stelde zich volgens critici te afstandelijk op. Rechtse media hielden vast aan de ingekleurde Barr-versie van het Mueller-rapport en herhaalden dat er geen samenwerking tussen Trump en het Kremlin was geweest. Ofwel, Trump had volledig op eigen kracht zonder hulp van de Russen Hillary Clinton verslagen. Met de ombudsman van NRC had ik een uitwisseling van gedachten over de berichtgeving.

In augustus 2020 verscheen deel 5 (Counterintelligence Threats and Vulnerabilities) van de Senate Intelligence Committee over de samenwerking van Trump met het Kremlin in 2016 (Bipartisan Russia Report). Opvallend is dat het de bevindingen van het Mueller rapport over de samenwerking met het Kremlin bevestigt en zelfs nog verder gaat. Muellers rapport had als invalshoek het zoeken naar crimineel gedrag, terwijl dit rapport journalistieker van opzet is. Daarom hoeft de lat minder hoog gelegd te worden omdat daartoe geen juridische noodzaak is. Zodat er twee rapporten waren die onder voorzitterschap van Republikeinen zijn geschreven die de samenwerking van Trump met het Kremlin in de campagne van 2016 ondubbelzinnig bevestigden.

Dat het Senaats-rapport of dat van Mueller tot de conclusie samenwerking of collusion kwam zou te maken kunnen hebben met twee factoren. 1) Trumps campagnemanager Paul Manafort werkte via zijn rechterhand Rick Gates samen met de Russische geheime agent Konstantin Kilimnik van de militaire inlichtingendienst GRU en voorzag hem van gedetailleerde data. Maar wat Kilimnik hier vervolgens mee deed werd niet geopenbaard door de Amerikaanse overheid. Bereikte het het Kremlin? Beide rapporten legden de obstructie bloot van president Trump, Manafort en adviseur Roger Stone die logen over hun samenwerking met het Kremlin en de onderzoeken bewust hebben gedwarsboomd. 2) Trumps obstructie had tot gevolg dat de inlichtingendiensten niet volledig konden meewerken aan beide rapporten omdat Trump dit blokkeerde. Er was dus wel degelijk sprake van samenwerking van Trump met het Kremlin in de campagne van 2016, maar omdat de data erover niet werden vrijgegeven kon dat in beide rapporten niet hardgemaakt worden.

Onder de regering Biden is nieuwe informatie naar buiten gekomen die verband houdt met nieuwe sancties tegen de Russische Federatie en de rol van Kilimnik. Een persbericht van 15 april 2021 van het Amerikaanse ministerie van Financiën zegt: ‘Konstantin Kilimnik (Kilimnik) is a Russian and Ukrainian political consultant and known Russian Intelligence Services agent implementing influence operations on their behalf. During the 2016 U.S. presidential election campaign, Kilimnik provided the Russian Intelligence Services with sensitive information on polling and campaign strategy. Additionally, Kilimnik sought to promote the narrative that Ukraine, not Russia, had interfered in the 2016 U.S. presidential election. Melding van het feit dat Kilimnik, zoals overigens verwacht, de informatie doorspeelde aan het Kremlin is de missende schakel in de ketting Trump-Manafort-Gates-Kilimnik-GRU-Poetin. Inderdaad was er sprake van een direct contact tussen Trump en het Kremlin om samen te werken.

Talkhost Rachel Maddow vraagt in het fragment aan onderzoeksjournalist Michael Schmidt, de Washington correspondent voor de New York Times, wanneer de Amerikaanse inlichtingendiensten wisten dat Kilimnik de gevoelige informatie over de campagne van 2016 aan de Russische inlichtingendiensten had gegeven. Dat is de kernvraag. Het is onwaarschijnlijk dat de Amerikaanse inlichtingendiensten in de betrekkelijk korte periode van drie maanden dat Biden president is deze informatie naar boven hebben gehaald. Het is waarschijnlijk bekende informatie die door druk van toenmalig president Trump de inlichtingendiensten niet mochten geven aan zowel het onderzoeksteam van speciale aanklager Mueller als de Senaatscommissie Inlichtingen. Het bestaande vermoeden dat Mueller en zijn team via onderminister Rod Rosenstein waren gewaarschuwd om niet door te bijten met zijn onderzoek omdat in dat geval Trump hem had ontslagen verklaart deels waarom deze informatie over de ketting Trump-Manafort-Gates-Kilimnik-GRU-Poetin enkele jaren verborgen kon blijven.

Navalny wint aan kracht als uitdager van het Kremlin

Vandaag zijn er opnieuw massale protesten in de Russische Federatie. Aanhangers van Alexei Navalny gaan de straat op en worden met duizenden tegelijk opgepakt. Maar de repressie werkt niet meer. De machthebbers in het Kremlin worden door steeds meer burgers gezien als corrupte boeven. Ze kunnen Navalny niet meer doodzwijgen.

Het zijn moeilijke tijden voor president Poetin nu in de VS zijn medestander Trump geen president meer is. Poetin ligt nu van drie kanten onder druk: binnenlands (Navalny), buitenlands (Biden) en economisch. De EU heeft geen belang bij het volledig in elkaar zakken van de Russische staat, maar wel bij het verzwakken van de macht in het Kremlin.

De demonstraties maken duidelijk dat Poetin zijn magie van onaantastbaarheid kwijt aan het raken is. Autoritaire leiders moeten het hebben van afschrikking. Als dat niet meer werkt, dan hebben ze alleen nog het middel van brute repressie. Maar daarmee verliezen ze in het buitenland hun legitimiteit en steun. Dat proces lijkt nu in gang gezet.

Trump neemt afscheid en wordt opgevolgd door Biden. Wat te verwachten?

Ook in zijn afscheidstoespraak is president Trump wat hij is. Niet iemand van grote inzichten zoals president Eisenhower die in zijn befaamde afscheidstoespraak van januari 1961 waarschuwde voor het militair-industriële complex, maar een individu van het kleine gebral en de prullerige leugens. Hoe het verder gaat met Trump zullen we de komende maanden zien. Hem wachten talloze rechtszaken en afbrokkelende invloed op de Republikeinse partij. Zakenpartners en banken hebben afstand van hem genomen na zijn oproep van 6 januari 2021 om naar het Capitool te trekken. Maar de staatsgreep is mislukt. Mede als gevolg daarvan lijkt hij de greep op zijn bedrijf en bezit kwijt te raken.

President Joe Biden was vice-president onder president Barack Obama en zijn kabinet wordt wel Obama III genoemd. Dat wordt op het eerste gezicht echter niet ondersteund door de feiten omdat Biden onder druk van zijn partij naar links is opgeschoven. Verder mist Biden de drang tot zelfprofilering en zelfverheerlijking van Obama én Trump om voortdurend op de voorgrond te treden. Over Obama of Romney in 2012 zei ik in een commentaar het volgende: ‘Mijn identificatie met de kandidaten ontbreekt. Lood om oud ijzer. Merkwaardig is dat de Nederlanders en de Nederlandse media nog even positief staan tegenover president Obama als 4 jaar geleden. Terwijl het perspectief verschoven is.’ Daarom hoop ik dat weer 4 jaar later de media Biden even kritisch volgen als ze -te laat en te halfslachtig- Trump volgden. Ik heb de bewieroking van Obama nooit begrepen.

In het commentaar ‘Donald Trump kan zomaar president worden. Of dictator’ van 22 juli 2016 schreef ik het volgende:
‘Donald Trump gaf een afsluitende toespraak van 75 minuten op de Republikeinse conventie in Cleveland. Gitzwart en negatief, zonder hoop en met weinig beleidsvoornemens hoe het land gerepareerd kan worden om het weer op de rails te zetten. Nog los van het feit dat Trump geen idee heeft hoe een democratie werkt, welke instituties daarin samenwerken en waaruit het politieke handwerk bestaat om iets voor elkaar te krijgen. Het blijven grote woorden. De macht van de president is relatief klein, zoals president Obama ervaren heeft. Hoewel hij zich soms verschool achter die machteloosheid vanwege zijn besluiteloosheid. Maar in de praktijk zijn de marges voor een president klein en rechtvaardigen ze niet het beeld van almacht dat Trump schetst.

Als Trump al beleidsvoornemens schetst, zoals over de NAVO, dan zijn ze zo wereldvreemd en onrealistisch dat ze nooit gerealiseerd kunnen worden omdat internationale verdragen en afspraken ze in de weg staan. Intussen zorgen ze voor onrust en onzekerheid. Trump zaait verdeeldheid. Zijn toespraak ging niet over het bereiken van een ideale wereld (utopie), maar over het schetsen van een wereld met akelige kenmerken (dystopie). Hij begint steeds meer te lijken op de hoofdpersoon Charles Lindbergh uit de roman ‘The Plot Against America‘ (2004) van Philip Roth. Diens antisemitisme uit 1940 is vervangen door Mexicanen- en moslimhaat. De roman die 12 jaar geleden als waarschuwing opgevat kon worden dreigt realiteit te worden.

Trump wordt door vele Amerikanen gehaat, maar hetzelfde geldt voor zijn belangrijkste opponent Hillary Clinton die in de peilingen geen afstand van hem kan nemen. Volgende week is de Democratische conventie en te verwachten valt dat de Democraten wel hoop bieden en Trumps ongeschiktheid zullen benadrukken. Maar toch tekent zich het onheilsscenario af van een Amerikaanse president die alle kenmerken van een fascistische leider vertoont. Europese rechts-nationalistische politici als Geert Wilders en Nigel Farage steunen Donald Trump en zeggen zich met hem te identificeren. Die identificatie verraadt wie ze werkelijk zijn.

Het blijft jammer dat Bernie Sanders geen kandidaat namens de Democratische partij is. Dan zou tegenover Trump met zijn historische lage favorable ratings een kandidaat in het veld gebracht worden die positieve gevoelens bij grote delen van het electoraat losmaakt. Niet zo gehaat wordt als Trump en Clinton. Amerikanen moeten in november hun president kiezen. Dat kan zomaar Trump worden. De strijd binnen de Republikeinse partij kan het verschil maken. Veelzeggend is dat de Koch broers die 900 miljoen in de campagnes stoppen zich distantiëren van lokale kandidaten die zich met Trump verbinden, zoals Ron Johnson ervoer volgens een bericht in de Huffington Post. Een derde kandidaat als Gary Johnson kan zich ook nog in de race mengen.

Nate Silver zegt in een afrondende reactie op Trumps toespraak dat er geen peil is te trekken op de uitkomst: ‘Trump could become president, obviously. Or he could lose by 15 points. I’m not sure we really know a lot more than when the general election unofficially started six weeks ago.’ De race is onvoorspelbaar met een onvoorspelbare kandidaat en twee kandidaten die door grote delen van het electoraat diep gehaat worden. Europa moet op het ergste voorbereid zijn: een presidentschap van Trump. Een dictator als vriend. Awesome.’ 

Laten we met president Biden optimistisch naar de toekomst kijken. Hij geeft prioriteit aan het bestrijden van de COVID-19 pandemie die Trump heeft laten liggen en die tot nu toe in de VS meer dan 400.000 doden heeft gekost. Waarvan relatief veel leden van minderheidsgroepen. Biden geeft ook prioriteit aan het opnieuw opbouwen van allianties in de buitenlandse politiek. Vraag is of de EU dat een voorzichtige ambitie ontwikkelt om autonoom te zijn maar daartoe voorlopig de middelen mist, samen met de VS gaat optrekken tegen China. Dat dat tegen de Russische Federatie gaat gebeuren leidt geen twijfel. Trumps genegenheid voor president Poetin was het raadsel van Trumps presidentschap dat nog steeds op een verklaring wacht.

Maar de grootste prioriteit voor Biden is het bewaren van de sociale vrede en het verenigen van het land. Hoe krijgt hij het gedaan om het puin van de Trump jaren op te ruimen en tegelijk een nieuwe start voor de VS te realiseren? In het verlengde daarvan ligt de hervorming van het politieke systeem dat zich in 2020 als kwetsbaar en gedateerd deed gelden en aan een serieuze reparatie toe is. Maar de Republikeinse partij blokkeert die hervorming omdat ze daartoe hun kiezersonderdrukkende middelen moeten opgeven en dit ten koste van hun invloed gaat. Dat is de patstelling die Biden moet overwinnen. Joe Biden zal zich naar verwachting opstellen als een teamspeler die anderen de ruimte geeft en Trumps ADHD-gedrag en geldingsdrang mist. Zijn karakter om te verbinden heeft de VS nu nodig. Biden is ‘an honest guy’ die zelfs in zijn grootspraak vergeven wordt.

Wat doet Alexei Navalny op het politiebureau van Khimki?

De Russische oppositieleider Alaxei Navalny begrijpt niet wat hij doet op het politiebureau van de stad Khimki, vlakbij Moskou. Hij was pas teruggekeerd uit Duitsland waar hij herstelde van een poging tot vergiftiging in Siberië door Russische inlichtingendiensten toen hij werd gearresteerd. Eigenlijk begrijpt niemand het. Navalny noemt het een nieuw niveau van wetteloosheid.

Europese landen en de VS eisen zijn onmiddellijke vrijlating. Het is de omgekeerde wereld, de verantwoordelijken die Navalany vergiftigden staan niet terecht, maar het slachtoffer van de moordpoging wel. Dit is cynisme ten top.

Navalny bindt niet in en zoekt de aanval door president Poetin de opa in de bunker te noemen die te bang is om de rechtstaat te volgen. Tegelijk lijkt het dat het Kremlin met Navalny in de maag zit. Wat moeten ze met iemand doen die zich niet laat intimideren en die ze niet makkelijk kunnen vermoorden?

Vraag is of de EU meer wil doen dan signalen uitzenden. De koppeling met de afbouw van gaslijnproject Nord Stream II is een drukmiddel dat de EU niet lijkt in te willen zetten om het Kremlin te bewegen om Navalny vrij te laten en de mensenrechten in de Russische Federatie te verbeteren. Dat nauwe perspectief is onverstandig beleid van de EU.

Europese sancties van Russische Federatie hebben alleen zin als ze krachtig zijn en de kringen van Putin direct en hard raken

Onbetwistbaar is de Russische oppositieleider Alexei Navalny vergiftigd met het zenuwgas Novichok. Hij overleefde ternauwernood en werd naar een Berlijns ziekenhuis vervoerd om te herstellen. Nu beschuldigen de grotere Europese landen Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk dat de Russische Federatie en wel bepaald de Russische president Putin achter de vergiftiging van Navalny zit en daar uitleg over dient te geven. Als het dat blijft weigeren, dan volgen sancties. Nederland steunt dat bij monde van minister Stef Blok.

Sancties helpen, maar in geringe mate als ze te terughoudend zijn. Dat kondigt zich in de uitgelekte voorstellen aan. Wat nu in de EU door enkele grotere landen wordt voorgesteld is onvoldoende. Het plan is om de vermeende uitvoerders van Navalny’s vergiftiging, te weten de militaire inlichtingendienst GROe, op een sanctielijst te zetten. Dat is niet alleen te simpel omdat de opdrachtgever buiten schot blijft, maar de Europese regeringsleiders beseffen dat het te simpel is. Het is een slap compromis. Namelijk het met bravoure aankondigen van sancties die echter onmachtig zijn en nauwelijks sancties genoemd kunnen worden.

Het moet serieuzer en zwaarder. Europese landen moeten harder optreden tegen het Kremlin als dat geen duidelijkheid geeft over de betrokkenheid bij Navalny’s vergiftiging. Krachtige sancties zijn cynisch genoeg ook een middel om tot een geloofwaardig en eensgezind buitenlands beleid van de EU te komen. Daarbij helpt het de democratische krachten in de Russische Federatie. Sancties helpen pas als ze krachtig zijn.

Een drieledige aanpak is gewenst: terughalen roofgeld, blokkeren propaganda en energie-onafhankelijkheid.

1) De machthebbers in het Kremlin en hun bondgenoten sluizen al decennia geld door naar het Westen omdat hun geroofde geld in eigen land niet veilig is en weer gestolen kan worden. Dief en diefjesmaat. Dat geld zetten ze in veel gevallen om in onroerend goed. Zoals dure huizen in Londen of appartementen (condos) in New York of Florida. Confisqueer met alle juridische middelen de tientallen miljarden dollars die deze witte boorden criminelen van de Russische bevolking gestolen hebben en op Westerse banken hebben gestald of in bezittingen hebben gestopt. Stop de opbrengst van de confiscatie, de verkoop van onroerend goed en het achterhalen van de bezettingen in een fonds dat door een onafhankelijk stichting wordt beheerd en als het moment daar is aan een toekomstige democratische Russische regering toekomt. Wellicht is niet al het illegale Russische bezit in westerse landen te achterhalen, maar nu wordt niet eens geprobeerd het ’terug te halen’.

2) Navalny noemt de Russisch-Ossetische dirigent Valery Gergiev als een voorbeeld van iemand uit de kringen van Putin die onder druk moet worden gezet. Er bestaat geen twijfel over dat Gergiev een fervent supporter is van het bewind van Putin en zich voor propagandadoeleinden laat inzetten. Putin en Gergiev zijn goede vrienden en zouden peetvader van elkaars kinderen zijn. Navalny pleit voor een westerse boycot van allen uit de kringen van het Kremlin en het bevriezen van hun tegoeden. In praktijk zou dat betekenen dat Kremlin-gezinde kunstenaars en musici (Anna Netrebko) die onderdeel zijn van het propaganda-apparaat niet meer in het Westen kunnen optreden. Overigens pleit ik al sinds 2016 voor een boycot van Gergiev die onder meer in Rotterdam door de economische en culturele elite wordt verafgood tijdens het jaarlijkse Gergiev Festival. Zie hier mijn commentaar. Er is in Nederland enige kritiek op dat onder meer leidde tot raadsvragen van Ruud van der Velden van de Rotterdamse PvdD. Maar het besef over de ongewenstheid van de Russische propaganda breekt bij zowel publiek als Nederlandse overheid niet echt door. Dat wegkijken duurt nu al vijf jaar.

3) De Russische Federatie is economisch een betrekkelijk onbelangrijk land, terwijl het in oppervlakte het grootste land ter wereld is. Met de verkoop van olie en gas aan het buitenland weet het nog enigszins buitenlandse valuta binnen te halen. Dat blijft hangen in de kringen van het Kremlin. Wie de macht onder druk wil zetten kan dat het beste doen door het te raken in de verkoop van energie. Na de vergiftiging van Navalny en de door president Loekasjenko met behulp van Putin gestolen verkiezingen in Wit-Rusland gingen in Duitsland vooral in regeringspartij CDU en bij de Groenen stemmen op om als straf de aanleg van gaspijplijn Nord Stream II te stoppen. Praktisch ligt die aanleg door een Amerikaanse boycot van de Senaat al sinds december 2019 stil. De steun van beide partijen is zeldzaam en resulteerde in het wetsvoorstel van Ted Cruz en Jeanne Shaheen Protecting Europe’s Energy Security Act of 2019. De meerderheid van de Duitse politiek heeft zich in de EU vervreemd van critici omdat het blijft ontkennen dat Nord Stream II een politiek project is.

Keert de wal eindelijk het schip van de Russische inmenging in de Amerikaanse presidentsverkiezingen, Wit-Rusland en de EU?

Voorzitter van de House Intelligence Committee Adam Schiff is in gesprek met CNN’s Dana Bash over de inmenging van het Kremlin in de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen, de afstemming en gelijkschakeling van de campagne van president Trump met de Russen en de leugens én de nalatig handelen van de Amerikaanse regering en overheidsdiensten die onder controle van die regering staan. De Amerikaanse democratie staat er mede door het autoritair, ongrondwettelijk handelen van Trump beroerd voor.

Net als de Democratische kandidaat voor het vice-presidentschap Kamala Harris acht Schiff het theoretisch mogelijk dat de Russische desinformatiecampagne succesvol is en Trump opnieuw het presidentschap oplevert. Schiff acht openheid over het Russisch handelen het beste middel om de Amerikaanse kiezers te waarschuwen voor de Russische inmenging en Trumps samenwerking met het Kremlin. Dat streven naar openheid is een verschil met 2016, maar uiteraard valt niet te voorspellen of het tot een ander resultaat leidt.

Tegelijk komt het Kremlin mede door de vergiftiging van de Russische oppositieleider Alexei Navalny en de inmenging in de politiek van Wit-Rusland wereldwijd steeds meer onder druk te staan. Onder leiding van EU-voorzitter Duitsland worden sancties voorbereid en dreigt de aanleg van gaspijplijn Nord Stream II uitgesteld of zelfs definitief gestopt te worden. Eindelijk lijkt het punt bereikt dat de Russische bemoeienissen krachtig worden beantwoord. De uiterste consequentie is dat het land uitgesloten wordt. De Russische Federatie is economisch een dwerg en heeft geen machtsmiddelen om terug te slaan. Dat maakt het des te merkwaardiger en onverklaarbaarder waarom het Kremlin in de afgelopen jaren zoveel ruimte heeft kunnen nemen.

Michael Schmidt toont in boek aan dat het contraspionage onderzoek naar banden van Trump met Kremlin nooit plaatsvond

Het nieuwe boek ‘Donald Trump v. The United States; Inside the Struggle to Stop a President’ van NYT-journalist Michael Schmidt komt met de onthulling dat er door speciale aanklager Robert Mueller noch door de FBI ooit een contraspionage onderzoek tegen president Trump is verricht. Er werd tot nu toe aangenomen dat dat wel zo was en dat de informatie daarover was verwerkt in een geheime bijlage van het Mueller rapport. Schmidt ontzenuwt die beeldvorming. Dat leidt tot verbazing en verwondering waarom iets waarvan werd verondersteld dat het onderzocht was niet is onderzocht. Dat onderzoek ging erover of Trump een agent van de Russische Federatie is en door het Kremlin wordt aangestuurd. Vermoedelijk al sinds de jaren 1980. Er zijn sterke aanwijzingen en financiële sporen die onderbouwen dat Trump door het Kremlin wordt aangestuurd.

Dat het nooit onderzocht is in opdracht van toenmalig plaatsvervangend minister van Justitie die handelde in opdracht van Trump is niet alleen teleurstellend, maar tekent de corruptie van de regering-Trump. Daarnaast bevestigt het het dwarsbomen door Trump van het contraspionage-onderzoek het vermoeden dat Trump aangestuurd wordt door het Kremlin. Als hij niks te verbergen had en er geen sprake was van een geheime verstandhouding tussen Trump en het Kremlin dan was er voor Trump ook geen noodzaak om Rosenstein opdracht te geven om onderzoek daarover te blokkeren. Overigens niet in het volle daglicht, maar in het geheim. Dat is nog eens extra ondersteunend bewijs dat Trump zijn relatie met het Kremlin wil afschermen.

Schmidt heeft een belangrijk boek geschreven over een onderwerp dat van belang kan zijn in de campagne. Des te meer omdat het Kremlin zich net als in 2016 opnieuw actief mengt in de campagne om Trump te helpen. De regering Trump heeft onlangs aangekondigd via de Director of Nationale Intelligence John Ratcliffe de informatievoorziening over de Russische inmenging aan het congres eenzijdig en onwettig te stoppen. Daar hebben leden van de Senaat inmiddels tegen geprotesteerd omdat dit besluit zonder precedent is. Opnieuw tekent dat dat Trump alle middelen inzet om zijn relatie met het Kremlin verborgen te houden.