Is Jolle Demmers in haar mening over de Russisch-Oekraïense oorlog een naïeve of intellectuele oplichter?

Er is al veel gezegd over de lezing van Hoogleraar Conflict Studies dr. Jolle Demmers van de UU voor het Vlaamse Vredesinstituut. Het lijkt alsof Demmers met haar lezing vooral voor conflict over zichzelf en haar academische integriteit zorgt.

Hubert Smeets noemde John Mearsheimer in een NRC-column van 30 november 2022 een ‘intellectuele oplichter‘. Later voegde hij in een tweet Demmers met Noam Chomsky ook in dat rijtje. Net als Demmers beroept Mearsheimer zich op ‘analyse‘ en machtsvorming in wat zij ziet als ‘realisme‘ tegenover moralisme, mensenrechten en internationale rechtsorde,

Men kan aan dat rijtje ook Laurien Crump toevoegen die tot voor kort deel uitmaakte van dezelfde vakgroep als Demmers en de afgelopen jaren in talloze opinie-artikelen het Kremlin in bescherming heeft genomen. Ik heb aan haar pro-Kremlin Koude Oorlog blik uitgebreid aandacht besteed: zie hier, hier en hier. Ze spreekt zich na haar afscheid van de UU nog steeds uit in de media over Oekraïne.

Het is niet vreemd dat Demmers en Crump tot hun mening komen die min of meer overeenkomt met die van het Kremlin, maar wel dat ze dat doen of deden binnen de ‘wetenschap‘ van de UU. Als alumnus van de UU schaam ik me dat Demmers aan mijn universiteit is verbonden. Hoe is ze benoemd? Ik vraag me ook af hoe de collegiale toetsing is geregeld binnen zo’n vakgroep Internationale Betrekkingen of de faculteit Geesteswetenschappen.

Hoe academisch zelfstandig denkt Demmers en hoe origineel zijn haar standpunten? Ik vraag het me af omdat ze akelig dicht aanleunt tegen de talking points van het Kremlin. Die beogen om binnen Europa verdeeldheid en verwarring te zaaien en de EU en NAVO te verzwakken.

Het is geen toeval dat Demmers zich mentaal voegt bij de dwarsdenkers. Ze verwijst er in haar lezing naar. In Duitsland met Sahra Wagenknecht die radicaal-links (Die Linke) en radicaal-rechts (AfD) samen de straat op krijgt. Het is geen toeval dat het Kremlin de laatste 10 jaar heeft geïnvesteerd in Europees radicaal-links en radicaal-rechts om via de flanken de EU en NAVO te ondermijnen. Dat betaalt zich nu uit in Wagenknecht en Demmers die voor het Vlaamse Vredesinstituut spreekt.

Demmers maakt zich met haar lezing mentale deelgenoot van die beweging van dwarsdenkers. Als wetenschapper had ze een andere focus kunnen kiezen die minder partijpolitiek, meer historisch onderbouwd en meer reflectief was. Met als paradox dat Demmers in vaagheden en clichés over vrede praat en de vinger niet echt aan de pols houdt van de Russisch-Oekraïense oorlog. Ze stelt feiten verkeerd voor.

Demmers wordt niet concreet, maar blijft hangen in algemeenheden over vrede. Ze noemt niet het feit dat Poetin al voor het begin van de inval in 2022 herhaaldelijk het bestaan en de authenticiteit van Oekraïne (geschiedenis, cultuur, religie, taal) publiekelijk heeft ontkend. Tot wat voor vredesonderhandelingen kan dat leiden als een van de partijen het bestaan van de ander ontkent? Dat is essentieel.

Demmers beseft in haar verhaal te weinig wat pacifist Bertrand Russell zei over het antwoord op Hitler: ‘War was always a great evil, but in some particularly extreme circumstances, it may be the lesser of two evils‘. Ook vrede en pacifisme zijn relatief en niet zo absoluut als Demmers stelt die blijft vasthouden aan een enerzijds-anderzijds beeld waar de oorzaak van een oorlog wordt gewist.

Men kan volop kritiek hebben op de wapenindustrie in het Westen én de Russische Federatie die gouden tijden beleeft. En op de toenemende budgetten voor Defensie die niet naar zorg, onderwijs, huisvesting of sociale zekerheid gaan. Dat is een slechte ontwikkeling. Maar de oorzaak daarvan is Russische agressie en imperialistisch denken. Dat is de realiteit van nu die men niet kan terugdraaien of ontkennen door de mentale acrobatiek van het wegkijken.

Demmers doet precies wat in het kraam van het Kremlin past: ze zaait verwarring met haar vinger die niet één kant opwijst, maar de schuld van het conflict min of meer gelijk over de strijdende partijen verdeelt. Dat kan zo zijn in Demmers’ papieren werkelijkheid, maar in de echte werkelijkheid is er duidelijk een agressor die in 2014 dit conflict is begonnen: de Russische Federatie.

De Russisch-Oekraïense oorlog is tamelijk eenzijdig. Demmers verbreedt dat, om niet te zeggen, verhult dat, door er van alles bij te halen wat niet de kern is. De kern is de rancune van het Kremlin over het verdwijnen van de Sovjet-Unie en de poging om de invloedssfeer van 30 jaar geleden te restaureren. Dát heeft tot de oorlog geleid.

De Russische Federatie is Oekraïne in 2014 binnengevallen en in februari 2022 nogmaals op grootschalige wijze. De Russische strijdkrachten vernietigen Oekraïense burgerdoelen, ontvoeren kinderen, terroriseren de bevolking en houden de ontwikkeling van Oekraïne tegen.

Ik miste meer in Demmers’ lezing, zoals de Russische inval in 2014 die zeker geen burgeroorlog was, maar een strijd tussen twee staten, het Boedapest Memorandum van 1994 dat de territoriale integriteit van Oekraine garandeerde, de internationale rechtsorde en de pogingen van het Kremlin om te infiltreren in de Europese politiek én vredesbewegingen.

Of Jolle Demmers een intellectuele of naïeve oplichter is blijft de vraag.

Poetins repressie in Russische Federatie nadert niveau van Stalin

De onderdrukking in de Russische Federatie neemt toe. Kritiek wordt onmogelijk gemaakt. De media zijn allang gelijkgeschakeld, politieke oppositie is allang uitgeschakeld en mag al sinds jaren niet meer deelnemen aan de politiek.

Op talkshows op de Russische staatstelevisie spreken propagandisten als Vladimir Solovyov over de vernietiging van Oekraïne, de inzet van kernwapens en de denazificatie van Duitsland.

Met harde, onverzoenlijke taal en optreden heeft het Kremlin zichzelf in de hoek gebokst. De Russische Federatie heeft geen bondgenoten, maar alleen ‘vrienden’ als China die langzaam de Russische bodemschatten overnemen. De Russische Federatie verkoopt zichzelf uit.

Dat is allemaal geen verrassing. Dat is het sinds de Russische inval in Oekraïne in 2014 niet meer. En zelfs toen deden de Amerikaanse president Obama en de Britse premier Cameron niets toen de Russische Federatie door de bezetting van de Krim voor het zicht van de hele wereld de territoriale integriteit van Oekraïne schond. Die inactie was niet in de geest van het Boedapest Memorandum. Het gaf Poetin het idee dat hij straffeloos zijn eigen bevolking kon onderdrukken. En vrij spel had in buurlanden als Oekraïne.

De ontmaskering is dat de West-Europese landen als Duitsland en Nederland lange tijd ziende blind waren en handel met het Kremlin bleven drijven, terwijl hun inlichtingendiensten voor Russische spionage, ondermijning, desinformatie, hacking en een Russische greep naar de macht in Europa waarschuwden.

Ondanks de waarschuwingen van Oost-Europese landen en de VS om afstand te houden tot het Kremlin wisten Duitsland en Nederland het beter. Wat hadden ze ongelijk. Niet alleen met de kennis van nu, maar ook met de kennis van toen.

Waarom dat zo was en of er sprake was van corruptie, spionage tot op hoog niveau en verregaande naïviteit is in betreffende landen nog steeds niet onderzocht. Waarom niet? Zijn er in de top van de Nederlandse politiek en het bedrijfsleven te veel lijken in de kast die zo’n politiek onderzoek blokkeren?

NRC omschrijft dat gebrek aan realiteitszin van premiers als Balkenende en Rutte in een overzichtsartikel van 28 april 2023 zo: Hoe Balkenende en Rutte de deuren openzetten voor Russische spionage. Het economisch belang van Shell en Gasunie woog zwaarder dan de nationale veiligheid van Nederland. Dat was roekeloze berekening en opportunisme, en geen argeloosheid van Balkenende en Rutte. Ze namen het risico dat een behoedzame premier nooit had mogen nemen. Laat ze daar publiekelijk verantwoording voor afleggen.

Nederland heeft door miljardeninvesteringen in Russische projecten het de Russische inlichtingendiensten in Europa makkelijk gemaakt en is behulpzaam geweest bij de onderdrukking van de Russische bevolking. Laten we dat nooit vergeten. De Nederlandse politiek en bedrijfsleven hebben Russisch bloed aan hun handen.

Het is begrijpelijk om vreselijke gebeurtenissen van zo’n 80 jaar terug te blijven herdenken, maar het is onbegrijpelijk om gebeurtenissen van de laatste 20 jaar in de relatie van Nederland met de Russische Federatie te vergeten. Met een invloed die nog steeds sterk doorwerkt te vergeten. Het is meer dan raadselachtig, het is verraderlijk.

Poetins onderdrukking van de eigen bevolking en zijn roekeloze oorlog tegen Oekraïne zijn niet uit de lucht komen vallen. Ze hebben een voorgeschiedenis in landen als Nederland en Duitsland die nog steeds onvoldoende in kaart is gebracht. Waar is het wachten op?

Business Insider rommelt wat aan in artikel over Oekraïne

Schermafbeelding van deel artikel ‘Oekraïne zou al in april tegenoffensief kunnen beginnen, blijkt uit geheim NAVO-document‘ van Joana Lehner voor Business Insider, 14 april 2023.

Business Insider Nederland doet alsof het een primeur overneemt van Business Insider Deutschland. Daarbij beroept de laatste zich op een ‘geheim NAVO-document‘ dat het heeft ingezien. Of dat werkelijk zo is kan niet geverifieerd worden.

De primeur van Business Insider is geen primeur, maar oud, opgewarmd nieuws.

Business Insider gooit met bombarie open deuren open. Oekraïne zou het tegenoffensief tegen de Russische invasiemacht in april 2023 beginnen. En het zou niet de Russische Federatie zijn die een offensief begint. Logisch, het Russische winteroffensief is inmiddels geëindigd, en mislukt. Dat weet iedere nieuwsconsument die de Russisch-Oekraïense oorlog volgt.

Het is al sinds najaar 2022 breed gedeelde kennis dat Oekraïne voor een tegenoffensief van het weer afhankelijk is. In modder kunnen tanks en zware voertuigen lastig oprukken. Daarom is het wachten op beter weer en hogere temperaturen. De verwachting is dat vanaf half april de omstandigheden in Zuid-Oekraïne ideaal zijn voor een tegenoffensief en enkele weken later in Noord/Oost-Oekraïne. Dat is geen kennis uit een ‘geheim NAVO-document‘, maar uit openbare bronnen.

Hetzelfde geldt voor het feit dat het Russische leger defensieve posities inneemt om het verwachte Oekraïense offensief te counteren. Op de Krim hebben de Russen een stelsel van tankgrachten gegraven in een poging om de verwachte Oekraïense opmars te stuiten. Op kleinere schaal zijn ook elders verdedigingslinies aangelegd. In oktober 2022 liet het Britse Ministerie van Defensie in een tweet al weten dat het Russische leger verdedigingslinies in Loehansk bouwt. Dat is oud nieuws.

Over de strijd om Bachmoet zegt Business Insider Nederland dat het Oekraïense leger daar ‘onder druk‘ staat. En dat het ‘zware verliezen‘ leidt. Vervolgens citeert het uit Russische bron: ‘Russische soldaten, waaronder leden van het Russische huurlingenleger Wagner, meldden terreinwinst in en rondom de stad. Volgens de regering in Moskou hebben ze Bachmoet zelfs al omsingeld‘. Die claim om Bachmoet in te hebben genomen heeft Wagner-baas Jevgeni Prigozjin twee weken geleden ook gemaakt, zonder dat dat klopte. Verliezen aan Russische zijde in Bachmoet worden ingeschat als een veelvoud van Oekraïense verliezen.

Wat wil Business Insider Deutschland zeggen met zo’n artikel dat zou zijn gebaseerd op een intern NAVO-document? Waarom neemt Business Insider Nederland zo’n bericht zonder nieuwswaarde over?

De verwijzing naar de NAVO moet de kers op de taart zijn, maar dit soort journalistiek dat plukt en mengt proeft als smakeloos gebak dat niet gerezen is. De kers ontbreekt hoe dan ook. Het artikel is nutteloos en heeft blijkbaar maar één functie: bladvulling.

Business Insider sprokkelt feitjes, open deuren en onbevestigde claims bijeen en brouwt daar een artikel zonder nieuwswaarde uit. Het wordt er potsierlijk op als het als legitimatie voor het artikel verwijst naar een intern NAVO-document. Die pretentie maakt het artikel onverteerbaar.

Nacht 1: ‘Artillerie britannique tirant la nuit’ (1917)

Agence Rol, Artillerie britannique tirant la nuit, 1917 [photographie de presse]. Collectie: Bibliothèque nationale de France, département Estampes et photographie.

Deze Franse persfoto toont Britse artillerie die op een onbepaalde plek in Frankrijk in 1917 ’s nachts een projectiel afvuurt. Het 19de eeuwse Militair Woordenboek van Landolt zou dit geschut classificeren als zware veld-artillerie.

Het vuur van het geschut heeft een dubbel effect. Het accentueert de contouren van de ongeveer 10 Britse kanonniers en in het midden van de foto ontstaat een overbelichte zone. Een zon.

Dat gat in de nacht én op de foto is de verzinnebeelding van oorlog. Het verbeeldt leegte. Kracht. Leed. Zinloosheid. Of wat men er mee wil verbinden.

De foto valt op te vatten als een beeld dat deels gewist is. Artillerie effacée dat de eigen sporen uitwist. Het zichtbare deel wordt door het witte gat overstraalt, maar handhaaft zich nipt. Daarom haalt de foto de Franse kranten van 1917.

Vuur en foto vallen samen. Ze zijn zowel opening, vacuüm als omissie. De Britse artillerie schiet een gat in de foto. Wat is dat voor foto met een wit gat in het midden waar niks in is te zien? Welnu, de toelichting in randen en vormen.

Freudiaans zou men kunnen zeggen, het gaat om de relatie tussen voorgrond en achtergrond. Met vuurkracht op de voorgrond en op de achtergrond de sleur van alledag van de oorlog. Hoe gaan die samen? Maar dat is te vergezocht. Toch?

Een jaar na 24 februari 2022: Terugblikken op Russisch – Oekraïense oorlog

Ali Velshi beredeneert dat president Trump tussen 2017 en 2021 de kans voor president Poetin creëerde om Oekraïne onder druk te zetten. Publiekelijk zei Trump in Helsinki in juli 2018 dat hij Poetin meer vertrouwde dan Amerikaanse inlichtingendiensten. Trump vertraagde het leveren van de antitankraket Javelin ondanks brede steun daarvoor in de Senaat, zodat Oekraïne zich niet kon verdedigen tegen Russische tanks die ook toen al Oekraïense appartementengebouwen kapotschoten. Uiteindelijk stond Trump in 2018 toe de Javelins aan Oekraïne te leveren.

Een Amerikaans MSNBC-perspectief van Velshi mist de toenmalige terughoudende, om niet te zeggen naïeve houding van West-Europese landen als Duitsland die wellicht Poetins bedoelingen begrepen om met energie en atoomwapens Europa te bedreigen, maar daar uit economisch gewin, labbekakkerigheid en angst niet naar handelden. Hoe krom en incompetent Trump toen ook handelde door de positie van Joe Biden en zijn zoon Hunter als voorwaarde voor levering van de Javelins te stellen, uiteindelijk was het wel de VS die vertraagd leverde. En West-Europa niet.

Komende week is het op 24 februari een jaar geleden dat de troepen van de Russische Federatie met een grootschalige invasie een nieuw hoofdstuk schreven in de Russisch – Oekraïense oorlog die in 2014 begon met de inname van de Krim en delen van Oost-Oekraïne door Russische troepen.

Die invasie is een militaire mislukking door incompetent handelen van de Russische krijgsmacht, de goede tegenstand van de Oekraïense krijgsmacht en de onmogelijkheid om zo’n groot land als Oekraïne met een strijdbare, trotse bevolking die zich verenigt tegen de buitenlandse agressor onder controle te krijgen. Laat staan voor langere tijd onder controle te houden.

Poetin mikte op de omverwerping in Kyiv van de regering Zelensky, maar dat mislukte omdat Oekraïense en Amerikaanse inlichtingendiensten tijdig van de plannen om Zelensky te vermoorden op de hoogte waren zodat het Oekraïense leger er op kon anticiperen. Feitelijk was Poetins invasie na drie dagen al mislukt. Zelfs als de Russische krijgsmacht professioneler in Oekraïne had geopereerd dan het afgelopen jaar deed, dan nog was de invasie mislukt.

Het is vaker gezegd dat Poetin weinig strategisch inzicht heeft en mede om publicitaire binnenlandse redenen tactische voordeeltjes zoekt die voor zijn land op de langere termijn strategisch averechts uitpakken. Poetin denkt uitsluitend op de korte termijn. Hij mag dan een geslepen, wereldwijze KGB’er zijn, maar als staatsman heeft hij zich niet bewezen. Hij hangt aan de macht en de ontwikkeling van zijn land of het welzijn van andere landen is daaraan ondergeschikt.

Dat is de mentaliteit van de maffia met als enig verschil dat die liefst onzichtbaar opereert om zomin mogelijk op te vallen, terwijl Poetin het omgekeerde doet en zijn misdaden publicitair uitvergroot. Dat doet hij om zijn bevolking onder de duim te houden en het Westen te intimideren. Maar dat laatste lukt steeds minder omdat de Russische krijgsmacht niet geloofwaardig opereert in Oekraïne en Russische wapens tekortschieten tegenover westerse wapens.

Poetin mobiliseert zowel slecht geoefende mobiks die kanonnenvoer in Oekraïne zijn als westerse landen die wakker zijn geworden en beseffen dat het gevaar van een agressieve Poetin die liegt en zich niet aan de regels van de internationale rechtsorde houdt ook hen raakt, zijn afgekickt van goedkoop Russisch gas en olie, en nog steeds met de voet op de rem Oekraïne militair steunen omdat ze in hun achterhoofd bang zijn voor Poetins dreiging met atoomwapens.

Omdat het een jaar geleden is dat de krijgsmacht van de Russische Federatie grootschalig Oekraïne binnenviel zijn er vele documentaires gemaakt om daar bij stil te staan. Vooral de Britse en Duitse publieke omroep en het Frans-Duitse ARTE besteden er aandacht aan.

Ze kiezen verschillende invalshoeken, zoals de macht van Gazprom en energie als Russisch wapen, de internationale diplomatie tussen het Westen en Poetin (inclusief de Europese machteloosheid), de schaduwmacht van de Wagner Groep, de propaganda en de informatie-oorlog, het menselijk lijden van de Oekraïense bevolking, de komende heropbouw van Oekraïne en de volkenrechtelijke complicaties om Poetin en zijn medestanders voor oorlogsmisdaden ter verantwoording te roepen.

En de voorgeschiedenis met Trump die Poetin het idee gaf dat het Westen net als in 2014 Oekraïne in de steek zou laten. in 2014 was het trouwens president Obama die Oekraïne liet vallen. Dat gebeurde in 2022 niet. Hoewel aarzelend kwam het Westen Oekraïne te hulp.

Of dat komt omdat Poetin door zijn herhaalde leugens in het Westen zijn geloofwaardigheid en mojo heeft verloren en de afschrikking van de Russische krijgsmacht is uitgewerkt door de slechte resultaten op het slagveld is onduidelijk. Om dat allemaal te begrijpen en de vele losse eindjes met elkaar te verbinden staan we stil bij de Russisch – Oekraïense oorlog die de wereld op zijn kop heeft gezet.

Waarom steunt groen-links Oekraïne en radicaal-links niet?

Tweet van Bas van Apeldoorn en reactie GK, 5 maart 2022 en 7 februari 2023.

Intrigerend in de Europese politiek zijn de verschillen tussen de linkse partijen in hun antwoord op de Russisch-Oekraïense oorlog (2014 .. —-). Groene partijen als de Duitse Die Grünen of het Nederlands GroenLinks zijn voor militaire en andersoortige steun aan Oekraïne, terwijl links-radicale partijen als de Nederlandse SP of de Duitse Die Linke tegen zijn.

Terwijl men juist andersom zou verwachten. Zo was de pacifistische PSP een van de partijen die in 1990 opging in de fusiepartij GroenLinks. In de PSP leefde het gedachtengoed van Bertrand Russell die in principe tegen oorlog was, maar niet tegen elke prijs. Hij muntte daartoe het begrip ‘relatief pacifisme‘: oorlog is altijd slecht, maar in zeer uitzonderlijke gevallen is het het minste van meer kwaden en is het gerechtvaardigd.

Dat geeft GroenLinks politieke ruimte om op de actualiteit te reageren. Politieke ruimte die de SP zichzelf niet gunt.

Overigens waren de Duitse Die Grünen en Nederlands GroenLinks om politieke en ecologische redenen in een vroeg stadium de grootste tegenstanders van de aanleg van de Russische gaspijplijnen Nord Stream I en II die Europa energie-afhankelijk van de Russische Federatie maakten. Hoe afhankelijk dat de Europese samenleving en het bedrijfsleven maakte van Russische energie zagen we na 24 februari 2022 toen het Kremlin energie als wapen inzette.

Politiek-pragmatisch relativisme lijkt nog steeds het verschil te verklaren tussen de Europese groen-linkse en radicaal-linkse politiek. De SP is star in haar standpunten over de oorlog die niet door realisme en oplossingsgerichtheid, maar door ideologie worden bepaald.

Wie op sociale media uitspraken van SP’ers zoals Bas van Apeldoorn bekijkt ziet het tegendeel van relativisme, realisme en het ingrijpen in de politieke situatie van nu. Het blijven herhalen van ideologische kernpunten zoals de macht van de wapenindustrie, de Amerikaanse buitenlandse politiek en de NAVO, de maatschappelijke ongelijkheid en de wenselijkheid van onderhandelingen over de Russisch-Oekraïense oorlog zijn op zich niet onlogisch of verkeerd, maar maken politieke flexibiliteit ondergeschikt aan een permanente politieke campagne. Deze uitgangspunten houden de SP gevangen.

Hoe evenwichtig en intellectueel geloofwaardig is bovenstaande tweet van SP-senator Bas van Apeldoorn die zo begint: ‘Niets kan Poetin’s misdadige en smerige oorlog rechtvaardigen‘. Om dat vervolgens zo af te zwakken dat hij Poetins oorlog tegen Oekraine rechtvaardigt door naar John Mearsheimer te verwijzen. Een politicoloog die steevast kritiek heeft op de buitenlandse politiek van de VS. Logisch dat een SP’er als Van Apeldoorn uitkomt bij Mearsheimer.

Maar hoe kan iemand als Van Apeldoorn geloofwaardig zijn door op John Mearsheimer te vertrouwen? Hoe is het in vredesnaam mogelijk dat Van Apeldoorn denkt dat Mearsheimer een betrouwbare, onpartijdige bron is?

Mearsheimer ontkent dat Poetin permanent delen van Oekraïne behalve Donbass en Krim wil veroveren. Regimewisseling in Kiev ziet hij als iets anders dan het veroveren van Oekraïens grondgebied.

Mearsheimer zit vast in de mentaliteit van de koude oorlog met twee machtsblokken, geen asynchrone en cyberoorlogsvoering, en voorspelbaarheid van de tegenstellingen. Hij vergist zich evenals Van Apeldoorn in zijn selectieve boodschappen die wetenschappelijke legitimatie zoeken, maar die moeilijk vinden.

Overigens was de PSP de eerste partij waar ik ooit op stemde, mede vanwege toenmalig lijsttrekker Fred van der Spek die handig en intellectueel prikkelend was in het verzorgen van zijn publiciteit in onder meer in het VPRO-radioprogramma van Ischa Meijer.

Hij was een onafhankelijke denker evenals types uit de jaren 1980 als de vrijdenkers Anton Constandse en Laurens ten Cate die niet zoals de dwarsdenkers van nu een van boven opgelegd idioom vol tegenstrijdigheden volgen, maar worstelend vanuit zichzelf hun eigen visie op de wereld formuleerden. Dat is het verschil tussen een vrijdenker en een dwarsdenker.

Vrijdenken ontbreekt bij het huidige GroenLinks dat een marketing-machine is die gebouwd is rond lijsttrekker Jesse Klaver en de intellectuele diepte van een drooggevallen sloot heeft.

De huidige SP mist intellectuele diepte door partijdiscipline die creativiteit en individualisme smoort. Het is van een afstand wonderlijk om te zien hoe iemand als Van Apeldoorn meent dat hij door aan te haken bij de SP intellectuele vrijheid kan hebben in een partij die dat niet toestaat. De kronkelingen van de radicaal-linkse partijpolitiek zijn bizar in hun starheid. Juist bij een onderwerp als de Russisch-Oekraïense oorlog komt dat tergend aan de oppervlakte.

Voor inzicht in de werking van de SP is de relatie tussen Constandse en de SP interessant die duidelijk maakt wat de SP in de kern is. Ze kruisten elkaar in 1983 in de brochure Gastarbeid en Kapitaal waar de SP achteraf geen raad mee wist. In die tijd werd de SP door links ervan beschuldigd een crypofascistische partij te zijn. De actuele vraag is of dat hetzelfde is als ‘het stalinistische ‘socialisme in één land’-model van de SP dat nog steeds de context voor zo’n tweet van Van Apeldoorn is.

Russische propaganda over Oekraïne en het Westen lijkt steeds meer op satire

Er wordt in oorlogen veel geprojecteerd door strijdende partijen. Eigen (wan)daden worden de ander verweten. Zoals het gezegde luidt, de waarheid is het eerste slachtoffer.

In de Russisch-Oekraïense oorlog (2014 – ..) noemt iedereen elkaar (neo)-nazi’s. Dat is gek. Met een Joodse president zou Oekraïne een broeinest van neo-nazi’s zijn. Zo’n beschuldiging doet pijn aan het gezond verstand. Maar het gaat in propaganda en desinformatie niet om feiten, maar om emoties.

Het Kremlin is sterk in projectie. Om de eigen zwakke punten te verhullen verwijt het de ander wat het zelf is. Zo verdraait het Kremlin de werkelijkheid van nu en van toen. De geschiedenis wordt er bijgesleept om de projectie verder te ondersteunen en het verhaal waarschijnlijk te maken. Dat lukt bij mensen die slecht geïnformeerd zijn en de geschiedenis slecht kennen.

De valkuil is dat iemand als minister Lavrov van de Russische Federatie zo ver van de huidige en historische werkelijkheid afdrijft dat het lijkt alsof hij satire bedrijft. Wat hij zegt is absurd en wekt vooral een lachsalvo op.

Het Kremlin verliest in het Westen de informatieoorlog van Oekraïne. Dat is ondergeschikt omdat het Kremlin alleen de meerderheid van de slecht geïnformeerde bevolking van de Russische Federatie moet misleiden om aan de macht te blijven.

Mijn reactie bij de video:

‘As usual, secretary Lavrov twists the facts. It was not all of Europe that under Napoleon or Hitler went against the Russian Empire or the Soviet Union. 

Don’t forget the US Lend-Lease Act that was necessary to defeat Hitler. Soviet Premier Nikita Khrushchev and Soviet Marshal Georgy Zhukov both stated that Lend-Lease enabled the Soviet Union to defeat Germany on the Eastern Front. 

The Soviet-Union could only defeat Hitler because president Roosevelt and the allies supported the Soviet Union with all kinds of material. Without Western support, Stalin would have lost the war against Hitler.

Lavrov makes the mistake of trading images of the enemy, even when there are none historically. He could act better in making friends in 2023.’

Een Duitse identiteitscrisis. SPD’ers aarzelen over levering van tanks aan Oekraïne

Wat is er toch mis met de Rusland-politiek van de Duitse sociaal-democraten? Dit interview van DW-correspondent Anja Köhler met het lid van de SPD-fractie in de Bundestag Ralf Stegner is inzichtelijk over hoe delen van de SPD denken. Köhler blijft goede vragen stellen. Stegner wordt beschouwd als een linkse SPD’er. Dat wil zeggen dat hij nog steeds ontvankelijk is voor de standpunten van de Russische Federatie. Hoewel ook hij Poetin als oorlogsmisdadiger beschouwt.

Stegner hamert op samenwerking, maar doet net alsof hij niet weet dat niet de anderen, maar de SPD de spookrijder is binnen de Westerse alliantie en de EU. De SPD staat op de rem om geavanceerd militair materiaal aan Oekraïne te leveren. Hij gaat ook bewust voorbij aan het feit dat in de coalitie de SPD tegenover de Groenen en de FDP staat over de levering van Duitse Leopard-tanks aan Oekraïne. Direct of via een vergunning aan andere landen om die tanks te leveren.

Het is niet zo dat de Duitse regering Oekraïne militair, economisch en humanitair niet helpt. Maar het beeld dat in de laatste 11 maanden is ontstaan is dat SPD-kanselier Olaf Scholz telkens door de VS, Polen, Frankrijk en andere bondgenoten tot de orde wordt geroepen en in beweging wordt gezet om Oekraïne te helpen en dat het initiatief niet vanuit de SPD zelf komt. Hoewel daar geluiden klinken die Oekraïne geavanceerd militair materiaal willen leveren.

De realistische co-voorzitter Lars Klingbeil sprak in een toespraak van juli 2022 over de toekomst van de sociaal-democratie, de Europese veiligheidspolitiek en de transformatie die de SPD zal moeten doormaken om bij de tijd te komen (vertaald): ‘Duitsland moet ernaar streven een leidende mogendheid te zijn. Na bijna 80 jaar terughoudendheid heeft Duitsland nu een nieuwe rol in het internationale systeem. Duitsland heeft de afgelopen decennia een hoog niveau van vertrouwen opgebouwd. Maar met dit vertrouwen komen verwachtingen. Dat hebben we net gezien in de discussies van de afgelopen weken. Duitsland staat steeds meer in het middelpunt van de belangstelling. We moeten aan deze verwachtingen voldoen‘.

Het besef dat Duitsland als belangrijkste Europese land een nieuwe rol heeft te spelen nu de Europese veiligheidspolitiek onder druk staat door de oorlog die de Russische Federatie tegen Oekraïne is begonnen lijkt binnen de SPD nog steeds niet goed ingedaald te zijn. Zeker niet wat de praktische politiek betreft.

Stegner speelt zijn rol als SPD’er die probeert het goede te doen, maar nog niet weet wat dat inhoudt. Zoals Duitsland deed met de aanleg van Nord Stream II waartegen binnen de EU oppositie bestond, maar Berlijn doof en blind een Alleingang ging. Nu lijkt de SPD de fout te herhalen met de Rusland-politiek. Toch lijkt het besef in Berlijn toegenomen dat het zal moeten inschikken. Mede door de rampzalige conditie van de Duitse krijgsmacht. Dat maakt het land afhankelijk van VS en Frankrijk.

Klopt het wat SPD-fractievoorzitter Rolf Mützenich in de Bundestag afgelopen dagen zei en Ralf Stegner in het interview met DW herhaalt: ‘Kriege werden in der Regel nicht auf dem Schlachtfeld beendet‘? Denk aan de Eerste en Tweede Wereldoorlog die op het slagveld beslist werden. Of denk aan kleinere oorlogen zoals de Golfoorlogen die op het slagveld door militair overwicht van de overwinnaar beslist werden. Of denk aan de Napoleontische oorlogen die op het slagveld betwist werden. Wat proberen deze SPD-afgevaardigden te bereiken met een uitspraak waarvan ze weten dat die niet klopt?

Tegelijk zegt Mützenich geen rode lijn te zien om geavanceerde tanks aan Oekraïne te leveren. Loopt hij vooruit op een politiek geïsoleerd Duitsland dat onder Amerikaanse, Franse en Poolse druk zal worden gedwongen om Leopard-tanks aan Oekraïne te leveren?

Het beeld van Duitsland is dat het nog steeds op zoek is naar een eigen identiteit en die nog niet gevonden heeft. Tachtig jaar politieke terughoudendheid in de luwte is niet zomaar overwonnen. Dat vraagt een mentale omslag die tijd vraagt. Zeker bij de oudere generatie politici, zoals de 64-jarige kanselier Scholz. In de tussentijd zullen SPD’ers als Stegner argumenten blijven reciteren om de achterhoede van een verloren slag te dekken. Je zou graag willen weten of hij gelooft wat hij zegt.

Gerasimov wordt veldcommandant in Oekraïne

Het rommelt in de militaire leiding van de Russische Federatie. De verantwoordelijke commandant voor Oekraïne generaal Sergey Surovikin wordt opgevolgd door generaal Valeri Gerasimov, de chef van de Russische generale staf.

Dat is voor beide generaals een degradatie. Ondanks de ruime middelen van het tweede leger ter wereld lijkt geen enkele Russische generaal in Oekraïne een doorbraak te kunnen forceren.

De Russische Federatie heeft zich in een oorlog begeven die het niet kan winnen. In de oorlog van de Russische Federatie tegen Oekraïne die al sinds 2014 woedt maar in februari 2022 door een grootschalige invasie van Russische troepen werd uitgebreid, maakt het Kremlin strategische fouten waar Carl von Clausewitz in zijn publicaties 200 jaar geleden al op heeft gewezen.

Zo staat het hele Russische volk niet achter de oorlog, maar wordt die steun met dwang en propaganda afgedwongen, is de invasie in februari 2022 met te weinig overmacht uitgevoerd en is het conflict geen geïsoleerd conflict tussen twee partijen, maar mengen derde partijen zich er in. Het Westen staat nu op het punt om Oekraïne van Duitse tanks te voorzien.

Bellingcat’s Christo Grozev gaat in op de onderdrukking van de Russische oppositie en de vergiftiging van Alexei Navalny en zijn naaste betrokkenen door Russische veiligheidsdiensten.

Grozev meent ook dat president Poetin met de benoeming van Gerasimov de kant van het militaire establishment kiest tegen Wagner-chef Jevgeny Prigozhin die continu ageert tegen de minister van Defensie Shoigu en chef van de generale staf Gerasimov. Hij claimt met zijn troepen in Oost-Oekraïne een succesvol offensief bij Bakhmut te voeren dat al maanden aan de gang is.

Wagner heeft in gevangenissen gedetineerden geworven die nu bij Bakmut de dood in worden gedreven, maar het zet ook goed getrainde en uitgeruste troepen in die moeten doen wat de troepen van het Russische leger niet lukt. Namelijk gebied veroveren op de Oekraïners.

Russische staatstelevisie verkettert en bewondert de Westerse cultuur

De Russische staatstelevisie pakte de afgelopen dagen uit met suikerzoete shows voor Nieuwjaar en Orthodox Kerstmis. Shows die doen denken aan de jaren 1970. Met als grondtoon de gladde, ongevaarlijke muzak van Bert Kaempfert of James Last.

Notabene tijdens een oorlog tegen Oekraïne die ook in eigen land dood en verderf zaait. Volgens de Oekraïense legerleiding sneuvelen er elke dag honderden Russische militairen in de oorlog.

De façade van gespeelde onschuld, afleiding en middel om de moraal te bolsteren doet denken aan een nazi-film als Kolberg die nog in januari 1945 in de bioscoop kwam. Hoe absurd dat ook toen was blijkt uit het feit dat 15.000 tot 20.000 echte Duitse militairen deelnamen aan de strijdscènes, zelfs toen het oostelijke en westelijke front van Duitsland op instorten stonden.

Julia Davis constateert in haar onmisbare Russian Media Monitor een tegenstrijdigheid. De Russische staatstelevisie hamert in opinieprogramma’s met types als Vladimir Solovyov continu op de vernietiging van Oekraïne en de verderfelijkheid van het Westen, en dan vooral de VS, maar leunt voor haar shows op Westerse nummers.

Zoals een Russische cover van het door Frank Sinatra bekend geworden ‘Strangers in the Night‘ (1966). Een compositie van Bert Kaempfert! Maar er is meer. Hoe zit dat, een Westerse cultuur die wordt verketterd én tegelijk wordt nagevolgd? Geeft dat geen beeld van verscheurdheid?

Tweet van Julia Davis, 7 januari 2023.

De video van de Russische 60’s band Singing Guitars is een cover van Neil Sedaka’s One Way Ticket uit 1959. En herinneren we ons Dean Reed nog, de Rode Elvis, die in de jaren 1960 en 1970 furore maakte in de Sovjet-Unie en het Oostblok met Engels- en Spaanstalige nummers die dienden als amusemen? Tegelijk werd hij politiek ingezet voor de promotie van de Baikal-Amoerspoorweg. Tweespalt is de Sovjet-sandwich-formule die nog tot op de dag van vandaag in de Russische Federatie doorwerkt.