Christelijke schrijver Max Lucado praat namens God en weet hoe het zit met het secularisme: het zuigt hoop uit de maatschappij

De leukste programma’s op YouTube zijn religieuze talkshows waar gast en presentator zich onbespied wanen en geen moeite te doen om de feiten correct voor te stellen of de argumenten logisch te laten kloppen omdat ze toch menen voor eigen parochie te preken. Dan vertellen ze in hun onbevangenheid de grootste onzin. Hier zien we de conservatieve christelijke schrijver Max Lucado voor de christelijke omroep Christian Broadcasting Network die elders verkondigde dat homo’s en lesbo’s ‘niet het Koninkrijk der Hemelen mogen binnengaan’. Omdat dat valt op te vatten als een opmerking over de innerlijke werking van een godsdienst moet daar niet te zwaar aan getild worden. Met zijn geloof probeert Max Lucado het geloof van anderen te gijzelen. Het is de gek die daarin meegaat. Maar anders wordt het als hij zich uitspreekt over het secularisme dat volgens hem ‘Hoop uit de maatschappij zuigt’. Max Lucado is een christelijke kwakzalver die pretendeert te weten wat de christelijke God bedoelt en de voorrechten van zijn godsdienst met onwaarheden verdedigt. Zich onbespied en beschut wanend in zijn conservatief-christelijke echokamer. Mijn reactie bij dit filmpje:

Max Lucado does not understand what secularism is. Or he pretends he does not know. Secularism is a political philosophy that gives an equal place to all religions and beliefs. Secularism is not anti-religion or pro-atheism, but completely neutral. So it is demonstrable nonsense of Max Lucado that there is no place for the worship of God under secularism. There is.

Max’s statements cast doubt on the depth of his knowledge about secularism or about his sincerity and credibility to objectively and honestly present secularism. The question is what is worse. Max Lucado must either work on his knowledge or on his ethics.

Van Aartsen omarmt de compenserende neutraliteit van Cohen die Van der Laan bij het oud vuil zette. Met De Graaf als waterdrager

Waarnemend burgemeester van Amsterdam Jozias van Aartsen (VVD) is de kleinzoon van Job Cohen (PvdA). Bij wijze van spreken. Dat zit zo, Cohen had in Amsterdam samen met Ahmed Marcouch een strategie ontwikkeld die compenserende neutraliteit werd genoemd. Het doel daarvan was het versterken van de sociale cohesie en het tegengaan van radicalisering. Een en ander spitst zich toe in de sector van de islamitische organisaties omdat daar de radicalisering het grootst is en de sociale cohesie het meest problematisch. Van Aartsen omarmt dat idee van compenserende neutraliteit in een raadsbrief van 21 juni.

Wie een strikte scheiding van kerk en staat voorstaat ziet problemen bij overheidsinitiatieven om religie als politiek instrument in te zetten. Een heilig boek kan nooit de overkoepeling zijn, de rechtsstaat wel. Daarmee neemt de overheid stelling en wordt het van onafhankelijke scheidsrechter van religies, levensovertuigingen en nihilismen dat het volgens de wet moet zijn tot actieve deelnemer die partij kiest. In dit geval voor de zogenaamde gematigde islam. Ook nog eens met het neveneffect dat het door de subsidiestromen een aanzuigende werking heeft op allen die van nature niet tot die zogenaamde gematigde islam behoren.

Job Cohen ondersteunde als burgemeester van Amsterdam onder veel kritiek het idee van ‘compenserende neutraliteit’. De overleden burgemeester Eberhard van der Laan volgde in 2010 Cohen op en kraakte diens idee om geloofsgemeenschappen om politieke redenen te ondersteunen. Bijvoorbeeld vanwege de claim dat zo de radicale islam bestreden zou worden. Het Parool concludeerde: ‘Voor Van der Laan zijn twee principes leidend: de staat mag geen kerkgenootschap voortrekken én zich niet inlaten met de inhoud van het geloof.’

Van Aartsen beroept zich in zijn brief op de aanbevelingen in een ‘quick scan van de radicaliseringsaanpak door onderzoekers prof. B.A. de Graaf en D.J. Weggemans Msc’. De brief zegt onder meer: ‘De Graaf c.s. hebben aanbevolen het netwerk van sleutelfiguren om te vormen naar een breed en van onderaf opgebouwd netwerk van stadscontacten’ en ‘Het netwerk zal bestaan uit drie onderdelen: (..) ‘Maatschappelijke en religieuze organisaties’. De brief citeert uit de quick scan van De Graaf c.s. die het heeft over de wenselijkheid van samenwerking met religieuze organisaties ‘Door voorbij te gaan aan de religieuze kramp wordt er op deze manier een opening geboden om gebruik te kunnen maken van dit element van anti-radicaliseringsbeleid’.

De beschrijving ‘religieuze kramp’ in een objectief bedoelde scan is opvallend. Het verraadt een mentaliteit die ermee aan de oppervlakte komt. Het komt uit de hoek van de theologen Tom Mikkers en Frank Bosman en mediawetenschapper Eric van den Berg. Mikkers muntte in zijn boek ‘Religiestress; Hoe je te bevrijden van deze eigentijdse kwelgeest’ het begrip religiestress. Ik kraakte er in 2012 een kritische noot over en noemde religiestress (en in het verlengde ‘religieuze kramp’) onzin: ‘In de toelichting claimt Uitgeverij Meinema: ‘Religie veroorzaakt stress in Nederland, bij geloven en nietgelovigen.’ (..) Niet aantoonbaar is hoe dit gemeten is en met welke werkelijkheid deze slotsom overeenkomt. (..) Vraag is waar religiekritiek eindigt en religiestress begint. In een docentenhandleiding bij ‘Religiestress‘ wordt dat omschreven: ‘Wanneer verwordt godsdienstkritiek tot religiestress? Met andere woorden: wanneer begin je zelf last te krijgen van de door jou geuite kritiek op een godsdienst – je eigen of die van anderen?‘ Mikkers gebruikt het begrip ‘religiestress’ om door associatie religiekritiek in een ongunstig daglicht te zetten. En zo religie in bescherming te nemen.’

Religiestress of religieuze kramp is geen nauwkeurig omschreven verschijnsel. Het is een emotie en vooral een verdedigingsmechanisme van geharnaste christenen om de door de secularisering afkalvende posities van religieuze organisaties waar ze zich voor inzetten te verdedigen. Dat is in het publieke debat geoorloofd, maar ongewenst voor een publicatie met wetenschappelijke pretentie zoals de quick scan van De Graaf c.s. die Van Aartsen als input voor zijn beleidswijziging richting compenserende neutraliteit aanwendt. Het kan geen toeval zijn dat Beatrice de Graaf lid is van de ChristenUnie en voor die partij vijfde stond op de lijst voor de verkiezing van de Eerste Kamer in 2015. Ze smokkelt anti-secularistische tendenzen haar verkenning in met als doel het belang van religie en religieuze organisaties te vergroten. Ander punt van kritiek op De Graaf is trouwens dat ze per definitie het staatsterrorisme onderschat en nauwelijks in haar overwegingen meeneemt. Dat benadrukt de gouvernementele opstelling van de Graaf die van God gegeven is (Romeinen 13).

Foto: Anselm Adams, Church, Taos Pueblo (1942).

Petitie ‘Het creëeren van stilteruimte op Haagse Hogeschool’ is een slecht idee. Hoofddoek vs. vergiet, hipsterbaard vs. vlasbaardje?

Met de wetmatigheid waarmee in de herfst bladeren van bomen vallen, in de lente de krokussen bloeien en in de zomer de kraaien van het dak vallen, doen moslimstudenten aan Nederlandse hogescholen verzoeken voor een gebedsruimte op hun school. Zoals een recente petitie van moslimstudenten aan de Haagse Hogeschool.

Over een zelfde soort petitie bij dezelfde hogeschool in 2016 schreef ik in een commentaar het volgende: ‘Het verzoek om een gebedsruimte (verhullend stilteruimte genoemd) voor ‘religieuze studenten’ in te richten op een openbare, niet-bijzondere onderwijsinstelling is een slecht idee. Het komt niet uit de lucht vallen, zie hier en hier. Dat het hier een verzoek van islamitische studenten betreft is zeer waarschijnlijk. Het is niet aan de Haagse Hogeschool om ‘religieuze studenten’ een gebedsruimte te bieden. Dan is het einde zoek, want waarom onderscheid maken tussen ‘religieuze studenten’ en andersdenkenden? En wie beslist welke groep op welke tijdstip de gebedsruimte mag gebruiken? Want er zijn honderden religies of religieuze stromingen. Het wordt knap ingewikkeld om dat eerlijk te verdelen. En waarom vraagt deze petitie alleen om een gebedsruimte voor ‘religieuze studenten’ en niet om een ruimte voor humanistische, atheïstische of nihilistische studenten? Want ‘religieuze studenten’ zullen toch niet van zichzelf denken dat ze extra rechten hebben?‘

Tekenend is het perspectief van de moslimstudenten in een Update bij deze eerdere petitie van april 2016: ‘Zijn er studenten die geen geloof belijden en hebben ze vragen? Dan kunnen ze gerust langskomen!’ Dat is een verhulde oproep tot evangelisatie. Want van ‘studenten die geen geloof belijden’ wordt verondersteld dat ze vragen kunnen hebben die ze in de gebedsruimte kunnen stellen. Maar vragen waarover dan, toch niet over de leer van de islam? Dan wordt een gebedsruimte echt tot een evangelisatieruimte. Hoe dan ook zet dit de ‘studenten die geen geloof belijden’ apart en verdeelt het verzoek tot een gebedsruimte de gemeenschap van studenten aan deze hogeschool. De Update geeft duidelijk aan dat de moslimstudenten de gebedsruimte uitsluitend bedoelen voor religieuze studenten en niet voor studenten met andere levensovertuigingen. Zo wordt de gebedsruimte niet eerlijk en proportioneel verdeeld onder de studenten. Het risico is aannemelijk dat de best georganiseerde en meest gedreven groep de gebedsruimte claimt en in de praktijk gaat besturen.

De verbolgen en hoge toon van de moslimstudenten over hun ‘gebedskleden’ die in opdracht van het bestuur door de beveiliging zijn weggehaald spreekt boekdelen. Het einde aan de neutraliteit is zoek als studenten van allerlei verschillende levensovertuigingen en religies op school hun eigen plek gaan opeisen. Ook nog eens in dezelfde gebedsruimte. Tot en met de studenten die met hun vergiet op daar willen bidden volgens de regels van de Kerk van het Vliegend Spaghettimonster. Dan ligt er een confrontatie tussen vergieten en hoofddoeken, hipsterbaarden en vlasbaardjes op de loer. Het is begrijpelijk dat een schoolbestuur dat niet wil.

Overigens betreft het hier geen religieuze of islamitische hogeschool, maar een openbare hogeschool. De petitie mist de essentie, namelijk dat een openbare school niet bedoeld is om herverkaveld te worden tussen religies, maar neutraal moet zijn. Inrichting van een gebedsruimte staat haaks op dat neutraliteitsbeginsel.

Niets let islamstudenten of andere religieuze studenten om buiten collegetijd en buiten school te bidden. En in hun beleving tot hun God, Spaghettimonster of Hogere Macht te komen. Zodat vermeden wordt dat ze medestudenten sociaal onder druk zetten om volgens hun regels gebruik te maken van de gebedsruimte of die juist de toegang ontzeggen als het onwelkome stromingen binnen de islam betreft (Alavieten, Ahmadiyya).

Vrijheid van godsdienst is een kostbaar goed en moet verdedigd worden. Iedereen is vrij om een religie of levensovertuiging naar eigen keuze te kiezen en daar weer afstand van te nemen. Studenten die zich afficheren als islamstudenten en daar medestudenten mee confronteren geven een signaal van apartheid af. Ze zetten zich bewust apart. Islamisering van een semi-openbare ruimte als een hogeschool past niet bij een openbare hogeschool en bij het pluriforme Nederland met honderden religies en levensovertuigingen.

Foto: Schermafbeelding van anonieme petitie ‘Het creëeren van stilteruimte op Haagse Hogeschool’ op Petities24.com, 18 maart 2018.

Als religieus conservatisme zich opwerpt als redder van de Europese beschaving, dan is die beschaving pas echt in gevaar

Er wordt wat betoogd op sociale media. Aannames vliegen over en weer en leiden in de eigen zone een eigen leven met een eigen gelijk. Soms aandoenlijk, soms angstaanjagend om te zien. Maar altijd is het leerzaam omdat het een positie weergeeft. En vaak eigendunk verraadt. Dat de onzinnigheid door het plafond kan gaan laat het betoog (‘essay’) van El Hammouchi Othman op de Vlaamse opiniesite Doorbraak zien. Het begeeft zich op vijandig gebied. Het is gebouwd op verkeerde uitgangspunten en probeert zich te legitimeren door onnodig gecompliceerd te doen. Maar geloofwaardig wil het niet worden omdat de veronderstellingen zo wereldvreemd zijn. Door het plafond gaan met een ontbrekend fundament leidt tot gammele argumentatie. Mijn reactie:

‘Uiteraard onderschrijf ik zijn argumenten over de heilzame werking van religie voor de maatschappij als transcendente geweldloze rechtvaardiging voor morele waarden volledig‘ zo zegt El Hammouchi Othman.

Wat dat onderschrijven van de argumenten over de heilzame werking van religie betekent en hoeveel waarde het heeft is de vraag. Want het is logisch dat de ene vertegenwoordiger van een religie die het belang van religie groot acht een andere vertegenwoordiger ondersteunt die hetzelfde denkt. Maar hier zijn twee slagers aan het woord die hun eigen vlees keuren. Ze kloppen in een zogenaamd meningsverschil over details het belang van de religieuze sector op. De praktijk is dat in landen als Nederland en België de meerderheid van de bevolking zich niet laat inspireren door religie en dat het belang van religie jaarlijks met enkele procenten afneemt. Het is verre van realistisch om te veronderstellen dat religie in Europa aan een herleving toe is. Demografische en culturele ontwikkelingen staan daar haaks op.

Beide pleidooien gaan overigens uit van een verkeerde opvatting van het secularisme. Dat is geen politiek idee dat vijandig is jegens religie of religie ondergeschikt zou maken aan niet-religieuze levensovertuigingen, maar is juist een politiek idee om de vele religies en levensovertuigingen te beschermen door ze gelijk te stellen aan elkaar. De overheid behoort dat vanuit de rechtsstaat te garanderen. Het is wel zo dat het secularisme de voorrechten van de heersende religie wil terugbrengen en gelijk wil stellen met levensovertuigingen en minder dominante religies. Het is begrijpelijk dat vooral de vertegenwoordigers van het christendom hun afkalvende macht met lede ogen aanzien en daarom in wanhoop hun toevlucht nemen tot het verdacht maken van het secularisme. Ze moeten wennen aan het idee dat ze het maatschappelijk, politiek en cultureel niet meer voor het zeggen hebben.

Het zou slecht met de geest van de Europese beschaving gesteld zijn als de conservatieve islam haar zou moeten redden. De Europese beschaving hoeft niet gered te worden. Maar kan al helemaal niet gered worden door de conservatieve islam die in de praktijk van vandaag waarden vertegenwoordigt die haaks staan op de Europese beschaving. Zoals de gelijkberechtiging van vrouwen, homoseksuelen en andere minderheden en de vrijheid van godsdienst die ook de vrije keuze omvat om een godsdienst zonder repercussies te kunnen verlaten. De conservatieve islam is daar op z’n best twijfelachtig over en onderschrijft die vrijheid van godsdienst niet ruimhartig.

Verdeel en heers is hier wat beide auteurs doen. Ze lijken elkaar te vinden in hun pleidooi van religie als politiek idee. Maar niet alleen zijn hun verschillen met de rest van de samenleving groot, ook de onderlinge verschillen tussen de religie die ze zeggen te vertegenwoordigen zijn groot. Het christendom was een invloed voor en gevolg van de Verlichting. Het is gegroeid en nauw verweven met de moderne Europese geschiedenis. De islam heeft in Europa nooit zo’n positie ingenomen. En de conservatieve islam heeft zelfs uitgangspunten die haaks staan op de waarden die Europa tot Europa hebben gemaakt.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Herwaardeer het christendom niet ten koste van anderen’ van El Hammouchi Othman op Doorbraak, 21 oktober 2017.

Westerse overheden moeten islamhervormers als Tarek Fatah steunen. Ze bieden een weg tussen islamisme en populisme

De Canadees-Pakistaanse schrijver Tarak Fatah is een islamitische hervormer en mensenrechtenactivist. Hij komt op voor zijn geloof, maar heeft het niet zo op regimes en geestelijken die volgens hem zijn geloof kapen en een slechte naam bezorgen. Als progressieve denker heeft hij evenmin een goed woord over voor politici die de islam in bescherming nemen en de hervorming ervan helpen blokkeren. Legendarisch is zijn terechtwijzing van de liberale senator Grant Mitchell in 2014 in een hoorzitting in de Canadese senaat. Ook een woordenwisseling uit lijfsbehoud omdat hervormingsgezinde moslims die te ver van de hoofdstroom afdwalen dat met hun leven kunnen bekopen. Schrijnend dat een liberale senator daar de aanstichter van was.

Volgens Tarek Fatah is in de kern de islam een religie als alle andere geloven, maar is het wel diepgaand gecorrumpeerd. En dat al meer dan 1400 jaar lang. Zo wordt voor aanvang van het vrijdaggebed wereldwijd opgeroepen om de ongelovigen te verslaan. Dat is geen oproep die past bij een geloof dat over zichzelf verkondigt vredelievend en tolerant te zijn. Want op die manier is het dat niet. De islam volgt een merkwaardige agenda en heeft raakvlakken met het (pseudo-)populisme van Wilders, Trump of Le Pen. ‘De islamisten en de populisten zitten in hetzelfde schuitje: ze vinden die moderne, open wereld maar moeilijk te vatten’, zo zei de Duitse neoconservatieve historicus Paul Nolte in 2016 een interview met Trouw. Zie hier mijn commentaar over populisten en islamisten die de moderniteit niet bij kunnen benen.

Interessant aan hervormers als Fatah die de moderne wereld omarmd hebben -en pleiten voor het secularisme waar een hervormde islam een plek kan vinden- maar ook Ziauddin Sardar, Salim Mansur of de in 2010 overleden Nasr Abu Zayd is dat ze een middenweg vinden tussen het actieve islamisme of de afwachtende islam, en het populisme dat de islam en migratie gebruikt om zich tegen af te zetten. Tien jaar geleden werd de Turkse president Erdogan door progressieve knuffelaars als Frans Timmermans op het schild gehesen als iemand die in Turkije bezig was een soort islam-democratie te ontwikkelen. Dat idee is pijnlijk doorgeprikt.

Voor iedereen die niet mee wil gaan in de naïviteit -of het politieke opportunisme- van Timmermans of Grant Mitchell en de islamhaat van Wilders, Trump, Marine Le Pen en Oost-Europese leiders is het goed om te weten dat er een derde weg is: de hervormingsgezinde islam die zich zonder politieke en gecorrumpeerde agenda als geloof probleemloos kan voegen in het secularisme. Dus de nationale rechtsstaat. Westerse overheden zouden hervormers als Tarik Fatah meer moeten steunen dan ze nu doen. Trouwens niet te verwarren met   valse profeten als Tariq Ramadan die de moderniteit naar de islam willen brengen, maar niet de islam naar de moderniteit en het secularisme. Als overheden de financiële en politieke steun die nu naar islamistische landen als Saoedie-Arabië stroomt om zouden leiden naar vertegenwoordigers van de hervormingsgezinde  islam, dan zou dat iedereen enorm van dienst zijn. Op de islamisten en de populisten na. Dat er niet gekozen wordt voor zo’n voor de hand liggende oplossing geeft te denken over het inzicht van westerse overheden.

Petitie ‘Rustruimte op de Artesis Plantijn Hogeschool’ vraagt om gebedsruimte. Uiting van truttigheid, verwendheid en behoudzucht

Hedendaags subgenre van de petitie is het verzoek om een gebedsruimte op hogescholen of universiteiten. Zoals hier in Den Haag of hier in Rotterdam. Nu is er de petitie ‘Rustruimte op de Artesis Plantijn Hogeschool’ op de locatie Campus Spoor Noord te Antwerpen. Dat het hier om een verzoek van islamitische studenten gaat wordt niet met zoveel woorden gezegd, maar valt af te leiden uit de steunbetuiging met vele handtekeningen met Arabische namen. Samia Kasmi is de initiatiefnemer. Opnieuw is het opvallend dat de petitie zo omfloerst en omhullend is. Ook dat past bij dit subgenre. Initiatiefnemers zijn heimelijk over hun beweegreden.

De petitie is tegenstrijdig. Enerzijds wordt gezegd dat de ‘gebouwen zijn voorzien van alle moderne studentenfaciliteiten: een aantrekkelijk en moderne studentenrestaurant, een uitgebreide bibliotheek’, maar anderzijds wordt gevraagd om een rustruimte, ofwel ‘een ruimte waar elk individu terecht kan om tot rust te komen’. Ondanks het aantrekkelijke studentenrestaurant en de uitgebreide bibliotheek wordt gesuggereerd dat zo’n ruimte ontbreekt. De toelichting van de hogeschool gaat verder: ‘In beide gebouwen vormen een groene patio en binnentuin de centrale ruimtes die dienen als ontmoetingsplek voor studenten.’ De directe omgeving van de hogeschool is in de beschrijving van de Cargo Zomerbar ‘Een groene oase in de stad’.

In de petitie wordt de rustruimte omschreven als een ruimte ‘Van yoga, bidden, een boek lezen tot rusten, ontstressen of gewoon genieten van de stilte’. In de uitgebreide bibliotheek kunnen blijkbaar geen boeken gelezen worden. Zoals te verwachten valt bij dit subgenre komt de aap uit de mouw door dat ‘bidden’. Dat is de kern waar de petitie om draait, maar die niet te prominent genoemd wordt. Al het andere dient als omhulsel om hieraan dekking te geven. Daarom ook de ongelijkheid en de ongerijmdheid  in de opsomming. Wie haalt het in het hoofd om te veronderstellen dat studenten naar school gaan om te rusten? En dat nog naast het feit dat er binnen en in de directe omgeving van de school al zulke faciliteiten aanwezig zijn.

De petitie krijgt een extra onbegrijpelijke laag als de ‘pluralistische visie’ van ‘onze Hogeschool‘ wordt bekritiseerd. Het is een verwijzing naar de missie van de hogeschool die door een fusie is gevormd: ‘Het doel van de hogescholen is hoger onderwijs verstrekken in een pluralistisch perspectief, gericht op een actieve erkenning en waardering van de verschillende ideologische, filosofische en godsdienstige strekkingen, en met de bestuurlijke autonomie als grondslag.’ Uit de petitie kan niet anders dan afgeleid worden dat door het willen veranderen van de ‘pluralistische visie’ die visie wordt verworpen. Door wat dat pluralistisch perspectief met erkenning en waardering voor verschillende ‘strekkingen‘ dan vervangen moet worden blijft de vraag.

In deze vestiging van de AP-Hogeschool zijn voldoende gemeenschappelijke ruimten en ontmoetingsplekken om tot rust te komen en te ontspannen. Het is geen functie van een school om te voorzien in religieuze ruimten. Of die nou rustruimte, stilteruimte of gebedsruimte worden genoemd. Bijkomend probleem is dat de vele functies in zo’n rustruimte lastig zijn te combineren en nieuwe problemen oproepen. Want wie beslist welke groep op welk tijdstip de rustruimte mag gebruiken? Niets let de studenten om buiten collegetijd te bidden of tot rust te komen. De Hogeschool biedt daarvoor vele speciaal op studenten gerichte voorzieningen.

Het subgenre van de petitie tekent de truttigheid, verwendheid en behoudzucht van een generatie studenten die haaks staat op academische ruimdenkendheid. Ieder heeft recht op eigen religiositeit, maar het is niet de academische instelling die daarin moet voorzien. Studenten dienen hun eigen verantwoordelijkheid te nemen.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Rustruimte op de Artesis Plantijn Hogeschool’ op petities24.com.

Petitie: ’religieuze studenten’ Haagse Hogeschool vragen gebedsruimte. Een slecht idee

Deze petitie op Petities24 vraagt om een gebedsruimte aan de Haagse Hogeschool en vraagt medestanders dit idee te steunen door het tekenen van de petitie. De petitionisten omschrijven zichzelf als ‘religieuze studenten’, zonder dat ze verklaren wat hun exacte religieuze achtergrond of geloof is. Het betreft hier studenten aan hbo-opleidingen. Er wordt aan de Haagse Hogeschool geen studie theologie aangeboden.

Het verzoek om een gebedsruimte (verhullend stilteruimte genoemd) voor ‘religieuze studenten’ in te richten op een openbare, niet-bijzondere onderwijsinstelling is een slecht idee. Het komt niet uit de lucht vallen, zie hier en hier. Dat het hier een verzoek van islamitische studenten betreft is zeer waarschijnlijk. Het is niet aan de Haagse Hogeschool om ‘religieuze studenten’ een gebedsruimte te bieden. Dan is het einde zoek, want waarom onderscheid maken tussen ‘religieuze studenten’ en andersdenkenden? En wie beslist welke groep op welke tijdstip de gebedsruimte mag gebruiken? Want er zijn honderden religies of religieuze stromingen. Het wordt knap ingewikkeld om dat eerlijk te verdelen. En waarom vraagt deze petitie alleen om een gebedsruimte voor ‘religieuze studenten’ en niet om een ruimte voor humanistische, atheïstische of nihilistische studenten? Want ‘religieuze studenten’ zullen toch niet van zichzelf denken dat ze extra rechten hebben?

Niets let ‘religieuze studenten’ om buiten collegetijd te bidden. En in hun beleving tot hun God te komen. Zodat tegelijk vermeden wordt dat ze medestudenten onder druk zetten om ook gebruik te maken van de gebedsruimte. Vrijheid van godsdienst is een kostbaar goed en moet verdedigd worden. Iedereen is vrij om een religie of levensovertuiging naar eigen keuze te kiezen en daar weer afstand van te nemen. Studenten die zich afficheren als ‘religieuze studenten’ geven een signaal van apartheid af. Ze zetten zich bewust apart.

Anders zou het zijn als de studenten 24 uur per dag intern waren en niet aan hun religieuze verplichtingen konden voldoen. Dat is hier niet aan de orde. De petitie tekent de truttigheid en verwendheid van een minderheid van islamitische studenten die haaks staat op ruimdenkendheid. Weliswaar heeft ieder recht op eigen religiositeit, maar het is niet de onderwijsinstelling die daarin moet voorzien. Studenten dienen hun eigen verantwoordelijkheid te nemen en die niet op de onderwijsinstelling af te schuiven. Ook dat hoort bij onderwijs en volwassen worden, en is exact dat wat deze ‘religieuze studenten’ blijkbaar nog moeten leren.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Stilteruimte Haagse Hogeschool’, in browser: ‚gebedsruimte_haagse_hogeschool‘

Robertson: Als je in God gelooft dan ga je naar de gevangenis

Televisie-evangelist Pat Robertson citeert instemmend predikant-politicus Mike Huckabee die meent dat het christendom wordt gecriminaliseerd. Robertson trekt het breder: ‘Als je in God gelooft dan ga je naar de gevangenis.’ De VS kent het hoogste opsluitingspercentage ter wereld met 0,716% van de bevolking achter de tralies. Als Robertson serieus meent dat elke christen naar de gevangenis gaat, dan houdt dat in dat hooguit 0,716% van de Amerikanen christen is. En dat is minder dan de 71% die volgens de statistieken christelijk is. Hooguit 1 op de 100 christenen verdwijnt in de gevangenis. Waarom worden die andere 99% niet opgepakt?

Aanleiding voor Robertsons uitspraak is griffier Kim Davis in Rowan County, Kentucky die als weigerambtenaar huwelijksaktes voor koppels van hetzelfde geslacht -zeg: homohuwelijk- niet wilde uitgeven omdat ze meent onder Gods autoriteit te handelen. Davis zegt in conflict te zijn gekomen met haar geweten: ‘I owe my life to Jesus Christ who loves me and gave His life for me’ en ‘To issue a marriage license which conflicts with God’s definition of marriage, with my name affixed to the certificate, would violate my conscience. It is not a light issue for me. It is a Heaven or Hell decision.’ Op 3 september werd ze wegens minachting van de rechtbank die haar opdracht had gegeven om huwelijksaktes uit te geven gevangen gezet en op 8 september weer vrijgelaten. Een speciale aanklager bekijkt of Davis wegens officieel wangedrag aangeklaagd dient te worden.

Maak religie in de kritiek erop niet groter dan het is

‘Voor alle duidelijkheid: we hoeven kerken het leven niet zuur te maken. (..) Maar bij niet-gelovigen ontstaat lichte ergernis als de bezieling waarmee zij dagelijks werken aan een vreedzame samenleving niet op waarde wordt geschat, alleen omdat die niet opborrelt uit expliciet religieuze bron.’ Aldus Leonie Breebaart in haar column voor Trouw die in de titel aangeeft waar het om gaat: ‘Religie heeft niet het monopolie op zingeving.’

Breebaart verwijst naar Arie Slob en Gert-Jan Segers van de ChristenUnie die vorige week in een opinieartikel  in Trouw ervoor pleitten om religie niet uit het publieke domein te verbannen. Ze menen dat liberale partijen lijden aan religiestress. Een in christelijke kringen populaire term die enkele jaren geleden werd gemunt door theoloog en algemeen secretaris van de Remonstrantse Broederschap Tom Mikkers in ‘Religiestress; Hoe je te bevrijden van deze eigentijdse kwelgeest’. Mikkers gebruikt het begrip ‘religiestress’ om door associatie religiekritiek in een ongunstig daglicht te zetten. En zo religieuze organisaties in bescherming te nemen.

In 2012 duidde ik de initiatiefnemers van de religiestressmeter die religiestress menen te kunnen meten: ‘Door de initiatiefnemers wordt een tegenstelling gesuggereerd die niet uit het secularisme voortkomt. Hier waart de geest rond van een behoudende religie die het verlies van voorrechten presenteert als aantasting van rechten. Waarom projecteren ze oude vijandbeelden? Ze zijn zelfs zo schrander om hun bedoelingen te maskeren door anderen te vragen de stap naar de moderniteit te zetten. Maar hoe kunnen theologen met wetenschappelijke pretentie in hemelsnaam menen dat volgens het secularisme religie terug in de kast moet?‘

Wat Slob en Segers beweren komt voort uit de vrees dat het terugdringen van voorrechten van christelijke organisaties doorschiet in de afbraak ervan. Da’s hun politieke marketing die dient om zich te profileren als beschermers van het christelijk gedachtengoed. Een onterechte angst, want liberale partijen als D66 streven naar een gelijk speelveld voor alle religies en levensovertuigingen en hebben nooit uitgesproken om religies uit het publieke domein te bannen. Om het secularisme te realiseren waarbij de overheid alle religies en levensovertuigingen gelijkwaardig waardeert en garandeert moeten de voorrechten van bestaande religies afgebroken worden. Slob en Segers weten dat als geen ander, maar doen net alsof ze dat niet begrijpen.

Leonie Breebaart praat over niet-gelovigen. De term verbindt iedereen ongelukkig aan religie. Maatschappelijk achterhaald omdat een meerderheid van de bevolking zich niet (meer) laat inspireren door religie. Ze geeft religie te veel eer door het te zien als richtinggevend. Da’s het allang niet meer. Slob en Segers doen aan belangenbehartiging voor de eigen achterban. Ze willen de afbraak van hun voorrechten vertragen. Da’s hun goed recht. Dat verdient geen ergernis, maar begrip. Andersdenkenden die dit achterhoedegevecht van Slob en Segers op waarde schatten hoeven zich er niks van aan te trekken omdat het nog nauwelijks relevant is.

Foto: Boeddhistische priester, Japana, 1915: Buddhist Priest: “When the Buddha priest of Japan seats himself among his congregation to preach, he wears the simplest of robes, a white or sober-hued cassock, but when he opens the sutra or recites the litany, his vestments are of brocade that would serve worthily to drape a throne. Buddhist priests live on contributions of their parishioners and on the income of their lands, now greatly reduced.”

Moge Allah je straffen. Gebrekkige selectie PvdA

Het grootste raadsel van de twee Turks-Nederlandse kamerleden is niet dat een ervan Ahmed Marcouch toewenste dat Allah hem mocht straffen. Wat in een klap duidelijk maakt dat ze niets in de PvdA te zoeken hebben, want zo’n argument is zelfs een islamitische partij onwaardig. Of dat ze van conservatief-islamitische snit zijn.

Het raadsel is waarom iemand die zoiets zegt ooit als kaderlid is geaccepteerd binnen de PvdA. En vooral omdat het om een lid van de Tweede Kamer gaat. Dit zegt met terugwerkende kracht dat de werving, selectie en interne scholing van de PvdA niet op orde was. Dat vraagt om een onderzoek wat er fout is gegaan en of dat alles nu beter geregeld zijn. De episode met de twee uit de fractie gezette Turkse Nederlanders roept de vraag op of de PvdA zelf wel weet waar het voor staat en met welke mensen het het sociaal-democratisch gedachtengoed wil representeren.

‘Maar de Tweede Kamerfractie had moeten weten wie ze binnenhaalde met Öztürk, zeggen ze in Limburg waar hij Statenlid was. ‘Aan de sociaal-democratie had hij amper een boodschap. Hij maakte zich drukker om ritueel slachten dan om de werkgelegenheid in Limburg,’ zegt Marcel Kleinen, voorzitter van de PvdA in Limburg.’ aldus Elsevier.