Als religieus conservatisme zich opwerpt als redder van de Europese beschaving, dan is die beschaving pas echt in gevaar

Er wordt wat betoogd op sociale media. Aannames vliegen over en weer en leiden in de eigen zone een eigen leven met een eigen gelijk. Soms aandoenlijk, soms angstaanjagend om te zien. Maar altijd is het leerzaam omdat het een positie weergeeft. En vaak eigendunk verraadt. Dat de onzinnigheid door het plafond kan gaan laat het betoog (‘essay’) van El Hammouchi Othman op de Vlaamse opiniesite Doorbraak zien. Het begeeft zich op vijandig gebied. Het is gebouwd op verkeerde uitgangspunten en probeert zich te legitimeren door onnodig gecompliceerd te doen. Maar geloofwaardig wil het niet worden omdat de veronderstellingen zo wereldvreemd zijn. Door het plafond gaan met een ontbrekend fundament leidt tot gammele argumentatie. Mijn reactie:

‘Uiteraard onderschrijf ik zijn argumenten over de heilzame werking van religie voor de maatschappij als transcendente geweldloze rechtvaardiging voor morele waarden volledig‘ zo zegt El Hammouchi Othman.

Wat dat onderschrijven van de argumenten over de heilzame werking van religie betekent en hoeveel waarde het heeft is de vraag. Want het is logisch dat de ene vertegenwoordiger van een religie die het belang van religie groot acht een andere vertegenwoordiger ondersteunt die hetzelfde denkt. Maar hier zijn twee slagers aan het woord die hun eigen vlees keuren. Ze kloppen in een zogenaamd meningsverschil over details het belang van de religieuze sector op. De praktijk is dat in landen als Nederland en België de meerderheid van de bevolking zich niet laat inspireren door religie en dat het belang van religie jaarlijks met enkele procenten afneemt. Het is verre van realistisch om te veronderstellen dat religie in Europa aan een herleving toe is. Demografische en culturele ontwikkelingen staan daar haaks op.

Beide pleidooien gaan overigens uit van een verkeerde opvatting van het secularisme. Dat is geen politiek idee dat vijandig is jegens religie of religie ondergeschikt zou maken aan niet-religieuze levensovertuigingen, maar is juist een politiek idee om de vele religies en levensovertuigingen te beschermen door ze gelijk te stellen aan elkaar. De overheid behoort dat vanuit de rechtsstaat te garanderen. Het is wel zo dat het secularisme de voorrechten van de heersende religie wil terugbrengen en gelijk wil stellen met levensovertuigingen en minder dominante religies. Het is begrijpelijk dat vooral de vertegenwoordigers van het christendom hun afkalvende macht met lede ogen aanzien en daarom in wanhoop hun toevlucht nemen tot het verdacht maken van het secularisme. Ze moeten wennen aan het idee dat ze het maatschappelijk, politiek en cultureel niet meer voor het zeggen hebben.

Het zou slecht met de geest van de Europese beschaving gesteld zijn als de conservatieve islam haar zou moeten redden. De Europese beschaving hoeft niet gered te worden. Maar kan al helemaal niet gered worden door de conservatieve islam die in de praktijk van vandaag waarden vertegenwoordigt die haaks staan op de Europese beschaving. Zoals de gelijkberechtiging van vrouwen, homoseksuelen en andere minderheden en de vrijheid van godsdienst die ook de vrije keuze omvat om een godsdienst zonder repercussies te kunnen verlaten. De conservatieve islam is daar op z’n best twijfelachtig over en onderschrijft die vrijheid van godsdienst niet ruimhartig.

Verdeel en heers is hier wat beide auteurs doen. Ze lijken elkaar te vinden in hun pleidooi van religie als politiek idee. Maar niet alleen zijn hun verschillen met de rest van de samenleving groot, ook de onderlinge verschillen tussen de religie die ze zeggen te vertegenwoordigen zijn groot. Het christendom was een invloed voor en gevolg van de Verlichting. Het is gegroeid en nauw verweven met de moderne Europese geschiedenis. De islam heeft in Europa nooit zo’n positie ingenomen. En de conservatieve islam heeft zelfs uitgangspunten die haaks staan op de waarden die Europa tot Europa hebben gemaakt.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Herwaardeer het christendom niet ten koste van anderen’ van El Hammouchi Othman op Doorbraak, 21 oktober 2017.

Advertentie

When Lights are Low. Over Putin, Greenwald, internet en recht

Mijn tweet moet cynisch gelezen worden. Een commentaar van activist en journalist nationale veiligheid Glenn Greenwald ontbreekt over de plannen van het Kremlin om Rusland los te koppelen van het internet. Luke Harding van The Guardian ziet het als een radicale maatregel. In twee gevallen zou afsluiting aan de orde zijn: bij een ernstige militaire confrontatie of omvangrijke binnenlandse demonstraties tegen de overheid. Vooral dat laatste geeft te denken over de democratische rechtsorde van de Russische Federatie. De plannen die volgend jaar in zouden moeten gaan -maar waarvan onduidelijk is of ze gerealiseerd kunnen worden- passen in een patroon waarin kritische websites geblokkeerd worden door de procureur-generaal.

Er is een ontwikkeling weg van de democratie in vele niet-westerse landen. In deze landen worden zogenaamde universele mensenrechten als westers gezien. Dat is een opportunistisch antwoord van de machthebbers om hervormingen niet door te voeren, de macht geconcentreerd te houden en de burgers rechten te ontzeggen. China is daarvan een stuitend voorbeeld, evenals vele Arabische en Afrikaanse landen.

Terwijl dat in 1948 anders binnen de VN is geaccepteerd: ‘Alle mensenrechten zijn universeel, wat betekent dat mensenrechten gelden voor ieder mens op de wereld. De UVRM is, als resolutie aangenomen door de AVVN, niet als zodanig juridisch bindend. Omdat in de loop der jaren steeds naar de UVRM is verwezen in andere instrumenten wordt tegenwoordig algemeen aangenomen dat een groot deel van de inhoud van de UVRM deel uitmaakt van het internationale gewoonterecht, en daarmee juist wel juridisch bindend is.’

Met de rechtsstaat in de RF is het slecht gesteld. Zo schreef MEP Marietje Schaake in een resolutie in 2011 over de rechtsstaat van de RF: ‘uit zijn bezorgdheid over berichten over politiek gemotiveerde rechtszaken, oneerlijke processen en verzuim om ernstige misdaden zoals moord, intimidatie en andere gewelddaden te onderzoeken; dringt er bij de Russische gerechtelijke en rechtshandhavingautoriteiten op aan dat zij hun taken effectief, onpartijdig en onafhankelijk uitvoeren om plegers van misdaden voor het gerecht te brengen;’

Als het ontbreken van een stabiele rechtsstaat vergezeld gaat met het terugdringen van persvrijheid, beperking van en controle op bloggers of zelfs uitsluiting van internet en sociale media en een omvangrijke informatie-oorlog van de overheid om zoveel mogelijk meningen gelijk te schakelen, dan gaat het licht uit.

Glenn Greenwald kiest zelf zijn onderwerpen en is nu eenmaal gespecialiseerd in Amerikaans recht, politiek en instituties. Kritiek op een persoon is dan ook onrechtvaardig, en op hem met zijn verdiensten -zoals de onthullingen aan de hand van de Snowden-documenten- al helemaal. Wel verbaast het me al geruime tijd dat bijna alle linksgerichte media in de VS of Europa door hun verwoed anti-Amerikanisme er mentaal niet meer aan toe lijken te komen nog kritiek op Putin te formuleren. Ze laten het afweten. Zoals het omgekeerde trouwens ook het geval is. Journalistiek valt dat niet te noemen. Als troost Americana met Benny Carter:

Foto: Tweet, 23 september 2014.

Operation Egypt neemt actie tegen Morsi en de moslimbroeders

De greep naar de macht van de Egyptische president en moslimbroeder Mohamed Morsi zet overal sociale media in beweging. Op actie volgt reactie. Da’s de wetmatigheid van nu. Voor het ontstaan van de Arabische Lente wordt niet voor niets naar de sociale media verwezen. Hoewel ze burgers op de been brachten, konden ze niet de machtsstructuur doorbreken. Nu herhaalt zich een kleine twee jaar later het protest. Toen werd president Mubarak gewaarschuwd, nu is president Morsi aan de beurt. Sociale media zijn de wapens van nu.

Anonymous dreigt onder de titel ‘Operation Egypt‘ met een cyberoorlog als Morsi niet inbindt en afziet van zijn aanspraak op buitengerechtelijke bevoegdheden. Anonymous spreekt hem persoonlijk aan: ‘When you ignore this message, not only will we attack your organization’s websites, Anonymous will also make sure that you stand exposed against your people as well as the international community.‘ Op Facebook: ‘Operation Egypt‘ en Twitter: ‘OperationEgypt‘ wordt het nieuws gevolgd en gedocumenteerd, en de actie gestuurd.

Foto: Masker Guy Fawkes op beeld Toetankhamon

Progressive case against Obama

Progressief Amerika worstelt met Obama. Enthousiasme roept-ie daar sowieso niet meer op. Velen zijn er zich goed van bewust dat president Obama in vele opzichten het beleid van president Bush heeft voortgezet, en zelfs heeft aangescherpt. Maar wat als Mitt Romney nog erger is? Een aanname die overigens niet zeker is. Want is Obama wel de ‘lesser of two evils‘? De timing van Oliver Stone om z’n documentaire ‘Untold History of the United States‘ pas vanaf 12 november voor CBS’ Showtime uit te zenden wijst op de halfslachtigheid. Het boek ‘The Untold History of the United States‘ dat Stone met historicus Peter Kuznick schreef is al verschenen.

Afgelopen zaterdag riep Matt Stoller op salon.com in een stuk met de titel ‘The progressive case against Obama‘ op niet op Obama, maar op een kandidaat van een derde partij te stemmen. Bijvoorbeeld op Jill Stein of Rocky Anderson. Deze kandidaten maken nu geen kans, maar ooit moet begonnen worden met het bouwen aan een betere, duurzame toekomst voor Amerika. Obama voorziet daar volgens Stoller niet in. Niet elke progressieve Amerikaan denkt er zo over. Men aarzelt. Daniel Ellsberg riep op in swingstates toch voor Obama te stemmen. Ofwel split-state strategic voting. President Obama zet progressief Amerika aan het denken.

Foto: Omslag boek ‘The Untold History of the United States‘ door Oliver Stone en Peter Kuznick, verschenen op 30 oktober 2012

Obama bezorgt ons met de ‘War on Terror’ permanente kopzorgen

Kan iemand beseffen in wat voor tijd ie leeft? Twee tegengestelde sentimenten werken op elkaar in. We overschatten de eigen tijd omdat we nu leven. Dan wordt gezegd dat het nog nooit zo beroerd, bloedig, onrechtvaardig of armoedig was. Tegelijk zitten we te dicht op de gebeurtenissen om overzicht te hebben. De hedendaagse geschiedenis loopt nog door. Een gefragmenteerd beeld resteert. Sommige aspecten worden uitvergroot, andere schuiven naar de achtergrond. We zien alles in diepe focus, zonder dat ons oog stilstaat.

Het ligt in de menselijke natuur om afgeleid te worden. Dat gebeurt uit zelfbescherming. Besef kan namelijk te groot zijn. Continu denken aan het einde helpt niet. Dat leidt tot apathie. Of wanhoop. Daarom bezweren we onze tijd en construeren manieren om het leven te veraangenamen. Het meest geavanceerd zijn religies die ons bezweringen tot na het einde aanreiken. Als pijnstiller en ultiem wondermiddel voor de geest.

Voor de gegeven tijd blijft het dus tobben om te doorgronden wat er om ons heen gebeurt. Ik maak me grote zorgen over de weg die de huidige Amerikaanse regering is ingeslagen. En ons meetrekt op die weg naar beneden. Twee jaar geleden veroordeelde ik Rob Riemen van Nexus die Geert Wilders een fascist noemde. Welk leger had Wilders ter beschikking om geweld te gebruiken? Nu is er president Obama met het duurste en machtigste leger ter wereld. Die met de drones van zijn ‘War on Terror‘ medewerkers op een knop laat drukken om ons als een lastige vlieg te doden. Niet de machteloze Wilders is de fascist maar Barack Obama.

Maar Riemen zwijgt. Of de critici van de Vrijdenkersruimte. Of de NRC die ik bekritiseerde omdat het over de toespraak van president Obama in de Algemene Vergadering van de VN tamelijk kritiekloos berichtte toen hij claimde op te komen voor de universele rechten. Hun zwijgen benauwt me. Missen ze het overzicht om hun eigen tijd te begrijpen? Is het nog te vers allemaal? Of zien ze het wel, maar berichten ze niet? Zijn ze hun omslag aan het voorbereiden? Of is wellicht toch mijn focus verkeerd? Vechten media en opiniemakers bij gebrek aan focus nog steeds hun vorige oorlog uit? Ik hoop dat ik het verkeerd zie, maar ik vrees van niet.

Glenn Greenwald doet verslag van de dubbelhartigheid van Barack Obama en het zwijgen van de gevestigde media. Zoals hij zegt: ‘Het is de moeite om een moment te nemen om dit alles goed in te laten zinken.’

Foto: President Barack Obama

Islamist billijkt kinderhuwelijk, verkrachting en mishandeling

Moslimsmannen in Egypte hebben het moeilijk. Zo voelen ze vol zelfmedelijden. Stel je voor, wellicht krijgen in de nieuwe grondwet kinderen en vrouwen rechten. Maar da’s niet de bedoeling van de islam, zo zegt islamist en volksvertegenwoordiger Mohammad Saad Al-Azhari te weten. Hij maakt voor het islamistische Al-Nas TV duidelijk dat het zo niet bedoeld kan zijn. Pikant is dat moderator Sjeik Khalad Abdallah begin september 2012  een fragment van ‘Innocence of Muslims’ vertoonde. En het vuurtje hoog opstookte.

Minderheden zoals Christenen en liberalen, of vrouwen hebben het in Noord-Afrika door de Arabische lente slechter gekregen. Met voorlopig als gunstige uitzondering Tunesië waar president Moncef Marzouki tegenwicht biedt aan de salafisten. In Egypte ontbreekt dat. De lente is een Arabische winter geworden. Saad Al-Azhari krijgt het voor elkaar het kinderhuwelijk, verkrachting en vrouwenmishandeling goed te praten.

Het gaat ver om te beweren dat de islam achterlijk is. Maar dat islamisten van het kaliber Mohammad Saad Al-Azhari achterlijk zijn in de ogen van een secularist die grondrechten voor allen gewaarborgd wil zien is onontkoombaar. Het valt deze mannen kwalijk te nemen dat ze geen oog hebben voor de rechten van anderen. De buitenwereld kan hun wereldbeeld slecht bestrijden omdat dat tegen dovemansoren gericht is. Maar de buitenwereld kan de tegenkrachten steunen. En dan hopen op een omslag in de Arabische wereld.