Bidens verwijzingen naar God en gebed in toespraak over Afghanistan passen niet bij een veranderende VS

Ik ben teleurgesteld en ook wel verrast over presidents Bidens verwijzing naar God en de stilte voor gebed die hij vroeg in zijn toespraak over Afghanistan. Hierin stond hij stil bij de dood van 13 Amerikaanse militairen die hij helden noemde. Ik dacht dat deze president verder was in zijn denken en zijn persoonlijk geloof niet goedgelovig rechtstreeks zou verbinden met zijn functie.

Het is ongepast voor elke Amerikaanse president om in zijn functie te verwijzen naar God. Persoonlijk geloof moet men voor zichzelf houden en niet verbinden met een functie.

Als president Biden de Amerikanen wil verbinden, dan moet hij niet religie centraal stellen omdat hij daarmee andersdenkenden uitsluit. Door te verwijzen naar God bereikt Biden het omgekeerde van wat hij beoogt. Hij verbindt niet, maar verdeelt.

President Biden die zijn katholiek geloof niet verbergt geeft ermee een signaal af aan vooral de jongere generaties dat hij iemand van het verleden, van oude tradities is die op de terugtocht zijn. Hij prijst onbewust zichzelf ermee uit de tijd. Tevens schept hij in de beeldvorming het idee dat het christendom, want daar verwijst hij impliciet naar, een soort staatsgodsdienst is en andere levensovertuigingen en godsdiensten door de regering minder belangrijk worden gevonden.

Bidens spirituele verwijzingen zijn electoraal onverstandig omdat hij zich richt tot een minderheid. Volgens onderzoek van Gallup uit maart 2021 zegt nog slechts een minderheid van 47% te behoren tot een kerk, moskee of synagoge. Een derde van de Millennials (1981-1996) en de daarna komende Generatie Z zegt geen religieuze affiliatie te hebben. Onder oudere generaties is sinds 2000 het percentage verdubbeld dat van traditionele denkbeelden naar ‘geen religieuze affiliatie’ is veranderd.

Politiek is Bidens verwijzing naar God en gebed alleen te begrijpen als een poging om de activistische witte, radicaal-rechtse christenen de pas af te snijden. President Biden probeert er ongetwijfeld mee duidelijk te maken dat geloof geen exclusief rechts thema is.

Maar hij schat het gevolg van zijn verwijzing verkeerd in. Hij breekt weliswaar in in een homogeen wit, rechts christendom door dat binnen te dringen en daarin een rol als wereldlijk en spiritueel leider op te eisen, maar hij vergeet dat demografisch de VS de laatste decennia in snel tempo gediversifieerd is en hij zich met de verwijzing naar God en gebed vervreemdt van vele landgenoten.

Bidens staf moet hem duidelijk maken dat het ongepast is om in zijn functie te verwijzen naar religie of een specifieke wijze van interreligiositeit omdat hij zich hiermee richt tot een VS die allang niet meer bestaat. Het automatisme van autoriteiten om bij calamiteiten te verwijzen naar thoughts and prayers is niet alleen verworden tot een lege formule, maar sluit ook steeds minder aan bij de mentaliteit in het land. Hoewel het op Capitol Hill tegen de landelijke trend in nog steeds de leidende mentaliteit is. Het parlement is ook in dit opzicht behoudend en mist de koppeling met de veranderingen in het land.

Uiteraard zijn de VS nu nog een door en door religieus land dat zichzelf met de geestelijke paplepel heeft gevoed, maar onder de oppervlakte gist het en lijkt weinig nodig om door de schil van godsvrucht, vanzelfsprekendheid en christelijke taboes te breken. Dat levensgevoel weigert Biden aan te spreken en zal hem door delen van zijn progressieve achterban aangerekend kunnen worden.

Het er nauw mee verbonden idee dat de VS een exceptionele natie is met een speciale opdracht is ook aan erosie onderhevig. De mislukking van het Afghanistan-beleid zet dat idee opnieuw onder druk.

Biden benadrukt met zijn christelijke referenties onbewust zijn ouderdom en zijn gegrondheid in traditionele denkbeelden die slecht passen bij een divers land dat etnisch en in levensovertuiging op weg is een land van minderheden te worden. Dat kan niet de bedoeling zijn van een president die zegt zijn land te willen verbinden, maar in die verbinding de verkeerde aanpak en toon kiest.

Advertentie

Nederlandse christenen bidden voor Afghaanse christenen terwijl ze weten dat het geen praktisch nut heeft. Voor wie is het gebed bedoeld?

Directeur Maarten Dees van stichting Open Doors die opkomt voor vervolgde christenen zegt dat ‘we’ praktisch niet zoveel kunnen voor Afghaanse christenen. Tot wie hij zich richt en waarom Dees hier een punt van maakt is onduidelijk. Het lijkt mede een symbolische uitspraak die is bedoeld om zijn eigen stichting te profileren door aan te haken bij de actualiteit. Open Doors helpt christenen wereldwijd met financiële steun.

Volgens officiële cijfers is van de ruim 36 miljoen inwoners 99,7% van de Afghanen islamitisch. Dus 0,3% van de bevolking of 110.000 Afghanen belijden een minderheidsgodsdienst waarvan het christendom er een van de vele is of belijdt geen godsdienst.

Het lijken getalsmatig en praktisch eerder de 10% tot 15% sjiitische moslims die te vrezen hebben van de streng soennitische Taliban, de soennitisch terroristische beweging Al Qaida die is verstrengeld met de Taliban en vooral de Afghaanse afdeling van het anti-sjiitische IS die sjiieten actief met geweld bestrijdt.

Directeur Dees zegt praktisch niet zo veel te kunnen voor de Afghaanse christenen. Dat is een understatement. Want Dees en zijn medechristenen kunnen helemaal niets doen voor de Afghaanse christenen. Dees en zijn achterban zijn machteloos. Hij geeft aan wel voor de Afghaanse christenen te kunnen bidden omdat het dat is ‘wat de bijbel ons vraagt te doen’.

Voor wie bidden zin heeft is de kernvraag. Het is opmerkelijk dat christenen die voor het gebed samenkomen suggereren dat bidden helpt, terwijl Dees zegt dat het praktisch niet helpt. Het zal dus hooguit denkbeeldig helpen. Dat is het domein van de hersenschim en de illusie.

Dit gebed lijkt vooral te gaan om gemoedsrust van Nederlandse christenen die hun eigen machteloosheid met een idee van daadkracht en bedrijvigheid willen verjagen door zich met elkaar te verbinden.

Duizenden godsdiensten zijn gescheiden werelden die over de wereld zijn verkaveld en niet of slechts beperkt op elkaar aansluiten. Voorbeden en dankzeggingen van de ene godsdienst komen niet aan in een andere godsdienst en zijn op de eigen God en geloofsgemeenschap gericht. Dus ook theoretisch is de werking van het gebed beperkt. Het is bovenal een poging om het individuele geloof en de geloofsgemeenschap te versterken. Het gebed is uitsluitend bedoeld voor binnenlands gebruik. Deels bedoeld vanuit zingeving en troost, deels vanuit fondsenwerving en publiciteit.

De logica van dit gebed is dat de protestante God van Nederland wordt gevraagd zich de nood van de wereld aan te trekken. Of dat aansluit op de frequentie van de soennitisch-islamitische God van Afghanistan is dubieus.

Gedachten bij twee foto’s uit Krasnojarsk (1911-1914)

‘Ksenia Konovalova, dochter van de beroemde Krasnojarsk-arts P.N. Konovalov aan het Shira-meer’, 1911. Collectie: Library of Congress.

Deze twee foto’s zijn afkomstig uit een collectie van 423 over ‘het dagelijks leven van de provincie Jenisej, eind negentiende-begin twintigste eeuw’. Dat is een gebied in Midden-Siberië met als belangrijkste plaats Krasnojarsk. De Jenisei is de langste rivier van Siberië, zodat er veel foto’s met schepen en riviergezichten in de collectie zijn.

Het is aardig om je voor te stellen wat in zo’n collectie de meest en minst tijdloze foto’s zijn. Ksenia Konovalova op haar fiets voor de familiedatsja aan het Shira-meer zou zo in een kostuumfilm van kort voor de Eerste Wereldoorlog kunnen stappen. In de verfilming van een verhaal van Anton Tsjechov.

Het gebed in Krasnojarsk viert de overwinning van het Russische leger op de Oostenrijk-Hongaarse troepen die in september 1914 Lemberg verloren. Kerk, vaderland en vorst vormen een eenheid. De Oostenrijkse overmoed om Servië in te willen lijven werd gevolgd door Russische overmoed dat een uitweg naar de Middellandse Zee zocht en weliswaar in Galicië won, maar uiteindelijk door de Duitsers verslagen werd. Niet alleen de enscenering van het gebed, maar het hele idee van kerk, vaderland en vorst doet gedateerd aan. Het zou een scène kunnen zijn uit een verhaal van Isaak Babel. Sepia ruiterij.

‘Gebed in Krasnojarsk over de overwinning van het Russische leger in de Slag om Galicië in augustus – september 1914’ Collectie: Library of Congress.

Is de vrijheid van godsdienst absoluut zodat predikers met gebed verwarring mogen zaaien over bescherming tegen het coronavirus?

In deze video claimt de evangelische prediker Robert van Mierlo dat het gebed bescherming kan bieden tegen het coronavirus. Hij slaat in het begin van zijn betoog een redelijke toon aan door te benadrukken dat mensen hun gedrag moeten aanpassen door bijvoorbeeld plekken te vermijden waar veel mensen samenkomen. Maar na 3’ 35’’ zegt hij: ‘Want als jij een drager bent van de naam van Jezus (..) dan mag je ook die naam gebruiken om [om] bescherming te bidden over degene van wie je houdt’. Van Mierlo zegt zijn toehoorders om op de Goddelijke bescherming te vertrouwen. Met zijn gebed dat bescherming biedt tegen het coronavirus laat deze autodidact-prediker de kwalijke kanten van godsdienst zien. Zijn gebed komt halfslachtig in de plaats van het nemen van gepaste voorzorgsmaatregelen. Van Mierlo laat zich op een moment dat alle beschikbare middelen nodig zijn om de uitbraak van het coronavirus in te perken kennen als een onverantwoorde gek die tegen de richtlijnen van de overheid ingaat. Hij is een gevaar voor de volksgezondheid. Het is gewenst dat hij met zijn onzin van sociale media verbannen werd. Want zijn misleiding zet in de huidige noodsituatie de mensen die hij inspireert op het verkeerde been, stelt hen onterecht gerust en sust hen in slaap. Predikers als Van Mierlo beroepen zich op de vrijheid van godsdienst en hebben de wettelijke ruimte om hun wartaal te verkondigen.

Trump verwijst in navolging van een rechtse, evangelische dominee naar burgeroorlog als hij uit zijn ambt wordt gezet

De verdediging van president Trump en zijn losvaste medestanders neemt bizarre vormen aan. Doelmatig en slim oogt het niet. De conclusie kan geen andere zijn dan dat ze in paniek zijn en niet voorbereid op een impeachment procedure. Republikeinen en medewerkers in het Witte Huis moeten gissen waar Trump mee bezig is. Dominee Robert Jeffress is een radicaal-rechtse pastor van een megachurch en een supporter van Trump. In bovenstaand fragment van Fox & Friends, dat zoals bekend nauwgezet bekeken wordt door Trump en waar hij ook nu weer zijn informatie vandaan haalt, dreigt Jeffress met geweld als Trump uit zijn functie wordt verwijderd. Het is goed om te bedenken dat dat alleen kan als de door de Republikeinen gedomineerde Senaat daarmee instemt.  Dit fragment laat zien hoe gepolitiseerd de evangelische kerk is, met witte, rechtse mannen die hun geloof ondergeschikt maken aan hun steun voor Trump. Mijn commentaar bij deze video:

Is this pastor Jeffress really as idiotic as he sounds? Of course the Democrats wanted to impeach Trump from Day 1. Trump should have been more cautious because he knew that every mistake would be singnaled. But instead, with his conversation with President Zelensky, he gave exactly what the Democrats wanted. Namely a sufficient reason that is easy to understand for the general public to impeach him. That is entirely Trump’s fault. He has called fate over himself.

Pastor Jeffress does not behave the way a man of God should behave. With wisdom, compassion, tolerance and focused on the connection with others. He acts unworthily and makes himself ridiculous by referring to a civil war. Is that what a pastor must do? He turns his version of Christianity into a religion of war.

In addition, he is wrong on the constitutional side. In the constitution, a president can be impeached if he damages the interests of his country. The proceedings in the House must investigate this. That fits completely within the procedures of the constitution. Ultimately, it is the Senate that is dominated by the Republicans who give a verdict on it.

If Pastor Jeffress believes that the US is a mature democracy, then he must have faith in how it works. He should not do what he does in this interview with Fox News, namely try to undermine democracy. This is unworthy of every US citizen, including a pastor. Let Trump defend himself well and present his arguments. Nothing is wrong with the procedure of an impeachment.

Threatening with a civil war damages Jeffress’s credibility and in his threat he also damages the evangelicals he positions as short-sighted citizens who would not understand what democracy, democratic institutions and procedures, and the rule of law are.

Foto: Tweet van Donald J. Trump, 30 september 2019.

Waarom wordt aanslagpleger Las Vegas geen terrorist genoemd?

Stel je voor dat na een terroristische aanslag in Parijs, Nice, Bagdad, Londen of Berlijn mensen de straat opgaan, elkaar een hand geven en bidden voor de doden en gewonden. Zonder dat er wordt stilgestaan bij de acties van de dader, de motieven van de dader, de gebruikte wapens en de beschikbaarheid ervan en de vraag hoe dit voortaan te voorkomen. Onder meer door inzet van veiligheidsdiensten en aanpassing van wetten.

In Las Vegas doodde de witte 64-jarige Stephen Paddock met automatische wapens 59 doden. Nog vele zwaargewonden worstelen met hun leven zodat het aantal nog kan oplopen. Hij pleegde zelfmoord toen de politie de hotelkamer naderde van waaruit hij op het festivalterrein schoot. Dit was een terroristische aanslag.

Paddock terroriseerde de bezoekers van een muziekfestival en bracht onschuldige slachtoffers om het leven. Zijn politieke doel is nog niet duidelijk, zoals Michelle Ruiz in een artikel voor Vogue opmerkt. Of dat de reden is dat president Trump, politici en de media Paddock geen terrorist noemen is de vraag. Hoe dan ook is het verschil opvallend waarom ze in al die gevallen dat een aanslag heeft plaatsgevonden maar nog niet opgeëist is en nog niet alle details over de aanslagplegers bekend zijn wel over terrorisme spreken. Waarom nu niet?

Of het eraan ligt dat het deze keer geen moslims, Afghaanse homohaters, maatschappelijke buitenstaanders of mensen met een kleurtje betrof, maar een 64-jarige witte multimiljonair met een groot wapenarsenaal valt te bezien. Het wordt nu afgedaan met twee dooddoeners uit de knutseldoos van de media-analyse. Dat is framing om het onverenigbare een plek te geven en elke politieke invalshoek bij voorbaat met woorden te neutraliseren door te verhullen wat scherp geduid zou kunnen worden. En tot politieke actie zou aanzetten.

Paddock zou een ‘lone wolf’ zijn en de aanslag wordt afgehecht met gedachten en gebeden (‘thoughts and prayers’). Zo ontlopen politiek, media en burgers door psychologisering van de dader en de blik naar boven -waar de God van Las Vegas huist- hun verantwoordelijkheid. Zoals gezegd, die overdenking ontbreekt bij aanslagen in Parijs, Nice, Bagdad, Londen of Berlijn als politiek en (sociale) media over elkaar heenbuitelen om de eerste te zijn om te spreken over een terroristische daad en het aanwijzen van een dader of groep uit de samenleving. Deze keer geen debat over de veiligheid in de openbare ruimte, de wapenwetten, de tweedeling in de samenleving of de opmars van radicaal-rechts waarin vele wapen-fetisjisten samen opmarcheren. Zoals Ruiz zegt: ‘Als de geschiedenis een indicatie is, zijn gedachten en gebeden een code voor medeplichtigheid’.

Foto: Tweet van Beth Moore, 2 oktober 2017. Zij zegt ‘O, laat het kwaad der goddelozen tot een einde komen’. Het is op dit moment onduidelijk of Stephen Paddock een goddeloze of  een aanhanger van God is. In elk geval lijken degenen die zich door God laten inspireren de aanslag te vergoelijken. Beth Moore lijkt dan ook voor haar beurt te spreken. 

Conservatieve christen zegt Nee tegen logica en Verlichting

Hoe valt er te redeneren met conservatieve christenen die de rede verwerpen? Cenk Uygur van The Young Turks geeft het antwoord: niet. Neem nou Penny Nance van Concerned Women for America.‘ De lobbygroep gelooft ‘that marriage consists of one man and one woman. We seek to protect and support the Biblical design of marriage and the gift of children.‘ Ok. Ze is ertegen dat de officiële Gebedsdag op 2 mei ook Dag van rede wordt. Ok. Maar haar christelijk wereldbeeld fluistert haar een waarheid in: de Verlichting maakte plaats voor moreel relativisme en dat leidde uiteindelijk tot de Holocaust, dat ontstaat als we God uit de vergelijking laten (‘leave God out of the equation‘). Zoals Cenk Uygur opmerkt, met medewerking van de christelijke Duitsers.

Tegen zoveel gebrek aan tolerantie, logica en historisch besef valt niet op te boksen. Verscholen in hun Heartland begrijpen Amerikanen doorgaans toch al slecht hoe het toegaat in andere landen. Oorzaak dat ze in hun buitenlandse politiek zoveel brokken maken. Voeg daarbij een enge opvatting van het christendom en dan blijkt de domheid van Penny Nance geen intelligente domheid, maar gelovige domheid te zijn. Hoe dan ook is het een prestatie van deze postmodernistische conservatieve christenen om zoveel onzin bij elkaar te sprokkelen en de logica zoveel geweld aan te doen. Mogelijk in het land van onbegrensde onmogelijkheden.

Foto: Banner ‘National Day of Reason‘, 3 mei 2013.

Lars Vilks krijgt steun in Kopenhagen. Ook in Nederland?

Update 14 februari 2015: De Deense politie bevestigt dat in Kopenhagen een 40-jarige persoon is overleden als gevolg van een aanslag van buiten op een bijeenkomst waaraan Lars Vilks deelnam. Het ging over de islam en de vrijheid van meningsuiting naar aanleiding van de aanslag in Parijs op het tijdschrift Charlie Hebdo. De Franse ambassadeur in Denemarken François Zimeray was een van de sprekers. Twee verdachten zijn voortvluchtig. Het vermoeden bestaat dat ze binnen  wilden komen om te moorden, maar dat dit door de bewaking voorkomen werd. Drie agenten zijn gewond. 

Zoals Jaleh Tavakoli zegt, het is gewoonweg gruwelijk dat in Europese democratische samenlevingen iemand zich niet vrij uit kan spreken. Dat een kunstenaar bedreigd wordt omdat-ie een tekening maakt van de profeet Mohammed als ‘rotonde hond’. De Zweedse kunsthistoricus, kunstenaar en islamcriticus Lars Vilks bezoekt het Deense Kopenhagen. Mede om hem uit zijn isolement te halen. Farshad Kholgi raakt de kern met zijn vraag hoe de zwijgende meerderheid antwoordt op mensen met totalitaire neigingen: door wegkijken of door protest? Een retorische vraag. De schande van Europa is dat intolerante moslims te veel ruimte krijgen om kunstenaars, cartoonisten, politici en opinieleiders blijvend te kunnen bedreigen. Los van het lastig op te lossen veiligheidsaspect ontbreekt in de publieke opinie de afwijzing dat dit soort bedreiging onacceptabel is.

Het Lars Vilks Committee werd in november 2012 opgericht. Sinds Vilks in 2007 Mohammed als ‘rotonde hond’ tekende wordt-ie bedreigd en moet 24 uur per dag bewaakt worden door de politie. Het Lars Vilks Comittee steunt Vilks recht op vrijheid van meningsuiting. De vrijheid die ten grond ligt aan onze andere rechten en vrijheden. Daarom is het belangrijk dat intolerantie het niet wint. Maar de vrijheid wel. Los van zijn kunst, zijn politieke kleur, zijn beweegredenen en zijn persoon verdient Vilks onze ondubbelzinnige steun.

Er is hoop. Religieuze leiders in Malmö besloten zich niet druk te maken over een komende tentoonstelling met werk van Vilks. Ze zeggen dat mensen zich niet op de kast moeten laten jagen. De sociaal-democratische burgemeester van Malmö Ilmar Reepalu begrijpt zijn rol echter niet. Hij liet zich verleiden tot de uitspraak dat Vilks politieke doelen nastreeft met z’n kunst en hoopt dat niemand de galerie bezoekt. Reepalu toont het eigenbelang en de kortzichtigheid van politici aan die kunstenaars in de steek laten als deze anders denken.

Foto: Mehdi-Georges Lahlou, Koranprojectie, 2010. In navolging van Ayaan Hirsi Ali’s Submission wordt een korantekst geprojecteerd op z’n lichaam. Hij is het enfant terrible van een kunst die niet bestaat. Maar hij doet z’n best deze uit te vinden. Doorgeplaatst op blog Lars Vilks. 

Zweedse Democraten verbinden zich aan het anti-islamisme

De Zweedse Democraten liggen onder vuur. Zoals er bij Zweden steeds meer vraagtekens zijn te plaatsen. In een schijnheilige omgeving komen racistische schandalen hard aan. Sinds eind 2010 is Zweden de gebeten hond naar aanleiding van de verwikkelingen rond Julian Assange. Hij is nog steeds niet officieel aangeklaagd door de Zweedse aanklager, maar werd in 2010 op verzoek van de Zweden wel op een Interpol-lijst gezet die hem in zijn bewegingsvrijheid beperkte. Volgens critici danst Zweden naar de pijpen van de Amerikanen. Kritiek ontbreekt. Zweden wordt gekarakteriseerd als de eendenvijver, de in zichzelf gekeerde duck pond.

Nu is er het bericht dat 6.000 leden van de rechtse Democratische partij deze maand een anti-islam krant ontvangen. Het gaat om Dispatch International waarin Sam Solomon geciteerd wordt met de uitspraak dat de oproep tot gebed aan de moslims als dreiging moet worden gezien. Ook de als getuige in het Wilders-proces bekende Nederlandse islamcriticus Hans Jansen wordt geciteerd. De Dispatch is gelieerd aan de Free Press Society waarvoor Geert Wilders vorige maand in Malmö nog een toespraak hield. Dispatch International is zelfs een petitie gestart tegen de oproep tot gebed voor moslims in Botkyrka. Al 5.465 mensen tekenden.

Leidt dit tot de conclusie dat de Zweedse Democraten in hetzelfde vaarwater als Geert Wilders, Hans Jansen en andere islamcritici terecht zijn gekomen? Hoofdredacteur Richard Jomshof van de partijkrant SD-Kuriren verklaart dat er vele persoonlijke en ideologische raakvlakken zijn tussen de Zweedse Democratische partij en de Free Press Society. Maar Jomshof ziet de verzending aan de 6.000 leden van de Dispatch International niet in tegenspraak met het zero tolerance beleid dat de Zweedse Democraten recent ingevoerd hebben. Juist om de schandalen in te dammen. En voegt Jomshof toe: ‘Niet alle moslims zijn van hetzelfde ras’. Mooi gesnaterd.

Foto: Stockholm in de winter.

Lars Vilks is islamkritisch, maar niet anti-islam

Waarom noemt in een kop RTL de Zweedse kunstenaar en kunsthistoricus Lars Vilks dapper een anti-islamkunstenaar? Want dat is-ie niet. Hij is meer dan dat: kritisch naar alles en iedereen. En met name naar het gesloten karakter van religie. Zoals de cartoon van Jezus als pedofiel aantoont. Maar bekend werd-ie door een cartoon van Mohammed als hond. Juist vanwege de heftige reacties. Vilks heeft zelfs zijn eigen land Ladonia opgericht. RTL stapt ondoordacht in de valkuil om religiekritiek dat niet het bestaan van religie, maar het functioneren van religie aan de orde stelt, te verwarren met anti-religie. Da’s iets volstrekt anders.

Aanleiding is een bericht over de van sloophout gemaakte sculptuur Nimis in het afgelegen natuurreservaat Kullaberg in Zuid-Zweden die door onbekenden omgebouwd is tot minaret. Vijf maal per dag klinkt er nu de oproep tot gebed. Voor de meeuwen en konijnen. Over de plaatsing van Nimis in een natuurgebied voerde Vilks strijd met de overheid. Hij mobiliseerde buitenlandse kunstbroeders. Eerst werd Nimis verkocht aan de Duitse kunstenaar Joseph Beuys en het is nu eigendom van de Frans-Bulgaarse ‘inpakkunstenaar’ Christo.

Lars Vilks laat in een reactie weten het best te vinden dat zijn beeld een minaret wordt. Logisch, want als kunsthistoricus volgt-ie het idee van institutionalisme. Dat er grofweg op neerkomt dat omstandigheden de inhoud bepalen. De Zweedse kunstenaar neemt het leven zoals het is zonder bij de pakken neer te zitten. In de tussentijd is-ie een kritische geest die openheid zoekt en geslotenheid bestrijdt. In zijn openheid is-ie islamkritisch, maar niet anti-islam. Dat zou de deur dichtdoen die hij open wil wrikken. Jammer dat media als RTL de nuance missen, en een verkeerd beeld ophangen van zowel religiekritiek als objectieve berichtgeving.

Foto 1: Lars Vilks, 2007. Een pedofiele Jezus. Nou ja, who cares? (En pedofil Jesus. Tja, vem bryr sig?)

Foto 2: Lars Vilks, Rotonde hond Mohammed, 2007

Foto 2: Nimis, 1980- © Photo Peter Bøttger.