Annexatie van andersdenkenden door christenen is tactiek die uit de tijd is. Wooley verklaart de bijbel tot een boek voor iedereen

Daar gaan we weer. Een citaat: ‘The Bible is not a ‘religious’ document, just for Christians or just for ‘religious’ life; it’s a book for everyone.’ Aldus Paul Wooley van de Bible Society in een artikel in The Guardian. Aanleiding is de weigering van bioscoopketen Empire Cinemas om bovenstaande reclamefilm in haar theaters te vertonen omdat het religieuze of politieke reclame niet accepteert. Onderwerp is het einde van de Eerste Wereldoorlog 100 jaar geleden en het feit dat de persoonlijke standaarduitrusting van Britse militairen een bijbel bevatte.

Annexatie van zogenaamde andersdenkenden is een terugkerende onhebbelijke karaktertrek en politieke handelwijze van christenen. Trouwens in algemene zin van religieuze organisaties als ze in een samenleving dominant zijn. Zo proberen ze hun krimpende organisatie groter te doen lijken dan die in werkelijkheid is. Wooley maakt het erg bont door de bijbel geen religieus boek te noemen dat door ‘God’ is geïnspireerd om christenen te inspireren. Hij verbreedt het tot een boek voor iedereen. De vraag of dat ook moslims, joden, atheïsten, humanisten, nihilisten, taoïsten, hindoes en boeddhisten betreft en wat ze dan wel aan de bijbel moeten ontlenen toont aan hoe wereldvreemd zijn claim is. Wooley is out of sync met de realiteit van 2018.

Wellicht was de Britse krijgsmacht in 1918 grotendeels christelijk geïnspireerd en probeerde de legerleiding de oorlog om psychologische redenen om te katten tot een Heilige Oorlog, maar 100 jaar later kan niet langer geloofwaardig worden verdedigd dat de bijbel en het gedachtengoed dat het representeert voor iedereen is. Een analyse van de steun voor de Britse christelijke kerken tijdens de Eerste Wereldoorlog wijst trouwens op een ontwikkeling weg van de bijbel. Door de voortslepende oorlog die zoveel slachtoffers eiste ontstond er bij bevolking en militairen ontgoocheling over de kerken omdat ze de oorlog niet hadden weten te voorkomen of verkorten. Er ontstond een zoektocht naar alternatieve vormen van spirituele expressie waarin de bijbel geen rol speelde. Dus Wooley vervalst niet alleen de realiteit van 2018, maar ook de geschiedenis van 1918.

In een respectvol en interessant debatje dat ik onlangs met Gerko Tempelman voerde bij een YouTube video van hem stel ik dat aspect van annexatie van andersdenkenden door gelovigen aan de orde. Ik verwoordde dat zo over gelovigen die de draagwijdte van ‘God’ uitbreiden naar degenen die zich niet laten inspireren door ‘God’: ‘Het groter maken van ‘God’ buiten hun geloof om is een kwestie van macht. Die willen ze ook uitoefenen over degenen die hun geloof niet delen. Dat is onrechtmatige inlijving. Maar ook een inlijving die steeds potsierlijker wordt in een samenleving waar de meerderheid zich niet door ‘God’ laat inspireren.

 

Advertenties

A-religieuze Trump krijgt steun tot op het laatst van zijn trouwe, witte christelijke achterban. Hekserij, verdoemenis en krachtmeting

President Donald Trump is in grote problemen. Zijn voormalige fixer Michael Cohen werkt samen met zijn tegenstanders, speciale aanklager Robert Mueller en de aanklagers in het zuidelijke district van New York. Het net sluit zich rond Trump die zich in het verleden te veel met criminelen omringde. Als in Shakespeare’s Hamlet worden de bijfiguren één voor één uit de weg geruimd en nadert het noodlot langzaam, maar onafwendbaar koning Trump. Volgens een van zijn advocaten Lanny Davis was de aanleiding voor Cohen om afstand van president Trump te nemen diens optreden naast Putin in Helsinki. Door velen werd dat als een beschamende uitverkoop van Amerikaanse belangen gezien. Trump heeft een nauwelijks afbrokkelende achterban die zo’n 35% van het electoraat uitmaakt. Hoewel hoger opgeleide conservatieve witte vrouwen uit de voorsteden bij bosjes weglopen. Maar de witte, mannelijke evangelicals blijven Trump voorlopig steunen. Ondanks het feit dat Trump nauwelijks christen, Republikein of moreel hoogstand genoemd kan worden.

Dominee John A. Kilpatrick uit Alabama roept zijn gemeente op om voor Trump te blijven bidden. Maar hij roept ook op om te vechten. In zijn gepopulariseerde, emotionele en commerciële opvatting van het christendom sprak Kilpatrick afgelopen zondag in een preek in Bijbelse termen namens de God van Alabama: ‘Vertel de kerk dat tot nu toe Trump met Ahab te maken heeft gehad. Maar Izebel neemt zich op om uit de schaduw te stappen.’ Dat is wat de Heer tegen mij zei. Hij zei: “Bid nu voor hem, omdat hij zei dat er een verschuiving zou zijn, en de Diepe Staat op het punt staat zich te manifesteren, en het zal een krachtmeting worden zoals je niet kunt geloven.’ Dus, ik kom naar je als een profeet, als een man van God, en ik zeg je, het is tijd om voor de president te bidden.’ Het wordt volgens Kilpatrick ‘een krachtmeting die je niet kunt geloven’. Trump gaat onafwendbaar ten onder, maar niet zonder slag of strijd. Het kan een smerige politieke doodstrijd worden. Trumps trouwste supporters maken zich op voor de strijd. Ze claimen God aan hun kant te hebben en zo een kans te maken. Of ze dat ook echt geloven valt te bezien, maar ze doen nu net alsof.

Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Alabama pastor asks church to pray for Trump, against witchcraft attacking him’. AL.com, 22 augustus 2018.

‘Het pure evangelie op de platte aarde’ zegt het bestaan van God te bewijzen. De paradoxen van mensenwerk en Gods zelfbeschikking

Gelovigen die zich laten inspireren door een specifiek geloof en daar meer mee willen dan inspiratie alleen hebben het lastig. Want al gauw claimen ze te weten wat of wie de God van hun godsdienst is en wat de zin en het plan van God is. Dat ze hiermee God van de troon stoten en ze zich in Gods plaats stellen nemen ze op de koop toe. Als ze al beseffen waar ze mee bezig zijn. Het is van tweeën een. Of de God van de specifieke godsdienst blaast de gelovige bezieling in of de gelovige blaast God bezieling in. De paradox is dat in dat laatste geval de God van die godsdienst wezenlijk niets verschilt van de God van de progressieve theoloog Harry Kuitert die zei: ‘Alle spreken over Boven komt van beneden, ook het spreken dat beweert van Boven te komen’. Ofwel, de doorgaans conservatief-orthodoxe gelovigen en de progressieve gelovigen zitten op dezelfde lijn als ze van hun God mensenwerk maken, die God zelf construeren en zich in Gods plaats stellen.

De mensen achter het YouTube-kanaal ‘Het pure evangelie op de platte aarde’ zijn Jouke Elsinga en Willibrordus van der Weide. Ze geloven dat de aarde plat is en proberen dat aan de hand van bijbelteksten te bewijzen. Vooral bijbeltekst Jesaja 40:22 staat hierbij centraal waar ze steeds weer naar verwijzen. Elsinga en Van der Weide zijn geen theologen, maar religieuze activisten. Ze roepen onder atheïsten en andere gelovigen veel weerstand op en hun betogen worden als onzin afgedaan, zoals bijvoorbeeld hier of hier. Feit is dat de critici van Elsinga en Van der Weide evenmin theologen zijn en er zo een debat tussen amateurs ontstaat. Bovenstaande video verduidelijkt dat zaaien van verwarring het stijlmiddel van de platte aarde-gelovigen is. Elsinga claimt het bewijs van God te kunnen leveren, maar valt zichzelf vervolgens met afleidingen in de rede.

Op een zelfzuchtige manier spreken namens God is een aantrekkelijk tijdverdrijf en verdienmodel vol luister dat in de eigen religieuze kring aanzien kan opleveren, maar per definitie de geloofwaardigheid van de godsdienst niet dient. Dat is de tweede paradox naast het idee dat  progressieve en orthodoxe gelovigen die namens God claimen te spreken allebei God als mensenwerk en menselijke constructie beschouwen. Dat is het verschijnsel dat gelovigen die de opzet hebben om het aanzien van God te vergroten door namens God te regelen en te oordelen, ze die God kleiner maken door inbreuk te maken op Gods zelfbeschikking.

God, MAF, EO-serie ‘Bushpiloten’ en het verwijt van kolonialisme. Waarom zendt de publieke omroep christelijke propaganda uit?

Helpen om niet is MAF (Mission Aviation Fellowship) niet. MAF wil mensen en gemeenschappen transformeren door de liefde van Jezus Christus. Om dat te bereiken richt het zich op achterstandsgebieden. ‘Because many people living in remote places have never heard the Gospel’ zo zegt de MAF. Dat ziet het niet als voor- maar als nadeel. Hulp onder voorwaarden wordt zo een middel om mensen te evangeliseren. MAF is een christelijke zendingsorganisatie met het hoofdkantoor in Nampa, Verenigde Staten. MAF kent ook een Nederlandse afdeling die het vanwege de fondsenwerving uitschreeuwt: ‘MAF maakt hen bereikbaar voor Gods Liefde!’

Het beeld dat in publicaties van MAF doorsijpelt is dat mensen met een kleurtje niet voor zichzelf kunnen zorgen en geholpen worden door witte, Westerse (grotendeels) mannen op Bijbelse missie. De vraag wat de oorzaak van deze scheve verdeling van de rijkdom is en of religie daar wellicht medeschuldig aan is stelt MAF niet. MAF doet aan symptoombestrijding. Die zwarte mensen worden daar volgens de opvatting van MAF zo gelukkig van dat ze tegelijkertijd het evangelie omarmen. Het is volgens MAF namelijk de perfecte religieuze sandwichformule. In Nederland besteedt de EO in de serie Bushpiloten aandacht aan het werk van MAF.

In een televisierecensie van 15 juli 2018 heeft Trouw-recensente Maaike Bos weinig goeds over voor de intenties van MAF en de serie Bushpiloten. Ze legt uit dat de serie draait om ‘drie piloten die met hun gezin in Angola, Papoea en Suriname wonen om (medische) ondersteuning naar onbereikbare dorpjes te vliegen.’ Bos: ‘En die piloten zijn dat zo vol liefdevolle overtuiging. Maar dan denk ik weer aan de voice-over in het begin. “Ze gaan er heen om voor de MAF te vliegen én het woord van God te verspreiden. Jammer, dat fanatieke zendelingen-laagje plaatst mij persoonlijk weer op afstand. Goede daden verrichten maar in ruil daarvoor zieltjes winnen; het voelt zo koloniaal.’ Bos concludeert dat het niet deugt wat MAP doet: ‘Ik ben zo’n kijker die ‘het woord van God verspreiden onder inheemse mensen’ niet mooi en exotisch vindt, maar dwingend.’

Kolonialisme (of post-kolonialisme) is een politiek beladen term dat al snel naar een welles/nietes-debat leidt. Of MAF en de drie Bushpiloten die de EO in de tv-serie portretteert zich bezondigen aan kolonialisme valt te bezien. Dat MAF zich betuttelend, bevoogdend en paternalistisch opstelt leidt echter geen twijfel. Om Mao te parafraseren, MAF geeft de arme zwarte mensen geen hengel om zelf vis mee te (leren) vangen, maar een vis. Ook nog eens een christelijke vis die op vele niveau’s (fondsenwerving bij de christelijke achterban, suggestie van eigen voortreffelijkheid, christelijk imperialisme) dient om de eigen onmisbaarheid te kunnen blijven benadrukken. Dat de EO de serie Bushpiloten uitzendt op het publieke net NPO 2 geeft zeer te denken over de netcoördinator van de publieke omroep die toestemming geeft voor het uitzenden van religieuze propaganda.

Foto: Publiciteitsmateriaal (Foto’s Bushpiloten) van de EO bij de serie Bushpiloten.

Familiewaarden en scheiden van migrantenkinderen van ouders. Religie is voor politici wondermiddel dat rechtpraat wat krom is

Religie is het wondermiddel dat rechtpraat wat krom is. Daarom is religie zo aantrekkelijk voor machthebbers om zich op te beroepen. Het werkt altijd omdat de leerstellingen van religie niet falsifieerbaar zijn en daarom nooit verworpen kunnen worden. Politiek en religie is daarom een gouden combinatie, een win/win-situatie, een loterij zonder nieten. Daarom is het geen toeval dat autoritaire leiders in landen met een religieuze traditie zich die religie toe-eigenen. Het vergroot hun macht. Niemand weet of Schrödingers kat, God of een opperwezen zich werkelijk in een afgesloten ruimte bevindt, maar evenmin weet iemand dat het niet zo is.

Aanleiding is de scheiding van migrantenkinderen van hun ouders aan de Amerikaans-Mexicaanse grens. Dat gaat dus om families die uit elkaar worden gehaald. Soms gaat het om kleuters of baby’s van nog geen jaar oud die zonder hun moeder in detentiecentra terechtkomen. Stephanie Ruhle is in Texas bij het landelijke ‘Border Patrol processing center‘ in McAllen. Ze spreekt met religieuze leiders die Trumps immigratiebeleid goedkeuren. Vooral de witte, mannelijke evangelicals steunen Trump door dik en dun. Want Romeinen 13 zegt hun immers dat het wereldlijk gezag door God is ingesteld. Dat rechtvaardigt alles, ook het scheiden van kleine kinderen van hun ouders. Religie praat alles recht wat krom is. Dat wondermiddel voor het goedpraten van onrecht. In een rechtvaardige wereld zou dit soort religie per onmiddellijk verboden moeten worden.

Regering-Trump gaat niet voor scheiding van kerk en staat, maar wel voor de scheiding van immigrantenkinderen en hun ouders

In de VS is een debat losgebarsten over het scheiden van immigrantenfamilies aan de zuidelijke grens. Duizenden minderjarige kinderen, soms baby’s worden van hun ouders gescheiden en onder erbarmelijke omstandigheden in detentiecentra ondergebracht. Ook als de ouders aan de grens officieel asiel aangevraagd hebben. De infrastructuur mist voldoende zorg en sociale werkers en is niet berekend op zorgvuldige opvang.

Bovenstaande foto is iconisch, en vergelijkbaar met het 3-jarige jongetje Alan Kurdi die in 2015 dood op de Turkse kust aanspoelde en een rol speelde bij het debat over immigratie naar Europa. Nu gaat het om een 2-jaar oud Hondurees meisje die huilt terwijl haar moeder aan de Amerikaans-Mexicaanse grens gefouilleerd wordt. De scheiding gebeurt niet in het veld, maar in speciale centra, zoals het ‘Border Patrol processing center‘ in McAllen, Texas zoals verslaggever Jacob Soborof ter plekke constateert en tegen MSNBC’s Kasie Hunt vertelt. Nog maar sinds enige dagen laat de overheid onder druk van de media verslaggevers toe. Maar grenswachten zijn niet opgeleid om kinderen van ouders te scheiden en hebben hun reserves over dit beleid.

Er zijn twee belanghebbende partijen die door deze kwestie moeten vrezen voor hun geloofwaardigheid en gezag. Dat zijn de christelijke kerken en de Republikeinse partij. In minister van Justitie Jeff Sessions komen deze twee aspecten samen toen hij zich namens de regering-Trump en Trumps christelijke achterban beriep op de bijbel voor dit beleid  om kinderen van hun ouders te scheiden. Sessions gaat ermee voorbij aan de scheiding van kerk en staat. Het gaat om Romeinen 13 dat gaat over de onderwerping aan de overheid en zo begint: ‘Ieder mens moet zich onderwerpen aan de gezagsdragers die over hem gesteld zijn, want er is geen gezag dan van God, en de gezagsdragers die er zijn, zijn door God ingesteld’. Maar in de verzen 8-14 gaat het over liefde en wordt blindelingse onderwerping aan de overheid gerelativeerd, (10):’De liefde doet de naaste geen kwaad. Daarom is de liefde de vervulling van de wet.’ Voor Christian Headlines zetten Yonat Shimron en Emily McFarlan Miller in een overzicht het belang en de strekking van Romeinen 13 op een rijtje.

De kwestie verdeelt de VS en dan vooral de christelijke organisaties die door Sessions’ claim in de frontlinie van het debat zijn terechtgekomen. Vertegenwoordigers vinden dat ze niet kunnen zwijgen na zijn claim dat de bijbel de grond voor dit beleid is. Sommige evangelische hardliners verdedigen deze regeringsmaatregel door dik en dun, maar anderen veroordelen het als on-Amerikaans en onbarmhartig, en niet in lijn met de geest van de bijbel. Het splijt de christelijke gemeenschappen waarvan toch al gezegd wordt dat ze zich om politieke doeleinden overgeleverd hebben aan Trump. Dit debat splijt dit de meeste kerken in conservatieve en progressieve vleugels. Aan de meest kritische kant van het politieke spectrum worden zelfs verwijzingen gemaakt naar de vernietigingskampen van de nazi’s, zoals Birkenau waar ook kinderen van hun ouders werden gescheiden. Echter met andere doeleinden, zodat deze vergelijking mank gaat en weinig zinvol is.

Politiek probeerde Trump dit beleid dat niet in een wet is vastgelegd te gebruiken als wisselgeld voor de bouw van een muur aan de grens met Mexico. Een van zijn paradepaardjes uit de campagne. Minister Sessions positie is zwak omdat hij zich tot woede van Trump teruggetrokken, ofwel gewraakt (‘recused’) heeft uit het Rusland-onderzoek wat leidde tot de aanstelling van speciale aanklager Robert Mueller door onderminister Rod Rosenstein. Sessions stelt zich op het gebied van immigratie hard op. Maar deze wisseltruc waarmee Trump het congres onder druk probeerde te zetten dreigt nu te mislukken omdat de negatieve publiciteit op de Republikeinen terugslaat. Trump zal naar verwachting proberen afstand te nemen van zijn eigen harde immigratiebeleid vanwege de negatieve publiciteit en de hartverscheurende beelden van kinderen die van hun ouders gescheiden worden. Dit doet de wetgevers van de Republikeinse partij geen goed. Ze zijn al goeddeels verlamd en vertwijfeld, en durven op enkele uitzonderingen na (Senatoren McCain, Flake, Sasse, Collins, Corker) niet in te gaan tegen de golf van Trumpisme die door de partij spoelt en die vanbinnen uitholt.

Foto: ‘A two-year-old Honduran asylum seeker cries as her mother is searched and detained near the U.S.-Mexico border ( John Moore/Getty Images )

Gebazel op Stronglife: ‘Wanneer geeft God je antwoorden?’

De presentator zegt niet te weten wie God is, maar hij weet wel dat het een ‘hij’ is. Maar hoe weet hij dat de God van Nederland geen zij, transgender, het of wat dan ook is? De presentator zegt niet wat God is en niet wat God wel is. Dat brengt ons geen stap verder. God is geen gemiddelde helpdesk van een webwinkel. Zo’n ontwijkende opmerking voegt niets toe aan onze kennis. Het maakt duidelijk dat de presentator geen benul heeft waarover hij praat. Dat is aandoenlijk, maar ook treurig. Iemand die suggereert iets te weten, terwijl het duidelijk is dat hij er omheen praat omdat hij niets weet. Soms geeft God snel antwoord zegt de presentator uit eigen ervaring te weten. Oh ja, op welke vraag dan en op welke manier? Dat wordt allemaal niet duidelijk.

De presentator maakt zijn betoog er niet sterker op door naar een verhaal uit de Bijbel te verwijzen en dat als een soort bewijs op te voeren. Dat is echter niet geloofwaardig omdat het een cirkelredenering is. Die informatie is er vanuit een dogmatisch logica ingestopt zonder dat het onpartijdig en nuchter getoetst is.

De presentator maakt in deze video op geen enkele manier duidelijk wie God is en hoe God welomschreven antwoordt op vragen. Knap is dat hij meer dan anderhalve minuut volkletst zonder iets concreets te zeggen, maar onnozel is dat hij pretendeert iets belangrijks te zeggen terwijl hij overal omheen praat en een antwoord niet dichterbij brengt. De presentator neemt met zijn schijnwijsheid vooral afstand tot de serieuze theologie.