Robert Mueller is op één punt glashelder: Russische inmenging in de Amerikaanse verkiezingen gaat tot op de dag van vandaag door

De voormalige speciale aanklager Robert Mueller die de Russische inmenging in de verkiezingen onderzocht was in twee Huiscommissies waarvoor hij verscheen niet erg toeschietelijk. Hij hield op alle terreinen de boot af en nam niet de moeite zich te verdedigen tegen aanvallen van Republikeinen. Mueller is een Republikein.

Mueller was op één gebied duidelijk en ondubbelzinnig. Hij waarschuwde op vragen van verschillende ondervragers voor Russische inmenging in de verkiezingen en wist zeker dat die inmenging tot op de dag van vandaag doorgaat. Hij wees ook op de optie dat andere landen dit Russische voorbeeld van inmenging volgen.

Juist door zijn terughoudendheid op andere terreinen kwam de duidelijke uitspraak over Russische inmenging aan als een harde waarschuwing aan het Congres. De uitnodiging van Trump aan de Russen om zich te mengen in de Amerikaanse politiek is het grootse raadsel van Trumps presidentschap. The Hill bericht dat de Republikeinse senator Cindy Hyde-Smith namens haar partij twee wetten voor de veiligheid van verkiezingen en een cyberbeveiligingsmaatregel blokkeerde. De rol van de FBI en de Federal Election Commission zouden er bij buitenlandse inmenging mee versterkt worden. Senator Hyde-Smith lichtte haar weigering niet toe.

Advertenties

Lukt het de Democraten om Trump als landverrader en bedreiging voor de nationale veiligheid af te beelden?

Wat valt er na 29 maanden presidentschap nog meer over Trump te zeggen dan dat hij een fantast, leugenaar, opportunist, narcist en leeghoofd is? Hij is het allemaal en nu in het Witte Huis de volwassenen de kamer hebben verlaten en hij in zijn rol is gegroeid als president is zijn inbeelding (in dubbel opzicht: verwaandheid en fantasie) er alleen maar groter op geworden. Die diskwalificaties spelen op het gebied van voorbereiding op de functie en geestelijke gezondheid. Daarin faalt Trump zo grandioos dat een vergelijking met arrogante en sjoemelende bankiers die de overheid gijzelen in het oog springt: ‘too big to fail’. Trump lijkt zijn eigen idiotie te benadrukken met een continue stroom kletspraatjes als bewijs voor het feit dat hij onaanraakbaar is.

In dit verband is de kanttekening veelzeggend over speciale aanklager Robert Mueller dat hij achteraf toch geen Eliot Ness bleek te zijn die gangster Al Capone succesvol vervolgde. Aanklager Mueller beet niet door en was te netjes als principiële wetsdienaar die niet door het bedrog, de leugens en machinaties van Trump heen wilde breken. Deze profilering van president Trump speelt op het terrein van beeldvorming en misleiding. De president stapelt als afleiding de ene leugen op de andere leugen om zowel een betrekkelijkheid van de waarheid te introduceren als niet vastgepind te worden op zijn fouten en zijn gebrek aan concreet beleid.

Maar er is ook de nationale veiligheid en daar wordt het serieus. Dat gaat over de inmenging van buitenlandse machten in het electorale proces en de reactie van de VS daarop. Dat raakt aan de de soevereiniteit en de integriteit van de democratie, en het vermogen van de Amerikaanse politiek om autonoom te handelen. In de publieksversie van het verslag van het Mueller-onderzoek bleef het aspect van contraspionage buiten beeld. De focus in onderzoek en rapport leek te liggen op het crimineel handelen van Trump en zijn medewerkers.

Het is een raadsel waarom dat aspect van counterintelligence door Mueller niet uitgeplozen zou zijn in het bijna twee jaar lange onderzoek. De New York Times formuleerde dat op 19 april 2019 zo: ‘Maar een contraspionageonderzoek kan nog iets belangrijkers opleveren: een beoordeling door de inlichtingendiensten hoe waarschijnlijk het is dat iemand – in dit geval de president – handelt, bewust of onbewust, onder invloed van of in samenwerking met een buitenlandse macht.’ De suggestie is geopperd dat er in enige vorm van een bijlage of een tweede rapport een geheime versie van het Mueller-rapport bestaat over de contraspionage. Logischerwijze is het gebruikelijk dat dit type onderzoek geheim wordt gehouden om buitenlandse machten niet wijzer te maken. Maar het kan ook dat dit deel van het onderzoek door Mueller nooit is uitgevoerd.

De Huiscommissie Inlichtingen met voorzitter Adam Schiff hield woensdag 12 juni een hoorzitting over de contraspionage implicaties van het Mueller-rapport. De Democraten proberen dit onderwerp met weinig succes in de schijnwerpers te zetten nadat ze de publiciteitsslag om het Mueller-rapport door de bizarre interventie van Justitieminister Barr hebben verloren. Mueller zelf is afwijzend om te getuigen en heeft gezegd als hij daar met een dagvaarding toe gedwongen wordt hij niet meer zal vertellen dan in zijn rapport staat. In de publieksversie wel te verstaan. ABC News’ George Stephanopoulos vraagt in gesprek met Trump of hij contact zou opnemen met de FBI als een buitenlandse macht hem zou benaderen met belastende informatie over een opponent. Dat is wettelijk verplicht. Trump laat dat in het midden en praat erom heen. Dat is hem op het verwijt komen staan dat hij een verrader is. Senator Kamala Harris die de gedoodverfde kandidaat voor vicepresident is op de ticket van Joe Biden, noemt Trump in een tweet nog net geen verrader, maar het scheelt niet veel. Trump als idioot en leeghoofd is niet langer interessant. Trump de landverrader is de nieuwe focus.

Foto: Tweet van Senator Kamala Harris, 13 juni 2019.

Lek in The New York Times van Mueller-team: Mueller-rapport over Trump schadelijker dan Barr-samenvatting doet uitkomen

Een artikel in The New York Times zet druk op minister van Justitie William Barr om het Mueller-rapport snel openbaar te maken. Hij wordt ervan beschuldigd politieke redenen zwaarder te laten wegen, te weten de bescherming van president Trump, dan het landsbelang en het volgen van de juiste procedures die passen bij een functionerende rechtsstaat. Barr wordt verweten te mild te zijn geweest voor Trump. Hij stuurde op 24 maart een brief (‘Barr-samenvatting’) naar het Congres waarvan de objectiviteit werd betwijfeld. Hij zou zijn interpretatie van het Mueller-rapport hebben gegeven.

Het lek komt uit het team van Mueller. Dat is van de ene kant opmerkelijk omdat dit voor het eerst is sinds het Mueller-onderzoek begon in mei 2017, maar werd van de andere kant verwacht. De jurist en het voormalige lid van het Watergate team dat president Nixon aanklaagde Nick Akerman legt dit in gesprek met Chris Hayes uit. Het artikel zegt dat ‘sommige onderzoekers van Robert S. Mueller III hebben verteld dat William Barr de bevindingen van hun onderzoek niet adequaat heeft weergegeven en dat zij verontrustender waren voor president Trump dan de heer Barr aangaf’. De onderzoekers zouden hierover ‘sudderend gefrustreerd’ zijn.

Toch leek in de publiciteit de Barr-samenvatting te werken, want vele media gingen uitsluitend af op wat Barr in zijn samenvatting schreef. Zowel correspondenten als in hun kielzog analisten en columnisten gingen hierin mee zonder dat ze het Mueller-rapport onder ogen hadden gehad. Ik uitte in commentaren van 24, 25, 27 en 30 maart kritiek op de verslaggeving van de Amerikaanse en Nederlandse media en had onder meer per e-mail een uitgebreide uitwisseling met de ombudsman van NRC over deze kwestie. In een commentaar van 1 april vatte ik mijn kritiek op de media samen. Mijn conclusie was dat ze er ziende blind ingestonken waren.

De kritiek van de onderzoekers uit het Mueller-team gaat in op vele aspecten. Zo had het Mueller-team zelf samenvattingen van het rapport aangeleverd die Barr echter niet gebruikte. De reden die functionarissen van het ministerie van Justitie aanvoeren om die samenvattingen niet te gebruiken is dat ze gevoelige informatie zouden bevatten. Maar dat gaat voorbij aan het strijdpunt tussen de Democraten in het Huis en Barr over de openbaarmaking van het Mueller-rapport. De Democraten vragen om een ongecensureerde versie voor vertrouwelijk gebruik in het Congres –inclusief alle onderliggende documenten– en een opgeschoonde publieksversie. Ter herinnering, pas in 2011 werd aan het publiek het Watergate-dossier uit 1974 vrijgegeven.

In het artikel van The New York Times wordt in verschillende passages gerefereerd aan voormalig FBI-directeur James Comey die tegen het eind van de campagne van 2016 in een persconferentie bekendmaakte dat er een onderzoek liep naar de Democratische presidentskandidaat Hillary Clinton. Later liet Comey weten dat Clinton was vrijgepleit. Uit statistische data van Nate Silver blijkt dat Comey’s interventie waarschijnlijk beslissend was en Clinton het presidentschap kostte. Het verwijt aan Comey is dat hij nooit op die manier politiek had mogen bedrijven. Overheidsdiensten als de FBI moeten geen politiek bedrijven. Dat is de rode lijn die Mueller en Barr terughoudend en huiverig maakt. Zij willen geen politiek bedrijven en hun mandaat overschrijden. Maar het is ook een rode lijn waarachter ze zich kunnen verschuilen om afwijkend van hun opdracht te handelen. De persoonlijke dimensie van dit verhaal is dat Mueller en Barr vrienden zijn.

De geschiedenis zal uitwijzen of Mueller en Barr te voortvarend of te terughoudend waren, en in welke gevallen ze dat waren. President Trump lijkt in elk geval het gewicht van correct grondwettelijk handelen niet te voelen. Hij is sinds de Barr-samenvatting van 24 maart met zijn waterdragers al anderhalve week op Twitter en op bijeenkomsten fel in de aanval op Democraten in het Huis als Adam Schiff en claimt dat hij is vrijgepleit van de beschuldiging van samenzwering en obstructie door Barr. Maar tegelijk is hij teruggekomen op zijn mening om het Mueller-rapport vrij te geven. Het lek uit de boezem van het Mueller-onderzoek in The New York Times is de logische reactie op Trumps desinformatie. Trumps velddag lijkt voorbij. De waarheid wacht.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Some on Mueller’s Team Say Report Was More Damaging Than Barr Revealed’ van Nicholas Fandos, Michael Schmidt en Mark Mazzetti in The New York Times, 3 april 2019.

Zwaartepunt in onderzoek naar Trump verschuift naar Huis van Afgevaardigden

Rachel Maddow gaat in de aflevering van haar show van 6 februari 2019 in op de onderzoeken naar president Trump door het Huis van Afgevaardigden. Als gevolg van de tussentijdse verkiezingen in november 2018 heeft het Huis sinds begin januari in het 116de congres (tot 3 januari 2021) een Democratische meerderheid. Dat houdt in dat Democraten de komende twee jaar alle commissies voorzitten en de agenda en werkwijze daarvan bepalen. Ze gaan er zoals aangekondigd met gestrekt been in. Mede in reactie op de Republikeinen die in het 115de congres de onderzoeken naar Trump traineerden of zelfs geheel blokkeerden. In de Senaat was de samenwerking minder partijpolitiek. Namen van voorzitters van de Huiscommissies die belangrijk zijn voor de onderzoeken zullen komende jaren herhaaldelijk in het nieuws klinken: Adam Schiff (Intelligence), Elijah Cummings (Oversight and Reform), Maxine Waters (Financial Services) en Jerrold Nadler (Judiciary).

Risico dat de Democraten lopen is dat ze zich te partijpolitiek opstellen door te vroeg in te zetten op Trumps impeachment en daardoor hun geloofwaardigheid verliezen, zodat dat Trump en zijn medestanders het excuus geeft om het onderzoek tegen te werken. Dat stoot gematigde Republikeinse Senatoren af die nodig zijn omdat de Senaat een impeachment-proces uitvoert. De verwachting is dat de voorzitter van het Huis Nancy Pelosi de rode lijn bewaakt en heethoofden in haar partij in lijn brengt met een strategie waarin de feiten voor zichzelf spreken en een impeachment daar uit volgt. Dat betreft niet alleen de nieuw gekozen progressieven als Alexandria Ocasio-Cortez, maar ook een oudgediende als Maxine Waters die fel van leer kan trekken. Adam Schiff en Jerrold Nadler staan bekend als bedachtzaam. Ze bereiken stapsgewijs hun doel.

Trump laat in tweets of via sycofanten als waarnemend Justitieminister Matthew Whitaker of zijn juridische straatvechter in de publieke opinie Rudy Giuliani herhaaldelijk weten dat het onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller op het punt staat afgerond te worden. Niets is minder waar, maar ook niets is minder relevant. Want zoals Rachel Maddow uitlegt hebben de onderzoeken van de Huiscommissies een bredere strekking dan Muellers onderzoek. Ze kunnen in zekere zin als voortzetting en verdieping van Mueller beschouwd worden. Deze onderzoeken nemen ook deels de politieke druk op Mueller weg. Dat ontneemt ook de betekenis aan de steeds weer opspelende vraag of de resultaten van Muellers onderzoek openbaar moeten worden gemaakt. Daarnaast zijn er overigens nog meer aan Trump gerelateerde onderzoeken, zoals door het Southern District of New York. Bijvoorbeeld naar de aan de Kremlin gelieerde Russische advocate Natalja Veselnitskaja.

.

Trump publiceert memo. Ondanks bezwaren van inlichtingendiensten en Democraten

De memo is vrijgegeven door president Trump, in weerwil van het uitzonderlijke verzoek van de FBI om dat niet te doen in verband met het vertrouwelijke karakter ervan. Het draait om het zogenaamde Steele-dossier van de Britse spion die zegt dat hij ‘wanhopig was dat Trump president werd en er gepassioneerd over was dat hij geen president was’. Dat is volgens de Republikeinen de kern ervan waarmee ze willen aantonen dat het onderzoek van de FBI gebaseerd was op anti-Trump sentimenten. Maar Steele was als Brit niet zozeer een partijpolitieke tegenstander van Trump. Hij had als Rusland-specialist het sterke vermoeden dat Donald Trump ‘gerund’ wordt door het Kremlin en het daarom vanwege de nationale veiligheid van de VS niet gewenst was dat hij president werd. Overigens was het Rusland-onderzoek al gestart voordat Steele via het FISA-verzoek in beeld kwam bij de FBI. Paragraaf 5 maakt dat duidelijk en ontkracht de Republikeinse claim dat het Rusland-onderzoek gekleurd is. Daarnaast zijn alle verantwoordelijke functionarissen Republikeins.

Democraten noemen de memo een nothingburger of dud dat niet het effect heeft dat Trump, Devin Nunes en Republikeinse hardliners in het Huis voor ogen hebben. Als het al een slimme actie was die door meer werd ingegeven dan wanhoop. Toch heeft Trump even verwarring weten te zaaien. Maar hij heeft ook de FBI en het ministerie van Justitie tegen de haren ingestreken en tegenkrachten gemobiliseerd. Dat is zonder precedent.

Het valt niet makkelijk in te zien dat de publicatie ervan Trump enig respijt geeft om zich te ontworstelen aan het onderzoek van speciale aanklager Robert Mueller. Zelfs als Mueller via een bijltjesdag op het ministerie van Justitie ontslagen wordt, dan wachten Trump en zijn omgeving aanklachten op staatsniveau. Bijvoorbeeld in de staat New York. De memo is een wanhoopsoffensief waarmee Trump zijn laatste reserves verbruikt.

Foto: Tweet van James Comey, 2 februari 2018.

Ontspoord interview met Amy Goodman (‘Democracy Now’) bevestigt het politieke isolement van Julian Assange

In een interview met journaliste Amy Goodman valt Wikileaks’ hoofdredacteur Julian Assange door de mand. Goodman begint met hem te vragen naar zijn mening over recente ontwikkelingen en de verklaringen van techbedrijven die duiden op Russische inmenging op sociale media in de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2016. Met verwijzing naar de heksenjacht op communisten in de jaren ’50 antwoordt Assange dat de beschuldigingen getuigen van ‘Neo-McCarthyisme’ en neemt hij het ‘Trump-regime‘ in bescherming. De beschuldigingen brengt hij terug tot anti-Russische hysterie. Dat is exact de strategie die zowel het Kremlin als president Trump ook als antwoord geven op de beschuldigingen van Russische inmenging. Die is overigens nog steeds in onderzoek door commissies in het congres en speciale aanklager Bob Mueller.

Het interview begint van de rails te lopen als Goodman vraagt naar de Trump-getrouwe Roger Stone en Assange antwoordt dat de Amerikaanse politieke cultuur krankzinnig is geworden en Stone geen achterdeurtje (‘back channel’) met de Russen had. Dat via Wikileaks zou lopen. Als Goodman een fragment vertoont met de Democratische afgevaardigde Adam Schiff over Stone’s beweringen beweert Assange dat Schiff liegt. Een merkwaardig antwoord omdat Schiff in het fragment Stone’s beweringen herhaalt. Dan ontspoort het interview definitief als Assange weigert antwoord op de vraag te geven wie de tussenpersoon tussen Stone en hem was. Assange kiest de aanval en beschuldigt Democracy Now! ervan om de valse beschuldigingen over te nemen (‘buying into it’) en deel van de krankzinnige politieke cultuur van de VS te zijn. Goodman antwoordt daarop dat ze het nieuws verslaat en aan journalistiek doet. Daarop begint Assange zonder antwoord op Goodmans vragen te geven zonder enige aanleiding over Catalonië wat totaal niets met het gesprek te maken heeft.

Wat de ontsporing van dit controversiële interview des te opmerkelijker maakt is dat het progressieve Democracy Now! altijd de kant van underdogs, de tegenmacht of dissidenten als Edward Snowden of Julian Assange heeft gekozen. Maar nu Assange journalistieke vragen worden gesteld die hij niet wil of kan beantwoorden lijkt door hem de liefde niet langer beantwoord te worden. Hij bevestigt zijn eigen politieke isolement door Amy Goodman aan te vallen en haar te verwijten partij te kiezen. Goodman weerlegt dat: ‘Presenting the news is having you respond to what he’s saying because you are at the center of this’.

Geruchten dat Trump speciale aanklager Mueller wil ontslaan

Het wordt steeds bizarder in het Witte Huis. Er heerst hoogspanning, chaos en paniek vanwege het Rusland-onderzoek. Trumps inspanningen om het in de doofpot te schuiven beschadigen hem publicitair en politiek steeds meer. Dit geeft aan hoe hoog de inzet is en hoe ernstig de overtredingen zijn die verborgen moeten blijven. Trump valt met grove middelen de onderzoekers aan. Vorige maand ontsloeg hij FBI-directeur James Comey, nu lijkt speciale aanklager Robert Mueller aan de beurt voor ontslag. Aldus de geruchten in de media die de Trump-getrouwe Newt Gingrich gisteren naar buiten bracht. Trump speculeert erop dat Republikeinen in het congres hem blijven steunen. Maar de steun van Trump in het land brokkelt steeds verder af. Ook onder zijn trouwe achterban. Het presidentschap van Trump wordt zo een ramp. Er komt geen concreet beleid uit zijn handen. En een president die zich gedraagt als een 5-jarig kind en een constitutionele analfabeet is kan het nooit winnen van de beste procureurs en onderzoekers die in Bob Muellers team verzameld zijn.