Oekraïne: Rusland verantwoordelijk voor doden Marioepol. Dus?

Een klein gedachtenexperiment met een experimentele vraagstelling. Wat zou de internationale reactie zijn als het Duitse leger Delfzijl beschoot en er 30 doden onder de burgerbevolking vielen? Of wat zou de reactie zijn als het Belgische leger Terneuzen beschoot en daarbij 30 burgerdoden vielen? Of wat zou de reactie zijn als het Duitse leger de Russische enclave Kaliningrad beschoot met 30 burgerdoden tot gevolg ‘ter legitimatie‘ om het voormalig Duits territorium Königsberg op te eisen? Wat zou de internationale reactie zijn?

Het Engelse slang dat bij zo’n daad past is ‘berserk’ (ook: bezerk) dat afgeleid is van het woord Berserker.  De benaming voor de Noorse krijgers die in berenvellen gehuld of met bloot bovenlijf met woede in de ogen ten strijde trokken. Geholpen door hallucinogene middelen zoals Vliegenzwam waardoor ze tijdens de strijd pijn of vermoeidheid niet voelden. Wikipedia: ‘Ze wonden zich op tot een staat van extase; in deze staat waren ze formidabele krijgers en schijnbaar ongevoelig voor pijn.’ De noties zijn het verliezen van zelfbeheersing, extase en doodsverachting. Niks nieuws onder de zon voor wie een vergelijking maakt met ISIS of Oekraïne.

Wat is de internationale reactie op de beschieting met raketten van Russische makelij van de Oekraïense havenstad Marioepol met 30 doden onder de burgerbevolking? VN-chef Ban Ki-moon heeft de aanval scherp veroordeeld en ziet er een schending in van het internationaal humanitair recht. Tevens veroordeelde hij de pro-Russische rebellen voor hun eenzijdige terugtrekking uit de wapenstilstand en vooral hun provocerende uitspraken over verder te claimen grondgebied. Wat als het niet de pro-Russische rebellen (ook separatisten genoemd) zijn die de 30 doden van Marioepol op hun geweten hebben, maar het Russische leger, dus de machthebbers in het Kremlin die de opdracht gaven? Is dan de reactie anders? En waarom zou dat dan zijn?

De OVSE beantwoordde in een spot rapport de schuldvraag: ‘According to the impact analysis, the Grad rockets originated from a north-easterly direction, in the area of Oktyabr (19 km north-east of Olimpiiska Street), and the Uragan rockets from an easterly direction, in the area of Zaichenko (15 km east of Olimpiiska Street), both controlled by the “Donetsk People’s Republic” (“DPR”).’ Wat nog niet de vraag beantwoordt wie de beschietingen heeft uitgevoerd, de pro-Russen, het Russische leger of gecombineerde eenheden?

De Oekraïense inlichtingendienst SBU meent bewijzen te hebben van directe Russische betrokkenheid die aantonen dat de beschieting van Marieoepol niet door pro-Russische rebellen, maar door een artillerie-eenheid van het Russische leger is uitgevoerd. Een inwoner van Marioepol Valery Kirsanov die als Russische huurling werkt zou bekend hebben de coordinaten van een Oekraïens checkpoint aan een Russische officier met de bijnaam ‘Pepel’ te hebben doorgegeven. De Russische artillerie zou het checkpoint op een kilometer gemist hebben. De Oekraïense inlichtingendienst probeert met onderschepte telefoongesprekken de schuld van de Russen aan te tonen. Uit de internationale reacties, zoals de aanscherping van de sancties zullen de komende week twee dingen duidelijk worden: hoe hard de bewijzen van directe Russische betrokkenheid zijn en hoe zwaar Westerse landen de schending van het internationaal recht door Rusland willen laten wegen.

Foto: Bronsplaat uit de Vendel-tijd (550-790) met Noorse krijgers.

Petitie voor zelfbeschikkingsrecht Papoea’s. Ons treft de schande

Zaterdag was er een merkwaardig incident met een kleine zwarte vrouw op het Haagse Malieveld. De plek van de Zwarte Piet-demonstratie. Fotojournalist Gerrit de Heus beschrijft het op z’n blog: ‘Trots steekt ze een vlag in de lucht, de vlag van West-Papoea waar haar roots liggen, de vlag die verboden is in Indonesië. Ze demonstreert tegen Indonesië dat West-Papoea annexeerde. “Sinds dat conflict zijn er 400.000 Papoea’s vermoord“. En ze demonstreert tegen de Verenigde Naties, de organisatie die er niets tegen doet.’ En: ‘Als een klein groepje Zwarte Piet-sympathisanten de vrouw met de vlag ziet, slaat de stemming om. De groep loopt dreigend op haar af en sluit haar in. Een blonde vrouw met zwart geschminkt gezicht begint meteen te schreeuwen: “Dus jij bent tegen Zwarte Piet? Rot dan lekker op naar je eigen land!”‘

Deze racisten zijn te dom om te begrijpen dat de zwarte vrouw niet voor Zwarte Piet maar ook tegen de VN demonstreert. Sympathisanten van de VVD en PVV die zo kritisch zijn op de Indonesische regering zouden juist de rechten van de bewoners van Papua Barat, ofwel West-Papoea moeten ondersteunen. Als ze al iets begrijpen van politiek die verder gaat dan vragen over de rol van Zwart Piet. Als voormalige kolonie heeft Nederland een bijzondere verantwoordelijkheid. Het heeft steken laten vallen door onvoldoende op te komen voor het zelfbeschikkingsrecht van de oorspronkelijke bewoners die het in 1962 en de jaren daarna liet vallen.

De schaamte over het botte gedrag van de Haagse demonstranten en de apathie van de Nederlandse politici sinds 1962 die de Papoea’s in de steek lieten poetsen fouten niet weg. Wie het recht op zelfbeschikking van een miskend volk ondersteunt kan hier de petitie tekenen. Als aflaat voor een slecht geweten. Uit onmacht.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Stop de ‘slow motion’ genocide in West-Papoea – zet onrecht recht‘, 28 oktober 2013.

Nieuwe stemming: Europa volgt VS niet meer blindelings

Wat hebben Syrië en het NSA-spionageschandaal met elkaar te maken? Volgens een commentaar in The Guardian over de omslag in de Britse publieke opinie heel veel. De vernederende excessen van het nationale veiligheidsbeleid van de VS is sleutelbegrip. Ofwel, ‘the humiliating excesses of US national security policy‘. Britten zijn het beu om nog langer meegesleept te worden in het Amerikaanse project. Dat bestaat uit het zich toeëigenen van een rol als politieagent voor de hele wereld. Landen willen niet langer blindvaren op de VS en meegesleept worden in een Amerikaanse waarheid. Hoe vinden ze de durf en vrijheid om afstand te nemen?

Een expeditie of interventie in Syrië past niet in het nieuwe denken los van de VS. Namens Nederland neemt minister van Buitenlandse Zaken Timmermans afstand van de VS door niet achter een snel militair ingrijpen te gaan staan en eerst de bevindingen van het VN-onderzoek naar de gifgasaanval af te willen wachten. Op de achtergrond beweegt de publieke opinie die verontwaardigd is over de Amerikaanse druk en die Europese leiders een excuus biedt om zich te beroepen op behoedzaamheid vanwege tegenstand in eigen gelederen.

De Amerikaanse regering is het contact met de rest van de wereld kwijt. Wat deze week benadrukt werd door de haperende volgzaamheid van de trouwste bondgenoot: de Britten. Aangejaagd door nationalistische media die hun journalistieke rol veronachtzamen door naar de mond van de regering te praten radicaliseert de VS en raakt het steeds verder verstrikt in een eigen waarheid. Macht van het militair-industrieel complex -inclusief de massale spionage- is de logica volgens welke de Amerikanen sinds 9/11 redeneren en tot bizarre excessen komen. Dat resulteert in Guantanamo Bay, de heksenjacht op klokkenluiders, de massale spionage van eigen burgers, de overzeese oorlogen en de chantage van bondgenoten die in de Pax Americana worden getrokken.

De VS zitten gevangen in een chauvinistisch debat dat zich kenmerkt door zelfoverschatting, het idee dat het een aparte roeping heeft, een zelfbeeld vol hoogmoed en eigenwaan, en het idee op kosten van anderen tot in de hemel te kunnen reiken. Maar bij critici komen oud en nieuw samen in het besef dat het loont om tegen dat patroon van bluf en intimidatie te rebelleren. De leugens over de massavernietigingswapens van Irak uit 2003 worden versterkt door de onthullingen van Edward Snowden. Ze maken inzichtelijk hoe de VS zelfs Duitsland, VN en EU onder het mom van terrorisme bespioneren en in hun wereld trekken. Genoeg is genoeg.

Foto: Amerikaanse vlag met onderschrift.

Blokkades en herinneringen bemoeilijken interventie Syrië

De Britse premier David Cameron leed gisteren een zware nederlaag in het parlement. Britse strijdkrachten doen onder geen enkele voorwaarde mee aan een interventie. Hoewel achter de schermen hulp kan worden verleend. SKY News concludeert dat de Franse president François Hollande hieruit heeft afgeleid dat Franse militaire deelname onwaarschijnlijk wordt. Maar in Le Monde verklaarde Hollande vanochtend juist dat de gifgasaanval niet ongestraft kan blijven. De Fransen zetten het hoogst in op een diplomatieke oplossing. Het past niet bij de Franse trots om in het openbaar te zeggen dat het zich laat leiden door wat Britten doen.

Gevolg kan zijn dat de VS er alleen voor komen te staan. Mogelijk aangevuld met gelegenheidspartners voor de publiciteit. Ze leggen weinig gewicht in de schaal. President Obama zit nu klem met z’n uitspraak over een rode lijn die door de Syrische regering overschreden wordt bij gebruik van chemische wapens. Vanwege zijn eigen geloofwaardigheid wil Obama militair optreden. Maar vraag is met welk mandaat hij dat wil doen. Dat ontbreekt, zelfs als het Syrische regime schuldig is. VN-inspecteurs gaan voor de laatste dag in Damascus op onderzoek. Maar hun opdracht bestaat er niet uit om vast te stellen wie de gifgasaanval heeft uitgevoerd.

Er pleit veel voor de uitleg dat twijfels over een militaire interventie in Syrië vooral worden gevoed door de herinnering aan de leugens van toenmalig president Bush en premier Blair over de massavernietigingswapens waarmee Irak binnen 45 minuten een chemische of biologische aanval kon lanceren. Het bleek onwaar en een door Amerikanen gefabriceerd verhaal dat door anderen niet te controleren was. Nu zijn politici voorzichtig, ze willen niet opnieuw voorgelogen en gemanipuleerd worden zoals in 2003. Geschiedenis herhaalt zich niet.

Foto: President Bush in 2003 over de aanval over Irak: ‘mission accomplished‘.

Schijnheilige opstelling van VS over Syrië wordt aanvaard. Waarom?

‘Our sense of basic humanity is offended not only by this cowardly crime but also by the cynical attempt to cover it up.’ Aldus de verklaring over Syrië van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry.

Wat mij en vele anderen nog het meest stoort is de moreel superieure die de Amerikaanse regering bij monde van Kerry heeft aangenomen. En meent aan te kunnen nemen. Maar hebben de VS nog recht van spreken?

Ok, als de VS de eigen olie- en gasbelangen willen veiligstellen. Ok, als de VS de grip op de regio willen verstevigen. Ok, als de VS de Russen hun machtsbasis Syrië willen ontnemen. Ok, als de VS Iran en Hezbollah willen dwarszitten. Ok, als ze Israel willen steunen. Ok, als de VS hun bondgenoten afhankelijk en volgzaam maken door de eigen militaire macht in te zetten. Ok, voor de duizenden grote en kleine redenen. En ook Ok dat dat niet gezegd kan worden omdat landen zich altijd verschuilen achter mooie woorden en voornemens.

Morele superioriteit is al marketing. Een goed product kan er bij goede voorbereidingen mee verkocht worden, maar bij een slecht product lukt ook dat niet. Dan slaat het uiteindelijk terug op de aanbieder. In die situatie zitten de VS. Vraag is of ze beseffen dat hun beroep op morele superioriteit potsierlijk en onheus is. Of dat ze vanuit machtspolitiek denken doen alsof ze vanuit die positie kunnen spreken. Het pokerface wordt grimas.

Want de regering-Obama houdt de strafkolonie Guantanamo Bay in stand; bespioneert en liegt met massale onwettige programma’s de eigen bevolking, VN en bondgenoten voor; plaatst klokkenluiders buiten de orde door ze te vervolgen met een Spionagewet uit 1917; intimideert en luistert journalisten af; doodt met drones zonder tussenkomst van een rechtbank op grote schaal burgers in Pakistan, Afghanistan en Jemen; geeft de eigen militaire en politieke oorlogsmisdadigers immuniteit en weigert ze ter verantwoording te laten komen voor het Internationaal Strafhof en voert overal ter wereld geheime oorlogen zonder wettelijke basis.

Een land als de VS dat zo systeemmatig wet en rechtsorde schendt zou enige zelfkennis en bescheidenheid passen. Een retoriek dienen te ontwikkelen die meer in lijn is met het eigen handelen. Of er in elk geval niet zo haaks op staat als nu. China en Rusland zijn even meedogenloos, berekenend en gewend om vuile handen te maken. Maar ze hebben een kwaliteit die deze landen gunstig onderscheidt van de VS. Ze stellen zich niet als een schizofrene dominee van de wereld op die van zichzelf weet dat-ie met zijn hand in de kas heeft gezeten, ontucht met de hele gemeente heeft gepleegd en aan de jenever is maar dat vervolgens zogenaamd vergeet. De dubbele standaard van de VS is om beroerd van te worden. Dat hoofd weet niet wat de hand doet.

Foto 1: Tweet van Myles Dyer.

Foto 2: Schermafbeelding van Anatomy of a Murder (1959) van Otto Preminger. Ontwerp titelsequentie Saul Bass. Zie YouTube.

Syrië: praten of vechten? Een slotsom die eindigt met geweld

De wereld balanceert op het randje van oorlog. Van een oorlog die al een oorlog is. Het conflict dreigt breder te worden. Geloofwaardigheden van landen en leiders staan op het spel. Iedereen meent er iets van te moeten denken. Beloften moeten aan alle kanten ingelost worden. Nu heerst de luwte van de oorlog. Die toestand waarin nog van alles mogelijk lijkt. Maar voorbereidingen zullen voorspelbaar eindigen met nog meer geweld.

Foto 1: Alfred Mazure, Dick Bos in ‘Dick Bos en het verzekeringsraadsel‘, ‘Praten of vechten?‘

Foto 2:  Amerikaanse oorlogsschepen in het Midden-Oosten.

Foto 3: Tweet van directeur Ken Roth van Human Rights Watch. VN-chef Ban Ki-moon wil de aanval met chemische wapens door de Syrische regering niet ongestraft laten. Maar welke straf? De nabestaanden van de slachtoffers zijn actie verschuldigd. Maar welke actie?

Wat doet Nederland aan het zelfbeschikkingsrecht van Papua Barat?

Update 19 augustus 2019: Er zijn onlusten uitgebroken in hoofdstad Manokwari van West Papua, volgens een bericht van AFP. Dit gebied is een vroegere Nederlandse kolonie. 

De mensenrechten in de Indonesische provincie Papua Barat (West-Papoea) staan onder druk en de VN bij monde van secretaris-generaal Ban Ki-moon laat het afweten. Op een persconferentie in het Nieuw-Zeelandse Auckland zei Ban deze week dat ze besproken kunnen worden in het Dekolonisatie Comité van de VN. Dat wordt als wegkijken gezien. Volgens getuigen terroriseert de Indonesische staat de lokale bevolking.

Nederland heeft een bijzondere verantwoordelijkheid omdat Papoea waarvan Papua Barat een onderdeel is als Nieuw-Guinea tot 1962 een Nederlandse kolonie was. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Joseph Luns maakte zich sterk voor behoud en schermde met de toezegging van de Amerikanen. Maar deze wilden in Azië naast Vietnam geen tweede gewapend conflict. De VS besliste uiteindelijk tegen de zelfbeschikking van de bevolking onder Nederlands toezicht. Overigens was het vasthouden door Nederland aan Nieuw-Guinea een onlogische deviant case volgens politicoloog Arend Lijphart.

In 1962 bezegelde het verdrag van New York de overdracht. Zo was het Papoea-conflict geboren. In 1969 manipuleerde de Indonesische overheid met medeweten van de internationale gemeenschap de Act of Free Choice, de Penentuan Pendapat Rakyat, PEPERA. De toegezegde volksraadpleging van 800.000 bewoners werd onder leiding van general Sarwo Edhi Wibowo veranderd in een selectie van 1025 etnische Melanesiërs die mochten ‘beslissen’. Omdat ze gekocht, gechanteerd of bedreigd werden stemden ze unaniem voor aansluiting bij Indonesië.

De Amerikanen wisten dat Indonesië fraude had gepleegd, maar aanvaardden het als voldongen feit. Zonder kwalificatie nam de VN er in november 1969 genoegen mee in resolutie 2504. Toenmalig Boliviaans VN-ambassadeur Fernando Ortiz-Sanz zei dat de wereld een morele verantwoordelijkheid had voor de Papoea-bevolking. Maar nooit is die verantwoordelijkheid genomen. De beschaafde wereld werd de zogenaamde onbeschaafde Papoea’s onthouden, mede door onverholen racisme. Niet in het minst door Indonesië.

Sinds die tijd is er een guerillastrijd gaande tussen het Indonesische leger en verzetsbewegingen. Deze worden door Indonesië het Organisasi Papua Merdeka (OPM), Organisatie voor een vrij Papoea, genoemd hoewel deze al sinds 1970 opgerold is. Toen in Nederlands-Indië in 1945 de strijdkreet Merdeka (vrijheid) klonk was dat de Nederlanders onwelkom. Dezelfde kreet klinkt 65 jaar later nog steeds in Papua Barat. Nederland heeft een kans om iets van de schande van de overdracht recht te zetten.

Foto: Gearresteerde Kogoyas, 8 september 2011, AFP.