Crimineel onderzoek naar Trump kan helpen om hem politiek te breken

Op 15 mei schreef ik in een reactie op FB het volgende: ‘De tijd werkt tegen de Democraten. Ze dreigen in november 2022 de meerderheid in het Huis te verliezen. Dat zal tot een complete oorlog van de Republikeinen tegen de Democraten leiden. Met beleidsmaatregelen van Biden die teruggedraaid worden tot impeachtmentprocedures tegen hem en vicepresident Harris. De winst van nu is dan tijdelijk. Nog kan het onheil afgewend worden door een nieuwe kieswet die de onregelmatigheden van de verkiezingen terugdringt. Die is aangenomen in het Huis, maar vindt geen meerderheid in de Senaat door tegenstand van de conservatieve Democratische senatoren Manchin en Sinema. Dat komt nog bovenop het niet afschaffen van de filibuster waardoor voor zo’n kieswethervorming liefst 60 stemmen nodig zijn in de Senaat. President Biden geeft tot nu toe geen prioriteit aan die nieuwe kieswet en het afschaffen van de filibuster. De Democraten graven dus bewust hun eigen graf. Demografisch hebben ze niks te vrezen in verkiezingen, maar Republikeinen zijn actief op weg door uitgebreide programma’s van kiezersonderdrukking per staat en het herschrijven van kiesdistricten (Gerrymandering) om verkiezingen te stelen. Dat komt bovenop het voordeel van het Electoral College dat kleinere Republikeinse staten bevoordeelt en het Democratische DC geen vertegenwoordiger gunt en totaal geen afspiegeling van de stem van de kiezer is. Ik ben somber over de voortgang. Een implosie van de Republikeinse partij door rechtszaken tegen Trump die zijn vastgoed organisatie als maffia-achtige structuur onthult en aanklaagt lijkt nog de enige weg om de Republikeinen te stoppen. Maar dat juridische traject is geen koninklijke weg die via het parlement voert waar de impasse continu blijft bestaan.‘

Welnu, vier dagen later word ik op mijn wenken bediend. Hoewel er geen geweldig inzicht voor nodig was om dat te voorzien. De aanpak van de Trump Organisatie als een criminele organisatie hing al een tijdje in de lucht door het opereren van de Manhattan District Attorney Cy Vance jr. Hoewel hij goed verborgen houdt waar hij precies mee bezig is en wat de stand van het onderzoek tegen Trump is. Het nieuws waar Andrew Weissmann op reageert is dat de minister van Justitie van de staat New York Letitia James zich daarbij gevoegd heeft.

Vance en James zijn Democraten. Hun organisaties trekken nu samen op in de aanpak van Trump en diens bedrijf dat in New York is gevestigd. Het vermoeden is dat Allen Weisselberg, de hoogste financiële man van Trumps organisatie, meewerkt of op korte termijn gaat meewerken aan dat onderzoek. De uitbreiding naar een crimineel onderzoek zet druk op getuigen om mee te werken. Weisselberg weet tot in detail welke lijken Trump in de kast heeft verborgen. Trump moet dit onderzoek vrezen, hoewel er geen garantie is dat het bij hem uitkomt. Toch is dat waarschijnlijk omdat de Trump Organisatie klein is en Trump een micromanager is die weinig delegeert.

Ik blijft problemen hebben met de juridisering van de politiek. Want daar komt het op neer als Trump niet op een politieke manier aangepakt kan worden omdat hij de Republikeinse partij heeft gekaapt en door verregaande radicalisering zo naar zijn hand heeft gezet dat hij voorlopig politiek onaantastbaar is. Een evenwichtige werking van het parlement zoals de opstellers van de grondwet die hadden voorzien wordt door Trump geblokkeerd. Tot voor kort normale overwegingen, gebruiken en afspraken in een toch al verregaand verziekt partijpolitiek klimaat worden zo onmogelijk.

Wat resteert is daarom de asynchrone aanpak van Trump met juridische middelen. Het moet zo omdat hij anders de politiek in 2022 op de klippen laat lopen richting anti-democratie, autoritarisme en een rol voor hemzelf als absolute monarch. Omdat Trump hiermee ook het staatsrecht aantast is het vanwege het idee van een weerbare democratie verdedigbaar om in te zetten op een juridische aanpak om Trump onschadelijk te maken. Als in de komende jaren mede hierdoor de partijpolitiek weer enigszins normaliseert en de politieke macht van Trump afneemt, dan kan geleidelijk de prioriteit weer bij de politiek gelegd worden. Op dit moment is dat nog niet mogelijk.

Schilderij in rechtbank Almelo zou niet aanstootgevend zijn vanwege een blote borst, maar waarom wordt het dan verwijderd?

De rechtbank van Almelo heeft volgens een bericht van RTV Oost het schilderij Regelrecht (ook: ‘De Gevangen Liefde’) van Jan en Joep Gierveld uit de centrale hal verwijderd ‘omdat het aanstootgevend zou zijn’. Het hing er al 26 jaar. Waarom het aanstootgevend wordt geacht is vooralsnog niet ondubbelzinnig duidelijk. In een interview met RTV Oost zegt rechtbankpresident Bart van Meegem ‘dat het niet zozeer om de borst gaat’.

Maar waar gaat het dan wel over? Op het schilderij is een blote vrouwenborst te zien. Van Meegem komt met een toelichting waarin hij een iconografie van het schilderij geeft waarvan het de vraag is of die overeenkomt met die van de klager en of die er om die reden aanstoot aan gegeven heeft. Op de inhoud van de klacht van de klager gaat Van Meegem niet in en erover laat hij ons ongewis. Hoe raar en onzorgvuldig is dat wel niet? Geeft hij niet eerder via projectie zijn persoonlijke interpretatie van de voorstelling op dit schilderij?

De staande clowneske meneer zou het recht voorstellen. Hoe kan het dat de voorstelling van het recht als clown ineens na 26 jaar een reden is voor de rechtbank Almelo om dit schilderij uit de openbaarheid te verwijderen? Omdat de neutraliteit van de rechtspraak in het geding is? De meest voor de hand liggende uitleg is dat de vrouw dreigt verleid te worden door de duivel links en dat de staande man rechts die het recht in de hand heeft haar steunt of wil behoeden. Een schilderij met zo’n voorstelling past toch prima in een rechtbank?

President Van Meegem wringt zich in bochten om niet als zedenmeester over te komen en beticht te worden als kleingeestig, intolerant en cultuurbarbaar vanwege een geschilderde borst op een schilderij. Maar hij kan niet afdoende weerleggen dat hij uiteindelijk toch zwicht voor hooguit een handjevol klagers in 26 jaar.

Foto 1: ‘Het uit de centrale hal verwijderde doek. © Rechtbank Overijssel’

Foto 2: Tweet van Mr. Rob Oude Breuil uit Almelo, 20 september 2018.

In een hoofdredactioneel van NRC valt alles om te draaien, en dat gebeurt dan ook. Over de kwestie Demmink en de overheid

Je ziet het steeds vaker in commentaren, de ene gebeurtenis wordt aan de andere gekoppeld. In die associatie worden ze gepresenteerd als identiek of als onderdeel van dezelfde categorie. De duo-vergelijking om twee onvergelijkbare grootheden onder het mom van gelijksoortigheid plompverloren met elkaar te verbinden is een verleidelijke aanpak en een kittig stijlmiddel met de suggestie over grenzen te kijken. Doorgaans werkt het zo: Een geval dat duidelijk binnen de categorie valt wordt gekoppeld aan een onduidelijk geval waarvan het de vraag is of het binnen de categorie valt. Koppeling dient als legitimering voor dat twijfelgeval. De bluf van de koppeling van twee ongelijksoortige gevallen probeert vragen of dit klopt voor te zijn of te voorkomen.

Een hoofdredactioneel van de NRC van 28 augustus 2017 getiteld ‘Op internet valt alles om te draaien, en dat gebeurt dan ook’ koppelt twee zaken op de beschreven wijze aan elkaar: de kwesties ‘Demmink’ en ‘‘wat inmiddels de ‘suikerspiegelchauffeur’ is gaan heten’ zoals NRC het noemt. Dat laatste is duidelijk een geval dat past binnen het complotdenken. NRC omschrijft de categorie: ‘Daarin hebben samenzweringstheorieën de overhand genomen, waarin wordt verondersteld dat ‘de overheid’ zich schuldig maakt aan leugens en bedrog’. Een Nederlands-Marokkaanse chauffeur met diabetes reed voor het Centraal Station in Amsterdam enkele passanten aan. De rechtse pers aanvaardt die uitleg niet en wil er tot op de dag van vandaag een aanslag in zien die door de overheid met de mantel der liefde bedekt wordt. Die verklaring is trouwens verre van logisch omdat de overheden inzake migratie, terrorisme en ‘afwijkend gedrag’ steeds harder optreden.

Het hoofdredactioneel commentaar van NRC besteedt in de duo-vergelijking slechts enkele zinnen aan de andere kwestie: ‘De kwestie-Demmink werd eerder deze maand afgewikkeld met een door de rechter getoetste vaststelling dat er geen enkel bewijs is voor de verdenkingen tegen deze oud-topman van Justitie. Dat is dus over en uit, case closed – behalve op internet, waar ook deze conclusie zal worden verworpen.’ Er is naar aanleiding van een aanklacht wegens misbruik door twee minderjarigen vanaf  2014 een diepgaand onderzoek verricht door het OM naar het reilen en zeilen van Demmink in de jaren 1995-97 in Turkije. Hier zijn de details over de beslissing van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden te lezen. Omdat het hof oordeelt dat Demmink niets ten laste kan worden gelegd is hij in deze kwestie vrijgepleit. De rechtsstaat brengt met zich mee dat voor- en tegenstanders dit oordeel als definitief accepteren. Demmink is vrijgepleit.

Dat er geen feiten zijn te vinden die Demmink succesvol kunnen vervolgen wil niet zeggen dat de overheid zich niet ‘schuldig heeft gemaakt aan leugens en bedrog’. De categorie waar het hoofdredactioneel beide kwesties onder schaart. Anders gezegd, feit dat er geen aanwijzingen zijn om Demmink te vervolgen houdt niet in dat de overheid zich niet schuldig heeft gemaakt aan leugens en bedrog. Dat blijkt ook uit een reactie in Trouw van advocate Adèle van der Plas die haar cliënt Baybasin vertegenwoordigt: ‘Het recht heeft zijn loop gehad, maar een civiele actie tegen de Nederlandse staat wegens onrechtmatig handelen is nog mogelijk’.

De kwestie Demmink bevat talloze door de overheid begane onregelmatigheden, inclusief het omzeilen van de waarheid. Dat gaat verder dan het vrijpleiten van Demmink in het ‘Turkse’-onderzoek. Zo was er de bewering ‘Wat onderzocht moest worden, is onderzocht’ van toenmalig justitieminister Ivo Opstelten in een brief van 3 oktober 2012 aan de Tweede Kamer die suggereerde dat er een diepgaand onderzoek naar Demmink verricht was. Achteraf bleek dat onjuist te zijn. Opstelten informeerde de kamer onvolledig en verkeerd. Er zijn meer losse eindjes in deze kwestie Demmink die nog steeds om duidelijkheid vragen. Zo schreef in 2004 toenmalig hoofdredacteur van het NOS-Journaal Hans Laroes in een brief aan de Raad voor Journalistiek dat Demmink in de top van Justitie jarenlang onderwerp van intern debat was: ‘Maar de verdenking van notabene justitie-medewerkers tegen Joris Demmink is altijd blijven bestaan, weten wij bij het Journaal uit eigen onderzoek’.

Het hoofdredactioneel van NRC maakt twee fouten. Het koppelt twee ongelijksoortige zaken aan elkaar en het redeneert niet zuiver als het in de kwestie Demmink te weinig kritisch is op het opereren van de overheid -in het bijzonder het ministerie van Justitie- gedurende vele jaren. Justitie heeft op zijn minst ontwijkend en onhandig, en op zijn ergst bewust manipulatief geopereerd in deze kwestie. Daarom is er wel degelijk een basis voor de beschuldiging dat de overheid ‘zich schuldig maakt aan leugens en bedrog’. Die beschuldiging is niet het voorrecht van complotdenkers, maar baart juist burgers die opteren voor een sterke rechtsstaat zorgen. NRC zou beter moeten beseffen dat een gesloten overheid die geen openheid van zaken geeft en de waarheid ontwijkt een grotere bedreiging is voor de rechtsstaat dan de zogenaamde complotdenkers.

Foto: Schermafbeelding van deel hoofdredactioneel commentaar ‘Op internet valt alles om te draaien, en dat gebeurt dan ook’. NRC, 28 augustus 2017.

Amnesty ziet in rapport grootscheepse aanval op mensenrechten

Amnesty International legt in een rapport over de stand van de mensenrechten alle landen over de knie omdat ze de mensenrechten geweld aandoen. Ook de VN zou het af laten weten bij de bescherming van de mensenrechten en het internationaal recht. Nederland krijgt een veegje uit de pan met betrekking tot eenzame opsluiting in asielzoekerscentra en etnische profilering door de politie. Maar andere staten zoals Brazilië, China, Columbia, India, Indonesië, Iran, Irak, Israël, Libië, Marokko, de Russische Federatie, Somalië, Zuid-Soedan, Syrië of Oekraïne hebben volgens Amnesty International meer op hun kerfstok.

Amnesty’s kritiek is deels onterecht. Want de VN heeft onvoldoende middelen om op te treden. Het moet telkens om geld bedelen bij landen die het vervolgens moet terechtwijzen. Dat is een onwerkbare constructie. Ook de EU-lidstaten die sinds 1990 het grootste deel van defensie in de uitverkoop hebben gedaan, zouden wellicht willen optreden in Syrië of aan de eigen buitengrenzen, maar hebben gewoonweg de middelen niet om dat te doen. Die constatering is nog vernietigender en maakt nog pessimistischer dan de constatering dat de mensenrechten en de internationale rechtsorde worden geschonden. Want een systeemfout (VN) of een mentaliteit van versplintering, gemakzucht en besluiteloosheid (EU) valt nog veel moeilijker te repareren.

Foto: Schermafbeelding van omslag rapport ‘Amnesty International Report 2015/16’

Rusland, absurdisme, recht, Svetlana Davydova en Franz Kafka

In Rusland wordt een moeder van zeven kinderen van hoogverraad beschuldigd. Dat kan haar 20 jaar gevangenisstraf kosten. Ze wordt sinds 21 januari in detentie gehouden. Svetlana Davydova belde in april 2014 de Oekraïense ambassade in Moskou om troepenbewegingen van het Russische leger door te geven. Ze meent dat het openbare informatie was en geen gevaar voor de nationale veiligheid. Davydova zegt uit zorg voor escalatie van het conflict in Oost-Oekraïne te hebben gehandeld. Ze is tegen die oorlog. Ondanks bewijzen van het tegendeel is het officiële standpunt van het Kremlin dat het Russische leger niet in Oekraïne opereert. Zodat het absurd is dat Svetlana Davydova iets zou hebben verraden dat officieel wordt ontkend.

De irrationaliteit die deze moeder treft lijkt ontleend aan het werk van Franz Kafka. Het individu wordt vermalen door hogere machten –bureaucratie– die achter de schermen opereren zonder dat er een logica is. Weliswaar lijkt het zich af te spelen in een realistische setting, maar wie beter kijkt ziet dat het plaatsvindt in een nachtmerrieachtige, onheilspellende omgeving waar geen rationaliteit bestaat. En de mens lijdt. Recht wordt onbegrijpelijk zoals in de verfilming The Trial (1962) door Orson Welles van Kafka’s Der Process:

NHC communiceert mager over Joris Demmink en mutaties

Iets is zwart of wit, het door de ministeries van Veiligheid en Justitie, en Buitenlandse Zaken gesponsorde Nederlands Helsinki Comité (NHC) presteert echter het onmogelijke. Het is zwart en wit. Met verschillende dagelijkse bestuursleden en commissieleden die tegelijk in functie zijn. Ondanks een summiere toelichting ‘About Us (old)’ die trouwens niet geloofwaardig is. Want het is niet aannemelijk dat pas rond 18 januari 2015 mutaties in bestuur en commissie op de eigen site worden bekendgemaakt die in 2013 hebben plaatsvonden.

In de publiciteit concentreert de aandacht zich op Joris Demmink die vooral de laatste jaren in verband wordt gebracht met pedofilie, obstructie van de rechtsgang en zelfs de chantage van bewindslieden. Hij zou nu dus het NHC verlaten hebben als commissielid. In een tweet suggereert Rein Gerritsen dat Demmink ‘uit eigen beweging voorlopig even teruggetreden is uit HC, hangende het onderzoek.’ Wie weet. Maar was dat in 2013, 2014 of 2015? Vreemd is dat elke toelichting van het NHC ontbreekt over de wisselingen in bestuur en commissie. Communicatie kan werken als een bliksemafleider voor wie het goed beheerst. Maar wordt een zonneklaar teken van onvermogen en een vraag naar wat er nog meer mis is als die vaardigheid ontbreekt.

Foto: Schermafbeeldingen van Executive Committee old en Executive Committee van het NHC, 19 januari 2015.

Oekraïners gefrustreerd over rechtspraak. Aanpak corruptie geëist

Kyiv Post bericht dat Oekraïners gefrustreerd raken omdat ze zien dat er geen recht wordt gedaan. Een grote schoonmaak en vooruitgang ontbreken. Niemand is nog veroordeeld of ‘geplukt’. Ondanks voorbeelden van omkoping en corruptie. De aanklager heeft zaken gesloten zonder iemand te veroordelen. De regering lijkt geen grip te krijgen op de oude macht die nog overal in de bureaucratie aan de touwtjes trekt. Om geloofwaardig te worden dient de fysieke bedreiging en intimidatie van politieke tegenstanders te stoppen. Dat past geen democratie die zich meent op Europa te oriënteren. De rechterlijke macht moet snel hervormd worden om de dieven en boeven hun gerechte straf te geven. Oekraïne wacht vele uitdagingen. President Porosjenko heeft afgelopen week de strijd tegen de corruptie de eerste prioriteit genoemd. Nu de aanpak nog.

Wedzinga bekritiseert de stand van de democratische rechtsstaat

Wicher Wedzinga heeft het niet zo op het establishment en de pretenties over de zogenaamde democratische rechtsstaat en de rechtspraak zonder rechtsongelijkheid en met onpartijdige rechters. Wedzinga chargeert en trekt de claims in het absurde, maar geeft wel te denken. Want de stand van de democratische rechtsstaat is relatief. Onderzoeken wereldwijd over de rechtsstaat, persvrijheid en algemeen welzijn wijzen steevast uit dat Nederland goed scoort in vergelijking met landen waar het slechter is gesteld. Dat beeld klopt waarschijnlijk wel. Dit betekent niet dat Nederland ideaal is en hier geen onrecht, manipulatie of corruptie bestaat. Wedzinga suggereert dat Nederland er vooral goed in slaagt om het onrecht te verhullen en zich tolerant te tonen.

Politieke partijen functioneren als een gesloten en in zichzelf gekeerd circuit. De ruimte die de bewindslieden Opstelten en Teeven op Veiligheid en Justitie voor hun onbarmhartig beleid krijgen is hiervoor symbolisch. J.W. Oerlemans sprak in 1990 over de zelfvoldane parlementaire democratie in het artikel Eén-partijstaat Nederland. Tekenend voor de stand van zaken van het politiek-filosofische debat is dat het artikel -evenals de brochure Gastarbeid en Kapitaal (1983) van Anton Constandse– zo goed als onvindbaar is op internet en geen deel uitmaakt van het politieke debat. Nederlandse partijpolitiek en media poetsen de fundamenteel kritische denkers weg. Zoals ook Wedzinga in de marge opereert. Zie hier mijn kritiek en oplossingen van anderen.

Opstelten is niet zozeer te oud, maar te weinig rechtsstatelijk

De 70-jarige minister Ivo Opstelten zegt dat ’de inhoud‘ telt. Maar inhoud is een vaag begrip in een zwarte doos. Wat minister Opstelten van de inhoud vindt blijft in de kamerdebatten die hij voert meestal een raadsel. Hij bedient zich juist van dooddoeners als ‘vertrouw me‘, ‘dat zit wel snor’ of ‘is bij dit kabinet in goede handen’ om de inhoud te maskeren. Minister Opstelten geeft geen inhoud, maar het idee van inhoud.

Opstelten vindt zich niet te oud voor de functie van minister van Veiligheid en Justitie ‘omdat hij er is’. Dat is opnieuw geen inhoudelijk argument van deze liberaal die steeds verder is af komen te staan van klassieke liberale beginselen als vrijheden, rechtsbescherming, rechtsgelijkheid en de bescherming van de rechtsstaat. Het is niet z’n leeftijd die Opstelten opbreekt, maar zijn inhoud. Die hij verbergt met een parodie op een minister die alles onder controle heeft. ‘Ik waak over u’. Er helpen onderhand geen grappen en grollen meer aan. Ze benadrukken juist extra de tragiek van de clown waar niemand meer om lacht, maar wel over lacht.

Zo iemand moet door de directie uit de arena gehaald worden. Het is verstandig dat minister Ivo Opstelten opstapt en een welverdiende rust tegemoet gaat. Nederland kent geen traditie van tussentijdse herschikking van het kabinet, maar nu minister Timmermans naar de EU vertrekt lijkt het een goed moment daarvoor. Ook een zwakke minister als Ronald Plasterk kan dan vervangen worden. Of minister Schippers als ze vanwege de NZa/Gottlieb-affaire nog verder in problemen raakt. Alleen moet Opstelten natuurlijk niet opgevolgd worden door staatssecretaris Fred Teeven die evenmin veel heeft met rechtsstatelijke principes. Om D66 electoraal de pas af te snijden zou het een meesterzet zijn van de VVD om weer een echte liberaal op Veiligheid en Justitie te posteren. Wie weet, doe eens wild: Sjef van Gennip van de Reclassering Nederland. Pas 63 jaar oud. Doen.

Vrijheid is altijd de vrijheid van dissidenten, van eigen dissidenten

Lara Newell twittert. Dat doet glimlachen en zet aan het denken: ‘La libertad es siempre la libertad de los disidentes’. Ofwel, vrijheid is altijd de vrijheid van dissidenten. Een variant op een uitspraak die valt te herleiden tot Rosa Luxemburg en voortborduurt op de oervaders van het communisme: ‘Freiheit nur für die Anhänger der Regierung, nur für Mitglieder einer Partei (..) ist keine Freiheit. Freiheit ist immer Freiheit des anders Denkenden. Nicht wegen des Fanatismus der ‘Gerechtigkeit’, sondern weil all das Belebende, Heilsame und Reinigende der politischen Freiheit an diesem Wesen hängt und seine Wirkung versagt, wenn die ‘Freiheit’ zum Privilegium wird’. Vrijheid dus als een voorrecht dat gegund wordt en niet als een vanzelfsprekend recht.

Een waarheid als een koe is dat vrijheid niks waard is als het aan medestanders wordt gegund. De uitspraak van Lara Newell is onvoldoende actueel en doet glimlachen. Want toegevoegd moet worden dat vrijheid er pas toe doet als eigen dissidenten vrijheid krijgen. Want: ‘Dissident zijn is een kwestie van perspectief. Het beschrijven ervan ook.’ Julian Assange, Chelsea Manning, Sarah Harrison of Edward Snowden zijn Westerse dissidenten die in het Westen niet vrij zijn. Omdat ze westerse dissidenten zijn. Maar buiten het Westen wel. Omgekeerd krijgen niet-westerse dissidenten in het Westen vrijheid, maar in hun eigen land niet. Zoals Alexei Navalny in Rusland of Ai Weiwei in China. Kortom, vrijheid is pas vrijheid als het de eigen dissidenten vrijheid geeft. Ruimhartig en zonder uitruil van rechten. Goed om op sociale media die oude waarheden te herhalen.

Foto: Tweet van Lara Newell, 1 juli 2014.