Gedachte bij foto ‘Toppling a statue of General Maude on horseback in Baghdad’ (1958)

Kamil Chadirji, ‘Toppling a statue of General Maude on horseback in Baghdad‘ (1958).

Ruiterstandbeelden of standbeelden van heersers en staatslieden vertegenwoordigen de zittende macht. Het is voorspelbaar dat ze omvergeworpen worden als de macht in andere handen komt.

Het is een wetmatigheid dat de symbolen van de macht als eerste aangepakt worden bij een opstand. Weinig is aanschouwelijker om de machtsoverdracht te symboliseren. Behalve wellicht een ander gezicht, een ander logo en een ander geluid in de televisiestudio.

In de Sovjet-Unie en het Oostblok waren het na 1990 de standbeelden van Lenin, Stalin, Marx, Engels en nationale communisten die het moesten bezuren. In Bagdad werd in 2003 Saddam Hussein van zijn sokkel op het Fidos Plein getrokken. De beelden gingen de wereld over.

In de VS zijn het de ruiterstandbeelden van Zuidelijke generaals in het Zuiden die voor controverse zorgen tussen Democraten en Republikeinen. Ze vormen de ideale focus voor voor- en tegenstanders om zich politiek te uiten. Wereldwijd worden sinds enkele jaren standbeelden ontmanteld van heersers die hun positie, aanzien en kapitaal verdienden met de slavenhandel.

Uiteraard moeten de standbeelden die omvergeworpen worden aan twee voorwaarden voldoen om in het zicht van de opstandelingen te komen. Ze moeten in de openbare ruimte, liefst op een belangrijk plein zichtbaar zijn en actuele politieke betekenis hebben. Het is weinig zinvol om een Romeins ruiterbeeld van keizer Marcus Aurelius uit 175 na Christus dat staat opgesteld in een museum van zijn sokkel te duwen.

In 1958 had het in Irak blijkbaar zin om het ruiterstandbeeld van de Britse generaal Stanley Maude omver te werpen. Deze bevelhebber van de troepen in toenmalig Mesopotamië nam na het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk in 1917 Bagdad in. In 1923 kreeg hij zijn standbeeld dat heerschappij en kracht moest uitstralen. En door de pronkzieke hoogdravendheid automatisch tegenkrachten opriep. Maude was voor plaatsing al in november 1917 aan cholera overleden.

General Frederick Stanley Maude led the British forces who took Baghdad in March 1917, and died from cholera shortly afterwards. This statue, photographed by RAF serviceman Herbert Mercer, was raised in his honour, and in scenes reminiscent of those seen more recently, was torn down in 1958 following the removal of the Iraqi monarchy.

De opstand van 1958 die Irak uiteindelijk in links vaarwater deed belanden zette de monarchie opzij die ervan verdacht werd zich te laten ringeloren door de Europese landen. Bij het verdrag van Sevrès (1920) was er geen plek voor koning Faisal die met de Entente tegen de Duitsers en de Turken had gevochten en teleurgesteld als troostprijs in 1921 de Iraakse troon mocht bezetten. Maar de geest van generaal Maude bleef over hem en Irak heersen. Enfin, in 1963 werd het bewind van 1958 weer omvergeworpen, en in 1968 het bewind van 1963. Etc.

King Faisal Statue, Baghdad. A puppet monarch installed by the British, Faisal ruled Iraq until his death in 1933. A square was named after him at the end of Haifa Street, and this statue was erected. Its unveiling was photographed by RAF serviceman Herbert Mercer. Torn down in 1958, the statue was later restored.

De logica is dat standbeelden van heersers worden opgericht om ze omver te werpen omdat ze als focus iets representeren dat na verloop van tijd zoveel weerzin gaat oproepen dat het onhoudbaar is. De les voor een land lijkt dat het dit soort standbeelden die glorie en overheersing uitstralen beter niet kan hebben omdat ze een extra doelwit en motivatie zijn, naast de normale onberekenbaarheid van politieke ontwikkelingen, die de wisselvalligheid stimuleert.

Iran en Hamas verenigen zich in Gaza tegen Israël

Men kan op allerlei manieren naar het conflict tussen Hamas en Israël in het Midden-Oosten kijken. Het is niet te veel gezegd om het een complex probleem te noemen. Door de dominante rol van religieuze aspecten tussen en binnen godsdiensten wordt de ratio door de emotie verdrongen. Historische claims, uitsluiting van anderen en het beroep op de superioriteit van het eigen geloof maken het tot een doolhof zonder uitgang. Er zijn wel uitzonderingen die dit religieuze denken verwerpen, maar zij hebben weinig invloed.

Voor de hand ligt om het te hebben over de mensenrechten omdat oorlogshandelingen tot schrijnende taferelen leiden met vele doden tot gevolg. Vooral onder de Palestijnse bevolking van de Gazastrook. Die bevolking zit klem tussen de eigen machthebbers, het soennitische bewind van Hamas en het vijandige Israëlische leger. De inwoners worden dus op twee manieren gegijzeld.

Eigenlijk drie als men in beschouwing neemt dat de internationale gemeenschap inclusief de Arabische wereld de interesse in het conflict heeft verloren. Niemand neemt het op voor de Palestijnse bevolking. Dit komt mede omdat het belang van de olie in de regio is afgeschaald en andere conflicten zoals die met de Russische Federatie en China belangrijker worden gevonden en in de plaats zijn gekomen van dit al decennia zeurende conflict. Het is geen wereldconflict meer, maar een regionaal conflict. Israël maakt er gebruik van door banden aan te knopen met vroegere soennitische sympathisanten van de Palestijnse Autoriteit.

De bevolking van Israël wordt ook op twee manieren gegijzeld. Namelijk door de regering Netanyahu met een premier die alles uit de kast haalt omdat hij vecht voor zijn politieke voortbestaan om uit de handen van justitie te blijven en de dreiging van Hamas in de Gazastrook en het pro-Iraanse Hezbollah in Libanon die als doelstelling hebben om Israël van de kaart te vegen. Zo staat in de preambule van het Handvest van Hamas (1988): ‘Israël zal bestaan en voortbestaan totdat de islam het elimineert zoals het voordien anderen heeft geëlimineerd’. Dat liegt er niet om en biedt westerse landen de politieke ruimte om Israël de ruimte te geven om zich te verdedigen tegen Hamas dat internationaal als een terroristische organisatie wordt beschouwd . Het lijden van de Palestijnse bevolking is de rem op die vrijbrief, niet het opereren van Hamas.

Men kan ook geopolitiek naar dit conflict kijken. In januari 2020 werd de Iraanse generaal van de Quds Brigade Qassem Soleimani gedood in Bagdad in een Amerikaanse luchtaanval. De Quds Brigade is vergelijkbaar met speciale troepen van andere landen die geheime en buitenlandse operaties uitvoeren. Soleimani maakte gebruik van de achterstelling van de sjiieten in Libanon, Irak en Afghanistan en smeedde een sjiitische coalitie die liep van Libanon tot Afghanistan. Daarnaast steunde Iran het sjiitische regime van Assad in Syrië dat zonder Iraanse militaire steun onder de voet zou zijn gelopen. Feitelijk heeft Iran via sjiitische milities ook in Irak de macht gegrepen en onderdrukt de soennitische minderheid. Tot en met oorlogsmisdaden aan toe en het onrechtmatig annexeren van bezit zoals gebeurde in Jurf al-Sakhr dat nog steeds bezet wordt gehouden door sjiitische pro-Iraanse milities.

De vijand van mijn vijand is mijn vriend, daar komt de samenwerking van het soennitische Hamas en het sjiitische Iran op neer. In Irak, Libanon en Syrië staan ze tegenover elkaar, zeker waar het de gewone bevolking betreft, maar als het om de grote vijand Israël gaat, dan lopen de geopolitieke belangen gelijk op. Dus helpt de Iraanse Quds Brigade die nu wordt geleid door generaal Esmail Qaani Hamas met drones om vanuit de Gazastrook Israël te bestoken. Met als gevolg dat de expansie van Iran doorgaat en het Iraanse front is opgeschoven tot in de Gazastrook. Daarom is de strijd zo fel.

Zonder legers zou er geen oorlog bestaan, maar tot de tanden gewapende legers hebben hun eigen dynamiek en machtsvorming die onvermijdelijk tot oorlog leidt. De oorzaak om dat te rechtvaardigen of te verwerpen kan van alles zijn en is ondergeschikt aan het oorlogsdoel. Die constatering wordt door buitenstaanders gemaakt die zien dat dit conflict een krachtenspel is van een op hol geslagen draaimolen waar van buitenaf de stekker niet uitgetrokken kan worden. En zolang van binnenuit de behoefte niet bestaat om dit te beëindigen en naar vrede te streven zal de mallemolen blijven draaien. Met de bevolkingen als slachtoffer.

Gedachte bij foto [Peasants being photographed for identity cards, headdress removed], 1934-1939

Een fotograaf die een andere fotograaf fotografeert is een subgenre. Je zou het in dramaturgische termen episch en Brechtiaans kunnen noemen. Ofwel, het bewust scheppen van afstand om het publiek inzicht te geven. Het tot stand komen van de foto wordt niet weggemoffeld en zelfs deel van het onderwerp.

Doorgaans wordt in de verhalende traditie van de 19de eeuwse roman en de filmindustrie van Hollywood de montage uitgevlakt. De schijn wordt gewekt dat het verhaal zich als het ware zelf vertelt. Onzin uiteraard. Is deze traditie de reden dat er zo betrekkelijk weinig registraties zijn van beeldende kunstenaars in hun creatieve proces?

Dit is een beeld uit Palestina in de jaren 1930. Boeren worden gefotografeerd voor hun identiteitsbewijs. De hoofdbedekking wordt verwijderd. Het gaat over identiteit en het vastleggen ervan. En het vastleggen van het vastleggen. Nou, dat ligt behoorlijk vast. Tot welk leed dat kan leiden weten we uit de geschiedenis. Dat is weer een ander onderwerp. Terwijl van dit onderwerp nog niet eens duidelijk is waar het over gaat: fotografie, identiteit of de politiek van het Midden-Oosten? Of alles tegelijk en door elkaar?

Foto: [Peasants being photographed for identity cards, headdress removed], 1934-1939. Collectie: Library of Congress.

Interdisciplinariteit van kunst is het voorbeeld voor de politiek, het gebrek daaraan behoort niet het voorbeeld voor de kunst te zijn

Nu iets geheel anders, maar toch bij nader inzien niet. Libanon, 1953/54. De Libanese zangeressen Hanan (Jeanette Nehme Hayek) en Fairuz (Nouhad Haddad). Allebei worden ze iconen genoemd. Ze eigenen zich hier Latijns-Amerikaanse ritmes toe. Vermenging van genres: rumba, jazz en Arabische muziek. Begrijpelijk voor musici die de vrijheid nemen om te ontlenen, te bewerken en door grenzen te gaan. Finse tango, oriëntaalse Griekse stadsmuziek (Rebetika), Arabische rumba of Japanse jazz? Het doet er niet toe waar het vandaan komt, het gaat erom wat het is. Zo zouden de kunsten die continu ontlenen van anderen een voorbeeld moeten zijn voor de wereld die een onderscheid wil maken in rassen, grenzen en culturen.

De Middeleeuwse beeldspraak is dat dwergen op de schouders van reuzen staan dankzij de ontdekkingen van voorgangers. Zo werkt het in de wetenschap en de kunsten, maar niet in de politiek. Dat is merkwaardig.

Er zijn ook activisten (doorgaans geen kunstenaars) die culturele toe-eigening in de kunst veroordelen. Dat is de verkeerde weg. De interdisciplinariteit van kunst is het voorbeeld voor de politiek, niet andersom. Knopen politici dat in hun oor? Kunstenaars zouden politici ervan kunnen overtuigen dat hokjesdenken niet loont.

Zie voor andere, bijzondere, vroege Arabische muziek de playlist Vintage Arabic Music op het YouTube-kanaal cdbpdx. De toelichting zegt: ‘Vintage Arabic ‘pop’ music recorded from an old 78 rpm record. A few years ago, I was fortunate enough to have acquired a collection of about 60 78 rpm records with Arabic music. I recorded them all and found they were very rare and valuable so I ended up selling them and paying off some bills. The recordings and label pictures remain, though. Doesn’t make for a very exciting video, but the sound is just about extinct.’ Dit geluid is zo goed als uitgestorven. Het verleden gaat met pensioen. De 78-toeren platen waren eigendom van Robert A. Bitar die tot zijn dood in 2000 in Bitar Mansion in Portland woonde. Informatie over het Libanese label Baida Records of Baidaphon benadrukt het internationale karakter ervan.

Speculaties over Iran gaan op de loop met een correspondent en een expert die zich verliezen in de berichtgeving van de NOS

Op de FB-pagina bij het bericht van de NOS ‘Iraanse raketten op VS-bases: ‘Het zou goed kunnen dat het nu klaar is’’ (8 januari; 09.12 uur) plaatste ik vandaag enkele reacties die ik hieronder samenvat. Inmiddels heeft de NOS op FB het bericht gewijzigd in een verhaal met updates over de laatste ontwikkelingen. Waarbij het duidelijk is dat het nog helemaal niet klaar is. Zodat ook de uitspraken van de correspondent en de expert door de ontwikkelingen zijn achterhaald. Maar ze waren overigens al achterhaald zonder die ontwikkelingen. Mijn reactie:

De correspondent en de expert missen de essentie van de Iraanse aanval. Waarbij de expert abusievelijk zegt dat de Iraanse raketten niet nauwkeurig zouden zijn. Het omgekeerde is waar. Het gaat er mij om of de analyse van zowel de NOS-correspondent VS (Arjen van der Horst) als de expert van het Haags Centrum voor Strategische Studies Peter Wijninga klopt. Naar mijn idee slaat vooral de laatste de plank behoorlijk mis.

De meest waarschijnlijke optie ligt voor de hand. Namelijk dat de Iraniërs van de ene kant twee Amerikaanse bases in Irak bestookten, maar bewust de essentiële en kwetsbare delen ervan buiten schot lieten. Zodat ze drie signalen tegelijk afgeven. Tegen hun bevolking dat ze met militaire middel hebben geantwoord op de dood van generaal Suleimani, en tegen de VS dat het geen escalatie wil. En eveneens tot wat ze militair in staat zijn.

Overigens lijkt dit nog niet de vergelding voor Suleimani. Dat moet eerder gezocht worden in het uitschakelen van een hoge Amerikaanse militair of politicus. Maar Iran heeft nu geen haast meer en kan dat de komende maanden realiseren. Waarbij het zo slim zal zijn om de sporen uit te wissen en de moord via een proxy (Bv. Hezbollah) uit te laten voeren.

Het Iraanse leiderschap heeft recent gezegd dat het (Amerikaanse) militairen en geen (Amerikaanse) burgers zal treffen bij een vergelding. Ook omdat generaal Suleimani een militair was.

Dit gaat niet in het minst om beeldvorming en de publieke opinie. De oorlog met andere middelen. Iran is schrander genoeg om de lijn met de EU niet helemaal door te knippen door een onbezonnen daad tegen een burgerdoel. Dat beseft het Iraanse leiderschap drommels goed en dat beseffen de Amerikaanse leiders op president Trump na. Dus reken maar op een Iraanse aanval op een militair doel of op een hooggeplaatste Amerikaanse politicus of militair.

Alle geruchten die nu de publiciteit overspoelen en op iets anders wijzen kunnen opgevat worden als desinformatie en misleiding. Van zowel Iran als de tegenstanders van Iran.

Het Kremlin lijkt de regisseur die Iran en Trump samenbrengt. Of niet frontaal op elkaar laat botsen. Er blijft in deze hele kwestie maar een raadsel, namelijk waarom gaf het Kremlin toestemming aan Trump om de Russische bondgenoot Suleimani te doden? Vond het Kremlin dat de Iraanse macht ingeperkt moest worden en liet het het vuile werk opknappen door de VS?

Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Iraanse raketten op VS-bases: ‘Het zou goed kunnen dat het nu klaar is’’ van de redactie Buitenland van de NOS, 8 januari; 09.12 uur.

Volgens Democraten had Trump een ineenstorting in een overleg over de Syrië-politiek

Volgens zijn Democratische gesprekspartners stortte president Trump vandaag in tijdens een bijeenkomst over de situatie in Noord-Syrië. Hij bejegende voorzitter Nancy Pelosi op een beledigende wijze en noemde haar een derderangs politicus. Trumps ineenstorting kwam nadat 129 Republikeinen inclusief het leiderschap in het Huis meestemden met een motie die de Syrië-politiek van president veroordeelde. Een symbolische motie omdat de aangedane schade niet meer hersteld kan worden. De Russische Federatie en Iran hebben de Amerikaanse rol in Noord-Oost Syrië overgenomen. Dat roept de vraag op waarom Trump in het Midden-Oosten concessies doet aan het Kremlin. Inclusief de controle over olievelden en de kampen waar IS-gevangen in zijn opgesloten. Zoals senator Chuck Schumer aankondigde zal dezelfde motie in de Senaat in stemming gebracht worden. Dan wordt duidelijk hoeveel Republikeinen daar Trump een tik op de vingers geven. Met zijn impulsieve Syrië-politiek die niet met zijn staf was overlegd heeft Trump het enige gedaan wat hij in zijn positie niet moest doen: de Republikeinen in de Senaat tegen zich in het harnas jagen. Hij is aantoonbaar een gevaar voor de positie, status en nationale veiligheid van de VS. En voor zichzelf. Trumps verval gaat nu snel.

George Friedman vindt Trumps buitenlandse politiek ‘zeer consistent’

Het nieuws van vandaag is dat Amerikaanse troepen zich terugtrekken uit Noord-Syrië. Dat levert Koerdische troepen die de afgelopen jaren hebben samengewerkt met de VS in het verslaan van IS over aan Turkije die het gebied zal innemen. De uitleg van George Friedman klinkt aannemelijk, maar is dat slechts op een beperkt geopolitiek niveau. De bezwaren tegen de terugtrekking zijn drieledig: 1) IS is nog niet verslagen en zal zich hergroeperen als het geen tegenstand meer ondervindt van de Amerikaans-Koerdische coalitie; 2) De Koerden die het vuile werk hebben opgeknapt worden door de VS in de steek gelaten en dat slaat terug op het aanzien van de VS als betrouwbare bondgenoot; 3) President Trump laat Noord-Syrië over aan de drie autoritaire leiders van Turkije, Iran en de Russische Federatie die onder elkaar het gebied en de macht zullen verdelen.

Als ‘het verraad van de Koerden’ zoals het in de media al genoemd wordt, leidt tot toenadering van de VS tot Turkije dan heeft het nog enig nut, maar of dat gebeurt valt te bezien. Friedman vindt de buitenlandse politiek van Trump ‘zeer consistent’. Dat klopt voor wat de stationering van troepen in landen als Syrië, Afghanistan of Irak betreft. Maar niet wat Trumps politiek tegenover Noord-Korea, de Russische Federatie of de EU betreft.

Consistent is het zeker wat Trump doet, maar het is eveneens ondoordacht, dom en contra-productief. Want tijdens zijn presidentschap zijn de invloed en het aanzien van de VS wereldwijd afgenomen. Friedman die in 1996 het geopolitieke informatieplatform Stratfor oprichtte wordt niet door iedereen in de buitenlandse politiek en inlichtingensector serieus genomen. Tekenend is een artikel van Max Fisher voor The Atlantic dat aldus eindigt: ‘That theory, like so much of Stratfor’s “intelligence,” was discredited long ago.’ Vandaag heeft Friedman opnieuw een ongeloofwaardige theorie over de consistente Trump aan zijn repertoire toegevoegd.

GroenLinks laveert kleinmoedig weg na de beschuldiging van antisemitisme vanwege een resolutie over de BDS-beweging

Soms stem ik bij verkiezingen op GroenLinks. Uitsluitend vanwege het klimaatdebat. Dat ben ik op 20 maart ook weer van plan bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten. Maar het is om twee redenen telkens weer een overwinning op mezelf om me ertoe te dwingen GroenLinks te steunen. In de kern bevat de partij veel anti-democratische, links-radicale elementen en tendenzen waar ik liever afstand van zou willen houden. En de marketing van partijleider Jesse Klaver is wel erg flinterdun en opgeklopt om geloofwaardig te zijn. Maar de spoeling in de Nederlandse politiek is erg dun. Het is bij het bepalen van een stem voor politieke partijen de keuze tussen slecht en nog slechter. Dan maar voor slecht gekozen. GroenLinks dus. Van harte gaat het niet.

Neem bovenstaande verklaring van oud-fractievoorzitter Bram van Ojik over de zogenaamde BDS-beweging. Daar stijgt een weeë geur uit op. Hier is over die beweging meer te lezen in een artikel van Nathan Thrall. De verklaring is tot stand gekomen na druk van rechtse organisaties, zoals Christenen voor Israel dat vandaag een demonstratie hield voor het hoofdkantoor van GroenLinks in Utrecht. Aanleiding was de steun voor een resolutie door GroenLinks over de BDS-beweging op het partijcongres van 16 februari. Zoals een demonstratie een recht is, is de steun van een politieke partij voor de BDS-beweging (die in feite gaat om het opkomen voor de rechten van Palestijnen) ook een recht. Uiteraard denkt het rechtse Christenen voor Israel hierover anders dan het linkse GroenLinks. Maar dat is begrijpelijk vanwege de andere uitgangspunten en politieke filosofie van de betrokkenen. Politieke standpunten verschillen nu eenmaal, want anders zijn het geen standpunten.

De verklaring is beneden de maat en ermee verloochent de partij zichzelf. Wat te denken van de zin: ‘We verzetten ons tegen het verbieden en strafbaarstellen van standpunten, los van de vraag of we het met die standpunten al of niet eens zijn’. Dat is onhandig en onnodig. GroenLinks is een deelnemer aan het politieke debat, geen ondersteuner ervan. GroenLinks is een politieke partij met standpunten, geen organisatie die de rechtsstaat bewaakt. In de media riep de verklaring dan ook terecht de reactie op dat GroenLinks door de bocht was gegaan. En wat te denken van de zin: ‘De motie is niet bedoeld als steun aan de doelen van BDS’? Hè? Maar de GroenLinks Europarlementariër Judith Sargentini schrijft in een tweet van 16 februari dat de BDS-beweging ‘een geoorloofd middel is om de Palestijnen in hun strijd voor rechtvaardigheid te helpen’. Dus GroenLinks steunt volgens GroenLinks tegelijk wel en niet de Palestijnen in hun strijd voor rechtvaardigheid.

GroenLinks heeft zwakke knieën. De beschuldiging van antisemitisme uit rechtse hoek lijkt een open zenuw te raken. Heeft de partij iets te verbergen? Wie ervan overtuigd is geen antisemiet te zijn en er niet naar handelt, hoeft daar in een verklaring toch niet op te reageren? Of dat komt door de links-radicalen in de partij die wel degelijk anti-democratische of antisemitische denkbeelden hebben is de vraag. Mogelijk is GroenLinks bang voor wat Labour overkomt dat door een debat over antisemitisme wordt verscheurd waar de partijleiding halfslachtig op reageert. De reactie op de beschuldiging van antisemitisme legt GroenLinks’ zwakte bloot.

Het reageert niet met een uitleg die zegt dat het vanwege het beleid over buitenlandse politiek een politiek standpunt inneemt dat daarmee in overeenstemming is, maar laat zich verleiden tot een nietszeggende verklaring die de resolutie over de BDS-beweging op het partijcongres afzweert. Het is de framing van rechts om kritiek op Israel te reduceren tot antisemitisme. Maar het is nogal wat als links er stilzwijgend in meegaat. De partij kan beter de antidemocraten in de eigen partij er nou eens definitief uitgooien, dan dat het zwicht voor de rare beschuldiging van antisemitisme en de suggestie dat de resolutie controversieel zou zijn. En ik had het al zo moeilijk om mezelf te dwingen GroenLinks te stemmen. Daar komt dit nog eens bovenop.

Foto 1: Schermafbeelding van verklaring ‘BDS (Boycott, Divestment, Sanctions)’ van GroenLinks, 8 maart 2019

Foto 2: Tweet van Judith Sargentini, 16 februari 2019.

Haifa Museum of Art toont ‘McJesus’ van Jari Leinonen tegen de wens van de kunstenaar. Straatprotesten van Israëlische christenen

Hoe kan het dat het kunstwerk ‘McJesus’ (2015) van de Finse kunstenaar Jani Leinonen op de tentoonstelling ‘Shop It!’ in het Haifa Museum of Art tot rumoer leidt, terwijl het in vele landen op vele tentoonstellingen zonder rumoer is gepresenteerd? De Christelijk-Arabische gemeenschap van Israël ging woedend de straat op om de verwijdering ervan van de tentoonstelling in dit kunstmuseum te eisen. Genoemde tentoonstelling gaat over de kenmerken van het consumentisme en de nieuwe identiteit die dat met zich meebrengt.

Het verhaal wordt er nog merkwaardiger op doordat Jani Leinonen in september 2018 verklaarde niet meer mee te willen aan deze tentoonstelling omdat hij vond dat Israël kunst gebruikt als vorm van propaganda die het in zijn ogen bedenkelijke beleid tegenover de Palestijnen moet witwassen of rechtvaardigen. Hij steunt de zogenaamde BDS-beweging, die via onder meer sancties en boycot de Israëlische politiek ten aanzien van de Palestijnen wil beïnvloeden. Het lijkt erop dat ‘McJesus’ regulier naar Haifa is verscheept, maar vervolgens niet is teruggestuurd. Waarbij Leinonen wellicht dacht dat het ergens in stock was beland. Hoe dan ook is het hoogst opmerkelijk dat een museum een werk in een expositie presenteert tegen de uitdrukkelijke wens van de kunstenaar in. Volgens een bericht van Euronews kwam Leinonen pas door de protesten erachter dat zijn werk toch in Haifa getoond werd. Ook op z’n herhaald verzoek om het werk uit de tentoonstelling te verwijderen heeft het Haifa Museum of Art vooralsnog niet gereageerd. Het is overigens ook merkwaardig dat Leinonen door zijn galerie of agent niet op de hoogte was gebracht van de actuele stand van zaken.

Het museum zit klem tussen demonstranten die de verwijdering van het werk op religieuze gronden eisen omdat ze dat als een belediging van hun godsdienst opvatten en een kunstenaar die eveneens verwijdering eist omdat hij het museum zijn toestemming ontzegde na zijn toetreding tot de BDS-beweging. Het museum wil blijkbaar niet zwichten voor de druk van de Christelijke-Arabische demonstranten die tegen de vrijheid van expressie ingaan, maar gaat hiermee op zijn beurt tegen de vrijheid van expressie van de kunstenaar in.

Foto: Jari Leinonen, McJesus, 2015. In de serie: McDonald’s. Copyright: Lari Leinonen.

Trumps besluit om Amerikaanse troepen uit Syrië terug te trekken krijgt veel kritiek. Amerika’s vijanden zien het goedkeurend aan

President Trump heeft besloten om de 2000 personen sterke Amerikaanse troepenmacht binnen 30 dagen terug te trekken uit Syrië. Volgens Trump is IS verslagen en kunnen daarom de Amerikaanse commando’s Syrië verlaten. Op deze beslissing komt van vele kanten kritiek. Het ministerie van Defensie en Buitenlandse Zaken, en de hoogste militairen zijn niet geconsulteerd door Trump en werden onaangenaam verrast door dit besluit. Vooral omdat IS weliswaar verslagen is, maar nog niet geëlimineerd, zoals ook Danny Yatom het voormalige hoofd van de Israëlische Mossad zegt. Assad, Putin, Erdogan en de Iraanse ayatollahs profiteren.

Het is een raadsel met wie Trump dit besproken heeft. Hij levert Syrië over aan de Russische Federatie en zijn vijand Iran. Hoe bizar is het om het uitschakelen van de ene vijand (IS) over te laten aan de andere vijand (Iran)? Het besluit beschadigt het vertrouwen in de VS. Bij de Koerdische bondgenoten die samen met de Amerikaanse troepen vechten in Noord-Syrië, bij de Franse en Britse strijdkrachten ter plekke en bij Israël dat ziet dat aartsvijand Iran vrij op kan rukken in Syrië door het vacuüm dat Amerikanen zullen achterlaten.

Er is maar één plausibele verklaring voor Trumps besluit, namelijk het zoeken van een afleiding voor zijn binnenlandse problemen en het creëeren van chaos. De vraag die dit besluit afroept is wat er nog meer voor nodig is om Trump af te zetten omdat hij een immens gevaar vormt voor de nationale veiligheid van zijn land. Mogelijk kan het door druk van de Senaat nog worden afgezwakt. Die keurt dit in overgrote meerderheid af.