VS zet ‘CBW Act’ in werking vanwege Skripal-vergiftiging in Engeland. Zware sancties dreigen voor de Russische Federatie

Met tegenzin van president Trump en een maand te laat heeft het Amerikaanse State Department vanwege de vergiftiging van de Skripals in het Verenigd Koninkrijk sancties aangekondigd tegen de Russische Federatie waar het wettelijk toe verplicht is volgens de ‘CBW Act’. Na een periode van 15 dagen waarin het Congres wordt geïnformeerd treden ze rond 22 augustus in werking, aldus een verklaring van het State Department. Dat is na de tussentijdse verkiezingen van 6 november. Een briefing van 8 augustus geeft de bijzonderheden.

Als het Kremlin geen openheid van zaken geeft over de achtergronden van de vergiftiging en met zoveel woorden bekent die vergiftiging op Britse bodem uitgevoerd te hebben, dan moet volgens sectie 307(B) van de CBW Act een tweede ronde van zwaardere sancties opgelegd worden. Het valt niet te verwachten dat het Kremlin zal inbinden en daaraan voldoet. Procedures worden gevolgd die de wet oplegt. Interventie van president Trump is aan handen gebonden. Na een termijn van 90 dagen kan dat tot ernstige gevolgen leiden voor de handel tussen VS en Russische Federatie zoals het panel van TYT meent. Die kan tot stilstand komen.

Foto: Schermafbeelding van deel van de ‘Special Briefing ‘Previewing the Imposition of Chemical and Biological Weapons Control and Warfare Elimination Sanctions on Russia’ van het U.S. State Department van 8 augustus 2018.

Aanmerking bij artikel ‘Syrië heeft geen bommen nodig, maar vrede!’ van Belgische vredesbeweging

Bovengenoemd artikel ‘Syrië heeft geen bommen nodig, maar vrede!’ op Vrede.be trok mijn aandacht. Ik vond het warrig en onevenwichtig. In een reactie die ik op de FB-post van Vrede.be plaatste leg ik uit waarom ik dat vind. Er valt ook nog op een andere manier naar het artikel te kijken. Voor de overzichtelijkheid heb ik dat buiten genoemde reactie gelaten. In de gevestigde media krijgen radicaal-rechtse media veel aandacht. Terecht. Maar een gevolg daarvan is wel dat radicaal-linkse media wat onder de radar blijven en onderbelicht blijven. In feite is echter wat Vrede.be zegt niet anders dan wat wordt gezegd op rechts-nationalistische of rechts-populistische (sociale) media. In het publieke debat verdienen beide kanten van de medaille dezelfde mate van aandacht, kritiek en weerlegging van hun standpunten en zelfs weergave van de feiten. Mijn reactie:

Uiteraard heeft Syrië geen bommen, maar vrede nodig. Weinigen zullen het met dat standpunt oneens zijn. Het gaat er alleen om hoe die vrede afgedwongen kan worden. Ofwel, hoe kan de vrede de strijdende partijen opgelegd worden? Daar heeft vooralsnog niemand een afdoend antwoord op. Goede bedoelingen en verantwoording zijn onvoldoende om in Syrië iets te veranderen.

Syrië is een speel- en proeftuin van landen die er hun wapensystemen testen en hun geopolitieke doelen trachten te bereiken. Zo dient Syrië als middel voor de vluchtelingenstroom naar EU. Die stroom zaait verdeeldheid tussen EU-lidstaten. Dat verzwakt de EU en versterkt de belangen van staten die de EU willen verzwakken. Zo kan als politiek middel de kraan met vluchtelingen uit Syrië naar Europa gereguleerd worden. Degenen die de kraan bedienen hebben er belang bij dat de oorlog voortduurt.

Het vacuüm van de VS dat is ontstaan door het halfslachtige isolationisme van president Trump wordt opgevuld door de Russische Federatie. De VS is voor olie tegenwoordig zelfvoorzienend door de schalie-revolutie en heeft het Midden-Oosten niet meer nodig zoals vroeger. Dat heeft ook voor deze regio gevolgen. Het vroegere eigenbelang van de VS is omgeslagen in onverschilligheid. Vele landen zijn betrokken, Westerse landen en niet-Westerse landen, Arabische en niet-Arabische landen.

Het artikel is onnodig versluierend. Directe aanleiding ervoor is de aanval met kruisraketten op 14 april door de VS, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk op chemische installaties en opslagplaatsen van het Syrische leger. Het standpunt dat het een militaire operatie betreft is twijfelachtig. Door de relatieve kleinschaligheid en het uitblijven van een operationeel vervolg lijkt het eerder omschreven te kunnen worden als een politieke operatie met militaire middelen. De randvoorwaarde om geen menselijke slachtoffers te maken duidt erop dat het publicitaire karakter ervan voorop stond. De operatie was vooral symboolpolitiek, ofwel het tonen van spierballen in de publieke opinie. Daarvoor hadden de leiders van de drie westerse landen elk hun uiteenlopende redenen.

Het artikel wordt er verwarrend op als het verwijst naar een link van Airwars.org over het aantal slachtoffers van de Syrische oorlog, zonder het land te noemen dat volgens de grafiek ‘Coalition v Russia: Alleged civilian casualty events’ in 2018 de meeste slachtoffers heeft gemaakt: de Russische Federatie. Dat is op z.n minst onvolledig. Het artikel blijft het echter koppelen aan de actie van de drie westerse landen van 14 april die juist geen slachtoffers maakte. Het is onevenwichtig om een half verhaal met expliciete daders te noemen, maar het andere halve verhaal met andere daders ongenoemd te laten. Dan gaat journalistiek die zich onpartijdig opstelt over in het bewust sturen en misleiden van de beeldvorming.

Ja, de VS, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zijn niet echt begaan met het lot van de Syrische bevolking. Maar ja, dat geldt in dezelfde mate voor de Russische Federatie, Iran en een sjiitische beweging als Hezbollah. En zelfs voor het Syrische regeringsleger. Als een vredesbeweging pretendeert om een politieke en diplomatieke oplossing na te streven maakt het zich ongeloofwaardig door een onvolledige analyse te geven, een deel van de daders niet met naam te noemen en de slachtoffers verkeerd toe te wijzen.

Wat ontbreekt aan het artikel is evenwichtigheid. Als het Vrede.be echt om het bereiken van vrede in Syrië te doen is en niet om het vereffenen van een eigen politieke agenda, dan moet het niet schromen om het eigen vooroordeel ondergeschikt te maken aan een open blik op Syrië. Nu lijkt het er sterk op dat Vrede.be hetzelfde doet als wat de drie westerse landen op 14 april in Syrië deden: het gebruikt Syrië als middel voor het bereiken van een eigen politiek doel. Als het Vrede.be oprecht om het bereiken van vrede in Syrië te doen is, dan kan het partijpolitieke spelletjes beter achter zich laten.

Foto 1: Schermafbeelding van artikel ‘Syrië heeft geen bommen nodig, maar vrede!’ op Vrede.be, 16 april 2018.

Foto 2: Grafiek ‘Coalition v Russia: Alleged civilian casualty events’ op Airwars.org.

Hersh: Obama was niet waarheidsgetrouw over gifgasaanval Syrië

Onderzoeksjournalist Seymour Hersh publiceert zijn artikel ‘Whose sarin‘ in de London Review of Books. Hij heeft kritiek op het Syrië-beleid van president Obama. Over een aanval met gifgas die veel publiciteit kreeg en bijna tot een Amerikaanse inval leidde zegt-ie: ‘When the attack occurred al-Nusra should have been a suspect, but the administration cherry-picked intelligence to justify a strike against Assad.’ Niet het regime van Assad maar de moslimradicalen van Al-Nusra hadden de gifgasaanval uitgevoerd. Maar dat kwam Obama niet goed uit, zijn regering stelde de zaken anders voor, gaf geen openheid en verdraaide de waarheid.

In een geo-politieke analyse over de regio inclusief Turkije maakt Hersch aannemelijk dat het Westen sinds begin 2013 geen andere keuze had dan het regime van Assad te steunen omdat de gematigde opstandelingen het onderspit dolven tegenover de moslimradicalen die door Saoedi-Arabië en andere Soennitsche landen worden gesteund. Dit maakt de beweegreden van Obama om in te grijpen tegen Assad nog onverklaarbaarder. Was het die rode lijn? Hersh lijkt begripvol voor Obama, maar verwijt hem niet de waarheid te spreken.

Vervalste BBC Video roept vragen op over berichtgeving

De BBC is betrapt in de verslaggeving over Syrië. Het neemt een loopje met de feiten. Het legt dr. Rola Hallam de ene keer iets anders in de mond dan de andere keer. Achter het masker dat suggereert dat zij spreekt. Maar da’s de vraag. Wordt haar eenmaal of tweemaal iets in de mond gelegd? Mogelijk heeft ze zelfs beide keren iets heel anders gezegd. De mensenrechtenactivist en Britse oud-ambassadeur Craig Murray spreekt over ‘onweerlegbaar bewijs van een prachtig stukje vervalsing door de BBC (‘Irrefutable evidence of a stunning bit of fakery’). Deze vervalsing roept de vraag op hoe de beelden over de Syrische oorlog gemanipuleerd worden. Wat kunnen we van de berichtgeving uit Syrië nog geloven als de getuigenissen vervalst worden?

Murray zet de twee verschillende versies achter elkaar:
1 ) “..It’s just absolute chaos and carnage here, erm we’ve had a massive influx of what looks like serious burns, er seems like it must be some sort of chemical weapon, I’m not really sure..”
2) “..It’s just absolute chaos and carnage here, erm we’ve had a massive influx of what looks like serious burns, er seems like it must be some sort of, I’m not really sure, maybe napalm, something similar to that..”

Misleidende journalistiek in Syrische oorlog over chemische aanval

Opnieuw komt er een theorie uit de hoge hoed over de aanval met sarin in het Syrische Ghouta op 21 augustus. Deze keer luidt de beschuldiging dat rebellen van Al Qaida chemische wapens gebruikt hebben. Ze zouden het via Turkije uit Irak hebben gekregen. Tot nu toe timmeren de VS, Turkije en Frankrijk het hardst aan de weg met hun beschuldiging dat het Syrische regeringsleger op die dag chemische wapens gebruikt zou hebben. Rusland en Iran ontkennen dat het hevigst omdat ze de regering-Assad steunen. RT is een door het Kremlin gecontroleerd nieuwsmedium. Maar harde feiten die het een of het ander kunnen bewijzen ontbreken. Inlichtingenrapporten schetsten doorgaans een waarschijnlijkheid en bieden zelden 100% zekerheid.

Nu komt RT ineens met een ‘smoking gun‘ uit de hoge hoed. De commentator verwijst naar het blog van Brown Moses waarop gezegd zou worden dat uit drie filmpjes die -toevallig- op de mobiele telefoon van een gedode rebel zijn gevonden blijkt dat de rebellen, Al Qaida of de splintergroep Liwa Al-Islam de aanval van 21 augustus op Ghouta hebben uitgevoerd. Maar Brown Moses onderschrijft nergens de claim dat de aanval door de rebellen uitgevoerd is. Hij twijfelt er zelfs sterk aan. Het klopt immers allemaal te mooi. De filmpjes lijken eerder speciaal in scène te zijn gezet om de rebellen te beschuldigen. Daarom pleiten ze de rebellen juist vrij.

Rond 1 september kwam er ook een theorie naar buiten dat de rebellen via Saoedi-Arabië en prins Bandar bin Sultan chemische wapens kregen. Dat werd via journalist Dale Gavlak naar Mint Press News gelekt. Met de opzet dat meer officiële media als RT het konden oppikken om de twijfel verder te zaaien. Opnieuw leek in de oorlogsmist de waarheid het eerste slachtoffer te zijn dat in de oorlog sneuvelde. In een posting constateerde ik: ‘Wat waar is valt nu niet na te gaan. Ook het verhaal van Dale Gavlak kan een afleiding zijn.‘ Hetzelfde geldt nu voor Brown Moses, maar vooral RT dat deze keer wel heel opvallend afdaalt naar journalistiek van een bedenkelijk niveau. Maar ook wat de Amerikanen en Fransen in hun inlichtingenrapporten beweren is giswerk.

Foto: Schermafbeelding uit een van de drie videos die Brown Moses in handen heeft gekregen waarop de chemische aanval van de rebellen op 21 augustus te zien zou zijn; rechtsom geroteerd. Idiot proof door opvallend veel strijdvlaggen en ‘Allah Akbar’ kreten. Zelfde video ook op LiveLeak.

VS denken uitzonderlijk te zijn, maar zijn alleen in dat denken uitzonderlijk

De Russische president Vladimir Putin schreef een brief die afgelopen woensdag in de New York Times werd geplaatst. Hij richt zich direct tot de VS en de Amerikanen. Minister Frans Timmermans kwalificeerde gisteren bij Nieuwsuur de brief als hypocriet. Door hun steun aan het regime van Assad hebben de Russen bewust gewerkt aan de uitbreiding van de Syrische burgeroorlog en de destabilisatie in het Midden-Oosten. De brief heeft een politiek belang van misleiding en is vals omdat het oorzaak en gevolg bewust door elkaar haalt.

Maar president Putin handelt niet op alle niveaus onwaarachtig. Hij vertelt in de laatste alinea een waarheid. Die is kostelijk en lijkt een diepe frustratie te verbergen. Hij raakt een snaar die bij vele landen gevoelig zal resoneren. Putin zet terechte vraagtekens bij de Amerikaanse claim dat hun land uitzonderlijk is: ‘And I would rather disagree with a case he made on American exceptionalism, stating that the United States’ policy is “what makes America different. It’s what makes us exceptional.” It is extremely dangerous to encourage people to see themselves as exceptional, whatever the motivation.’ De Amerikaanse arrogantie die ons vertelt een missie te hebben en daarom boven verdragen, afspraken en verboden verheven te zijn irriteert velen.

De kritiek van New Gingrich op Vladimir Putin is terecht. Rusland is geen rechtsstaat en heeft een politiek systeem dat elk tegengeluid uitsluit. Rusland verkracht keer op keer de burgerrechten en is een falende staat waar rechten handelswaar zijn. Maar het veroordelen van de boodschapper is nog geen weerlegging van het feit dat zijn boodschap niet klopt. Hoe had het Amerikaanse establishment gereageerd als niet de corrupte Putin, maar de leiders van Nieuw-Zeeland, Nederland, Noorwegen of Canada dezelfde kritiek hadden geuit?

Nederland profileerde zich tot de Fortuyn-revolutie als gidsland. Politiek, maatschappelijke organisaties, dominees en burgers verkeerden in de waan dat Nederland een opdracht had. Van God gegeven. Het dacht voorop te lopen om anderen de weg te wijzen. Over euthanasie, het homohuwelijk, vrije samenlevingsvormen, ontwikkelingshulp of het drugsbeleid. Dat idee het beter te weten en exceptioneel te zijn zorgde bij andere landen voor irritatie. Die fase is voorbij. De dominee is ingehaald door de koopman en de boekhouder. Niet toevallig werd Nederland lange tijd gezien als het meest Atlantische, pro-Amerikaanse land van het continent.

De VS is nog niet tot inzicht gekomen en denkt nog steeds een gidsland met een missie te zijn. Vanwege hun economische en militaire macht kunnen de VS ook de eigenwaan volhouden dat ze exceptioneel zijn. Maar dat zelfbeeld komt voort uit hun wereldse macht, ontstaat zonder tegengeluid in isolatie, wordt aangewakkerd door het christendom, maar is niet gebaseerd op een opdracht of een bijzondere geschiedenis. De claim van exceptionalisme kan elk land zichzelf voorhouden, maar wordt daarmee nog geen waarheid die authentiek is.

Foto: Michel Kichka

Alan Grayson: Militair-industrieel complex profiteert van Amerikaanse aanval in Syrië

De Democratische afgevaardigde uit Florida Alan Grayson steunt een militaire aanval op Syrië niet. Zelfs niet als de Syrische regering chemische wapens gebruikte in Ghouta. Grayson ziet een kloof tussen de bevolking die geen behoefte heeft om de politieman-van-de-wereld te spelen en het establishment dat dat wel wil. Een recente ABC-poll ondersteunt zijn claim. Zo’n zestig procent van de Amerikanen is tegen ingrijpen in Syrië.

Feitelijk wil niemand ten oorlog trekken. Echter op een categorie na. Alan Grayson memoreert dat een bepaald element van de samenleving profiteert van ingrijpen in het Midden-Oosten. Namelijk de producenten van wapens: ‘Nobody wants this except the military-industrial complex.’ President Eisenhower muntte deze term en waarschuwde er in 1961 in z’n afscheidsspeech voor. Hij had een vooruitziende blik die meer dan 50 jaar later nog steeds akelig relevant is. En gedeeld wordt door liberals en libertarians. The Perpetual War bestaat dankzij de hechte vermenging van overheid en bedrijfsleven. Straks opnieuw in het theater: Syria, The War.

Foto: Alan Grayson, 2009.

Obama meent dat Syrië geen Irak of Afghanistan wordt. Sure?

Hoe kan president Obama zo dom zijn? Het gaat er nog niet eens om dat-ie meent buiten de VN om in Syrië ten oorlog te mogen trekken. Nu allerlei landen afhaken. Noam Chomsky noemt dat een oorlogsmisdaad. Van Nobelprijswinnaar van de Vrede en politieman-van-de-wereld tot oorlogsmisdadiger zijn flinke stappen. Het gaat erom dat president Obama Amerikaans ingrijpen in de Syrië voorstelt als een eenzijdige actie die proportioneel, begrensd en zonder inzet van grondtroepen is. Dat zijn land volledig in de hand kan hebben.

‘Het is niet Irak of Afghanistan’, zegt Obama. Maar-ie vergeet dat Irak of Afghanistan door de VS vooraf ook niet werd ingeschat als Irak of Afghanistan. In die zin is er vooraf nooit een Irak of Afghanistan. Of Vietnam dat pas achteraf Vietnam bleek. Iran en Hezbollah steunen het Syrische regime van Assad en zullen bij een aanval op hun manier antwoorden. Asymmetrisch, vanuit hun middelen en mogelijkheden. Niet onder het vuur van Amerikaanse kruisraketten en vliegtuigen op het slagveld. Maar elders. Niet zoals Obama het nu voorstelt. Wat wordt dan z’n uitleg? Er is een laffe daad gepleegd in een Westerse hoofdstad, Qatar, Turkije of Saoedi-Arabië. Dan echoën zijn woorden lang na dat de inzet proportioneel en begrensd was. He did it his way. 

Selectieve verontwaardiging van Kerry en Rasmussen over chemische wapens

Is historisch besef lang houdbaar? Een generatie? Bij politici waarschijnlijk nog korter. De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry en voormalig activist tegen de Vietnam-oorlog veroordeelde onlangs in een verklaring het gebruik van chemische wapens. Hij wees naar de Syrische regering. Alsof het gebruik ervan over een grens gaat die zelden overschreden wordt. Nog in 2004 gebruikte het Amerikaanse leger in het Iraakse Fallujah witte fosfor tegen opstandelingen. Het Amerikaanse leger heeft het gebruik ervan toegegeven. Eerder ontkende de VS witte fosfor tegen mensen ingezet te hebben. Maar het onderscheid als rookbom, brandbom of doelwitmarkering met de blootstelling die tot de dood leidt valt niet goed te maken.

De Deense secretaris-generaal van de NAVO Anders Fogh Rasmussen is er zeker van dat de Syrische regering chemische wapens heeft gebruikt. Hij vindt daarom dat de internationale gemeenschap moet reageren met een korte, doelgerichte militaire operatie. Voor de NAVO ziet-ie geen rol weggelegd. Uitblijven van een reactie zou volgens Rasmussen een ‘gevaarlijk signaal richting dictators’ zijn dat ‘de wereld’ niet krachtig reageert.

Rasmussen wil vermijden dat chemische wapens in de toekomst worden gebruikt. De secretaris-generaal gaat niet over het verleden. Maar de Vietnam oorlog zou hem leren dat z’n verontwaardiging over het gebruik van chemische wapens selectief is. De VS gebruikten 76 miljoen liter van het ontbladeringsmiddel Agent Orange. Volgens de laagste schattingen zijn honderdduizenden mensen erdoor gedood of verminkt. Nog eens honderdduizenden zijn gehandicapt of hebben gezondheidsproblemen opgelopen. Het Vietnamese Rode kruis schat deze laatste groep zelfs op 1 miljoen mensen. Vooral Kerry zou zich er bewust van moeten zijn dat het land dat-ie vertegenwoordigt de afgelopen decennia massaler dan in Syrië het geval is chemische wapens tegen burgers heeft ingezet. Het zou hem bescheiden moeten maken niet zo’n hoge toon aan te slaan. Zijn verontwaardiging is selectief en dient een politiek doel. De dubbele standaard van de VS is onverteerbaar.

Foto: Professor Nguyen Thi Ngoc Phuong met gehandicapte Vietnamese kinderen, de meeste slachtoffers van Agent Orange. December 2004.

Saoedisch-Amerikaans complot in Syrische burgeroorlog? Wie weet

Update 22 september 2013: McClatchy geeft de pogingen weer die Dale Gavlak heeft gedaan om zich van het op Mint Press News gepubliceerde nieuws te distantiëren. AP-medewerkster Gavlak meent dat haar naam onterecht aan de publicatie is verbonden. Ze heeft wel zijdelings meegewerkt aan het artikel door te helpen met de vertaling, maar is niet ter plekke geweest of heeft getuigen gesproken. Mint Press News verklaart de reactie van Gavlak als gevolg van de druk om de lezing die de schuld bij de rebellen legt in te trekken. 

Het gezegde luidt dat het eerste slachtoffer dat in een oorlog sneuvelt de waarheid is. Gevoegd bij politici in het politieke bedrijf die waarheid niet als doel maar als middel voor hun machtspositie zien sneuvelt bij politici die op oorlog zinnen de waarheid nog voordat de oorlog gestart is. Nu is er de schuldvraag over de Syrische gifgasaanval. De regering-Obama meende te weten dat de regering-Assad dit op z’n geweten had. Maar omdat het geen harde bewijzen overlegde bleef deze aantijging een mening en werd geen feit. Door z’n aarzelend optreden maakte president Obama zichtbaar dat-ie speelbal van facties is die op hem inpraten.

De waarheid van oorlog is in mist gehuld. Oorlogsmist is een term van militair strateeg Carl von Clausewitz: ‘Oorlog is het gebied van onzekerheid, driekwart van die dingen waarop het handelen in de oorlog gebaseerd is, is in de mist van een meer of minder grote onzekerheid gehuld. Het eerste wat hier nodig is een scherpe geest, om de waarheid met zijn oordeel te doorgronden.‘ Deze uitspraak geldt niet alleen voor elk 19de eeuws slagveld dat met barrières doorsneden wordt zodat overzicht per definitie onmogelijk is. Daar helpen geen moderne communicatiemiddelen aan, die voornamelijk het rangschikken achteraf vergemakkelijken.

Mint Press News komt met het nieuws dat de Syrische opstandelingen op aangeven van Saoedi-Arabië onlangs de gifgasaanval in de voorstad Ghouta hebben uitgevoerd. Zonder dat de strijders wisten dat ze chemische wapens in handen hadden. Het artikel is geschreven door de gerespecteerde journaliste Dale Gavlak in samenwerking met Yahya Ababneh die ter plekke was. De laatste sprak met ooggetuigen. De sleutelzin is: ‘Many believe that certain rebels received chemical weapons via the Saudi intelligence chief, Prince Bandar bin Sultan, and were responsible for carrying out the dealing gas attack.‘ Hoe kunnen we dat nu checken?

In de analyse volgen de complottheorieën elkaar op. De soennietische Saoediërs zijn trouwe bondgenoten van de VS en zouden er op gebrand zijn om de sjiietisch-Alevitische president Assad omver te werpen. Daartoe zou prins Bandar bin Sultan met medeweten van de Amerikanen de in Syrië vechtende rebellen van geld en wapens hebben voorzien. Het sluitstuk van z’n inmenging zou het ‘insteken’ van het bewijs zijn dat het regime-Assad gifgas tegen de conservatief-soennietische inwoners van de voorstad Ghouta had gebruikt.

Omdat Assad notabene onder het oog van de VN-inspecteurs geen belang bij de gifgasaanval had, opent de uitleg een ander spoor. Het verklaart stellig onwaarschijnlijkheden, maar mogelijk worden ze gebruikt om de zaak te compliceren. Russen, Iraniërs en Syrische regering hebben belang bij zo’n verklaring. Onbegrijpelijk is dat het spoor zo makkelijk naar prins Bandar bin Sultan leidt. De aarzelingen in de VS en het VK krijgen er wel een basis door. De VS voorzien van een excuus om in de Syrische burgeroorlog in te grijpen is weer in lijn met wat in 2003 in Irak gebeurde. Westers ingrijpen had de luchtmacht en zware infrastructuur van de Syrische krijgsmacht een kopje kleiner kunnen maken. Zodat het machtsevenwicht naar de opstandelingen had kunnen verschuiven. Wat waar is valt nu niet na te gaan. Ook het verhaal van Dale Gavlak kan een afleiding zijn.

Foto: Slachtoffers die bij de gifgasaanval in Ghouta werden begraven. 21 augustus 2013.