Senaatsrapport zegt: CIA loog tegen Justitie en congres

The Washington Post schrijft dat uit een nog vertrouwelijk rapport van de Senate Intelligence Committee blijkt dat de CIA het congres en het publiek jarenlang misleidde over het ondervragingsprogramma (interrogation program). De ernst van de methoden werd verborgen gehouden, de betekenis van complotten en gevangenen overdreven en het inwinnen van informatie als resultaat ingeboekt terwijl gevangenen daarmee kwamen voordat ze aan de harde methoden werden blootgesteld. De CIA overdreef tegenover het Ministerie van Justitie en het congres de resultaten. Zo zou anders niet in te winnen informatie ingewonnen zijn ter voorkoming van terroristische complotten die duizenden het leven had kunnen kosten. Maar die claim klopt niet.

De opstelling van de CIA doet denken aan die van de NSA die ook steeds met ongerijmde claims komt die de massale spionage van burgers zou rechtvaardigen om het terrorisme te bestrijden. Tot nu toe is er echter nog geen enkel voorbeeld van zo’n succesvolle interceptie bekend. Rachel Maddow doet verslag.

Temperend oordeel Buruma over Obama is uitgewerkt

Mooi aan de VS is dat alles er groot is. Volgens Ian Buruma in de NRC van 15 november is de overmoed van de VS nog het grootst. Buruma komt tot de conclusie dat de schuld voor de economische en morele neergang van de VS door iedereen gedeeld wordt. Door deze helicopterblik neemt Buruma president Obama in bescherming: ‘Toch is Obama niet het voornaamste probleem. De moeilijkheid is de Amerikaanse hybris; het geloof in een nationale vrijheidsmissie die te vaak is gebruikt om onnodige oorlogen te ontkenen‘.  Overmoed dus.

Wat Buruma zegt is niet onwaar, maar klopt niet. Hij komt deze keer niet toe aan de vraag wie van ‘het geloof in een nationale vrijheidsmissie‘ profiteren. Of die zelfs exploiteren. Want het kan zijn dat de Amerikaanse overmoed en het geloof in een vrijheidsmissie in de Amerikaanse geest zijn ingedaald, maar een ander aspect is hoe ze vervolgens worden aangewakkerd en misbruikt. Wat Buruma trouwens ook beweert door te stellen dat de vrijheidsmissie dient ‘om onnodige oorlogen te ontketenen‘. Maar bij die constatering laat-ie het.

In een studie concludeerden ​ASIS International (ASIS) en het Institute of Finance and Management (IOFM) dat de Amerikaanse veiligheidsindustrie jaarlijks 350 miljard dollar (= 259 miljard euro) bedraagt. Ter vergelijking, da’s iets meer dan de totale Nederlandse rijksbegroting over 2013 van 248,9 miljard euro. Dit komt bovenop de reguliere Amerikaanse Defensiebegroting van 642 miljard dollar (circa 474 miljoen euro).

Veiligheid en nationale verdediging kosten de VS zo’n 1000 miljard dollar per jaar. Een gigantische industrie en politieke machtsfactor. Het is hier eerder gememoreerd, aftredend president Dwight D. Eisenhower muntte in 1961 het begrip militair-industrieel complex in zijn afscheidsrede. Hij waarschuwde voor de rampzalige opkomst van misplaatste macht die zich onttrekt aan democratische besluitvorming: ‘In the councils of government, we must guard against the acquisition of unwarranted influence, whether sought or unsought, by the military-industrial complex. The potential for the disastrous rise of misplaced power exists and will persist.‘ De oud-generaal sprak vanuit eigen ervaring en voorspelde 52 jaar geleden wat we nu meemaken.

Iedereen die nadenkt over de Amerikaanse macht die leiders van andere landen vrees aanjaagt kent de feiten. Zeker een kritische geest als Ian Buruma. Toch koppelt-ie de Amerikaanse overmoed en de vrijheidsmissie los van het militair-industrieel complex. Da’s onverstandig omdat het een uit het ander volgt. Ze versterken elkaar zelfs in een geharnast haasje-over. President Obama breekt net als andere politici verkiezingsbeloften. Maar de vraag waarom Obama Guantánamo niet sluit, klokkenluiders vele malen harder vervolgt dan zijn voorgangers die ook ‘leden’ onder overmoed en nationale vrijheidsmissie, de drones-oorlog overzee zonder voldoende juridische basis heeft opgevoerd en de massale spionage van burgers toelaat wordt daarmee niet beantwoord. Maar ontweken door Buruma. Het in abstracties verhullen van Obama’s fouten is afwending.

Foto: ‘The Military-Industrial Complex. War is big business. Even in 1963, the military-industrial complex knew that millions could be made from the escalating tension in Southeast Asia. So, when it looked as though Kennedy was going to go soft on Vietnam, the Pentagon had him killed to make way for the bellicose tendencies of his successor.‘ De presidenten Kennedy (links) en Eisenhower op 22 april, 1961.

Schijnheilige opstelling van VS over Syrië wordt aanvaard. Waarom?

‘Our sense of basic humanity is offended not only by this cowardly crime but also by the cynical attempt to cover it up.’ Aldus de verklaring over Syrië van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry.

Wat mij en vele anderen nog het meest stoort is de moreel superieure die de Amerikaanse regering bij monde van Kerry heeft aangenomen. En meent aan te kunnen nemen. Maar hebben de VS nog recht van spreken?

Ok, als de VS de eigen olie- en gasbelangen willen veiligstellen. Ok, als de VS de grip op de regio willen verstevigen. Ok, als de VS de Russen hun machtsbasis Syrië willen ontnemen. Ok, als de VS Iran en Hezbollah willen dwarszitten. Ok, als ze Israel willen steunen. Ok, als de VS hun bondgenoten afhankelijk en volgzaam maken door de eigen militaire macht in te zetten. Ok, voor de duizenden grote en kleine redenen. En ook Ok dat dat niet gezegd kan worden omdat landen zich altijd verschuilen achter mooie woorden en voornemens.

Morele superioriteit is al marketing. Een goed product kan er bij goede voorbereidingen mee verkocht worden, maar bij een slecht product lukt ook dat niet. Dan slaat het uiteindelijk terug op de aanbieder. In die situatie zitten de VS. Vraag is of ze beseffen dat hun beroep op morele superioriteit potsierlijk en onheus is. Of dat ze vanuit machtspolitiek denken doen alsof ze vanuit die positie kunnen spreken. Het pokerface wordt grimas.

Want de regering-Obama houdt de strafkolonie Guantanamo Bay in stand; bespioneert en liegt met massale onwettige programma’s de eigen bevolking, VN en bondgenoten voor; plaatst klokkenluiders buiten de orde door ze te vervolgen met een Spionagewet uit 1917; intimideert en luistert journalisten af; doodt met drones zonder tussenkomst van een rechtbank op grote schaal burgers in Pakistan, Afghanistan en Jemen; geeft de eigen militaire en politieke oorlogsmisdadigers immuniteit en weigert ze ter verantwoording te laten komen voor het Internationaal Strafhof en voert overal ter wereld geheime oorlogen zonder wettelijke basis.

Een land als de VS dat zo systeemmatig wet en rechtsorde schendt zou enige zelfkennis en bescheidenheid passen. Een retoriek dienen te ontwikkelen die meer in lijn is met het eigen handelen. Of er in elk geval niet zo haaks op staat als nu. China en Rusland zijn even meedogenloos, berekenend en gewend om vuile handen te maken. Maar ze hebben een kwaliteit die deze landen gunstig onderscheidt van de VS. Ze stellen zich niet als een schizofrene dominee van de wereld op die van zichzelf weet dat-ie met zijn hand in de kas heeft gezeten, ontucht met de hele gemeente heeft gepleegd en aan de jenever is maar dat vervolgens zogenaamd vergeet. De dubbele standaard van de VS is om beroerd van te worden. Dat hoofd weet niet wat de hand doet.

Foto 1: Tweet van Myles Dyer.

Foto 2: Schermafbeelding van Anatomy of a Murder (1959) van Otto Preminger. Ontwerp titelsequentie Saul Bass. Zie YouTube.

In kwestie Snowden laat NRC zich opnieuw misleiden

Er valt heel wat af te dingen op het kritisch vermogen van de Nederlandse gevestigde media. Graag neem ik het verwijt voor lief in herhaling te vervallen door nogmaals te verwijzen naar de in mijn ogen onbegrijpelijke opstelling van de NRC die president Obama het voordeel van de twijfel geeft. De NRC wekte in oktober 2012 de indruk dat Obama het opnam voor de burgerrechten en de vrijheid van meningsuiting. Toen was dat naar mijn idee al een onhoudbaar standpunt, maar door recente onthullingen door Edward Snowden over de NSA is dat standpunt nog onhoudbaarder geworden. Dat leidt niet tot een andere opstelling van de NRC, ondanks het goede werk van haar Amerikaanse correspondenten. Het roept de vraag op waarmee de gevestigde media bezig zijn en wat ze voor lezers die zich op internet direct tot de bron wenden zo’n nieuwsmedium nog toevoegt. Zeker als de media de bemiddelende rol van ‘vertaler’ van het nieuws slordig en gekleurd uitvoeren.

Opmerkelijk is dat de NRC Obama nog steeds het voordeel van de twijfel geeft. Ik begrijp daar niets van voor een krant die zich kritisch en liberaal noemt. Ik neem aan dat er kundige en door de wol geverfde journalisten en redacteuren aan het werk zijn, maar toch is dat in de kolommen nauwelijks terug te vinden. Welk proces verhindert dat? Redacties baseren zich op persbureau’s die de waarheid verdraaien omdat ze belang hebben bij het verbergen van de waarheid. Maar een krant als de NRC heeft hier toch weet van en kan toch niet zo naïef zijn dat niet door te hebben? Toch lijkt het er sterk op. Voor de reden heb ik geen afdoende verklaring.

Neem Judith Laanen van de redactie Buitenland. Ze neemt plichtmatig de berichtgeving van Reuters over, maar doet er een eigen schepje bovenop. Ze zegt in een artikel over de NSA van 18 juni: ‘Edward Snowden, de 29-jarige Amerikaan die de afluisterpraktijken van het Amerikaanse PRISM-programma vorige week aan het licht bracht, sprak de noodzaak van afluisteren gisteren tijdens een livechat met de Britse krant The Guardian nog tegen, schrijft persbureau AP.‘ Het gaat om het woord ‘nog‘ waarmee Laanen suggereert dat de waarheid van viersterrengeneraal en NSA-directeur Keith Alexander de waarheid van Snowden heeft vervangen. Maar ieder die kritisch kijkt naar wat Alexander zegt weet dat-ie liegt en steeds de cijfers bijstelt. Door de onnodige toevoeging van dat ‘nog‘ geeft Laanen aan deze zaak niet op de voet te volgen. Om het fatsoenlijk te zeggen.

Het is ook een onmogelijke opgave voor een krant als de NRC om zonder eigen expertise en directe toegang tot de bronnen verslag te moeten doen van een zaak die zich op grote afstand afspeelt maar toch de hele wereld bezighoudt. Het kan het niet negeren omdat er een direct belang voor Nederlandse internet- en telefoongebruikers mee gemoeid is. Wat de NRC en de Nederlandse gevestigde media opbreekt is dat ze geen idee hebben hoe ze de kritische geluiden moeten ‘omkaderen’. Het ene moment wordt de ene nieuwsbron gevolgd en het andere moment de andere die een tegengesteld perspectief geeft. Maar da’s geen zorgvuldige journalistiek die meerdere kanten belicht en zweert bij hoor en wederhoor. Da’s stuurloosheid in de berichtgeving en het ontlopen van de keuze om zich werkelijk kritisch en onpartijdig op te stellen.

Dat kader schetst Tim Shorrock in de New York Times. Hij stelt dat er jaarlijks zo’n 42 miljard euro naar private onderaannemers in de Amerikaanse veiligheids-industrie stroomt. Door stuivertje te wisselen tussen overheid en bedrijfsleven poetsen topbestuurders hun inkomen op. Een dreiging moet dat legitimeren. Onbelangrijk en bijkomend is of die dreiging realistisch is. Nieuwsmedia die menen ‘objectief’ verslag te kunnen doen verzaken hun controlerende taak omdat ze niet achter de waarheid kijken. Ze maken zich tot deelgenoot aan de politionele militarisering van de samenleving. Juan Bosch waarschuwde in de jaren ’60 voor het Pentagonisme in navolging van president Eisenhower die in 1961 voor het militair-industrieel complex waarschuwde. Het is aan kritische media om zich niet te laten misleiden en die steeds wisselende verschijningsvorm van dat complex journalistiek te volgen. Dat kan het kader voor een krant als de NRC zijn.

Foto 1: Schermafbeelding van laatste deel van artikel ‘NSA: meer dan 50 aanslagen afgewend door afluisteren‘ door Judith Laanen in de online-versie van nrc.nl. 18 juni 2013.

Foto 2: Fragment afscheidstoespraak van president Eisenhower over het militair-industrieel complex. 1961.

Justitie VS luistert journalisten AP af: schandelijk en gevaarlijk

Zonder wettelijke basis heeft het Amerikaanse ministerie van Justitie (DoJ) stiekem telefoongegevens geregistreerd van verslaggevers en redacteuren van persbureau Associated Press (AP). Volgens AP gaat het om meer dan 20 aparte lijnen, waaronder de persoonlijke en zakelijke nummers van verschillende journalisten, de uitgaande lijnen op het hoofdkantoor van de AP in New York, evenals de telefoons van de kantoren in Washington en Hartford. Ook de lijn van het persagentschap van de AP in het Huis van Afgevaardigden is in de gaten gehouden. AP noemt het een massale en ongekende inmenging in de nieuwsgaring.

De reacties zijn vernietigend voor het DoJ. Mensenrechtenorganisatie ACLU praat over intimidatie van de pers en ziet er machtsmisbruik in door het DoJ. Digitale burgerrechtenorganisatie EFF kenmerkt het als ‘een verschrikkelijke klap tegen de persvrijheid en het vermogen van journalisten om het nieuws te onderzoeken en te verslaan’. Het ziet er ook een wake-up call in voor Congresleden en rechters. New York Times noemt in een opiniestuk de acties van het DoJ ‘schandelijk’ en Washington Post noemt het schokkend en verontrustend.

Dit komt op andere schandalen. Zoals de extra focus van belastingdienst IRS op leden van de Tea Party en andere conservatieven. Of de inzet van drones. Of het hardhandig optreden tegen klokkenluiders als Bradley Manning, Julian Assange, Jeremy Hammond of John Kiriakou. Of Guantanamo Bay. Of de nasleep van de aanval op het consulaat in Benghazi. Onder Obama worden democratische instituties gepolitiseerd die onafhankelijk zouden moeten werken. Dat past een rechtsstaat niet. De controlestaat die onder Obama wordt opgebouwd baart burgerrechtenactivisten zorgen. Het afluisterschandaal van AP is daar maar een toevallig voorbeeld van.

In een opiniestuk voor Politico kijken Alexander Burns en John Harris naar de gevolgen voor president Obama. Zelfs hun welwillende bril kleurt kritisch. Obama is de verhalenverteller die met een krachtig verhaal mensen aan zijn kant wist te krijgen. De bevolking vrat het. Maar nu klinkt een steeds geloofwaardiger tegenverhaal dat de middengroepen overtuigt. Mogelijk kan Obama niet direct gekoppeld worden aan de schandalen, maar zijn denkbeelden lijken tot aan het uitvoerend niveau doorgesijpeld te zijn. Het verschil tussen zijn goede bedoelingen en de uitvoering wordt steeds groter, en pijnlijker. Het tekent op z’n minst het gebrek aan grip dat de president op de uitvoering heeft. Dat noemen niet alleen conservatieven gevaarlijk, maar ook progressieve activisten. Goede bedoelingen van Barack Obama zijn een gevaar voor de rechtsstaat geworden.

Foto: President Barack Obama: ‘Any Political Capital That Obama Had Is Now Gone’.

Kep Enderby bekritiseert het mensenrechtenbeleid van Obama

Bij de herschikking van zijn kabinet prees president Obama onlangs de uitgaande minister van Defensie Leon Panetta, en CIA-chef Mike Morell. En daarmee zichzelf. Hij meent dat-ie door zijn beleid de veiligheid van de Amerikanen heeft verzekerd. Hij meent niet dat-ie door zijn veiligheids- en mensenrechtenbeleid juist het terrorisme heeft aangewakkerd. In Barack Obama’s wereldbeeld moet overal het terrorisme bestreden worden. Z’n reactie op de aanslag op de Boston marathon volgt die lijn. Obama bolstert het Amerikaans nationalisme.

De Australische jurist Kep Enderby schat in een interview het handelen van Obama heel anders in. Enderby blijft niet hangen in het wegkijken door de gevestigde media, zoals in Nederland de NRC die Obama’s claim dat-ie opkomt voor de mensenrechten gedwee volgt. Enderby neemt het op voor Bradley Manning en Julian Assange en tegen de regering-Obama die met mooie woorden de waarheid liegt. Enderby bekritiseert deze Amerikaanse regering die zich profileert als beschermer van de mensenrechten, terwijl het opdracht geeft tot martelen, buitengewone uitlevering (‘rendition’) en buitengerechtelijke moord door aanvallen met drones.

Foto: Kep Enderby, 1995.

Tussen ontevredenheid, walging en hopeloosheid over Obama

Deze tweet van AnonymousIRC verwoordt de kritiek op Barack Obama die de verwachtingen van transparantie en een open overheid niet alleen niet waarmaakte, maar de boel verder dichtgooide dan zijn voorgangers. Z’n verwijzing naar Hope bleek retoriek. Nu is-ie van plan om twee conservatieven te benoemen op Defensie en de CIA. Chuck Hagel en John Brennan. Opnieuw een nekslag voor progressief Amerika. Wat bezielt Obama?

Het feit dat Obama John Brennan tot hoofd van de CIA benoemt is een teken aan de wand van de politiek die de president voorstaat. Waar in 2008 Brennan zich nog moest terugtrekken voor deze functie vanwege zijn associatie met het beleid van president Bush is dat nu geen probleem meer. Niet omdat Brennan veranderd is. Maar omdat Obama niet als mindere havik dan Bush wordt gezien. Dat wil zeggen dat in de beeldvorming Obama ondubbelzinnig in het conservatieve kamp wordt ingedeeld. Burgerrechtenbeweging ACLU protesteert.

Zonder pretentie van volledigheid zijn de volgende feiten over het beleid van president Obama bekend. Hij is opperbevelhebber van de strijdkrachten. Het komt bovenop voorzetting van ‘oud’ beleid, zoals het ondanks beloften van Obama niet sluiten van Guantanamo Bay en geheime CIA-operaties. Er resteert een beeld van een controlestaat waarin de burgerrechten afnemen en niet langer gegarandeerd zijn, de macht van leger en veiligheidsdiensten in samenspel met bedrijfsleven toeneemt, en de rol van het recht wordt gemarginaliseerd.

1. Moord op een Amerikaans burger in Jemen zonder dat daaraan een rechtszaak ten grondslag ligt

2. Dodelijke aanvallen met ‘drones’ in oorlogsgebieden als Jemen, Pakistan of Afghanistan eisen veel burgerslachtoffers en worden door Obama persoonlijk goedgekeurd, zonder voldoende juridische toetsing

3. Ondertekening van de NDAA 2012 dat het leger de macht geeft om elke verdachte te arresteren en voor onbepaalde tijd vast te houden onder verdenking van hulp aan terroristen, zelfs burgers. Verlenging NDAA 2013 met nieuwe ondertekening door president Obama. Zie commentaar bij reacties fragment van TYT.

4. Harde aanpak (‘crackdown’) van geweldloze politiek-maatschappelijke en journalistieke ‘tegenbewegingen’ als respectievelijk Occupy Wall Street en WikiLeaks waarbij de weg via de rechter achterwege blijft of geheim is

5. Verdergaande inperking van de vrijheid van het internet onder het mom van strijd tegen terrorisme. Het wordt door de regering-Obama als een middel  gebruikt in de overdracht van de macht van individuen naar de staat ter vestiging van de controlestaat. In 2003 door president Bush gestart, maar door Obama uitgebreid

6. Verdergaande aantasting van de privacy in de openbare ruimte door camerabewaking zoals Trapwire zonder dat de burgers daarvan op de hoogte zijn gesteld, laat staan daarover toestemming is gevraagd

7. Vervolging van meer klokkenluiders dan Obama’s voorgangers ooit deden. Obama zet daartoe een oneigenlijk middel in, de ’1917 Espionage Act’. Daarom spreekt men van zijn War on whistle-blowers. Veelzeggende gevallen: Bradley Manning of John Kiriakou en potentieel doelwit Julian Assange tegen wie eind 2010 in Virginia via een geheime, informele ‘grand jury’ een aanklacht is geformuleerd die op de plank ligt

8. Obstructie van de burgerrechtenbeweging om een beroep te doen op de door president Johnson ingevoerde Freedom of Information Act die het voor burgers mogelijk moest maken om makkelijk toegang te krijgen tot overheidsinformatie. Obama heeft dat idee van transparantie en een open overheid juist teruggeschroefd

Ondersteunend bewijs voor de ontevredenheid over Obama’s mensrechtenbeleid, transparante overheid, veiligheidsbeleid en uitbouw van de controlestaat geven de volgende twee critici:
-ACLU-directeur Anthony Romero zei in 2010 over het mensenrechtenbeleid van Obama zei: ‘It’s President Obama’s policies on civil liberties and national security issues I’m disgusted by. It’s not a personal attack‘.
-Oud-president Jimmy Carter uitte onlangs kritiek op het mensenrechtenbeleid van Obama: ‘We need to back off [and] restore basic human rights as spelled out in the Universal Declaration of Human Rights (UDHR)‘.

Foto 1: Tweet AnonymousIRC

Foto 2: Chapatte, Hopeless

Zero Dark Thirty verheerlijkt marteling in de jacht op Osama

Update 7 mei 2013: Gawker toont aan dat de CIA invloed had op het eindresultaat. Het wist scènes gewijzigd of verwijderd te krijgen. In de Nederlandse filmpers werd de film positief ontvangen. Nrc.next noemde de film zelfs ‘razendknappe geschiedschrijving‘. Dat geeft te denken over het niveau van de Nederlandse filmpers. 

Zero Dark Thirty is een film van Kathryn Bigalow. Een thriller over de jacht op Osama bin Laden die dicht tegen de werkelijkheid aanleunt. Met de slogan: ‘The Biggest Manhunt in History‘. Vanaf 24 januari 2013 in de Nederlandse bioscopen, uitgebracht door A-Film. In de VS ontstond over de film al controverse toen bleek dat de filmmakers nauw met het Pentagon en de CIA samenwerkten. De paradox was dat daartoe geheime informatie aan schrijver Mark Boal en Katryn Bigalow werd gegeven door de regering-Obama waarvoor klokkenluiders doorgaans door de overheid worden vervolgd. Critici spraken toen al over propaganda.

Zonder die gezien te hebben bekritiseert Glenn Greenwald in The Guardian de film. Kern van zijn kritiek is dat het marteling verheerlijkt omdat valselijk wordt geclaimd ‘dat waterboarding en andere vormen van ondervragingstactieken onder dwang’ cruciaal waren voor het vinden van Osama. Een idee uit de hoge hoed van voormalig vice-president Dick Cheney dat nooit aangetoond is. De voortgang die Zero Dark Thirty in de lucht houdt is gebouwd op een verzinsel. De film fabriceert de leugen die in werkelijkheid niet werkte. Ook blijven bezwaren van CIA-medewerkers tegen de immorele en contra-productieve martelingen ongenoemd.

Maar een film is een artistiek product met een eigen logica en vormtaal dat leent uit de werkelijkheid. Dramatisering via hoofdpersonages dient om een filmwerkelijkheud te bouwen en door identificatie de toeschouwer in het verhaal te trekken. Daarom snijdt de kritiek dat een film iets verheerlijkt of juist aanvalt pas hout als de relatie met de werkelijkheid als uitgangspunt wordt genomen. Bij The Hobbit of Star Trek gebeurt dat niet. Bij Zero Dark Thirty dient dat evenmin te gebeuren. Het vertelt een hedendaags sprookje dat de werkelijkheid verzint. Het verschil tussen de twee trailers is opvallend. De bovenste kiest voor de fabel en de onderste voor de werkelijkheid. De laatste ontmoet kritiek omdat het de schijn van echt verkoopt.

Anti-Amerikanisme van PSY in ‘Dear America’ is wereldwijd

Kill those fucking Yankees who have been torturing Iraqi captives.
Kill those fucking Yankees who ordered them to torture.
Kill their daughters, mothers, daughters-in-law and fathers.
Kill them all slowly and painfully.

Aldus de Engelse vertaling van de song ‘Dear America‘ van de Koreaanse experimentele rockband N.EX.T die de Koreaanse rapper PSY in 2004 zong. PSY die met ‘Gangnam Style’ een wereldhit heeft. Omdat-ie over twee weken voor president Obama in het Witte Huis optreedt, heeft-ie inmiddels zijn excuses aangeboden. Beroemdheid verplicht tot inschikken. Maar dat pikken patriottistische Amerikanen niet. De sociale media worden overspoeld met berichten die PSY niet alleen als anti-Amerikaans zien, hij zou de VS zelfs haten.

Hoe kennen Amerikanen de wereld slecht. Want wat miszegt ‘Dear America‘? Het verwoordt een sentiment dat wereldwijd bestaat. Amerikanen zijn weinig geliefd. Niet alleen omdat ze overal van alles uitvreten, maar dat ook nog eens straffeloos menen te kunnen doen. De VS onttrekken zich aan de internationale rechtsorde en schermen hun militairen en politici af. Feitelijk eisen de VS immuniteit voor de uitvoerders van hun kwaad.

Amerikanen martelden wel degelijk Iraakse gevangenen. Leden van de toenmalige regering Bush waren ervoor verantwoordelijk. Maar ze zijn nooit ter verantwoording geroepen. Noch door de regering-Bush, de regering-Obama, de VN of het Internationaal Gerechtshof. En WikiLeaks dat de waarheid naar buiten brengt wordt economisch, juridisch en politiek heimelijk door het Amerikaanse establishment gewurgd. Obama pakt alleen klokkenluiders aan. Dat bij anderen de weerzin tegen de VS dat zich aan de rechtsgang onttrekt zo groot wordt dat de hele familie van de overtreders het ergste wordt toegewenst is begrijpelijk. Uit onmacht.

In plaats van hun verantwoordiging uit te venten over dit anti-Amerikanisme uit 2004 van PSY, zouden deze Amerikaanse burgers beter in de spiegel kunnen kijken. Naar zichzelf omdat ze hun overheid en leger hun gang laten gaan. Naar de VS dat zich onaantastbaar achten als heerser van de wereld. En in Afghanistan, Jemen en Pakistan met drones burgers doden zonder verantwoording aan wie dan ook af te leggen. De VS is in oorlog. Met haar eigen geweten. Het is beter om daarover te zingen, dan om goed te praten wat krom is.

Nogmaals Obama en de verslaggeving in de NRC

Gevestigde media geven nieuws met een korte vertraging, en mentaliteit met een lange vertraging door. Dat eerste is het kenmerk van de verslaggeving van nieuws dat altijd op de feiten volgt. Met het laatste is wat anders aan de hand. Het leidt snel tot misverstanden. Ik had er afgelopen week een woordenwisseling over met de Ombudsman van de NRC Sjoerd de Jong. Vanuit ons verschillend perspectief hebben we allebei gelijk.

Het meningsverschil spitste zich niet alleen toe op de verslaggeving, maar ook op het vermeende gebrek aan inlevingsvermogen van de redactionele staf van de NRC voor ‘de tegenbeweging‘ . Daaronder kunnen het hackerscollectief Anonymous, de activisten van Occupy en de klokkenluiderssite WikiLeaks verstaan worden. Niet toevallig geworteld in een Angelsaksische cultuur waar journalistiek van overheden en burgerjournalistiek van de tegenbeweging op een hoog niveau staan. Dat ik m’n pijlen op de NRC richt is deels toeval, ik lees die krant. Maar de krant lijkt ook wat verkalkt waarbij sensationele openingen eerder accentueren dan verhullen dat de referentie het establishment is. Die krijgen altijd het voordeel van de twijfel, ten koste van de marge.

Aanleiding voor mijn observatie was een stuk van redacteur Juurd Eijsvoogel over de toespraak van president Obama voor de VN. Ondanks zijn relativering dat het een campagnespeech was, werd in een paginagroot artikel de indruk gewekt dat Obama het voor de meningsuiting en burgerrechten opnam. Sjoerd de Jong stelt terecht dat reguliere berichtgeving verslag doet en commentaar en feiten niet kan vermengen. Valkuil voor een ‘kwaliteitskrant’ wordt dan echter een brede berichtgeving van een gemiddeld niveau die redactioneel-technisch klopt, maar met lege handen staat bij vragen over goed en kwaad. In een objectief nihilisme.

Het gebrek aan kritiek op Barack Obama bij de NRC zette me in beweging. Een president die  meer dan welke Amerikaanse president uit de geschiedenis de burgerrechten en de meningsuiting inperkt. Notabene ook van journalisten door de NDAA, zoals blogster Alexa O’Brien betoogt. Waarover de NRC begin dit jaar berichtte dat Obama deze wet contrecoeur ondertekende. Nu presenteren de eindredactie en Juurd Eijsvoogel opnieuw Obama als een president die opkomt voor universele waarden. Waar Vladimir Putin of Hu Jintao terechte kritiek krijgen, schetst doorgaans de NRC Barack Obama nog steeds als de kandidaat van 2008 zonder vuile handen. Die mentaliteit begrijp ik niet. Hopelijk kan hoofdredacteur Peter Vandermeersch het me uitleggen.

Foto: Hope, I Don’t Get Detained Indefinitely ; Ik word niet voor onbepaalde tijd vastgehouden