Het rommelt in de militaire leiding van de Russische Federatie. De verantwoordelijke commandant voor Oekraïne generaal Sergey Surovikin wordt opgevolgd door generaal Valeri Gerasimov, de chef van de Russische generale staf.
Dat is voor beide generaals een degradatie. Ondanks de ruime middelen van het tweede leger ter wereld lijkt geen enkele Russische generaal in Oekraïne een doorbraak te kunnen forceren.
De Russische Federatie heeft zich in een oorlog begeven die het niet kan winnen. In de oorlog van de Russische Federatie tegen Oekraïne die al sinds 2014 woedt maar in februari 2022 door een grootschalige invasie van Russische troepen werd uitgebreid, maakt het Kremlin strategische fouten waar Carl von Clausewitz in zijn publicaties 200 jaar geleden al op heeft gewezen.
Zo staat het hele Russische volk niet achter de oorlog, maar wordt die steun met dwang en propaganda afgedwongen, is de invasie in februari 2022 met te weinig overmacht uitgevoerd en is het conflict geen geïsoleerd conflict tussen twee partijen, maar mengen derde partijen zich er in. Het Westen staat nu op het punt om Oekraïne van Duitse tanks te voorzien.
Bellingcat’s Christo Grozev gaat in op de onderdrukking van de Russische oppositie en de vergiftiging van Alexei Navalny en zijn naaste betrokkenen door Russische veiligheidsdiensten.
Grozev meent ook dat president Poetin met de benoeming van Gerasimov de kant van het militaire establishment kiest tegen Wagner-chef Jevgeny Prigozhin die continu ageert tegen de minister van Defensie Shoigu en chef van de generale staf Gerasimov. Hij claimt met zijn troepen in Oost-Oekraïne een succesvol offensief bij Bakhmut te voeren dat al maanden aan de gang is.
Wagner heeft in gevangenissen gedetineerden geworven die nu bij Bakmut de dood in worden gedreven, maar het zet ook goed getrainde en uitgeruste troepen in die moeten doen wat de troepen van het Russische leger niet lukt. Namelijk gebied veroveren op de Oekraïners.
Het bericht van Ivar Penris in het AD over het niet-gehuwde Russisch-Oekraïense stel Viktor Zelenkin en Olga Andropova en hun drie kinderen Maksim (10), Denis (10) en Arina (5) dat aanstaande zaterdag per vliegtuig naar Oekraïne, waarschijnlijk Kiev, uitgezet dreigt te worden bevat merkwaardige opmerkingen en vreemde gaten. Het heeft ermee te maken dat de journalist vooral Olga’s controversiële beweringen ongefilterd en zonder context doorgeeft. Het bevestigen van nepnieuws kan niet de functie van de journalistiek zijn die de laatste tijd claimt dat nepnieuws door te prikken. Dit artikel prikt het nepnieuws niet door, maar dikt het aan.
Het Russisch-sprekende uit Zuhres, provincie Donetsk afkomstige stel waar het als staatsburger geregistreerd staat verblijft in Nederland sinds 2001. Olga suggereert dat de reden dat ze naar Nederland kwamen was dat ‘ze zich als Russische inwoners van Oekraïne niet meer veilig voelden’. Dat is merkwaardig omdat in 2001 en de jaren ervoor president Leonid Koetsjma aan de macht was die notabene in die tijd het Russisch een officiële taal van Oekraïne noemde. Toen hij in zijn tweede termijn wegens corruptie steeds meer onder vuur kwam te liggen haalde hij de banden aan met de Russische Federatie en verbeterden de betrekkingen met Moskou. In die jaren 1999-2001 was de economische, politieke en militaire druk van de Russische Federatie en de macht van de Russische inlichtingendienst in Oekraïne nog onaangetast. Daar kwam pas eind 2013 een omslag in. Zelenkin en Andropova zijn niet zoals Penris opschrijft ‘Russische’ maar ‘Russisch-sprekende’ staatsburgers van Oekraïne. Waarom ze zich in 2001 niet veilig voelden in Oekraïne is de vraag, maar het is onaannemelijk dat hun etnische achtergrond er iets mee te maken had. Het lijkt erop dat ze nu een verblijfsgrond als vluchteling of een humanitaire reden uit de duim zuigen om de positie in de procedure te versterken.
In Donetsk is sinds 2014 de zogenaamde Volksrepubliek Donetsk (DNR) gevestigd die alleen bestaat door financiële, humanitaire en militaire steun vanuit de Russische Federatie. Het is een gemilitariseerde, pro-Russische enclave met Aleksander Zachartsjenko als president. Hij wordt aangestuurd door Russische adviseurs. Het is nogal een bizarre bewering als onder de controle van pro-Russische separatisten, Russische militairen en huurlingen, en Russische politieke adviseurs in de regio Donetsk ‘al tweehonderd Russische kinderen zijn doodgeschoten’ zoals Olga beweert. Waarmee ze verwijst naar Russisch-sprekende Oekraïense kinderen. Wat zou het nut zijn van de politieke en militaire leiding van de DNR om dat te laten gebeuren?
Het is begrijpelijk dat Andropova en Zelenkin alles uit de kast halen om in Nederland te blijven. Het levenspeil is hier hoger en de vooruitzichten beter. Door de Russisch-Oekraïense oorlog die nu al ruim vier jaar duurt stagneert Oekraïne. Ze hopen waarschijnlijk via de verwijzing naar hun kinderen een deel van de bevolking te mobiliseren die voor hen in de bres springt. Zodat de emotie de gaten in hun verhaal dichtsmeert en goedertierenheid overwint. De ingezonden brief in NRC van juf Floor Kwakernaak van Denis Andropov is daar een voorbeeld van. Met een slotzin die verwijst naar de scheiding van migrantenkinderen van hun ouders in de VS dat hier niet aan de orde is: ‘We schreeuwen moord en brand over de behandeling van vluchtelingen in Amerika. Dit is Nederland.’ Juist Maksim beweert het tegendeel van juf Kwakernaak als hij stelt dat hij wel begrijpt dat zijn ouders uitgezet worden omdat ze geen Nederlander zijn, maar hij niet begrijpt waarom hij uitgezet wordt. Maar hoe kan dat anders zonder dat de kinderen van hun ouders gescheiden worden?
Olga maakt haar verhaal er niet geloofwaardiger op door onzin te verkopen en te refereren aan anti-Russische sentimenten in een pro-Russische regio in Oekraïne. De indruk die het stel wekt is dat het sinds 2001 halfslachtig voor Nederland koos en kansen heeft laten liggen. Pas in 2013 deden ze een aanvraag om in Nederland te mogen wonen en werken. Het is vervelend wat er met de kinderen gebeurt die in Nederland opgegroeid zijn, maar het is de primaire verantwoordelijkheid van de ouders dat het is misgelopen. Zij hadden zich vanaf 2004 toen de oudste zoon Maksim werd geboren moeten realiseren wat hun handelen voor hun kinderen inhield. Dat hebben ze jarenlang voor zich uitgeschoven en nu zit het gezin met de brokken.
Foto: Schermafbeelding van delen van het artikel ‘Maksim (14) snapt niks van uitzetting: ‘Mama, ik ben toch gewoon Nederlander?’’ van Ivar Penris in het AD, 3 juli 2018.
Meduza verwijst naar een artikel in de Russische oppositiekrant Novaya Gazeta over de MH17. Het gaat over de getuigenis van een ex-collega van de gepensioneerde Russische kolonel Sergei Doebinksi (pseudoniem Kmuryi of Hmuryi) over wie vermoed wordt dat hij in juli 2014 verantwoordelijk was voor de levering van de Russische BUK-raket in de Donbas aan een strijdgroep die de MH17 neerhaalde. In oktober 2015 werden door de Oekraïense inlichtingendienst onderstaande geluidsopnames gepubliceerd die dateerden van de dag dat de MH17 werd neergeschoten. Van 1’32’’ tot 2’40’’ zijn twee geluidsopnamen van onderschepte gesprekken te horen van Doebinski met ‘DPR-terrorist’ (Donetsk Peoples Republic) Buryat. Sergei Tiunov die beweert een ex-collega van Doebinski te zijn -en is opgespoord door Novaya Gazeta– bevestigt dat Doebinski te horen is op beide geluidsopnames. De gesprekken ondersteunen de claim dat de MH17 werd neergeschoten door een Russische Buk die naar de door de separatisten of hybride Russische strijdkrachten gecontroleerd gebied werd getransporteerd. Tiunov zegt ook dat hij na de MH17-crash met Doebinski de gevolgen ervan had besproken.
Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Novaya Gazeta finds colleague of alleged transporter of Buk missile that shot down flight MH17’ van Meduza, 25 april 2017.
De ellende van de oorlog in Oost-Oekraïne gaat door. Het begon in 2014. Nu weer wordt het onder controle van de regering zijnde Avdiivka met raketten beschoten. Met vele doden in de afgelopen dagen volgens de dagrapporten van de OVSE. En aan de andere kant van de frontlijn ligt Yasynuvata waarvan het behoud de voorwaarde is voor de leiders van de zogenaamde Volksrepubliek om aan te mogen blijven van de leiders in de Russische Federatie. Zo lopen de belangen. Zo cynisch is oorlog. Hard tegen hard. Agressie is overal, maar de vraag wie de strijd om Avdiivka begon is niet de echte vraag. Het is buurland de Russische Federatie dat de oorlog gaande houdt en Oekraïne bestaansrecht ontzegt. Als dat niet verandert moddert de oorlog verder. Raketten belanden in keukens van gewone mensen, zoals fotograaf Christopher Nunn in een tweet zegt. Oorlog levert niks op voor de bevolking. De conclusie achteraf is altijd dat de oorlog nooit begonnen had moeten worden. Oorlogswinstmakers, politieke avonturiers en cynische politici gedijen bij oorlog. De baboesjka’s, kleine handelaren en de mensen die gewoon hun eigen leven willen leiden zijn het slachtoffer.
Vooruitzichten van het het gasproject Nord Stream 2 zijn wankel, aldus de Poolse oud-premier en de huidige Europarlementariër Jerzy Buzek naar aanleiding van voorbehoud hierover van de Europese Commissie eerder deze maand. In een bericht zet Polennieuws de politieke ontwikkelingen op een rijtje. Het is een conflict dat ingaat tegen de solidariteit tussen EU-lidstaten. De Visegrad groep die bestaat uit Polen, de Tsjechische Republiek, Slowakije en Hongarije en de Baltische landen zijn tegen Nord Stream 2, en de West-Europese regeringen van landen met belangen in het project (Duitsland, Nederland, Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Oostenrijk) zijn voor. Om het terug te brengen tot een Nederlandse zegswijze: het is de dominee tegenover de koopman. Maar zoals Buzek aangeeft zijn er ook economische bezwaren tegen het project.
In een tweet schetst Anders Aslund de Russische positie. Het wil dat Nord Stream 2 doorgaat, business as usual. Putin is dol op grote projecten, zoals de Sochi Winterspelen, de Kerch brug naar de Krim of het WK Voetbal 2018 die een vierledig doel hebben. 1) Afleiding van dagelijkse economische problemen; 2) Middel om voor de eigen bevolking een beeld van een sterk land te presenteren; 3) Middel om het buitenland af te bluffen en 4) Middel om overheidsgeld door corruptie door te sluizen naar zakenrelaties van het regime.
Bij Nord Stream 2 speelt ook mee dat de reden waarom op 17 maart 2014 door de VS, de EU en Canada een eerste ronde van sancties ingesteld werd na de inname van de Krim in 2014 door de Russische Federatie nog steeds niet zijn weggenomen. Er pleit veel voor gelijk oversteken: als de Russische Federatie de bezetting van de Krim beëindigt, dan stoppen de Westerse landen de sancties tegen dat land. Dit gaat niet alleen om geopolitiek, invloedssferen en de Europese veiligheid, maar om de geloofwaardigheid van een EU die krachtig en zelfbewust opkomt voor eigen waarden en belangen. En zich aan zijn woord houdt. Daarbij komt ook nog dat South Stream met belangen van Italië en Balkanlanden eind 2014 werd afgelast door de Russen wegens belemmeringen over aanbestedingen die de EU stelde. Deze landen namen dit de EU kwalijk.
Zo is Nord Stream 2 een project geworden waarin vele aspecten op een conflicterende wijze samenkomen. Het gaat om de geloofwaardigheid van de buitenlandse politiek van de EU en om de EU als waardengemeenschap, om de solidariteit van West-Europese EU-lidstaten met zowel Oost-Europese als Zuid-Europese lidstaten, om de afweging of in de EU politieke belangen zwaarder wegen dan economische belangen, om de macht tussen de lidstaten en de supranationale EU, om de macht tussen ondernemingen als Shell, Wintershall en Engie en nationale parlementen en Europarlement, om de energiepolitiek van de EU met diversificatie en vergroeiing, en om de politiek van de Russische Federatie dat de EU probeert te verzwakken door zaaien van verdeeldheid.
De Europese Commissie zou er goed aan doen om voor te stellen om Nord Stream 2 op sterk water te zetten onder de voorwaarde dat pas als de Russische Federatie de bezetting van de Krim beëindigt en de Minsk II akkoorden over de Russisch-Oekraïense oorlog in Oost-Oekraïne naar de letter uitvoert, de EU bereid is om constructief met de Russische regering en Gazprom samen te werken voor het vervolg. Maar niet eerder.
Update 10 september 2017: Het blijft onbegrijpelijk. Opnieuw geen enkele actie uit de kunstsector of de politiek tegen het Gergiev Festival in Rotterdam dat van 14 tot 17 september plaatsvindt. Dat staat in schril contrast tot protesten in andere landen, zoals Duitsland of de VS. Het uitblijven van protest tegen Gergiev en het Gergiev Festival wordt een jaarlijks terugkerende gebeurtenis. Wat zegt dat over Nederland en Rotterdam?
Update 8 september 2016: Het is onbegrijpelijk. Geen enkele actie in Rotterdam tegen Valery Gergiev. Terwijl gewoonlijk Nederlanders voor het minste onrecht de straat op gaan om te demonstreren tegen het perfide establishment. Maar deze keer niet. Het grote onrecht van Gergiev laten ze links liggen. Wat zegt dat over Rotterdam en Nederland? Weinig goeds. Onze Rotterdamse vrienden laten het afweten. Ze laten het terrein aan Opstelten en consorten. De bewustwording is blijkbaar nog niet zo ver. Beschamend? Ja. Ontzettend.
Sport en politiek of kunst en politiek hebben niets met elkaar te maken. Of toch wel? We spreken schande van het sjoemelen met de dopingcontrole door de Russische overheid op de Winterspelen in Sochi. Om ons op de rondetijden te richten. Kritiek ontstaat pas in de historische terugblik die afstand schept. Die ongevaarlijk maakt. We worden verontwaardigd over de collaboratie van de Duitse toneelspeler Gustaf Gründgens (1899-1963) die vele jaren later door schrijver Klaus Mann of filmer István Szabó in diens Mephisto (1981) werd vereeuwigd als voorbeeld hoe het niet moet. Maar de Gründgens van de eigen tijd zien we over het hoofd.
En in Rotterdam al helemaal. Of dat voortkomt uit naïviteit, provincialisme, misplaatste solidariteit met een ontspoorde kunstenaar, gebrek aan politiek besef of gemakzucht is de vraag. Er bestaat geen twijfel over dat Gergiev een fervent supporter is van het bewind van Putin en zich voor propagandadoeleinden laat inzetten. Putin en Gergiev zijn goede vrienden en zouden peetvader van elkaars kinderen zijn, aldus een bericht in de The Telegraph. Laatst was er het optreden van het Kirov Orkest van het Mariinski Theater uit Sint-Petersburg in het Syrische Palmyra. De NOS schreef over Gergiev in een bericht: ‘Hij zei dat hij met muziek wil protesteren tegen “de barbaren die monumenten van de wereldcultuur hebben verwoest”‘. Het is echter niet IS, maar Gergiev die door zo’n optreden de cultuur verwoest door het voor het karretje van de politiek te spannen. Maar in Rotterdam wordt tegen beter weten in volgehouden dat Gergiev in een politiek vacuüm opereert.
Waar is het politieke besef van de Nederlanders gebleven? In 1983 gaf W.F. Hermans een serie lezingen in Zuid-Afrika die wisselend werden gewaardeerd. Hoofdstedelijke PvdA’ers hadden het idee dat Hermans een internationale culturele boycot had doorbroken en verklaarden hem in 1986 tot persona non grata in de hoofdstad. Dat waren nog eens tijden. Nu heerst gezapigheid bij de culturele, bestuurlijke elite van Nederland. Veelzeggend is dat afgelopen jaren op het Groninger Museum na geen Nederlandse culturele organisatie zich inzette voor Ai Weiwei en Chinese dissidenten. Ian Buruma verklaarde in 2002 in The Guardian dat de bouw in China door een westerse architect van een ziekenhuis, hotel of universiteit niet over een grens gaat, maar de bouw van een gebouw dat direct onderdeel is van de propagandamachine wel. Toen Rem Koolhaas in 2008 het prestigieuze CCTV-gebouw als deel van de propagandamachine voor de Chinese autoriteiten bouwde voerde het Oranje-gevoel de boventoon. Rotterdamse koopmansgeest die de dominee maar even vergeet?
Met de organisatie van het Gergiev Festival laten de organisatoren zich voor het karretje van de Russische propaganda spannen. Al is het maar door te helpen Gergiev een neutraal image in het Westen te verschaffen. We moeten ons ervan bewust zijn waar collaboratie met het Russische bewind begint. Het is op z’n minst lichtzinnig te noemen dat burgemeester Aboutaleb die zich zo vaak kritisch uitspreekt over maatschappelijke ontwikkelingen die verder gaan dan zijn functie deel uitmaakt van het Comité van Aanbeveling. Dit steekt des te meer omdat het komende Gergiev Festival in het teken staat van de Russische componist Sergei Prokofjev die tijdens het Stalin-bewind werd beschuldigd van anti-democratisch formalisme en werd verplicht om mee te werken aan de Stalinistische propaganda. Het Kremlin herwaardeert Stalin nu als nationalistisch icoon.
De Rotterdamse elite kan achteraf niet zeggen niet te hebben geweten dat Valery Gergiev aan de verkeerde kant van de geschiedenis is terecht gekomen. De signalen zijn overduidelijk en klinken wereldwijd. Er waren afgelopen jaren volop protesten tegen de collaboratie van Gergiev. Zo ageerde Dmitry Smelansky in januari 2015 in een posting op de FB-pagina Arts Against Aggression tegen zangeres Anna Netrebko en Valery Gergiev als ‘twee prominente supporters’ van ‘het bloedige bewind van Putin’. Dit naar aanleiding van een optreden in de Metropolitan Opera in New York. Smelansky: ‘Mr. Putin counts on his supporters to continue to see no evil in his actions and on the civilized world to continue to hear no evil and speak no evil. We can and must do better than that.’ Ja, we kunnen en moeten beter doen dan wegkijken. Te beginnen in Rotterdam.
Foto: Vladimir Putin schudt Anna Netrebko de hand, 2013. In het midden Valery Gergiev.
Volgens de jaarrapportage 2015 van Transparency International is Oekraïne het meest corrupte land van Europa. Dat kan mede als erfenis van een oud bewind en een oude mentaliteit beschouwd worden. Dat moet met verstandig beleid teruggedrongen kunnen worden. Corruptie wordt als een groter probleem beschouwd dan de oorlog met de Russische Federatie. Want Russen zijn de vijand van buiten die bestreden kan worden en zelfs verenigt, maar de corruptie is intern en zit diep in het politieke systeem ingebakken. Hervormen of niet hervormen is de vraag. Wordt de corruptie nu wel of niet teruggedrongen? De signalen zijn niet best.
Waar Oekraïne de oorlog tegen de Russen niet heeft verloren, lijkt het er steeds meer op dat het de strijd tegen de corruptie verliest. De twee hangen trouwens nauw samen. Men kan beredeneren dat omdat het Kremlin de militaire strijd niet kon winnen het nu de bakens verzet. Of liever gezegd, het wapen van de destabilisering van het politieke bestel in een hogere versnelling schakelt. Dat doet het door aan de touwtjes te trekken van mensen die het binnen en buiten de overheid heeft geposteerd. Want er is na 2 jaar nog geen einde gekomen aan een Oekraïne dat tot februari 2014 een 100% vazalstaat van de Russische Federatie was.
IMF, de EU-lidstaten, Canada en de VS zien het tandenknarsend aan hoe de Oekraïense politieke elite zich laat afleiden en het persoonlijk belang voor het algemeen belang zet. Hun middelen zijn beperkt om druk uit te oefenen. Waarschuwingen helpen nauwelijks, zoals Anders Aslund van de Atlantic Council in deze tweet probeert. Hervormers worden uit de kern van de macht verwijderd en naar de zijlijn gemanoeuvreerd. Zie de hartekreet van parlementariër Egor Firsov: ‘The Poroshenko Bloc seems to be leading the country to something terrible.’ President Petro Porosjenko die ruim een jaar een stabiliserende rol speelde heeft het vertrouwen verloren van de bevolking. Hij houdt zich niet aan zijn beloften en is deel van het probleem.
Het Westen twijfelt. Want als het zegt dat de Russische Federatie de Oekraïense soevereiniteit niet respecteert door de onrechtmatige annexatie van de Krim en de militaire inmenging in Oost-Oekraïne en dat een staat over het eigen lot moet kunnen beschikken, dan kan het geen disfunctionele regering naar huis sturen. Zover reikt de macht van het Westen ook helemaal niet, waar zoals gezegd de binnenlijntjes naar het Kremlin nog sterk aanwezig zijn en op de kantoren waar het erom spant nog een Sovjet-mentaliteit heerst. Procureur-generaal Viktor Shokin blijft ondanks kritiek rotsvast op zijn post zitten en bestrijdt de corruptiebestrijding. Volodymyr Groysman is als lid van de partij van Porosjenko parlementsvoorzitter en beoogd premier om Arseni Jatsenjoek op te volgen. Dat is geen stap in de goede richting, maar terug naar het verleden.
Arm Oekraïne. De Krim is het ontstolen door ouderwetse Russische koloniale politiek met een operatie die al in 2008 door president Putin werd aangekondigd en jarenlang is voorbereid. De zogenaamde separatisten in de zogenaamde volksrepublieken hebben leed, armoede en vernietiging over de Donbas gebracht, zoals de zogenaamde voormalige minister van Defensie van Donetsk en Russische oud-KGB officier Igor Strelkov verklaart. In Kiev leggen de hervormers het af tegen het oude regime dat aan het pluche gebakken is.
In Nederland wordt op 6 april een referendum gehouden over een associatie-overeenkomt met Oekraïne. Zowel tegenstanders als voorstanders komen met spookverhalen en sprookjes. Hoe kan Oekraïne met zoveel tegenslag, druk van allerlei betrokkenen en verkeerde tendenzen gedwongen worden aan zichzelf te denken? Hoe kunnen Nederlanders oordelen over een land dat Oekraïeners zelf nauwelijks begrijpen? Een sprankje hoop geeft het idee dat een associatie de mogelijkheid biedt om de hervormingsgezinden te steunen. Om zo stap voor stap de oude machtscentra op te ruimen. Het is weinig, maar meer hebben we op dit moment niet.
Waarom is er toenadering tussen het Franse Front National van Marine Le Pen en het Kremlin? Waaruit bestaat die relatie precies? Onderzoeksjournalist Raphaël Tresanini zocht het uit voor het Franse Canal+ dat werd uitgezonden op 2 november 2015. Het spektakel in vorm moet de inhoud maskeren die echter interessant genoeg blijft als achtergrondinformatie. Het is het genre van auto’s met gierende remmen, draaiende camera die mensen achtervolgt, name dropping, schimmige beelden en spannende muziek. Is het Front National door de financiële afhankelijkheid definitief onder invloed gekomen van het Kremlin? In elk geval proberen de Russen en de Franse rechts-nationalisten hun relatie te verbergen en zijn ze er niet open over. Alleen Jean-Marie Le Pen is bereid tot een interview. Hij ziet president Vladimir Putin als een kans op vrede voor de wereld.
Frankrijk dat een altijd ambivalente houding tegenover de VS heeft -politiek en cultureel- is het grootste land in Europa dat ontvankelijk is voor Russische avances. Hoewel het niet altijd duidelijk is of dat gemeend is of een strategische zet is om de binnenlandse opponenten de pas af te snijden. Maar zo beïnvloedt de opstelling van het Front National ook de toenadering van president Hollande of ex-president Sarkozy tot Putin. Dat het Kremlin de EU wil destabiliseren door extreem-rechtse en in mindere mate extreem-linkse Europese politieke partijen te steunen is de afgelopen twee jaar in onderzoeken en journalistieke artikelen vastgelegd. Zie hier.
Frankrijk dat net als de Russische Federatie terugverlangt naar een roemrijk -en voorgoed voorbij- verleden en in een morele crisis verkeert door die onduidelijke identiteit is in de EU de zwakste schakel en vormt het grootste risico voor een eensgezinde opstelling tegenover de politiek van het Kremlin. Onder meer noodzakelijk vanwege de annexatie van de Krim in maart 2014 en de Russische steun en initiatieven voor de oorlog in Oost-Oekraïne die de Europese veiligheidspolitiek de afgelopen twee jaar in gevaar heeft gebracht.
De conclusie dat Alexander Doegin die tijdens een gesprek met de assistent van Jean-Marie Le Pen in de lobby van een Moskous hotel wordt gefilmd een naaste (un proche) van Putin is valt te betwijfelen. Daartoe is de rechts-nationalistische Dugin te ver van de hoofdstroom van de Russische politiek afgedwaald. Hoe radicaal-nationalistisch deze sinds 2012 ook geworden is. Doegin, Konstantin Malofeev en Jean-Marie Le Pen zijn outsiders in hun omgeving van wie het de vraag is wie ze vertegenwoordigen. Vraag is dan ook of Raphaël Tresanini wel het hoofdspoor volgt en zich niet te veel verdiept in de bijfiguren, en geen direct bewijs voor de band tussen het Front National en het Kremlin levert. Als inleiding in het onderwerp voldoet de reportage wel.
Ian Bateson van het onafhankelijke Oekraïense TV-kanaal Hromadske TV (Громадське Телебачення) praat met journalist Chris Miller van de Amerikaanse nieuwswebsite Mashableover de MH17. Miller schetst de reacties van de Russische politiek en media op de rapporten van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Het wachten is op het rapport van het OM dat waarschijnlijk begin 2016 de schuldvraag zal beantwoorden.
De MH17 is op 17 juli 2014 boven Oekraïne onmiskenbaar door een BUK-raket neergeschoten zo concludeert de Onderzoeksraad voor Veiligheid. Dit bevestigt al langer bestaande calculaties. De Onderzoeksraad wijst geen dader aan en komt zoals het zelf in bijlage V zegt niet met politieke interpretaties. Dit gaat zover dat het zich niet uitspreekt over de plek vanwaar de raket werd afgeschoten en het precieze type raket waarmee het gebeurde. Vraag is of de Onderzoeksraad dit technisch niet hard kan maken of wil maken en de bevindingen aan het strafrechtelijk onderzoeksteam doorgeeft. Dit onderzoek ging ook niet over de schuldvraag, maar onderzocht de oorzaak en deed aanbevelingen om de veiligheid in de lucht te vergroten. Het strafrechtelijk onderzoek wordt door het OM gedaan en komt naar verwachting begin 2016 met conclusies over de daders.
Bijlage L geeft de bevindingen van de Veiligheidsraad, het commentaar van de Russische Federatie en het antwoord daarop van de Veiligheidsraad. De Russische Federatie betwist de bevinding van de Veiligheidsraad dat het vaststaat dat de MH17 getroffen is door een op een BUK, BUK M1 of BUK M1-2 raket van de 9M38- of 9M38M1-serie gemonteerde 9N314M raketkop en meent dat een kleinere raketkop het toestel trof. De Veiligheidsraad wijst dit af eveneens de door de Russen aangevoerde stringing-methode omdat deze te globaal zou zijn voor het bepalen van het detonatiepunt. De Onderzoeksraad laat vele technische opties open en opereert zorgvuldig. Het heeft zich niet laten verleiden tot een welles-nietes discussie met de Russen.
Foto: Schermafbeelding van begin deel A van Bijlage V uit het rapport over de MH17 van de OVV, 13 oktober 2015.