De samenvatting van het album van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo over Mohammed begint met dezelfde vraag die Bassem Youssef (‘de Egyptische Jon Stewart’) ook stelt. Namelijk wie mag bepalen wie een moslim is. Wie is de eigenaar van Mohammed, ofwel ‘À qui appartient Mahomet?‘ Geen onredelijke vraag aan een islamitische wereld waar radicalen door demagogie en intimidatie het antwoord menen te kunnen claimen op de vraag wie wel of niet een goede moslim is. Velen gaan bangelijk mee in die retoriek. Niet Bassem Youssef die de bal terugkaatst door radicale sjeiks niet langer als representant van de islam te beschouwen.
Charlie Hebdo leidt evenmin aan koudwatervrees om zich ferm tegen de claim van de radicalen uit te spreken. Over een onderwerp dat niemand bezit: ‘On peut caricaturer Mahomet comme on caricature Jésus, Napoléon ou Zorro‘. Dus de karikatuur van Mohammed is evengoed toegestaan als die van Jezus, Napoleon of Zorro.
Charlie Hebdo trok de laatste jaren vaker de internationale aandacht. In november 2011 kwam het wegens een ‘Charia'(Sharia)-nummer met Mohammed als gastredacteur onder vuur te liggen door een aanslag op de kantoren. Toen bleek al dat het samengaan van islam en humor niet door iedereen begrepen werd. Als antwoord op de Innocence of Muslim-film werd in september 2012 Mohammed als filmster geportretteerd. Met een naakte Mohammed als parodie op de film Le Mépris van Jean-Luc Godard. De Franse minister Laurent Fabius van Buitenlandse Zaken (socialist) zag er een onnodige provocatie in. Volgens critici een laffe reactie.
Het album hors-série is bedoeld om te informeren over het ontstaan van de islam waarover zo weinig bekend is. Islamitische kroniekschrijvers worden nauwgezet gevolgd, ook omdat de Fransen bijster weinig weten over de achtergronden van de tweede godsdienst van het land. Wat de vraag oproept waarom de islam zichzelf niet wetenschappelijk doorlicht. Dat alles zonder toevoeging van humor, ‘Sans aucun humour ajouté‘. Alsof het biologisch voedsel betreft. Zo’n terzijde kan men bij een satirisch blad gerust met een korreltje zout nemen.
Zoals gebruikelijk als het om islamkritiek gaat barst de kritiek van alle kanten los. Waarbij nuttige idioten zich bij de professionele belangenbehartigers van de islam voegen. Secretaris-generaal Ekmeleddin Ihsanoglu van de Organisatie van Islamitische Samenwerking (OIS) zegt in een verklaring dat de publicatie tegen de normen van verantwoorde journalistiek ingaat en dat de meningsuiting wordt misbruikt. Hij ziet in de publicatie zelfs aanzetten tot haat, en roept de Franse regering op tot ‘passende’ maatregelen. Zijn beschuldiging dat Charlie Hebdo de mensenrechten schendt klinkt onaannemelijk uit de mond van een vertegenwoordiger van een regio waar censuur eerder regel dan uitzondering is. De dubbele standaard van de OIS doet pijn aan de ogen.
Nog pijnlijker zijn goedpratende journalisten die nooit volmondig voor de vrijheid van meningsuiting zonder beperkingen gaan, maar deze inperken met hun gedachten over verantwoordelijkheid, fatsoen of dialoog. En zo hun collega’s afvallen en de radicale moslims bijvallen. Didier Houth van L’Express maakt het bont en ziet in de publicatie een provocatie en een middel om geld te verdienen. Hij schuift Charlie Hebdo het standpunt in de schoenen dat islam en democratie niet samengaan en dat een journalist daar niets over te zeggen heeft. Da’s aan de politiek om over te oordelen. Hoe kan iemand met zo’n beperkte opvatting van de meningsuiting en de journalistiek zich in hemelsnaam journalist noemen? Wat een nuttige idioot, zo’n Didier Houth.
Foto 1: Omslag van het door Charlie Hebdo uitgegeven album La vie de Mahomet (Het leven van Mohammed) – 1ste deel – Les débuts d’un prophète ( Het debuut van een profeet).
Foto 2: Cartoon door Chab voor Charlie Hebdo: Luisterend naar de profeten die namens God spreken; Chab: ‘U hebt 5 minuten‘ – Jezus: ‘Ik ben de zoon van God, en als zodanig wil ik je vertellen dat …‘ – Mohammed: ‘Luister niet naar die verliezer! Ik ben de boodschapper van God en ..‘
George Knight 