Zes aanklachten tegen Tariq Ramadan wegens grensoverschrijdend seksueel gedrag leiden nog niet tot afronding van zijn rechtszaak

De zaak van seksueel geweld tegen vrouwen waar de Zwitsers-Egyptische islamoloog en cultfiguur Tariq Ramadan zich schuldig aan zou hebben gemaakt is in Nederland naar de achtergrond verdwenen. In 2007 genoot Ramadan in Nederland een zeker bekendheid toen hij in Rotterdam aan de slag ging als hoogleraar en ‘bruggenbouwer’ in dienst van de gemeente. Vanaf het begin was hij een controversiële figuur met voor- en tegenstanders. Hij werd in 2009 de laan uitgestuurd. Maar in Frankrijk en Zwitserland haalt hij nog steeds de voorpagina’s. Aangejaagd door het MeToo-debat dat sinds oktober 2017 aan kracht gewonnen heeft.

Ramadan werd in februari 2018 in detentie genomen na de aanklacht twee vrouwen verkracht te hebben. De ene is de feministe Henda Ayari (zie hier) die in oktober 2017 Ramadan aanklaagde, de ander noemt zich ‘Christelle’. Ramadan ontkent verkrachting, maar geeft via zijn advocaat toe seksueel contact met de twee vrouwen te hebben gehad. Maar dat zou volgens Ramadan met hun instemming (‘relation consentie’) zijn gebeurd. In november 2018 werd Ramadan onder voorwaarden vrijgelaten wegens zijn slechte gezondheid (multiple sclerose), maar hij mag van de autoriteiten Frankrijk niet verlaten, moet zich wekelijks melden en zijn paspoort is ingenomen. Hij heeft een boeten van 300.000 euro betaald. Inmiddels zijn er door zes vrouwen aanklachten wegens seksueel geweld of verkrachting tegen Ramadan ingediend.

De affaire Ramadan is omgeven door complottheorieën die veel ruis geven. De Israëlische inlichtingendienst Mossad zou er een rol in hebben gespeeld. Vele islamitische aanhangers van Ramadan kunnen het blijkbaar niet verteren dat hun boegbeeld van zijn voetstuk is gestoten. Zij nemen het nog steeds voor hem op en verspreiden geruchten over een joods complot. De Franse president Emmanuel Macron zou het brein zijn om alle opposanten in het gevang te gooien, zoals onderstaande still van een YouTube-video aangeeft. De eerste aanklager Henda Ayari die haar hoofddoek afdeed en zich afwendde van het salafisme neemt stelling tegen het islamisme dat ze met het nazisme gelijkstelt, wat haar weer bedreigingen uit islamistische hoek oplevert.

De waarheid over Tariq Ramadan is alledaagser, simpeler en minder vergezocht. Hij gedroeg zich als rokkenjager met vele romantische affaires en heeft in bepaalde gevallen beestachtig, grensoverschrijdend gedrag jegens vrouwen vertoond waarvoor hij jaren later de rekening gepresenteerd krijgt. Aangejaagd door het omgeslagen denken over grensoverschrijdend gedrag dat niet langer getolereerd wordt heeft hem dat in de verdediging gedrongen. Kritiek waarom hij de aanklacht aanvankelijk niet thuis mocht afwachten lijkt terecht. Hij staat niet alleen als ontmaskerde heteroman. Honderden machtige mannen als Harvey Weinstein, Charlie Rose, Mark Halperin, Kevin Spacey, Louis C.K., Al Franken, James Levine, Daniele Gatti, Jappe Claes of Job Gosschalk hebben hun positie verloren wegens grensoverschrijdend seksueel gedrag. Het is te hopen dat Tariq Ramadan tot zelfinzicht komt, de vrouwen zijn verontschuldigingen aanbiedt en zich terugtrekt uit het publieke leven. Anders moeten de aanklachten tegen hem in een rechtszaak in Frankrijk behandeld worden. Het is de hoogste tijd om nu eindelijk eens een streep onder de onzalige kwestie Tariq Ramadan te zetten.

Foto: Still uit YouTube-video ‘ACTE 36 GILETS JAUNES TARIQ RAMADAN PIEGE PAR MACRON ? HENDA AYARI MENT MEDIAPART’ op kanaal Le Croissant de lumière.

Opnieuw de lange tenen van de islam (3). Pakistan blokkeert sites. Vanwege ‘Godslastering’ en ‘kwetsen van gevoelens van moslims’

Vandaag kreeg ik onderstaand bericht per email van WordPress waarin het aangeeft dat op last van de Pakistaanse overheid een blogpost in Pakistan wordt geblokkeerd wegens blasfemie en het kwetsen van de gevoelens van moslims ‘rond Pakistan’.  Het gaat om het commentaar ‘Humoristische tekeningen zonder humor in de islam’ van 31 juli 2012 met bovenstaande cartoon. De actie van de Pakistaanse overheidsdienst Pakistan Telecommunication Authority (PTA) bevestigt het vermoeden dat er binnen de islam weinig gevoel voor humor en tolerantie voor satire bestaat. Zie hier voor een verslag van eerdere meldingen van de PTA en de blokkade in Pakistan van delen van dit blog.

Foto: Cartoon van  Adam Zyglis in Commentaar ‘Humoristische tekeningen zonder humor in de islam’ van 31 juli 2012.

De lange tenen van de islam (2). Pakistan blokkeert sites. Vanwege ‘Godslastering’ en ‘kwetsen van gevoelens van moslims’

Op 21 september 2017 kreeg ik een automatisch gegenereerd bericht van WordPress.com waar ik in het commentaar ‘De lange tenen van de islam. Pakistan blokkeert sites. Vanwege ‘Godslastering’ en ‘kwetsen van gevoelens van moslims’ verslag van deed. Het ging om twee delen van dit blog die op verzoek van een Pakistaanse overheidsdienst (‘A Pakistan government authority’) afgesloten (‘disable’) werden voor bezoekers uit Pakistan vanwege ‘extreme Godslastering’ en ‘kwetsen van gevoelens van moslims’. Vandaag kreeg ik opnieuw een bericht met als onderwerp Important legal notice regarding your WordPress.com site in Pakistan.

De twee afgesloten delen werden toen opgesomd in een lijst van 198 WordPress-URL’s. De twee geblokkeerde delen waren de tags ‘groepsdwang’ en ‘kerstmis’. Zie hier voor de lijst met vooral geblokkeerde cartoons.

Ik memoreerde toen dat de Pakistaanse grondwet de vrijheid van meningsuiting garandeert, maar ‘daar uitzonderingen op aanbrengt die inhouden dat die vrijheid is ‘onderworpen aan enige redelijke beperkingen die door de wet zijn opgelegd in het belang van de glorie van de islam of de integriteit, de veiligheid of de verdediging van Pakistan’ etc. Sectie 37 van PECA (Prevention of Electronic Crimes Act) geeft de Pakistan Telecommunication Authority (PTA) de macht om ‘onwettige inhoud’ te verwijderen of te blokkeren. In dit geval geeft de PTA ‘richtlijnen voor verwijdering of de toegang blokkeren (‘issue directions for …’) uit aan WordPress.com die van mening is dat het daar om wettelijke redenen mee moet instemmen (‘must comply’).

Mijn evaluatie van dit besluit verwoordde ik toen in een reactie: Als cartoons tot geweld oproepen, dan kan ik een verbod nog billijken. Maar in alle andere gevallen niet. Moslims of overheden die zich als islamitisch beschouwen zouden zichzelf helpen als ze hun eigen geloof niet zo serieus namen. Het zou hun leven er een stuk makkelijker en meer ontspannen op maken. Zelfspot kan daarbij behulpzaam zijn. 

Eigenlijk gaat het om wat anders. Namelijk dat het het moeilijkst is om jezelf te veranderen, om te emanciperen. Krampachtig vasthouden aan het oude en jezelf buiten de eigen tijd plaatsen is een zwakte. Juist aan het streven om te emanciperen schort het bij de censuur van de Pakistaanse overheid. Die er Pakistan daardoor zwakker, minder weerbaar en flexibel maakt. Door deze islamitische dictatuur.

Positief lijkt dat uit bovenstaand bericht van de dienst Ondersteuning van WordPress blijkt dat het Web Analysis Team van de Pakistan Telecommunication Authority (PTA) nu slechts één deel van dit blog blokkeert. De tag ‘kerstmis’ zou nu formeel zijn toegestaan. Maar dat lijkt schijn en duidt waarschijnlijk op een andere tactiek van de Pakistaanse overheid. Hoewel ik het niet kan bewijzen betwijfel ik of het bericht van de afdeling Support van WordPress en de recente aanzegging van de PTA juist is dat nu slechts één deel van dit blog wordt geblokkeerd. Uit de statistiek blijkt dat dit blog in 2017 95 bezoekers uit Pakistan had en in 2018 geen enkele meer. Dat rijmt niet met het bezoek sinds 2013 met jaarlijks zo’n 20 tot 35 bezoekers uit Pakistan. Dat het bezoek uit Pakistan in 2018 is stilgevallen tot nul is afwijkend. Het is dus de vraag of bezoekers van dit blog in Pakistan weer kunnen genieten van onderstaande illustratie, de gewraakte cover van het Franse satirische blad Charlie Hebdo uit 2011 die via de door de PTA geblokkeerde tag kerstmis was te vinden :

Foto 1: Schermafbeelding van bericht ‘Important legal notice regarding your WordPress.com site in Pakistan’ per e-mail van de afdeling Support van WordPress, 30 mei 2018.

Foto 2: Omslag van ‘Charlie Hebdo’ van 2 november 2011 met de tekst ‘100 coups de fouet si vous n’êtes pas morts de rire!‘ ofwel ‘honderd zweepslagen als je je niet dood lacht!’. Zie hier.

Charlie Hebdo en Mediapart botsen over Tariq Ramadan. Over religiekritiek, islamofobie en linkse journalistiek

Het debat tussen Charlie Hebdo en Mediapart is wereldnieuws in Frankrijk, maar haalt nauwelijks het internationale nieuws. Binnen  de Franse grenzen bemoeit iedereen zich ermee. Mario Stasi, voorzitter van de anti-racisme organisatie Licra heeft zelfs premier Emmanuel Macron gevraagd zich erover uit te spreken. Ex-premier Manuel Valls heeft dat al gedaan. Als lachende derde geeft de rechtse Eric Zemmour commentaar.

Waar gaat het over? Het is de nasleep, of liever gezegd een nieuw zijpad in de al een maand lopende affaire Tariq Ramadan. Hij wordt door meerdere vrouwen beschuldigd van seksuele intimidatie of verkrachting. Het satirische weekblad Charlie Hebdo -waarvan in januari 2015 een deel van de redactie werd vermoord door moslimterroristen- nam stelling tegen deze moslimprediker, islamoloog en kleinzoon van de oprichter van de Moslimbroederschap. Met een scherpe karikatuur op pagina 1, de cover. Daarop nam Edwy Plenel van de linkse nieuwswebsite Mediapart het voor Ramadan op. Of liever gezegd tegen Charlie Hebdo. Maar hij ging verder en beschuldigde Charlie Hebdo ervan deel te nemen aan de oorlog tegen de moslims. En Plenel zei ook dat het islamisme een feit is en geaccepteerd moet worden. Hoofdredacteur van Charlie Hebdo Riss reageerde op zijn beurt op Plenels aantijging die hij ontkende en voegde eraan toe dat Mediapart Charlie Hebdo voor de tweede keer vermoordt. De uitspraak van Plenel zou een oproep tot moord zijn (‘un appel au meurtre’).

Daar antwoordde Plenel weer op dat Charlie Hebdo deel is van een bredere campagne, de weg kwijt is en een rechtse identiteit aanneemt. Die campagne zou gegrond zijn in een obsessie die zich vertaalt in de oorlog tegen moslims en de demonisering van alles wat met de islam en moslims te maken heeft. ‘The front page of Charlie Hebdo is part of a general campaign of war against the Muslims’ zo vat Charlie Hebdo Plenels beschuldiging in een Engelstalige toelichting van Riss samen. In de media voelden vertegenwoordigers van Charlie Hebdo zich genoodzaakt uit te leggen dat ze uitsluitend tegen het moslim-extremisme zijn.

In deze kwestie lijken de uitersten elkaar te ontmoeten en twee linkse media elkaar genadeloos aan te pakken. Het is Charlie Hebdo dat een middenpositie inneemt. Tussen radicaal-rechts en radicaal-links, zoals dat door Mediapart wordt vertegenwoordigd. Tekenend hiervoor is dat de rechtse socialistische oud-premier Manuel Valls en Mario Stasi van Licra het voor Charlie Hebdo opnemen en de aantijging van Planel over de islamofobie van Charlie Hebdo als onaanvaardbaar zien. Het is enigszins begrijpelijk waarom Mediapart het opneemt tegen ‘concurrent’ Charlie Hebdo, maar waarom Mediapart het opneemt voor Ramadan die door twee vrouwen wordt beschuldigd van seksuele intimidatie of verkrachting is lastig verklaarbaar. Of Mediapart moet de affaire Ramadan uitsluitend aangrijpen om de vermeende islamofobie van Charlie Hebdo te agenderen. Mediapart en Edwy Planel lopen de kans om in hun eigen zwaard te lopen. Zij lijken de tijdgeest het slechtst aan te voelen.

De scheidslijn tussen islamofobie en religiekritiek -of kritiek op beeldbepalende moslims- is niet altijd even makkelijk te trekken. Of media en politici doen net alsof opponenten die scheidslijn overgaan zonder dat dat feitelijk zo is. Religiekritiek hoort echter onafscheidelijk bij de vrije meningsuiting en is zinvol en functioneel.

Foto: Karikatuur door coco van Edwy Planel in Charlie Hebdo. Horen, zien en zwijgen. Zie: La défense honteuse d’Edwy Plenel (et de Mediapart) van Caroline Fourest, de aloude opposant van Tariq Ramadan.

Net met beschuldigingen van seksuele intimidatie en verkrachting sluit zich rond islamoloog Tariq Ramadan. Met satire Charlie Hebdo

Voor wie het gemist heeft, islamoloog en prediker Tariq Ramadan wordt sinds enkele weken beschuldigd van seksuele intimidatie en verkrachting (‘viol’) van vrouwen en meisjes. Hij ontkent de beschuldigingen maar komt steeds meer in het nauw. Zie hier voor een commentaar van 21 oktober met verwijzing naar bronnen.

Ramadan zou zonder succes geprobeerd hebben een 14-jarig meisje te verleiden, zoals blijkt uit een bericht in de Zwitserse Tribune de Genève. Ramadan lijkt de Harvey Weinstein van de islam. De manipulator van vrouwen en meisjes waarover hij macht uitoefende en van wie hij seks eiste. Charlie Hebdo noemde hem in de uitgave van afgelopen week de zesde pilaar van de islam. Het kwam het satirisch tijdschrift vanzelfsprekend op doodsbedreigingen te staan. Want Ramadan heeft volgers die hem met religieuze affectie vereren.

De affaire Ramadan is de lakmoesproef voor de islam in Europa. Weet het net als Hollywood schoon schip te maken en de rotte appels uit de mand te gooien? Of mist het het zelfreinigend vermogen om dat te doen?

Foto: Cover van Charlie Hebdo nr. 1319, uitgave van 1 november 2017. Met een cartoon van Tariq Ramadan die zegt ‘Ik ben de zesde pilaar van de islam’.

Volgens Charlie Hebdo heeft God de neo-nazi’s van Texas verdronken

Dat krijg je na het goedpraten door president Trump van het optreden van extreem-rechts in Charlottesville. Weergoden teisteren Texas met overstromingen. Verwijzing naar religie is in een katholiek land als Frankrijk snel gelegd. Charlie Hebdo ziet er in de uitgave van 30 augustus 2017 de hand van God in die alle neo-nazi’s van Texas verdrinkt. RawStory besteedt er in een artikel (origineel Newsweek) aandacht aan. Mijn reactie:

Deregulation, lack of infrastructure, neo-nazis, a nearly broken political system which is bought by big money, an exaggerated religious focus of a country and an idiot as president counts up to what Charlie Hebdo says. It is so sad. But true.

The cartoon is not critical about the people of Texas or Houston who were surprised by the water, but solely about the neo-nazis of Texas. Let’s not confuse that.

The US can expect this kind of comment. Defending neo-nazis isn’t understood in Europe which during five years suffered under the occupation of German Nazism.

But I agree speaking about divine intervention (‘God’) is a little easy. Humans shouldn’t refer to God -not in negative nor in positive sense- but to each other. France is culturally a predominantly catholic country.

Foto: Voorkant van de uitgave van Charlie Hebdo van 30 augustus 2017 met de tekst: ‘ God bestaat! Hij (!) heeft alle neo-nazi’s van Texas verdronken’.

Op weg naar een vredelievende islam met Charlie Hebdo

De cartoon op de voorpagina van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo krijgt kritiek omdat het zou aanzetten tot islamofobie. In een artikel geeft het Belgische HLN een overzicht van de reacties. Met verwijzing naar de aanslag in Barcelona door islamisten zegt de tekst ‘Islam, religie van vrede … voor eeuwig!’ Sommigen nemen het ook op voor het weekblad omdat spot moet kunnen en de cartoon de rol van religie in de aanslag belicht. In de berichtgeving wordt dat laatste nauwelijks genoemd en wordt de kwestie omgeleid tot een vraag over de grenzen aan de veiligheid. Ook op de FB-pagina van Charlie Hebdo wordt het debat heftig gevoerd.

Een satirisch blad mag de spot drijven met de islam. Het is een religie met vele verschijningsvormen. Feit is dat sommige ervan niet vredelievend, maar oorlogsgezind zijn. De politieke islam of het islamisme promoot oorlog en chaos. Dat mag genoemd worden. Zelfs als wereldwijd de islam tegen de zin van de meerderheid van moslims op grote schaal gekaapt wordt door pseudo-moslims, dan nog handelen die laatsten binnen de islam in naam ervan. Om die reden kan de islam niet ondubbelzinnig een religie van vrede genoemd worden.

Het is de vraag of Charlie Hebdo verstandig handelt door deze cartoon in de nasleep van de aanslagen in Catalonië op de voorpagina te zetten. Wat beoogt het hiermee? Het is onderhand wel duidelijk dat de islam niet ondubbelzinnig een vredelievende religie is omdat er te veel verschijningsvormen van de islam zijn die haaks staan op die vredelievendheid. Door middel van spot bevordert de cartoon de bewustwording over de islam. Want dit soort aanslagen zijn geen veiligheidskwestie, maar een kwestie van ideologie en geloof.

Dit terrorisme van de politieke islam kan uitsluitend op het niveau van de politiek opgelost worden. Indammen ervan door verhoogde veiligheidsmaatregelen is voor nu noodzakelijk, maar biedt voor de lange termijn geen soelaas. De cartoon raakt aan de aloude kwestie die maar niet definitief beantwoord wordt. Namelijk of moslims de plicht hebben zich ter bescherming van hun geloof er actief voor in te zetten door de pseudo-moslims buiten de deur te zetten en of dit op dit moment in voldoende mate gebeurt. Het antwoord op die laatste vraag is negatief. Dat komt door factoren die de islam verdeeld, verzwakt en onderontwikkeld maken.

Paradox is dat Europa gebaat is bij een sterke, goed georganiseerde, democratische en wetenschappelijke islam die de pseudo-islam van het islamisme resoluut buiten de deur zet, maar Europa het vanwege de verdeeldheid binnen de islam niet aandurft om een stap te zetten en achteraf te moeten constateren dat het een oorlogszuchtige islam heeft helpen versterken. Daarom moet de eerste stap van de moslims zelf komen. Zij moeten Europa ervan overtuigen dat de islam kansvol is als vredelievende religie door concrete resultaten te boeken die vervolgens in de publieke opinie als een koevoet kunnen dienen. Dat is via een omweg de bewustwording die de cartoon vergroot. Het dient een tweeledig doel. Het wijst de vredelievende moslims op de urgentie om georganiseerd en in grote getale in actie te komen en wijst critici van de islam erop dat het einddoel een vredelievende islam kan zijn. Hoe weinig realistisch dat perspectief op dit moment ook lijkt.

Foto: Voorpagina met cartoon van Charlie Hebdo van 23 augustus 2017. Met tekst ‘Islam, religie van vrede … voor eeuwig!. 

Duyvendak: achterban PVV denkt over emancipatie niet anders dan laagopgeleide Nederlands-Marokkanen. Niet vooruitstrevend

Mijn ogen bleven haken op twee zinnen in een essay van de Amsterdamse socioloog Jan Willem Duyvendak in De Groene van 10 maart 2016 dat ook in S&D van de Wiardi Beckman Stichting verschijnt: ‘Bij precieze analyse blijkt dat de achterban van Wilders qua emancipatiegezindheid sterk lijkt op laagopgeleide Nederlands-Marokkanen. Niet heel vooruitstrevend dus’. Hij verwijst hierbij naar het onderzoek ‘Acceptatie van homoseksuelen, biseksuelen en transgenders in Nederland‘ van Lisette Kuyper en Saskia Keuzenkamp.

Duyvendak focust op de vraag welk beeld van Nederland ‘wordt uitgedragen in reactie op dergelijke aanslagen en, breder, in discussies over migranten en asielzoekers.’ Aanleiding voor het essay is een recente publicatie van de Franse demograaf Emmanuel Todd die stelt dat de demonstraties na de terroristische aanslagen van januari 2015 (Charlie Hebdo, kosjere supermarkt) vooral een uiting van islamofobie waren. Duyvendak wijst die claim af en vindt dat Todd de plank mis slaat. Hij ontleent er wel het perspectief aan hoe Nederlanders zichzelf presenteren in reactie op dit soort aanslagen of de instroom van migranten en asielzoekers.

Duyvendak gaat in op drie aspecten die kort samengevat de culturele kwestie vormen: vrouwenrechten, homorechten en de scheiding van kerk en staat. Hij geeft een goed overzicht van recente ontwikkelingen. Nog in 1960 was Nederland een van de meest traditionele landen van Europa op het gebied van gender (man/ vrouw relaties) en (homo)seksualiteit. Deels is dat nog zo, men hoeft maar te kijken naar de in vergelijking met andere Europese landen slechte positie van vrouwen op de arbeidsmarkt. En in de debatten over de scheiding van kerk en vindt Duyvendak de dubbelzinnigheid nog groter dan bij gender en (homo)seksualiteit: ‘Dezelfde partijen die het hardste roepen dat een modern land zich kenmerkt door een volledige scheiding van kerk en staat, stellen tegelijkertijd dat Nederland een joods-christelijke traditie heeft en moet houden. Voorstellen om bijvoorbeeld vrije dagen minder stringent te koppelen aan christelijke feestdagen kunnen op woedende reacties rekenen. Want dan is er plotseling sprake van een aanval op ‘onze cultuur’.’

Uiteindelijk is toch door de verwerking van de verworvenheden van de jaren 1960 een omslag gekomen die Nederland tot een progressief land hebben gemaakt. Vaak is dat een revolutie in woorden geweest die nog niet altijd en overal in de praktijk van de samenleving zijn terug te vinden, maar het onderscheidt volgens Duyvendak Nederland wel van meer traditionele landen als de VS of Frankrijk die nog voor het proces staan dat zich in Nederland al voltrokken heeft. Door de snelheid van de veranderingen kijkt Nederland er dubbelhartig tegenaan. En met enige mate van geheugenverlies. Want die culturele verworvenheden die nu als vanzelfsprekend worden gepresenteerd zijn behalve in progressieve enclaves van D66- en GroenLinks-kiezers nog niet overal ingedaald. Pikant is trouwens dat Duyvendak in het PvdA-huisblad S&D Paul Scheffer te kijk zet als iemand die nog in 2005 in het openbaar ‘demonstratieve homoseksualiteit’ afwees. Wat geeft dat aan?

Maar die zin dus over de achterban van de PVV die niet heel vooruitstrevend is en over emancipatie niet heel anders denkt dan laagopgeleide Nederlands-Marokkanen. Henk en Ingrid denken over culturele kwesties hetzelfde als Achmed en Fatima. Duyvendak constateert dat ze veel gemeen hebben: ‘zowel PVV-stemmers als de laagopgeleiden onder de Nederlands-Marokkanen voelen zich vaak miskend, niet gezien door de politiek; ze wonen in de ‘slechtere wijken’; en ze hebben traditionelere opvattingen.’ Het is niet nieuw wat Jan Willem Duyvendak zegt en het komt niet verrassend, maar het is goed om het opnieuw te beseffen.

Er bestaan theorieën over maatschappelijk kloven: tussen nationalisten en kosmopolieten (wereldoriëntatie), progressieven en conservatieven (culturele waarden), laag- en hoogopgeleiden (ontwikkelingsniveau), individualisme en gemeenschap (burgermaatschappij, zie ook Wiki-lemma Communitarisme) of autochtonen en nieuwkomers (herkomst). Hoe dan ook stelt Duyvendak met zijn essay de claims van het Wij/Zij-denken bij dat mensen eenzijdig probeert te ronselen. De werkelijkheid is genuanceerder en veelzijdiger. Godzijdank. 

Foto: ‘Demonstratie in Amsterdam, provo Hans Tuijnman wordt door enige agenten weggesleept‘, 17 juli 1966. Collectie nationaal Archief. Credits: Joost Efers / Anefo.

Eén jaar na aanslag op Charlie Hebdo. Vaticaan kan niet tegen satire

De jubileum-uitgave van het Franse satirische tijdschrift Charlie Hebdo wordt een jaar na de aanslag grif verkocht dankzij loyale kopers die graag de gevestigde macht uitdagen. Op de omslag een grimmige God met een alziend oog op het hoofd en op de rug een kalasjnikov. Met de tekst ‘Een jaar later is de moordenaar nog op vrije voeten’. Volgens een bericht in De Volkskrant vinden religieuze instellingen zoals de Rooms-Katholieke multinational Vaticaan met hoofdkantoor in Rome de vrijheid die Charlie Hebdo neemt maar niks.

‘Onder de bedrieglijke vlag van compromisloos secularisme, vergeet het Franse weekblad opnieuw wat religieuze leiders van elk geloof al jaren prediken – het verwerpen van geweld in de naam van het geloof en dat God gebruiken om haar te rechtvaardigen de echte blasfemie is’ (‘dietro la bandiera ingannatrice di una «laicità senza compromes- si», il settimanale francese ancora una volta dimentica quanto leader religiosi di ogni appartenenza stan- no ripetendo da tempo per rifiuta- re la violenza in nome della religio- ne: usare Dio per giustificare l’odio è un’autentica «bestemmia’) vertaalt De Volkskrant een kort commentaar uit de Vaticaanse staatskrant L’Osservatore Romano’ van 6 januari 2016.

Onduidelijk is wat de krant met ‘compromisloos secularisme‘ bedoelt. Als satirisch tijdschrift schopt Charlie Hebdo absoluut tegen heilige huisjes van de gevestigde godsdiensten met hun machtsposities en hun claim op miljarden gelovigen. In hun almacht voelen ze dit niet eens. Secularisme is niet de politieke stroming die religie afwijst, maar alle religies en levensovertuigingen gelijkwaardig naast elkaar zet. Met als consequentie dat de voorkeursposities van gevestigde religieuze instellingen zoals de Rooms-Katholieke kerk ter discussie worden gesteld. Meer is het niet en daar is niets bedrieglijks aan, Charlie Hebdo is daarin glashelder. Of de ‘religieuze leiders van elk geloof al jaren prediken’ dat ze het geweld in naam van het geloof verwerpen moet iedereen die de politiek van het Midden-Oosten volgt zelf maar beoordelen. In de ogen van velen doen de gevestigde religieuze instellingen het geloof en de naam van God meer schade aan dan Charlie Hebdo.

De fijngevoeligheid van de campagne #PrayForParis na aanslagen door terroristen die zich beroepen op de islam

Je moet maar het lef en de fijngevoeligheid hebben om de wereld om te keren. In een bericht van 20 maart 2014 somt Human Rights Watch nieuwe maatregelen op van de regering van Saoedi-Arabië om het terrorisme te bestrijden. Artikel 1 bestempelt oproepen tot atheïsme of het ter discussie stellen van de islam als een terroristische daad. Dat is tamelijk grof in een wereld vol terroristen die hun daden juist rechtvaardigen met een beroep op de islam, en niet met een beroep op het atheïsme. Integendeel, atheïsten zijn vaak het doelwit. Het wahabistische Saoedi-Arabië staat bekend als de grootste sponsor van het soennitisch terrorisme.

Na de aanslagen in Parijs ontstond de hashtag #PrayForParis. Je moet maar het lef en de fijngevoeligheid hebben om aanslagplegers die zich op de islam beroepen te willen neutraliseren met het gebed dat zo hoort bij religie. Het is zelfoverschatting van gelovigen die zelfs expansief zijn in hun goede bedoelingen. Alsof je een vlek met een vlek bestrijdt. Was #HopeForParis of #SpeakForParis niet gepaster geweest? Konden voor het moment gelovigen niet de kiesheid opbrengen om te dimmen en het maar even niet over religie, bidden, hun God, intenties of normbesef te hebben? Daarnaast is de hashtag ongelukkig gekozen omdat Pray For Paris een kledingmerk is wat het vermoeden wekt dat hier platte marketing ten koste van slachtoffers van de aanslag wordt bedreven. Voor Charlie Hebdo reageerde Joann Sfar met een tekening die dankte voor alle aandacht, maar liever minder dan meer religie zag. Want #ParisIsAboutLife. Je moet religie echter meegeven dat het niet opgeeft, meesterlijk het eigen falen verdoezelt en onschuldigen voor het eigen karretje weet te spannen.

Foto 1: Schermafbeelding van deel van artikel ‘Saudi Arabia: New Terrorism Regulations Assault Rights’ van Human Rights Watch, 20 maart 2014.

Foto 2: Logo Pray For Paris