Imad Habib, Angelo Scola, blasfemie en secularisme

Aldus Moral Courage Channel (‘standing up when others want you to sit down’). Imad Habib is op de vlucht voor de Marokkaanse autoriteiten. Is-ie moordenaar, dief of bankrover? Wat heeft-ie misdaan? Iets heel ergs: hij is atheïst en verbergt dat niet. Gisteren riepen zijn medestaanders uit tot ‘International Imad Day‘. Met het advies dat de Marokkaanse overheid beter degenen die met fatwa’s en doodsbedreigingen komen vervolgt dan vrijdenkers. Gelden dan in Marokko de mensenrechten niet? De vraag stellen is de vraag beantwoorden.

Een indirect antwoord gaf vorige week op een conferentie de Milanese kardinaal en bijna-paus Angelo Scola. Opvallend sprak-ie zich uit tegen godlasteringswetten en pleitte voor ‘gezond secularisme‘. Met voor allen godsdienstvrijheid. Scola ziet in het bestaan ervan de echte lakmoesproef van de beschaafde samenleving. Hij verwijst met zijn uitspraak overduidelijk naar landen met een intolerante versie van de islam waar geen godsdienstvrijheid bestaat. Daar worden christenen, vrijdenkers en islamitische minderheden actief vervolgd.

Interessant is dat het Vaticaan aansluiting zoekt bij de pluriformiteit van de liberale democratie omdat het daar de voordelen van inziet. De meer behoudende protestanten aarzelen met die stap. Weliswaar verwerpen ze de islam totaal en in de diepste kern en willen ze een islamdebat, maar in hun wereldbeeld zit het wantrouwen tegen vrijdenkers en liberalen diep ingebakken. Zo sprak nog vorig jaar de Estlandse ECPM (Europese Christelijke Politieke Beweging)-voorzitter Peeter Võsu over ‘agressief secularisme‘. De omarming van het secularisme door het Vaticaan en het begrip dat secularisme in de kern niet anti-religieus is, is meer dan een kleine stap. Om maanwandelaar Neil Armstrong te parafraseren: ‘Een reuzensprong voor religie’.

Foto: De aartsbisschop van Milaan Angelo Scola draagt de mis op. Rome, 2013. Credits: Christian van der Heijden.

Advertentie

Islam laat Charlie Hebdo koud, maar koudwatervrees bij politici

For English translation see comments (‘Reacties’).

Een orthodox-joodse man duwt een moslim in een rolstoel. Ze zeggen dat u niet mag lachen. Intouchables verwijst naar een recente Franse film over een rijke gehandicapte blanke en zijn zwarte verzorger die ondanks hun afwijkende achtergrond het samen prima kunnen vinden. Charlie Hebdo is een Frans satirisch blad.

Het laat zich de mond niet snoeren. In reactie op de reacties op ‘Innocence of Muslims‘ besteedt het aandacht aan de islam. Bij een themanummer over Mohammed in november 2011 vernietigde een bom de kantoren. De daders zijn nooit opgespoord. Nu met een naakte Mohammed als parodie op Le mépris van Jean-Luc Godard. Een film uit 1963 met Michel Piccoli en Brigitte Bardot. De beveiliging van de kantoren is aangescherpt.

Directeur Charb(onnier) ziet in persvrijheid geen provocatie. En moslims hoeven Charlie Hebdo niet te lezen, net zomin als hij naar een moskee gaat om naar een preek te luisteren die strijdig is met wat hijzelf gelooft. De Franse minister van Buitenlandse Zaken Laurent Fabius ziet er een onnodige provocatie in. Hij perkt zo de meningsuiting in door zijn verwijzing naar de ‘huidige context‘, ‘vermijden van het overbodige‘ en ‘individuele verantwoordelijkheid‘. Hij voegt zich bij de westerse bestuurders die uit veiligheidsoverwegingen voor een politiek van schipperen kiezen. En feitelijk de persvrijheid niet ondubbelzinnig ondersteunen.

Charb roept de Franse premier Jean-Marie Ayrault op de persvrijheid te ondersteunen in plaats van onder de indruk te zijn van een stelletje idiote clowns dat voor de Amerikaanse ambassade protesteert: ‘Jean-Marc Ayrault devrait soutenir la liberté de la presse et la République, plutôt que d’être impressionné par une bande de clowns ridicules qui manifestent devant l’ambassade des Etats-Unis.’ Premier Ayrault laat Charlie Hebdo trouwens vrij om zelf te oordelen. Charb ziet nooit een gunstige mondiale context om te spotten met religie.

Dalil Boubakeur, rector van de Grote Moskee in Parijs roept op tot kalmte. Hij verklaart met verbazing, verdriet en bezorgdheid vernomen te hebben dat de publicatie van Charlie Hebdo de protesten in de islamitische wereld kan verergeren. Hij roept op geen olie op het vuur te gooien. Boubakeur betreurt het dat het aanzetten tot religieuze haat niet even zwaar bestraft wordt als het aanzetten tot rassenhaat. Zijn vorige klacht tegen Charlie Hebdo werd ongegrond verklaard. Een verbod zou in zijn ogen een rem op de protesten kunnen zijn.

Vraag is welke opstelling meer te betreuren valt. De praktische vol berekening van Fabius of de zalvende zonder gevoel voor humor van Boubakeur. Van deze kun je nog stellen dat-ie voor het islamitisch belang ingehuurd is. Dat doet-ie kundig. Maar Fabius vertegenwoordigt het morele failliet van de liberale democratie. Voor een satirisch blad als Charlie Hebdo zijn laffe, blunderende en frauderende politici een ware zegen.

Foto 1: Omslag van Charlie Hebdo, 19 september 2012

Foto 2: Pagina uit Charlie Hebdo: Le film qui embrase le monde musulman (De film die de moslimwereld omarmt). ‘Mohammed’ vraagt aan ‘regisseur Jean-Luc Godard’ of-ie van zijn kont houdt (Et mes fesses? Tu les aimes mes fesses?). Verder: Mahomet, une étoile est née! (Mohammed, een ster is geboren!).

Controverse Mohammed-film is lakmoesproef voor bestuurders

Sommige bestuurders reageren onzeker op de onrust die de film ‘Innocence of Muslims‘ teweegbrengt. In Duitsland wil de minister van Binnenlandse Zaken Roger Lewentz (SPD)  van Rheinland-Pfalz de vertoning van de film voorkomen. Reden? Hij noemt het een provocatie. Wat het uiteraard is. Maar niet makkelijk valt in te zien waarom dat de inperking van de meningsuiting waard is. Lewentz klinkt weinig oprecht als-ie zijn aandringen om af te zien op vertoning geen verbod wil noemen. Want dat is het feitelijk wel. Lewentz laat zich door de dreiging van zowel rechts-extremisten als salafisten op de kast jagen. De grootste fout die hij maakt is dat-ie in het openbaar onvoldoende vertrouwen uitspreekt in de democratie en het publieke debat.

Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam (PvdA) weet de valkuil te vermijden waarin Lewentz valt. Hij spreekt zijn vertrouwen in de rechtsstaat en de open samenleving uit: Aboutaleb ziet niets in een verbod op het vertonen van de film. Hij vindt het tornen aan de vrijheid van meningsuiting te riskant. ‘’Vandaag is het dit, morgen een ander verhaal’’, voorspelt de burgemeester. (..) Hij roept Nederlandse moslims op ‘’om hier de humor van in te zien’’ of het met een korreltje zout te nemen. Demonstreren mag, maar de burgemeester wijst erop dat er ook andere manieren zijn om te protesteren: ‘’Als je het nodig vindt maak je zelf een filmpje YouTube, of je schrijft een verhaal’’, stelt hij. Aboutaleb wijst erop dat veel moslims juist naar Nederland vluchten omdat ze in hun geboorteland niet vrijelijk voor hun mening kunnen uitkomen. Maar ook hier hebben ze volgens de burgemeester niet het recht ”om niet beledigd te worden”.

Zo krijgt een trailer van een film die begon als project van de gemankeerde scharrelaar Steve Klein, verre van representatief is voor de VS, en daarna aangegrepen werd vanuit segmenten van de islam om moslims voor hun doel te winnen en tegen de VS op te zetten, steeds meer het karakter van een lakmoesproef voor zuiver bestuur en de juiste interpretatie van de rechtsstaat. Bestuurders als Aboutaleb reageren ontspannen en stutten zo de democratie, anderen zoals Lewentz reageren verkrampt en vreten de democratie van binnen uit. De laatsten eigenen zich daarbij een verantwoordelijkheid en mandaat toe dat ze helemaal niet bezitten.

Foto: Ahmed Aboutaleb, 2010. Credits: NRC

Salman Rushdie opnieuw in brandpunt van islamitische fascinatie

Wie dacht dat moslims Salman Rushdie vergeven hebben onderschat het ijzeren geheugen en de werking van religie. De Iraanse religieuze stichting 15 Khordad heeft de beloning op het hoofd van de Brits-Indiase schrijver verhoogd met $500.000. Wie hem doodt krijgt nu $3.3 miljoen, ruim 2,5 miljoen euro. De logica achter de verhoging is dat als Salman Rushdie niet gestraft worden de beledigingen tegen de islam doorgaan. Tegen de schrijver is in 1989 door toenmalig Iraans leider ayatollah Ruhollah Khomeini een fatwa uitgeroepen wegens de roman ‘De Duivelsverzen‘ die een belediging voor de profeet zou zijn. Omdat Khomeini kort daarna overleed kan de fatwa niet herroepen worden. In 1998 nam de Iraanse overheid er echter afstand van.

Het is onaantoonbaar dat zonder Rushdie de film ‘Innocence of Muslims‘ niet gemaakt zou zijn. De film wordt nu in allerlei moslimnaties op allerlei manieren aangegrepen om allerlei rekeningen te vereffenen. De verwijzing naar Rushdie als de wortel van al het kwaad geeft de schrijver te veel eer. Zo’n beschuldiging probeert de angel uit de islamkritiek te halen door het te verpersoonlijken tot de kwade genius Rushdie. Paradox is dat de leidende manier van vertellen van Hollywood precies het terugbrengen van zaken tot personen is. Moslims hebben in de westerse moderniteit hun lesje geleerd en doen er hun voordeel mee.

Rushdie meent dat nu ‘De Duivelsverzen‘ door de intimidatie van de moslims niet meer gepubliceerd zou kunnen worden. Hij stelt dat sommigen die in 1989 tegen de roman protesteerden later toegaven fout te zitten. ‘Some of them seemed to accept the free speech argument and understood if they had the right to say what they felt, it was wrong to prevent people who felt differently from having their say.’ Alleen jammer dat het idee van een publiek debat waarin standpunten worden uitgewisseld niet doordringt tot de meer strijdbare en machtige afdelingen van de islam. ‘Innocence of Muslims‘ doet Rushdie af als een ‘boosaardig stuk vuil‘.

Foto: Protest in Teheran in 1989 na het uitroepen van de fatwa door leider Khomeini tegen ‘De Duivelsverzen’ van Salman Rushdie. Holly Koran!