Voetbal en corruptie worden synoniem. Er is verdenking, maar nog geen spijkerhard bewijs dat Duitsland het WK 2006 kocht door omkoping van gedelegeerden. De Duitse voetbalbond DFB ontkent. Ook door de onregelmatigheden binnen de voetbalbonden FIFA en UEFA krijgt de belangrijkste bijzaak ter wereld -wat voetbal voor velen is- een bittere bijsmaak. Omkijken heeft zin, maar vooruitkijken heeft nog meer zin. Zoals naar het EK 2016 in Frankrijk en het WK 2018 in de Russische Federatie. Als het weinig corrupte Duitsland al zo corrupt blijkt te zijn, dan kan het niet anders dat het op één na meest corrupte land van Europa dat de Russische Federatie is nog corrupter is. Onderzoek gevraagd naar toekenning van het EK2016 en het WK2018.
Oud-Ajacied, oud-international en voetbaltrainer in het Australische Melbourne John van ’t Schip roept in een tweet op het WK Rusland 2018 te boycotten. Een oproep die ik ondersteun. Want de wereld verliest aan normbesef door grote publieksevenementen in niet-democratische landen als Rusland of Qatar te houden.
De tweet van Van ’t Schip past in een patroon. Al vanaf de zomer van 2013 klonken oproepen om vanwege de verslechterde mensenrechtensituatie in Rusland -vooral vanwege de homorechten- de Olympische Spelen van Sochi of de kunstmanifestatie Manifesta in St. Petersburg te boycotten. Maar geen enkel protest hielp. Ondanks maatschappelijk protest stuurde Nederland de zwaarst mogelijke delegatie naar Sochi, waar andere landen wegbleven. De naïef geachte koning Willem-Alexander die volgens critici ook nog eens de waardigheid van z’n ambt te grabbel gooide dronk er een biertje met Putin. Oh oh Sochi, wat hadden premier Rutte en koning Willem-Alexander het naar hun zin. Geen enkel kritisch woord landde bij het kabinet Rutte-Asscher dat de mensenrechten als speerpunt vervangen heeft door economische politiek. De kachel moet roken en de Nederlandse handelsbelangen gaan boven alles. De lobby van werkgevers zorgt ervoor dat Rutte en de VVD ten alle tijde vasthouden aan het uitgangspunt ‘business as usual’. Ook als dat Nederlandse doden kost.
Genoeg is genoeg. Het wordt tijd dat Nederland vooral in de EU een hardere koers tegenover Rusland steunt. Want 193 doden zijn te veel voor het pappen en nathouden van Rutte, Opstelten en Timmermans. beschamend zelfs, want het zelfrespect van Nederland staat op het spel. Zoals voormalig Commandant der Strijdkrachten en prominent VVD-er Dick Berlijn in De Telegraaf zegt: ‘Ik heb meer bewondering voor de felle bewoordingen van de Duitse en Australische regeringsleiders dan voor het ingetogen spreken van onze premier. Poetin en zeker dat zooitje ongeregeld in Oost-Oekraïne zijn alleen onder de indruk van macht en kracht. Dat signaal geeft Nederland nou niet bepaald af.’ Nee, dan heeft John van ’t Schip het beter begrepen. Premier Rutte moet het roer omgooien en waar mogelijk –Russische brievenbusfirma’s aan de Amsterdamse Zuidas– afstand nemen van het regime van Putin dat zoveel Nederlandse doden op z’n geweten heeft.
Is kritiek op Olympische atleten gerechtvaardigd? De Russische homorechtenactiviste Anastasia Smirnova is teleurgesteld dat de sporters die in Sochi deelnamen zich niet uitspraken. Ze lieten verklaring noch protest horen. Zelfs niet achteraf. Volgens Smirnova komt dat ook omdat het IOC kritiek in de kiem smoorde. Ze vreest dat nu de spelen voorbij zijn de restricties voor homoseksuelen in heel Rusland toe zullen nemen.
Waarom Smirnova haar pijlen op atleten richt en niet op sportbobo’s en politici is de vraag. Niet de sporters, maar de sportbestuurders en politici stellen regels vast en zien toe op handhaving. Daarin zijn ze selectief. Zo verbiedt regel 50.3 van de Engelse versie van het Olympisch Handvest protest: ‘No kind of demonstration or political, religious or racial propaganda is permitted in any Olympic sites, venues or other areas.’ Dat wordt door het IOC streng gehandhaafd en daar hebben de sporters aan te gehoorzamen. Maar hoe kan dit de propaganda van het organiserende land verbieden als de spelen dienen als een grote propagandastunt?
Regel 27.3 van het Olympisch Handvest luidt: ‘The NOCs must preserve their autonomy and resist all pressures of any kind, including but not limited to political, legal, religious or economic pressures which may prevent them from complying with the Olympic Charter.‘ Wie de spelen van Sochi in de publiciteit gevolgd heeft, moest constateren dat niet het Russische NOC, maar president Putin en z’n entourage de spelen naar zich toe hadden getrokken en de beslissingen namen. Kortom, de handhaving van het Olympisch Handvest door de Olympische beweging is selectief. Het volgt de macht die zich aandient en niet de eigen ethische regels die alleen maar in de etalage staan voor de beeldvorming, maar waarnaar niet gehandeld wordt.
Foto: Tweet van Amnesty Russia: aantal jaren cel voor de demonstranten op het Bolotnaya-plein in Moskou, mei 2012. Zie ook Amnesty Nederland.
‘Het is gemakkelijk om in Sotsji te juichen‘, zegt judoka Henk Grol. Nu de Olympische Spelen van Sochi afgelopen zijn blijken sport en politiek ineens samen te hangen. Terwijl dat tot nu toe glashard werd ontkend door leden van het kabinet. En sporters zwegen. Ook degenen die niet in de baan kwamen. Grol opent de aanval op de politiek met een open brief in De Telegraafaan premier Rutte en ministers Schippers.
Grol windt er geen doekjes op en wijst op het opportunisme van regering en koningshuis. Hij pleit voor een eind aan de belasting op prestatiebonussen, een langetermijnvisie, meer overheidssteun en verwijt kabinet en koning alleen maar goede sier te maken met de successen: ‘Alle ministers, het koninklijk huis, iedereen is in deze periode blij voor de sporters en wil maar wat graag met ze op de foto. Maar later dit jaar ploft bij al deze toppers een blauwe envelop op de mat waarin staat dat de helft van de premie moet worden terugbetaald.‘
En: ‘Een financieel vangnet heeft ook in mentaal opzicht een positieve werking. Anders leef je toch in onzekerheid over je toekomst. De Sven Kramers van deze wereld redden zich wel, omdat ze commercieel aantrekkelijk zijn. Maar hoe gaat het verder met grote sportmensen als Bob de Jong en Jorien ter Mors? Ik vrees dat niemand zich straks om hen bekommert, terwijl ze in veel andere landen de rest van hun leven absolute helden zouden zijn.‘
Grol heeft het grootste gelijk van de sportwereld. Als het gejuich verstomd is over de topsporters die Nederland vertegenwoordigd hebben, dan worden ze aan hun lot overgelaten. Door de gerichtheid op de sport hebben ze echter geen normale maatschappelijke loopbaan op kunnen bouwen. Daar is meer compensatie en flankerend beleid voor nodig dan waar de overheid nu in voorziet. Maak een uitzondering voor een paar duizend topsporters en kom ze om te beginnen fiscaal tegemoet. Maak het breder door zo’n maatregel uit te breiden naar alle beroepsgroepen die bezig zijn voor een hoger doel waarvan Nederland profiteert. Zoals ook kunstenaars en leden van de creatieve klasse. Kortom, minister Schipper en Bussemaker maak een Deltaplan Topsport en Topkunst en zoek daar een budget voor. Ter meerdere glorie van Nederland.
De Canadese snowboarder Michael Lambert is in Sochi aanwezig, denkt na en spreekt zich daarover uit. Dit in tegenstelling tot andere sporters, journalisten, politici en sportbobo’s. Die doen net doen alsof ze in de Sochi bubbel niet tot onderdeel van de propaganda van Putin zijn gemaakt. Na een persconferentie vroeg Lambert grijnzend aan de journalisten of ze geen controversiële vragen hadden: ‘Really? No controversial questions?‘ Geen enkele journalist had een controversiële vraag. Het had de Nederlandse pers kunnen zijn.
Als sporter begrijpt Lambert waarover-ie praat. Afleiding is slecht voor de concentratie. Maar net doen alsof Sochi geen omstreden spelen zijn is onwetend. ‘Het is niet echt, het is geen realiteit. Het is niet mijn werkelijkheid’, zo zegt Lambert. Hij zegt dat onderdeel van de spelen zijn naar zijn idee niet inhoudt de werkelijkheid te moeten negeren. Wat de meerderheid van sportbobo’s, journalisten, politici en sporters doet.
Nationaal dieptepunt van de Sochi bubbel is de vergeleken met andere landen zware Nederlandse delegatie. Ook met een kinderlijke Willem-Alexander die de schaatsers niet met de waardigheid van een staatshoofd toejuichte. Kritiek daarop bracht premier Rutte tot een karikatuur van de kritiek. Sportminister Edith Schippers meent dat de zware Nederlandse delegatie ook de kans bood om president Putin aan te spreken op de mensenrechten. Maar tegelijk meent ze met haar bezoek aan Sochi geen invloed uit te oefenen op het politieke beleid in Rusland. Dat haalt alle argumenten van premier Rutte onderuit dat de zware Nederlandse delegatie wel invloed uit kon oefenen. De Nederlandse (sport)politiek grossiert in Sochi in dubbelzinnigheden.
Sochi is een Potemkin-facade van onechtheid en onwaarachtigheid die alleen dient om het regime van Putin te versterken. De sporters valt nog het minst te verwijten. Zoals Lambert zegt, ze willen zich niet af laten leiden omdat ze met hun sport bezig zijn. Begrijpelijk. En snowboarder Michael Lambert die journalisten aan het denken zet verdient een medaille voor nadenken. Maar de sportbobo’s van IOC en NOC en een bezoekende delegatie met premier Rutte, minister Schippers en koning Willem-Alexander blinken uit in gemakzucht, nationalisme, eigenbelang en wegkijken. Twee leden van de voormalige band Pussy Riot zijn vandaag met vijf andere activisten bij de haven van Sochi gearresteerd op verdenking van diefstal. In de Sochi bubbel van Putin.
Foto 1: Tweet van Nadia Tolonnikova (Pussy Riot), 18 februari 2014
Foto 2: Tweet van @EvgenyFeldman, geretweet door Nadia Tolonnikova (Pussy Riot), 18 februari 2014. Politie-auto die Nadia Tolonnikova en Maria Aljochina vervoert.
Premier Mark Rutte begrijpt ‘echt helemaal niets‘ van alle kritiek op het gedrag van koning Willem-Alexander bij de Olympische Winterspelen in het Russische Sochi. Zo zei hij vandaag op z’n wekelijkse persconferentie.
De meningen over het gedrag van de koning lopen uiteen. Jammergenoeg maakt premier Rutte van de critici een karikatuur: ‘Dan zit er ergens een zeurpiet die zegt dat de koning met een heel somber hoofd, in driedelig grijs pak met een horlogeketting op de tribune moet zitten. Ik begrijp er echt helemaal niets van.‘
Volgens een commentaar in het RD vergat de koning de waardigheid van zijn ambt. Hier was ik het mee eens. Gezien de kritiek die van alle kanten komt is het juist de vraag of Willem-Alexander met zijn gedrag te Sochi de eenheid van het land vertegenwoordigt zoals Rutte veronderstelt. Het bracht me tot de volgende reactie:
Niemand ontkent de koning zijn pleziertje. Willem-Alexander houdt nu eenmaal van sport. Maar hij is meer dan een individu. Of zelfs een kroonprins. Willem-Alexander is staatshoofd van Nederland. De koning maakt deel uit van de regering. Daarbij horen politiek besef, een zekere mate van waardigheid (decorum) en daarnaast wat het koningschap zelf betreft, het instandhouden -of niet doorbreken- van een mythe. Met als doel om het beeld uit te dragen dat er een traditie wordt doorgegeven en dat het volk verenigd wordt.
Met politiek besef, decorum, de mythe van het koningschap en de verbindende rol lijkt Willem-Alexander in Sochi lichtvaardig te zijn omgegaan. Hij kan weliswaar een potje breken omdat hij een aimabele en benaderbare persoon is, maar dat is ook precies zijn valkuil. Hij moet oppassen om in de modernisering van het koningschap niet te veel te individualiseren. Waar zijn moeder voor de huidige tijd wellicht te statig en ouderwets was, moet de koning -in reactie- niet de andere kant opschieten.
In het commentaar van het reformatorische RD speelt ook nog de relatie tot topsport. En de sportverdwazing die nu langzamerhand Nederland overspoelt nu de schaatsmedailles overvloedig binnen blijven stromen. Dat gaat om de verhouding tussen lichaam en geest, over genotzucht en onthechting, over aanstellerij en volwassen gedrag, over oppervlakkigheid en verdieping, over de mediahype en de overgave aan innerlijke doelen. Over schijn en wezen.
Op overkoepelend niveau was de reden voor bovenstaand stukje de constatering -bij mezelf- dat ik tot dezelfde conclusie kom als de commentator van het RD, hoewel ik vanuit een volstrekt tegengesteld vrijzinnig gedachtengoed redeneer. Het stukje valt daarom ook op te vatten als het doorgronden van het waarom van die gemeenschappelijkheid. Zelfonderzoek.
Zelden ben ik het eens met het Reformatorisch Dagblad. Een goed betrouwbaar nieuwsmedium. Maar toch te verzuild, te religieus en naar binnen gericht. Maar in bovenstaand hoofdredactioneel commentaar kan ik me helemaal vinden. Het is in mijn ogen subliem, juist omdat het uit onverdachte hoek komt. Neem nou de zinsnede ‘Alsof hij een kleine jongen was, schreeuwde hij het uit. Wanneer Nederlanders een succes boekten, ging hij bijna uit zijn dak.’ Exact! Koning Willem-Alexander stelde zich in Sochi aan als een kleine jongen die niet besefte dat-ie staatshoofd van Nederland was. Het RD zegt het zo: ‘Soms leek het meer weg te hebben van hysterie. De koning vergat kennelijk dat hij daar niet was als sportliefhebber maar als staatshoofd.’
Willem-Alexander vergat zichzelf. Maar het ergste komt nog. Hij liet zich in zijn kinderlijk enthousiasme voor het karretje van de Russische president Putin spannen. Conclusie van het RD: ‘Het gedrag van onze koning in Sotsji was niet wijs en niet waardig.’ Wat een zware delegatie allemaal teweeg brengt. Of was de delegatie juist flinterdun door Willem-Alexander? ‘Je kinderlijk aanstellen is niet wijs en niet waardig.’ Weer subliem. Koning zijn is een vak dat geleerd moet worden. Dat maakt dit commentaar duidelijk. Oprechte klasse. Van het RD.
Homoseksualiteit, heteroseksualiteit, frigiditeit, transgender of diversiteit is om het even. Iedereen zoekt het maar uit. En vindt iets wat bij haar, hem of haar/hem past. Er is nergens een overkoepelende waarheid voor allen te vinden die het een boven het ander stelt. Van het individu. Zodat vrijheid blijheid het motto is. Alleen interne tegenstrijdigheid schuurt. De halfnaakte portretten van de Russische president Vladimir Putin hangen tegen muren van dure hotels in Sochi. Zo blijkt. Als een Adolf Hitler van 1936. Voor gasten die ten minste een afgebouwde hotelkamer met muren hebben kunnen vinden. Een hele troost. The New Yorkermeent dat die foto’s van Putin twee miljoen dollar kostten. Over smaak valt niet te twisten. Hoewel Putin het erg bont maakt.
Die Gordon toch. Deze BN’er kreeg nog in november 2013 kritiek op z’n grap over de Chinese Xiao Wang die meedeed aan Holland Got Talent. Het was als dolletje bedoeld, maar pakte voor velen als discriminatie uit. Naar achteraf bleek had Xiao Wang het beledigend opgevat. Hij hekelde de grap. Omroep RTL trok zich niets van de kritiek aan. De publicitaire storm ging liggen, maar het imago van Gordon had een kras opgelopen.
Op de dag van de opening van de Olympische Winterspelen in Sochi komt de openlijk homoseksuele Gordon die herhaaldelijk optrad op VVD-congressen op Facebook met kritiek op premier Mark Rutte die naar zijn idee een te zware delegatie naar de Spelen stuurt. Instemming bij de welwillenden is deze keer Gordons deel.
Gordon raakt de kern in de volgende passage: ‘Ik schaam me diep als Nederlander dat mijn koning en mijn koningin daar vanavond handen staan te schudden met mensen die bloed aan hun handen hebben‘. Zo is het. Om ons diep te schamen. Maar premier Rutte trekt zich er geen lor van aan en lacht zich door de problemen heen. Hij ontkent de Russen tegemoet te zijn gekomen als contraprestatie in de Greenpeace-episode. Maar de feiten wijzen in de richting van zo’n ongenoemde toezegging. De koopman Rutte slikt alle principes weg.
Gordon heeft deze keer het grootste gelijk met zijn verwijt aan premier Rutte en koning Willem-Alexander: ‘Jullie moesten je doodschamen dat jullie daar met droge ogen gaan zitten.’ Ze hebben daar niets te zoeken.
Het Koninkrijk Nederland gaat met een zware politieke delegatie naar Sochi om de Russische autoriteiten waar mogelijk seksuele voorlichting te geven. Dat heeft premier Mark Rutte afgelopen week in een persconferentie gesuggereerd. Aan deze zware delegatie wil schrijver Arthur Japin graag toegevoegd worden als de homo van dienst. Dat schreef-ie in een open brief aan premier Rutte die vandaag in De Volkskrant werd geplaatst: ‘U heeft het immers al onomwonden gezegd: we gaan om dialoog te voeren. De mensenrechten zullen dus in Sotsji worden aangekaart door de zwaarst denkbare delegatie. Waar een klein land groot in kan zijn!‘
Vanuit Nederlands perspectief komt Rusland steeds meer het tegenovergestelde toe: ‘Waar een groot land klein in kan zijn’. Want reken maar na, het wordt steeds gekker met president Putin en die Olympische Spelen. Een prestigieus project dat wat mag kosten. De president legde in een vraaggesprek met jongeren een direct verband tussen homoseksualiteit en kindermisbruik. Een bewuste belediging van homo’s. Dat verband slaat natuurlijk nergens op. Premier Rutte kan president Putin door voorlichting duidelijk maken dat de vork heus niet zo in de steel zit. Wie weet kan Japin daarbij assisteren. Want premier Rutte moet nu wel voor goud gaan in de seksuele voorlichting van president Putin. Met minder dan goud kan Rutte echt niet meer thuiskomen.
Foto’s: Aanhouding en arrestatie van de Russische activist Pavel Lebedev door de Russische veiligheidsdiensten vandaag in Voronezh bij de doorkomst van de Olympische vlam. Langs de kant haalde Lebedev een regenboogvlag tevoorschijn. De foto’s werden door een omstander gemaakt en op vk.com geplaatst. Lebedev werd naar het politiebureau gebracht ‘om de omstandigheden te verduidelijken‘.
George Knight 