Máxima krijgt kritiek vanwege haar gesprek met Mohammad bin Salman. Wat moet gedaan worden om herhaling te voorkomen?

Aldus NRC-columniste Carolien Roelants in haar Dwars-column ‘Pers vogelvrij door Trumps geflikflooi en zwijgen Máxima’. Zij is boos zoals ze dat zelden is. Van boeven of autoritaire leiders kun je boevenstreken verwachten, maar iemand als koningin Máxima wekt hogere verwachtingen. Daarom valt zij dieper als ze boevenstreken vertoont. Dat deed ze in haar ontmoeting met de Saoedische kroonprins Mohammad bin Salman op de G20 in Osaka. Dat was meer dan een beetje dom, dat was oerstom van haar. Maar ook van de regering Rutte die dit onderhoud had goedgekeurd. Er was makkelijk een reden te vinden geweest om het gesprek niet door te laten gaan. Máxima is een amateur-politicus zonder officiële functie in de Nederlandse diplomatie. Maar als ze zich in een politiek wespennest steekt, dan speelt ze per definitie een politieke rol. Die rol past haar echter niet. Zij moet boven de partijen staan en geen partij kiezen in lopende conflicten. Dat heeft ze echter bewust gedaan door het gesprek met de kroonprins aan te gaan en niet af te zeggen.

Het bezwaar tegen het onderonsje met de kroonprins is niet dat Máxima de moord op journalist Jamal Khashoggi niet ter sprake bracht, maar dat dit gesprek nooit had moeten plaatsvinden. Volgens de Amerikaanse inlichtingendienst CIA heeft Mohammad bin Salman opdracht gegeven voor de moord op Khashoggi. Mocht Máxima of het ministerie van Buitenlandse Zaken dit rapport niet gelezen hebben, dan waren er in november 2018 talloze berichten in de media, zoals in The Washington Post die rapporteerden dat volgens de CIA de kroonprins opdracht tot de moord had gegeven. Naast de argumenten die Roelants aanvoert over vrouwenrechten waarvoor Máxima zegt op te komen terwijl die door de kroonprins met voeten worden getreden en het in diskrediet brengen van de vrije pers door met een moordenaar van een journalist van The Washington Post in gesprek te gaan is het de wereldvreemdheid van koningin Máxima die verbaast.

Het is dezelfde wereldvreemdheid die koning Willem-Alexander vertoonde toen hij tijdens de Olympische Spelen van Sochi in 2014 met president Putin een biertje dronk. Een fotomoment dat de media haalde en waar in de Nederlandse publieke opinie veel kritiek op kwam, onder meer van homo-activisten. Zoals Gordon die de kern raakte: ‘Ik schaam me diep als Nederlander dat mijn koning en mijn koningin daar vanavond handen staan te schudden met mensen die bloed aan hun handen hebben’. Op het moment dat in het Kremlin de invasie van de Krim werd voorbereid en vanwege controverses over de mensenrechtensituatie bijna alle Europese landen hun delegaties afwaardeerden, stuurde Nederland de zwaarste delegatie die mogelijk was.

Máxima herhaalt 5 jaar later de fout van Sochi door opnieuw in gesprek te gaan met iemand die bloed aan zijn handen heeft. Daarbij is essentieel dat zij een ceremoniële en geen officiële functie heeft in de Nederlandse diplomatie en niet van belang is voor het openhouden van contacten met autoritaire landen waar nu eenmaal contact mee moet worden onderhouden. Máxima kan gemist worden omdat haar rol niet onmisbaar is, maar slechts toegevoegd. De functie die Máxima uitoefent kan dus eenvoudig geschrapt worden. Professionals zijn minister Blok, premier Rutte of Nederlandse diplomaten die in Saoedi-Arabië of bij de VN zijn gestationeerd.

Of het nou wereldvreemdheid, naïviteit, amateurisme, een verkeerd afgestelde politieke antenne, argeloosheid of zelfoverschatting is van Máxima en koning Willem-Alexander, een beleidswijziging is nodig om te zorgen dat de ezels van Oranje zich niet voor de derde keer aan dezelfde steen stoten. Met goedkeuring van premier Mark Rutte die achteraf de fout die hij feitelijk gemaakt heeft door goedkeuring te geven weg moet lachen. Als Willem-Alexander of Máxima zichzelf belachelijk willen maken door met autoritaire leiders onnodige gesprekken of onderonsjes aan te gaan, dan moeten ze dat zelf weten. Maar Willem-Alexander heeft als staatshoofd van Nederland een rol die afstraalt op Nederland. Door zijn handelen kwam Nederland in 2014 negatief in de publiciteit. Dat is ongewenst. Nu in 2019 doet zijn echtgenote, die uiteraard geen staatshoofd is, maar wel gekoppeld wordt aan Nederland, hetzelfde. De conclusie kan geen andere zijn dan deze: Máxima dient al haar functies op te geven waarmee ze in politiek vaarwater terecht kan komen. Haar gesprek met de Saoedische kroonprins heeft aangetoond dat dit soort functies niet aan haar toevertrouwd kunnen worden.

Foto 1: Schermafbeelding van deel column ‘Pers vogelvrij door Trumps geflikflooi en zwijgen Máxima’ van Carolien Roelants in NRC, 30 juni 2019.

Foto 2: Máxima in gesprek met Mohammad bin Salman in Osaka tijden G20, juni 2019.

Foto 3: Willem-Alexander en Máxima drinken een biertje met Putin in Sochi, februari 2014.

Petitie: Russische Federatie moet organisatie WK 2018 ontnomen worden

Een petitie vraagt om de Russische Federatie het WK voetbal in 2018 te ontnemen. De reden is het geweld bij de wedstrijd Engeland-Rusland in Marseille. Russische hooligans gebruikten in en buiten het stadion geweld en waren daar duidelijk op uit. Het lid van het dagelijks bestuur van de Russische Voetbalbond Igor Lebedev keurde dat geweld goed. Hij moedigde de Russische hooligans zelfs aan zo door te gaan.

Een bericht in The Independent geeft citaten van Lebedev in de Russische media: ‘In negen van de 10 gevallen gaan voetbalfans naar wedstrijden om te vechten, en dat is normaal. De jongens verdedigden de eer van hun land en lieten de Engelse fans ons moederland niet ontheiligen. We moeten vergeven en onze fans begrijpen.’  Lebedev is als parlementslid van de extreem-rechtse Liberale Partij van Vladimir Zhirinovsky weliswaar niet representatief voor de Russische sportwereld, maar als bestuurslid van de voetbalbond treedt hij wel naar buiten met zijn zienswijze en billijkt hij het gebruik van geweld door de Russische hooligans.

De petitie om het WK 2018 niet in de Russische Federatie te houden, maar te verplaatsen naar elders is niet de eerste in zijn soort. Zo vroeg oud-voetballer Johnny van ’t Schip vanwege het neerhalen van de MH17 in juli 2014 om een boycot. Het idee is dat de wereld aan normbesef verliest door grote publieksevenementen in niet-democratische landen als Rusland of Qatar te houden. Vanwege geruchten over fraude in de toewijzing bij FIFA en in het Kremlin en corruptie in de aanbesteding riep een petitie op om het WK 2018 naar Nederland te verplaatsen. En dan was er sinds februari 2014 nog de steeds weer terugkerende kritiek op de Russische Federatie vanwege de annexatie van de Krim, de ondermijning van Oekraïne door de inzet van Russische troepen in de Donbas en de verslechtering van de mensenrechten, inclusief de homorechten. En nu dus de Russische hooligans van wie het lijkt dat ze Europa ingestuurd worden om het softe Europa een lesje te leren.

Sport is politiek. Achter de schermen bestond een geheim plan om het WK 2022 van Rusland naar Qatar te verplaatsen en het WK 2022 in de VS, Australië of Japan te houden. Dat als straf voor de Russische agressie in Oekraïne, waarvan het door de halfslachtige implementatie van de Minsk II-akkoorden en de toenemende gevechten in de Donbas de vraag is tot welk niveau  in juni 2018 de Russisch-Oekraïense oorlog geëscaleerd is. Maar de sportwereld is zo corrupt dat stemmen makkelijk worden gekocht om zo’n plan te torpederen. Als verplaatsing niet mogelijk is, dan blijft een boycot van het WK 2018 over. De Russische Federatie zit door de teruglopende economie trouwens toch al met het WK 2018 in haar maag. Mede omdat de logica van de mega-projecten (Sochi, Kerch-brug) die eruit bestaat om geld rond te pompen en te laten verdwijnen in de zaken van bevriende zakenrelaties van het Kremlin niet meer werkt omdat het geld schaars is geworden.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Russia should not host the 2018 world cup’ op change.org.

Rotterdam: Partij voor de Dieren stelt raadsvragen over Gergiev Festival

Mede naar aanleiding van de posting van 20 mei ‘Valery Gergiev is een propagandist voor het Kremlin. Maar wordt verafgood in Rotterdam. Tijd voor bewustwording. En protest’ heeft Ruud van der Velden namens de Partij voor de Dieren (PvdD) op 25 mei 2016 raadsvragen gesteld aan het Rotterdamse college van B&W. Over Aboutaleb en het Gergiev Festival dat van 8 tot en met 11 september 2016 wordt gehouden in Rotterdam.

Het accent van de raadsvragen ligt bij de nevenfunctie van burgemeester Aboutaleb als lid van het Comité van Aanbeveling van het Gergiev Festival die volgens de PvdD niet gemeld zou zijn. In de vragen 6 en 7 gaat het over de relatie van Valery Gergiev met de Russische president Vladimir Putin. De PvdD noemt laatstgenoemde omstreden ‘door zijn annexatie van de Krim en zijn anti-homowettgeving.’ De suggestie is dat omdat   ‘Gergiev de opvattingen deelt van de Russische president’ Gergiev ook omstreden is vanwege ‘zijn omstreden politieke opvattingen’ en het de vraag is of hij een festival dat zijn naam draagt in Rotterdam verdient.

Foto 1: Schermafbeelding van raadsvragen ‘Nevenfunctie burgemeester bij het Gergiev Festival’ door de Partij voor de Dieren Rotterdam, 25 mei 2016.

Foto 2: Artikel ‘Aboutaleb moet afstand nemen van Poetin-vriend’ in het AD, 27 mei 2016.

Kocht Duitsland het WK 2006? Hoe zit het met het EK 2016 en het WK 2018? Sport is politiek

Voetbal en corruptie worden synoniem. Er is verdenking, maar nog geen spijkerhard bewijs dat Duitsland het WK 2006 kocht door omkoping van gedelegeerden. De Duitse voetbalbond DFB ontkent. Ook door de onregelmatigheden binnen de voetbalbonden FIFA en UEFA krijgt de belangrijkste bijzaak ter wereld -wat voetbal voor velen is- een bittere bijsmaak. Omkijken heeft zin, maar vooruitkijken heeft nog meer zin. Zoals naar het EK 2016 in Frankrijk en het WK 2018 in de Russische Federatie. Als het weinig corrupte Duitsland al zo corrupt blijkt te zijn, dan kan het niet anders dat het op één na meest corrupte land van Europa dat de Russische Federatie is nog corrupter is. Onderzoek gevraagd naar toekenning van het EK2016 en het WK2018.

Nieuwe religie in Indiana: de First Church of Cannabis. Holy smoke!

In de Amerikaanse staat Indiana is de First Church of Cannabis van Bill Levin geregistreerd. Een voorspeld en onbedoeld neveneffect van de onlangs getekende Religious Freedom Restoration Act (RFRA) die discriminatie tegen LGTB’s legaliseert. Een idee van conservatieve Republikeinen in beide kamers om LGTB’s diensten te weigeren op religieuze gronden. Levin is de fondsenwerving gestart voor zijn kerk waar hasj gerookt kan worden. Advocaat Abdul-Hakim Shabazz zegt: ‘Ik zou zeggen dat als je met verwijzing naar de de RFRA kunt aantonen dat een joint een deel van je religieuze praktijken is, je een goede kans hebt om vrijuit te gaan’.

Foto: Schermafbeelding van fondsenwervingsactie/ crowdsourcing van Bill Levin voor The First Church of Cannabis in Indiana, VS.

Van ’t Schip wil boycot WK2018 in Rusland vanwege MH17

Oud-Ajacied, oud-international en voetbaltrainer in het Australische Melbourne John van ’t Schip roept in een tweet op het WK Rusland 2018 te boycotten. Een oproep die ik ondersteun. Want de wereld verliest aan normbesef door grote publieksevenementen in niet-democratische landen als Rusland of Qatar te houden.

De tweet van Van ’t Schip past in een patroon. Al vanaf de zomer van 2013 klonken oproepen om vanwege de verslechterde mensenrechtensituatie in Rusland -vooral vanwege de homorechten- de Olympische Spelen van Sochi of de kunstmanifestatie Manifesta in St. Petersburg te boycotten. Maar geen enkel protest hielp. Ondanks maatschappelijk protest stuurde Nederland de zwaarst mogelijke delegatie naar Sochi, waar andere landen wegbleven. De naïef geachte koning Willem-Alexander die volgens critici ook nog eens de waardigheid van z’n ambt te grabbel gooide dronk er een biertje met Putin. Oh oh Sochi, wat hadden premier Rutte en koning Willem-Alexander het naar hun zin. Geen enkel kritisch woord landde bij het kabinet Rutte-Asscher dat de mensenrechten als speerpunt vervangen heeft door economische politiek. De kachel moet roken en de Nederlandse handelsbelangen gaan boven alles. De lobby van werkgevers zorgt ervoor dat Rutte en de VVD ten alle tijde vasthouden aan het uitgangspunt ‘business as usual’. Ook als dat Nederlandse doden kost.

Genoeg is genoeg. Het wordt tijd dat Nederland vooral in de EU een hardere koers tegenover Rusland steunt. Want 193 doden zijn te veel voor het pappen en nathouden van Rutte, Opstelten en Timmermans. beschamend zelfs, want het zelfrespect van Nederland staat op het spel. Zoals voormalig Commandant der Strijdkrachten en prominent VVD-er Dick Berlijn in De Telegraaf zegt: ‘Ik heb meer bewondering voor de felle bewoordingen van de Duitse en Australische regeringsleiders dan voor het ingetogen spreken van onze premier. Poetin en zeker dat zooitje ongeregeld in Oost-Oekraïne zijn alleen onder de indruk van macht en kracht. Dat signaal geeft Nederland nou niet bepaald af.’ Nee, dan heeft John van ’t Schip het beter begrepen. Premier Rutte moet het roer omgooien en waar mogelijk –Russische brievenbusfirma’s aan de Amsterdamse Zuidas– afstand nemen van het regime van Putin dat zoveel Nederlandse doden op z’n geweten heeft.

Foto: Tweet van John van ’t Schip, 20 juli 2014.

Activiste teleurgesteld in zwijgen Olympische sporters. Terecht?

Is kritiek op Olympische atleten gerechtvaardigd? De Russische homorechtenactiviste Anastasia Smirnova is teleurgesteld dat de sporters die in Sochi deelnamen zich niet uitspraken. Ze lieten verklaring noch protest horen. Zelfs niet achteraf. Volgens Smirnova komt dat ook omdat het IOC kritiek in de kiem smoorde. Ze vreest dat nu de spelen voorbij zijn de restricties voor homoseksuelen in heel Rusland toe zullen nemen.

Waarom Smirnova haar pijlen op atleten richt en niet op sportbobo’s en politici is de vraag. Niet de sporters, maar de sportbestuurders en politici stellen regels vast en zien toe op handhaving. Daarin zijn ze selectief. Zo verbiedt regel 50.3 van de Engelse versie van het Olympisch Handvest protest: ‘No kind of demonstration or political, religious or racial propaganda is permitted in any Olympic sites, venues or other areas.’ Dat wordt door het IOC streng gehandhaafd en daar hebben de sporters aan te gehoorzamen. Maar hoe kan dit de propaganda van het organiserende land verbieden als de spelen dienen als een grote propagandastunt?

Regel 27.3 van het Olympisch Handvest luidt: ‘The NOCs must preserve their autonomy and resist all pressures of any kind, including but not limited to political, legal, religious or economic pressures which may prevent them from complying with the Olympic Charter.‘ Wie de spelen van Sochi in de publiciteit gevolgd heeft, moest constateren dat niet het Russische NOC, maar president Putin en z’n entourage de spelen naar zich toe hadden getrokken en de beslissingen namen. Kortom, de handhaving van het Olympisch Handvest door de Olympische beweging is selectief. Het volgt de macht die zich aandient en niet de eigen ethische regels die alleen maar in de etalage staan voor de beeldvorming, maar waarnaar niet gehandeld wordt.

Foto: Tweet van Amnesty Russia: aantal jaren cel voor de demonstranten op het Bolotnaya-plein in Moskou, mei 2012. Zie ook Amnesty Nederland.

Grol pleit in open brief voor steun topsport. Voeg ook topkunst toe

‘Het is gemakkelijk om in Sotsji te juichen‘, zegt judoka Henk Grol. Nu de Olympische Spelen van Sochi afgelopen zijn blijken sport en politiek ineens samen te hangen. Terwijl dat tot nu toe glashard werd ontkend door leden van het kabinet. En sporters zwegen. Ook degenen die niet in de baan kwamen. Grol opent de aanval op de politiek met een open brief in De Telegraaf aan premier Rutte en ministers Schippers.

Grol windt er geen doekjes op en wijst op het opportunisme van regering en koningshuis. Hij pleit voor een eind aan de belasting op prestatiebonussen, een langetermijnvisie, meer overheidssteun en verwijt kabinet en koning alleen maar goede sier te maken met de successen: ‘Alle ministers, het koninklijk huis, iedereen is in deze periode blij voor de sporters en wil maar wat graag met ze op de foto. Maar later dit jaar ploft bij al deze toppers een blauwe envelop op de mat waarin staat dat de helft van de premie moet worden terugbetaald.‘

En: ‘Een financieel vangnet heeft ook in mentaal opzicht een positieve werking. Anders leef je toch in onzekerheid over je toekomst. De Sven Kramers van deze wereld redden zich wel, omdat ze commercieel aantrekkelijk zijn. Maar hoe gaat het verder met grote sportmensen als Bob de Jong en Jorien ter Mors? Ik vrees dat niemand zich straks om hen bekommert, terwijl ze in veel andere landen de rest van hun leven absolute helden zouden zijn.‘

Grol heeft het grootste gelijk van de sportwereld. Als het gejuich verstomd is over de topsporters die Nederland vertegenwoordigd hebben, dan worden ze aan hun lot overgelaten. Door de gerichtheid op de sport hebben ze echter geen normale maatschappelijke loopbaan op kunnen bouwen. Daar is meer compensatie en flankerend beleid voor nodig dan waar de overheid nu in voorziet. Maak een uitzondering voor een paar duizend topsporters en kom ze om te beginnen fiscaal tegemoet. Maak het breder door zo’n maatregel uit te breiden naar alle beroepsgroepen die bezig zijn voor een hoger doel waarvan Nederland profiteert. Zoals ook kunstenaars en leden van de creatieve klasse. Kortom, minister Schipper en Bussemaker maak een Deltaplan Topsport en Topkunst en zoek daar een budget voor. Ter meerdere glorie van Nederland.

Foto: Koning, koningin en premier in Sochi, februari 2014.

Arizona beschouwt homoseksuelen als tweederangs. Akelige religie

Update 27 februari 2014: De Republikeinse gouverneur van Arizona Jan Brewer heeft een wetsvoorstel gevetood dat homoseksuelen zou achterstellen. Ze tekent de wet niet omdat ze deze onnodig is, het bedrijfsklimaat zou beschadigen en de burgers verdeelde. Hiermee gaat Brewer in tegen de rechterflank van haar partij. Ze stond onder druk van bedrijven en meer gematigde Republikeinen als John McCain en Mitt Romney om het controversiële wetsvoorstel te vetoën. 

In Arizona is onder het mom van vrijheid van godsdienst een wetsvoorstel gepasseerd dat erop neerkomt dat bedrijven homoseksuele klanten kunnen weigeren. Bijvoorbeeld in een kroeg of restaurant. Maar ook in een polikliniek waar fundamentalistische dokters homoseksuelen als patiënt kunnen weigeren. De Lutheraanse, Republikeinse gouverneur Jan Brewer moet de wet nog ondertekenen voordat deze van kracht wordt.

Er is veel protest tegen een wet die homoseksuelen tot tweederangsburgers maakt. Democraten noemen het voorstel discriminerend en beschamend. En beschamend is het. Daar is geen Putin voor nodig met anti-homo wetten. Amerikaanse conservatief-christelijke groepen steunen de Russische anti-homo wetgeving van harte.

Arizona, dat kale land met Monument Valley waar John Ford zijn klassieke westerns situeerde. Over groepen mannen die het altijd weer samen met elkaar moesten zien te rooien. Met het woord van God in de achterzak. Nu loopt de staat uit in een shootout waarin religie sowieso verliest. Waar worden straks gelovigen geweigerd?

Foto: Monument Valley, Arizona.

Rusland wint goud in Sochi met vrouwenmeppen voor mannen

Dit videofragment zal wel snel van YouTube verdwijnen. Zoals dat steeds gaat met beeldmateriaal dat als kritiek op president Putin opgevat kan worden. De leden van Pussy Riot wilden vandaag optreden in Sochi, maar kregen nauwelijks de kans. De veiligheidsdiensten gaan er met de knoet over. En spuiten pepperspray.

De helden of zijn het gespierde lafaards? Garry Kasparov vat het samen in een tweet. Er werd gedacht dat het geweld tegen ‘dissidenten’ uit zou blijven vanwege de publiciteit van de Olympische Spelen in Sochi. Nu blijkt het andersom: Sochi wordt juist gebruikt als dekmantel om de repressie in een hogere versnelling te gooien.

Foto 1: Foto op Twitter van Maria Aljochina; kozakken delen klappen uit op borst, 19 februari 2014.

Foto 2: Schermafbeelding van tweet van Garry Kasparov, 19 februari 2014.