Amnesty International schept verwarring over eigen begrip ‘gewetensgevangene’. Het geval Alexei Navalny

Update 8 augustus 2022: Laat ik open en eerlijk zijn, ik vind Amnesty International (AI) een bedenkelijke mensenrechtenorganisatie die niet aan de eigen normen voldoet. Velen pleiten voor het opdoeken ervan omdat het moreel failliet is. Er lijkt een continue spanning te bestaan tussen het Angelsaksisch georiënteerde, koppige en wereldvreemde hoofdkantoor en de landelijke organisaties waarover AI uitspraken doet.

Die laatsten zien doorgaans meer nuances en nemen vaak afstand van het hoofdkantoor. Dat zagen we in het geval Julian Assange en Zweden, dat zagen we afgelopen week bij het rapport over Oekraïne waar de Oekraïense afdeling van AI afstand van nam en directeur Oksana Pokalchuk uit protest opstapte. Ze beschuldigde het hoofdkantoor van het napraten van propaganda van het Kremlin. Ik denk dat ze gelijk heeft. Donateurs van AI moeten maar eens goed nadenken of hun steun niet averechts werkt.

De wereldvreemdheid en naïviteit van het topmanagement van AI is de terugkerende praktijk. AI kan zich inzetten voor goede doelen, bijvoorbeeld in acties voor politieke gevangenen, maar overspeelt vaak de eigen hand door uitspraken te doen over kwesties waar het onvoldoende inzicht in heeft, de landenbureau’s het niet mee eens zijn en waar het naïef en blind instapt zonder goed te beseffen dat het daarmee onnodige schade aanricht in een kwestie die het zegt te willen verbeteren. 

Update 8 mei 2021: Amnesty International komt terug op haar besluit om Navalny niet langer als gewetensgevangene te beschouwen. In een bericht van 7 mei 2021 zegt het dat dit besluit verkeerd was: ‘Amnesty International nam een verkeerde beslissing, waardoor onze bedoelingen en motieven op een kritiek moment in twijfel werden getrokken. We verontschuldigen ons voor de negatieve gevolgen die dit heeft gehad voor Alexei Navalny persoonlijk en voor de activisten in Rusland en de rest van de wereld die onvermoeibaar campagne voeren voor zijn vrijheid’. 

Amnesty International, je wordt er niet altijd vrolijk van. Het is politiek minder onafhankelijk dan het lijkt. Het schipperen is in het DNA ingebakken. Maar soms slaat het door. Neem nou het geval Alexei Navalny. Deze Russische oppositieleider die een vergiftiging door de Russische geheime dienst op het nippertje overleefde wordt door Amnesty International niet langer als gewetensgevangene beschouwd. Onduidelijk is waarom precies, maar het zou gaan om 15 jaar oude uitspraken van hem.

Dit roept de vraag op waarom Amnesty International haar huiswerk niet heeft gedaan en eerst op 17 januari 2021 besloot om hem te beschouwen als gewetensgevangene en dat nu herroept. Wat zegt dat over het zorgvuldig en autonoom handelen van Amnesty International?

Dit is niet de eerste maal dat Amnesty International de gewetensgevangene status terugdraait. Het gebeurde in 1964 ook met Nelson Mandela. Er was toen een wereldwijd debat tussen de leden van Amnesty International over dit besluit. De overgrote meerderheid besloot de basisregel te handhaven dat gewetensgevangenen geen gebruik hebben gemaakt van of pleiten voor geweld. Zie hier: (p. 5-6). Uit een publicatie van Amnesty International blijkt deze definitie van gewetensgevangene nog altijd te gelden.

Uit een reactie van Amnesty-woordvoerder Ruud Bosgraaf blijkt echter wat anders. Het blijkt dat hij de geschiedenis van zijn eigen organisatie slecht kent. Hij vergeet de jaren 1960 en rekt het begrip gewetensgevangene op als hij volgens de NOS zegt dat de benaming ‘gewetensgevangene’ dateert uit de jaren 1970 en impliceert dat ‘iemand geen geweld heeft gebruikt of gepropageerd en zich niet schuldig heeft gemaakt aan haatzaaien of discriminatie.’ Dat laatste voegt Bosgraaf eigenhandig toe. Hij voegt elementen toe aan de definitie van gewetensgevangene die Amnesty International hanteert waardoor die een andere lading krijgt en breder opgevat kan worden. Is dat oneigenlijk oprekken nodig om Navalny onder deze definitie te laten vallen?

Het is dus niet alleen onduidelijk waarom Amnesty International Navalny niet langer als gewetensgevangene beschouwt omdat Amnesty International daar geen details over geeft, het is evenmin duidelijk op welke definitie van ‘gewetensgevangene’ Amnesty International zich baseert.

Een en ander komt neer op een publicitair succesje voor het Kremlin, een tegenslag voor Navalny en een afgang voor Amnesty International. Het laat zich manipuleren of geeft daar op z’n minst de indruk van door mee te gaan in de bezwaren die het Kremlin in een campagne tegen Navalny de laatste maand naar voren heeft gebracht. Dat kan het wel gebruiken na alle onthullingen over corruptie op sociale media door Navalny die de Russische nomenklatoera ook in de Russische Federatie onder druk heeft gezet. Hoe dom en naïef kan men zijn? Amnesty International bewijst het.

Foto 1: Schermafbeelding van deel artikel ‘Amnesty blijft actievoeren voor Aleksei Navalny’ van Amnesty International, 24 februari 2021

Foto 2: Schermafbeelding van deel artikel ‘Amnesty noemt Navalny niet langer gewetensgevangene’ van de NOS, 24 februari 2021.

Ook fotograaf Shahidul Alam slachtoffer hardhandig optreden van overheid Bangladesh wegens studentenprotesten

Mensenrechtenactivist en fotograaf Shahidul Alam (63) is op 5 augustus opgepakt door de overheid van zijn land Bangladesh. Reden is dat hij in een interview voor Al Jazeera zich als reactie op de studentenprotesten kritisch uitliet. En de corruptie in zijn land laakte. Hij zou volgens eigen zeggen in gevangenschap gemarteld zijn. Amnesty International en internationale kunstenaars vragen om zijn vrijlating. Op de FB-pagina FreeShahidul is het laatste nieuws te lezen over deze kwestie. Tekenen van een change.org petitie kan hier.

Foto: Schermafbeelding van FB-pagina , 20 augustus 2018.

Het nieuwe religieuze normaal: intolerantie geframed als tolerantie. Met in de hoofdrol koning Hamad bin Isa Al Khalifa van Bahrein

Een opvallend bericht op mijn favoriete website ChristianHeadlines.com. Het gaat over een ontmoeting van religieuze leiders in Los Angeles op 13 september om te spreken over religieuze tolerantie. Van de drie monotheïstische godsdiensten waren vertegenwoordigers aanwezig. Als initiatiefnemer en schrijver van het document ‘Bahrain Declaration for Religious Tolerance’ werd de aanwezige politieke leider van Bahrein koning Hamad bin Isa Al Khalifa voorgesteld. Maar de bijeenkomst had een soennitisch karakter en was een schijnvertoning over religieuze tolerantie. Dat kritiekloos werd opgepikt door Amerikaanse conservatief-christelijke media. Koning Al Khalifa is het tegendeel van religieuze tolerantie. Mijn reactie bij het bericht:

What if religion is the problem? Let’s say if it is a case of short-sightedness. So, it would be wise, in preventing that, to meet representatives of all beliefs. Not only leaders of religious organisations.

By the way, the Sunni King Hamad bin Isa Al Khalifa of Bahrain is widely known for suppressing and crushing the opposition of the majority Shiite community. With the help of the Sunni leadership of Saudi Arabia. He has not spearheaded a movement of tolerance, but a movement of intolerance. Hamad bin Isa Al Khalifa is the example of religious repression.

Amnesty International says in a report from 21 August 2012: ‘However, the government’s response has only scratched the surface of these issues. Reforms have been piecemeal, perhaps aiming to appease Bahrain’s international partners, and have failed to provide real accountability and justice for the victims. Despite the authorities’ claims to the contrary, abuses continue to be committed against those who oppose the Al Khalifa family’s rule. The government is refusing to release scores of prisoners who are incarcerated because they called for meaningful political reforms, and is failing to address the Shi’a majority’s deeply seated sense of discrimination and political marginalization, which has exacerbated sectarian divisions in the country.’

It is one or the other. Or the other religious leaders who met with him are not well-informed about the unilateral view of religious tolerance by their interlocutor Hamad bin Isa Al Khalifa. Or they are aware of it and keep it silent.

If Veronica Neffinger was a well-informed and objective journalist who knows what she is talking about, she should have mentioned the details of the religious intolerance of King Hamad bin Isa Al Khalifa of Bahrain. But she did not.

Foto 1: Schermafbeelding van deel artikel ‘Jewish, Christian, and Muslim Leaders Join Together to Advocate for Religious Tolerance’ van Veronica Neffinger op ChristianHeadlines.com, 14 september 2017.

Foto 2: Schermafbeelding van tweede pagina van  rapport ‘BAHRAIN: FURTHER INFORMATION: BAHRAINI ACTIVIST SENTENCED TO THREE YEARS: NABEEL RAJAB’ van Amnesty International, 21 August 2012, Index number: MDE 11/051/2012.

Politieleiding maakte fouten in afhandeling zaak Mitch Henriquez

Een bericht in NRC onthult dat toenmalig korpschef van de politie Gerard Bouman aan de teamchef van de Delftse politie Ronald Kruijswijk garandeerde dat de vijf agenten die betrokken waren bij de aanhouding van Mitch Henriquez in het Haagse Zuiderpark hun banen zouden behouden: ‘Wat er ook gebeurt niemand wordt ontslagen’. Die belofte stuurt Kruijswijk rond. Een van de betrokken agenten was werkzaam bij team Delft.

Hiermee gaan Bouman en Kruijswijk in tegen de eenheidschef van de regio Haaglanden Paul van Musscher die de vijf agenten buiten functie had gesteld. Dat deed hij na een bekendmaking waarin het OM de vijf agenten als verdachte aanmerkte. Bouman ging hiermee dus ook in tegen het OM. Directeur van Amnesty Nederland Eduard Nazarsky zegt tegen NRC dat de toezegging van Bouman ‘een gebrek aan respect voor de democratische rechtsstaat’ toont. En: ‘Als de hoogste baas van de politie meent dat eventuele oordelen van de rechter geen consequenties mogen hebben voor politieagenten, geeft hij daarmee een zeer kwalijk signaal af.‘

Nazarsky heeft gelijk. De politie staat niet boven de wet, maar moet de wet uitvoeren. Het bezit ook nog eens het machtsmonopolie wat het er nog gevoeliger op maakt. Als de leiding van de politie zichzelf boven de wet plaatst, dan moet de top van het ministerie van Veiligheid en Justitie corrigerend optreden. Bouman stapte op 1 februari 2016 op als korpschef. Hij kan voor zijn gebrek aan respect voor de rechtsstaat niet meer berispt worden. Als voorbeeld had dat niet misstaan als signaal aan de politieleiding hoe het zich dient te gedragen.

Probleem bij de Nederlandse politie blijft dat het zich meent te kunnen gedragen als een staat in de staat. Het opereert als een gesloten organisatie die moeilijk om kan gaan met kritiek van buitenaf en bij het geringste in de schulp kruipt. Daarbij komt dat door een aantal slecht aangestuurde herstructureringen door het ministerie van Veiligheid en Justitie het doelmatig optreden veder is afgenomen. Dat vertaalt zich in een laag oplossingspercentage van criminaliteit. Ondanks de dalende criminaliteit door demografische factoren.

De Nederlandse politie presteert slecht en heeft een beroerd image. De interventie van voormalig korpschef Bouman in de zaak Mitch Henriquez staat niet op zichzelf. Het is een teken van een organisatie die de weg kwijt is en slecht geleid wordt. Het is aan de politiek -die zelf niet altijd verstandig met de politie omgegaan is- om de organisatie open te breken. De politieleiding dient te beseffen dat het niet boven de wet kan staan.

Foto: Schermafbeelding van persbericht ‘Intern onderzoek aanhouding Mitch Henriquez afgerond’ van de politie, 7 oktober 2016.

Valery Gergiev is een propagandist voor het Kremlin. Maar wordt verafgood in Rotterdam. Tijd voor bewustwording. En protest

Update 10 september 2017: Het blijft onbegrijpelijk. Opnieuw geen enkele actie uit de kunstsector of de politiek tegen het Gergiev Festival in Rotterdam dat van 14 tot 17 september plaatsvindt. Dat staat in schril contrast tot protesten in andere landen, zoals Duitsland of de VS. Het uitblijven van protest tegen Gergiev en het Gergiev Festival wordt een jaarlijks terugkerende gebeurtenis. Wat zegt dat over Nederland en Rotterdam? 

Update 8 september 2016: Het is onbegrijpelijk. Geen enkele actie in Rotterdam tegen Valery Gergiev. Terwijl gewoonlijk Nederlanders voor het minste onrecht de straat op gaan om te demonstreren tegen het perfide establishment. Maar deze keer niet. Het grote onrecht van Gergiev laten ze links liggen. Wat zegt dat over Rotterdam en Nederland? Weinig goeds. Onze Rotterdamse vrienden laten het afweten. Ze laten het terrein aan Opstelten en consorten. De bewustwording is blijkbaar nog niet zo ver. Beschamend? Ja. Ontzettend. 

Sport en politiek of kunst en politiek hebben niets met elkaar te maken. Of toch wel? We spreken schande van het sjoemelen met de dopingcontrole door de Russische overheid op de Winterspelen in Sochi. Om ons op de rondetijden te richten. Kritiek ontstaat pas in de historische terugblik die afstand schept. Die ongevaarlijk maakt. We worden verontwaardigd over de collaboratie van de Duitse toneelspeler Gustaf Gründgens (1899-1963) die vele jaren later door schrijver Klaus Mann of filmer István Szabó in diens Mephisto  (1981) werd vereeuwigd als voorbeeld hoe het niet moet. Maar de Gründgens van de eigen tijd zien we over het hoofd. 

En in Rotterdam al helemaal. Of dat voortkomt uit naïviteit, provincialisme, misplaatste solidariteit met een ontspoorde kunstenaar, gebrek aan politiek besef of gemakzucht is de vraag. Er bestaat geen twijfel over dat Gergiev een fervent supporter is van het bewind van Putin en zich voor propagandadoeleinden laat inzetten. Putin en Gergiev zijn goede vrienden en zouden peetvader van elkaars kinderen zijn, aldus een bericht in de The Telegraph. Laatst was er het optreden van het Kirov Orkest van het Mariinski Theater uit Sint-Petersburg in het Syrische Palmyra. De NOS schreef over Gergiev in een bericht: ‘Hij zei dat hij met muziek wil protesteren tegen “de barbaren die monumenten van de wereldcultuur hebben verwoest”‘. Het is echter niet IS, maar Gergiev die door zo’n optreden de cultuur verwoest door het voor het karretje van de politiek te spannen. Maar in Rotterdam wordt tegen beter weten in volgehouden dat Gergiev in een politiek vacuüm opereert.

Waar is het politieke besef van de Nederlanders gebleven? In 1983 gaf W.F. Hermans een serie lezingen in Zuid-Afrika die wisselend werden gewaardeerd. Hoofdstedelijke PvdA’ers hadden het idee dat Hermans een internationale culturele boycot had doorbroken en verklaarden hem in 1986 tot persona non grata in de hoofdstad. Dat waren nog eens tijden. Nu heerst gezapigheid bij de culturele, bestuurlijke elite van Nederland. Veelzeggend is dat afgelopen jaren op het Groninger Museum na geen Nederlandse culturele organisatie zich inzette voor Ai Weiwei en Chinese dissidenten. Ian Buruma verklaarde in 2002 in The Guardian dat de bouw in China door een westerse architect van een ziekenhuis, hotel of universiteit niet over een grens gaat, maar de bouw van een gebouw dat direct onderdeel is van de propagandamachine wel. Toen Rem Koolhaas in 2008 het prestigieuze CCTV-gebouw als deel van de propagandamachine voor de Chinese autoriteiten bouwde voerde het Oranje-gevoel de boventoon. Rotterdamse koopmansgeest die de dominee maar even vergeet?

Met de organisatie van het Gergiev Festival laten de organisatoren zich voor het karretje van de Russische propaganda spannen. Al is het maar door te helpen Gergiev een neutraal image in het Westen te verschaffen. We moeten ons ervan bewust zijn waar collaboratie met het Russische bewind begint. Het is op z’n minst lichtzinnig te noemen dat burgemeester Aboutaleb die zich zo vaak kritisch uitspreekt over maatschappelijke ontwikkelingen die verder gaan dan zijn functie deel uitmaakt van het Comité van Aanbeveling. Dit steekt des te meer omdat het komende Gergiev Festival in het teken staat van de Russische componist Sergei Prokofjev die tijdens het Stalin-bewind werd beschuldigd van anti-democratisch formalisme en werd verplicht om mee te werken aan de Stalinistische propaganda. Het Kremlin herwaardeert Stalin nu als nationalistisch icoon.

De Rotterdamse elite kan achteraf niet zeggen niet te hebben geweten dat Valery Gergiev aan de verkeerde kant van de geschiedenis is terecht gekomen. De signalen zijn overduidelijk en klinken wereldwijd. Er waren   afgelopen jaren volop protesten tegen de collaboratie van Gergiev. Zo ageerde Dmitry Smelansky in januari 2015 in een posting op de FB-pagina Arts Against Aggression tegen zangeres Anna Netrebko en Valery Gergiev als ‘twee prominente supporters’ van ‘het bloedige bewind van Putin’. Dit naar aanleiding van een optreden in de Metropolitan Opera in New York. Smelansky: ‘Mr. Putin counts on his supporters to continue to see no evil in his actions and on the civilized world to continue to hear no evil and speak no evil. We can and must do better than that.’ Ja, we kunnen en moeten beter doen dan wegkijken. Te beginnen in Rotterdam. 

Foto: Vladimir Putin schudt Anna Netrebko de hand, 2013. In het midden Valery Gergiev.

Amnesty ziet in rapport grootscheepse aanval op mensenrechten

Amnesty International legt in een rapport over de stand van de mensenrechten alle landen over de knie omdat ze de mensenrechten geweld aandoen. Ook de VN zou het af laten weten bij de bescherming van de mensenrechten en het internationaal recht. Nederland krijgt een veegje uit de pan met betrekking tot eenzame opsluiting in asielzoekerscentra en etnische profilering door de politie. Maar andere staten zoals Brazilië, China, Columbia, India, Indonesië, Iran, Irak, Israël, Libië, Marokko, de Russische Federatie, Somalië, Zuid-Soedan, Syrië of Oekraïne hebben volgens Amnesty International meer op hun kerfstok.

Amnesty’s kritiek is deels onterecht. Want de VN heeft onvoldoende middelen om op te treden. Het moet telkens om geld bedelen bij landen die het vervolgens moet terechtwijzen. Dat is een onwerkbare constructie. Ook de EU-lidstaten die sinds 1990 het grootste deel van defensie in de uitverkoop hebben gedaan, zouden wellicht willen optreden in Syrië of aan de eigen buitengrenzen, maar hebben gewoonweg de middelen niet om dat te doen. Die constatering is nog vernietigender en maakt nog pessimistischer dan de constatering dat de mensenrechten en de internationale rechtsorde worden geschonden. Want een systeemfout (VN) of een mentaliteit van versplintering, gemakzucht en besluiteloosheid (EU) valt nog veel moeilijker te repareren.

Foto: Schermafbeelding van omslag rapport ‘Amnesty International Report 2015/16’

Amnesty: Russische luchtaanvallen in Syrië leiden tot honderden burgerslachtoffers

Volgens een rapport van Amnesty International hebben aanvallen van de Russische luchtmacht in Syrië geleid tot honderden burgerslachtoffers. De Russische krijgsmacht intervenieerde officieel op 30 september 2015. Amnesty associeert de onderzochte en gedocumenteerde aanvallen  met oorlogsmisdaden: ‘In some attacks, the Russian armed forces appear to have directly attacked civilians or civilian objects by striking residential areas with no evident military objective and even medical facilities, resulting in deaths and injuries to civilians. In others, they seem to have attacked military objectives and civilian objects without distinction, or caused disproportionate harm to civilians when striking military targets. Such attacks may constitute war crimes.’

Dat er veel burgerslachtoffers vallen is geen verrassing omdat de Russische luchtmacht in Syrië conventionele vliegtuigen met vrije val bommen inzet die chirurgische (pinpoint) ingrepen onmogelijk maakt. Zoals de Tu-22M3 Backfire bommenwerper. Vooraf waarschuwden militaire analisten dat de Russische interventie niet anders dan tot grote aantallen burgerslachtoffers zou leiden. Het rapport van Amnesty bevestigt die analyse.

De Russische interventie in vooral West-Syrië heeft de exodus van vluchtelingen vanuit Syrië naar Europa versneld. Het vermoeden bestaat dat zowel de Syrische president Assad, Turkije als de Russische Federatie de vluchtelingenstroom als politiek middel gebruiken om de EU onder druk te zetten en te verzwakken (Russische Federatie) of als onderhandelingsmiddel te gebruiken voor wisselgeld (Turkije). Dat is politiek bombarderen.

Turkije: Petitie Amnesty vraagt gerechtigheid in zaak vermoorde Tahir Elçi

In Turkije liggen de mensenrechten onder vuur. En de opponenten van president Erdogan. Op 28 november 2015 werd de advocaat en mensenrechtenactivist Tahir Elçi op straat doodgeschoten. Onder nog steeds niet opgehelderde omstandigheden. Hij had het opgenomen voor de Koerdische zaak. Amnesty International vraagt om een diepgravend en onafhankelijk onderzoek naar de dood van Tahir Elçi. Teken hier de petitie.

Foto: Petitie ‘Gerechtigheid in zaak vermoorde Tahir Elçi’ van Amnesty International.

In Duitsland verschijnt boek van Saoedische blogger Raif Badawi

Om eigen waarden te revitaliseren moet West-Europa afstand nemen van regimes zoals dat in Saoedi-Arabië dat naast olie de radicale islam exporteert. En grandioos de mensenrechten schendt zoals blogger Raif Badawi ondervindt. Het is tijd voor een exportverbod van de radicale islam en een strategie die Europa binnen enkele jaren onafhankelijk maakt van Arabische olie. Nederland moet nu doorpakken en het niet laten bij mooie, abstracte woorden. Nederlandse politici die dictators vergoelijken en menen dat met hen zaken gedaan kan worden, geven het verkeerde signaal af. Duitsland geeft het goede voorbeeld. Daar verscheen een boek van Badawi met een bloemlezing uit zijn internet teksten. In Saoedi-Arabië worden de mensen overspoeld met de islamistische interpretatie van religie en religiositeit. Nederlandse politiek en bedrijfsleven keuren het niet af.

Europa: neem afstand van radicale islam en rechts-nationalisme

Update 16 januari: Vandaag krijgt Raif Badawi weer 50 stokslagen. Hij wordt beschuldigd de islam te hebben beledigd. Gisteren organiseerde Amnesty een demonstratie bij de Saoedische ambassade in Den Haag. In een nieuwsbericht deelde Buitenlandse Zaken op 9 januari mee: ‘Minister Koenders van Buitenlandse Zaken vraagt de regering van Saoedi-Arabië de lijfstraf die de Saoedische blogger Raif Badawi krijgt niet uit te voeren. ‘Nederland veroordeelt deze straf. Lijfstraffen zijn in strijd met de internationale mensenrechtenverdragen’, aldus de minister. In Europees verband heeft Nederland de zaak van Badawi al meermalen aangekaart bij de Saoedische autoriteiten. Nederland heeft zich vandaag opnieuw met Europese partners ingezet om de uitvoering van lijfstraffen te voorkomen.’ Maar stille diplomatie lijkt bij Saoedi-Arabië niet te werken. 

In de video krijgt de Saoedische blogger Raif Badawi 50 stokslagen. Hij is in hoger beroep tot 10 jaar gevangenisstraf, 1000 stokslagen en een geldboete veroordeeld omdat hij op een geweldloze wijze gebruik maakt van zijn recht om zich uit te spreken, zo vatte HRW het in 2013 samen. Ook Amnesty sprong in 2014 voor Badawi in de bres en eiste zijn directe vrijlating en intrekking van ‘het schandalig vonnis‘. Maar de Saoedische autoriteiten maakten er belediging van de islam van. De Saoedische autoriteiten verbieden opnamen met mobieltjes. Ze lopen dus niet graag te koop met hun intolerante opvatting van de islam.

Wat moet Europa met de radicale islam, naast dadels, vluchtelingen en olie het beste exportproduct van het Midden-Oosten? Ik reageerde op het Engelstalige Saoedische Arab News: ‘The opinion by Arab News is one of the many opinions in islam about depicting the prophet in western countries. Iraqi islamist Taha Jabir al-Alwani in 1997 said every society has its own means for expression. Islamic juridicial culture cannot be valuable outside the islamic world. Furthermore there is no text in the Quran that forbids making depictions or the possession of it. An open mind of all the various interpretations of islam could better accept the image in western societies as integral part of its pluriform nature. That acceptation would help to clean out of the way misconceptions about Islam and Muslims as an intolerant religion towards others.’

Europa moet de middenweg vinden tussen radicaal islamisme en rechts-nationalisme. Deze twee uitersten die meer overeenkomsten hebben dan ze toegeven hebben elkaar nodig om de eigen positie te bevestigen. Zo gijzelen ze elkaar. Allebei hebben ze er belang bij dat de rol van de islam -en dan vooral de radicale en onverzoenlijke varianten jegens andersdenkenden ervan- groot wordt gemaakt. Hieruit kan afgeleid worden dat het antwoord op radicaal islamisme en rechts-nationalisme het terugdringen van de islam is. Of beter gezegd: de relativering van het belang ervan. De islam is cultureel, economisch, politiek en zelfs demografisch verwaarloosbaar voor Europa. Die bewustwording is de eerste stap op weg naar de vrijheid. Nodig is dat ferm de Europese waarden worden herbevestigd. Dat wat in Frankrijk de Republikeinse waarden heten, en in Nederland de rechtsstaat met vrijheden en rechten, pluriformiteit, open samenleving en democratie.

Om de eigen waarden te revitaliseren moet West-Europa afstand nemen van regimes zoals dat in Saoedi-Arabië dat naast olie de radicale islam exporteert. Het is tijd voor een exportverbod van de radicale islam en een strategie die Europa binnen enkele jaren onafhankelijk maakt van Arabische olie. Nederland moet nu doorpakken en het niet laten bij mooie, abstracte woorden op pleinen tijdens solidariteitsbijeenkomsten voor Charlie Hebdo. Ik herhaal wat ik naar aanleiding van het vonnis van Raif Badawi vorig jaar schreef over Saoedi-Arabië: ‘Dat land is al lange tijd een dwaling in het buitenlandbeleid van de westerse wereld. De EU moet overwegen de stap te zetten om afstand te nemen van een hypocriet land dat anderen de maat wil nemen. Wat de gevolgen ook zijn. Nederland gidsland, het kan nog steeds. Er is wel lef voor nodig. Het valt te betwijfelen of de Nederlandse politiek en zakenwereld die nog in zich hebben.’ Misschien moeten burgers het initiatief nemen omdat politiek en bedrijfsleven het grandioos laten afweten in het opkomen voor Europese waarden.