Máxima krijgt kritiek vanwege haar gesprek met Mohammad bin Salman. Wat moet gedaan worden om herhaling te voorkomen?

Aldus NRC-columniste Carolien Roelants in haar Dwars-column ‘Pers vogelvrij door Trumps geflikflooi en zwijgen Máxima’. Zij is boos zoals ze dat zelden is. Van boeven of autoritaire leiders kun je boevenstreken verwachten, maar iemand als koningin Máxima wekt hogere verwachtingen. Daarom valt zij dieper als ze boevenstreken vertoont. Dat deed ze in haar ontmoeting met de Saoedische kroonprins Mohammad bin Salman op de G20 in Osaka. Dat was meer dan een beetje dom, dat was oerstom van haar. Maar ook van de regering Rutte die dit onderhoud had goedgekeurd. Er was makkelijk een reden te vinden geweest om het gesprek niet door te laten gaan. Máxima is een amateur-politicus zonder officiële functie in de Nederlandse diplomatie. Maar als ze zich in een politiek wespennest steekt, dan speelt ze per definitie een politieke rol. Die rol past haar echter niet. Zij moet boven de partijen staan en geen partij kiezen in lopende conflicten. Dat heeft ze echter bewust gedaan door het gesprek met de kroonprins aan te gaan en niet af te zeggen.

Het bezwaar tegen het onderonsje met de kroonprins is niet dat Máxima de moord op journalist Jamal Khashoggi niet ter sprake bracht, maar dat dit gesprek nooit had moeten plaatsvinden. Volgens de Amerikaanse inlichtingendienst CIA heeft Mohammad bin Salman opdracht gegeven voor de moord op Khashoggi. Mocht Máxima of het ministerie van Buitenlandse Zaken dit rapport niet gelezen hebben, dan waren er in november 2018 talloze berichten in de media, zoals in The Washington Post die rapporteerden dat volgens de CIA de kroonprins opdracht tot de moord had gegeven. Naast de argumenten die Roelants aanvoert over vrouwenrechten waarvoor Máxima zegt op te komen terwijl die door de kroonprins met voeten worden getreden en het in diskrediet brengen van de vrije pers door met een moordenaar van een journalist van The Washington Post in gesprek te gaan is het de wereldvreemdheid van koningin Máxima die verbaast.

Het is dezelfde wereldvreemdheid die koning Willem-Alexander vertoonde toen hij tijdens de Olympische Spelen van Sochi in 2014 met president Putin een biertje dronk. Een fotomoment dat de media haalde en waar in de Nederlandse publieke opinie veel kritiek op kwam, onder meer van homo-activisten. Zoals Gordon die de kern raakte: ‘Ik schaam me diep als Nederlander dat mijn koning en mijn koningin daar vanavond handen staan te schudden met mensen die bloed aan hun handen hebben’. Op het moment dat in het Kremlin de invasie van de Krim werd voorbereid en vanwege controverses over de mensenrechtensituatie bijna alle Europese landen hun delegaties afwaardeerden, stuurde Nederland de zwaarste delegatie die mogelijk was.

Máxima herhaalt 5 jaar later de fout van Sochi door opnieuw in gesprek te gaan met iemand die bloed aan zijn handen heeft. Daarbij is essentieel dat zij een ceremoniële en geen officiële functie heeft in de Nederlandse diplomatie en niet van belang is voor het openhouden van contacten met autoritaire landen waar nu eenmaal contact mee moet worden onderhouden. Máxima kan gemist worden omdat haar rol niet onmisbaar is, maar slechts toegevoegd. De functie die Máxima uitoefent kan dus eenvoudig geschrapt worden. Professionals zijn minister Blok, premier Rutte of Nederlandse diplomaten die in Saoedi-Arabië of bij de VN zijn gestationeerd.

Of het nou wereldvreemdheid, naïviteit, amateurisme, een verkeerd afgestelde politieke antenne, argeloosheid of zelfoverschatting is van Máxima en koning Willem-Alexander, een beleidswijziging is nodig om te zorgen dat de ezels van Oranje zich niet voor de derde keer aan dezelfde steen stoten. Met goedkeuring van premier Mark Rutte die achteraf de fout die hij feitelijk gemaakt heeft door goedkeuring te geven weg moet lachen. Als Willem-Alexander of Máxima zichzelf belachelijk willen maken door met autoritaire leiders onnodige gesprekken of onderonsjes aan te gaan, dan moeten ze dat zelf weten. Maar Willem-Alexander heeft als staatshoofd van Nederland een rol die afstraalt op Nederland. Door zijn handelen kwam Nederland in 2014 negatief in de publiciteit. Dat is ongewenst. Nu in 2019 doet zijn echtgenote, die uiteraard geen staatshoofd is, maar wel gekoppeld wordt aan Nederland, hetzelfde. De conclusie kan geen andere zijn dan deze: Máxima dient al haar functies op te geven waarmee ze in politiek vaarwater terecht kan komen. Haar gesprek met de Saoedische kroonprins heeft aangetoond dat dit soort functies niet aan haar toevertrouwd kunnen worden.

Foto 1: Schermafbeelding van deel column ‘Pers vogelvrij door Trumps geflikflooi en zwijgen Máxima’ van Carolien Roelants in NRC, 30 juni 2019.

Foto 2: Máxima in gesprek met Mohammad bin Salman in Osaka tijden G20, juni 2019.

Foto 3: Willem-Alexander en Máxima drinken een biertje met Putin in Sochi, februari 2014.

Kwestie Keulards, WTC The Hague en WTC The Hague Art Gallery. Geen aanpassing aan eigenaardigheid van de Nederlandse cultuur

Nogmaals de kwestie Vivian Keulards en twee verwijderde foto’s uit de WTC The Hague Art Gallery. Dit gebeurde op verzoek van een in het WTC The Hague gevestigd internationaal bedrijf. Tot nu toe wordt de naam ervan door de betrokkenen anoniem gehouden. Keulards zette een betoog op FB en de reacties waren instemmend. En merendeels afwijzend over de handelswijze van directeur Steenbergen van WTC The Hague.

Er ligt een verschil in cultuur aan ten grondslag. Tussen Nederland en de in Nederland gevestigde internationale bedrijven. Het gaat erom welke cultuur dan leidend is, de Nederlandse of de buitenlandse. In de kwestie Keulards is sprake van een cultureel verschil tussen de open Nederlandse cultuur en de internationale op Angelsaksische leest geschoeide cultuur die geslotener en puriteinser is. Dat vertaalde zich overigens ook in de reactie van het Amerikaanse Facebook dat de eerste posting van Vivian Keulards over deze kwestie weggehaalde vanwege een bij de posting geplaatste foto die niet zou voldoen aan de richtlijnen van Facebook.

Toevallig is dat Guestmanship in het WTC The Hague cursussen geeft over culturele diversiteit met namen als ‘Het beheersen van culturele ongelijkheden en de consequenties daarvan voor internationaal zakendoen’. Maar wat beoogt dat in de praktijk en wie past zich aan wie aan? De cursus hint erop dat het internationale bedrijf zich dient aan te passen aan de cultuur van het land van vestiging: ‘Een kenmerk van cultuur is dat het kan worden geleerd en dit betekent dat bedrijven kunnen proberen om culturen te assimileren en hun praktijken aan te passen om aan zijn eigenaardigheden te voldoen.’ Dat zou voor de kwestie Vivian Keulards betekenen dat het klagende in het WTC The Hague gevestigde internationale bedrijf én WTC The Hague zich hadden moeten aanpassen aan de ‘eigenaardigheden’ van Nederland. Bijvoorbeeld over schaamte, tolerantie en vrijheid in de kunsten. Maar het omgekeerde lijkt gebeurd. Zoals de uitkomst uitwijst heeft de Nederlandse cultuur zich aan moeten passen aan de cultuur van een in Nederland gevestigd internationaal bedrijf. En aan het WTC The Hague dat blijkbaar een niet-Nederlandse enclave is waar de Nederlandse cultuur niet leidend is, of dat mag zijn. Dat zet de strekking van de cursus van Guestmanship op losse schroeven. De aanbeveling werkt maar één kant op, de nationale cultuur moet zich aanpassen aan de meest internationale cultuur.

Wanneer wordt de naam van het internationale bedrijf bekend gemaakt dat verzocht om de twee foto’s van de muur van de WTC The Hague Art Gallery te halen? Directeur Eveline Steenbergen van het WTC zegt in het AD: ‘Onze wisselende collectie is een geste aan huurders en gebruikers om ze op een aangename manier met kunst in aanraking te brengen. Als huurders bezwaren hebben tegen bepaalde werken, dan komen we ze tegemoet en halen we die weg. Steenbergen wil niet zeggen welk van de in het WTC gevestigde bedrijven bezwaar heeft aangetekend. ,,Het is niet netjes om namen van onze huurders te noemen”, zegt ze.’

De directeur van WTC The Hague zegt dat zij de kunst aan de muur van WTC The Hague Art Gallery als ‘geste’ ziet aan huurders en gebruikers om ze ‘op een aangename manier met kunst in aanraking te brengen’. De betekenis die Steenbergen in haar woorden legt is dat de twee gewraakte foto’s van Keulards niet aan de norm van ‘aangenaam’ voldoen, daarmee in strijd zijn en daarom verwijderd moesten worden. De Nederlandse Steenbergen schippert hierbij niet alleen tussen twee culturen, maar ook tussen kunst en niet-kunst. Zo worden de kunst en de Nederlandse cultuur in het WTC The Hague ondergeschikt gemaakt aan de cultuur van een internationaal bedrijf. Kunst in de Art Gallery van het WTC wordt gemaakt tot een weggooiproduct dat niet op de eigen waarde en verdienste gewaardeerd wordt, maar tot afgeleide wordt gemaakt van een leefsfeer.

Steenbergen zegt het ‘niet netjes’ te vinden om de naam van de huurder te noemen die bezwaar had tegen de twee foto’s. Onduidelijk is of het op uitdrukkelijk verzoek van het klagende bedrijf is om de naam niet naar buiten te brengen, of dat het op initiatief van Steenbergen gebeurt of dat dit in het huurcontract is geregeld. Hoe dan ook lijkt het gebrek aan openheid in overeenstemming met de cultuur van een internationaal opererend bedrijf dat vindt dat de Nederlandse cultuur zich aan haar ‘eigenaardigheden’ dient aan te passen.

Er is veel ‘niet netjes’ aan deze kwestie. De publicitaire schade voor het WTC The Hague en vooral de WTC The Hague Art Gallery is groot. De laatste heeft door toedoen van Steenbergen verloren aan geloofwaardigheid en integriteit. Welke gerenommeerde kunstenaar wil nog exposeren in de WTC The Hague Art Gallery nu bekend is dat het bij het minste overruled wordt door de directeur van WTC The Hague? De galerie heeft haar eigen smoel verloren. Het draagt het masker van de huurders van WTC The Hague. De Art Gallery zal voortaan door de kunstsector als vehikel voor de belangen van internationale bedrijven in WTC The Hague gezien worden.

Wat vooral ‘niet netjes’ aan deze kwestie is -naast de behandeling van Vivian Keulards- is hoe curator Renée van Nievelt van de WTC The Hague Art Gallery door Steenbergen het bos is ingestuurd. Steenbergen geeft in WTC The Hague een buitenlandse of globale (met de noties vaag en wereldwijd geïntegreerd) cultuur die de Nederlandse cultuur verdringt alle ruimte en neemt uit commercieel belang de publicitaire schade voor het WTC The Hague op de koop toe. Begrijpelijk omdat het in een enclave van internationale cultuur opereert en er daarom niet op aangewezen is om aansluiting te vinden bij de Nederlandse cultuur. Dat ligt bij de WTC The Hague Art Gallery in beide gevallen anders. Het heeft juist een commercieel belang bij het hooghouden van het beeld van eigen autonomie en opereert als een in Nederland gevestigde galerie binnen de Nederlandse cultuur en het kunstklimaat. De kwestie Keulards thematiseert de dubbelzinnigheid van het WTC The Hague.

Foto: Vivian Keulards, ‘Eimear‘. Uit de serie ‘Flaming Grace’. Copyright Vivian Keulards.

Gevraagd: onderzoek naar kinderrechten in religieuze organisaties

Volgens Nu.nl denkt het OM na over vervolging van de Evangelie Gemeente Utrecht (EGU) naar aanleiding van een oordeel van het College van de Rechten van de Mens over de weigering van de EGU en Zaalverhuur 7 dat de verhuur in het gebouw Boothstraat 7 coördineert om COC-jongeren een zaal te verhuren. Het College -dat opereert op het terrein van advies, onderzoek en voorlichting- oordeelt: ‘Godsdienstvrijheid is een groot goed in Nederland. Dat neemt niet weg dat als een kerkgenootschap besluit de ruimten van een kerk openbaar aan te bieden, hij huurders in principe niet mag weigeren. (..) Het kerkgenootschap stelt dat het niet zozeer de COC-werkgroep afwijst, maar de activiteiten die de werkgroep wil uitvoeren. (..) In dit geval is staat echter niet vast dat de COC-werkgroep is afgewezen vanwege de activiteiten die zij wilde organiseren. (.) Daarom oordeelt het College dat het kerkgenootschap en de Zaalhuur7 de jongeren niet hadden mogen weigeren.’

Het OM kan uitzoeken of er sprake van discriminatie is. Maar wordt dit geen onnodig theoretische discussie tussen volwassenen met een hoog scherpslijperij-gehalte? Hoe belangrijk is dit debat in de praktijk van een stad als Utrecht waar volop zalen te huur zijn? Waarom wil de COC-werkgroep juist bij de EGU waarvan het op voorhand kan weten dat het afwijzend staat tegenover seksuele diversiteit een zaal huren? Is dat naïviteit, provocatie of het opzoeken van een confrontatie? Moet het OM hier haar kostbare tijd aan besteden?

Schadelijker zijn de kinderdiensten die de EGU aanbiedt. Religieuze organisaties hebben er belang bij om kinderen zo vroeg mogelijk in hun invloedssfeer te trekken. Begin 20ste eeuw was er binnen de katholieke kerk een debat wat de jaren des onderscheids zijn. Belangrijk met betrekking tot het toelaten van kinderen tot de sacramenten van de communie en de biecht. Wikipedia: ’Sommigen beweerden dat men in de jaren des onderscheids (minimaal twaalf jaar) moest zijn om oprecht te kunnen biechten en dat men een volledig begrip van het geloof moest hebben om ter communie te kunnen gaan. Deze beide opvattingen werden door Pius X als een dwaling aangemerkt.’ De paus stelde de leeftijd voor de eerste Heilige Communie vast op ongeveer zeven jaar. In de katholieke kerk werd deze leeftijd de ondergrens, waarbij opmerkelijk is dat ‘niemand een volledige kennis van het geloof hoeft te hebben om toegelaten te worden tot de onderhavige sacramenten’.

De EGU ziet kinderen als een verlengde van de eigen doelstelling: ‘Wij vinden kinderen belangrijk. Zij zijn de toekomst van onze gemeente.’ Kinderen worden dienstbaar gemaakt aan een doel dat niet primair hun doel is en waarbij hun ontwikkeling, individualisme en eigenheid niet vooropstaat. De EGU biedt programma’s aan die gericht zijn op baby’s (0-2 jaar), peuters (2-4 jaar), kleuters (4-6 jaar) en midden/bovenbouw (6-12 jaar). Hoe dat werkt volgt uit de toelichting van ‘een kinderkring voor meisjes vanaf 8 jaar’: ‘een dynamisch meerjarig programma dat de kinderen zal helpen stappen te nemen in hun groei naar geestelijke volwassenheid.’ en hoe het voelt ‘om verantwoordelijkheid te dragen, leiderschap en dienstbaarheid.’

Dit gaat niet over een verbod dat kinderen totdat ze de jaren des onderscheids hebben bereikt weggehouden moeten worden uit de sfeer van een religieuze organisatie waarvan de ouders deel uitmaken. Da’s een te krachtige ingreep die zich slecht verhoudt met de vrijheid van godsdienst. Maar kinderen hebben wel rechten. De toelichting bij artikel 14 van de Kinderrechten zegt: ‘Maar in het VN-Kinderrechtenverdrag staat dat kinderen niet gedwongen of verplicht mogen worden om een bepaald geloof te hebben, niet door hun ouders en niet door de regering. Ouders mogen kinderen wel stimuleren om een bepaald geloof te volgen. De regels van een geloof mogen alleen nooit schadelijk voor kinderen zijn.’

De grens van wat aanvaardbaar is voor kinderen in een religie ligt tussen stimuleren en dwingen. Gelovige ouders of een religieuze organisatie mogen kinderen aansporen, maar niet in een dwingend programma binden. Het dienstbaar maken van meisjes vanaf acht jaar gaat verder dan stimuleren en is feitelijk onderwerping. Nodig is een grootschalig wetenschappelijk onderzoek waarin cursussen en programma’s van religieuze organisaties voor kinderen tot 12 jaar doorgelicht worden en bekeken wordt hoe maatschappelijk aanvaardbaar en in lijn met de kinderrechten deze zijn. In onderling overleg tussen onderzoekers, religieuze organisaties en overheid kan een leidraad opgesteld worden met aanbevelingen en verboden. Een uitkomst zou kunnen zijn dat er voortaan geen programma’s en cursussen meer aangeboden wordt aan kinderen tot acht jaar die verder gaat dan neutrale oriëntatie op andere religies en levensovertuigingen. Vanaf 12 jaar kan dan de catechisatie gegeven worden. Kinderen moeten zo vrij en neutraal binnen de religieuze organisatie kunnen verkeren. Als een specifieke religieuze organisatie dat idee niet deelt kan het OM optreden. Zinvol.

Foto: Schermafbeelding van kinderdienst van de Evangelie Gemeente Utrecht, 11 september 2014.

Activiste teleurgesteld in zwijgen Olympische sporters. Terecht?

Is kritiek op Olympische atleten gerechtvaardigd? De Russische homorechtenactiviste Anastasia Smirnova is teleurgesteld dat de sporters die in Sochi deelnamen zich niet uitspraken. Ze lieten verklaring noch protest horen. Zelfs niet achteraf. Volgens Smirnova komt dat ook omdat het IOC kritiek in de kiem smoorde. Ze vreest dat nu de spelen voorbij zijn de restricties voor homoseksuelen in heel Rusland toe zullen nemen.

Waarom Smirnova haar pijlen op atleten richt en niet op sportbobo’s en politici is de vraag. Niet de sporters, maar de sportbestuurders en politici stellen regels vast en zien toe op handhaving. Daarin zijn ze selectief. Zo verbiedt regel 50.3 van de Engelse versie van het Olympisch Handvest protest: ‘No kind of demonstration or political, religious or racial propaganda is permitted in any Olympic sites, venues or other areas.’ Dat wordt door het IOC streng gehandhaafd en daar hebben de sporters aan te gehoorzamen. Maar hoe kan dit de propaganda van het organiserende land verbieden als de spelen dienen als een grote propagandastunt?

Regel 27.3 van het Olympisch Handvest luidt: ‘The NOCs must preserve their autonomy and resist all pressures of any kind, including but not limited to political, legal, religious or economic pressures which may prevent them from complying with the Olympic Charter.‘ Wie de spelen van Sochi in de publiciteit gevolgd heeft, moest constateren dat niet het Russische NOC, maar president Putin en z’n entourage de spelen naar zich toe hadden getrokken en de beslissingen namen. Kortom, de handhaving van het Olympisch Handvest door de Olympische beweging is selectief. Het volgt de macht die zich aandient en niet de eigen ethische regels die alleen maar in de etalage staan voor de beeldvorming, maar waarnaar niet gehandeld wordt.

Foto: Tweet van Amnesty Russia: aantal jaren cel voor de demonstranten op het Bolotnaya-plein in Moskou, mei 2012. Zie ook Amnesty Nederland.

Arizona beschouwt homoseksuelen als tweederangs. Akelige religie

Update 27 februari 2014: De Republikeinse gouverneur van Arizona Jan Brewer heeft een wetsvoorstel gevetood dat homoseksuelen zou achterstellen. Ze tekent de wet niet omdat ze deze onnodig is, het bedrijfsklimaat zou beschadigen en de burgers verdeelde. Hiermee gaat Brewer in tegen de rechterflank van haar partij. Ze stond onder druk van bedrijven en meer gematigde Republikeinen als John McCain en Mitt Romney om het controversiële wetsvoorstel te vetoën. 

In Arizona is onder het mom van vrijheid van godsdienst een wetsvoorstel gepasseerd dat erop neerkomt dat bedrijven homoseksuele klanten kunnen weigeren. Bijvoorbeeld in een kroeg of restaurant. Maar ook in een polikliniek waar fundamentalistische dokters homoseksuelen als patiënt kunnen weigeren. De Lutheraanse, Republikeinse gouverneur Jan Brewer moet de wet nog ondertekenen voordat deze van kracht wordt.

Er is veel protest tegen een wet die homoseksuelen tot tweederangsburgers maakt. Democraten noemen het voorstel discriminerend en beschamend. En beschamend is het. Daar is geen Putin voor nodig met anti-homo wetten. Amerikaanse conservatief-christelijke groepen steunen de Russische anti-homo wetgeving van harte.

Arizona, dat kale land met Monument Valley waar John Ford zijn klassieke westerns situeerde. Over groepen mannen die het altijd weer samen met elkaar moesten zien te rooien. Met het woord van God in de achterzak. Nu loopt de staat uit in een shootout waarin religie sowieso verliest. Waar worden straks gelovigen geweigerd?

Foto: Monument Valley, Arizona.

Canadese snowboarder Michael Lambert prikt Sochi bubbel door

De Canadese snowboarder Michael Lambert is in Sochi aanwezig, denkt na en spreekt zich daarover uit. Dit in tegenstelling tot andere sporters, journalisten, politici en sportbobo’s. Die doen net doen alsof ze in de Sochi bubbel niet tot onderdeel van de propaganda van Putin zijn gemaakt. Na een persconferentie vroeg Lambert grijnzend aan de journalisten of ze geen controversiële vragen hadden: ‘Really? No controversial questions?‘ Geen enkele journalist had een controversiële vraag. Het had de Nederlandse pers kunnen zijn.

Als sporter begrijpt Lambert waarover-ie praat. Afleiding is slecht voor de concentratie. Maar net doen alsof Sochi geen omstreden spelen zijn is onwetend. ‘Het is niet echt, het is geen realiteit. Het is niet mijn werkelijkheid’, zo zegt Lambert. Hij zegt dat onderdeel van de spelen zijn naar zijn idee niet inhoudt de werkelijkheid te moeten negeren. Wat de meerderheid van sportbobo’s, journalisten, politici en sporters doet.

Nationaal dieptepunt van de Sochi bubbel is de vergeleken met andere landen zware Nederlandse delegatie. Ook met een kinderlijke Willem-Alexander die de schaatsers niet met de waardigheid van een staatshoofd toejuichte. Kritiek daarop bracht premier Rutte tot een karikatuur van de kritiek. Sportminister Edith Schippers meent dat de zware Nederlandse delegatie ook de kans bood om president Putin aan te spreken op de mensenrechten. Maar tegelijk meent ze met haar bezoek aan Sochi geen invloed uit te oefenen op het politieke beleid in Rusland. Dat haalt alle argumenten van premier Rutte onderuit dat de zware Nederlandse delegatie wel invloed uit kon oefenen. De Nederlandse (sport)politiek grossiert in Sochi in dubbelzinnigheden.

Sochi is een Potemkin-facade van onechtheid en onwaarachtigheid die alleen dient om het regime van Putin te versterken. De sporters valt nog het minst te verwijten. Zoals Lambert zegt, ze willen zich niet af laten leiden omdat ze met hun sport bezig zijn. Begrijpelijk. En snowboarder Michael Lambert die journalisten aan het denken zet verdient een medaille voor nadenken. Maar de sportbobo’s van IOC en NOC en een bezoekende delegatie met premier Rutte, minister Schippers en koning Willem-Alexander blinken uit in gemakzucht, nationalisme, eigenbelang en wegkijken. Twee leden van de voormalige band Pussy Riot zijn vandaag met vijf andere activisten bij de haven van Sochi gearresteerd op verdenking van diefstal. In de Sochi bubbel van Putin.

Foto 1: Tweet van Nadia Tolonnikova (Pussy Riot), 18 februari 2014

Foto 2: Tweet van @EvgenyFeldman, geretweet door Nadia Tolonnikova (Pussy Riot), 18 februari 2014. Politie-auto die Nadia Tolonnikova en Maria Aljochina vervoert.

Rutte begrijpt er echt niets van: Willem-Alexander in Sochi

Premier Mark Rutte begrijpt ‘echt helemaal niets‘ van alle kritiek op het gedrag van koning Willem-Alexander bij de Olympische Winterspelen in het Russische Sochi. Zo zei hij vandaag op z’n wekelijkse persconferentie.

De meningen over het gedrag van de koning lopen uiteen. Jammergenoeg maakt premier Rutte van de critici een karikatuur: ‘Dan zit er ergens een zeurpiet die zegt dat de koning met een heel somber hoofd, in driedelig grijs pak met een horlogeketting op de tribune moet zitten. Ik begrijp er echt helemaal niets van.‘

Volgens een commentaar in het RD vergat de koning de waardigheid van zijn ambt. Hier was ik het mee eens. Gezien de kritiek die van alle kanten komt is het juist de vraag of Willem-Alexander met zijn gedrag te Sochi de eenheid van het land vertegenwoordigt zoals Rutte veronderstelt. Het bracht me tot de volgende reactie:

Niemand ontkent de koning zijn pleziertje. Willem-Alexander houdt nu eenmaal van sport. Maar hij is meer dan een individu. Of zelfs een kroonprins. Willem-Alexander is staatshoofd van Nederland. De koning maakt deel uit van de regering. Daarbij horen politiek besef, een zekere mate van waardigheid (decorum) en daarnaast wat het koningschap zelf betreft, het instandhouden -of niet doorbreken- van een mythe. Met als doel om het beeld uit te dragen dat er een traditie wordt doorgegeven en dat het volk verenigd wordt.

Met politiek besef, decorum, de mythe van het koningschap en de verbindende rol lijkt Willem-Alexander in Sochi lichtvaardig te zijn omgegaan. Hij kan weliswaar een potje breken omdat hij een aimabele en benaderbare persoon is, maar dat is ook precies zijn valkuil. Hij moet oppassen om in de modernisering van het koningschap niet te veel te individualiseren. Waar zijn moeder voor de huidige tijd wellicht te statig en ouderwets was, moet de koning -in reactie- niet de andere kant opschieten.

In het commentaar van het reformatorische RD speelt ook nog de relatie tot topsport. En de sportverdwazing die nu langzamerhand Nederland overspoelt nu de schaatsmedailles overvloedig binnen blijven stromen. Dat gaat om de verhouding tussen lichaam en geest, over genotzucht en onthechting, over aanstellerij en volwassen gedrag, over oppervlakkigheid en verdieping, over de mediahype en de overgave aan innerlijke doelen. Over schijn en wezen.

Op overkoepelend niveau was de reden voor bovenstaand stukje de constatering -bij mezelf- dat ik tot dezelfde conclusie kom als de commentator van het RD, hoewel ik vanuit een volstrekt tegengesteld vrijzinnig gedachtengoed redeneer. Het stukje valt daarom ook op te vatten als het doorgronden van het waarom van die gemeenschappelijkheid. Zelfonderzoek.

RD: Willem-Alexander vergat in naïviteit waardigheid in Sochi

Zelden ben ik het eens met het Reformatorisch Dagblad. Een goed betrouwbaar nieuwsmedium. Maar toch te verzuild, te religieus en naar binnen gericht. Maar in bovenstaand hoofdredactioneel commentaar kan ik me helemaal vinden. Het is in mijn ogen subliem, juist omdat het uit onverdachte hoek komt. Neem nou de zinsnede ‘Alsof hij een kleine jongen was, schreeuwde hij het uit. Wanneer Nederlanders een succes boekten, ging hij bijna uit zijn dak.’ Exact! Koning Willem-Alexander stelde zich in Sochi aan als een kleine jongen die niet besefte dat-ie staatshoofd van Nederland was. Het RD zegt het zo: ‘Soms leek het meer weg te hebben van hysterie. De koning vergat kennelijk dat hij daar niet was als sportliefhebber maar als staatshoofd.’

Willem-Alexander vergat zichzelf. Maar het ergste komt nog. Hij liet zich in zijn kinderlijk enthousiasme voor het karretje van de Russische president Putin spannen. Conclusie van het RD: ‘Het gedrag van onze koning in Sotsji was niet wijs en niet waardig.’ Wat een zware delegatie allemaal teweeg brengt. Of was de delegatie juist flinterdun door Willem-Alexander? ‘Je kinderlijk aanstellen is niet wijs en niet waardig.’ Weer subliem. Koning zijn is een vak dat geleerd moet worden. Dat maakt dit commentaar duidelijk. Oprechte klasse. Van het RD.

Foto: Schermafbeelding van ‘Commentaar: Koning vergat de waardigheid van zijn ambt in Sotsji‘ in het RD van 13 februari 2014. Credits: RD.

Vlad Putin, zelfvergoding, Sochi en homoseksualiteit

Homoseksualiteit, heteroseksualiteit, frigiditeit, transgender of diversiteit is om het even. Iedereen zoekt het maar uit. En vindt iets wat bij haar, hem of haar/hem past. Er is nergens een overkoepelende waarheid voor allen te vinden die het een boven het ander stelt. Van het individu. Zodat vrijheid blijheid het motto is. Alleen interne tegenstrijdigheid schuurt. De halfnaakte portretten van de Russische president Vladimir Putin hangen tegen muren van dure hotels in Sochi. Zo blijkt. Als een Adolf Hitler van 1936. Voor gasten die ten minste een afgebouwde hotelkamer met muren hebben kunnen vinden. Een hele troost. The New Yorker meent dat die foto’s van Putin twee miljoen dollar kostten. Over smaak valt niet te twisten. Hoewel Putin het erg bont maakt.

Foto: Vladimir Putin op vakantie. Credits: AFP.

Gordon vraagt Rutte weg te blijven uit Sochi. We schamen ons

Die Gordon toch. Deze BN’er kreeg nog in november 2013 kritiek op z’n grap over de Chinese Xiao Wang die meedeed aan Holland Got Talent. Het was als dolletje bedoeld, maar pakte voor velen als discriminatie uit. Naar achteraf bleek had Xiao Wang het beledigend opgevat. Hij hekelde de grap. Omroep RTL trok zich niets van de kritiek aan. De publicitaire storm ging liggen, maar het imago van Gordon had een kras opgelopen.

Op de dag van de opening van de Olympische Winterspelen in Sochi komt de openlijk homoseksuele Gordon die herhaaldelijk optrad op VVD-congressen op Facebook met kritiek op premier Mark Rutte die naar zijn idee een te zware delegatie naar de Spelen stuurt. Instemming bij de welwillenden is deze keer Gordons deel.

Gordon raakt de kern in de volgende passage: ‘Ik schaam me diep als Nederlander dat mijn koning en mijn koningin daar vanavond handen staan te schudden met mensen die bloed aan hun handen hebben‘. Zo is het. Om ons diep te schamen. Maar premier Rutte trekt zich er geen lor van aan en lacht zich door de problemen heen. Hij ontkent de Russen tegemoet te zijn gekomen als contraprestatie in de Greenpeace-episode. Maar de feiten wijzen in de richting van zo’n ongenoemde toezegging. De koopman Rutte slikt alle principes weg.

Zelfs een vertegenwoordiger namens de homoseksuelen kon om formele redenen niet meer aan de zware delegatie toegevoegd worden. Arthur Japin ving bot na het sturen van een andere open brief aan premier Rutte op z’n aanbod om mee te reizen als homo-vertegenwoordiger. Maar het is merkwaardig dat Japin of de voorzitter van de COC niet aan de delegatie opgenomen konden worden.

Gordon heeft deze keer het grootste gelijk met zijn verwijt aan premier Rutte en koning Willem-Alexander: ‘Jullie moesten je doodschamen dat jullie daar met droge ogen gaan zitten.’ Ze hebben daar niets te zoeken.

Foto: Schermafbeelding van open brief van Gordon Heuckeroth op Facebook, 7 februari 2014.