De Volkskrant verwijdert cartoon van Collignon

Verklaring hoofdredactie Volkskrant, 15 december 2022.

Er is een kwestie over een cartoon. Het gaat om onderstaande cartoon van Jos Collignon in de Volkskrant die door de hoofdredactie wordt verwijderd ‘van de site en al onze uitingen’ omdat deze volgens deze hoofdredactie ‘Marokkanen – in Marokko en in de diaspora – stigmatiseert.’

De tekening is volgens deze verklaring ‘In strijd met wat we als krant willen zijn’. Dat is een navolgbaar standpunt. De tekening zou haaks staan op de Volkskrant, dat tegelijk zegt dat het de vrijheid van columnisten en cartoonisten ‘een groot goed’ vindt.

Maar navolgbaarheid geldt niet voor de volgende uitspraak als de hoofdredactie meent dat bij de tekening ‘de grenzen van de humor overschreden’ zijn. Dat roept de vraag op of hoe de grenzen van de humor kunnen worden overschreden. Is dat per definitie mogelijk of is het een ongelukkige, te haastig gemaakte formulering? De hoofdredactie lijkt een filosofische uitspraak te doen over de grenzen aan de humor die het niet kan onderbouwen. Wie grenzen van de humor vaststelt, maakt humor tandeloos en ondergeschikt zodat het geen humor meer is.

Tweet van Jos Collignon met afbeelding van gewraakte cartoon, 15 december 2022.

De cartoon toont twee Marokkaanse voetballers op een scooter die wegrijden met de wereldbeker in handen, de trofee van het WK Voetbal in Qatar. FIFA-president Gianni Infantino kijkt ze verbaasd na. De tekening suggereert dat de wereldbeker uit zijn handen is gegrist. Collignon heeft op sociale media veel kritiek gekregen dat hij de Marokkaanse vlag niet heeft voorzien van een vijfpuntige, maar zespuntige ster.

Dat de hoofdredactie afstand neemt van de cartoon van Collignon heeft te maken met oordelen en vooroordelen over jeugdige, stelende Marokkaanse Nederlanders. In die beeldvorming gaat de hoofdredactie amechtig mee. De hoofdredactie lijkt met haar verklaring te zeggen dat de cartoon van Collignon plat is en slechts een laag bevat.

Maar de cartoon kan ook op een ander niveau gelezen worden. Namelijk van vrijbuiter Marokko die niet meegaat in de corruptie van de FIFA en de angst van voetbalbonden om zich uit te laten over alle misstanden in Qatar en eigenhandig de wereldbeker opeist. Als een moderne Robin Hood die steelt van de rijken.

Dat komt naast de kritiek van vele kanten op de arbitrage die meent dat de FIFA aanstuurde op een finale Frankrijk-Argentinië en andere ploegen zoals die van Engeland, Marokko, Kroatië en Nederland bewust heeft benadeeld in de arbitrage.

Onverwacht verbod om bier in WK-stadions te verbieden is teken van een autoritair Qatar en een corrupte Fifa

Het WK Voetbal in Qatar gaat tot nu toe vooral niet over voetbal. Maar over corruptie, mensenrechten, ontbrekende voetbalcultuur in Qatar en het gebrek aan transparantie en ruggengraat en de geldzucht van de Fifa.

Daar is twee dagen voor de opening een door de regererende familie van Qatar onverwacht opgelegd verbod om bier in stadions te verkopen bijgekomen. Dat geldt niet voor de skyboxen waar zakenrelaties rijkelijk kunnen worden blijven voorzien van champagne of andere drank. Buiten de stadions is alcohol in fanzones verkrijgbaar.

Een verbod van alcoholverkoop en -consumptie in een voetbalstadion is niet uitzonderlijk. Dat komt in vele landen voor. Het merkwaardige is dat Budweiser die per vier jaar de FIFA 75 miljoen dollar betaalt om sponsor te zijn met dit stadionverbod is overvallen. Budweiser is een Amerikaanse biermerk van multinational AB InBev.

Budweiser noemde het onverwachte stadionverbod voor bierverkoop in een inmiddels verwijderde tweet ‘awkward’, ofwel onhandig of lastig. AB InBev zal dit waarschijnlijk als contractbreuk door de Fifa opvatten. Deze kwestie geeft critici van dit WK in Qatar volop munitie voor de stelling dat dit toernooi nooit in Qatar had moeten plaatsvinden.

Het merkwaardige is dat Qatar volop geld heeft besteed aan de marketing en publiciteit van dit WK, maar er telkens weer in slaagt met in zichzelf gekeerd gedrag de eigen glazen in te gooien. Dat is de makke van alleenheersers of autoritaire leiders die het in eigen omgeving voor het zeggen hebben zonder dat er tegenspraak klinkt, maar zich niet weten te gedragen in een omgeving waar die tegenspraak wel klinkt.

Het WK Voetbal in Qatar lijkt al voor aanvang een schoolvoorbeeld van een starre en in zichzelf opgesloten organisatie van een autoritair organiserend land en een door en door corrupte Fifa. De uiteenlopende belangen van voetballers, voetbalbonden, voetbalfans, sponsors, mensenrechtenorganisaties, buitenlandse arbeiders, media, Qatar en Fifa zijn ostentatief met elkaar strijdig. Dat leidt af van het voetbal.

FIDE-voorzitter Kirsan Ilyumzhinov treedt na 23 jaar af. Wie volgt hem op?

Vandaag wordt in het Georgische Batoemi een nieuwe voorzitter van de Wereldschaakbond FIDE gekozen. Dat is niet zoals in de afgelopen 23 jaar de Kalmuks-Russische politicus en zakenman Kirsan Ilyumzhinov die de steun van het Kremlin had. Ondanks het bizarre feit dat in 2010 Ilyumzhinov concurrentie kreeg van een andere vertrouweling van het Kremlin, oud-wereldkampioen Anatoli Karpov. Een artikel van FiveThirtyEight in samenwerking met ABC News licht toe hoe Ilyumzhinov door het opleggen van financiële sancties door de VS ten val is gebracht. Hoe dan ook heeft Ilyumzhinov de FIDE decennialang gegijzeld en deze computersport bij uitstek niet zo groot gemaakt als verwacht werd. Scahkene heeft de boot van brede volksport gemist. Politieke spelletjes hebben de schaaksport beschadigd, gemarginaliseerd en vervreemd van het grote publiek.

Vandaag zijn er drie kandidaten uit wie gekozen kan worden. De Rus Arkadi Dvorkovitsj is de nieuwe protégé van het Kremlin, de Griek Georgios Makropoulos kan gezien worden als een voortzetting van de maffia-praktijken van het Ilyumzhinov-bewind en de Engelse grootmeester Nigel Short is de gebruikelijke Westerse outsider die uitkomt op maximaal 36% van de stemmen. De laatste is minder prestigieus dan de vorige kandidaten met steun van westerse bonden, namelijk Garry Kasparov, Karpov en de Nederlander Bessel Kok.

Sport is politiek. De verkiezingen van de FIDE-voorzitter gaan elke vier jaar gepaard met het omkopen van de stemgerechtigden. FIDE is een grote federatie. Spreekwoordelijke bruine enveloppen wisselen van eigenaar. Er zijn 185 stemgerechtigden waaronder ook kleine bonden met weinig organisatie en geen financiële middelen. Ze worden met een vinger gelijmd. De aanbeveling van Dvorkovitsj door voorzitter Gianni Infantino van de Wereldvoetbalbond FIFA is een teken aan de wand. Wat hebben voetbal en schaken met elkaar te maken? Het cynische antwoord is tweeledig: corruptie en politiek. Infantino wordt genoemd in de Panama Papers. Waarom beveelt Infantino de kandidaat van het Kremlin aan? De vraag stellen geeft het antwoord: corruptie en politiek.

To Hublot or not to Hublot is the question. Marketing en kunst

Hublot is een Zwitserse maker van luxe horloges in het topsegment, onderdeel van het Franse concern LVMH (Moët Hennessy Louis Vuitton). Wie houdt van horloges, champagne, cognac, parfum en lederwaren is aan het juiste adres. Luxe merken moeten het hebben van prestige, hun producten alleen zijn onvoldoende. Wie lenen zich er beter voor om -tegen gereduceerd tarief- die meerwaarde te geven dan ontwerpers en kunstenaars? Overigens draven atlete Dafne Schippers of voetbalscheidsrechter Björn Kuipers ook op in de publiciteit van Hublot. Daartoe zullen ze contractueel wel verplicht zijn. Een design prijs georganiseerd of een ‘alternatieve’ straatkunstenaar als Shepard Fairey gestrikt haalt dat prestige binnen. Kunstenaars moeten zich in bochten wringen om de samenwerking met Hublot te verkopen, zoals onderstaande video aantoont. Beschamend?

KNVB doet aan identiteitspolitiek en nederlagenstrategie. Het kiest voor kansloos WK 2026 bod van Marokko

Identiteitspolitiek is doorgedrongen tot de geest van het bondsbestuur van de KNVB. In een nieuwsbericht van 12 juni 2018 verklaarde het te stemmen voor het bid van Marokko voor het WK 2026. Dit is een opmerkelijke nederlagenstrategie omdat het bericht tevens zegt er weinig vertrouwen in te hebben dat Marokko dit WK ook daadwerkelijk toebedeeld krijgt. Want het concurrerende bod van de VS, Canada en Mexico wordt beter en kansrijker geacht. Een terechte constatering, want vandaag besliste de FIFA voor dit ‘United 26’ bod.

De toelichting van secretaris-generaal Gijs de Jong is het citeren waard: ‘We kiezen hiermee ook voor loyaliteit aan een belangrijk deel van onze Nederlandse samenleving, namelijk aan de in Marokko wortelende gemeenschap. Die loyaliteit is een logisch gevolg van het streven van de KNVB naar diversiteit op alle fronten in onze samenleving. We zien het daarom naast een sportieve ook als een morele verplichting om voor Marokko te stemmen.’ De KNVB stemt niet op dat wat het als het beste of meest kansrijke bod ziet, maar voor een bod vanwege ‘loyaliteit aan een belangrijk deel van onze Nederlandse samenleving’. De impliciete claim is dat Marokkaanse-Nederlanders het collectief gewenst achten dat Marokko het bid voor het WK 2026 wint. De Jong gaat nog verder als hij zegt het als een ‘morele verplichting’ te zien om voor Marokko te stemmen.

Dit is een redenering die ver doorgevoerd wordt. Hoe dan ook benadrukt de redenering van het bondsbestuur van de KNVB dat sport en politiek hecht verbonden zijn. Een andere opmerkelijk gevolg van de argumentatie is dat loyaliteit naar Amerikanen, Canadezen en Mexicanen volgens de KNVB niet nodig is en de voetbalbond zich minder verbonden voelt met deze drie Amerikaanse landen. Het Amerikaanse, Canadese en Mexicaanse deel van de Nederlandse samenleving is in de visie van het bondsbestuur van de KNVB minder belangrijk dan het Marokkaanse deel vaan onze samenleving. Men mag hopen dat de KNVB in de toekomst het moralisme en de identiteitspolitiek achter zich laat en weer vanuit voetbaltechnische overwegingen voor het beste bod kiest.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘KNVB KIEST VOOR MAROKKAANS BID WK 2026’, 12 juni 2018.

Wie heeft de controle over Interpol? Documentaire toont bederf en machteloosheid van de wereldpolitie

Uit de Franse documentaire ‘Interpol, une police sous influence?’ (Duitse titel: ‘Interpol – Wer kontrolliert die Weltpolizei?’) van Samuel Lajus blijkt dat de grootste boef Ron Noble is. Opvallend is dat de Amerikaan Noble van 2000 tot 2014 secretaris-generaal van Interpol was. De hoogste baas. Er blijkt iets fundamenteel fout te zitten bij deze internationale politie-organisatie met het hoofdkantoor in het Franse Lyon. De documentaire is gebaseerd op jarenlang onderzoek van de onderzoeksjournalisten Mathieu Martinière en Robert Schmidt.

Probleem is dat Interpol met 50 miljoen euro te weinig budget had om doelmatig te opereren en Noble daarom samenwerking aanging met private partijen, zoals wereldvoetbalbond FIFA, tabaksfabrikant Philip Morris of de farmaceutische industrie de Dolder Group. Interpol verbond zich aan de duivel, werd kwetsbaar en verloor aan eigen onafhankelijkheid. Het wordt gestuurd door deelbelangen. En als de samenwerking met bedrijven op een laag pitje wordt gezet, dan zijn er nog landen als Singapore of Qatar die zich inkopen in Interpol. En er hun belangen veiligstellen. Feitelijk wordt de bestrijding van cybercrime uitbesteed aan de Amerikaanse techbedrijven. Tekenend is de reactie van Kris d’Hoore die bij Interpol verantwoordelijk is voor een zorgvuldige procedure (due diligence). Zijn machteloosheid tekent de machteloosheid van Interpol. Uit deze documentaire blijkt dat Interpol een machteloze en gecorrumpeerde organisatie is. Het moddert door. 

Zet Kremlin ‘Rio’ in als wisselgeld om het WK Voetbal 2018 te behouden?

De YouTube-kanalen NEWS NEWS en interesting on the planet plaatsen deze video. Mevrouw Robot praat en is niet om aan te horen. De kanalen geven het perspectief van het Kremlin door de kracht van de Russische Federatie, en de chaos en verdeeldheid erbuiten te benadrukken. Door de grootste vrees uit te spreken en zogenaamd te weerleggen geeft de video een inkijkje in de Russische mediastrategie aangaande de sport.

Het gaat over de maatregelen die het IOC neemt naar aanleiding van het recente rapport van WADA over de systematische doping door de Russische overheid. Dat omvat allerlei sporten waaronder voetbal. Een van die maatregelen is dat de Russische Federatie wordt verboden om tot 2019 sportevenementen te organiseren. Dat omvat ook het WK Voetbal 2018 dat aan de Russische Federatie is toegewezen. Naar verluidt door omkoping.

De strategie van de Russische overheid kondigt zich aan. Uitsluiting van Russische sporters aan kleinere wedstrijden en de Olympische Spelen van Rio accepteren en inzetten als wisselgeld voor het mogen behouden van het WK Voetbal 2018. En in de tussentijd verwarring en verdeeldheid zaaien binnen het IOC en de wereldvoetbalbond FIFA. Vraag is of het het Kremlin lukt om het prestigieuze WK Voetbal 2018 te behouden.

Petitie: Russische Federatie moet organisatie WK 2018 ontnomen worden

Een petitie vraagt om de Russische Federatie het WK voetbal in 2018 te ontnemen. De reden is het geweld bij de wedstrijd Engeland-Rusland in Marseille. Russische hooligans gebruikten in en buiten het stadion geweld en waren daar duidelijk op uit. Het lid van het dagelijks bestuur van de Russische Voetbalbond Igor Lebedev keurde dat geweld goed. Hij moedigde de Russische hooligans zelfs aan zo door te gaan.

Een bericht in The Independent geeft citaten van Lebedev in de Russische media: ‘In negen van de 10 gevallen gaan voetbalfans naar wedstrijden om te vechten, en dat is normaal. De jongens verdedigden de eer van hun land en lieten de Engelse fans ons moederland niet ontheiligen. We moeten vergeven en onze fans begrijpen.’  Lebedev is als parlementslid van de extreem-rechtse Liberale Partij van Vladimir Zhirinovsky weliswaar niet representatief voor de Russische sportwereld, maar als bestuurslid van de voetbalbond treedt hij wel naar buiten met zijn zienswijze en billijkt hij het gebruik van geweld door de Russische hooligans.

De petitie om het WK 2018 niet in de Russische Federatie te houden, maar te verplaatsen naar elders is niet de eerste in zijn soort. Zo vroeg oud-voetballer Johnny van ’t Schip vanwege het neerhalen van de MH17 in juli 2014 om een boycot. Het idee is dat de wereld aan normbesef verliest door grote publieksevenementen in niet-democratische landen als Rusland of Qatar te houden. Vanwege geruchten over fraude in de toewijzing bij FIFA en in het Kremlin en corruptie in de aanbesteding riep een petitie op om het WK 2018 naar Nederland te verplaatsen. En dan was er sinds februari 2014 nog de steeds weer terugkerende kritiek op de Russische Federatie vanwege de annexatie van de Krim, de ondermijning van Oekraïne door de inzet van Russische troepen in de Donbas en de verslechtering van de mensenrechten, inclusief de homorechten. En nu dus de Russische hooligans van wie het lijkt dat ze Europa ingestuurd worden om het softe Europa een lesje te leren.

Sport is politiek. Achter de schermen bestond een geheim plan om het WK 2022 van Rusland naar Qatar te verplaatsen en het WK 2022 in de VS, Australië of Japan te houden. Dat als straf voor de Russische agressie in Oekraïne, waarvan het door de halfslachtige implementatie van de Minsk II-akkoorden en de toenemende gevechten in de Donbas de vraag is tot welk niveau  in juni 2018 de Russisch-Oekraïense oorlog geëscaleerd is. Maar de sportwereld is zo corrupt dat stemmen makkelijk worden gekocht om zo’n plan te torpederen. Als verplaatsing niet mogelijk is, dan blijft een boycot van het WK 2018 over. De Russische Federatie zit door de teruglopende economie trouwens toch al met het WK 2018 in haar maag. Mede omdat de logica van de mega-projecten (Sochi, Kerch-brug) die eruit bestaat om geld rond te pompen en te laten verdwijnen in de zaken van bevriende zakenrelaties van het Kremlin niet meer werkt omdat het geld schaars is geworden.

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Russia should not host the 2018 world cup’ op change.org.

Enschede geeft FC Twente garantstelling van 32 miljoen. Is dat in proportie?

Update 9 april 2019: De raad van Enschede scheldt een lening van 14 miljoen euro aan FC Twente kwijt. Het argument van de Enschedese wethouder Eelco Eerenberg (D66) van Financiën is dat de gemeente wel moet bijspringen omdat het verlies anders nog groter wordt. Zo loopt het college weer met open ogen de fuik in.

Update 28 juni 2018: Bij de gemeente heeft Twente al een lening van 17 miljoen lopen en Enschede staat ook al voor 8,4 miljoen garant. Bij een bankroet van de club moet de stad dus 25,4 miljoen afschrijven. Dit roept de vraag op hoe verantwoord de garantiestelling was ‘met de kennis van toen’. Volgens een bericht in Tubantia dreigt de club nu met het aanvragen van het faillissement als het gemeentebestuur geen nieuwe garantstelling van 7 miljoen euro wil afgeven. De gemeentepolitiek reageert hier afwijzend op. Een en ander roept vooral vragen op waarom het toenmalige college aan een commerciële voetbalclub een garantie en lening van tientallen miljoenen afgaf. Is het onderhand geen tijd voor een gemeentelijke raadsenquête die reconstrueert hoe de lokale politiek van Enschede in het dossier FC Twente zo heeft kunnen ontsporen?

De Enschedese gemeenteraad stemde deze zomer in met het voorstel van het college over een ‘Geactualiseerd cultuurplan in uitvoering’ om door aanpassingen 1,2 miljoen euro te bezuinigen op de Openbare Bibliotheek en Museum Twense Welle, en te bezuinigen op de grote podia in Hengelo en Enschede. Dit staat in contrast met de steun in de vorm van een garantstelling van 32 miljoen euro voor de professionele voetbalclub FC Twente. De wethouder Financiën laat zich chanteren en praat trots over zijn clubliefde. Na hem de zondvloed, hij schuift de problemen door naar zijn opvolgers. Zoals zijn voorgangers de problemen doorschoven naar hem. Het wordt er nog eens extra potsierlijk op doordat de voorstemmers zich beroepen op zakelijkheid en het aftimmeren van de voorwaarden, maar verder de fuik van onzakelijkheid en emotie inzwemmen.

Professioneel voetbal wordt als uitlaatklep getolereerd voor fanatieke supporters die voetbal nodig hebben om stoom af te blazen en door identificatie ermee een identiteit op te bouwen. Dat is niet verboden, maar het maakt verschil of de samenleving dat juichend omarmt of met misnoegen accepteert. Zoals de politiek sinds 2010 de kunsten in de hoek heeft getrapt. Het professionele voetbal is als globaliserende bedrijfstak waar miljoenen omgaan steeds meer los komen te staan van de wereld van de gewone mensen.  Feitelijk is het voetbal deze supporters ontstolen en zoeken ze iets wat allang niet meer bestaat. Voetbal verbindt bij uitzondering en verdeelt met regelmaat. Het is beter om dat toe te geven dan het betaald voetbal anders voor te blijven stellen dan het is. Omdat de gemeenteraad van Enschede daarin meegaat speelt het een kwalijke rol.

Toen de Enschedese raad haar besluit nam was het ervan op de hoogte dat FC Twente voor drie seizoenen werd uitgesloten om deel te nemen aan Europese competities vanwege contracten met Doyen Sports. Onder een vorig bestuur maakte de club met deze investeringsmaatschappij verboden afspraken. De New York Times besteedde op 15 december in een achtergrondartikel aandacht aan de Portugese website Football Leaks dat met meerdere onthullingen kwam over de vermenging van professionele voetbalclubs met Doyen Sports, waaronder ook een overkomst met FC Twente. Wegens een deal van 5 miljoen euro trad FC Twente-voorzitter Aldo van der Laan in november af. Het gaat om TPO (Third Party Ownership), ofwel de handel in spelers via een club die eigendom van een derde partij zijn. Sinds kort is die praktijk verboden door de FIFA. Die handel in spelers liep niet altijd gelijk op met het sportieve belang van de club. Een verhaal over emoties, regionale trots, clubliefde, een garantstelling van 17 miljoen als chantagemiddel en de angst voor voetbalsupporters.

Ilyumzhinov op Amerikaanse sanctielijst vanwege oliehandel met IS. Pion in de strijd van Putin met Erdogan

Kirsan Ilyumzhinov was nooit een bekende Russische schaker. Als inwoner van het boeddhistische Kalmukkië was hij tot 2010 president van deze republiek voordat hij door het Kremlin werd gesommeerd te vertrekken. Hij heeft geen reputatie als schaker, laat staan een titel als internationale meester of grootmeester. Hij schafte in zijn land in 1994 de grondwet af en voerde de “dictatuur van het gezonde verstand” in. Zoals alle leidinggevende politici in de Russische Federatie werd hij door de vermenging van zakenwereld en politiek multimiljonair. Vooral in het Westen wordt aan zijn geestelijke gezondheid getwijfeld nadat hij serieus dacht door aliens te zijn ontvoerd in een ruimteschip. Hij zou ook de hand hebben gehad in de moord op de journaliste Larissa Yudina. Ze werd vermoord nadat ze Ilyumzhinov in artikelen van corruptie had beschuldigd.

Als voorzitter van de wereldschaakbond FIDE sinds 1995 heeft Iljoemzjinov met gebruikmaking van het One country, One vote-systeem door omkoping achtereenvolgende concurrenten Bessel Kok, Anatoli Karpov en Garry Kasparov weten te verslaan. Volgens critici gijzelt Iljoemzjinov de FIDE en verhindert hij de doorbraak van het telegenieke schaken naar een groot publiek dat aansluiting vindt via internet en nieuwe media.

Nu zitten de Amerikanen blijkbaar achter de voorzitter van de FIDE aan. Zoals ze ook Sepp Blatter van wereldvoetbalbond FIFA te pakken kregen nadat andere landen de corruptie in de FIFA lieten liggen. Peter Doggers signaleert dat het Amerikaanse ministerie van Financiën Ilyumzhinov op 25 november 2015 op een sanctielijst heeft gezet wegens illegale oliehandel via de Syrische regering met IS: ‘providing support to the government of Syria, including for facilitating Syrian government oil purchases from ISIL’. Zo lopen de lijnen.

Met terugwerkende kracht krijgt deze beschuldiging extra betekenis als reactie op het neerschieten van een Russische SU-24 bommenwerper door de Turkse luchtmacht bij de Syrisch-Turkse grens. In de informatie-oorlog beschuldigen de Russische president Vladimir Putin en de Turkse president Recep Erdogan elkaar ervan olie te kopen van IS. Met de plaatsing van Ilyumzhinov op de sanctielijst geven de Amerikanen aan dat in elk geval de Russen handel drijven met IS. Ilyumzhinov werd vaker door het Kremlin op missie gestuurd om vuile zaakjes op te knappen, zoals naar kolonel Khadaffi van Libië in 2011. Vermoedelijk ook over een olie-deal.

Foto: Schermafbeelding van artikel ‘Erdogan responds to Putin: Kirsan Ilyumzhinov is involved in oil trade with ISIS’ op Yerkirmedia, 3 december 2015.