De ‘dialoogtafels’ van Nederland in Dialoog dromen over vrede

Aldus een schermafbeelding van de aankondiging van het programma ‘Vrede doorgeven’ van Utrecht in Dialoog dat op 17 september 2018 in de Domkerk plaatsvindt. Deze organisatie is onderdeel van Nederland in Dialoog dat onder meer verbonden is aan de organisatie Art. 1 dat zich profileert met het motto ‘voorkomt en bestrijdt discriminatie’. Deze programma’s vinden in het hele land plaats, hier is een overzicht in te zien.

Nederland in Dialoog is sinds 2001 uitgegroeid tot een netwerk van zo’n 90 dialoogsteden. De Week van de Dialoog vindt jaarlijks plaats. Nederland in Dialoog heeft als doel: ‘mensen met elkaar in een inspirerend gesprek te brengen door inzet van dialoog. Door aan dialoogtafels ervaringen, ideeën en dromen uit te wisselen, ontstaat er ruimte voor nieuwe inzichten en het benoemen van persoonlijke actie.’

De vraag die de aankondiging stelt is ‘hoe kunnen we vrede doorgegeven?’ Essentieel is wie met ‘we’ bedoeld wordt. Zijn dat wapenhandelaren, drugsbaronnen of leiders van ‘failed states’ die niet naar vrede, maar naar oorlog streven omdat ze in onrust en chaos hun macht kunnen botvieren en winst maken?

Het programma ‘Vrede doorgeven…’ van Utrecht in Dialoog toont een groot gebrek aan politiek realisme en een overvloed aan goede bedoelingen en wensdenken. Het idee is dat vrede door een mentaliteitsverandering van onderop kan worden gerealiseerd. Dit komt in de praktijk echter niet neer op de strijd voor vrede, maar op de overgave aan de oorlog. Zeker voor de korte termijn. Zo resteert er een brede kloof in de beeldvorming over  vrede. Terwijl van onderop in eigen kring het beeld wordt opgeëist dat het uiteindelijk de goede kant zal opgaan met de vrede, is daar in de wereld van bestuurskamer of commandocentrum nu niets van te merken.

Daarbij komt het veelvuldig gebruik van het woord ‘dialoogtafel’ dat pijn doet aan het taalgevoel. De opzet ervan is dat de samenwerking en verstandhouding tussen de deelnemers wordt verbeterd. Dat is een prachtig therapeutisch streven van de deelnemers. Ze praten zichzelf een goed gevoel aan. Zo wordt praten over vrede een middel. Hoe namelijk die verbeterde sfeer aan de dialoogtafel uiteindelijk van invloed kan zijn op het doorgeven van vrede aan degenen die over oorlog en vrede gaan is onduidelijk. De ‘dialoogtafel’ draait rond in zichzelf. Want het zou interessant zijn om te weten hoe met een resultaatgerichte actie de ‘dialoogtafels’ de relatie met de politiek, de macht en de culturele hegemonie leggen. Daar wordt niets over verklaard. Je zou voor de echte vrede wensen dat de ‘dialoogtafels’ van Nederland in Dialoog uit de droom geholpen worden.

Foto: Schermafbeelding van het programma ‘Vrede doorgeven’ van Utrecht in Dialoog dat op 17 september 2018 in de Domkerk plaatsvindt.

Op Filippijnen wordt islam als religie van vrede gezien. Met een springlevende Fethullah Gülen, wensdenken en tegenstrijdigheid

Op de Filippijnen lijkt het gedachtengoed van de islamitische prediker Fethullah Gülen springlevend. Dat blijkt uit een artikel in Business Mirror dat begint met een uitspraak die aan hem wordt toegeschreven: ‘A Muslim cannot be a terrorist. And a terrorist cannot be a Muslim.’ De werkelijkheid is anders. De wereld is vergeven van terroristen die zich om uiteenlopende redenen op de islam beroepen en zichzelf als moslim beschouwen. Volgens de traditie van de islam kunnen ze dat met recht doen. Cihangir Arslan heeft daar geen boodschap aan en stelt zich op het standpunt dat de islam een religie van vrede is. Hij winkelt selectief in koran en in islam. De weg die hij in navolging van Gülen bewandelt door de islam te willen moderniseren is positief, maar het schort aan zijn wereldwijsheid en het onder ogen zien van de kwalijke kanten van de islam. Mijn reactie:

Maybe the best antidote to extremism invoking islam is not religious education, but non-religious education. Because as Gülen and Arslan believe islamic or islamist terrorism can not be traced to islam.

So it is one or the other. Or extremism about which the perpetrators say it is based on islam has nothing to do with islam or it has something to do with islam. In the first case the terrorists can only be reached by a non-religious education, following the perspective taken by Gülen and Arslan.

It seems they are ambiguous in their view. They denounce islam’s responsibility as a cause of terrorism about which the perpetrators say it is based on islam, but in islam they see the solution to the issue of extremism based on islam while they refuse the perpetrators to make the connection with islam. That seems contradictory and far from logical.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Understanding Love from the Heart of Islam’ van Marilou Guieb op Business Mirror, 3 september 2017.

Op weg naar een vredelievende islam met Charlie Hebdo

De cartoon op de voorpagina van het Franse satirische weekblad Charlie Hebdo krijgt kritiek omdat het zou aanzetten tot islamofobie. In een artikel geeft het Belgische HLN een overzicht van de reacties. Met verwijzing naar de aanslag in Barcelona door islamisten zegt de tekst ‘Islam, religie van vrede … voor eeuwig!’ Sommigen nemen het ook op voor het weekblad omdat spot moet kunnen en de cartoon de rol van religie in de aanslag belicht. In de berichtgeving wordt dat laatste nauwelijks genoemd en wordt de kwestie omgeleid tot een vraag over de grenzen aan de veiligheid. Ook op de FB-pagina van Charlie Hebdo wordt het debat heftig gevoerd.

Een satirisch blad mag de spot drijven met de islam. Het is een religie met vele verschijningsvormen. Feit is dat sommige ervan niet vredelievend, maar oorlogsgezind zijn. De politieke islam of het islamisme promoot oorlog en chaos. Dat mag genoemd worden. Zelfs als wereldwijd de islam tegen de zin van de meerderheid van moslims op grote schaal gekaapt wordt door pseudo-moslims, dan nog handelen die laatsten binnen de islam in naam ervan. Om die reden kan de islam niet ondubbelzinnig een religie van vrede genoemd worden.

Het is de vraag of Charlie Hebdo verstandig handelt door deze cartoon in de nasleep van de aanslagen in Catalonië op de voorpagina te zetten. Wat beoogt het hiermee? Het is onderhand wel duidelijk dat de islam niet ondubbelzinnig een vredelievende religie is omdat er te veel verschijningsvormen van de islam zijn die haaks staan op die vredelievendheid. Door middel van spot bevordert de cartoon de bewustwording over de islam. Want dit soort aanslagen zijn geen veiligheidskwestie, maar een kwestie van ideologie en geloof.

Dit terrorisme van de politieke islam kan uitsluitend op het niveau van de politiek opgelost worden. Indammen ervan door verhoogde veiligheidsmaatregelen is voor nu noodzakelijk, maar biedt voor de lange termijn geen soelaas. De cartoon raakt aan de aloude kwestie die maar niet definitief beantwoord wordt. Namelijk of moslims de plicht hebben zich ter bescherming van hun geloof er actief voor in te zetten door de pseudo-moslims buiten de deur te zetten en of dit op dit moment in voldoende mate gebeurt. Het antwoord op die laatste vraag is negatief. Dat komt door factoren die de islam verdeeld, verzwakt en onderontwikkeld maken.

Paradox is dat Europa gebaat is bij een sterke, goed georganiseerde, democratische en wetenschappelijke islam die de pseudo-islam van het islamisme resoluut buiten de deur zet, maar Europa het vanwege de verdeeldheid binnen de islam niet aandurft om een stap te zetten en achteraf te moeten constateren dat het een oorlogszuchtige islam heeft helpen versterken. Daarom moet de eerste stap van de moslims zelf komen. Zij moeten Europa ervan overtuigen dat de islam kansvol is als vredelievende religie door concrete resultaten te boeken die vervolgens in de publieke opinie als een koevoet kunnen dienen. Dat is via een omweg de bewustwording die de cartoon vergroot. Het dient een tweeledig doel. Het wijst de vredelievende moslims op de urgentie om georganiseerd en in grote getale in actie te komen en wijst critici van de islam erop dat het einddoel een vredelievende islam kan zijn. Hoe weinig realistisch dat perspectief op dit moment ook lijkt.

Foto: Voorpagina met cartoon van Charlie Hebdo van 23 augustus 2017. Met tekst ‘Islam, religie van vrede … voor eeuwig!. 

SP wil oorlog voorkomen en vrede bevorderen. Hoe kan dat door wensdenken en wegkijken voor de realiteit?

Aldus het concept verkiezingsprogramma van de SP over ‘Oorlog voorkomen, vrede bevorderen’ dat afgelopen week werd gepresenteerd. Wie wil nou geen einde aan oorlog en ontmanteling van de Amerikaanse, Chinese, Russische en Europese veiligheidsindustrie waarin wapenfabrikanten, politici, journalisten en wetenschappers onder een hoedje spelen? Maar de claim van de SP dat dat eenzijdig veranderd kan worden is niet realistisch.

Het is een wereldvreemde paragraaf vol verhullend taalgebruik. Maar ook een paragraaf die voorbijgaat aan de werkelijkheid en een fout beeld van de werkelijkheid schetst. Feit is dat de uitgaven van de NAVO-lidstaten enorm zijn afgenomen. Europa en Canada geven in 2015 volgens opgave van de NAVO nog zo’n 1,43% van hun bbp uit aan defensie. In de periode 1980-1984 was dat voor de Europese NAVO-leden gemiddeld 3,6% (zie tabel 2). Door het vredesdividend zijn de defensie-uitgaven sinds de hoogtijdagen van de Koude Oorlog in Europa aanzienlijk gedaald. Met als gevolg dat hoofdkwartieren zijn gesloten, Amerikaanse troepen uit Europa zijn teruggetrokken, nationale krijgsmachten onderdelen zijn afgestoten -Nederland heeft geen tanks meer- en Nederland een gebrek heeft aan reserveonderdelen en munitie (zodat het oefent door pangpang te roepen) dat het de vraag is of het nog kan voorzien in de opdracht om het eigen grondgebied te verdedigen.

Een politieke partij moet staan voor de verdediging van het eigen territorium. Dat wil zeggen de territoriale integriteit. Zeker voor een partij die pleit voor een afgeslankte EU met minder bevoegdheden. Dat kan door  het opbouwen van een compacte, hooggekwalificeerde en professionele krijgsmacht die Nederland niet afhankelijk maakt van vrienden en nog minder van vijanden. Een verzwakt Nederland dat zichzelf niet kan verdedigen voorkomt geen oorlog en bevordert geen vrede. Daar helpt geen 1984-achtige newspeak aan die oorzaak en gevolg omkeert. En los van de feiten ‘vrede‘ ‘oorlog‘ en ‘oorlog‘ ‘vrede‘ wenst te noemen.

Uiteraard moet een wapenwedloop worden voorkomen, want het geld kan beter naar onderwijs, cultuur of zorg gaan. Maar dat kan niet vanuit wensdenken en wegkijken voor de realiteit eenzijdig geforceerd worden vanuit het niets van een niet bestaande ideale wereld, zoals de SP het voorstelt. Als deze partij blijft weigeren om recente daden van de Russische Federatie te noemen wat ze zijn, dan blijft het zich ongeloofwaardig en zelfs onwaarachtig gedragen. Het Kremlin initieert daden van agressie die de Europese veiligheidspolitiek sinds 2014 op de kop hebben gezet. Het is de Russische Federatie die delen van buurlanden volgens VN-resolutie 68/262 onrechtmatig bezet houdt, verplichtingen en garanties van internationale verdragen niet nakomt (Boedapester Memorandum 1984, Helsinki Final Act 1975), voortdurend het luchtruim van andere landen schendt en dreigt met de militaire invasie van Oekraïne, Polen, de Baltische landen en Roemenië.

De paragraaf over veiligheidspolitiek maakt de SP electoraal ongeloofwaardig voor kiezers die deze partij om andere redenen willen steunen. Dan loopt de partij opnieuw de kans op een teleurstellend stembusresultaat. Wellicht kan het erover nadenken of het correct weergeven van oorzaak en gevolg van de veiligheidspolitiek niet meer kiezers over de brug trekt. De SP heeft als vanouds de pretentie om de façade van het Westers kapitalisme door te prikken, maar vlucht vervolgens weg in een andere, eigen schijnwereld. Dat helpt niet.

Foto: Deel van de paragraaf ‘Oorlog voorkomen, vrede bevorderen’ in concept verkiezingsprogramma van de SP, oktober 2016.

Kocht Duitsland het WK 2006? Hoe zit het met het EK 2016 en het WK 2018? Sport is politiek

Voetbal en corruptie worden synoniem. Er is verdenking, maar nog geen spijkerhard bewijs dat Duitsland het WK 2006 kocht door omkoping van gedelegeerden. De Duitse voetbalbond DFB ontkent. Ook door de onregelmatigheden binnen de voetbalbonden FIFA en UEFA krijgt de belangrijkste bijzaak ter wereld -wat voetbal voor velen is- een bittere bijsmaak. Omkijken heeft zin, maar vooruitkijken heeft nog meer zin. Zoals naar het EK 2016 in Frankrijk en het WK 2018 in de Russische Federatie. Als het weinig corrupte Duitsland al zo corrupt blijkt te zijn, dan kan het niet anders dat het op één na meest corrupte land van Europa dat de Russische Federatie is nog corrupter is. Onderzoek gevraagd naar toekenning van het EK2016 en het WK2018.

Simon Ostrovsky signaleert eind aan oorlog in Oost-Oekraïne

Simon Ostrovsky van Vice News keert terug naar Oost-Oekraïne. Door de autoriteiten werd hem op 4 juni een visum voor de Russische Federatie geweigerd mede vanwege zijn berichtgeving over de in Oekraïne gestorven Russische militairen. Hij signaleert in de Volksrepubliek Loehansk het begin van het einde aan de Russisch-Oekraïense oorlog. De in februari 2015 gesloten Minsk-II overeenkomst lijkt eindelijk te werken.

Toch zijn er nog hinderpalen voor echte vrede, zoals de status van de Krim dat in maart 2014 met militaire middelen onrechtmatig door de Russische Federatie werd bezet. Oekraïne vreest dat in een geheime overeenkomst met westerse landen het Kremlin de Donbas als wisselgeld teruggeeft om de Krim te behouden.

Er zijn geen winnaars in deze oorlog. Nu alle zogenaamde separatisten ineens gelaten lijken terug te keren in de schoot van Oekraïne klinkt al hun retoriek nog holler dan die al klonk. Waarom is er zoveel geleden, bloed gevloeid en infrastructuur vernietigd als nu wordt toegegeven dat het geen zin had? Is hiermee de kous af?

Geheim plan: WK 2018 naar Qatar vanwege Russisch-Oekraïense oorlog

Onzekerheid over het doorgaan van het WK 2018 in Rusland en WK 2022 in Qatar blijft het nieuws beheersen. Door het onderzoek van de FBI, de corruptie bij de FIFA en het aftreden van president Sepp Blatter staat alles op de helling. Juridische claims van de organiserende landen kunnen enorm zijn en het failliet van de FIFA betekenen. Dus dat eist behoedzaamheid. De BBC schat de te claimen kosten op 17,8 miljard euro voor Rusland en 31,5 miljard euro voor Qatar. Maar het gaat niet om recht of sport, maar om prestige en politiek.

De Spaanse krant AS schetst een geheim plan om Rusland het WK van 2018 te ontnemen en naar Qatar te verplaatsen. ‘Het zal niet gebeuren, maar als het gebeurt zullen we klaar zijn’, zo citeert AS de woordvoerders van Qatar. Niets is nog officieel, maar Qatar voert het tempo op om de in totaal acht stadions al voor 2018 af te hebben. Indien de oorlog tussen Rusland en Oekraïne escaleert. De VS was kanshebber voor het WK 2022.

AS citeert anonieme Russische bronnen die vermoeden dat dit scenario afgelopen weken op de rails is gezet: ‘Als Obama, Merkel en Cameron spreken over de FIFA, is er meer aan de hand’. De logica van het geheime plan is duidelijk. Qatar dat vanwege mensenrechtenschendingen bij de bouw van de stadions en corruptie bij de toekenning veel kritiek krijgt redt haar gezicht en behoudt het WK dat vier jaar vervroegd wordt. Westerse landen straffen Rusland voor de agressie in Oekraïne en hoopt te benadrukken dat de machthebbers in het Kremlin geïsoleerder zijn dan ze beweren. De FIFA redt het eigen hachje door in een compromis Rusland wel en Qatar niet te laten vallen en het met de VS op een akkoordje te gooien. De VS, Australië of Japan krijgen het WK 2022 toegewezen. Los van al deze ontwikkelingen bestaat een reële kans dat in 2018 de Russisch-Oekraïense oorlog geëscaleerd is. Dat blijft een onzekere factor die door het geheime plan omzeild wordt.

Foto: Tweet van Hubert Smeets, 11 juni 2015.

Zijn religies vredelievend als ze makkelijk geëxploiteerd kunnen worden door kwaadwillenden?

Opperrabijn van de synagoge van Brussel Albert Guigui legt uit hoe godsdiensten kunnen ontsporen. Al te vaak worden godsdiensten vertegenwoordigd door mensen die de godsdienst exploiteren. Da’s het grote ongeluk van godsdiensten. Guigui ziet dat als drama. Ondanks het feit dat godsdiensten voor naastenliefde of broederliefde pleiten. Islambestuurder Mohamed Achaibi kan in zijn beleving maar één islam zien: de gematigde islam. Een islam die voor vrede en barmhartigheid gaat. Maar Achaibi erkent dat er moslims zijn die niet gaan voor vrede en rust. Het antwoord is volgens hem om toch in het goede te blijven geloven.

De opvattingen van deze twee religieuze bestuurders leren ons dat het lastig is om theorie en praktijk te scheiden. Godsdiensten zijn vehikels die niet al te moeilijk door kwaadwillenden gekaapt kunnen worden. Die kaping is de tragiek van religie die zegt het goede te bedoelen, maar in de kern de exploitatie van het kwade in zich draagt. Zodat gelovigen goedgelovig door kwaadwillenden om de tuin geleid kunnen worden.

Het Bisdom Gent komt in de toelichting op YouTube desondanks tot een positieve conclusie: ‘Voor Albert Guigui, Mohamed Achaibi en Hilde Kieboom vormt het geloof een vredeskracht, een positieve energie voor stad en samenleving.’ Een tegengestelde conclusie lijkt even gerechtvaardigd en realistisch. Namelijk dat godsdiensten alles in zich dragen om misbruikt te worden door kwaadwillenden en wankele constructies zijn.

Lachen om niet te hoeven huilen: geschiedenis en humor

 

Is het zo erg met de EU? Het zou zo maar kunnen. De buitenlandse politiek van de EU wordt gekenmerkt door chaos en onmacht. In elk geval verdeeldheid. En wat erger is: slappe knieën en angst om uit de eigen comfort zone te treden. Handelspolitiek is in de plaats gekomen van buitenlandse politiek. Nu het besef doorbreekt dat dat niet zo slim was breekt het inzicht door. En de spijt. Maar het is te laat. De mindset van de leiders zit vastgeroest. Humor is het middel om dat duidelijk te maken. Want soms is de werkelijkheid gewoon te erg.

Wat hebben de Westerse landen op dit moment zwakke leiders die verwende calculerende burgers moeten bedienen. Terwijl dat Westen militair en economisch vele malen sterker is dan welke vijand ook. Willen ze nou echt München 1938 tot op de millimeter reconstrueren? Wat een tijden. Wat een afloop gaat dat worden. De geschiedenis is nog lang niet dood. We zitten er middenin. Nu worden de cartoons voor morgen gemaakt.

Foto 1: Dispropaganda

Foto 2: David Low, ‘Springplank naar roem‘  verscheen in de Evening Standard in juli 1936. Hitler paradeert over de ‘laffe leiders van de democratie’. De eerste drie stappen zijn gelabeld ‘herbewapening’, ‘Rijnland’ en ‘Danzig’.

Shevchenko en Ramadan botsten over meningsuiting en islam

Inna Shevchenko van het activistische vrouwencollectief FEMEN was bij de bijeenkomst in Kopenhagen waarop een aanslag plaatsvond. Een Deense filmmaker werd gedood door de 22-jarige Deens-Palestijnse dader. Het vermoedelijke doelwit was de Zweedse kunstenaar en cartoonist Lars Vilks die overigens achteraf zegt dat de Deense politie de dreiging onderschat heeft. Vilks wordt bewaakt vanwege de dreiging door moslims.

Shevchenko gaat in debat met islamoloog Tariq Ramadan. Ze botsen over de grenzen aan de meningsuiting, de rol van de islam en de uitzonderingspositie die religie zou hebben. Sinds de aanslagen in Parijs bij Charlie Hebdo en op joodse doelen in Europa probeert de gevestigde islam zich te distantiëren van daders die zich op de islam beroepen. Hetzelfde geldt voor het opereren van ISIS dat volgens islamorganisaties niet de islam zou vertegenwoordigen. Maar zowel de daders van de aanslagen in Europa als ISIS menen juist dat zij de ware islam vertegenwoordigen. De religie van het zwaard. Dit geschil splijt de moslimgemeenschap.

FEMEN ziet religie als een uitingsvorm van een mannenmaatschappij en neemt het vanuit haar opvatting van nieuw feminisme steevast op de korrel omdat religie vrouwen inperkt. Het is dus niet precies hetzelfde thema als de vrijheid van meningsuiting. Shevchenko en Ramadan zijn tegen elkaar opgewassen en leggen elkaar van alles in de mond. Als de bewering van Shevchenko wordt gevolgd dat de tijd die Ramadan kwijt is aan het veroordelen van cartoons die de profeet afbeelden hij beter zou kunnen gebruiken om het geweld te veroordelen, dan maakt dat in een klap inzichtelijk hoe defensief Ramadan opereert in het verdedigen van bestaande posities. FEMEN heeft overal lak aan, en nog het minst aan religie. De in Oekraïne opgegroeide Inna Shevchenko weet haar minachting voor Ramadan slecht te verbergen. Dat geeft het debat een extra lading.