SGP’er Van der Staaij met kamervragen over Planned Parenthood door fractie het bos ingestuurd

De in de VS gevestigde non-profit organisatie Planned Parenthood voorziet in reproductieve gezondheidszorg. Ook internationaal. Wikipedia omschrijft het alsvolgt: ‘Reproductieve gezondheid impliceert dat mensen in staat zijn om een verantwoorde, bevredigend en veilig seksleven te hebben met kennis van zaken om zich voort te planten en de vrijheid om te beslissen of, wanneer en hoe vaak ze dit te doen.’ Dat is tegen het zere been van degenen die mensen niet de keuzevrijheid en eigen verantwoordelijkheid willen geven. Dit zijn vooral conservatieven die met verwijzing naar religie anderen hun normen op willen leggen. The Young Turks schetsen deze cultuurstrijd in de VS. Het is trouwens een raadsel waarom nou juist Planned Parenthood onder vuur ligt van de conservatieven. Door goede voorlichting en preventie wil het abortussen juist voorkomen.

Fractievoorzitter Kees van der Staaij van de SGP heeft vandaag kamervragen gesteld aan de minister Koenders en Schippers over onder meer de bijdrage van Nederland aan de Europese subsidiëring van de internationale poot van Planned Parenthood. De vragen beschadigen vooral de degelijkheid van de SGP en roepen vooral de vraag op of de informatievoorziening binnen de fractie van de SGP wel op orde is en of de medewerkers zich wel breed genoeg informeren door ook objectieve bronnen te raadplegen. Want Van der Staaij wordt met zijn vragen zo grandioos het bos ingestuurd dat het pijnlijk is om te moeten zien. De suggesties over commerciële handel met weefsel van foetussen zijn allang weerlegd. Doorgaans komt de fractievoorzitter over als iemand die met kennis van zaken spreekt over staatsrecht en bestuurskunde en een goede politieke intuïtie heeft.

Als het om familiewaarden gaat verliest de partij blijkbaar controle over zichzelf in de drang zich krachtig te profileren. Van der Staaij wordt door zijn fractiemedewerkers te kijk gezet als iemand die zich baseert op suggestieve en allang weerlegde bronnen. De SGP schiet met deze kamervragen goddelijk in eigen voet.

Rusland: propaganda in strijd met vrijheid van meningsuiting. Dus?

Aan propaganda hebben nieuwsconsumenten weinig nieuws. Aan de orde is de vraag of de EU een Russisch-talige nieuwszender moet oprichten om Russische propaganda te counteren. Letland en Litouwen voelen zich kwetsbaar vanwege de Russische propaganda -die geen verlengde van de politiek is maar een integraal onderdeel ervan- en pleiten ervoor. In Rusland worden kritische nieuwzenders in snel tempo afgesloten, ze wijken in een andere vorm uit naar internet zoals Newsweek opsomt. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Aleksei Meshkov vindt oprichting van een Russisch-talige zender door de EU een slecht idee omdat het in strijd zou zijn met de vrijheid van meningsuiting, aldus het Russische persbureau TASS.

Meshkov heeft gelijk. Propaganda vertekent de werkelijkheid voor politieke doeleinden. Rusland lanceert in hoog tempo onder ter beschikking stelling van honderden miljoenen dollars nieuwszenders zoals RT en Sputnik die specifiek op Europese landen zijn gericht en in diverse Europese talen uitzenden. Ze zijn in strijd met de vrijheid van meningsuiting. Goed dat een Russische bewindsman dat nu eens in het openbaar zegt.

Russische trollen, mollen, draaitollen en volle wereldbollen

Buzz Feed kwam in juni met de onthulling die geen onthulling is. Russische trollen worden vanuit het Kremlin georkestreerd om tegen betaling op westerse sociale media in commentaren het standpunt van de Russische machthebbers over de invasie van Oekraïne door Rusland te verdedigen. En het Westen zwart te maken. Amerikaanse media als Fox News, Huffington Post, The Blaze, Politico en WorldNetDaily worden genoemd, maar ook Duitse media. Dit komt naast de Russische propaganda van een op een westers publiek gerichte nieuwszender als RT. Al in mei 2014 signaleerde Chris Elliott in de kolommen van The Guardian door het Kremlin betaalde pro-Russische trollen: ‘Readers and reporters alike are concerned that these are from those paid to troll, and to denigrate in abusive terms anyone criticising Russia or President Vladimir Putin.‘

Op dit bog verschenen vanaf maart 2014 reacties die op een tamelijk agressieve wijze de positie van president Putin verdedigden, het Westen en het gedegenereerde Europa aanvielen en vaststaande feiten ter discussie stelden. Het is niet gezegd of zich daaronder door het Kremlin betaalde trollen bevonden om hier verwarring te stichten. Daarvoor is de Nederlandse mediamarkt waarschijnlijk te onbelangrijk. Maar indirect kunnen deze commentators zich gericht hebben op de betaalde trollen op sociale media en Russische propagandazenders en haar mantelorganisaties en zo onbewust deze gefabriceerde waarheid als echt overgenomen hebben.

Een opmerkelijk bericht komt van de Oekraïense online nieuwszender Gordon. De Russische zakenman Konstantin Borovoy vertelde dat Putin vrienden op hoge plaatsen heeft, zelfs binnen de NAVO. Hij duidde op de Amerikaanse topdiplomaat Sandy Vershbow, zoals John Schindler voor The Interpreter meent. Waarheid of propaganda? Russische mollen verklaren in elk geval het uitblijven van westerse militaire steun aan Oekraïne. Ondanks het feit dat Russische trollen het tegendeel beweren en de Russisch-Oekraïense oorlog als opzetje van de NAVO zien. Een voortzetting van de oorlog door Rusland zal volgens de Russische commentator Viktor Shevchuk in de eerste week meer dan 15.000 doden en wellicht 30.000 doden aan Russische huurlingen en militairen kosten om een doorgang naar de Krim te forceren. Daarom zou Putin twijfelen. Is het echt? Als-ie dat doorzet zullen de sociale media ontploffen. En draaien de Russische trollen overuren. Tegen betaling.

Foto: Sovjet-propaganda met een regenboog-toevoeging.

Wees alert op Russische propaganda in het Westen. Denk zelf na!

Of het overzicht van Ruslands propaganda-machine in het Westen nou volledig is en klopt, kan ik niet nagaan. Want de propaganda van Rusland wordt beantwoord met tegenpropaganda van Oekraïne. Dus elke bewering moet aan twee kanten gewogen worden. Maar de laatste is bescheidener van omvang en minder ‘vermanteld’ (=verhuld) in het medialandschap. Simpelweg omdat Rusland haar propaganda in jaren heeft kunnen opbouwen, er meer financiële middelen voor beschikbaar kan stellen en meer politiek macht heeft. Niet alleen op het slagveld is Oekraïne een dwerg die het op moet nemen tegen de regionale grootmacht Rusland.

De Oekraïnse televisiejournalist Dmytro Tuzov maakt een prikkelende vergelijking in een artikel voor Euromaidanpress: ‘With all due respect, TV in Russia teaches to hate Ukraine so passionately, until the dying breath and loss of common sense. This technology has become absolute. This is the way Hitler taught to hate Jews once. For everyone. For the very fact that they existed in the world. Of course, enlightenment will come to the Russians sooner or later. Putin and his regime are not eternal. The only question is how many more people will suffer in this undeclared war of the empire for influence and resources in the east of Ukraine.’

Dat zegt iets over de werking van de Russische propaganda die de inwoners van de Russische Federatie elk tegengeluid ontneemt door het de richting van patriottisme en exceptionalisme op te duwen. Opvallend analoog met hoe exceptioneel de VS zichzelf zien. Beide landen zijn verre van exceptioneel, alleen in hun zelfbeeld, zelfbedrog en gebrek aan relativeringsvermogen van eigen kwaliteiten tamelijk bijzonder. Waar de VS vanuit sterkte lijken te opereren en zelfverzekerd genoeg lijken om tegengeluiden niet te blokkeren, zet Rusland de propaganda vanuit zwakte in. Het overdondert, overschreeuwt en laat geen enkel tegengeluid toe.

Propaganda van RT of Voice of Russia is duidelijk herkenbaar. Lastiger is het de minder opzichtige variant te herkennen. Een commentator die het goede beoogt, kan door de context voor het tegendeel worden gebruikt. Pas samenhang geeft betekenis. Twijfelaars worden het best overtuigd door propaganda die niet als zodanig herkenbaar is. Met deze overwegingen in het achterhoofd moeten we media-uitingen beoordelen. Feit dat een opinieleider een harde lijn niet expliciet onderstreept, maar evenmin bekritiseert kan duiden op propaganda. Tussen die twee posities vindt propaganda plaats. Daarmee is het echter nog lang niet altijd propaganda. Daar is die samenhang voor nodig. Voorzichtigheid is geboden om iets tot propaganda te bestempelen. Omgekeerd moeten we evenmin naïef zijn om te denken dat propaganda niet op onvermoede plekken opduikt. Om dat te duiden helpt een schema dat de Russsiche propaganda-machine in het Westen in kaart brengt. Wees alert.

Foto: Deel van een schema van de Russische propaganda in het Westen door het pro-Oekraïense ‘East of Brussels’.

Propaganda door manipulatie. Wat weten we zeker over oorlog?

‘Waarschijnlijk moeten we oorlogsfoto’s nooit vertrouwen’ zegt kulichik in een artikel over falsificaties in de Soviet-Unie. ‘Waarschijnlijk’ is een te grote slag om de arm. Oorlogsfoto’s moeten we niet vertrouwen. Het bewijs dat het om falsificaties gaat kan trouwens ook weer vervalst zijn. Zodat we niets meer zeker weten.

Falsificaties zijn onderdeel van propaganda met als doel de zaak van de tegenstander onhoudbaar te maken. Door associaties wordt geprobeerd een beeld te creëren van een vijand met een niet te rechtvaardigen zaak. De manipulator claimt door manipulatie zelf de orde en bewaker van de vrede te zijn. De ander wordt via de media gepresenteerd als de chaos, de verstoorder van stabiliteit. Het maakt niet uit wie wie is. Iedereen kan beelden manipuleren, er is geen enkele garantie dat er niet gemanipuleerd wordt. Media zijn onderdeel van de strijd. Nieuwsconsumenten hoeven echter hun oordeel niet op te schorten in het besef dat er met beelden even gemeen gestreden wordt als op het slagveld. Ze moeten zich wel goed bewust zijn van de manipulatie.

Om ons als kritische nieuwsconsument scherp te houden en niet klakkeloos de leugens van de ene of andere partij over een oorlog of conflict over te laten nemen hier als voorbeeld falsificaties uit de koker van de propagandadienst van de Soviet-Unie. Het principe van manipulatie is in 70 jaar niets veranderd. Wees alert. 

Foto’s: Uit ‘Photo Manipulations in the USSR’, 2012 door kulichik.

Dmitry Tymchuk ziet een militaire coup tegen Putin. Oorlogsmist?

In de oorlog valt moeilijk uit te maken wat waar is. Het is de Oorlogsmist die in het Duits Kriegsnebel heet en in het Engels Fog of War. Informatie kent een mate van onzekerheid en onvolledigheid. Militairen verbergen per definitie feiten en verschaffen degenen die feiten kunnen achterhalen -zoals journalisten- mondjesmaat toegang. Zoals nu de onduidelijkheid over de rampplek van de MH17 in Oost-Oekraïne. In Nederland en de internationale diplomatie nog steeds bovenaan de agenda, op de plek van het theater -die afgesloten biotoop van een militaire handeling- allang weer ondergeschikt gemaakt aan de oorlog ter plekke. De omsingeling van Donetsk. Als er dagelijks tientallen doden vallen, dan dringt dat vanzelf eerdere doden naar de achtergrond.

Dmitry Tymchuk is een militair analist die vanuit pro-Oekraïens perspectief verslag doet. In februari 2014 zette hij het ‘Center of Military and Political Research’ in Kiev op om naar hij zegt de Russische propaganda te counteren. Elke dag geeft-ie een verslag met slechte en goede ontwikkelingen. Ook in Engelse vertaling. Zijn taalgebruik -Putin is per definitie een ‘thug’ (gangster)- en de motivatie van de strijd tekenen zijn kleuring. Maar hij laakte in de eerste fase van het conflict ook het gebrek aan professionaliteit van het Oekraïense leger. Tymchuk is doorgaans goed geïnformeerd, geeft dus weliswaar kleuring, maar gaat wel altijd uit van de feiten.

Meestal is z’n dagverslag te lezen zonder verrassing. De verovering van dorp A, de aanvoer van een nieuwe colonne wapens uit Rusland richting Donetsk, de dood van 20 bewoners in een huizenblok van stad C of een uitspraak van generaal B in het Kremlin of de Russische artillerie die voor de zoveelste dag vanuit Rusland Oekraïense troepen beschiet zijn wetenswaardigheden die iets abstracts hebben. De gegevens kloppen, maar zijn tegelijk ver weg in dat afgesloten militaire theater waar het lijkt alsof er een oorlogspel wordt gespeeld.

In het dagverslag van 30 juli is iets te lezen dat opvalt door de kracht van de suggestie en de dwarsverbinding tussen militairen en politici. Het roept de vraag op hoe echt een blik achter de schermen is. Vallen de glimp door het sleutelgat en een diepere waarheid samen? Of lopen ze uit de pas? Die onzekerheid maakt dit bericht fascinerend. Betovert het door onthulling of verhulling? Hoe dan ook oorlogsmist. Zo functioneel als de pest.

‘The Kremlin ordered to stop the supply of weapons to terrorists in eastern Ukraine. This was stated by a Russian State Duma parliamentarian, Ilya Ponomarev, who, by the way, is the only one [official] in Russian Parliament that voted against the annexation of Crimea by Russia.

The message is reassuring, but then Ponomarev made a trailblazing clarification, saying that “there are plenty of militaries in Russia, who feel compelled to help the “rebels,” that they can continue to supply them [terrorists] with weapons” even after Putin’s ban.

It is impossible to believe what Shoigu and his accomplices may disobey the godfather of all Russia. Although we do observe the following interesting picture. We have all the evidence that Russia is supplying weapons to terrorists and that it intensively shells the Ukrainian territory. But Moscow denies [doing this]. Taking into account Ponomarev’s statement, the conclusion suggests that this is all possible only if the Russian army… is not subordinate to the President and the Defense Minister.

Simply put, we are dealing with a military coup that is being extensively concealed by the Kremlin. The Russian army is waging war with Ukraine and supplies weapons to someone [terrorists], the FSB and the GRU conduct operations on the territory of Ukraine, and Moscow has no clue about this.’

Foto: Nieuw Oekraïens landschap, voorjaar en zomer 2014.

Oekraïne: Informatie-oorlog als massavernietiging. Welk antwoord?

‘De kracht van de informatie-oorlog is zodanig dat we het bijna op een fysiek niveau voelen. Het veranderde een aantal massamedia in een massavernietigingswapen’, aldus de Oekraïense Kateryna Kotenko in een in het Engels vertaald artikel voor Euromaidanpress over de propaganda in de Russische-Oekraïense oorlog. Zij constateert dat de oorlog op verschillende fronten en niveau’s wordt uitgevochten: militair, diplomatiek en op internet. Allen onder de noemer van informatie en psychologische oorlogsvoering.

Kateryna Kotenko merkt op dat informatie-oorlog als verschijnsel niet nieuw is, maar dat het een nieuwe dimensie heeft gekregen: ‘We hebben te maken met een nieuwe informatieve matrix, die niet alleen een hatelijk wereldbeeld produceert, maar een nieuwe werkelijkheid creëert.’ Ze geeft als voorbeeld dat het binnen een half jaar ‘de basis van het bewustzijn‘ van de Russen en een deel van de Oekraïense bevolking veranderde. ‘Het is moeilijk voor te stellen, maar tussen twee derde en drie vierde van de Russen steunt de agressie en oorlog tegen Oekraïne, de moord op Oekraïners en de inlijving van Oekraïens grondgebied.’

Deze informatie-oorlog kan een land dwingen om deze nieuwe vorm van massavernietiging door propaganda te stoppen door het sluiten van buitenlandse TV-kanalen die onderdeel uitmaken van deze informatie-oorlog. Dit is een lastige afweging omdat democratische principes als vrijheid van meningsuiting en persvrijheid ermee -tijdelijk- opzij moeten worden gezet.  Het pleidooi van Kotenko verdedigt het besluit van de Oekraïense overheid om de Russische propaganda de voet dwars te zetten. Vooral in die regio’s waar de bevolking ervoor ontvankelijk is, zoals de Donbass in Oost-Oekraïne. Ze noemt het zelfs informatie genocide.

Kotenko schetst de valkuil van tegenpropaganda. Daarmee verliest ook het land dat de agressor met gelijke munt probeert terug te betalen. Het antwoord moet verder gaan dan actie-reactie dat een neerwaartse spiraal ook voor de beantwoorder betekent. Doel moeten democratie en open samenleving zijn. Kotenko geeft echter geen antwoord op de vraag hoe in de huidige oorlogssituatie objectieve journalistiek en op feiten gebaseerde berichtgeving zijn in te passen in dat antwoord. Oorlog laat die luxe niet toe. Het gaat om overleven in het nu.

Foto: ‘Een man op een scooter rijdt langs een billboard dat mensen aanspoort om komende zondag te stemmen in het referendum op de Krim referendum.’ 17 maart 2014. Credits: Baz Ratner / Reuters.

Firth verlaat RT vanwege propaganda. Waarom nu pas?

Londen correspondent Sara Firth verlaat RT na vijf jaar. Omdat RT volgens haar niet naar de waarheid zoekt, maar voor het Kremlin werkt. His Master’s Voice. RT is bevooroordeeld en houdt altijd Rusland uit de wind. Volgens Sara Firth is regel 1 van RT Oekraïne de schuld te geven, of eventueel iets anders, maar nooit Rusland. Propaganda dus. Voor een kritische nieuwsconsument is het geen nieuws dat RT geen journalistiek, maar propaganda bedrijft. Zoals trouwens CNN in bepaalde gevallen propaganda voor het Witte Huis bedrijft. Je vraagt je alleen af waarom het vijf jaar moet duren voordat een journalist als Sara Firth tot inzicht komt. Eerder nam Liz Wahl ontslag bij RT America vanwege de Russische inval op de Krim. Ze wilde niet langer deel uitmaken van ‘een omroep die de acties van Putin witwast’. Zie ook hier over propaganda en mediakunde.

Russische propaganda van RT: haat, genocide en onbevestigde info

Waarom zijn Russische media zo verbeten op Oekraïne? Het antwoord is simpel, Oekraïne ontworstelt zich sinds november 2013 aan de greep van Rusland en koerst richting EU. Dat bevalt het Kremlin niet en met inzet van publicitaire middelen probeert het te voorkomen dat Oekraïne en Oekraïners voor zichzelf kiezen. Deze propaganda probeert stokken in het wiel te steken. Wat in de episode van RT Thruthseeker opvalt is de blinde haat die eruit spreekt. Waarom overdrijven de Russen zo? Het oogt pathologisch wat ze doen. Deze Russische media lijken alle verhoudingen uit het oog verloren te hebben. Journalistiek is het allang niet meer, de negatieve emoties maken het klef en onfris. Neem nou onderstaand citaat dat aantoonbare onzin is:

Maar RT lijkt nu ook door te hebben dat niet alle propaganda werkt en zich tegen het beeld van Rusland kan keren. Wat blijft hangen is een onverdraagzaam en kwaadaardig Rusland. RT heeft deze aflevering wegens ‘onbevestigde informatie’ geschrapt. Zie ook tweets van journalist Shaun Walker van The Guardian hierover.

 Foto 1: Still uit teruggetrokken RT-programma ‘Genocide in eastern Ukraine’ met gewraakt citaat dat stelt dat het Oekraïense leger een directe opvolger is van Hitlers Wehrmacht. 

Foto 2: Tweet van RT Press Office EN, 15 juli 2014.

Hoe kan Oekraïne de informatieoorlog van Rusland winnen?

De Pools-Oostenrijkse hoofdredacteur Jakub Parusinski van de Kyiv Post looft z’n eigen nieuwsbron. Hij merkt in een opinieartikel over de informatieoorlog op dat hoewel Oekraïne militair de overhand krijgt over de door Rusland gesteunde opstandelingen de strijd nog lang niet over is. Des te meer omdat velen, onder wie de Russische analist Dmitry Zovortny menen dat het lot van president Putin nauw verbonden is met Oekraïne.

Parusinski: ‘But even as Ukraine gains the edge in its military conflict with Russia, the information battle continues to be one of David against Goliath. Whether it’s through the state media giant Russia Today, soft power campaigns or diplomatic backchannels, the Kremlin has implemented what some commentators have dubbed “the biggest information special operation” to date. As a result, many in Europe and beyond see the Russian annexation of Crimea as justified and believe that Moscow simply wants to protect the rights of Russian speakers (overlooking the fact that they enjoy greater freedom in Ukraine than in Russia), rather than trying to sabotage Ukraine’s westward turn.’

Met als oplossing de bewustwording van de nieuwsconsument vroeg ik me afgelopen tijd af hoe Oekraïne de informatieoorlog van Rusland kan winnen: ‘Het Kremlin maakt alle middelen vrij om op internet, in kranten en op televisie haar visie te geven. Zoals het echte propaganda betaamt met inzet van vermeend neutrale journalisten en analisten die echter rechtstreeks vanuit het Kremlin aangestuurd worden. Europese media en nieuwsconsumenten lezen dat als ‘objectieve’ informatie. En worden met valse informatie opgescheept.’

Parusinski komt niet echt met een oplossing hoe de Russische propaganda die dus ongekend van omvang is beantwoord moet worden. Want Kyiv Post mag dan een redelijk onafhankelijke en succesvolle nieuwsbron zijn, het legt het in bereik en middelen af tegen de Russische zenders. Tegenpropaganda is de valkuil van propaganda. Hetzelfde wat Rusland doet, maar dan van de andere kant. Maar dat past niet bij een democratie in wording als Oekraïne. Maar hoe komt het land zonder voldoende geloofwaardige nieuwsbronnen die de publieke opinie van het Westen of Rusland bestrijken de oorlog door? Dat laatste is er trouwens nog lastiger op geworden. Rusland blokkeert sinds vandaag alle Oekraïense websites. Een ongelijke publicitaire strijd.

Foto: Oekraïense soldaat op wacht in Sloviansk, 7 juli 2014. Credits: AFP Photo/ Genya Savilov.