Petitie: Voorkom sluiting Centrum voor de Kunsten Beverwijk

En weer dreigt een kunstinstelling gesloten te worden. Deze keer in Beverwijk. Het Centrum voor de Kunsten Beverwijk legt het uit in een verklaring: ‘Graag slaan we samen met de gemeenteraad spijkers met koppen: welke van de door ons voorgestelde (en doorgerekende) strategische richting wordt het? Pas als de gemeente die knoop doorhakt kunnen we spreken van een stadsbestuur dat weloverwogen beslissingen neemt met het oog op de toekomst, en dat keuzes maakt op basis van inhoud. Én een stadsbestuur dat vecht voor behoud van het ware, het goede en het mooie. Want zeg nou zelf: wat is een stad zonder muziek- en kunsteducatie?’

Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Voorkom sluiting Centrum voor de Kunsten Beverwijk’. Tekenen kan hier.

Bits of Freedom: maatregelen tegen spionage. Bespied ons niet

Digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom overhandigde vandaag minister Ronald Plasterk ‘een pakket met concrete maatregelen die genomen moeten worden‘. Dit naar aanleiding van de recente onthullingen over de spionagepraktijken van inlichtingendiensten. Directeur Hans de Zwart: ‘Dit is hét moment voor de regering om strenge maatregelen te nemen om deze spionagepraktijken te stoppen.‘ Op bespied-ons-niet.nl noemt Bits of Freedom een lijst maatregelen die de regering moet nemen om een vuist te maken tegen deze spionage. Het gaan om een mix van maatregelen. De geheime diensten in Nederland moeten aan banden worden gelegd. De regering moet onderzoeken wat de schaal van de spionage is. Doelwitten van economische spionage moeten worden onderzocht. De regering moet het gebruik van beveilingstechnologie bevorderen. In Europa moet Nederland eisen dat onderhandelingen met de VS worden gestopt.

Interessant is de twijfel aan de onafhankelijkheid van internetbeveiligingsbedrijf Fox-IT: ‘Fox-IT is de leverancier van informatiebeveiliging van veel grote bedrijven in Nederland, de overheid én onze geheime diensten. Kunnen we sinds de hacks van de NSA er nog wel zeker van zijn dat hun systemen of mensen niet zijn gecompromitteerd?‘ Ook opvallend is de oproep om de zeekabels te onderzoeken: ‘De regering moet onderzoeken of de NSA of GCHQ de zeekabels aftapt die in Nederland uitkomen. Er komen zes internationale zeekabels met internetverkeer in Nederland uit. Ook hiervan moeten de resultaten worden gepubliceerd. ‘

Foto’s: Schermafbeeldingen van ‘Bespied ons niet‘ van Bits of Freedom, 4 december 2013.

Plasterk: NSA kan ongestoord metadata verzamelen in Nederland

Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken beantwoordt kamervragen van Kees Verhoeven en Gerard Schouw (D66) over de signalen dat de Amerikaanse NSA ook topmensen uit het bedrijfsleven afluistert. Hierop geeft Plasterk met een beroep op de nationale veiligheid geen antwoord.

Plasterk billijkt in zijn antwoord het verzamelen in Nederland van zogenaamde metadata door de NSA. In een begeleidende kamerbrief stelt de minister: ‘Gezien de Amerikaanse wetgeving, waaronder de Foreign Intelligence Surveillance Act (FISA), is het kabinet zich bewust van de mogelijkheid dat de Amerikaanse NSA telefooncommunicatie kan onderscheppen. Met behulp van de analyse van metadata kunnen netwerken van personen en organisaties in kaart worden gebracht, en kan de intensiteit van de contacten worden ingeschat.‘

Plasterk omkadert het verzamelen van metadata: ‘Het kabinet acht op zichzelf het intercepteren van metadata en het analyseren daarvan in zijn algemeenheid een aanvaardbare methode in het kader van onderzoek naar terroristen, andere gevaren voor de nationale veiligheid of in het kader van militaire operaties.‘

Over het verzamelen van gegevens in of vanuit Nederland door bevriende buitenlandse inlichtingendiensten zegt Plasterk: ‘Het kan voorkomen dat andere landen menen dat er een goede reden is om in of vanuit Nederland inlichtingen te verzamelen. In een dergelijk geval dient het desbetreffende land een verzoek te richten tot de AIVD of de MIVD. Het verzoek wordt dan binnen de kaders van de Nederlandse wet beoordeeld. Het kabinet acht enig optreden buiten die wettelijke kaders niet aanvaardbaar.’

De antwoorden van Plasterk namens de regering geven aan dat buitenlandse inlichtingendiensten als de NSA of de Britse GCHQ in Nederland alle ruimte krijgen. Het verzamelen van metadata in Nederland kunnen ze zonder toestemming doen. Dit omvat bijvoorbeeld het verzamelen van gegevens over wie er belt, wanneer en hoe lang, en vanuit welk gebied van de telefoongesprekken die via de onderzeese kabels Nederland bij Beverwijk en Katwijk binnenkomen. Voor het verzamelen van de inhoud van telefoongesprekken, e-mails of Skype-gesprekken in Nederland kunnen de buitenlandse diensten toestemming vragen aan de minister.

Uit de antwoorden van Plasterk valt op te maken dat bevriende buitenlandse inlichtingendiensten in Nederland van de regering onbeperkte ruimte krijgen om metadata te verzamelen en voor het verzamelen van de inhoud van telefoongesprekken, e-mails of beeldverslagen toestemming kunnen krijgen als ze binnen de kaders van de wet blijven. Omdat de minister die over de inlichtingendiensten gaat deze toestemming geeft, ontbreekt extern, onafhankelijk toezicht op de praktijk van gegevensverzameling door NSA of GCHQ in Nederland.

Foto: Minister Ronald Plasterk van Binnenlandse Zaken op het Binnenhof. Credits: ANP.

Positie Obama verslechterd. Wat deed hij tegen spionage door NSA?

De glans van de belofte is er wel af bij president Obama. Hij inspireert niet langer. Yes, we can is veranderd in Yes, we scan. Europa hangt niet langer aan z’n lippen. Zijn buitenlandse politiek is op z’n best te omschrijven als zwabberend, en op z’n slechts als rampzalig. Door een reeks onhandigheden over Syrië heeft Obama zelfs zijn bondgenoot Saoedi-Arabië tegen het hoofd gestoten. Deze Obama wordt spottend door progressieven en conservatieven Bush IV genoemd. Hij zet het beleid van deze voorganger voort. Obama gaat in de vervolging van klokkenluiders en journalisten nog een stap verder dan Bush. Die kon losse eindjes nog accepteren. Obama niet, hij wil alles controleren. Juist dat tekent zijn onzekerheid en z’n ongeschiktheid als president.

Onthullingen over het afluisterschandaal zijn niet meer te stoppen. Ondanks dreigementen van NSA-chef Keith Alexander dat-ie een middel zoekt om journalisten te stoppen. Vandaag zijn er weer berichten over Spanje en Japan. De weigering van Japan in 2011 om de NSA toestemming te geven om glasvezelkabels af te laten tappen omdat er geen wettelijke grond voor was is interessant. Als straks uit nieuwe onthullingen mocht blijken dat Nederlandse regeringen toestemming aan de NSA of de GCHQ hebben verleend om de onderzeese kabel Atlantic Crossing of de TransAtlantic Telephonecable af te laten tappen, dan heeft premier Mark Rutte aan het parlement uit te leggen op welke grond deze toestemming door hem of zijn voorgangers is verleend.

Of treedt dan dezelfde afleiding in als bij Obama? Door zijn handen in onschuld te wassen en te beweren dat-ie niet geïnformeerd was probeert-ie de schuld bij de veiligheidsdiensten te leggen. Waarvan tot nu toe gezegd werd dat het politieke en juridische toezicht erop goed was. Nu blijkt een dienst als de NSA met een jaarbudget van 52 miljard dollar jarenlang de eigen gang te zijn gegaan. Wie stopt de NSA is dan de vraag die resteert. Waarom wordt Alexander niet ontslagen door Obama? Durft de president niet omdat-ie bang is voor de militairen? Pas nu de president in politieke moeilijkheden komt door het afluisteren van bevriende leiders als kanselier Merkel neemt Obama afstand van de praktijken van de veiligheidsdiensten. Ruim vier jaar te laat.

Foto: Montage ‘Yes we scan‘ van president Obama.

Duncan Campbell over privacy, inmenging, spionage en Zweden

De Britse onderzoeksjournalist Duncan Campbell legt tegenstrijdigheden bloot die ontstaan door inmenging van nationale staten. Spionage en toezicht scheppen rechtsongelijkheid tussen burgers van afzonderlijke staten. Want waarom zouden Amerikaanse burgers meer rechtsbescherming genieten dan niet-Amerikanen? En waarom genieten Britten, Nieuw-Zeelanders, Canadezen en Australiërs weer meer rechtsbescherming dan burgers van andere staten? En hoe kan het dat Zweden, Denen of Israëliërs weer beter beschermd worden dan burgers van andere staten? Duncan Campbell is op zoek naar een logica die hij in het recht niet kan vinden.

Local.se komt met het bericht dat Duncan Campbell meent dat de VS en Zweden nauw samenwerken in het afluisteren van het internet. Zweden is de poort naar de Baltische staten en beheert internetknooppunten die interessant zijn voor de VS. Toegevoegd kan worden dat dit de verdenking tegen beide landen onderbouwt dat de sex-aanklacht tegen WikiLeaks-oprichter Julian Assange een puur verzinsel is dat dient om WikiLeaks onschadelijk te maken. In de drie jaar sinds het Zweedse  kabinet de aantijgingen tegen Assange in de pers lieten lekken heeft de Zweedse aanklager het nog steeds niet tot een formele aanklacht laten komen. Vreemd.

Duncan Campbell vergelijkt de positie van Zweden ten opzichte van de VS met die van Israël. Beide landen zouden door hun strategische positie gepriviligeerde partners zijn. Zeg maar, van de derde categorie-plus (na de VS (1) en Canada, VK, NZ en Australië (2)). In Nederland komen de strategisch belangrijke onderzeese kabels Atlantic Crossing (AC-1) en TransAtlantic Telephonecable (TAT-14) aan land. Interessant voor Nederlanders is om te weten of Nederland ook zo’n derde categorie-plus natie is. Het verklaart het stilzwijgen van de Nederlandse regering over de massale spionage en de samenwerking met Amerikanen en Britten.

Foto: Demonstranten protesteren tegen de Zweedse ‘FRA -wet‘, ofwel ‘Lex Orwell‘ naar George Orwells roman ‘1984’. Voor het Zweedse parlement, de Riksdagen, Stockholm, 2008. Volgens Duncan Campbell houdt de wet in dat Zweden informatie doorgeeft aan de VS.

NSA-schandaal nu ook in België: Inbraak bij Belgacom

De Belgische regering pikt het niet dat er door een veiligheidsdienst is ingebroken in het informatiesysteem van overheidsbedrijf Belgacom. Het kabinet van premier Elio Di Rupo laat in een persbericht weten gepaste stappen te nemen als blijkt dat er sprake is van cyberspionage. Welke stappen dat zijn is onduidelijk. Het federaal parket en telecom toezichthouder BIPT onderzoeken de inbraak. ‘De gedetecteerde inbraak zou geen sabotage tot doel hebben gehad, maar wel het verzamelen van strategische informatie‘, aldus de verklaring.

Interessant is dat de regering vaststelt dat ‘de gebruikte technologie zou wijzen op de betrokkenheid op hoog niveau van een ander land‘. Volgens De Standaard ligt de zaak politiek gevoelig ‘omdat de Belgische overheid hoofdaandeelhouder is van het telecombedrijf‘ Belgacom. Di Rupo moet namens België reageren. De krant meent dat de NSA ‘al zeker sinds 2011 Belgacom hackt‘. Belgacom zou besloten hebben tot een diepgaand onderzoek in de nasleep van de onthullingen van Edward Snowden. De NSA zou vooral geïnteresseerd zijn in dochterbedrijf BICS (‘Belgacom International Carrier Services’) dat wereldwijd telefoonverkeer regelt.

Met deze onthulling komt het NSA-schandaal dat al vanaf begin juni door onthullingen van Edward Snowden gevoed wordt in een nieuwe fase. Het nadert kleine landen als België of Nederland. Opvallend is dat Belgacom het onderzoek instelde naar aanleiding van de onthullingen van Edward Snowden, aldus De Standaard.

Laat Nederland ook zo’n onderzoek naar de eigen infrastructuur uitvoeren of wordt de spionage door Britten en Amerikanen stilzwijgend geaccepteerd door het Nederlandse kabinet? Uit angst om het wisselgeld voor de eigen informatiepositie te verliezen. Maar hetzelfde wat Belgacom overkwam kan ook KPN overkomen dat de infrastructuur beheert. KPN dreigt overgenomen te worden door de Mexicaan Carlos Slim zodat essentiële infrastructuur in handen van een Mexicaans bedrijf dreigt te vallen. Vooral de onderzeese kabel Atlantic Crossing (AC-1) die in Beverwijk aan land komt of de TransAtlantic Telephonecable (TAT-14) die in Katwijk landt zijn van strategisch belang. Via WikiLeaks werd in 2010 gelekt dat de VS deze kabels essentieel vinden, aldus Webwereld. Door Snowden heeft het nieuwe dynamiek gekregen. Nu in België en nog niet in Nederland.

Foto: Franstalige Affiche ‘Ces Demoiselles du Téléphone’ van Le signorine dello 04 (1955) van Gianni Franciolini.

TabakNee valt lobby van tabaksindustrie fel en persoonlijk aan

Update 26 maart 2019: Hoe is het mogelijk dat oud-fractieleider van Groen Links Jolande Sap commissaris bij consultancybedrijf KPMG is, dat volgens een bericht van TabakNee niet alleen ‘tot over haar nek in de tabak zit’, maar ook wereldwijd belastingontwijking faciliteert? TabakNee wijst erop dat KPMG meermalen dubieuze onderzoeken heeft uitgevoerd in opdracht van de tabaksindustrie (Philip Morris). Volgens critici heeft de tabakslobby te veel invloed op de Nederlandse politiek. Die invloed doet zich nu ook gelden in de Alliantie Nederland Rookvrij, een samenwerkingsverbond van ruim 150 bedrijven, gemeenten, ziekenhuizen, patiënten- en artsenverenigingen. Longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker zouden volgens de Alliantie, zo bericht Trouw, ‘te veel de confrontatie zoeken’ en daarom zijn ze er vanwege hun activisme begin maart uitgezet. Dat is vandaag naar buiten gekomen. Van hun kant menen De Kanter en Dekker dat de Alliantie te terughoudend  en te weinig ambitieus is. Artsen verzetten zich tegen deze eenzijdige actie van onder meer KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en Longfonds en steunen beide longartsen. Onder meer de gemeenten Nijmegen, Groningen, Utrecht, Rotterdam, Den Haag zijn partners in de Alliantie. Zetten de gemeenteraden van deze steden druk op het bestuur van de Alliantie om De Kanter en Dekker weer in genade aan te nemen? Zij zijn door het bestuur en zonder overleg met de 155 partners uit de Alliantie gezet. 

‘Tabaksproducten, waaronder sigaretten, zijn gevaarlijk en verslavend. Er is overweldigend medisch en wetenschappelijk bewijs dat roken longkanker, hart- en vaatziekten, longemfyseem en andere ernstige aandoeningen veroorzaakt’. Aldus een kanttekening op de website van tabaksmultinational Philip Morris.

Sinds vandaag is er TabakNee ‘over de activiteiten en de machtige lobby van de tabaksindustrie in Nederland‘. De site zoekt de openbaarheid: ‘De lobby vindt veelal achter de schermen plaats en is erop gericht het tabaksontmoedigingsbeleid van de overheid zoveel mogelijk te frustreren. We maken deze lobby openbaar, zoals ook de mensen áchter deze lobby. Bovendien zullen we laten zien wie zich gevoelig betonen voor de lokroep van de tabaksindustrie.‘ TabakNee wordt mogelijk gemaakt door de Stichting Rookpreventie Jeugd.

Lobbyisten zijn doelmatig als ze ongenoemd blijven. In 2011 bepaalde de Tweede Kamer dat lobbyisten zich moeten registreren. Nederland kent een grijs gebied van oud-politici die hun invloed en netwerk aanwenden. SP-er Ronald van Raak verklaart de werkwijze. Critici spreken daarom van schijntransparantie. Sinds december 2011 zijn er zelfs gedragsregels voor lobbyisten in het gebouw van de Tweede Kamer. Maar hoeveel wereldvreemder kan een regel zijn als: ‘Het is lobbyisten niet toegestaan zich op te houden in de werkkamers van de Kamerleden indien zich daar niemand bevindt.’ Bij overtreding is de uiterste consequentie het weigeren van toegang. Maar zouden lobbyisten sowieso toegang moeten hebben tot het parlement? Wat doen ze er?

Minister Edith Schippers van Volksgezondheid wordt smalend minister van Tabak genoemd. Ze is welwillend jegens de tabaksindustrie en geeft deze veel ruimte. In haar rookbeleid gaat ze recht in tegen het advies ‘Herziening EU-Tabaksproductrichtlijn‘ van het RIVM. Het expertisecentrum voor tabakspreventie Stivoro noemde in november 2012 de opstelling van minister Schippers onbegrijpelijk: ‘Nederland laat commerciële belangen kennelijk prevaleren boven het belang van de volksgezondheid‘ aldus RTL4.

Als lobbyisten noemt TabakNee naast minister Schippers de oud-CDA ministers Hans Hillen en Elco Brinkman, het VVD-kamerlid Arno Rutte en Irene Asscher-Vonk, de moeder van vice-premier Lodewijk Asscher. De toon van TabakNee is fel en persoonlijk. Initiatiefnemers zijn de longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Ze willen de banden tussen tabakslobby en politiek blootleggen.

De reactie van de beschuldigden is voorspelbaar. In antwoord noemt een woordvoerder van minister Schippers het onzin. Maar Elco Brinkman is als CDA-senator en spreekwoordelijke ‘machtigste man van Nederland’ wel commissaris voor Philip Morris. Evenals de moeder van de vice-premier Irene Asscher-Vonk. Ze noemt zich een voorstander van duurzaam ondernemen. De webredactie probeert te begrijpen hoe ze als sociaal bewogen persoon kiest voor de tabaksindustrie. Het komt het niet te weten. Hoe dan ook lijkt een bestuursfunctie in de tabaksindustrie na de lancering van TabakNee minder vanzelfsprekend dan voorheen. Het walmt daar akelig.

Foto 1: Schermafbeelding van de omslag van de Australische publicatie ‘Countering Tobacco Tactics; a guide to identifying, monitoring and preventing tobacco industry interference in public health‘, 2010. Bedoeld als contra-tactiek om ‘landen te ondersteunen bij het weerstaan van de invloed van de tabaksindustrie bij het implementeren van het WHO kaderverdrag’. Op stivoro.nl.

Foto 2: Schermafbeelding van een van de voorpagina’s van TabakNee.

Minister ‘Tabak’ Schippers geeft tabaksindustrie veel ruimte

Update 4 november: Minister Schippers van Volksgezondheid gaat lijnrecht in tegen het advies van het RIVM, aldus RTL4. Dit is oud nieuws. Minister Schippers stelt zich al tijden onbegrijpelijk op en stelt de belangen van de tabakslobby boven de volksgezondheid. De PvdA is aan het woord om het rookbeleid aan te scherpen.  Op tabaknee.nl openen twee longartsen de aanval op de tabakslobby. 

In een persbericht laat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) weten dat de naleving rookverbod in cafés onveranderd is. In 49% van de cafés wordt gerookt. Dit is merkwaardig omdat sinds 1 juli 2008 voor de horeca, sport-, en kunst- en cultuursector een rookverbod geldt. In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte hebben in september 2010 VVD en CDA echter het rookverbod versoepeld. De NVWA controleert alleen horecagelegendheden waar het rookverbod geldt. Kleine cafés zonder personeel zijn uitgezonderd.

CDA-kamerlid Sabine Uitslag heeft kamervragen gesteld aan minister Edith Schippers van Volksgezondheid. Ze vraagt naar de boetes en de controle op de naleving. Maar ze laat na te vragen waarom een land dat vier jaar geleden een rookverbod heeft ingevoerd zoveel uitzonderingen toestaat. Wat de acceptatie, controle en naleving van een rookverbod bemoeilijkt. Europees loopt Nederland achter met de handhaving van een rookverbod. Ten koste van vele slachtoffers. Het bezoedelt het beeld van Nederland in het buitenland.

Minister Schippers (VVD) wordt de minister van Tabak genoemd. Afkomstig van de werkgeversorganisatie VNO-NCW geeft zij gehoor aan de tabaklobby. Het is van invloed op haar beleid, zoals bleek uit de versoepeling van het rookverbod in 2010. Longarts Pauline Dekker van het Rode Kruis-ziekenhuis in Beverwijk is kritisch op de machtige en rijke lobby van de tabaksindustrie in Den Haag. En op minister Schippers die niet het belang van de gezondheid, maar dat van de tabaksindustrie voorop zet. Dekker pleit voor een algeheel verbod van lobbyisten van de tabaksindustrie bij politici. Omdat tabak in tegenstelling tot andere producten zonder veilige marge bij normaal gebruik voor een kwart van de gebruikers tot een voortijdige dood leidt.

Foto: Tim Timmerman (rechts) in zijn café ’t Koetsiertje in Biddinghuizen., 2009. ‘Het is fijn dat ik mijn klanten voorlopig zonder zorgen een sigaret kan laten opsteken.’ Credits: Studio Kastermans