Overlast in Middelharnis. Wat doen horeca ondernemingen zelf?

In het Zuid-Hollandse Middelharnis zorgen jongeren voor overlast. Als om half vier ’s nachts Le Bateau sluit, dan trekken sommigen als vandalen door het dorp. Le Bateau zegt namens de horeca ondernemers: ‘Al een geruime tijd worden we geconfronteerd met een stel kansloze figuren die het nodig vinden om na een avondje hangen/stappen een leuke slooproute in te lassen als ze naar huis gaan. Dit bestaat uit ramen ingooien, auto’s beschadigen, planten vernielen etc. Buiten dat het gewoon idioot en onbeschoft is, willen wij als ondernemers aan de haven van middelharnis jullie er op wijzen dat de maat nu echt vol is!‘

De horeca ziet de bui hangen, sluiting van hun zaak dreigt. Dat heeft niet alleen gevolgen voor de bezoekers, maar ook voor de eigenaren. Straks zijn ze hun inkomsten kwijt. In de reacties wordt erop gewezen dat een paar vandalen het voor de rest verpesten. Maar is dat de hele verklaring? Want de horeca is zowel dader als slachtoffer, als men in die termen kan praten. De horeca rond de haven trekt jongeren, voorziet ze van alcohol, is tot diep in de nacht open en doet zelf klaarblijkelijk onvoldoende aan handhaving en regulering. Dat de horeca erover verbaasd is dat in die groep jongeren een deel te ver gaat is onoprechte verbazing. Want zulke uitwassen zijn er altijd. Waarom de horeca ‘kansloze figuren’ van drank blijft voorzien is dus de vraag.

De reactie van de horeca-ondernemers van Middelharnis is typerend voor het Nederland van nu. Er wordt vol verwijt gewezen naar de overheid die het zou laten afweten door de orde niet of onvoldoende te handhaven. Maar wat hebben de ondernemers de afgelopen tijd zelf gedaan? Komen ze pas in actie als hun bedrijf of winst in gevaar dreigt te komen? De ondernemers lijken op geen enkel moment het verband te leggen tussen hun eigen onderneming en het vandalisme. Want hoe klein en niet karakteristiek de groep vandalen ook is, ze zijn wel een direct gevolg van de aanwezigheid van de horeca ondernemingen. Het zou de ondernemers sieren als ze hand in eigen boezem staken en zelf eens gaan nadenken waarmee ze in hemelsnaam bezig zijn.

Advertentie

TabakNee valt lobby van tabaksindustrie fel en persoonlijk aan

Update 26 maart 2019: Hoe is het mogelijk dat oud-fractieleider van Groen Links Jolande Sap commissaris bij consultancybedrijf KPMG is, dat volgens een bericht van TabakNee niet alleen ‘tot over haar nek in de tabak zit’, maar ook wereldwijd belastingontwijking faciliteert? TabakNee wijst erop dat KPMG meermalen dubieuze onderzoeken heeft uitgevoerd in opdracht van de tabaksindustrie (Philip Morris). Volgens critici heeft de tabakslobby te veel invloed op de Nederlandse politiek. Die invloed doet zich nu ook gelden in de Alliantie Nederland Rookvrij, een samenwerkingsverbond van ruim 150 bedrijven, gemeenten, ziekenhuizen, patiënten- en artsenverenigingen. Longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker zouden volgens de Alliantie, zo bericht Trouw, ‘te veel de confrontatie zoeken’ en daarom zijn ze er vanwege hun activisme begin maart uitgezet. Dat is vandaag naar buiten gekomen. Van hun kant menen De Kanter en Dekker dat de Alliantie te terughoudend  en te weinig ambitieus is. Artsen verzetten zich tegen deze eenzijdige actie van onder meer KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en Longfonds en steunen beide longartsen. Onder meer de gemeenten Nijmegen, Groningen, Utrecht, Rotterdam, Den Haag zijn partners in de Alliantie. Zetten de gemeenteraden van deze steden druk op het bestuur van de Alliantie om De Kanter en Dekker weer in genade aan te nemen? Zij zijn door het bestuur en zonder overleg met de 155 partners uit de Alliantie gezet. 

‘Tabaksproducten, waaronder sigaretten, zijn gevaarlijk en verslavend. Er is overweldigend medisch en wetenschappelijk bewijs dat roken longkanker, hart- en vaatziekten, longemfyseem en andere ernstige aandoeningen veroorzaakt’. Aldus een kanttekening op de website van tabaksmultinational Philip Morris.

Sinds vandaag is er TabakNee ‘over de activiteiten en de machtige lobby van de tabaksindustrie in Nederland‘. De site zoekt de openbaarheid: ‘De lobby vindt veelal achter de schermen plaats en is erop gericht het tabaksontmoedigingsbeleid van de overheid zoveel mogelijk te frustreren. We maken deze lobby openbaar, zoals ook de mensen áchter deze lobby. Bovendien zullen we laten zien wie zich gevoelig betonen voor de lokroep van de tabaksindustrie.‘ TabakNee wordt mogelijk gemaakt door de Stichting Rookpreventie Jeugd.

Lobbyisten zijn doelmatig als ze ongenoemd blijven. In 2011 bepaalde de Tweede Kamer dat lobbyisten zich moeten registreren. Nederland kent een grijs gebied van oud-politici die hun invloed en netwerk aanwenden. SP-er Ronald van Raak verklaart de werkwijze. Critici spreken daarom van schijntransparantie. Sinds december 2011 zijn er zelfs gedragsregels voor lobbyisten in het gebouw van de Tweede Kamer. Maar hoeveel wereldvreemder kan een regel zijn als: ‘Het is lobbyisten niet toegestaan zich op te houden in de werkkamers van de Kamerleden indien zich daar niemand bevindt.’ Bij overtreding is de uiterste consequentie het weigeren van toegang. Maar zouden lobbyisten sowieso toegang moeten hebben tot het parlement? Wat doen ze er?

Minister Edith Schippers van Volksgezondheid wordt smalend minister van Tabak genoemd. Ze is welwillend jegens de tabaksindustrie en geeft deze veel ruimte. In haar rookbeleid gaat ze recht in tegen het advies ‘Herziening EU-Tabaksproductrichtlijn‘ van het RIVM. Het expertisecentrum voor tabakspreventie Stivoro noemde in november 2012 de opstelling van minister Schippers onbegrijpelijk: ‘Nederland laat commerciële belangen kennelijk prevaleren boven het belang van de volksgezondheid‘ aldus RTL4.

Als lobbyisten noemt TabakNee naast minister Schippers de oud-CDA ministers Hans Hillen en Elco Brinkman, het VVD-kamerlid Arno Rutte en Irene Asscher-Vonk, de moeder van vice-premier Lodewijk Asscher. De toon van TabakNee is fel en persoonlijk. Initiatiefnemers zijn de longartsen Wanda de Kanter en Pauline Dekker van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk. Ze willen de banden tussen tabakslobby en politiek blootleggen.

De reactie van de beschuldigden is voorspelbaar. In antwoord noemt een woordvoerder van minister Schippers het onzin. Maar Elco Brinkman is als CDA-senator en spreekwoordelijke ‘machtigste man van Nederland’ wel commissaris voor Philip Morris. Evenals de moeder van de vice-premier Irene Asscher-Vonk. Ze noemt zich een voorstander van duurzaam ondernemen. De webredactie probeert te begrijpen hoe ze als sociaal bewogen persoon kiest voor de tabaksindustrie. Het komt het niet te weten. Hoe dan ook lijkt een bestuursfunctie in de tabaksindustrie na de lancering van TabakNee minder vanzelfsprekend dan voorheen. Het walmt daar akelig.

Foto 1: Schermafbeelding van de omslag van de Australische publicatie ‘Countering Tobacco Tactics; a guide to identifying, monitoring and preventing tobacco industry interference in public health‘, 2010. Bedoeld als contra-tactiek om ‘landen te ondersteunen bij het weerstaan van de invloed van de tabaksindustrie bij het implementeren van het WHO kaderverdrag’. Op stivoro.nl.

Foto 2: Schermafbeelding van een van de voorpagina’s van TabakNee.

Eindelijk algemeen rookverbod in Nederlandse horeca. Echt?

De Tweede Kamer stemde vandaag voor een algemeen rookverbod in de horeca. Een meerderheid van PvdA, CDA, D66, GroenLinks en PvdD steunt een voorstel van de ChristenUnie. Daartegenover vinden de VVD, SP, PVV en 50Plus dat eigenaren van kleine kroegen moeten kunnen blijven beslissen of er wordt gerookt. Hier ontbreekt immers personeel dat moet worden beschermd vanwege de gezondheid. De concurrentiepositie zou verzwakt worden omdat ze in tegenstelling tot grotere kroegen geen aparte rookruimtes konden inrichten.

VVD-minister van Volksgezondheid Edith Schippers traineerde jarenlang de strikte toepassing van een anti-rookbeleid. Ze wilde zo overduidelijk niets hebben van strenge tabaksregels dat werd vermoed dat ze samenwerkte met de tabakslobby. Die gaf ze opvallend veel ruimte. Dat ging niet alleen om een volledig rookvrije horeca, maar ook om waarschuwingen op de verpakking van sigarettenpakjes.  Hiermee ging ze in tegen het rapport van de RIVM ‘Herziening EU-Tabaksproductrichtlijn 2001/37/EG‘ van november 2012.

Met het voorstel van de ChristenUnie wordt teruggekeerd naar een algemeen rookverbod in de horeca uit 2008. Het werd door toenmalig minister Klink voortvarend aangepakt, maar moest vanaf 2010 door obstructie van minister Schippers aan kracht inboeten. Lobbygroep Clean Air Nederland liet het er niet bij zitten en startte in samenwerking met partners van vakbond en gezondheidsstichtingen een rechtszaak tegen de staat die gisteren in hoger beroep diende. Zeventig procent van de Nederlanders rookt niet. Daarom is het vanzelfsprekend dat publieke ruimten rookvrij zijn. Door het voorstel wordt tevens het nadeel van kleinere kroegen ten opzichte van de grotere gelijkgetrokken. Ook daarom is een algemeen rookverbod verstandig.

Foto: Advertentie voor Marlboro-sigaretten, 1951.

Minister ‘Tabak’ Schippers geeft tabaksindustrie veel ruimte

Update 4 november: Minister Schippers van Volksgezondheid gaat lijnrecht in tegen het advies van het RIVM, aldus RTL4. Dit is oud nieuws. Minister Schippers stelt zich al tijden onbegrijpelijk op en stelt de belangen van de tabakslobby boven de volksgezondheid. De PvdA is aan het woord om het rookbeleid aan te scherpen.  Op tabaknee.nl openen twee longartsen de aanval op de tabakslobby. 

In een persbericht laat de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) weten dat de naleving rookverbod in cafés onveranderd is. In 49% van de cafés wordt gerookt. Dit is merkwaardig omdat sinds 1 juli 2008 voor de horeca, sport-, en kunst- en cultuursector een rookverbod geldt. In het regeerakkoord van het kabinet-Rutte hebben in september 2010 VVD en CDA echter het rookverbod versoepeld. De NVWA controleert alleen horecagelegendheden waar het rookverbod geldt. Kleine cafés zonder personeel zijn uitgezonderd.

CDA-kamerlid Sabine Uitslag heeft kamervragen gesteld aan minister Edith Schippers van Volksgezondheid. Ze vraagt naar de boetes en de controle op de naleving. Maar ze laat na te vragen waarom een land dat vier jaar geleden een rookverbod heeft ingevoerd zoveel uitzonderingen toestaat. Wat de acceptatie, controle en naleving van een rookverbod bemoeilijkt. Europees loopt Nederland achter met de handhaving van een rookverbod. Ten koste van vele slachtoffers. Het bezoedelt het beeld van Nederland in het buitenland.

Minister Schippers (VVD) wordt de minister van Tabak genoemd. Afkomstig van de werkgeversorganisatie VNO-NCW geeft zij gehoor aan de tabaklobby. Het is van invloed op haar beleid, zoals bleek uit de versoepeling van het rookverbod in 2010. Longarts Pauline Dekker van het Rode Kruis-ziekenhuis in Beverwijk is kritisch op de machtige en rijke lobby van de tabaksindustrie in Den Haag. En op minister Schippers die niet het belang van de gezondheid, maar dat van de tabaksindustrie voorop zet. Dekker pleit voor een algeheel verbod van lobbyisten van de tabaksindustrie bij politici. Omdat tabak in tegenstelling tot andere producten zonder veilige marge bij normaal gebruik voor een kwart van de gebruikers tot een voortijdige dood leidt.

Foto: Tim Timmerman (rechts) in zijn café ’t Koetsiertje in Biddinghuizen., 2009. ‘Het is fijn dat ik mijn klanten voorlopig zonder zorgen een sigaret kan laten opsteken.’ Credits: Studio Kastermans