Tennis in Suriname (1931-1950)

QQ-30.037.0003‘, 1931-1950. Suriname. Collectie: University of Southern California. Libraries; deelcollectie Basel Mission.

Op deze foto’s wijden missionarissen van de Zwitserse evangelische Basel Mission zich aan tennis. Op een tennisbaan in Suriname. Op de onderste foto is niet duidelijk waarom de persoon rechts op de grond zit. Dat blijkt pas uit de onderste foto. Het is een ballenjongen.

De onderste foto krijgt in de beschrijving het steekwoord ‘domestic servant m’ mee. Niet op voorhand is duidelijk wie ermee bedoeld wordt. Wie is de mannelijke huisbediende? Is dat een van de twee mannen links en de man rechts? Ze zouden van Indiase herkomst kunnen zijn.

Maar zijn het huisbedienden of kennissen? Zijn ze door de missionarissen opgetrommeld om mee te spelen? Maar voor een dubbelspel zijn toch niet meer dan vier personen nodig? Vooral de tweede man van links lijkt zich slecht op zijn gemak te vinden. Is hij de huisbediende? Wie van de zes?

Oude foto’s zijn soms een zoekplaatje.

QQ-30.037.0004‘, 1931-1950. Suriname. Collectie: University of Southern California. Libraries; deelcollectie Basel Mission.

Brand in het Nederlandse paviljoen op de ‘Exposition coloniale’ (1931)

Het Nederlandse paviljoen, Expo 1931 Paysbas2.jpg

Een bericht van Wikipedia over de Parijse Koloniale Tentoonstelling in 1931. Het Nederlandse paviljoen brandde uit. Kunstobjecten gingen verloren onder meer schilderijen van Raden Saleh. Onder meer bekend door de geldzucht van de Oranje’s.

Het Nederlandse paviljoen werd weer opgebouwd. De Franse regering zou Nederland schadeloos hebben gesteld. Onduidelijk is of dat voor de volle 80 miljoen francs was. De totale materiële en culture schade van de brand.

Interessant is wat de oorzaak van de brand was. Kortsluiting, materiaal dat in brand vloog of sabotage door brandstichting? De oorzaak voor de brand is nooit gevonden. Of beter gezegd, nooit publiekelijk gemaakt.

Wie zou er in 1931 belang bij hebben gehad om het Nederlandse paviljoen in de fik te steken? Dat zijn de raadsels of geheimen van de geschiedenis in de sectie ‘nooit opgeloste kwesties‘.

Schermafbeelding van deel lemma Paris Colonial Exposition op Wikipedia.

Er is over die Koloniale Tentoonstellingen in Parijs nog veel meer te zeggen. Dat heb ik in april 2023 een commentaar gedaan: ‘In de ‘Exposition coloniale‘ komt zoals de titel doet verwachten het Franse kolonialisme tot uiting. Zo werd de macht en grandeur van Frankrijk verbeeld. Ondergeschikten draaien met tegenzin mee in de tredmolen alsof dat de normale gang van zaken is. Dat beeld kantelde zo’n 20 jaar later. Maar in 1931 hebben de hotemetoten het nog voor het zeggen.’ Nederland deed daar maar al te graag aan mee.

Wat weten we weinig over onze recente geschiedenis. Dit incident vond nog geen 100 jaar geleden plaats. Dat is jammer, want dan krijgen de speculaties ruim baan.

Nacht 8: ‘Paris la nuit [clients avec des chiens dans un café]’, 1931

Agence Rol, Paris la nuit [clients avec des chiens dans un café], 1931. Collectie: Bibliothèque nationale de France, département Estampes et photographie.

Veel honden rond de comptoir of de zinc in een Parijs café in 1931. Zo te zien van hetzelfde ras. De middenslag keeshond of Duitse spits die gedragen wordt als een aktetas. Waar verdient dit café een persfoto voor? Moet dit het diepe Parijs voorstellen? Le Paris profond.

Twee mannen dobbelen en een derde dommelt. Een man en een vrouw staan afzijdig. De man kijkt recht de camera in. De patron ziet er met zijn gesoigneerde kleding anders uit dan zijn klanten. Maar ook hij draagt zijn hond.

Het wachten is op Jean Gabin die het café binnenstapt om de Java te dansen. Met Mistinguett of Leo Marjane. Of de buurvrouw van hiernaast. Maar op de foto blijft het stil. Het tableau is in afwachting. Totdat de fotograaf de nacht instapt en men weer onder elkaar is? Dan begint het losjes bewegen. Ook voor de honden.

Gedachten bij twee foto’s tijdens de ‘Exposition coloniale’ (1931)

Agence Rol ‘9-8-31, Exposition coloniale, banquet des anciens combattants résidant aux colonies [au centre M. Doumer et le sultan du Maroc], 1931. Collectie: Bibliothèque Nationale de France.

Het ziet er daar aan tafel niet spontaan uit. De man of liever gezegd jongen met de kaftan is de Marokkaanse sultan, de latere koning Mohammed V. Pas na de onafhankelijkheid van Marokko in 1956 werd hij een jaar later koning. Hij lijkt zich slecht op z’n gemak te voelen.

Aan de linkerhand van de sultan zit de Franse president Paul Doumer die nog maar drie maanden president was en in 1932 bij een aanlag zou worden gedood. Doumer was nog geen jaar president.

Ter ere van de oudstrijders uit de Franse koloniën die in de Eerste Wereldoorlog streden wordt dit banket gehouden tijdens de koloniale tentoonstelling in het Parijse Bois de Vincennes.

Agence Rol, ‘22/7/31, M. Doumer visite le pavillon indochinois à l’Exposition coloniale‘, 1931. Collectie: Bibliothèque Nationale de France.

In de ‘Exposition coloniale‘ komt zoals de titel doet verwachten het Franse kolonialisme tot uiting. Zo werd de macht en grandeur van Frankrijk verbeeld. Ondergeschikten draaien met tegenzin mee in de tredmolen alsof dat de normale gang van zaken is. Dat beeld kantelde zo’n 20 jaar later. Maar in 1931 hebben de hotemetoten het nog voor het zeggen.

Dream a Little Dream of Me (1931-1969)

Dit stukje verscheen eerder op George Knight Kort op 5 juli 2012. Gewijzigd.

Mama Cass Elliot (1941-1974) gaat solo en zingt Dream a Little Dream of Me in 1970 in the Ray Stevens TV Show. The Mamas and the Papas verkochten er 7 miljoen exemplaren van. 

Ooit begonnen als camp met een knipoog wordt het een succes. Het nummer wordt nu geassocieerd met de jaren 1968-1971, maar dateert van 1931. Met tekst van Gus Kahn.

Ozzie Nelson en zijn orkest. 

Oudere generaties herinneren zich Kate Smith. Of in februari 1931 Ozzie Nelson. Of vier dagen later Wayne King. Of de Dorsey Brothers. Of Louis en Ella. Of Frankie Laine, Doris Day of Sylvie Vartan. 

De wetmatigheid van populaire cultuur is dat bewezen succes in songs, films, televisie of mode hergebruikt wordt. Om de 30 of 40 jaar. Zolang dat systeem marcheert.

Stars shining bright above you
Night breezes seem to whisper “I love you
Birds singing in the sycamore tree
Dream a little dream of me

Just say goodnight and kiss me
Oh, hold me tight and tell me you miss me
While I’m alone and blu

Onderschrift bij een foto uit 1931 wekt verbazing: ‘Marechaussee bekeurt badgast die onvoldoende gekleed is op het strand’

Het onderschrift bij deze foto wekt verbazing: ‘Marechaussee bekeurt badgast die onvoldoende gekleed is op het strand. Heemskerk, 1931.’ De foto staat afgebeeld op de site marechausseesporen.nl en laat foto’s ‘uit de oude doos’ zien. De man die op de bon geslingerd wordt draagt een soort bikini, 15 jaar voordat die door  Louis Réard in Frankrijk werd geïntroduceerd. De marechaussee geeft de badgast een morele onvoldoende.

De waarheid achter de foto is dat Nederland een behoudend land was, voordat het na de Tweede Wereldoorlog door de wind ging en ineens van geest veranderde. Burgerlijkheid, ofwel benauwende benepenheid was de norm. Waarom iemand op het strand bekeuren wegens onvoldoende kleding? Nu zou deze badgast trouwens belachelijk gemaakt worden omdat hij te overdadig gekleed is. Tijden veranderen, goed om dat te beseffen.

Foto: Foto op site marechausseesporen.nl met onderschrift: ‘Marechaussee bekeurt badgast die onvoldoende gekleed is op het strand. Heemskerk, 1931.’ 

Aliaa: De vrouw is groter dan God. Belediging van een geloof?

1455981_10202359155007651_345790492_n

Aliaa Magda Elmahdy is niet populair bij de Egyptische islamitische geestelijken. Ze stelt zich onafhankelijk op. Eind 2012 ging ze met feministes van FEMEN voor de Egyptische ambassade in Stockholm uit de kleren. Nu zegt Aliaa in een gebed ‘De vrouw is groter‘ in plaats van ‘God (Allah) is groter‘. Dat bevalt de hardliners van het islamitisch bedrijf niks. Stel je voor dat burgers erachter komen dat ze zonder religie kunnen. Of dat ze ontdekken dat geestelijken daar niet meer echt bij nodig zijn. Stel je voor dat burgers zelf gaan denken. Stel je voor, straks worden geestelijken brodeloos omdat ze niet meer nodig zijn om de weg te wijzen.

Het gebed luidt in Engelse vertaling:
Woman is greater
Woman is greater
There is no God, ruler, or father
Human rights are above God
Long live sin
Long live rebellion
Freedom is better than kneeling
My vagina is greater
No God, ruler, or father

In Egypte is zo’n gebed opzienbarend omdat het varieert op het bestaande. Maar van een afstandje bekeken draait het perspectief en wordt dat bestaande opzienbarend. Wie is er gek, de feministe of de islamitische prediker? Afwijzing of acceptatie van islam of islamkritiek is een kwestie van invalshoek. Meer is het niet.

Ik blijf zitten met de vraag waarom ik me druk zou maken over de bedreigingen van Aliaa Elmahdy als het Nederlandse parlement niet bij machte is om zakelijk met geloof en gelovigen om te gaan. In Nederland worstelen de VVD en PvdA met het schrappen van de smalende godslastering. Het maakt een einde aan de onderdrukking door de confessionele politiek waarmee Nederland sinds 1932 kampt. Tragiek is dat een deel van de vrijzinnige politici niet vrij durft denken. Dat geeft confessionelen kans hun standpunten te realiseren. Wat ze knap doen. Nu bestaat het plan om het artikel 147 van het Wetboek van Strafrecht te schrappen, maar tegelijk artikel 137 op te tuigen. De Eerste Kamer meent dat burgers ‘genoegzaam beschermd‘ moeten blijven tegen ernstige belediging van hun geloof. Maar wat is dat ‘ernstige belediging van een geloof‘? Misschien kan de Senaat Aliaa Magda Elmahdy uitnodigen voor een hoorzitting om de consequenties daarvan te doordenken.

1460299_10202546160076552_1777510971_n

Foto: Aliaa Magda Elmahdy en haar gebed. Op haar Facebook-pagina.

Schrappen verbod godslastering doorbreekt onderdrukking door confessionele politiek

Update 3 december 2013: De Eerste Kamer heeft vandaag met ruime meerderheid besloten om het al jaren omstreden wetsartikel over de smalende godslastering te schrappen. Tegelijk nam de kamer een motie aan om te onderzoeken of gelovigen beschermd kunnen worden zonder dat de meningsuiting wordt aangetast. 

‘Schrappen verbod op godslastering is een pijnlijk verlies van een morele ankerplaats en een symptoom van een geestelijke crisis.‘ zegt Kees van der Staaij in een tweet. Da’s treffend gezegd door de politiek leider van de SGP. Hij spreekt zijn sympathisanten moed in en bindt ze aan de partij. Maar het echte pijnlijke verlies is dat de confessionele politiek aan macht heeft ingeboet en bij de afgelopen verkiezingen de neergaande lijn voortzette. Het schrappen van het verbod op de godslastering is daarvan een symptoom. Wachten is op voorstellen over abortus, euthanasie en gewetensbezwaarde ambtenaren. Waarna Van der Staaij zal verwijzen naar een pijnlijk verlies, een morele ankerplaats en een geestelijke crisis. Wat kan-ie anders zeggen?

Jan de Wit (SP) en Gerard Schouw (D66) dienen het voorstel in om het verbod op de godslastering te schrappen omdat het niet in het strafrecht thuishoort. ‘Het is iets voor de liefhebber die erin gelooftzegt De Wit. Ze rekenen op een meerderheid. Er is hoop dat de VVD die om machtspolitieke redenen nooit zijn tegenstem liet horen zich aansluit bij het voorstel. Maar zelfs zonder VVD is er nu een kamermeerderheid van 88 zetels.

Dat de godslastering nu pas geschrapt gaat worden verklaart dat vrijzinnige partijen in het verleden miserabel hebben geopereerd. Ook toen hadden ze een meerderheid in de Tweede Kamer. Dirk Verhofstadt vatte dat mechanisme ooit als volgt samen: ‘In de praktijk betekent dit immers dat mensen (vooral mannen) binnen minderheidsgroepen hun medemensen (vooral vrouwen) kunnen onderdrukken, waarbij ze zich steevast beroepen op de vrijheid van godsdienst. Deze politiek heeft in het verleden bewezen dat ze niet deugt’. 

Hoewel historisch anders gemotiveerd gaat het Nederlandse voorstel lijnrecht in tegen supranationale initiatieven voor een verbod op godslastering of het verbod om religieuze personen te beledigen waaraan de EU deelneemt. Op 19 september stelde de VVD Klaas Dijkhoff kamervragen naar aanleiding van een bericht in de Egypt Independent. Ook in september 2012 vertegenwoordigde de voorzitter van het EU-parlement Martin Schulz de Europese waarden slecht in zijn reactie op de film ‘Innocence of Muslims‘ toen hij met bezoekende vertegenwoordigers uit de Golfstaten meepraatte in zijn veroordeling van de film: ‘Ik veroordeel niet alleen de inhoud, maar ook de verspreiders van zo’n film, die enorm vernederend is voor veel mensen over de hele wereld.’ De vrijzinnige Nederlandse politiek moet maar eens beslissen waar het in meerderheid voor staat.

Foto: Johan Braakensiek, Minister Donner op het Oorlogspad, 1931. In: De Tribune.