Verhoren over pedoprostitutie. De doorlopende zaak Demmink

Vandaag beginnen in de rechtbank in Amsterdam de verhoren van negen getuigen over een vermeend omvangrijk netwerk van kindermisbruik  in de jaren ’80. Het AD doet verslag in een bericht met de titel ‘De hele pedoprostitutie werd in die tijd gewoon gedoogd’. Het draait rond de voorheen hoogste ambtenaar van het ministerie van  Justitie Joris Demmink die al vele jaren met pedofilie, maar ook met klassenjustitie, machtsmisbruik en obstructie van de rechtsgang wordt geassocieerd. De verhoren dienen als voorbereiding op een rechtszaak. We Are Change Rotterdam praatte afgelopen week in Utrecht met oud-gevangenisdirecteur Jos Poelmann. Een verhaal over geruchten en het zoeken van de waarheid en over onderzoeken die maar geen onderzoek mochten worden. In een samenleving die steeds kritischer wordt op de politieke klasse.

Advertentie

Wedzinga analyseert en speculeert over Teeven, Opstelten en Cees H.

Centraal in het betoog van Wicher Wedzinga staat de deal -ofwel: de schikking- uit 1998 met Cees H. die binnen het OM afketste en de wel geslaagde schikking uit 2000 begrijpelijk maakt. Komt de verwarring of het ging om een deal van 2 of 5,5 miljoen gulden (‘de bonnetjes‘) wellicht voort uit de opbouw van het bedrag zo vraagt Wedzinga zich af. Het basisbedrag van 2 miljoen (waarvan 750.000 gulden afgaat) is dan een ontneming en de rest van het bedrag een tegemoetkoming voor het geven van informatie door Cees H..

De deal uit 2000 zou tot op de dag van vandaag om twee redenen geheim moeten blijven: Om Cees H. binnen het criminele milieu te beschermen en om te verhullen dat er voor de ontneming wel van OM-hogerhand toestemming was verleend, maar voor het resterende bedrag aangaande de informatie niet. Niet duidelijk wordt in het betoog van Wedzinga hoe de gevangenisstraf van invloed was op de deal. In 1998 was het belang van Cees H. om een deal te sluiten groter dan in 2000 toen zijn gevangenisstraf geslonken was tot 1 jaar.

Wedzinga kan zijn ongenoegen over de kwaliteit van de Tweede Kamer nauwelijks verbergen. Hij vindt dat kamerleden zich telkens met een kluitje in het riet laten sturen. Vooral als het om geheimhouding betreft die voor de kamer geen geheimhouding kan zijn. Evenmin heeft hij een hoge pet op van oud-staatssecretaris Fred Teeven die wellicht strafrechtelijk vervolgd kan worden omdat hij over de randen van de wet is gegaan.

Wedzinga hoopt op een goed en breed onderzoek naar de deal dat twee aspecten combineert. Namelijk een onafhankelijk juridisch onderzoek door de meest kundige strafrechtspecialisten dat de onderste steen boven haalt, maar ook een onderzoek naar de macht van de ambtenaren op het ministerie van Veiligheid en Justitie die los van de politieke leiding hun eigen gang lijken te gaan. Het in het recente verleden groot aantal afgetreden bewindslieden op dit ministerie geeft aan dat er iets scheef zit. Indirect verwijst Wedzinga hiermee naar de kwestie Joris Demmink.Van 2002 tot 2012 de hoogste ambtenaar op Justitie. In een breed onderzoek zou de positie van Demmink en zijn opvolger Pieter Cloo (ook VVD) niet buiten beschouwing kunnen blijven.

Vragen over een achtergrondartikel van de NYTimes over Demmink

Diana Jean Schemo is een Amerikaanse journaliste die in 2003 door haar toenmalige werkgever de New York Times werd voorgedragen voor de Pulitzer Prijs, maar deze niet won. Haar specialismen zijn kindermisbruik, armoede, religie en cultuur. Ze is tegenwoordig als mede-oprichter, bestuurslid en eindredacteur werkzaam bij 100 Reporters dat meent nieuwe journalistiek te bedrijven. In mei 2008 verliet Schemo volgens haar LinkedIn-pagina de Times als nationale verslaggever onderwijs. Haar laatste artikel voor de Times dateert van 29 juni 2008, dat is dus ruim zes jaar geleden. Daarna wordt ze nog tweemaal ‘former reporter’ genoemd.

Op 17 december 2014 meldt Vincent Verwey voor Crimesite dat The New York Times ‘binnenkort’ komt met ‘een groot achtergrondartikel over Demmink  waaraan een half jaar is gewerkt. Volgens bronnen van Crimesite komt de NYT met een onthulling over de gang van zaken rond de benoeming van Demmink tot SG in 2002.’ Verwey noemt de naam van de journalist niet. Joris Demmink is de voormalige hoogste ambtenaar van Justitie die in verband wordt gebracht met pedofilie, obstructie van de rechtsgang en chantage van Justitieministers.

Vandaag verwijst Klokkenluideronline van Micha Kat naar Crimesite en naar dit achtergrondartikel in de New York Times dat ‘na ongekende intimidaties van ambassadeur Rudolf Bekink en het Koninklijk Huis’ door de Times niet zou worden gepubliceerd. Bronnen die dit zouden aantonen worden aangeduid als ’bronnen uit de VS’ en worden dus niet gespecificeerd. De aanname van Kat valt dus niet te checken.

Nog vreemder wordt het als Kat het achtergrondartikel verbindt met Schemo: ‘Er zal zelden een artikel zijn geschreven in de geschiedenis van de journalistiek dat zo gevaarlijk wordt geacht als dat over Demmink en Nederland door journaliste Diana Schemo.’ Maar Crimesite noemt in het bericht van 17 december Schemo niet. Kat verwijst naar een eigen bericht van 17 december: ‘Micha was een belangrijke bron voor journaliste Diana Schemo die dit artikel schreef. Schemo sprak anderhalf jaar geleden vier uur lang met Micha over de zaak-Demmink in hotel Krasnapolsky in Amsterdam. Schemo heeft anderhalf jaar lang geprobeerd haar artikel gepubliceerd te krijgen.’ Met de omschrijving ‘dit artikel’ verbindt Kat de Times en Schemo aan elkaar.

Er resteren volop vragen over een achtergrondartikel van Diana Schemo over Demmink dat The New York Times zou publiceren, maar onder druk van de Nederlandse regering en het Koninklijk Huis ingeslikt zou hebben. Nog los van de inhoud van mogelijke onthullingen. Het past trouwens wel in een patroon van de Times als gezagsgetrouwe krant die buigt voor de macht, waarop Glenn Greenwald meermalen heeft gewezen. Maar Schemo is al zes jaar niet meer verbonden aan de Times, doet daar geen klussen meer voor en is nu betrokken bij 100Reporters. Crimesite praat over een onderzoek van een half jaar en Kat van anderhalf jaar.

Maar het grootste raadsel van deze episode is waarom de Nederlandse media niet met de ultieme onthulling komen ‘rond de benoeming van Demmink tot SG in 2002’. Mogelijk kan het gewraakte achtergrondartikel elders verschijnen. Het beste zou zijn als Nederlandse media samenwerking zoeken met Diana Schemo of The New York Times om het artikel alsnog te laten verschijnen. Als ultiem bewijs dat het geen spookverhaal is.

Foto: Strobridge & Co. Lith., Thurston the great magician, circa 1910.

Opstelten weigerde met Krol over Demmink te spreken

Henk Krol was voorlichter van de VVD-fractie in de Tweede Kamer, hoofdredacteur van de Gay Krant en fractievoorzitter in de Tweede Kamer van 50Plus. Deze laatste functie wil-ie graag terug. Zo’n tien jaar geleden deed Krol bij de Gay Krant samen met Panorama onderzoek naar Joris Demmink. De hoogste ambtenaar van Justitie die homoseksueel is en ook van misbruik van minderjarigen wordt beschuldigd. Naar Demmink aan Krol suggereerde is de beschuldiging van dat laatste de straf voor het eerste. Krol dacht een afspraak met Demmink over publicatie te hebben. Maar dat was niet zo. Demmink zette hem onder juridische druk om niet te publiceren. Krol bond in. Hij verklaart nu zich toen voorgenomen hebben om te zwijgen totdat zich nieuwe feiten voordeden. Die zijn er nu volgens hem. De rechter gaat de zaak onderzoeken. 

Dat beschouwt Krol als het moment om te spreken. Dat deed-ie vanavond in Eén op Eén (KRO-NCRV) met Eva Jinek. Krol komt niet met direct bewijs over de schuld van Demmink, maar wel met ondersteunend bewijs voor een doofpot. En met de inschatting dat Demmink van diverse kanten door serieuze mensen is beschuldigd. Onder meer vanuit de top van het ministerie van Justitie. Ook vertelt Krol dat-ie het afgelopen jaar tot drie keer toe in een overleg van fractievoorzitters met minister Ivo Opstelten probeerde de kwestie ter sprake te brengen. Maar Opstelten hield de boot af. Krol werd voor het tweede gesprek zelfs beschuldigd van het hacken van medische gegevens zodat Opstelten niet meer met hem in gesprek wilde gaan. Krol neemt de minister deze afhoudende reactie kwalijk. Werd Krol pootje gelicht om de druk op Demmink te verminderen?

Hoe dan ook is er in alle tien jaar nooit een diepgaand onderzoek naar Demmink gehouden. Wat opmerkelijk is. Krol hoopt dat zo’n onderzoek alsnog duidelijkheid geeft. Wat ook kan inhouden dat Demmink onschuldig is. Desgevraagd bevestigt-ie tegen Jinek dat mensen in zijn omgeving bang zijn voor de reactie van Demmink. Want je weet maar nooit hoe de macht achter de schermen werkt. Als Demmink schuldig zou zijn. Die lange arm suggereert Krol aanwezig. Hij acht de schuld van Demmink gezien alle omstandigheden niet onmogelijk.

Foto: Henk Krol, 2013. Credits ANP.

Demmink moet vervolgd worden. Tijd voor diepgaand onderzoek?

Wordt de voormalige hoogste ambtenaar van het ministerie van Justitie Joris Demmink juridisch aangepakt? Er lijkt na jarenlange stilstand, om niet te zeggen obstructie schot in de zaak te komen. Wat wil niet zeggen dat Demmink op voorhand schuldig is van wat hem aangewreven wordt, maar dat de verdenkingen van seksueel misbruik van minderjarigen voor het eerst serieus onderzocht gaan worden. Mr. Demmink ontkent schuld.

Het gerechtshof in Arnhem heeft vandaag bepaald dat Demmink alsnog voor de rechter komt. Het OM wordt daartoe gedwongen nadat het eerder geen grond zag om Demmink te vervolgen. De afweging spitste zich toe op twee aangiftes tegen Demmink voor misbruik van minderjarigen. Dat zou gebeurd zijn in 1996 in Turkije, maar Demmink ontkende toen in dat land te zijn geweest. Echter, in een brief stelde de hoofdofficier van Justitie in Istanbul vast dat Demmink toen wel in Turkije was geweest. Over de echtheid ervan ontstond een verschil van mening tussen Justitie en OM. Het OM twijfelde aan de authenticiteit.

Als het onderzoek breed opgepakt wordt, dan dient onderzocht te worden waarom drie achtereenvolgende ministers van Justitie, te weten Ivo Opstelten, Ernst Hirsch Ballin en Piet Hein Donner stelselmatig een diepgaand onderzoek blokkeerden. En herhaaldelijk de kamer onjuist en onvolledig voorlichtten. Ook zijn er sterke geruchten dat vertegenwoordigers van de media, waaronder die van de NOS jarenlang onder druk werden gezet om niets over de kwestie Demmink te publiceren. Ook hierover is duidelijkheid gewenst.

Komt er een onderzoek dat toedekt of ontdekt? Anders gezegd, is Nederland een volwassen rechtsstaat die in de spiegel durft te kijken? Waar de rechterlijke en uitvoerende macht volledig gescheiden zijn? Of is Nederland nog niet rijp om een diepere waarheid over zichzelf onder ogen te zien? Hoe dan is er nu hoop op openheid.

Foto: Het wrak van de American Star. Fuerteventura, Canarische eilanden.

Komt onderste steen boven bij getuigenverhoor over Demmink?

Demmink, opnieuw Demmink. Deze kwestie van deze voormalige hoogste ambtenaar van Justitie gaat maar niet over. De kans dat er nu eindelijk duidelijkheid komt is vandaag echter toegenomen. De Rechtbank Utrecht heeft besloten om een getuigenverhoor toe te staan waar de Stichting De Roestige Spijker om had gevraagd. In een toelichting zegt advocaat Matthijs Kaaks van De Roestige Spijker de uitspraak van de Utrechtse Rechtbank bemoedigend te vinden: ‘Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie en zijn voorgangers Hirsch Ballin en Donner hebben zich altijd fel verzet tegen waarheidsvinding in deze zaak. Deze ernstige misstand kan nu mede dankzij de uitspraak van de Utrechtse rechter alsnog publiekelijk aan de orde worden gesteld. De getuigenverhoren kunnen ertoe leiden dat in deze affaire de onderste steen boven komt.’

Velen hebben zich er de afgelopen jaren over verbaasd dat ondanks geruchten, aantijgingen, documenten en getuigenverklaringen nooit een diepgaand onderzoek naar Joris Demmink is ingesteld. Hij wordt niet alleen in verband gebracht met seksueel misbruik van minderjarigen -onder ander in Turkije-, maar ook met obstructie van de rechtsgang en chantage van hooggeplaatsten. De relatief nieuwe De Roestige Spijker ziet het als haar taak om op te komen voor de persvrijheid. Want het meent dat intimidatie van journalisten in Nederland wel degelijk voorkomt. Het is ‘opgericht om die vorm van intimidatie tegen te gaan en wil zich beijveren voor onderzoek naar en berichtgeving over onderwerpen waarover niet geschreven mag worden.’ Juist door het uitblijven van een feitenonderzoek dat meer was dan oriënterend is de kwestie Demmink van seksueel misbruik uitgebreid naar obstructie van de rechtsgang en de inperking van de (onderzoeks)journalistiek.

Er zitten zoveel merkwaardige kantjes aan de kwestie Demmink dat het gewenst is dat deze zaak voor eens en altijd tot op de bodem uitgezocht wordt. Dat geldt zowel voor het geval Demmink schuldig als onschuldig is. Zo betaalt de staat de juridische kosten van Demmink, terwijl het die verplichting helemaal niet heeft. Dat komt nooit voor. Feitelijk werd het verzoek bij de Rechtbank Utrecht verbonden met de verspreiding van de documentaire ‘Dutch Injustice: when child traffickers run a nation’ door De Roestige Spijker. Deze film gaat in op het misbruik door Demmink. De Stichting wil hiervoor geen proces aan de broek krijgen, want Demmink vond verspreiding onrechtmatig. Door getuigen te horen die bevestigen wat in deze documentaire gezegd wordt wil het Demmink juridisch de pas afsnijden. Wanneer getuigen gehoord gaan worden is nog onduidelijk.

Foto: Joris Demmink, 28 augustus 1989. Credits: ANP/ Paul Stolk.

Verborgen agenda van Demmink komt boven water. Dus?

JDTV registreert op 27 september 2013 een rechtszitting met Joris Demmink voor de Rechtbank Utrecht. Zijn advocaat Harro Knijff is aan het woord. Internetmedia zoals De Demmink Doofpot die de kwestie Demmink kritisch volgen zien brekend nieuws in dit fragment. Maar dat valt te bezien. Opmerkelijk is dat advocaat Knijff uit een agenda citeert om aan te tonen dat Demmink niet in Turkije was: ‘zijn eigen agenda laat zien dat hij op de datum van 20 juli 1996 in Nederland aanwezig was en enkele dagen daarna in Brussel’. Maar in de pas gepubliceerde pleitnota van advocate Adèle van der Plas blijkt dat Demmink in oktober 2011 te zijn gehoord voor een oriënterend feitenonderzoek. Hij liet toen optekenen dat zijn diplomatieke agenda waren vernietigd en hij zijn persoonlijke agenda’s ‘niet meer kon vinden’. Ze zijn nu dus teruggevonden.

In een andere ontwikkeling laat advocaat Knijff namens Demmink in Trouw weten dat zijn cliënt van het AD een schadevergoeding van 100.000 euro eist. Want: ‘Het betreft volgens hem immateriële schade die zijn cliënt zou hebben ondervonden van een publicatie in de krant over verondersteld misbruik van minderjarige jongens.’ Het AD schreef in oktober 2012 dat Demmink contact had met een pooier van minderjarige jongens en met de jongens zelf. Toen al dreigde Knijff met stappen tegen het AD. Een jaar later is het zover. En ook loopt er in Arnhem nog een zaak tegen Demmink die aangespannen is door twee Turkse jongens die zeggen in Turkije misbruikt te zijn door Demmink. Hij ontkent in Turkije te zijn geweest terwijl verschillende getuigen en slachtoffers het tegendeel beweren. Naar de kwestie-Demmink is nooit een diepgaand onderzoek verricht.

Wordt vervolgd. Wordt Demmink ooit vervolgd? Wordt vervolgd

Zie bij reacties voor de uitzending van EenVandaag (AVRO) van 17 oktober 2013.

Daar duikt-ie weer op in de publiciteit, de naam Demmink. Of liever gezegd: de kwestie-Demmink. Ze horen bij elkaar als kop en schotel. Al jaren wordt z’n naam in verband gebracht met het allerergste. Niet alleen met seks met minderjarigen, maar ook met chantage, intimidatie, obstructie van de rechtsgang en inperking van de persvrijheid. Demmink, onze Zwarte Piet die zelf met de zak loopt om er niet ingestopt te kunnen worden. Demmink, nieuwe folklore van de lage landen. Ook de overlever die alle middelen inzet om niet veroordeeld te worden. Zelfs na zijn pensioen als hoogste ambtenaar van Justitie de minister voor zijn verdediging betalen laat. Op zich een opmerkelijke prestatie. Uiteraard niet van minister Ivo Opstelten, maar wel van Demmink.

EenVandaag besteedt vandaag aandacht aan de kwestie-Demmink. Directe aanleiding is dat er aanstaande vrijdag bij het gerechtshof Arnhem een artikel-12 procedure dient, aangespannen door twee Turkse jongens die zeggen misbruikt te zijn door Demmink. Mischa Wladimiroff is de advocaat die Demmink in de arm heeft genomen om hem in deze zaak bij te staan. Deze advocaat wordt beticht van belangenverstrengeling. Hij was lid van een commissie die op zoek naar dwalingen de zaak-Baybasin tegen het licht hield. De Turkse Koerd Hüseyin Baybasin is degene die Demmink van kindermisbruik tijdens de jaren ’90 in Turkije beschuldigt.

De Telegraaf pakt het ook op en citeert Adèle van der Plas, de advocaat van Hüseyin Baybasin. Ze strijdt met de Bakker Schut Stichting tegen juridische dwalingen. Van der Plas vraagt om een diepgaand onderzoek door de Rijksrecherche naar Demmink. Ondanks de beweringen van de ministers Timmermans en Opstelten is zo’n onderzoek als gevolg van alle beschuldigingen nooit gehouden. Da’s opvallend. Van der Plas verbergt haar irritatie niet: ‘Waarom krijgt de kruidenier een inval bij een anonieme tip over kinderporno? En waarom wordt deze man beschermd terwijl er stapels bewijs liggen? Is dit klassenjustitie of spelen er andere belangen?‘

Toegevoegd: Uitzending van EenVandaag (AVRO) van 17 oktober 2013:

Lees hier alle stukken die op dit blog sinds december 2010 over Joris Demmink zijn verschenen.

Foto: Stiltecentrum Penitentiaire Inrichting Lelystad. Ontwerp Bom Interieurs

Wat voor onderzoek komt er naar Demmink: toe- of ontdekken?

De affaire-Demmink gaat maar niet liggen. Een kwestie van vertraging, misleiding en ontkenning. Centraal staat Joris Demmink de tot 1 november 2012 hoogste ambtenaar van het ministerie van Justitie. Hij wordt al jarenlang in verband gebracht met het seksueel misbruik van minderjarigen. Maar ook met machtsmisbruik, obstructie van de rechtsgang, intimidatie van de media en chantage van hooggeplaatsen. Omdat er nooit een diepgaand onderzoek is verricht naar de beschuldigingen bestaat er al jaren een patstelling. Met als gevolg onzekerheid over wat Demmink precies aangewreven kan worden. Dit is een ongewenste situatie die de opeenvolgende ministers van Justitie door een aanwijzing om deze zaak te onderzoeken hadden kunnen voorkomen. Ze deden dat niet en hebben de schijn gewekt Demmink in bescherming te hebben genomen.

Vandaag meldt het AD dat het OM een onderzoek is gestart naar Demmink. Vraag is of het deze keer eindelijk om een diepgaand onderzoek gaat dat probeert alle feiten boven water te krijgen. Aanleiding is een brief van het Turkse OM waarin staat dat ‘Demmink op 20 juli 1996 Turkije is ingereisd’. Een onbetekend feit ware het niet dat Demmink en z’n advocaat altijd hebben ontkend dat Demmink in de jaren ’90  in Turkije was. Waar-ie minderjarigen misbruikt zou hebben. De Rijksrecherche heeft afgelopen jaar een oriënterend feitenonderzoek naar de reisbewegingen van Demmink in Turkije gehouden. Dat kwalificeerde minister Opstelten als gedegen onderzoek. Hiermee introduceerde hij een onderzoekscategorie tussen oriënterend en diepgaand. Wat gedegen betekent is onduidelijk. Hoe dan ook is er nooit een diepgaand onderzoek verricht.

Gezien de voorgeschiedenis is het de vraag of er vertrouwen valt te ontlenen aan de nieuwste ontwikkelingen. Is de tijd rijp voor een onderzoek dat ontdekt, en niet toedekt? Henk Rijkers van het KN weet het deze keer zeker. Hij noemt de instelling van een onderzoek door het OM een doorbraak in de affaire-Demmink. Maar dat valt nog maar te bezien. Vraag is of het gezien de betrokkenheid van allerlei ministers, hooggeplaatsten en politieke partijen al tijd is voor een niet-gestuurd, onafhankelijk onderzoek. Dus zolang betrokkenen als Ivo Opstelten en Piet Hein Donner nog hoge posities in het openbaar bestuur bezetten. Mogelijk moeten we nog enige jaren wachten op de echte waarheid over Demmink. Hoewel sommigen het antwoord al weten.

Foto: Joris Demmink. Credits: NRC/Maarten Hartman.

Zie hier voor alle stukken van dit blog over Joris Demmink.

Regering-Rutte steeds verder onder druk vanwege zaak Demmink

Er zijn drie ontwikkelingen in de zaak Demmink. 1) Op de video getuigt op een hearing over mensenhandel in het Amerikaanse congress de Republikeinse afgevaardigde uit New Jersey en voorzitter van het Subcomittee waaronder de mensenrechten vallen Chris Smith van de obstructie door de regering-Rutte. Het weigert een diepgaand onderzoek naar de voormalige secretaris-generaal van Justitie Joris Demmink in te stellen. Smith dreigt niet alleen met een resolutie om het Internationaal Gerechtshof uit Den Haag weg te halen, Nederland dreigt ook te duikelen op de lijst die aangeeft of landen een goed mensenrechtenbeleid hebben, de Tier Ranking. Minister Ivo Opstelten geeft telkens ontwijkende antwoorden op kamervragen van onder andere CDA-er Pieter Omtzigt en hij houdt zich doof voor kritiek op zijn lakse aanpak. De druk die via parlementen en media in het buitenland wordt opgebouwd beschadigt het beeld van Nederland als volwassen en open land.

2) Deze week vertrekt een delegatie van 11 personen naar de VS onder leiding Herman Bolhaar, voorzitter van het college van procureurs-generaal. Ook voorzitter van de taskforce mensenhandel. Volgens hem krijgt het steeds meer grip op de mensenhandel. Ongetwijfeld zal de delegatie door de Amerikanen aangesproken worden op de lakse houding van de Nederlandse regering. Rudie van Meurs constateert in een stuk voor de Bakker Schut Stichting dat de reden voor het sturen van de delegatie is dat onze zakelijke belangen in het geding zijn: ‘Want nu zijn niet alleen maar de kinderen in het geding, onze belangen staan op het spel.’

3) Robert Rubinstein van Stichting De Roestige Spijker voert de interne druk op minister Opstelten op door aanvullende vragen op zijn WOB-verzoek te stellen over de overheidssteun aan Joris Demmink in de juridische procedure tegen het AD. Hij vraagt om ‘afschriften van alle schriftelijke besluiten, stukken, correspondentie en documenten, als ook een kopie van geluidsopnames‘ die betrekking hebben op deze zaak.

Vraag is hoelang de regering-Rutte nog weerstand kan bieden aan deze externe en interne druk. Wanneer neemt de PvdA afstand? Hoe langer weerstand wordt geboden, hoe raadselachtiger de zaak Demmink wordt. Door het ontkennen van Opstelten dat er iets aan de hand is en het uitblijven van een diepgaand onderzoek naar Demmink wordt de reputatie van Nederland steeds verder beschadigd. En dat van een regering die mensenrechtenbeleid heeft ingewisseld voor handelsbelangen. Als de positie van de minister van Justitie blijkbaar belangrijk genoeg is om die druk te weerstaan dan kunnen daarvoor verschillende redenen zijn. Of minister Opstelten stelt zich eigenwijs en met misplaatste trots op, of de regering heeft de reputatieschade onderschat of het bevestigt de complottheorie dat de zaak Demmink vertakkingen heeft naar hooggeplaatste personen die koste wat kost beschermd moeten worden. Dat mag dan de reputatie van Nederland schaden.