Wedzinga analyseert en speculeert over Teeven, Opstelten en Cees H.

Centraal in het betoog van Wicher Wedzinga staat de deal -ofwel: de schikking- uit 1998 met Cees H. die binnen het OM afketste en de wel geslaagde schikking uit 2000 begrijpelijk maakt. Komt de verwarring of het ging om een deal van 2 of 5,5 miljoen gulden (‘de bonnetjes‘) wellicht voort uit de opbouw van het bedrag zo vraagt Wedzinga zich af. Het basisbedrag van 2 miljoen (waarvan 750.000 gulden afgaat) is dan een ontneming en de rest van het bedrag een tegemoetkoming voor het geven van informatie door Cees H..

De deal uit 2000 zou tot op de dag van vandaag om twee redenen geheim moeten blijven: Om Cees H. binnen het criminele milieu te beschermen en om te verhullen dat er voor de ontneming wel van OM-hogerhand toestemming was verleend, maar voor het resterende bedrag aangaande de informatie niet. Niet duidelijk wordt in het betoog van Wedzinga hoe de gevangenisstraf van invloed was op de deal. In 1998 was het belang van Cees H. om een deal te sluiten groter dan in 2000 toen zijn gevangenisstraf geslonken was tot 1 jaar.

Wedzinga kan zijn ongenoegen over de kwaliteit van de Tweede Kamer nauwelijks verbergen. Hij vindt dat kamerleden zich telkens met een kluitje in het riet laten sturen. Vooral als het om geheimhouding betreft die voor de kamer geen geheimhouding kan zijn. Evenmin heeft hij een hoge pet op van oud-staatssecretaris Fred Teeven die wellicht strafrechtelijk vervolgd kan worden omdat hij over de randen van de wet is gegaan.

Wedzinga hoopt op een goed en breed onderzoek naar de deal dat twee aspecten combineert. Namelijk een onafhankelijk juridisch onderzoek door de meest kundige strafrechtspecialisten dat de onderste steen boven haalt, maar ook een onderzoek naar de macht van de ambtenaren op het ministerie van Veiligheid en Justitie die los van de politieke leiding hun eigen gang lijken te gaan. Het in het recente verleden groot aantal afgetreden bewindslieden op dit ministerie geeft aan dat er iets scheef zit. Indirect verwijst Wedzinga hiermee naar de kwestie Joris Demmink.Van 2002 tot 2012 de hoogste ambtenaar op Justitie. In een breed onderzoek zou de positie van Demmink en zijn opvolger Pieter Cloo (ook VVD) niet buiten beschouwing kunnen blijven.

Wat voor onderzoek komt er naar Demmink: toe- of ontdekken?

De affaire-Demmink gaat maar niet liggen. Een kwestie van vertraging, misleiding en ontkenning. Centraal staat Joris Demmink de tot 1 november 2012 hoogste ambtenaar van het ministerie van Justitie. Hij wordt al jarenlang in verband gebracht met het seksueel misbruik van minderjarigen. Maar ook met machtsmisbruik, obstructie van de rechtsgang, intimidatie van de media en chantage van hooggeplaatsen. Omdat er nooit een diepgaand onderzoek is verricht naar de beschuldigingen bestaat er al jaren een patstelling. Met als gevolg onzekerheid over wat Demmink precies aangewreven kan worden. Dit is een ongewenste situatie die de opeenvolgende ministers van Justitie door een aanwijzing om deze zaak te onderzoeken hadden kunnen voorkomen. Ze deden dat niet en hebben de schijn gewekt Demmink in bescherming te hebben genomen.

Vandaag meldt het AD dat het OM een onderzoek is gestart naar Demmink. Vraag is of het deze keer eindelijk om een diepgaand onderzoek gaat dat probeert alle feiten boven water te krijgen. Aanleiding is een brief van het Turkse OM waarin staat dat ‘Demmink op 20 juli 1996 Turkije is ingereisd’. Een onbetekend feit ware het niet dat Demmink en z’n advocaat altijd hebben ontkend dat Demmink in de jaren ’90  in Turkije was. Waar-ie minderjarigen misbruikt zou hebben. De Rijksrecherche heeft afgelopen jaar een oriënterend feitenonderzoek naar de reisbewegingen van Demmink in Turkije gehouden. Dat kwalificeerde minister Opstelten als gedegen onderzoek. Hiermee introduceerde hij een onderzoekscategorie tussen oriënterend en diepgaand. Wat gedegen betekent is onduidelijk. Hoe dan ook is er nooit een diepgaand onderzoek verricht.

Gezien de voorgeschiedenis is het de vraag of er vertrouwen valt te ontlenen aan de nieuwste ontwikkelingen. Is de tijd rijp voor een onderzoek dat ontdekt, en niet toedekt? Henk Rijkers van het KN weet het deze keer zeker. Hij noemt de instelling van een onderzoek door het OM een doorbraak in de affaire-Demmink. Maar dat valt nog maar te bezien. Vraag is of het gezien de betrokkenheid van allerlei ministers, hooggeplaatsten en politieke partijen al tijd is voor een niet-gestuurd, onafhankelijk onderzoek. Dus zolang betrokkenen als Ivo Opstelten en Piet Hein Donner nog hoge posities in het openbaar bestuur bezetten. Mogelijk moeten we nog enige jaren wachten op de echte waarheid over Demmink. Hoewel sommigen het antwoord al weten.

Foto: Joris Demmink. Credits: NRC/Maarten Hartman.

Zie hier voor alle stukken van dit blog over Joris Demmink.

Demmink: So squeeze me, but don’t tease me

Nederland werkt zich door afwachtend handelen steeds meer in de nesten met de affaire-Demmink. De druk vanuit de VS wordt opgevoerd. Op 19 december heeft de Republikeinse afgevaardigde uit New Jersey Chris Smith een resolutie ingediend die de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken oproept om de zetel van het Internationaal Hof van Justitie uit Nederland te verplaatsen. Politiek een kansloze oproep, maar publicitair een tijdbom. De reputatie van Nederland wordt steeds meer beschadigd door de affaire-Demmink.

Vanuit het idee van normen en menswaardigheid is een opvallende samenwerking ontstaan tussen diverse partijen. Mensenrechtenadvocate Adèle van der Plas richtte de ‘Bakker Schut Foundation for Universal Rights Research‘ op omdat ze onregelmatigheden in de rechtsgang bespeurde. Oorzaak: ‘de ervaringen die advocaat Adèle van der Plas heeft opgedaan in de rechtszaak tegen haar cliënt Hüseyin Baybasin die door het Nederlandse Openbaar Ministerie willens en wetens op illegale gronden is vervolgd’. Van der Plas komt de eer toe de zaak-Demmink op de agenda te hebben gehouden en inhoudelijk body te hebben gegeven.

Publicist Micha Kat heeft afgelopen jaren eveneens aandacht aan de zaak-Demmink besteed. Eerst deed-ie verslag op klokkenluideronline.nl en toen dat wegens smaad op last van de rechter werd gesloten op klokkenluideronline.net. Zijn site bevat veel hoofdletters en suggesties. Vraag of Kat de behandeling van de zaak door zijn optreden bespoedigd of vertraagd heeft valt lastig te beantwoorden. Zijn reputatie die deuren sluit doet de zaak geen goed. Maar hij stond wel lange tijd als enige voor de deur te demonstreren.

De rol van Kat is vanaf dit jaar overgenomen door Henk Rijkers van het Katholiek Nieuwsblad die als enige journalist regelmatig kritische aandacht aan Demmink besteedt. In mindere mate doet Koen Voskuil van het AD hetzelfde. Hij meldde op 6 oktober dat Demmink regelmatig contact had met een pooier van minderjarige jongetjes. Demmink kondigde tegen het AD een bodemprocedure aan wegens ‘onjuiste berichtgeving‘. Een manier om de zaak op de lange baan te schuiven. Het komt overeen met de conclusie uit 2004 van toenmalig NOS-Journaal hoofdredacteur Hans Laroes dat Demmink alles via onderonsjes probeert te regelen (p.124).

Projectontwikkelaars vader en zoon Poot hebben een appeltje te schillen met de gevestigde klasse omdat ze zich miskend voelen bij de ontwikkeling van Chipshol. Nederland kent klassejustitie. Ze zijn de inspiratoren en financiers van de sites de demminkdoofpot.nl en arrestdemmink.com. Die laatste op de Amerikaanse publieke opinie gericht. Ze hebben met hun journalistieke sites de informatie op een rij gezet en de zaak-Demmink voor buitenstaanders inzichtelijk gemaakt. In zekere zin volgen de vragen van Chris Smith hieruit.

Tenslotte is er een christelijk geïnspireerde factie die zich bezighoudt met Demmink, kinderhandel en de obstructie van de rechtsgang. Omdat Demmink en betrokkenen als de ministers Opstelten, Rutte en staatssecretaris Teeven allen VVD-ers zijn heeft dit een partijpolitieke dimensie. Wellicht daarom zit CDA-Kamerlid Pieter Omtzigt sinds kort dicht op de zaak. Samen met Peter Oskam heeft-ie kamervragen gesteld. De Italiaanse katholieke Europarlementariër Luca Volontè deed in de Raad voor Europa hetzelfde.

Tussen bovengenoemde betrokkenen lopen lijnen. Omtzigt en Volontè zijn lid van dezelfde christelijke politieke familie. Van der Plas getuigde in oktober voor Chris Smith in de Helsinki Commissie van het Amerikaanse congres. Smith baseert zich weer op de site arrestdemmink.com van Jan en Peter Poot. Evenals de mensenrechtenorganisatie Rebecca Project for Human Rights die net als Smith druk zet op de Amerikaanse publieke opinie. Daar kunnen burgers hun mening geven. De spreekwoordelijke PopVox. Het net om de verdedigers van Joris Demmink sluit zich. Knijp me, maar plaag ons niet, daarmee komen ze niet meer weg.

Foto: Schermafbeelding van het Amerikaanse popvox om de mening te geven over resolutie 838 door Chris Smith ingediend in verband met de zaak-Demmink.

CDA stelt kamervragen over Joris Demmink

De CDA-kamerleden Pieter Omtzigt en Peter Oskam stelden gisteren kamervragen aan de ministers van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans en van Veiligheid en Justitie Ivo Opstelten over de affaire Demmink en de rol van de Nederlandse ambassadeur in de VS Rudolf Bekink. Deze stuurde in augustus een brief aan de Amerikaanse afgevaardigde Joseph Pitts. Ze willen weten hoe de brief tot stand is gekomen en wat er in staat.

Feit dat deze vragen gesteld worden is bijzonder omdat het onderwerp in de Nederlandse politiek en media zo goed als verzwegen wordt. Het AD besteedde er aandacht aan, maar bleef in de pers de enige. De laatste tijd is er veel aandacht vanuit christelijke organisaties voor de onlangs met pensioen gegane hoogste ambtenaar van het ministerie van Veiligheid en Justitie Joris Demmink. Hij wordt al ruim 10 jaar met pedofilie in verband gebracht. Zoals het Katholiek Nieuwsblad of het Amerikaanse Shared Hope. Vanuit een oogpunt van mensenrechten en normen en waarden kaarten ze het aan. CDA’ers Omtzigt en Oskam passen in dat profiel.

Ook willen de kamerleden weten of de verklaring van ambassaderaad H.P. Schreinemachers voor het Amerikaanse Helsinki Commissie gedeeld wordt door beide ministers. Er zijn in de zaak Demmink twee conflicterende standpunten. Omtzigt en Oskam komen tot de kern als ze vragen of er ooit een diepgaand onderzoek is verricht naar de beschuldigingen over Demmink. Tegenstanders menen dat de rechtsgang is beïnvloed en er sprake is van een doofpot. Voorstanders menen dat er een voldoende onderzoek is verricht en Demmink vrijgepleit is. Concreet spitsen de vragen zich toe op de ontkenning van de Nederlandse overheid dat Demmink in de jaren ’90 in Turkije was. Niet geloofwaardig voor een ambtenaar die internationaal opereert, gevoegd bij de getuigenverklaringen die stellen dat Demmink in genoemde periode in Turkije was.

Foto: Verkeersbord: Voetpad.

Haagse rechtbank moet transparant zijn over zaak Demmink-AD

Voorzitter van de Raad voor de rechtspraak Erik van den Emster stelde eind augustus 2012 dat de rechtspraak terughoudend moet zijn in het inzetten van rechters- en raadsheren-plaatsvervanger. Doorgaans zijn dat hoogleraren, of advocaten die bij een commercieel kantoor werken. Van den Emster ziet geen zwaarwegend argument dat pleit voor het inzetten van plaatsvervangers. De nadelen zijn groter omdat met name advocaten eigen klanten en belangen hebben. Die belangen kunnen ook het bredere belang van het kantoor zijn.

Des te meer wordt het beeld van belangenverstrengeling tussen rechtspraak en advocatuur opgeroepen omdat de rechtspraak een gebrekkig openbare register voor nevenfuncties van rechters kent. Op kamervragen van D66’er Gerard Schouw in 2011 bleek uit de antwoorden van minister Opstelten van Veiligheid en Justitie een vrijblijvende discipline om dat te registreren. Sinds mei 2012 is de wet over de rechtspositie van rechterlijke ambtenaren zo gewijzigd dat nevenfuncties van de plaatsvervangers elk jaar moeten worden geactualiseerd.

Maar zelfs als advocaten terugtreden als rechter-plaatsvervanger zijn hun oude contacten op de rechtbank niet verbroken. Daarop doelt het Katholiek Nieuwsblad met het stuk ‘Demminks advocaat Harro Knijff was ook rechter‘. De hoogste ambtenaar van Justitie Joris Demmink wordt met pedofilie in verband gebracht en is een bodemprocedure begonnen tegen het AD omdat ‘Demmink de aanhoudende bechuldigingen niet over zijn kant kan laten gaan’. Die zaak dient bij de Haagse rechtbank. Ook Hans Westenberg en Pieter Kalfleisch waren daar rechter. Demminks advocaat Harro Knijff was lange tijd rechter-plaatsvervanger bij de Haagse rechtbank.

Hoe trekt de Haagse rechtbank en de rechtspraak in het algemeen zich aan de eigen haren uit het moeras? Erik van den Emster stelt zich in de publiciteit principieel op met zijn pleidooien voor openheid. Maar ook hij draagt de last van een sector met een niet zo schoon verleden en belangen tussen advocatuur en rechtspraak die verstrengeld zijn. Door de positie van Joris Demmink is de bodemprocedure tegen het AD een testcase. Na de zaak Chipshol staan opnieuw de geloofwaardigheid en het aanzien van de rechtspraak centraal. Als de Haagse rechtbank verstandig is zorgt het voor openheid zodat beschuldigingen van belangenverstrengeling tussen Harro Knijff en de Haagse rechters die over de zaak Demmink-AD oordelen geen grond vinden.

Om de schijn van belangenverstrengeling verder te beperken bestaat de optie om de zaak naar een andere rechtbank te verplaatsen of rechters uit andere arrondissementen op de zaak te zetten. Dat geeft gemengde signalen af. Het suggereert dat de Haagse rechtbank de eigen zaakjes niet op orde heeft. En dat media en politiek druk zetten zodat de rechtbank niet meer autonoom opereert. Beter is het daarom dat de Haagse rechtbank in haar opereren aantoont dat het transparantie verinnerlijkt heeft. Alleen dat doet kritiek zwijgen.

Foto: Interieur Paleis van Justitie, Den Haag. Hergebruik en renovatie door ELV Architecten.

Zaak-Demmink voor het eerst centraal in media en politiek

Na jaren stilzwijgen kwam afgelopen zaterdag het AD met een kritisch artikel over Joris Demmink, de hoogste ambtenaar van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Hij wordt al jaren met pedofilie, intimidatie van media en beïnvloeding van de rechtsgang in verband gebracht. Dat stuk in het AD volgde op een hoorzitting voor de Helsinki Commissie van het Amerikaanse Congres op 4 oktober waarin kritiek op Demmink werd geuit. Getuigen spraken er hun verbazing over uit dat er nooit een degelijk onderzoek naar Demmink is verricht.

Nu is het hek van de dam. Kranten en omroepen kunnen zich verschuilen achter de verwijzing naar het AD zonder de eigen nek uit te hoeven steken. Vanochtend kwam het AD met een nieuw bericht op de voorpagina ‘Kamer vraagt uitleg aan Opstelten over zaak-Demmink‘. Kamerleden van VVD, PvdA, SP, CDA en 50Plus willen opheldering van minister Opstelten in een brief. Dit verzoek komt na een eerdere brief van minister Opstelten op 3 oktober over Demmink. Dat fractievoorzitter Henk Krol van 50Plus zich bij de vragenstellers aansluit is opvallend omdat Krol eerder liet weten niets over de zaak-Demmink te mogen zeggen.

Europarlementariër Lucas Hartong (PVV) zegt de zaak-Demmink in het Europarlement aan te gaan kaarten. Begin augustus vroegen de drie Amerikaanse congresleden Pitts, Wolfe en Smith in een brief opheldering over Joris Demmink aan het Duitse Europarlementslid Christian Ehler die contactpersoon voor de VS in het Europarlement is. Daarop deden de Nederlandse Europarlementariërs niets.

Demmink die aan het eind van de maand met pensioen gaat en opgevolgd wordt door Pieter Cloo zegt het er niet bij te laten zitten. Zo lijkt het. Hij daagt het AD voor de rechter wegens ‘onjuiste berichtgeving’, aldus de NRC. Advocaat Harro Knijff zegt dat zijn cliënt Demmink de aanhoudende beschuldigingen niet over zijn kant kan laten gaan. Opmerkelijk omdat ze al jaren circuleren. Verschil is nu dat ze het hart van zowel de media als de politiek hebben bereikt. Joris Demmink begint een bodemprocedure zodat het AD zijn bronnen moet bekendmaken, aldus Knijff. Doordat het veel tijd in beslag neemt is een bodemprocedure echter niet het juiste middel om laster snel te stoppen of recht te zetten. Vraag is dan ook hoe juridisch zeker Demmink zich nog voelt. Onder het vooruitzicht dat zijn machtspositie op Justitie over twee weken verleden tijd is.

Foto: Rodrigo, Blind Justice, 2009. (En kinderen, hier hebben we het symbool van het recht; Een standbeeld, hoe toepasselijk).