Er was ooit een paus van Rome die zei dat van de onbelangrijke onderwerpen voetbal veruit het belangrijkste is. Bij de onbelangrijke onderwerpen heeft voetbal concurrentie gekregen van het Eurovisiesongfestival. In elk geval in de landen die bij de EBU zijn aangesloten.
Het gaat dus nergens over. Maar toch wel ergens over. Niets wordt tot iets gemaakt. Dat is het nieuws. Onbelangrijke onderwerpen worden tot hoofdzaak gemaakt.
‘Songfestival manipuleert om Israël niet te laten winnen‘, zo zegt deze video van De Telegraaf. Het bewijs voor de aantijging is mager. Israël heeft een lage startpositie. Vlak na Nederland en voor Litouwen die dus ook wel gemanipuleerd zullen zijn. En wat te denken van Oekraïne op startpositie 2? Dat zal ook wel manipulatie zijn.
Zou het de fans die Israël door dik en dun steunen trouwens iets uitmaken welke startpositie dit land heeft? Nee, natuurlijk niet.
De manipulatie in deze video lijkt vooral de kleuring door De Telegraaf. Hoe een onbelangrijk onderwerp wordt verknoopt met de wereldpolitiek om een onbelangrijk onderwerp op te waarderen tot belangrijk. De Telegraaf houdt van complotdenken. Tot op het onbelangrijke af.
PVV-leider Geert Wilders mag een goed politicus zijn, maar hij is een beroerde kenner van het staatsrecht en een slechte rapporteur van wat er in de formatie aan de orde is.
Wilders zit ernaast dat het ondemocratisch is dat de leider van de grootste partij per definitie premier wordt. Dat is onjuist. Het gaat erom dat een kabinet steunt op een kamermeerderheid. Daar hoeft de grootste partij geen deel van te zijn.
Wilders verwijst selectief naar 1912 (of 1913) toen de partijloze Pieter Cort van der Linden premier werd van een extraparlementair kabinet. Maar hij vergeet omdat het hem niet uitkomt 1977 toen de PvdA met 53 zetels de grootste partij werd, maar premierskandidaat Joop den Uyl toch geen premier werd vanwege een bondje tussen het CDA en de VVD. Dat was balen voor de PvdA, maar volstrekt democratisch.
Het mag niet verwonderen dat Wilders niet weet hoe het hoort in een democratie. Hij toont zich in het interview rancuneus tegenover NSC, zonder die partij met name te noemen. Wilders suggereert dat Pieter Omtzigt hem het premierschap heeft ontstolen. Dat is een aantijging die staatsrechtelijk onjuist is.
Omtzigt op zijn beurt beweert dat hij een minderheidskabinet PVV-VVD-BBB met Wilders als premier had willen gedogen. Dat roept de vraag op waarom de drie partijen per se NSC aan boord willen hebben. De VVD zit in de positie om zich niet in de kaart te laten kijken, maar vanaf het begin van de onderhandelingen is onduidelijk geweest of de VVD Wilders als premier kan accepteren.
Dat belooft nog wat voor de komende formatiegesprekken over de inhoud. Wilders blijft Omtzigt van alles verwijten en De Telegraaf is als waterdrager voor het ultra-rechtse geluid maar al te bereid om dat in de publiciteit te brengen. Wat steeds weer zorgt voor een slecht humeur bij de partijen.
Wilders lijkt tegen zijn grenzen aangelopen te zijn. Dat is het gevolg van zijn radicalisering over migratie en de islam die de PVV weliswaar een verkiezingswinst heeft opgeleverd, maar die partij tegelijk niet salonfähig voor andere partijen heeft gemaakt. Wilders plukt de vruchten van zijn radicalisering.
Het is zelfs de vraag dat als er een ultra-rechts kabinet met de PVV komt, die partij een geschikte kandidaat heeft voor het premierschap. Zodat Wilders niet een, maar twee keer nat gaat. Hij weet de winst niet te verzilveren en zoekt vanwege gebrekkig zelfinzicht de schuld daarvoor niet bij zichzelf.
Schermafbeelding van deel column ‘-Paul Cliteur- Pieter wil niet, Pieter kan niet, Pieter hoeft niet’ van Paul Cliteur voor DDS, 5 maart 2024.
Wat een nietszeggend betoog van Paul Cliteur in een column in DDS om Pieter Omtzigt die NSC heeft opgericht het leiderschap van zijn partij te willen ontnemen. Hem op een zijspoor te zetten. En zo NSC te splitsen in een anti-PVV en pro-PVV deel. Dat overleeft geen enkele partij.
Het is stemmingmakerij van Cliteur die zich voegt in de hetze tegen Omtzigt. Niet realistisch is dat proefballonetje dat in rechtse kringen circuleert. Het tekent het gebrek aan diepgang in de kringen waar Cliteur in verkeert. Men praat elkaar na en vervaardigt zo een weefsel van oppervlakkigheid.
Het is een combinatie van naïef wensdenken van Cliteur en een poging om de rechtse stem op te zetten tegen Omtzigt. Origineel is het niet van Cliteur. Hij volgt de radicaal-rechtse beeldvorming en voegt daar niks oorspronkelijk aan toe. Aan de karaktermoord op Omtzigt die in gang is gezet door Wouter de Winther van De Telegraaf voegt Cliteur een voetnoot toe. Een voetnoot als in een Agatha Christie verhaal waar iedereen de dolk in het slachtoffer heeft gezet. Oh, wat moedig. Oh, wat origineel. Oh, wat voorspelbaar.
Op de hoofdrolspelers die deelnemen aan de informatie is veel aan te merken. Geert Wilders is als een schorpioen die zijn eigen intuïtie niet onder controle heeft en op sociale media giftig blijft spreken over zijn gesprekspartners. Dilan Yesilgöz is als een tovenaarsleerling die strategisch fout op fout maakt en alle problemen weglacht. Als een echo van Mark Rutte die daar handiger in is. Caroline van der Plas zou niet kunnen rekenen en begrijpt haar eigen rol niet door continu te benadrukken hoe gewoon ze is. Verder dan dat komt ze niet.
Yesilgöz en Van der Plas zijn belabberde politici en Wilders is weliswaar een gewiekst politicus, maar hij overschat zichzelf en wordt door het kader van zijn partij niet gecorrigeerd. Wilders die door bedreigingen maatschappelijk geïsoleerd is gaat zijn eigen weg. Ook als dat tegen het belang van hemzelf en zijn partij ingaat.
Als Paul Cliteur werkelijk onvooringenomen een geloofwaardige analyse zou maken, dan zou hij zijn pijlen op Wilders en niet op Omtzigt richten. Het is vrij schieten op de persoon Omtzigt, aangewakkerd door De Telegraaf en andere rechtse media. Maar Cliteur mist durf en onafhankelijkheid.
Cliteur zou eens een poging moeten wagen om boven zichzelf uit te stijgen. Meer te zijn dan een roeptoeter van rechtse discussiepunten. Vermoedelijk is het al te laat daarvoor. Hij kan niet anders dan zich herhalen als een grijsgedraaide plaat. Het herhalen van rechtse clichés past niet bij de positie als intellectueel die hij voor zichzelf claimt in het publieke debat. Cliteur is een poseur die gevangen zit in zijn eigen voorspelbaarheid.
Het is simpel. Als PVV, VVD en BBB graag een rechts kabinet willen, dan kunnen ze met elkaar een minderheidskabinet in elkaar timmeren. Met 68 zetels in de Tweede Kamer. Per onderwerp kunnen ze dan steun zoeken bij andere partijen.
Maar het is de vraag of de VVD zich aan zo’n ultra-rechts minderheidskabinet wil verbinden. Onder een premier van PVV-huize. Of Wilders zelf of iemand die naar de pijpen van Wilders danst.
De beschadiging van Pieter Omtzigt in de publieke opinie door rechts staat niet op zichzelf, maar heeft een doel. Het neemt de druk op de VVD weg en vergroot de kans van de PVV om zich als redelijk op te stellen en de zwarte piet elders neer te leggen.
Interessant is dat in de Tweede Kamer de partijen links van de VVD met 75 zetels evenveel steun hebben als de rest: VVD en partijen rechts daarvan.
Deze cijfers geven aan dat het een misverstand of bewuste desinformatie van rechts -politiek en media- is dat ‘de kiezers’ vragen om een rechts of ultra-rechts kabinet. Dat is onjuist. Evenveel kiezers vragen om een links of centrum-links kabinet. Ultra-rechts heeft succesvol de publieke opinie gekaapt door te suggereren dat ‘de kiezers’ eenzijdig hebben gekozen voor rechts.
Een centrumkabinet van GroenLinks-PvdA, D66, NSC en VVD is een compromis tussen links en rechts. Het is VVD-leider Dilan Yesilgoz die deze optie blokkeert. Of ze dat doet uit angst, strategische overwegingen of domme onbeholpenheid is de vraag. Door deze blokkade perkt ze haar eigen manoeuvreerruimte in en levert ze zich uit aan de PVV. Nu nog meer omdat NSC de gedoogrol van de VVD afgepakt heeft.
De hetze tegen Pieter Omtzigt van De Telegraaf en de ultra-rechtse politiek is voor de vorming van een kabinet PVV-VVD-NSC-BBB niet constructief. Het werkt averechts. Het geeft Omtzigt alle redenen om steeds meer afstand te nemen van PVV en zijn waterdragers van De Telegraaf die journalistiek vervangen door politiek activisme, maar dat journalistiek blijven noemen.
Het is niet ondenkbaar dat de PVV er geen zin in of kracht en capaciteit voor heeft om leiding te geven aan een ultra-rechts kabinet en daarom met name op sociale media zo’n kabinet saboteert.
Anders kunnen de neerbuigende tweets van Geert Wilders naar andere partijen niet begrepen worden. Hij gooit voortdurend stenen naar het glazen gebouw dat hij zelf zegt te willen bouwen. Dat leidt doorlopend tot ruitschade aan de rechtse menagerie waar het gekakel tot buiten doorklinkt.
De communicatie van NSC en partijleider Pieter Omtzigt is niet best. De eigen stappen worden door NSC onvoldoende uitgelegd. Het is hoe dan ook een raadsel waarom NSC mee ging doen aan de onderhandelingen met PVV, VVD en BBB onder leiding van de rechtse columnist Plasterk. Het had vanaf het begin beter kunnen zeggen dat het daar geen perspectief in zag.
Dat gaat verder dan de gedoogrol die NSC door de voortijdige opstelling van de VVD ontstolen werd. Ook een kabinet met de rouwdouwende PVV en BBB, van welke partijen ook in november 2023 duidelijk was dat ze de rechtsstaat, de openbare en nationale veiligheid niet serieus namen, had voor NSC vanaf het begin principieel afgewezen moeten worden. NSC neemt die aspecten wel serieus.
Het kan dat alle ruis in de media over de zogenaamde ‘wil van het volk’ en de meerderheid van Nederlanders die een kabinet met PVV wil,, NSC angst heeft ingeboezemd en de onderhandelingen heeft ingeluisd. Maar de ‘wil van het volk’ bestaat niet en de meerderheid van Nederlanders wil geen kabinet met de PVV. Dat trouwens in media en door politici om bizarre redenen centrum-rechts wordt genoemd, terwijl er niks centrum-rechts aan de leidende partij PVV is.
In de media speelt vooral De Telegraaf een kwalijke rol. Het strooit met desinformatie, verdedigt Telegraaf-columnist Plasterk en houdt niet op Omtzigt verdacht te maken. Dat is activistische politiek die weinig met journalistiek te maken heeft. Andere media nemen de rechtse stemmingmakerij over die op een hetze lijkt.
Politici als Wilders en Van der Plas zijn tijdens de onderhandelingen continu bezig met hun beeldvorming. Op X strooien ze met beledigingen, sneren genoemd, over hun mede-onderhandelaars. Ze kunnen niet meer terughoudend zijn als ze dat al zouden willen. Wilders en Van der Plas hebben voorlopig de kans op een ultra-rechts kabinet om zeep geholpen. Samen met de Plasterk. Wilders en Van der Plas lijden aan nostalgie naar een niet-bestaand Nederland.
Voordeel van de laatste week is dat Plasterk weet dat hij zijn krediet verspeeld heeft als informateur, én premier, doordat hij door harde uitspraken over Omtzigt de handdoek in de ring heeft gegooid. Het kan dat Omtzigt door onhandig opereren het instituut van informateur beschadigd heeft, maar het is vooral Plasterk die geheel onnodig en niet passend bij de rol van een informateur een grap van zichzelf als informateur heeft gemaakt. De man is te ijdel, te rancuneus en te weinig onafhankelijk.
Alles kan over enige tijd weer gladgestreken worden. Zodat Omtzigt weer aanschuift voor de vorming van een ultra-rechts kabinet onder leiding van de PVV, maar zonder Wilders. De variant van een extraparlementair kabinet is onzin. Een minderheidskabinet van PVV en BBB dat wordt gedoogd door VVD en NSC blijft mogelijk. Aangevuld met ‘zakelijke’ ministers, omdat deze partijen zelf geen kwalitatief goede ministers kunnen leveren.
Of zo’n minderheidskabinet dat dubbel gedoogd wordt er lang zal zitten is de vraag. Wellicht tot het moment dat PVV in de peilingen daalt en NSC, maar vooral VVD de kans schoon zien om het kabinet van PVV te laten vallen en aan te sturen op nieuwe verkiezingen. Wie weet hoe binnenkort dat is.
Het is het best om met humor te reageren op de chaos van de formatie. Humor lijkt nog de enige zinvolle reactie op de middelmatigheid en onervarenheid van de onderhandelaars van PVV, VVD, NSC en BBB.
Roddel op X door vooral Wilders en Van der Plas verbreekt voortdurend de radiostilte. En het lekken door PVV en BBB naar De Telegraaf. Notabene het medium waar de nieuw-rechtse informateur Plasterk aan verbonden is. Dat maakt het proces modderig en smoezelig.
Nederland is slachtoffer van de middelmatigheid van de huidige generatie politici die niet weet wanneer het moet zwijgen en hoe het moet praten. Onervarenheid bij PVV, NSC en BBB breekt op. Terwijl de nieuwe partijleider van de VVD zich ook laat kennen door onervarenheid en onhandig handelen.
Wat nu? Hoe dan ook moet partijpolitiek niet overschat worden. Het is passend om dat niet al te serieus te nemen. Politiek is meer dan dat. Democratie is meer dan politiek. Formatie wordt een game zonder betekenis als het proces te diffuus is. Ofwel, vaag, verstrooid en langdradig.
De huidige partijpolitiek van Nederland is de kleuterklas van volwassenen die niet weten hoe ze zich moeten gedragen en wat het vak van politicus inhoudt. Onderhandelaars van PVV, VVD, NSC en BBB en een onbestendige informateur laten zien hoe het niet moet.
Dat is niet zozeer ondergang, maar eerder een teken van het gebrek aan kwaliteit.
De informatie over de informatie schiet vele kanten op. De radiostilte is oorverdovend lawaaiig. Geert Wilders zou willen breken om bij nieuwe verkiezingen een beter resultaat te behalen. Caroline van der Plas zou niet kunnen rekenen. De VVD zou op afstand van de PVV willen blijven. Pieter Omtzigt zou er nog steeds geen vertrouwen in hebben met zijn tot op het bot verdeelde fractie.
Er moet 17 miljard euro bespaard worden. Daar heeft de PVV geen zin in en BBB geen kijk op. VVD en NSC nemen het serieus en willen overzichtelijkheid in de begrotingsdiscipline. Dat staat haaks op wat PVV en BBB willen.
Het is merkwaardig waarom de VVD niet ‘over links’ wil met GroenLinks-PvdA. Van 2012 tot 2017 was het kabinet Rutte II met VVD en PvdA het langstzittende kabinet na de Tweede Wereldoorlog.
Waarom zou VVD zeven jaar later niet met GroenLinks-PvdA samen in een kabinet kunnen zitten? De leiding van de VVD heeft dat nooit toegelicht. Juist die combinatie van gematigd-rechts, gematigd-links, conservatief en progressief is een goede afspiegeling van Nederland.
Aangevuld met de conservatief-rechtse NSC en het progressief-rechtse D66 leidt tot een meerderheid van 78 zetels. Het is in de Nederlandse verhoudingen niet uitzonderlijk dat de 2de, 3de, 4de en 5de partij samen een coalitie vormen.
Alleen het radicaal-rechtse PVV is niet in een centrumkabinet van GroenLinks-PvdA, VVD, NSC en D66 vertegenwoordigd. Dat is niet alleen geen vereiste, maar een noodzakelijkheid.
De VVD onder de zwakke leiding van Dilan Yesilgöz mist inzicht waar het om gaat en wat nu de essentie is. Het heeft zich zwalkend afhankelijk van de PVV gemaakt door links uit te sluiten. Dat is strategisch dom.
VVD spiegelt zich aan oude nostalgie en vooroordelen, en mist het begrip dat het niet gaat om de strijd tussen een sociaal-liberale en een conservatief-liberale vleugel van de VVD. Het gaat evenmin tussen links en rechts. Of tussen conservatief en progressief. Het gaat om het versterken van de democratie met democratische partijen.
Het gaat om een keuze voor de democratie, rechtsstaat en grondwet. Dat staat op het spel met de PVV die dat opzij wil schuiven. Dat de VVD niet samen in een kabinet wil zitten met gematigd-links, maar wel met radicaal-rechts is het raadsel van deze informatie. Onder leiding van informateur Plasterk die in De Telegraaf meermalen te kennen heeft gegeven dat hij PvdA en D66 haat.
De blokkade van links door de VVD is vooral gestoeld op emotie en sentiment. De VVD kan over links voor de democratie kiezen of over radicaal-rechts voor het illiberale populisme van de PVV dat naar fascisme neigt. Het is gewenst dat de media dat zien en blijven benadrukken waar in de kern de keuze om gaat. Niet tussen links en rechts, maar tussen democratie en anti-democratisch autoritair nationalisme.
Wie wil begrijpen wat er mis is met de verslaggeving door media van de campagne voor de Tweede Kamer verkiezingen van 22 november 2023 moet bovenstaande video bekijken. Het is een interview van De Telegraaf met Liesbeth van Dijk die zichzelf paragnost noemt.
Zij ziet met haar gevoel de VVD winnen met de PVV op de tweede plek. De partij van Pieter Omtzigt gaat volgens haar tegenvallen. Ze ziet VVD’er Dilan Yesilgöz geen premier worden.
Ze ziet ‘chaos‘ en ‘zware ruzies‘ na de uitslagen. Tegelijk zegt deze waarzegster ook dat het ‘bijna onvoorspelbaar‘ is. Dat vindt Van Dijk ‘echt heel gek‘. Dat is ‘een raar gevoel‘ voor haar. Daarmee dekt ze zich in tegen haar eigen slagen in de lucht.
Paragnosie is kwakzalverij. Wat Van Dijk doet is geen helderziendheid, maar een beetje stemmingmakerij, een beetje narcisme en tamelijk veel idiotie.
Het is duidelijk dat dit bedrog is. De dorpsgek wordt het woord gegund. Liesbeth van Dijk geeft grif toe dat haar voorspellingen er naast kunnen zitten. Het is toeval als ze het bij het juiste eind heeft. Van Dijk is de stilstaande klok die tweemaal per dag de juiste tijd aangeeft en dat als een vaardigheid presenteert. Dat Rutte naar de NAVO gaat valt nauwelijks een voorspelling te noemen.
De interviewer neemt een dubbelzinnige houding aan ten aanzien van deze paragnost. Hij lijkt haar niet serieus te nemen, maar geeft haar onzin graag weer door te vragen naar feiten die ze per definitie niet kan weten. Ook De Telegraaf dekt zich in voor dit item dat niet is wat het pretendeert te zijn.
Van Dijk voorziet in de behoefte aan amusement, gevoel en beleving. Wat ze zegt is niet de hoofdzaak, zolang ze maar voor emotie zorgt die ontregelt en verwarring schept en weer eens wat anders is.
De campagne is op volle toeren. De toekomst van Nederland komt nauwelijks ter sprake. De campagne inclusief de verslaggeving ervan is een parallelwereld die afwijkt van wat Nederland is. Het valt ook nauwelijks te bevatten. De Telegraaf openbaart op buitengewone wijze hoe kiezers om de tuin worden geleid. Schijn is troef.
Met het commentaar van Lisa Loeb van twee maanden geleden ben ik het in grote lijnen eens. Maar niet met alles wat ze zegt.
Gevestigde media hebben gefaald in het geval Sigrid Kaag. Tot voor kort partijleider van D66.
Om te beginnen De Telegraaf met de dubbelhartige Ronald Plasterk die in rechts-radicale kringen zijn eigen relevantie probeert te bewijzen en houdbaarheidsdatum verlengt door roomser dan de paus te ageren tegen Kaag en D66. Plasterk is een deerniswekkend voorbeeld voor de psycholoog.
Daarnaast is er de reguliere oorlogsploeg van De Telegraaf die wordt aangevoerd door de rechts-radicale activist en Kremlin vriend Wierd Duk. Alles waar Sigrid Kaag voor staat, daar staan Plasterk en Duk niet voor.
Maar dat leidt bij beide heren niet tot een politiek debat, maar tot een persoonlijke aanval op Kaag. Dat is het vaste gereedschap uit de timmerkist van radicaal-rechts. Er is weinig kennis en voorbereiding voor nodig en kan makkelijk ingezet worden.
Opvallend is dat Kaag door zowel links als rechts belachelijk wordt gemaakt. Omdat ze vrouw is, omdat ze ouderwets Nederlands praat of omdat ze Palestijnse sympathieën zou hebben.
Het geval Kaag zal in de toekomst ongetwijfeld onderwerp van onderzoek zijn voor sociologen en media-deskundigen. Ik stem niet op haar, haar partij is me te veel establishment, maar wat haar overkomen is vind ik beschamend voor de Nederlandse politiek en media. Tot en met goedkoop sentiment van Arjen Lubach om te scoren met het belachelijk maken van Kaag.
Het is niet de taak van de journalistiek om politici in bescherming te nemen. Het is de taak van de journalistiek om verslag te doen door reportages of analyses die uitgaan van de feiten. Maar het is evenmin de taak van de media om politici te beschadigen. Columns als zogenaamde vrijplaatsen waar feiten minder tellen geven nog niet de absolutie om een hetze tegen personen te voeren.
Onderzoek wijst aan dat het de gevestigde media zijn die voeding en legitimatie geven aan de sociale media. Waar emoties rond gieren. Dat leidt tussen media en sociale media tot een spiegelpaleis van verwijzingen, spiegelingen, aanwijzingen en verbale executies.
Vergelijkbaar met de schietpartij aan het eind van Orson Welles’ film The Lady From Shanghai (1947). Indrukwekkende vorm, maar met een onbegrijpelijke verhaallijn. In Kaag wordt het uit de populaire cultuur bekende beeld van de blonde femme fatale hernieuwd. Ze is target geworden:
Gevoegd bij hopeloos achterblijvende media-educatie in het onderwijs en media die in de rattenloop om het bestaan elkaar vliegen afvangen om economisch drijvend te blijven leidt dat tot nieuwe prioriteiten.
Wat geenszins wil zeggen dat Nederland geen goede journalistiek kent. Integendeel. Maar de aard van de media is veranderd. Het zijn geen nette meneren meer met bezinning en cachet, maar werkkrachten die continu aan staan. Klasse en stijl zijn tot luxe geworden. Dat kunnen media zich steeds minder veroorloven.
Lisa Loeb zegt dat de Nederlandse democratie in gevaar is. ‘Kiezen we voor de dictatuur van de hardste schreeuwers of beslechten we lastige dossiers in een dialoog?‘, zegt ze. Daar geloof ik niks van. Dat is doemdenken dat averechts kan uitpakken door het zo fatalistisch te framen. De Nederlandse democratie is voorlopig nog weerbaar en springlevend genoeg en trouwens meer dan partijpolitiek.
De NOS was de afgelopen dagen op verschillende media verkeerd bezig over het afscheid van D66-leider Sigrid Kaag. Zelfs het doorgaans journalistiek zorgvuldige Nieuwsuur maakte er een potje van. Het verwees naar ‘sociale media’ die Kaag tot doelwit maakten met beledigingen en bedreigingen. En verder niks.
Dat is echter niet het hele verhaal, zelfs niet het belangrijkste verhaal. De redenen die NOS en Nieuwsuur noemen over de heksenjacht op Kaag zijn zichtbaar onvolledig.
Een redacteur van Nieuwsuur had woordenwolken in kaart gebracht (zie boven) die lieten zien voor wat Kaag op sociale media zoal uitgemaakt werd. Het was een kort, nietszeggend onderdeel dat niets nieuws bracht en geen verbanden legde. Het doofde als een nachtkaars.
De NOS weet drommels dat de heksenjacht op Kaag op sociale media niet in een vacuüm ontstaat. Dat werd gesuggereerd. Alsof sociale media zichzelf voeden. Nee, ze worden gevoed. In dit geval door rechtse politici en media.
Schermafbeelding van deel artikel ‘Afschuw in Den Haag over reden van Kaags vertrek uit politiek‘ van de NOS, 13 juli 2023.
Nieuwsuur dat altijd naar dwarsverbanden zoekt kijkt deze keer geïsoleerd naar een verschijnsel zonder zich af te vragen wat de oorzaak ervan is. Dat is zo opvallend, dat het de vraag oproept wat Nieuwsuur bezielt. Wat weerhoudt Nieuwsuur ervan om het hele verhaal te vertellen? Komt het onderwerp te dichtbij?
Vele onderzoeken over grensoverschrijdend gedrag op sociale media hebben aangetoond dat het de wisselwerking tussen oude en nieuwe media is die het ongenoegen, de bedreigingen en het complotdenken op sociale media aanjaagt.
Het is een drietrapsraket. Politici als Wilders of Baudet krijgen in rechtse media ruimte voor hun grensoverschrijdende uitspraken. Deze media zetten soundbites ervan op de eigen sociale media. Die worden vervolgens opgepakt en verder verspreid door rechtse toetsenbordridders.
Ze oriënteren zich op wat gevestigde rechtse media zeggen. Ze geven daar met elkaar hun draai aan. De rechtse media geven legitimiteit aan hun digitale veldtocht. Zonder deze media hebben de toetsenbordridders geen kompas en kunnen ze minder goed opereren en elkaar vinden. In de echokamer van malcontenten resoneert het geluid van rechtse media.
Waarom versimpelen NOS en Nieuwsuur de waarheid over de heksenjacht op Kaag? Rechtse media zoals De Telegraaf met oud-minister Ronald Plasterk,GeenStijl, DDS of het blog van Syp Wynia voedden jarenlang de hetze tegen Kaag. Zie hier mijn commentaar met voorbeelden uit 2021.
Pas door gevestigde media krijgt een hetze vaart. Waarom verzwijgen NOS en Nieuwsuur dit? Het lijkt of ze bang zijn om man en paard te noemen. Durven ze de Telegraaf en andere rechtse media die jarenlang Kaag hebben zwartgemaakt en op haar persoon afgebrand niet bij naam te noemen en aan te spreken op hun gedrag?
Wat meespeelt is dat media beschroomd zijn om elkaar op misstanden aan te spreken. Dat is in de journalistiek not done. Maar als een medium niet durft, dan kan het over een onderwerp beter zwijgen dan er een verkeerd beeld van te scheppen. Nu injecteren NOS en Nieuwsuur het beeld dat sociale media in een vacuüm bestaan en zichzelf voeden. Dat is een fout beeld.
Zo ontstaat niet alleen onvolledige verslaggeving van NOS en Nieuwsuur die de indruk wekt dat durf ontbreekt om door te bijten, maar geven deze publieke media zelfs misinformatie die de nieuwsconsument onvolledig informeert, en op het verkeerde been zet.
NOS en Nieuwsuur doen wat hun verweten wordt door de toetsenbordridders van de sociale media, radicaal-rechtse politici als Wilders en Baudet en rechtse media die niet ophouden om de publieke omroep te framen als links. NOS en Nieuwsuur geven een onvolledig beeld van de werkelijkheid. Door slechte voorbereiding, gemakzucht of lafheid?
George Knight 