Verburgerlijking, vertrutting, fragmentatie en radicalisering van de gele hesjes is vergelijkbaar met wat er gebeurde met Anonymous

Angst voor de gele hesjes groeit onder Brabantse vrachtwagenchauffeurs. Ook onder journalisten die soms afgetuigd worden door de gele hesjes als ze verslag doen van de protesten. De agressie neemt niet af. Is dat een teken van machteloosheid of van infiltratie van de gele hesjes-beweging door beroepsactivisten die het vuurtje op willen stoken? Ze accepteren de bestaande democratie en rechtsorde niet. De gele hesjes zijn niet eenvorming, maar onderling verschillend. Daarom valt het nauwelijks vast te stellen wie er aan het woord is.

Het valt te verwachten dat de sleet erin komt zoals ook gebeurde bij het ‘hacktivistische’ Anonymous dat begon vanuit maatschappijkritiek, maar vervolgens verburgerlijkte en zich onder meer ging richten op het bestrijden van pedofielen. In 2014 schreef ik in een commentaar over die verburgerlijking en vertrutting van Anonymous: ‘Anonymous Nederland mixt ingrediënten door elkaar en kookt een heksensoep. Probleem is niet dat het een politiek standpunt inneemt, maar dat het wegduikt in de anonimiteit en geen duidelijkheid geeft over waarom, hoe, waar, volgens welk programma en namens wie het opereert. Daarnaast is Anonymous geen beschermd merk. Iedereen kan het kapen en ermee aan de haal gaan. Zodat vervlakking en vervaging op de loer liggen.’ Vijf jaar later kan Anonymous vervangen worden door gele hesjes. De geschiedenis herhaalt zich, maar dan anders. Het zich toe-eigenen van etiketten en schuilen in de anonimiteit blijft iets van alle tijden.

Geruchten nemen toe dat Julian Assange door Ecuador uit Londense ambassade wordt gezet. Hoe is het zover gekomen?

Update 11 april 2019: Julian Assange is door de politie gearresteerd in de Ecuadoraanse ambassade in Londen nadat Ecuador het asiel voor de oprichter van Wikileaks had beëindigd. Hij is naar een politiebureau in het centrum van Londen gebracht en wordt zo spoedig mogelijk voorgeleid aan de rechtbank van Westminster. 

De geruchten worden sterker dat de Australiër Julian Assange op korte termijn de Ecuadoraanse ambassade in Londen wordt uitgezet. Hij is vanwege zijn vrees om naar de VS uitgezet te worden (om daar in het geheim door een grand jury wegens spionage berecht te worden) in 2012 heengevlucht en heeft er asiel gekregen. Als hij op straat wordt gezet valt te verwachten dat hij rechtstreeks in een Amerikaanse gevangenis verdwijnt.

Wat is er sinds 2012 veranderd? Het lijkt erop dat Assange is geradicaliseerd. Wie hem hartstochtelijk verdedigen zijn daar een aanwijzing voor: complotdenker Alex Jones van Infowars, Sean Hannity van Fox News, UKIP-voorman en Brexiteer Nigel Farage en de Russische propagandazender RT. Dat is niet een gezelschap dat zweert bij democratie en rechtsstaat, maar juist het standpunt ondersteunt dat ‘media de vijand van de staat’ zijn. Dat roept de vraag op of Assange zelf wel een journalist is zoals hij claimt.

Over Assange bestaat sinds midden 2013 de controverse of hij een agent van Russische inlichtingendiensten is. Op zijn minst bestaat de verdenking dat hij er nauw mee heeft samengewerkt in de presidentscampagne van 2016 die Trump het presidentschap bracht. Roger Stone zou de tussenpersoon tussen het Kremlin en Trumps campagneteam zijn geweest. Nieuw is ook dat Lenin Moreno de nieuwe Ecuadoraanse president is die Assange niet langer in bescherming lijkt te nemen zoals zijn voorganger Rafael Correa. Assange hield zich niet aan de afspraak om zich te onthouden van politieke uitspraken en bleef in de ambassade via sociale media zijn gastheer in verlegenheid brengen. En het belang van Ecuador schaden. Enkele maanden terug werd Assange afgekoppeld van internet door Ecuador.

Noam Chomsky gelooft in een gesprek met BBC’s Newsnight van mei 2017 niet dat aanklachten tegen Assange wegens een Zweedse verkrachtingszaak hout snijden. Daar heeft hij vermoedelijk gelijk in. In vele commentaren is in de jaren 2012-2014 op dit blog een lans gebroken voor Assange, zoals hier. Mijn opstelling resulteerde in 2012 zelfs in kamervragen. Maar toen moest de Trump campagne en de Russische beïnvloeding via sociale media nog komen. Daarom is het perspectief van die Zweedse zaak niet actueel.

De vraag is hoe Assange beoordeeld moet worden. Is hij nou eigenlijk een journalist, een politiek activist of een ingelijfde medewerker van een ‘buitenlandse’ inlichtingendienst? En wat betekent dat dan voor zijn juridische positie in de ambassade? John Schindler wees er in 2013 in een analyse op dat WikiLeaks via Israel Shamir waarschijnlijk geïnfiltreerd was door de Russische inlichtendienst. Dat verklaarde de opstelling van Wikileaks in de campagne van 2016 die volledig in lijn was met de opstelling van het Kremlin. De ‘progressieve’ Assange kwalificeerde tijdens de campagne de Democratische Hillary Clinton als kwalijker dan de Republikeinse Donald Trump. Daarmee probeerde Assange progressieve Democratische, pro-Bernie Sanders kiezers te ontmoedigen om te gaan stemmen. Achteraf kan dat alleen maar begrepen worden in de georkestreerde campagne om verschillende doelgroepen in de richting van Trump te laten bewegen.

Dus? Verdient Assange juridische bescherming of heeft hij door vanaf 2013/2014 samen te spannen met het Kremlin zijn rechten verspeeld? Hoe dan ook is hij afgelopen 5 jaar door zijn activistische opstelling en handelswijze terechtgekomen in het kruisvuur tussen Kremlin en Witte Huis. Als hij in een kerker in Virginia verdwijnt, dan kan op zijn minst worden gezegd dat hij door zijn pro-Kremlin opstelling de Amerikanen alle munitie heeft gegeven om hem in handen te krijgen. Assange verdient het om berecht te worden voor zijn daden, maar een eerlijk proces zit er vermoedelijk niet in. Wie hoog spel speelt en verliest, heeft blijkbaar dat recht verspeeld. Dat is de harde praktijk van de strijd tussen landen. Wie niet oppast wordt daarin vermalen.

Wolffs boek ‘Fire and Fury’ geeft aanwijzingen voor Trumps obstructie en mentale instabiliteit

Wat de betekenis van Michael Wolffs boek ‘Fire and Fury’ over Donald Trump is valt nog niet in te schatten. In de media zijn samenvattingen gepubliceerd, zoals in NYMagazine waarin nog niet alle onthullingen en details worden weergegeven. De officiële publicatiedatum is 9 januari. Journalisten hebben exemplaren ‘bemachtigd’ en citeren er mondjesmaat uit. CNN Media noemt de media-aandacht en publiciteit een droomscenario voor uitgever Henry Holt en schrijver Wolff. Binnen 24 uur stoomde het van de 48.449ste naar de 1ste plaats op de lijst van best verkochte boeken van Amazon. De campagne is een voorbeeld van geslaagde marketing.

Gisteren was het grote nieuws uit het boek dat de voormalige Trump adviseur Steve Bannon de bijeenkomst in juni 2016 in Trump Tower met onder meer Don jr. en Trumps schoonzoon Jared Kushner en informele vertegenwoordigers van het Kremlin ‘verraderlijk en niet patriottisch’ (treasonous and unpatriotic) zou hebben genoemd. Volgens een ‘lek‘ in The Guardian. Voordat Bannon de kans had om dit te nuanceren of er afstand van te nemen kwam Trump er met een officiële verklaring van het Witte Huis overheen. Als afleiding voor welke inhoud moest Trumps kanongebulder dienen? Aanwijzing dat de breuk tussen Trump en Bannon niet definitief hoeft te zijn was dat Breitbart -waar Bannon de scepter zwaait- terughoudend in de berichtgeving was. De vraag is hoeveel ruimte de sponsors Robert Mercer en zijn dochter Rebekah Bannon geven. Paradox is dat Bannon die door de top van de Republikeinse partij wordt verketterd Trump dichter bij zijn partij brengt.

Hoe dan ook stapelen de aanwijzingen zich op dat Trump een gestoorde persoon is die ongeschikt is voor het presidentschap. Dat lijkt de verdienste van Fire and Fury. Dat idee bestaat al gedurende het grootste deel van 2016, maar Wolffs boek voegt er veelzeggende details van onvolwassen gedrag aan toe. Wat ook steeds meer vast komt te staan is dat het antwoord op de vraag over de geheime verstandhouding (collusion) tussen Team Trump en het Kremlin steeds minder relevant is. Speciale aanklager Robert Mueller onderzoekt dat. Er zijn drie sporen die even belangrijk zijn: 1) de mentale instabiliteit van Trump zoals die onder meer tot uiting komt in over the top tweets als afleiding voor de Rusland-onderzoeken, 2) Trump zakelijke contacten met Russen en zijn medewerking aan illegale witwaspraktijken (Ike Kaveladze) en 3) Trumps obstructie van de rechtsgang en zijn agressieve houding tegenover het Ministerie van Justitie en de inlichtingendiensten, vooral de FBI.

In een hoofdredactioneel van NRC valt alles om te draaien, en dat gebeurt dan ook. Over de kwestie Demmink en de overheid

Je ziet het steeds vaker in commentaren, de ene gebeurtenis wordt aan de andere gekoppeld. In die associatie worden ze gepresenteerd als identiek of als onderdeel van dezelfde categorie. De duo-vergelijking om twee onvergelijkbare grootheden onder het mom van gelijksoortigheid plompverloren met elkaar te verbinden is een verleidelijke aanpak en een kittig stijlmiddel met de suggestie over grenzen te kijken. Doorgaans werkt het zo: Een geval dat duidelijk binnen de categorie valt wordt gekoppeld aan een onduidelijk geval waarvan het de vraag is of het binnen de categorie valt. Koppeling dient als legitimering voor dat twijfelgeval. De bluf van de koppeling van twee ongelijksoortige gevallen probeert vragen of dit klopt voor te zijn of te voorkomen.

Een hoofdredactioneel van de NRC van 28 augustus 2017 getiteld ‘Op internet valt alles om te draaien, en dat gebeurt dan ook’ koppelt twee zaken op de beschreven wijze aan elkaar: de kwesties ‘Demmink’ en ‘‘wat inmiddels de ‘suikerspiegelchauffeur’ is gaan heten’ zoals NRC het noemt. Dat laatste is duidelijk een geval dat past binnen het complotdenken. NRC omschrijft de categorie: ‘Daarin hebben samenzweringstheorieën de overhand genomen, waarin wordt verondersteld dat ‘de overheid’ zich schuldig maakt aan leugens en bedrog’. Een Nederlands-Marokkaanse chauffeur met diabetes reed voor het Centraal Station in Amsterdam enkele passanten aan. De rechtse pers aanvaardt die uitleg niet en wil er tot op de dag van vandaag een aanslag in zien die door de overheid met de mantel der liefde bedekt wordt. Die verklaring is trouwens verre van logisch omdat de overheden inzake migratie, terrorisme en ‘afwijkend gedrag’ steeds harder optreden.

Het hoofdredactioneel commentaar van NRC besteedt in de duo-vergelijking slechts enkele zinnen aan de andere kwestie: ‘De kwestie-Demmink werd eerder deze maand afgewikkeld met een door de rechter getoetste vaststelling dat er geen enkel bewijs is voor de verdenkingen tegen deze oud-topman van Justitie. Dat is dus over en uit, case closed – behalve op internet, waar ook deze conclusie zal worden verworpen.’ Er is naar aanleiding van een aanklacht wegens misbruik door twee minderjarigen vanaf  2014 een diepgaand onderzoek verricht door het OM naar het reilen en zeilen van Demmink in de jaren 1995-97 in Turkije. Hier zijn de details over de beslissing van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden te lezen. Omdat het hof oordeelt dat Demmink niets ten laste kan worden gelegd is hij in deze kwestie vrijgepleit. De rechtsstaat brengt met zich mee dat voor- en tegenstanders dit oordeel als definitief accepteren. Demmink is vrijgepleit.

Dat er geen feiten zijn te vinden die Demmink succesvol kunnen vervolgen wil niet zeggen dat de overheid zich niet ‘schuldig heeft gemaakt aan leugens en bedrog’. De categorie waar het hoofdredactioneel beide kwesties onder schaart. Anders gezegd, feit dat er geen aanwijzingen zijn om Demmink te vervolgen houdt niet in dat de overheid zich niet schuldig heeft gemaakt aan leugens en bedrog. Dat blijkt ook uit een reactie in Trouw van advocate Adèle van der Plas die haar cliënt Baybasin vertegenwoordigt: ‘Het recht heeft zijn loop gehad, maar een civiele actie tegen de Nederlandse staat wegens onrechtmatig handelen is nog mogelijk’.

De kwestie Demmink bevat talloze door de overheid begane onregelmatigheden, inclusief het omzeilen van de waarheid. Dat gaat verder dan het vrijpleiten van Demmink in het ‘Turkse’-onderzoek. Zo was er de bewering ‘Wat onderzocht moest worden, is onderzocht’ van toenmalig justitieminister Ivo Opstelten in een brief van 3 oktober 2012 aan de Tweede Kamer die suggereerde dat er een diepgaand onderzoek naar Demmink verricht was. Achteraf bleek dat onjuist te zijn. Opstelten informeerde de kamer onvolledig en verkeerd. Er zijn meer losse eindjes in deze kwestie Demmink die nog steeds om duidelijkheid vragen. Zo schreef in 2004 toenmalig hoofdredacteur van het NOS-Journaal Hans Laroes in een brief aan de Raad voor Journalistiek dat Demmink in de top van Justitie jarenlang onderwerp van intern debat was: ‘Maar de verdenking van notabene justitie-medewerkers tegen Joris Demmink is altijd blijven bestaan, weten wij bij het Journaal uit eigen onderzoek’.

Het hoofdredactioneel van NRC maakt twee fouten. Het koppelt twee ongelijksoortige zaken aan elkaar en het redeneert niet zuiver als het in de kwestie Demmink te weinig kritisch is op het opereren van de overheid -in het bijzonder het ministerie van Justitie- gedurende vele jaren. Justitie heeft op zijn minst ontwijkend en onhandig, en op zijn ergst bewust manipulatief geopereerd in deze kwestie. Daarom is er wel degelijk een basis voor de beschuldiging dat de overheid ‘zich schuldig maakt aan leugens en bedrog’. Die beschuldiging is niet het voorrecht van complotdenkers, maar baart juist burgers die opteren voor een sterke rechtsstaat zorgen. NRC zou beter moeten beseffen dat een gesloten overheid die geen openheid van zaken geeft en de waarheid ontwijkt een grotere bedreiging is voor de rechtsstaat dan de zogenaamde complotdenkers.

Foto: Schermafbeelding van deel hoofdredactioneel commentaar ‘Op internet valt alles om te draaien, en dat gebeurt dan ook’. NRC, 28 augustus 2017.

‘Comey memos’ kunnen ‘smoking gun’ zijn voor Trumps afzetting

Onthullingen in Kremlingate -de relatie van Team Trump met het Kremlin tijdens de presidentscampagne- blijven elkaar opvolgen. Revealed, Breaking News of Bombshell, het is maar net hoe redacties ze noemen. Vandaag wordt een nieuw begrip aan het dossier toegevoegd, de Comey memos. Ze zouden wel eens het ‘smoking gun‘ kunnen zijn dat Trump vanwege obstructie van de rechtsgang het presidentschap gaat kosten. Media hebben de memo’s niet gelezen, maar ze waren in kleine kring bekend. Comey wil ermee naar buiten treden. Vorige week dreigde Trump Comey nog om te zwijgen vanwege bandopnames van hun gesprekken.

De memo’s zijn verslagen die de onlangs ontslagen FBI-directeur James Comey sinds februari 2017 van zijn gesprekken met president Trump heeft gemaakt. Toen Trump Comey in een vertrouwelijk gesprek vroeg om het onderzoek naar nationale veiligheidsadviseur Mike Flynn te laten vallen voelde Comey de noodzaak om zich goed te documenteren. Hij weigerde en om een papieren spoor achter te laten begon hij de memo’s te schrijven. Het Witte Huis ontkent in een verklaring dat Trump dit aan Comey gevraagd heeft. Omdat het   memo’s van een (voormalige) FBI-beambte betreft kunnen ze in een hoorzitting toegelaten worden als bewijsstukken. De tweede, Democratische man van de huiscommissie Inlichtingen Adam Schiff heeft al aangekondigd Comey op te roepen om te getuigen over deze kwestie. Schiff wil de Comey memos dagvaarden inclusief de vermeende waarin Comey het verzoek van Trump beschrijft om het Flynn-onderzoek te stoppen.

Adèle van der Plas spreekt over Baybaşin en Demmink

WeAreChangeRotterdam interviewt advocate Adèle van der Plas over de zaak van haar cliënt Hüseyin Baybaşin en de kwestie Joris Demmink. Van der Plas licht toe wat volgens haar het verband is tussen Baybaşin en Demmink. Laatstgenoemde was 10 jaar lang de hoogste ambtenaar van het ministerie van Justitie, dat in 2010 werd omgevormd tot het ministerie van Veiligheid en Justitie. Een bericht in NRC spreekt van een angstcultuur op dat ministerie dat haaks stond op de openheid. Met klassenjustitie en wraakacties jegens klokkenluiders. Dat kan verklaren waarom de al sinds de jaren ’90 circulerende geruchten over het handelen van Demmink nooit grondig onderzocht werden of prominent in de publiciteit kwamen, en in de doofpot belandden.

Van der Plas ziet een rol voor de politiek om de kwestie Demmink tot op de bodem uit te zoeken omdat uit haar informatie die ze van Turkse autoriteiten heeft gekregen, blijkt dat Demmink chantabel was. Dat ziet ze als een ernstige inbreuk op de rechtsstaat. Vooral de kamerleden Pieter Omtzigt (CDA) en Louis Bontes (GrBvK) hebben zich de afgelopen jaren in het dossier Demmink verdiept en zich verdienstelijk gemaakt. 

Assange zegt Ecuadoriaanse ambassade te verlaten. Na uitspraak VN over zijn zaak

‘This is an application framed by political events, but at its heart, it is about a person who has been deprived of his liberty in an arbitrary manner for an unacceptable length of time. If all the names, details and events were redacted, it could be distilled to the simple and irrefutable fact that a political refugee, who has never been charged, has been deprived of their liberty for nearly four years, and confined in a very small space for over two years. The matter has come to a head because his mental and physical health are imperiled. This situation does not only affect him, but also his young children who are being denied the protection and affection of their father. The situation is in urgent need of a remedy. WGAD has both the power and the duty to grant it.’ Aldus de conclusie van het verzoek van Julian Assange aan de United Nations Working Group on Arbitrary Detention (WGAD) die op vrijdag 5 februari in Genève uitspraak doet in zijn zaak.

Het is een merkwaardige ontwikkeling in een kwestie die al sinds 19 juni 2012 loopt toen WikiLeaks-voorman Julian Assange naar de ambassade van Ecuador in Londen vluchtte. Hij vreesde door de Britse regering via Zweden naar de VS uitgewezen te worden om daar door een geheime jury berecht en levenslang opgesloten te worden wegens spionage. Zweden en de VS zijn hechte bondgenoten die door de recente militaire expansie van de Russische Federatie in Europa alleen nog maar meer naar elkaar toe zijn getrokken. Niet toevallig verschijnen artikelen in de Britse pers over Zweden dat het front in de nieuwe koude oorlog zou zijn.

Assange neemt een dubbele gok. Want hij weet niet hoe de WGAD beslist en weet evenmin hoe de Britten in samenspraak met de Zweden en Amerikanen reageren. Zelfs niet als de uitspraak voor hem gunstig is. Het bericht in de tweet kan ook bedoeld zijn  om de zaak onder aandacht te brengen van de publieke opinie. Assange heeft al eerder beweerd de Ecuadoriaanse ambassade te verlaten, zonder dat ook werkelijk te doen. Assange heeft een slechte gezondheid en zegt betere verzorging nodig te hebben dan hij nu kan krijgen.

Foto: Schermafbeelding van tweet van WikiLeaks, 4 februari 2016.