SP stelt vragen over bemiddeling Nederland in kwestie Assange

De SP-fractie in de Tweede Kamer laat me weten dat het aanvullende kamervragen over de affaire Assange heeft ingediend. Met het oog op bemiddeling door Nederland. Mede naar aanleiding van stukken die hier en hier en hier en hier en hier verschenen. De vragen van woordvoerder buitenland Harry van Bommel geven minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken de mogelijkheid om voorbij te gaan aan de fouten van z’n voorganger Rosenthal. Door nieuwe feiten lijkt Timmermans niet langer gebonden aan de antwoorden van Rosenthal. Dat geeft de SP de mogelijkheid om opnieuw vragen over deze kwestie in te dienen. Dat nieuwe feit is een door de hoogste Zweedse opperrechter Stefan Lindskog in Adelaide op 3 april gemaakte opmerking dat de politiek het laatste woord heeft over een garantie aan Assange. Politiek opvallend is dat de PvdA bij monde van woordvoerders Désirée Bonis of Michiel Servaes niet in deze kwestie gedoken is. Ik geef de vragen weer:

Vragen van het lid Van Bommel (SP) aan de minister van Buitenlandse Zaken over de impasse in de zaak tegen WikiLeaks oprichter Julian Assange

1. Herinnert u zich het antwoord van uw voorganger op mijn vraag over WikiLeaks oprichter Julian Assange dat de Zweedse wet niet in de mogelijkheid van een vooraf af te geven garantie tegen uitlevering voorziet? 1)
2. Bent u bekend met de opvatting van de Zweedse opperrechter Stefan Lindskog dat de Zweedse regering Assange, in ruil voor diens komst naar Zweden, wel degelijk een garantie kan geven niet uitgeleverd te worden aan een derde land, zoals de Verenigde Staten? 2) Kunt u aangeven of u dit nieuwe inzicht deelt? Indien u dit niet deelt, waarom niet?
3. Bent u bekend met de opvatting van Amnesty International dat Zweden, indien Assange naar dat land zou gaan voor verhoor vanwege verdenking van seksuele delicten, de verzekering zou moeten geven dat hij niet aan de Verenigde Staten uitgeleverd zou worden met betrekking tot activiteiten voor WikiLeaks? 3)
4. Deelt u mijn opvatting dat een garantie tegen uitlevering de huidige impasse met betrekking tot deze zaak mogelijk kan doorbreken en dat het wenselijk is dat deze impasse wordt doorbroken? Indien neen, waarom niet?
5. Bent u bereid bij uw Zweedse collega’s te pleiten voor een garantie tegen uitlevering van Assange aan de Verenigde Staten? Indien neen, waarom niet?
6. Herinnert u zich het antwoord van de minister op mijn vraag dat de Zweedse wet waarborgen kent op het gebied van uitlevering aan landen waar de persoon in kwestie het risico loopt op schending van zijn of haar mensenrechten? 4)
7. Bent u bekend met de opvatting van Amnesty International dat wanneer Assange in de huidige omstandigheden aan de Verenigde Staten zou worden uitgeleverd er een reëel risico bestaat dat dit hem zal blootstellen aan mensenrechtenschendingen, waaronder detentiecondities die neer kunnen komen op marteling? 5) Deelt u deze zorgen van Amnesty International? Indien neen, waarom niet?
8. Deelt u de opvatting van de opperrechter Lindskog dat het openbaren van een misdaad begaan door een land nooit als een misdaad zou moeten worden gezien? 6) Indien neen, waarom niet?
9. Bent u het met mij eens dat zolang de huidige impasse voortduurt en als de Zweedse regering niet bereid is tot concrete oplossingen er een rol is weggelegd voor Nederland, als de bakermat van het internationaal recht, om een oplossing te bieden voor deze internationale impasse, bijvoorbeeld door Assange op Nederlands grondgebied te laten ondervragen? Indien neen, waarom niet?
10. Bent u bereid om Nederlandse hulp te bieden om naar deze of andere oplossingen te zoeken? Indien neen, waarom niet?

Bronnen:

1. Aanhangsel van de Handelingen, 359, https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20122013-359.html, 25 oktober 2012.
2. Julian Assange: Swedish justice, http://www.afr.com/p/lifestyle/review/julian_assange_swedish_judge_view_UKXfH1WonxwgZeaG0XnizI, 28 maart 2013.
3. Amnesty International calls on Sweden to assure Julian Assange won’t be extradited to the United States, http://www.amnestyusa.org/news/press-releases/amnesty-international-calls-on-sweden-to-assure-julian-assange-won-t-be-extradited-to-the-united-sta, 27 september 2012.
4. Aanhangsel van de Handelingen, 359, https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20122013-359.html, 25 oktober 2012.
5. Amnesty International calls on Sweden to assure Julian Assange won’t be extradited to the United States, http://www.amnestyusa.org/news/press-releases/amnesty-international-calls-on-sweden-to-assure-julian-assange-won-t-be-extradited-to-the-united-sta, 27 september 2012.
6. Julian Assange safe from extradition to US, says Justice Stefan Lindskog, http://www.news.com.au/national-news/julian-assange-safe-from-extradition-to-us-says-justice-stefan-lindskog/story-fncynjr2-1226612062993, 3 april 2013.

Foto: De Zweedse opperrechter Stefan Lindskog spreekt over de kwestie Assange in het Australische Adelaide op 3 april 2013.

Over WikiLeaks, Julian Assange en de patstelling: een overzicht

Hoe zat het ook al weer met Julian Assange? De video van Infobytes.tv probeert een verklaring te geven voor enkele van de details met betrekking tot de beschuldigingen tegen Julian Assange. Het is ook gemaakt in de hoop de omstandigheden te verduidelijken die hebben geleid tot de huidige diplomatieke impasse. Losse eindjes, onwaarschijnlijkheden en een onlogische gang van zaken in Zweden waren eerder onderwerp van de Australische reportage ‘Four Corners‘. Zie ook de posting Sex, Leugens en Julian Assange: Four Corners. Het genre van de verklarende animatie wint aan kracht. Dit is ook leerzaam voor leden van de Tweede Kamer die willen bemiddelen, maar de feiten onvoldoende kennen. En denken dat Zweden de ideale rechtsstaat is.

Nederland wacht nog steeds rol als bemiddelaar in zaak Assange

De Zweedse, liberale EU-commissaris voor Binnenlandse Zaken Cecilia Malmström was van 2006 tot 2010 minister in de conservatieve regering-Reinfeldt. Die nog steeds regeert. In de marge van een ontmoeting met journalisten werd haar gevraagd naar de zaak-Assange. De voorman van WikiLeaks tegen wie op initiatief van Zweden in 2010 een Europees arrestatiebevel is uitgevaardigd zonder formele Zweedse aanklacht.

Malmström zegt dat Julian Assange gewoon naar Zweden moet gaan, ‘just go‘ om vragen te beantwoorden. De zorgen van Assange dat-ie vanuit Zweden uitgewezen wordt naar de VS wimpelt ze af als theoretisch: ‘I don’t think that would happen. That’s purely theoretical.’ Ze gelooft geen minuut dat-ie door de Zweden zal worden uitgeleverd naar de VS. Het tegendeel kan ze evenmin garanderen. Daarom zijn haar woorden vrijblijvend.

Australische diplomaten worden in een opinie-artikel in de Sydney Morning Herald geciteerd en geven een andere lezing van het vervolg. Ze zien evenals Malmström slechts een uitkomst, namelijk uitwijzing naar Zweden, maar een andere afloop. In tegenstelling tot haar achten ze uitwijzing naar de VS niet  theoretisch, maar goed mogelijk. Ze schetsen hoe WikiLeaks om die reden economisch wordt gewurgd door de VS.

Opmerkelijk genoeg zegt Cecilia Malmström niet dat de regering-Reinfeldt aan Assange de garantie zal geven dat-ie niet uitgeleverd wordt aan de VS als-ie naar Zweden komt. Aangetoond is dat de regering daarover het laatste woord heeft. Nog onlangs publiceerde ze samen met de Amerikaanse minister van Justitie Eric Holder een stuk over pedofilie. Als oud-minister moet ze goede contacten hebben in de regering Reinfeldt.

De VS hebben de langste adem en winnen de strijd als Europese landen het niet opnemen voor Assange. Zoiets verloopt volgens het boekje hoe een machtige speler met oneindige financiële middelen de publiciteit koopt en een kleine speler verplettert. Gevestigde media die eerst positief tegenover WikiLeaks stonden zijn stuk voor stuk overstag gegaan richting Amerikaanse regering. De VS hebben Assange gecriminaliseerd met een drieledig doel. Zijn verdediging tegen vage beschuldigingen die nooit geformaliseerd zijn kost hem al zijn middelen en energie, zijn inkomstenbronnen via Amerikaanse bedrijven zijn geblokkeerd en dat alles leidt weer de aandacht af van de mensenrechtenschendingen door de VS die WikiLeaks aan de orde heeft gesteld.

Wat doet Nederland met Den Haag als hoofdstad van het internationaal recht? Ons land laat kansen liggen om te bemiddelen. Niet om stelling te nemen in het geschil tussen Assange en de VS, maar om toe te zien op een eerlijke rechtsgang. Op 28 september stelde SP-kamerlid Harry van Bommel kamervragen over Assange en de positie van Nederland om te bemiddelen aan toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Uri Rosenthal. Op 25 oktober antwoordde de minister. Zijn antwoorden waren teleurstellend omdat-ie elk initiatief afhield en zelfs een verkeerde voorstelling van zaken gaf op een essentieel aspect, namelijk de garantie die de regering-Reinfeldt aan Assange kan geven. Frans Timmermans is opvolger van minister Rosenthal. De nieuwe minister en Nederland kunnen aan ambitie en geloofwaardigheid winnen als ze Nederland aanbieden als bemiddelaar.

Foto: Internationaal Gerechtshof. Tijdens een bezoek aan het Vredespaleis, de zetel van het Internationale Hof van Justitie, vertelt een moeder haar dochter over ‘Justicia’-een standbeeld van Justitie. Den Haag, 1950. Credits: UN Photo.

Zweedse Democraten verbinden zich aan het anti-islamisme

De Zweedse Democraten liggen onder vuur. Zoals er bij Zweden steeds meer vraagtekens zijn te plaatsen. In een schijnheilige omgeving komen racistische schandalen hard aan. Sinds eind 2010 is Zweden de gebeten hond naar aanleiding van de verwikkelingen rond Julian Assange. Hij is nog steeds niet officieel aangeklaagd door de Zweedse aanklager, maar werd in 2010 op verzoek van de Zweden wel op een Interpol-lijst gezet die hem in zijn bewegingsvrijheid beperkte. Volgens critici danst Zweden naar de pijpen van de Amerikanen. Kritiek ontbreekt. Zweden wordt gekarakteriseerd als de eendenvijver, de in zichzelf gekeerde duck pond.

Nu is er het bericht dat 6.000 leden van de rechtse Democratische partij deze maand een anti-islam krant ontvangen. Het gaat om Dispatch International waarin Sam Solomon geciteerd wordt met de uitspraak dat de oproep tot gebed aan de moslims als dreiging moet worden gezien. Ook de als getuige in het Wilders-proces bekende Nederlandse islamcriticus Hans Jansen wordt geciteerd. De Dispatch is gelieerd aan de Free Press Society waarvoor Geert Wilders vorige maand in Malmö nog een toespraak hield. Dispatch International is zelfs een petitie gestart tegen de oproep tot gebed voor moslims in Botkyrka. Al 5.465 mensen tekenden.

Leidt dit tot de conclusie dat de Zweedse Democraten in hetzelfde vaarwater als Geert Wilders, Hans Jansen en andere islamcritici terecht zijn gekomen? Hoofdredacteur Richard Jomshof van de partijkrant SD-Kuriren verklaart dat er vele persoonlijke en ideologische raakvlakken zijn tussen de Zweedse Democratische partij en de Free Press Society. Maar Jomshof ziet de verzending aan de 6.000 leden van de Dispatch International niet in tegenspraak met het zero tolerance beleid dat de Zweedse Democraten recent ingevoerd hebben. Juist om de schandalen in te dammen. En voegt Jomshof toe: ‘Niet alle moslims zijn van hetzelfde ras’. Mooi gesnaterd.

Foto: Stockholm in de winter.

Antwoorden Rosenthal over Assange zijn onjuist en defensief

Op 30 augustus stuurde ik SP-kamerlid Harry van Bommel de volgende mail: ‘Er zijn aanwijzingen dat de Zweedse regering een compromis in de kwestie Assange blokkeert. Want niet de Zweedse rechter, maar de Zweedse regering heeft het laatste woord. Ofwel, de oplossing kan vanuit de politiek komen. Met een compromis wordt de rechtsgang optimaal gediend. Dat geeft ruimte voor bemiddelaars als Nederland binnen de Europese Unie.’ Van Bommel liet me weten da-ie naar aanleiding van deze mail kamervragen aan minister Uri Rosenthal stelde. Hij betrok daarbij ook eerdere vragen van kamerlid Arjan El Fassed (GroenLinks).

Op 25 oktober antwoordde de minister. Zijn antwoorden waren niet alleen teleurstellend, maar ook onjuist. Zo stelt minister Rosenthal bij vraag 3 dat de Zweedse wet niet voorziet in de mogelijkheid van een vooraf af te geven garantie aan Julian Assange tegen diens uitlevering. Da’s zo aantoonbaar onjuist en in de publiciteit diverse malen gecorrigeerd (Henrik Alexandersson) dat hier sprake is van misleiding door de minister. Zo legt David Allen Green uit dat de Zweedse wet ruimte biedt voor de regering om een besluit te nemen over garanties aan Assange inzake uitlevering aan een derde land. Een standaardprocedure van regeringen.

Het antwoord op vraag 4 dat er geen reden is om te twijfelen aan de rechtsgang in Zweden verdient eveneens nuancering. De zogenaamde pre-trial detentie in Zweden is door The European Convention for the Prevention of Torture meermalen kritisch beoordeeld. Nu is de in Cambodja opgepakte hacker Gottfrid Svartholm onderworpen aan dat regime van eenzame opsluiting. Met veel kritiek van mensenrechtenactivisten. De rechtsstaat Zweden is minder mooi dan minister Rosenthal het voorstelt. En voeg ik toe, velen denken.

Uit de antwoorden van minister Rosentahl blijkt geen ambitie om Nederland als land van het internationaal recht een rol te geven in het naderbij brengen van een oplossing in de zaak Assange. Nederland zou zich prima kunnen profileren als creatieve bemiddelaar tussen de pro- en anti-Assange partijen. Rosenthal handelde defensief en bedeesd en leverde zo de ruimte van Nederland in. Misschien moet Harry van Bommel vervolgvragen stellen aan de nieuwe minister Frans Timmermans. In de hoop dat deze zich autonomer opstelt.

Foto: Minister Rosenthal en minister Clinton van de VS.

Svartholm blijft in Zweedse detentie zonder aanklacht

Update 31 oktober: Lees het verslag van Patrick McGuire bij reacties. Over de pre-trial detentie en de criminalisering van Gottfrid Svartholm en Julian Assange. Als Zweden geen rechtsstaat is, wat is het dan wel? 

Medeoprichter van The Pirate Bay Gottfrid Svartholm Warg blijft nog minimaal twee weken in detentie zonder aanklacht, aldus TorrentFreak. Vorige maand werd-ie door samenwerking van Zweedse en Cambodjaanse autoriteiten in Cambodja opgepakt, gearresteerd en naar Zweden getransporteerd. Daar kwam-ie 3 weken geleden aan. Volgens aanklager Henry Olin is verlenging van de detentie nodig om Svartholm te verhinderen met anderen contact te hebben. Critici zien in zijn arrestatie politieke druk van de Amerikaanse regering.

Svartholm is in pre-trial detentie, in het Zweeds Häktning. Het Committee for the Prevention of Torture van de Raad van Europa heeft dat herhaaldelijk bekritiseerd. Het conflicteert niet alleen met het idee dat iemand onschuldig is tot het tegendeel bewezen is, maar kan iemand voor lange tijd isoleren. Dus zonder contact met de buitenwereld. Da’s inhumaan. In 2010 kregen 1200 personen compensatie omdat achteraf bleek dat ze ten onrechte waren vastgehouden. Deze rechteloze praktijk wordt door supporters van Julian Assange gezien als reden dat de Amerikanen Zweden als doorvoerland voor Assange kozen. Assange verstoorde die opzet door naar de Ecuadoriaanse ambassade in Londen te vluchten en daar asiel aan te vragen wat-ie kreeg van Ecuador.

Er is nog een opvallende overeenkomst tussen de zaken van Svartholm en Assange. Dissident en voormalig Brits ambassadeur Craig Murray sprak eind augustus 2012 voor de Ecuadoriaanse ambassade in Londen over de criminalisering van klokkenluiders en politieke dissidenten. Volgens Murray worden ze nooit bestreden voor de zaak die ze aan de orde stellen, maar beschuldigd van criminele zaken die daar niks mee te maken hebben. Svartholm zou het Zweedse IT-bedrijf Logica dat werkt voor de Zweedse belastingen gehackt hebben. De noodzaak voor zijn detentie zou zijn dat-ie anders het bewijs in zijn zaak zou kunnen beïnvloeden. Net als Assange is Svartholm niet formeel aangeklaagd. Gottfrid Svartholm heeft eveneens voor WikiLeaks gewerkt.

Foto: De ministers van Buitenlandse Zaken van Zweden en de VS, 2011: Carl Bildt en Hillary Clinton