Op 30 augustus stuurde ik SP-kamerlid Harry van Bommel de volgende mail: ‘Er zijn aanwijzingen dat de Zweedse regering een compromis in de kwestie Assange blokkeert. Want niet de Zweedse rechter, maar de Zweedse regering heeft het laatste woord. Ofwel, de oplossing kan vanuit de politiek komen. Met een compromis wordt de rechtsgang optimaal gediend. Dat geeft ruimte voor bemiddelaars als Nederland binnen de Europese Unie.’ Van Bommel liet me weten da-ie naar aanleiding van deze mail kamervragen aan minister Uri Rosenthal stelde. Hij betrok daarbij ook eerdere vragen van kamerlid Arjan El Fassed (GroenLinks).
Op 25 oktober antwoordde de minister. Zijn antwoorden waren niet alleen teleurstellend, maar ook onjuist. Zo stelt minister Rosenthal bij vraag 3 dat de Zweedse wet niet voorziet in de mogelijkheid van een vooraf af te geven garantie aan Julian Assange tegen diens uitlevering. Da’s zo aantoonbaar onjuist en in de publiciteit diverse malen gecorrigeerd (Henrik Alexandersson) dat hier sprake is van misleiding door de minister. Zo legt David Allen Green uit dat de Zweedse wet ruimte biedt voor de regering om een besluit te nemen over garanties aan Assange inzake uitlevering aan een derde land. Een standaardprocedure van regeringen.
Het antwoord op vraag 4 dat er geen reden is om te twijfelen aan de rechtsgang in Zweden verdient eveneens nuancering. De zogenaamde pre-trial detentie in Zweden is door The European Convention for the Prevention of Torture meermalen kritisch beoordeeld. Nu is de in Cambodja opgepakte hacker Gottfrid Svartholm onderworpen aan dat regime van eenzame opsluiting. Met veel kritiek van mensenrechtenactivisten. De rechtsstaat Zweden is minder mooi dan minister Rosenthal het voorstelt. En voeg ik toe, velen denken.
Uit de antwoorden van minister Rosentahl blijkt geen ambitie om Nederland als land van het internationaal recht een rol te geven in het naderbij brengen van een oplossing in de zaak Assange. Nederland zou zich prima kunnen profileren als creatieve bemiddelaar tussen de pro- en anti-Assange partijen. Rosenthal handelde defensief en bedeesd en leverde zo de ruimte van Nederland in. Misschien moet Harry van Bommel vervolgvragen stellen aan de nieuwe minister Frans Timmermans. In de hoop dat deze zich autonomer opstelt.