Bram Vermeulen over Zuid-Afrika. Vol krassen en Julius Malema

Correspondent in Zuid-Afrika voor NRC, VPRO en NOS Bram Vermeulen gaf op 26 mei 2015 voor het Studium Generale van de TU Delft zijn visie op het land waar hij gestationeerd is. Want studeren is ook verder kijken en je een mening vormen. Een meeslepend betoog over Europa, buitenlanderhaat, vluchtelingenstromen, monumenten van het kolonialisme, anti-autoritair denken en krassen die Afrikaanse landen zelf oplopen.

Vermeulen legt feitelijk uit hoe de Soedanese president Omar al-Bashir die op bezoek was voor een top van de Afrikaanse Unie in Johannesburg ondanks een aanhoudingsverzoek van het Internationaal Strafhof Den Haag vandaag het land kon verlaten. Ondanks het Hooggerechtshof in Pretoria dat er nog over moest oordelen. De Zuid-Afrikaanse regering wordt gedomineerd door het ANC en lapt verplichtingen aan haar laars. Een kras. 

Foto: Tweet van Julius Malema, 14 juni 2015.

Vice News op stap in Mariupol. Wat heeft de oorlog opgeleverd?

Henry Langston van Vice News is op stap in het dorp Chermalyk en in Mariupol. Voordat de wapenstilstand van Minsk-II van de nacht van zaterdag op zondag inging. Iedereen verlangt naar vrede. De oorlog heeft de Oekraïners niks dan ellende gebracht. Daarom is het de vraag wat de overweging was om deze oorlog ooit te beginnen. Destabilisatie van Oekraïne heeft ook geleid tot destabilisatie van Rusland. De twee meest corrupte landen van Europa trekken elkaar naar beneden. Europa is de derde verliezer omdat het niet krachtig en eensgezind heeft gereageerd. ‘Er is nog nooit een goede oorlog of een slechte vrede geweest‘, zei Benjamin Franklin. De oorlog wordt straks vervolgd bij het Internationaal Strafhof in Den Haag. Dan als geschiedenis.

Opnieuw aandacht voor Assange. Opgesloten zonder aanklacht

In een merkwaardige persconferentie op de Ecuadoriaanse ambassade in Londen hebben de minister van Buitenlandse Zaken van Ecuador Ricardo Patiño en Julian Assange meer vragen opgeroepen dan beantwoord. Assange zou de ambassade ‘spoedig’ verlaten, maar wat het tijdstip en de reden zijn in raadselen gehuld. In een reeks tweets zegt Esther Addley van The Guardian –met dit medium heeft Assange een moeizame verhouding– dat volgens een woordvoerder van WikiLeaks Assange zich niet overlevert aan de Britse politie.

De persconferentie jaagt de publiciteit over de positie van Assange aan. Hij is vandaag al 1350 dagen zonder aanklacht -waarvan 790 dagen in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen- kaltgestellt. Dit bemoeilijkt hem om op te komen voor de doelstelling van WikiLeaks die te maken heeft met openbaarheid van bestuur en privacybescherming van de burger. Zweden treft de grootste blaam omdat het Assange’s rechten schendt. De persconferentie vestigt opnieuw de aandacht op dit onrecht. Volgens velen wacht Assange vanuit Zweden uitzetting naar de VS waar een geheime grand jury een zaak tegen hem heeft voorbereid. Zonder juridische bescherming of in de openbaarheid z’n zaak te kunnen bepleiten dreigt hem in de VS levenslange opsluiting.

Nederland wacht in deze zaak nog steeds een rol als bemiddelaar. Eerdere pogingen om Nederland deze rol op zich te laten nemen liepen spaak. Zie hier en hier. Als reactie op een voorstel van John Hewson schreef ik in augustus 2012: ‘Ik voeg graag een zesde land toe: Nederland. Als goede partner van Groot-Brittanië en de VS en als land dat zich graag profileert met het internationaal recht, zoals het Internationaal Strafhof in Den Haag, biedt Nederland geloofwaardigheid die Zweden in de ogen van het kamp Assange mist. Onder Zweeds recht zou Assange in Nederland ondervraagd kunnen worden, om mogelijk daarna aangeklaagd, berecht en veroordeeld te worden. Het voorstel van Hewson dient dan als basis met de toevoeging dat bij veroordeling en uitzitten van de straf in Nederland Assange met garantie van Zweden en Nederland vrij naar Australië kan reizen.’ De Nederlandse politiek steekt geen vinger uit om te bemiddelen in deze zaak. Een gemiste kans.

Foto: Schermafbeelding van tweets van Esther Addley (The Guardian) .

VS zijn onmisbaar voor Israëlische aanvallen op Gaza. Dus?

Wat Israël de afgelopen weken deed in Gaza is voor velen onbegrijpelijk. En onverteerbaar. De emoties lopen hoog op. Het Israëlische leger beschoot VN-scholen waar duizenden burgers bescherming hadden gezocht. Tot 17 keer toe liet de VN dit weten dat er burgers onderzak hadden gezocht. Een onafhankelijk onderzoek moet straks maar uitwijzen of Israël zich bezondigd heeft aan oorlogsmisdaden. Zoja, dan moeten de verantwoordelijken voor een tribunaal of het Internationaal Strafhof komen om uitleg te geven.

De rol van de VS is beslissend. Politiek en militair kan Israël niet overleven zonder de VS. In een artikel voor The Intercept wijst Glenn Greenwald op de hypocrisie van president Obama. Afgelopen vrijdag verklaarde Obama dat het hartverscheurend is wat er in Gaza gebeurt. Alsof het om een natuurverschijnsel gaat en de Amerikanen niet betrokken zijn. Maar dat zijn ze wel. De reactie van Obama is typisch door de empathische rol die hij zich in de publieke opinie aanmeet. Maar waar hij iets kan veranderen, doet hij niks. Een bekend patroon wat ook geldt voor de massale spionage door de NSA. Obama toont wat emotie, maar doet niks.

Nieuwe documenten van Edward Snowden bewijzen volgens Greenwald het cruciale feit dat ‘Israëlische agressie onmogelijk zou zijn zonder de constante, overvloedige steun en bescherming van de Amerikaanse overheid, die allesbehalve een neutrale, vrede stichtende partij in deze aanvallen is. (Israeli aggression would be impossible without the constant, lavish support and protection of the U.S. government, which is anything but a neutral, peace-brokering party in these attacks). Dit wordt mogelijk gemaakt door de relatie tussen de NSA en directe partners, en de Israëlische spionagediensten. Greenwald besluit alsvolgt: ‘Every Israeli action in Gaza has U.S. fingerprints all over it.’ De VS zijn geen toevallige toeschouwer zoals president Obama telkens weer suggereert. Als Israëlische militairen of politici terechtstaan voor oorlogsmisdaden in Gaza dan kan de samenwerking met de VS niet ongenoemd blijven. Dat zou Amerikaanse burgers te denken moeten geven.

Foto: ‘An Israeli soldier prays, backdropped by shells for his mobile artillery unit at a position on the Israel-Gaza border. Picture: AP’. 

NOS begrijpt het na vier jaar nog steeds niet: de kwestie-Assange

Waarschijnlijk praat een NOS-journalist de BBC na. Die zegt dat er ‘charges’ (aanklachten) tegen Assange zijn en dat-ie vervolgd wordt. Onzin. Julian Assange wordt niet verdacht van seksueel geweld tegen vrouwen. Hij wordt verzocht naar Zweden te komen om mee te werken aan een politie-onderzoek. Wat hij, z’n advocaten of de Ecuadoriaanse regering al meermalen hebben voorgesteld. Om een uitweg te zoeken voor Assanges verblijf in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen. Op voorwaarde dat de Zweedse regering de garantie geeft dat Assange niet uitgeleverd wordt aan de VS. De Zweedse regering heeft formeel de bevoegdheid voor deze garantie, maar verschuilt zich achter de Zweedse aanklager die zo’n garantie niet kan geven. In Zweden is politiek alleen onderhorig aan het recht als het de politiek uitkomt. Het is lastig voor de bureauredacteur van de NOS om het allemaal te begrijpen. De zaak speelt pas sinds augustus 2010. Assange gaan in hoger beroep.

Foto 1: Schermafbeelding van NOS-bericht ‘Arrestatiebevel Assange blijft’, 16 juli 2014.

Foto 2: Schermafbeelding van FREE ASSANGE NOW – FAQ, 16 juli 2014.

Democracy Now! interviewt Assange. Is er zicht op gerechtigheid?

Amy Goodman van Democracy Now! interviewt Julian Assange in de Ecuadoriaanse ambassade in Londen. Waar hij tegen zijn zin nu al twee jaar verblijft. Hij is meer dan 1300 dagen zonder aanklacht min of meer gedetineerd. Opmerkelijk in een westerse rechtsstaat, wat Zweden suggereert te zijn maar praktisch niet altijd is. Er is echter beweging in de zaak. De Zweedse overheid kan niet langer vertragen. Sinds 1 juli maakt nieuwe Europese wetgeving het voor verdachten die op een bepaalde manier van hun vrijheid beroofd zijn mogelijk om hun onschuld aan te tonen. Dat bewijs kan naar verluidt de Zweedse politie overleggen. De rechts-conservatieve regering kan zich niet langer aan de rechtsgang onttrekken wat het nu al sinds 2010 doet door Assange te beschuldigingen, maar niet te horen. Assange vermoedt dat Zweden hem zal uitleveren aan de VS waar een geheime Grand Jury een zaak tegen hem heeft voorbereid. Daar dreigt-ie opgesloten te worden zonder zich te kunnen verdedigen. Hier is de volledige versie van het interview te zien.

Hoe te stemmen voor Europa als heersende klasse oorlog tegen de waarheid voert?

Update 22 mei: Vandaag Europese verkiezingen. Moeilijke keuze voor velen. Wel stemmen of niet stemmen? En als men de gang naar de stembus maakt op welke partij moet men dan stemmen? Van welke thema’s laat men de keuze afhangen? Volgt men de agenda van de politieke partijen zoals die blijkt uit advertenties, flyers en politieke programma’s of volgt men de agenda van zichzelf? Als dat laatste al goed mogelijk is in onze informatiemaatschappij. Zo’n keuze gaat wellicht dwars tegen de consensus in die ons wordt ingefluisterd. 

Klopt de bewering van Henrik Alexandersson -assistent van Europarlementariër voor de Zweedse Piratenpartij Christian Engström- dat ‘de heersende klasse en de regeringen een oorlog tegen de waarheid zelf voeren’? Hij onderbouwt het in ‘The ruling class wages war against on truth itself’. Volgens hem gaan regeringen tot het uiterste om critici te vervolgen en op te sluiten die de waarheid vertellen over wat er aan de hand is, terwijl ze in naam de mensenrechten propageren. Terzijde, een staaltje van die dubbelzinnigheid is een conferentie over internetvrijheid die juist de opzet heeft om die vrijheid in te perken. De Newspeak van Orwell in werking. 

Voorbeeld van een criticus die door het establishment is koudgesteld is Craig Murray, de Britse oud-ambassadeur in Oezbekistan. Vanuit de marge doet-ie verslag van z’n opkomen voor mensenrechten. Hij is een medestander van Julian Assange. Murray valt op dat de Britse gevestigde klasse zich niet kan voorstellen dat Britse militairen of ministers voor het Internationaal Strafhof in Den Haag voor oorlogsmisdaden terecht moeten staan. Over BBC-journalist Gavin Esler die deze waarheid niet wil horen: ‘Het feit dat door Irak binnen te vallen Britse ministers verantwoordelijk waren voor meer doden dan Milosevic, of zelfs Charles Taylor, is iets waarvan hij ergens, diep van binnen, bewust is als van een abstracte waarheid, maar hij heeft zichzelf gecensureerd het in zijn wereldbeeld in te voegen.’ Westerse censuur is zowel individueel als institutioneel.

Censuur houdt uit de openbaarheid wat niet gehoord mag worden. Soms met grove maatregelen, vaak met zachte hand en door zelfcensuur van politici en journalisten. Klokkenluiders die tegen gevestigde belangen ingaan worden beschuldigd door gefabriceerde waarheden die hun functioneren beperkt of soms zelfs onmogelijk maakt. Denk aan Edward Snowden wiens paspoort door de VS eenzijdig en tegen alle mensenrechten in ingetrokken werd toen hij vanuit Hong Kong naar Rusland vluchtte of Julian Assange die zonder reden op een zogenaamde Red Notice lijst van Interpol werd gezet zonder dat er ooit bij enige rechtbank een aanklacht tegen hem is ingediend. Hij moest vluchten naar de Ecuadoriaanse Ambassade in Londen. Hoe beschamend is de behandeling van Assange en Snowden en wat zegt dat over u of mij?

Alexandersson verwijst naar een artikel in Der Spiegel over het koudstellen van de Duitse Bundestag. De gevestigde partijen uit de grote coalitie van kanselier Merkel laten zich onmachtig maken in een koehandel die Duitse steun voor Amerikaans beleid koopt en Edward Snowden en rechtsprincipes laat vallen. Alle Duitse bezwaren over de NSA worden door de christen- en sociaal-democraten ingeslikt. Het is zelfs zo dat iedereen die met Snowden in contact komt inclusief parlementsleden gecriminaliseerd zullen worden. Die dreiging intimideert en schrikt af. Het absurdisme van de macht is dat Duitse politici die volgens hun mandaat voor de mensenrechten wensen op te komen de dreiging van strafrechtelijke aansprakelijkheid boven het hoofd hangt.

Europese Verkiezingen komen eraan en de macht is gek geworden. Het verliest de principes waar alles om begonnen is uit het oog. Wat te doen? Het is zaak om op een partij te stemmen die principieel ingaat tegen dat machtsmisbruik en zich niet laat intimideren door de macht om die principes in te slikken. Zelfs in een nationaal of Europees parlement. Kortom, kies een partij die zich niet van de wijs laat brengen en de principes van de rechtsstaat of zelfs de werking van de parlementaire democratie niet inlevert voor een gascontract, een voorkeursbehandeling door president Obama of door het opofferen van rechtsprincipes. Alexandersson merkt op dat er reden tot zorg is, maar ook de kans om bij de Europese Verkiezingen tegen deze dwaasheid te stemmen. Voor een assistent van piraat Christian Engström lijkt de keuze duidelijk. Ik deel zijn keuze.

Verzocht VS in 2010 Nederland om Assange aan te klagen?

Glenn Greenwald publiceert bovenstaand document in de marge van de publicatie van z’n boek ‘No Place to Hide’ dat gisteren verscheen. Ook in Nederlandse vertaling. Het gaat om een verzoek van 10 augustus 2010 van de VS  aan ‘andere landen met troepen in Afghanistan’ om strafvervolging tegen Julian Assange in te dienen. Australië, Groot-Brittannië en Duitsland worden met name genoemd. Het ‘met inbegrip‘ (including) laat ruimte voor de suggestie dat het Amerikaanse verzoek ook andere landen bereikte. Zoals Nederland.

In augustus 2010 was het kabinet Balkenende IV demissionair. Het werd nog gesteund door CDA en Christen-Unie. De bewindslieden van de PvdA waren in februari 2010 uit het kabinet gestapt. Notabene over Uruzgan. Eimert van Middelkoop (CU) was minister van Defensie en Ernst Hirsch Ballin (CDA) minister van Justitie.

Julian Assange is tot op de dag nooit formeel aangeklaagd en da’s rechtsstatelijk onaanvaardbaar. Men zou denken dat de profilering van Den Haag als stad van internationaal recht niet vrijblijvend is en verplichtingen met zich meebrengt. Maar de Nederlandse politiek bleef grotendeels doof. In april 2013 schreef ik: ‘De SP-fractie in de Tweede Kamer laat me weten dat het aanvullende kamervragen over de affaire Assange heeft ingediend. Met het oog op bemiddeling door Nederland. Mede naar aanleiding van stukken die hier en hier en hier en hier en hier verschenen. De vragen van woordvoerder buitenland Harry van Bommel geven minister Frans Timmermans van Buitenlandse Zaken de mogelijkheid om voorbij te gaan aan de fouten van z’n voorganger Rosenthal.’ De zittende politiek hield opnieuw de boot af en verzon allerlei onwaarachtigheden om de asielaanvraag van Assange niet op de agenda te zetten. Het document verklaart mogelijk waarom. Julian Assange wordt nu al 1253 dagen zonder aanklacht gedetineerd. Hoogste tijd voor nieuwe kamervragen. 

De Task Force Uruzgan (TFU) was de Nederlandse operatie in Afghanistan. Deze duurde van maart 2006 tot augustus 2010. Pas in mei 2011 was al het militair materiaal teruggetrokken.  In naam was het een civiele actie, maar er waren op enig moment 1500 militairen bij betrokken. Nederland claimt dat het een succesvolle actie was, maar vraag is of dat meer dan wensdenken en het toedekken van een mislukking is. Uit de eindevaluatie van september 2011 blijkt dat er veel bereikt is, maar de omstandigheden moeilijk waren (p.100): ‘Vier jaar was echter niet genoeg om de lokale Afghaanse overheid in staat te stellen zelfstandig voor veiligheid, goed bestuur en ontwikkeling te zorgen. De geboekte vooruitgang is niet onomkeerbaar.’

PS: In een artikel van 18 februari 2014 voor The Intercept werd genoemd document voor het eerst -in fragmenten- gepubliceerd.

Foto: Schermafbeelding van document ‘Manhunting Timeline 2010’ (p.188), gepubliceerd door Glenn Greenwald.

Breng Putin en Obama vanwege hun misdaden voor tribunaal

De Poolse voormalige vakbondsleider en oud-politicus Lech Walesa stelt in een gesprek met de Poolse krant Rzeczpospolita voor om president Putin voor het ​​Internationaal Strafhof in Den Haag voor z’n Oekraïne-politiek te berechten. Of voor een andere rechtbank. Want Putin breekt regels en zou een gevaar voor andere landen zijn. Die berechting zal echter niet uitgevoerd worden. Want Putin met een kernmacht achter zich kan niet zomaar opgepakt worden. Van het recht wordt niet voor niks gezegd dat het het recht van de sterkste is.

Toch is het geen gek idee om de immuniteit van politieke leiders eens tegen het licht te houden. Het idee is dat als ze beseffen dat ze ooit voor een wereldse rechter verantwoording af moeten leggen voor hun daden ze beter nadenken voordat ze internationale verdragen of de soevereiniteit van andere landen schenden.

Wellicht is het vanwege de haalbaarheid een goed voornemen om allerlei politieke leiders die bovengemiddeld de mensenrechten hebben geschonden en een negatief voorbeeld vormen samen voor het Internationaal Strafhof te brengen. Met een interval van 10 jaar zou zo’n tribunaal kunnen plaatsvinden. Dan wordt het recht opgeschoond met de meest grove overtreders. Onder inhalen van achterstallig onderhoud kan een begin worden gemaakt met reeds afgetreden leiders als president George ‘W’ Bush die in Irak op grootschalige wijze de mensenrechten geschonden heeft. Of met president Paul Kagame van Rwanda die betrokken was bij de genocide. Of met de Indiase presidentskandidaat Narendra Modi of de Egyptische maarschalk Abdul Fatah al-Sisi. Door z’n drones-politiek komt president Barack Obama ook in aanmerking om berecht te worden.

Het zal er niet van komen omdat politieke leiders zich niet in het openbaar ter verantwoording laten roepen. Alleen kleine vissen als Radovan Karadžić of Slobodan Milošević worden gepakt. Zodat het nog lijkt ook dat het internationaal recht werkt. Maar Putin en Obama kunnen voortmodderen met hun onethische politiek die andere landen schaadt en de wereld er niet beter op maakt. Als het voor het Internationaal Strafhof niet lukt, biedt een revitalisatie van een NGO-achtig Russell Tribunaal wellicht een oplossing. Met als machtig wapen de publicitaire aanklacht en de aantasting van het aanzien van genoemde leiders. Waarbij de signatuur loepzuiver moet zijn: neutraal, veelzijdig en politiek ongekleurd. Niet vooringenomen zoals het huidige Russell Tribunaal geworden is. Als voorbeeld en waarschuwing kan bezinning op fundamentele principes geen kwaad. Doen. 

Foto: Gravure uitgegeven door Jean-Baptiste Huet, Tribunaal in het revolutionaire Frankrijk, 1795.

Nieuwe poging om Snowden bescherming te bieden in EU

Het komt niet onverwachts dat Europese regeringen onder druk worden gezet door de VS om Edward Snowden geen asiel in Europa te verlenen. Immers klokkenluider Nummer 1. In antwoord op vragen uit het Europees Parlement aan Jan Philip Albrecht van de Groenen suggereerde Snowden: ‘Parliamentarians in the national governments have told me that the US, and I quote, “will not allow” EU partners to offer political asylum to me, which is why the previous resolution on asylum ran into such mysterious opposition.‘ Het zijn de Amerikanen die de bandbreedte van de Europese regeringen bepalen. In het geval van Snowden is die tot nu toe nul.

In juni 2013 wezen de kamerleden Ronald van Raak (SP), Liesbeth van Tongeren (GL) en Esther Ouwehand (PvdD) minister Ivo Opstelten op de mogelijkheid dat Nederland of de EU Edward Snowden asiel verleent. Van Tongeren: ‘Nu is Den Haag natuurlijk de stad van het internationale recht. Ik hoorde de minister zonet abusievelijk zeggen dat de Verenigde Staten asiel zouden moeten verlenen aan hun eigen onderdaan, maar zo werkt het natuurlijk niet. Zou Nederland niet bereid zijn om te overwegen om asiel te verlenen aan Snowden?’ Minister Opstelten reageerde niet inhoudelijk op de suggesties. In een stukje hierover zag ik een aanbod aan Snowden of zelfs een kamerdebat als ‘de lakmoesproef voor de vraag hoe echt onafhankelijk Nederland is. En hoe vrij Nederlandse bestuurders en politici durven denken.‘ Niet autonoom dus. De VS beslissen voor de EU.

Komende woensdag is er in het Europees Parlement een nieuw poging om Edward Snowden asiel te verlenen. GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini is een van de indieners van een voorstel om Snowden bescherming in de EU te bieden. Het Europees Parlement stemt dan over een oproep aan de EU-landen om Edward Snowden bescherming te bieden op hun grondgebied. Op de site blamethegame kunnen Europese burgers de oproep uit het Europarlement via sociale media ondersteunen. Snowden zoekt asiel in een EU-land. Eerder stemden in een parlementscommissie conservatieven, christendemocraten en een deel van de sociaaldemocraten en liberalen tegen een voorstel om Snowden asiel te verlenen. Durven deze fracties deze keer wel onafhankelijk van de VS een besluit te nemen? Het valt te vrezen van niet. Maar elke poging telt.

Foto: Schermafbeelding van blamethegame, 10 maart 2014.