Robert Patman wijst op inmenging in Amerikaanse en Britse politiek door Kremlin en de onwettigheid van Brexit-Referendum

Hoogleraar Internationale betrekkingen Robert Patman aan de Universiteit van Otago in Dunedin, Nieuw-Zeeland legt uit wat er mis is met het opschorten van de publicatie van het rapport van de commissie Grieve over de inmenging van de Russische Federatie in de Britse politiek. Het was al in maart 2019 in een eerste versie gereed en is in de maanden daarna door de veiligheidsdiensten gecontroleerd op gevoelige informatie en vrijgegeven. Premier Boris Johnson heeft de publicatie ervan om onduidelijke redenen geblokkeerd. Het vermoeden bestaat dat zijn partij er negatief uitkomt. Volgens gelekte delen uit het rapport zouden de Tories miljoenen ponden van Russische oligarchen uit de kringen van het Kremlin ontvangen hebben. Dit zou vragen oproepen en Johnsons partij kunnen beschadigen in de campagne voor de verkiezingen van 12 december 2019. Johnson wil die banden tussen zijn partij en de Russische regering uit het zicht houden.

Patman legt het verschil tussen de VS en het VK uit aangaande de reactie op het vermoeden van Russische inmenging in hun binnenlandse politiek. De VS hield het tegen het licht in het Mueller-onderzoek. Dat overigens door president Trump tegengewerkt werd en waarvan de resultaten door justitieminister Barr bewust verkeerd werden geframed. Ondanks dat is door rapporten van de Amerikaanse inlichtingendiensten (januari 2017) en de Senaatscommissie voor inlichtingen (oktober 2109) ondubbelzinnig vastgesteld dat er sprake was van Russische inmenging bij de campagne voor de presidentsverkiezingen van 2016.

Daartegenover is de VK volgens Patman ‘in ontkenning’ van de Russische inmenging in de Britse politiek en dan vooral aangaande het Brexit-referendum van 2016. Maar volgens Patman is er steeds meer bewijs van die Russische inmenging. Hij geeft aan dat systematig bedrog bij het Brexit-Referendum de Britten goede argumenten geeft om een tweede referendum te eisen dat gevrijwaard is van de onregelmatigheden van 2016.

De overeenkomst tussen beide landen is duidelijk. Trump ontkent de Russische inmenging omdat het zijn legitimiteit zou ondergraven (naast andere redenen die wijzen op witwassen en crimineel opereren van Trump ORG). Ook daarom ontkennen de voorstanders van de Brexit de Russische inmenging omdat het de legitimiteit van het Brexit-Referendum zou ondermijnen. Over de uittreding uit de EU wordt naar verwachting in januari 2020 in het Lagerhuis besloten. Dat besluit zou op voorhand belast worden, praktisch geblokkeerd en in elk geval geval gecompliceerd worden als in de openbaarheid duidelijk zou worden dat het Brexit-Referendum onwettig was vanwege die Russische inmenging en de vele onregelmatigheden die in strijd met de wet waren.

Samengevat kan worden dat naast de betrokkenheid van de top van de Conservatieve partij die geprofiteerd heeft van illegaal Russisch geld, het vermoeden van ontbrekende legitimiteit van het Brexit-referendum de tweede reden voor premier Johnson is om de openbaarmaking van het Rusland-rapport te blokkeren. Of liever gezegd de publicatie van dat rapport over de verkiezingen en de debatten van januari 2020 heen te tillen. Als er eenmaal besloten is over de uittreding, dan is dat onherroepelijk en kan mogelijk belastende informatie uit het Rusland-rapport geen effect meer hebben op de uittreding die niet meer teruggedraaid kan worden.

Patman legt uit hoe de inlichtingendiensten van de vijf Engelssprekende landen (VS, VK, Canada, Australië en Nieuw-Zeeland), die de Five Eyes genoemd worden, na de Tweede Wereldoorlog tot samenwerking kwamen om de rechtsstaat en de democratische rechtsorde te beschermen. Maar recente ontwikkelingen in de VS en VK waar die rechtsstaat en het electorale proces door respectievelijk president Trump en premier Johnson met voeten worden getreden roept vragen op over de levensvatbaarheid van de samenwerking van de Five Eyes. Daarnaast ondermijnt de band van Trump met de traditionele vijand of tegenstander van de landen van de Five Eyes, te weten de Russische Federatie de uitwisseling van inlichtingen vanwege de vertrouwelijkheid.

Patman pleit voor het herstel van de rechtsstaat en zou graag zien dat leiders als Trump of Johnson zich niet langer gedragen alsof ze boven de wet staan. Hij heeft ook kritiek op de Britse oppositieleiders die afgeleid waren en zich niet sterk genoeg gemaakt hebben over het opschorten door premier Johnson van de publicatie van het Rusland-Rapport. De oppositie bleef zo goed als stil. Wat tamelijk onverklaarbaar en bizar is.

Toenemende kritiek op besluit Boris Johnson om rapport Grieve over inmenging van Kremlin op Britse politiek niet te publiceren

Op 12 december 2019 zijn er verkiezingen voor het Britse Lagerhuis. De Conservatieve premier Boris Johnson hoopt een meerderheid achter zich te krijgen die hij nu mist. Inzet is de Brexit. Theoretisch kan die afgezwakt of zelfs gestopt wordt. Hoewel dat laatste onwaarschijnlijk is. De strijd is hard en asynchroon. Dat laatste houdt in dat partijen elkaar op hun vermeend zwakke punten aanvallen. Een zwak punt van Johnson is de uitstel van de publicatie van een rapport over de invloed van de Russische Federatie dat onder leiding van de onlangs uit de fractie gezette Conservatief Dominic Grieve al in maart 2019 is opgesteld en daarna door de Britse inlichtingendiensten is gescreend op gevoelige informatie. De procedure is afgelopen en het rapport was voor publicatie gereed, maar de regering Johnson weigerde voordat het parlement vanwege de campagne onlangs werd verdaagd het rapport te publiceren. Daar is van vele kanten kritiek op gekomen. Onder meer van de Onafhankelijke Dominic Grieve, maar ook van oud-presidentskandidaat Hillary Clinton en activist Bill Browder die wordt beschouwd als de felste en meest vasthoudende criticus van de Russische president Putin.

In februari 2019 verscheen het eindrapport van de commissie Damian Collins waarover ik toen in een commentaar schreef: ‘Vandaag is het eindrapport ‘Disinformation and ‘fake news’: Final Report’ van de Digital, Culture, Media and Sport Commissie onder voorzitterschap van Damian Collins (Conservatieven) van het Britse Lagerhuis verschenen waaruit hierboven enkele afbeeldingen zijn te vinden. Paragraaf 273 is een oproep aan de regering May om een onafhankelijk onderzoek in te stellen naar de Russische inmenging bij de algemene verkiezingen van 2017, het Brexit-referendum van 2016 en het Schotse referendum in 2014. De toelichting waarom dat gewenst is leest als een waslijst van onregelmatigheden en een relativering van de legitimiteit van de uitslag van deze verkiezingen, waaronder het Brexit-referendum.(..) Wat ook als les voor de toekomst onderzocht kan worden benoemt de commissie Collins pijnlijk en onomwonden: ‘buitenlandse beïnvloeding, desinformatie, financiering, manipulatie van kiezers en het delen van gegevens’.

Nu is er het rapport van de commissie Grieve dat vooralsnog niet wordt gepubliceerd. Wellicht over een half jaar. Het gevolg is dat de speculaties niet van de lucht zijn. De Russische Federatie zou zich via oligarchen ingekocht hebben in de Britse politiek. Een naam die genoemd wordt is de Russisch-Oekraïense Dmtryo Firtash die gelieerd zou zijn aan de georganiseerde Russische criminaliteit én het Kremlin en in Oostenrijk zijn uitlevering naar de VS aanvecht. Vooral de Conservatieve partij zou zich hebben laten opkopen door Russisch geld. Dat wordt als de hoofdreden genoemd dat Johnson de publicatie ervan blokkeert. Het inmiddels op sterven na dode UKIP zou via miljonair Arron Banks Russisch geld doorgesluisd hebben. UKIP was de partij van Farage voordat hij met Banks overstapte naar de Brexit Party. Dat geld zou zonder dat het gemeld was ook terecht zijn gekomen bij de Leave campagne voor het referendum in 2016. Dat roept vragen op over de legitimiteit van het Brexit-referendum. Blairs spindoctor Alistair Campbell beschuldigt Nigel Farage ervan Russisch geld te hebben aangenomen en een Russische ‘asset’ te zijn. Farage is dikke maatjes met president Trump die er eveneens van beschuldigd wordt een Russische ‘asset’ te zijn. Hij zou door het Kremlin al sinds de 1980’s ‘opgekweekt’ zijn. En dan is er nog de leider van Labour Jeremy Corbyn die niet enthousiast is over de NAVO of de EU en er eveneens van wordt beschuldigd een ‘asset’ van het Kremlin te zijn. Hij zou in 1986 geworven zijn door de agent Jan Dymic van de toenmalige Tsjechische geheime dienst StB.

De wetmatigheid is dat alle Leave partijen ervan worden beschuldigd boter op hun hoofd te hebben en onder invloed van het Kremlin te staan. Ze hebben gemeen dat ze afstand nemen van de EU terwijl ze weten dat dat niet in het economisch belang van hun land is. De Brexit leidt tot de verzwakking van de EU wat een hoofddoel is van de Russische buitenlandse politiek. Jeremy Corbyn heeft voortdurend zijn invloed aangewend om te verhinderen dat het voor meer dan 80% naar Remain leunende Labour een ondubbelzinnig Remain-standpunt zou innemen. Uiteraard zijn er nog andere overwegingen bij de Brexit die niet direct uit de hoge hoed van het Kremlin komen. Maar beïnvloeding en ondermijning werkt indirect door politici op hun zwakte (geld, prestige, invloed, politieke functie) aan te spreken en ze zo toch de gewenste kant van een Brexit op te sturen.

Hoe nu verder? De Brexit gijzelt het VK al 3,5 jaar en heeft het land verzwakt en gedemoraliseerd. Het aanzien van de politiek is geslonken. Als uit het rapport Grieve zou blijken dat het referendum niet eens legitiem was en dat het resultaat door Russisch geld ‘gekocht’ is, dan wordt het er nog schrijnender op. Want de impasse en de chaos sinds 2016 zouden dan op een onrechtmatig referendum zijn gebaseerd. En totaal onnodig zijn geweest. Het belangrijkste argument van de Leave-partijen om door te gaan met de Brexit omdat het op een democratisch besluit zou zijn gebaseerd zou dan in de huidige campagne worden ondermijnd. Uit peilingen blijkt tamelijk consistent dat al sinds maart 2018 gemiddeld 5% meer Britten voor Remain dan Leave opteren. Maar Conservatieven en Labour zetten met een beroep op de legitimiteit van het referendum hun weg naar de uitgang van de EU voort. Daarbij passen geen transparantie en inzicht in de invloed van de Kremlin op de Britse politiek. Gezien de belangen die op het spel staan is het niet ondenkbaar dat delen uit het rapport Grieve nog voor de verkiezingen van 12 december worden gelekt. Zodat een onontkoombaar besluit over de Brexit in januari 2020 hopelijk nog tijdig van de juiste tegenargumenten kan worden voorzien.

Foto 1: Tweet van Guardian-onderzoeksjournaliste Carole Cadwalladr, 31 oktober 2019.

Foto 2: Tweet van Labour-Lagerhuislid Ben Bradshaw, 12 november 2019.

Foto 3: Tweet van Labour-Lagerhuislid David Lammy, 12 november 2019.

Foto 4: Schermafbeelding van artikel ‘UK Inquiry was warned of Russian infiltration, leaked testimony shows’ met video van CNN, 11 november 2019.

Foto 5: Tweet van ChangeUK-Lagerhuislid Mike Gapes, 12 november 2019.

Reactie op een opinie die het handelen van Britse regering billijkt: ‘Boris Johnson is de verkeerde man op de verkeerde plaats’

Op de FB-pagina van Het Parool plaatste ik onderstaande reactie bij het opinieartikel ‘Boris Johnson is de juiste man op de juiste plaats’ van Maurits Bredius van 11 september 2019. Het lijkt in strijd met de logica:

Na een aanloop met een min of meer objectieve schets van de recente geschiedenis ontspoort het betoog als Bredius op normatieve wijze stelt: ‘Een volstrekt onaanvaardbare uittredingsovereenkomst met een ‘backstop’- clausule, die Noord-Ierland voor onbeperkte tijd binnen de EU zou houden en een harde grens in de Ierse Zee zou betekenen.’ Bredius maakt in zijn betoog op geen enkele manier duidelijk waarom de uittredingsovereenkomst tussen de EU en de toenmalige regering May ‘volstrekt onaanvaardbaar’ is. De ‘backstop’- clausule is de logische voorwaarde om de belangrijke interne markt die een van de pilaren van de EU is te beschermen.

Hij gaat ook voorbij aan het feit dat de Britse politiek verdeeld is over zowel de gewenstheid om de EU te verlaten als de manier van uittreding. Ofwel, voor geen enkel voorstel voor uittreding was in het Lagerhuis in de afgelopen twee jaar een meerderheid te vinden. De uittredingsovereenkomst van toenmalig premier May met de EU is niet minder onaanvaardbaar dan andere manieren van uittreding.

Het is zo dat parlementsleden die tot nu toe (tot drie keer toe) tegen de uittredingsovereenkomst stemden in de afgelopen week hebben aangegeven deze keer voor te stemmen om niet alleen een No Deal uittreding als het geweld dat de regering Johnson de democratie en de rechtsstaat aandoet te stoppen. Ze aanvaarden dan de volgens Bredius ‘volstrekt onaanvaardbare’ backstop. Af te wachten valt of een meerderheid van het Lagerhuis straks eieren voor haar geld kiest en een onaantrekkelijke uittredingsovereenkomst met de EU aantrekkelijker vindt dan het schrikbeeld van een om zich heen slaande premier Johnson die doel en middelen verwart. Het is vergezocht om te veronderstellen dat Boris Johnson die altijd zo graag premier wilde worden zich nu alsnog voor het landsbelang opoffert.

Voor de duidelijkheid, het waren de harde Brexiteers (de ERG factie binnen de Conservatieve partij) die het hardste oppositie voerden tegen de deal van May met de EU. Ook Boris Johnson stemde met de ERG mee tegen May en EU. Schrijnend is dat de meerderheid van de 21 ‘gematigde’ Conservatieven die door Johnson vorige week uit de fractie zijn gezet wel voor de uittredingsovereenkomst van May met de EU stemde. Dat feit alleen al weerlegt Bredius’ suggestie dat de oppositie het VK ‘het liefste binnen de EU ziet blijven’. De oppositie is daarover verdeeld.

Bredius maakt het er niet helderder op als hij suggereert dat de opschorting van vijf weken van het Lagerhuis, dat vandaag door het hoogste Schotse hof in een uitspraak als onwettig wordt gekenmerkt, de democratie dient en niet beschadigt. Volgens hem dient het opschorten van de democratie de democratie. Als het kind met het badwater wordt weggegooid, dan viert Bredius het badwater als het kind.

Bredius komt opnieuw met een raadselachtige uitspraak als hij zegt: ‘Daarom besloot de oppositie om vervroegde verkiezingen pas goed te keuren als het te laat zou zijn voor Johnson om het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de EU te leiden. Met dit standpunt geeft de oppositie blijk van weinig vertrouwen in de wijsheid van het Britse volk.’ Nee, de wijsheid van het Britse volk heeft er niks mee te maken en Bredius moet weten dat hij dit er aan de haren bijsleept. Prominenten van onder meer Labour, SNP en LibDems hebben aangegeven dat ze Johnson (en zijn strateeg Dominic Cummings) niet vertrouwen en daarom eerst het blokkeren van een No Deal uittreding per wet wilden voorkomen voordat er afspraken over verkiezingen zouden worden gemaakt. Overigens is de verwachting dat LibDems en SNP flinke winst zullen behalen in deze verkiezingen, dus zij hebben er geen belang bij om het uitschrijven van nieuwe verkiezingen te verhinderen.

Een ander misverstand is overigens dat er zoiets als een No Deal uittreding bestaat. Die bestaat in de praktijk niet omdat ook zonder de uittreding van het VK uit de EU er nog talloze afspraken over economie, handel, transport, nationale veiligheid en allerlei sectoren waardoor het VK en de EU-lidstaten samenhangen tussen het VK en de EU moeten worden gemaakt. Een No Deal uittreding van het VK uit de EU is dus hooguit tijdelijk een No Deal.

Aan de verklaring waarom de Brexit zo is ontspoord waagt Bredius zich niet. Hij keert zich te eenzijdig tegen de oppositie en de EU en verliest zo het perspectief uit het oog. Dat heeft niet zozeer te maken met het opereren van de EU, maar met de aard en het karakter van de Engelse politiek en de samenleving die leidde tot een dubbelhartige relatie tot de EU. Een kleine meerderheid van het nationalistische VK heeft zich nooit echt lid van de EU gevoeld en altijd afstand gehouden tot het ‘continent’, slechts het economisch profijt trok het VK aan. Onderschat evenmin het zelfbeeld van de Etoniaanse elite (Boris Johnson, Jacob Rees-Mogg, David Cameron) die in het land der blinden liever éénoog koning is, dan tweede viool in de grotere EU die door Frankrijk en Duitsland wordt gedomineerd.

Het tweede referendum van 2016 was met een nipte meerderheid van 51,9% een herroeping van het referendum van 1975 dat met een ruime meerderheid van 67,2% besloot voor toetreding tot (de voorloper van) de EU. Dat was een vertaling van dat Engelse sentiment. Het geeft aan hoe innerlijk verdeeld het VK is. Sociaal, regionaal en politiek. Dat de politiek zich aan het een en het ander niet kan onttrekken is de logica van de Brexit.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Boris Johnson is de juiste man op de juiste plaats’ van Maurits Bredius in Het Parool, 11 september 2019.

Is verkiezingspact tussen Brexit Party en Conservatieven het eindspel van Boris Johnson?

Het volgende scenario is denkbaar in de Britse politiek. Westminster krijgt desgevraagd een kort uitstel van zo’n 6 weken tot uiterlijk half december 2019 van de EU om landelijke verkiezingen te organiseren. Partijen hergroeperen zich rondom de Leave – Remain kloof die dwars door de Britse samenleving en de kiesdistricten loopt, en maken afspraken om de meest gunstig gepositioneerde kandidaten van andere partijen binnen het eigen blok te steunen. De Brexit Party van Arron Banks en Nigel Farage werkt samen met de Tories van Boris Johnson, waarbij Farage zich concentreert op Noord-Engeland. Complicatie voor zo’n verkiezingspact is de positie van Johnsons strateeg Dominic Cummings die niets van Farage moet hebben, zoals James Cusik in een artikel voor openDemocracy uitlegt, en verdere leegloop van de partij doordat gematigde Tories weglopen.

LibDems, Labour, Schotse en Welse nationalisten en de centristen van Change UK maken op hun beurt afspraken waarbij de positie van Labour bijzonder is. Dat is als enige geen Remain, maar een verdeelde partij. Het gevolg kan zijn dat in oude, noordelijke industriegebieden pro-Leave Labour kandidaten het opnemen tegen de Brexit Party en in Londen of Zuid-Engeland pro-Remain Labour kandidaten tegen de Tories.

Overzichtelijk en begrijpelijk wordt het er zo niet op. Daarnaast hebben Britten weinig kennis en ervaring met coalitieregeringen. Inschatting is dat de Schotse nationalisten van de SNP en de LibDems aanzienlijk zullen winnen en Labour en Tories licht zullen verliezen. Welk blok het sterkste wordt valt gezien alle onzekerheden nu niet te voorspellen. Even ongewis is hoe blijvend stabiel het blok zal zijn dat de meerderheid behaalt.

Nigel Farage spreekt zich uit voor tweede referendum over Brexit

Al lange tijd pleiten critici van de Brexit voor een tweede referendum. Zoals oud Labour-premier Tony Blair. Opvallend voegt oud UKIP-leider Nigel Farage zich nu bij de voorstanders voor een tweede referendum over het lidmaatschap van de EU. Hij was een van de boegbeelden van de Leave-campagne die leidde tot een kleine meerderheid voor een Brexit. Desgevraagd zegt hij in het programma ‘The Wright Stuff’ van Channel 5 met presentator Matthew Wright dat een tweede referendum de Remainers voorgoed tot zwijgen brengt. Uit een recente opiniepeiling blijkt echter dat een meerderheid van zo’n 10 procent nu tegen een Brexit zou zijn.

Wat Farage bezielt is onduidelijk. Hij en de UKIP hebben geen politieke macht in het parlement en gaan er niet over. Het lijkt dat hij door zijn uitspraak vooral verdeeldheid wil zaaien in de Conservatieve partij van premier Theresa May. Ook Labour is verdeeld met een aarzelende Jeremy Corbyn die niet ruimhartig voor de EU kiest. De deconstructieve politiek van Farage beleeft met deze nieuwe uitspraak opnieuw een opvallend hoogtepunt.

Theresa May staat onder druk over Brexit. Met een vitale rol voor de DUP. Open Democracy onthult herkomst dubieus campagnegeld

De Britse premier Theresa May klampt zich krampachtig vast aan de macht. Haar dagen als premier lijken al sinds afgelopen zomer geteld. Bedreigingen komen van steeds meer kanten. Er is het verzet van een factie van Tories en Labour die gehoord wil worden over de Brexit en May binnenkort in het Lagerhuis een nederlaag over de Brexit wet kan toebrengen. Er zijn veertig Conservatieve parlementsleden die een open brief hebben ondertekend waarin ze aankondigen het vertrouwen in May op te zeggen. Met nog 8 stemmen meer kunnen ze zo’n stemming daadwerkelijk houden. Het idee bestaat dat May zich laat gijzelen door haar kabinetsleden Boris Johnson en Michael Gove die een harde Brexit willen en in een gelekte geheime brief May haar koers dicteren. En er is Johnson die onder vuur ligt als minister van Buitenlandse Zaken en volgens Labour-leider Jeremy Corbyn zijn land met een koloniaal wereldbeeld een slechte dienst bewijst. De kritiek op de harde Brexiteers en May is dat ze hun eigenbelang en dat van de partij voor dat van hun land plaatsen.

En er is het schandaal rond het campagnegeld van de Noord-Ierse DUP dat in juli 2017 door Channel 4 News op een rijtje werd gezet en sinds die tijd niet meer is gaan liggen. De DUP is essentieel om de Tories in het Lagerhuis aan een meerderheid te helpen. Open Democracy kwam gisteren met een bericht dat zich afvraagt of de herkomst van 435.000 GBP -‘dark money‘- dat aan de DUP werd toegespeeld wel zo legitiem is als door ontvanger en gever wordt beweerd. De gever heeft van de Kiescommissie een boete van 6.000 GBP gekregen wegens gebrek aan openheid over de herkomst van het geld, zo beredeneert Open Democracy. Zowel de DUP als de geheimzinnige Constitutional Research Council (CRC) stellen zich op het formalistische standpunt dat openheid over campagnegeld in Noord-Ierland wettelijk niet is verplicht. Maar de DUP is de enige Noord-Ierse partij die het voorstel blokkeert om die openheid met terugwerkende kracht tot 1 januari 2014 te geven.

Interessant is de afgelopen week afgetreden minister van internationale ontwikkeling Priti Patel. De officiële reden die hiervoor gegeven werd was dat ze geheime contacten had met de Israëlische regering waarvoor ze geen toestemming zou hebben gehad. Haar aftreden vergrootte overigens het beeld van chaos binnen de regering-May. Maar zoals Adam Ramsey voor Open Democracy in een bericht opmerkt speelde Patel nog een andere rol als lobbyist. Zij stond centraal in het beheer van ‘geheime’ fondsen binnen de Conservatieve partij en het binnensluizen van onder meer geld van British American Tobacco. Ook onderhield ze contacten met radicaal-rechtse groeperingen, zoals Conservative Friends of Israel. Waarom moest Patel opstappen, waarom dacht ze weg te komen met haar opereren van de afgelopen jaren en wat is de reden dat ze opgeofferd werd?

Vanwege de achtergrond van CRC-voorzitter Richard Cook zou er sprake zijn van Saoedisch geld dat in strijd met de voorwaarden in de campagne voor de Brexit is gestopt. Omdat die herkomst niet alleen gaat om het campagnegeld voor de DUP, maar over de herkomst van al het geld voor met name de Leave-campagne, legt dit een nieuwe bom onder de positie van premier May en de harde Brexiteers. Wat is de politieke en juridische positie van de Brexit als blijkt dat vanuit dubieuze bronnen campagnegeld onwettig is vergaard en uitgegeven wat leidde tot een kleine Leave-meerderheid? Kenmerkend en ergerlijk is dat de politiek dit zelf niet uitzoekt.

Bedreigingen wegens rechtszaak Brexit. Hoe past dat in de rechtsstaat?

Britse eurosceptici begrijpen een uitspraak van de rechter niet dat niet de regering, maar het parlement over de Brexit beslist. Over de voorwaarden ervan. Kortom, over de keuze tussen een harde en een zachte Brexit. In het laatste geval zal de economische schade kleiner zijn omdat het Verenigd Koninkrijk toegang houdt tot de single market van de EU. Daar tegenover zal dan onder meer het vrije verkeer van personen -lees: immigratie- niet eenzijdig mogen worden beperkt door Westminster. Omdat ze de rechtszaak aanspande krijgt remainer Gina Miller doodsbedreigingen. De bedreigers hebben een merkwaardige opvatting van de rechtsstaat.

Wat is er tegen dat het parlement het laatste woord heeft in een belangrijke kwestie als een Brexit? En dan niet over de vraag of er een Brexit komt, maar over de vraag onder welke voorwaarden die er komt. In het Britse referendum is dat immers niet gevraagd. En dus nog niet beantwoord. Dus zo gek is het niet om die vraag die nog niet beantwoord is en dus nog open is, via het parlement te beantwoorden. Hoe kan dat anders beter?

Hoe kan de waarheid in de politiek worden gebracht? Britse publieksactie tegen de leugens in de Brexit-campagne

We hebben Amnesty International voor mensenrechten, Transparency International voor corruptie, het World Justice Report voor de rechtsstaat en Greenpeace voor de natuur. Maar er is geen internationale organisatie voor de politiek die als hoofddoel heeft om leugens van politici onder de aandacht te brengen en het publiek te helpen in de bewustwording over het functioneren van politici en de vaststelling en verankering van een feitelijke waarheid. Zo’n internationale organisatie zou kunnen dienen als geweten, meetlat en terechtwijzing van leidende politici. Feit dat er nooit een organisatie is opgericht die de integriteit, het waarheidsgehalte en de verantwoordingsinformatie van partijpolitici meet tekent hun bijzondere positie. Dit gaat de controlerende taak van media te boven. Politici staan buiten de orde. Daarom moeten ze binnen de orde gebracht worden.

Er zijn drie categorieën politici. 1) zij die uitgaan van de feiten en zich aan de waarheid trachten te houden; 2) zij die af en toe een loopje met de waarheid nemen, maar toegeven als ze op een leugen betrapt worden en 3) zij die de feiten bewust verdraaien en niet toegeven als ze op een leugen betrapt worden, maar daar juist een nieuwe waarheid van maken. Het gaat erom om de leugens van die laatste categorie door te prikken en via een jaarlijkse rapportage openbaar te maken. In een artikel in NRC citeren Eva Cukier en Steven Derix James Sherr van de Britse denktank Chatham House over de Njet-diplomatie van het Kremlin: ‘In onze postmoderne tijd staan burgers erg sceptisch tegenover wat als waarheid wordt verkondigd. Als je flagrante leugens dan blijft herhalen, zullen mensen daar op den duur misschien toch een deel van gaan geloven.’ De waarheid moet terug in de politiek. Bewustwording bij het grote publiek kan er aan meewerken om dat te bereiken.

Juist de politici die een flinke portie nostalgie in hun politiek doen verdraaien het meest de feiten omdat ze vertrekken van een verkeerd uitgangspunt en zich in vreemde bochten moeten wringen. Daarover schreef ik recent in een commentaar: ‘Het is de illusie die Thierry Baudet, Jan Roos of Geert Wilders de Nederlanders voorhouden. Namelijk dat Nederland in een wereld vol agressie en bedreigingen als alleenstaande natiestaat kan overleven zonder bescherming van supranationale organisaties als de EU of de NAVO. Dat alles gevoed door een afnemend historisch besef en gereduceerd geschiedenisonderwijs en het eigen gesloten gelijk van de sociale media.’ Internationaal zijn het politici als Donald Trump, Boris Johnson, Nigel Farage en Vladimir Putin die met hun rug naar zowel toekomst als realistische politiek staan en glashard liegen en hun leugens tot uitgangspunt van beleid maken. Ook andere politici liegen of proberen de waarheid te verdraaien, maar het verschil is dat als ze door oppositie of media op leugens betrapt worden ze uiteindelijk toegeven. Al is het met een smoes. Ze erkennen de feiten en proberen er geen nieuwe waarheid vol leugens boven te plaatsen.

Bovenstaande video gaat over het antwoord op de leugens tijdens de Brexit-campagne. Nederland kende bij het referendum over de associatie-overeenkomst met Oekraïne ook een campagne waarin het slecht gesteld was met de waarheid. Het publiek werd vooral door het NEE-kamp voorgelogen en feiten werden verdraaid. In het Verenigd Koninkrijk is het volgens een artikel in Business Insider (BI) Marcus J. Ball die met crowdfunding 167.000 euro (£145.000) heeft opgehaald voor het project #BrexitJustice. Hij wil politici die zich misdroegen in de campagne voor de rechter brengen. Hij heeft de diensten ingehuurd van het in Londen gevestigde advocatenkantoor Edmonds Marshall McMahon om ‘de leiders van Vote Leave op basis van fraude, wangedrag in een openbaar ambt, ongepaste beïnvloeding en, eventueel, het aanzetten tot rassenhaat’ aan te klagen.

Ball neemt Boris Johnson en Nigel Farage uit het Leave-kamp op de korrel, maar zal zonodig ook actie ondernemen tegen politici uit het Remain-kamp die zich misdragen hebben door leugens of wangedrag. Hij zegt tegen BI: ‘Als #BrexitJustice echt gaat over de waarheid in de politiek dan moeten we oneerlijkheid aan beide zijden van de politieke scheidslijn onderzoeken. Als we een sterke zaak tegen de politieke leiders van zowel het Leave- als het Remain-kamp op kunnen bouwen dan zullen we zowel het Leave- als het Remain-kamp vervolgen.’ Deze crowdfunding verdient navolging in andere landen en kan wellicht dienen om een internationale organisatie op te bouwen die leugenachtige politici binnen de orde van de feitelijkheid houdt.

Schotland heeft volgens Sturgeon een veto over Brexit

Door de positie van de autonome natie Schotland binnen het Verenigd Koninkrijk wordt de timing van een Brexit er niet overzichtelijker op. De Schotse premier Nicola Sturgeon geeft Andrew Marr desgevraagd haar interpretatie van een gesprek dat ze met de nieuwe Britse premier Theresa May had. Op haar eerste ‘buitenlandse’ reis als premier bezocht May afgelopen vrijdag Sturgeon in Edinburgh. Sturgeon antwoordt (na 4’ 29’’) dat May heeft gezegd dat ze artikel 50 niet in werking stelt voordat alle delen van het Verenigd Koninkrijk zich er ‘comfortable‘ bij voelen. Dat geeft Schotland, maar ook Noord-Ierland een veto over het moment dat artikel 50 wordt geactiveerd. De kans bestaat dat Schotland bij het standpunt blijft zich er niet ‘comfortable’ bij te voelen, zodat artikel 50 nooit in werking treedt en onderhandelingen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk nooit van start gaan. Zodat een Brexit uitblijft. Schotland streeft dan niet naar autonomie.

Waarom premier May Schotland zoveel invloed geeft is een vraag voor speculatie. Vindt ze de eenheid van de Unie belangrijker dan een Brexit? Is ze als Remainer toch geen voorstander van een Brexit en speelt ze een subtiel spel om haar pro-EU positie te verhullen? Of gebruikt May Schotland als excuus om tijd te winnen en de formele onderhandelingen met de EU zolang mogelijk uit te stellen terwijl ze in de tussentijd informele gesprekken met de EU of zelfs met afzonderlijke EU-lidtaten hoopt te kunnen aangaan? De harde kern van Leavers binnen de Tories en de UKIP die gaat voor ondubbelzinnige duidelijkheid zal hoe dan ook niet blij zijn met dit ragfijne politieke spel van May. Driebanden via Schotland. Never a dull moment in Westminster.

Brexit bracht UK veel negatiefs: Adudu en Dougan getuigen

BBC presentatrice Trish Adudu is in tranen. In Coventry werd haar gezegd ’neger ga naar huis’. Een Aziatische student werd ook belasterd. Ze zegt zoiets nooit te hebben meegemaakt. Het gebeurde na het referendum van 23 juni waarin Britten met 52% ervoor stemden de EU te verlaten. Immigratie was een cruciaal onderwerp.

Dit incident staat niet op zichzelf. Na het referendum waren er vele meldingen van racisme tegen vooral Polen. Wat is hier aan de hand? Bestond dat racisme altijd al, maar werd het onderdrukt? Of heeft de harde toon van de campagne mogelijk gemaakt dat mensen het eindelijk ‘durfden’ zeggen omdat alle remmen los waren?

Dit referendum heeft het slechtste in Britten naar boven gebracht. Politici logen dat het gedrukt stond en wat nog beschamender was, na de uitslag liepen ze weg voor hun beweringen en braken hun beloften. Zoals over de 350 miljoen pond per week die volgens het Leave-kamp niet meer naar de EU maar naar de Nationale Gezondheidsdienst (NHS) overgemaakt zou gaan worden. Of over de stop op immigratie na een Brexit. Nu blijkt dat ‘verkeerd begrepen’ te zijn. Het gedraai van politici heeft de Britse politieke klasse ongeloofwaardig gemaakt. ‘Take back control’ was de slogan van de Leave-campagne. Het omgekeerde is gebeurd. Het heeft het land in chaos en onzekerheid gestort. Schotland en Noord-Ierland dreigen de unie zelfs te verlaten.

Hoogleraar Europees Recht Michael Dougan van de Universiteit van Liverpool is duidelijk en aarzelt niet. Hij pleitte voor Remain, zoals hij in een college om economische en politieke redenen beargumenteerde. Dougan  meent dat de Leave-campagne een van de meest oneerlijke politieke campagnes gevoerd heeft die het Verenigd Koninkrijk ooit heeft gekend. Trish Adudu zal het niet ontkennen. Voor het repareren van de uitslag is het te laat. A fine mess. Het referendum eindigt als wees omdat niemand er verantwoordelijk voor wil zijn.