De Anglo-Russische relatie is nog steeds ijskoud. May en Johnson denken even negatief over het Kremlin

Echt vrolijk ziet het er niet uit, de ontmoeting van de Britse premier Theresa May met de Russische president Vladimir Putin op de G20 in het Japanse Osaka. De betrekkingen tussen beide landen zijn verstoord door vergiftigingspogingen van leden van de Russische militaire inlichtingendiensten op Britse bodem. Onder meer Aleksandr Litvinenko in 2006 en Sergej Skripal en zijn dochter in 2018 waren het doelwit. Litvinenko overleefde het niet, de Skripals ternauwernood. Wie mocht denken dat de meest kansrijke kandidaat om May op te volgen er anders over denkt komt bedrogen uit. Boris Johnson is resoluut in zijn uitspraak over het beleid van de regering van de Russische Federatie. Volgens Johnson laat het Kremlin je altijd in de steek.

Kremlin schrijft Trump als ‘bezit’ af en gooit het over een andere boeg: het zaaien van verwarring, chaos en verdeeldheid in VS

De Amerikaanse president Trump zit gevangen tussen twee vuren. Speciale aanklager Robert Mueller zit Trump op de hielen in zijn Rusland-onderzoek. Het vermoeden bestaat dat Mueller en zijn team zoveel belastende zakelijke praktijken en criminele contacten van de president – die teruggaan tot de jaren 1980 – in kaart heeft gebracht dat Trump geen kant meer opkan. De Russen willen met inzet van hun compromitterend materiaal over Trump dat hij doet wat ze zeggen, zoals Kremlin-watcher Julia Davis oppikte van de Russische staatstelevisie en in bovenstaande tweet weergeeft. Vitaly Tretyakov voert aan dat de Russische regering de invloed (‘leverage’) die het heeft op Trump moet gebruiken om hem naar hun hand te zetten. De boodschap is dat als Trump Russische hulp wil bij de tussentijdse verkiezingen van november 2018 – zoals het Kremlin Trump ook hielp bij de presidentsverkiezingen van 2016 – hij moet doen wat het Kremlin zegt.

Het is onthullend wat Tretyakov zegt. Want een chanteur geeft nooit toe te chanteren. Daarnaast weten de Russen dat Trump het in Washington niet alleen voor het zeggen heeft. Na de ontluisterende persconferentie in Helsinki als afsluiting van de ontmoeting met president Putin die de indruk gaf dat Trump in diens zak zit zijn ook bij de Republikeinen in de Senaat alle bellen gaan rinkelen. Wetgeving die gesteund wordt door beide partijen is in de maak die de nationale veiligheid van de VS ondanks Trump moet veiligstellen. De naam die aan de DESKAA-wet gegeven wordt is duidelijk: ‘Defending American Security from Kremlin Aggression Act’. Atlantic Council geeft de achtergronden in een bericht. Zoals contraspionage-expert John Schindler in een opinie-artikel zegt zal het Kremlin Trump laten vallen, en mogelijk vermoorden als het van mening is dat hij machteloos is en in Washington niets meer voor de Russen kan bereiken. De verwachte Democratische winst in het Huis maakt dat nog aannemelijker. Helpen vergroten van verwarring en chaos, en zaaien van extra verdeeldheid is de strategie van de Russen als ze van mening zijn dat ze Trump voor hen geen nut meer heeft. Tretyakov maakt er een begin mee. Het Kremlin weet dat zijn mening in het Westen opgepikt wordt.

Foto: Tweet van Julia Davis, 10 augustus 2018.

VS zet ‘CBW Act’ in werking vanwege Skripal-vergiftiging in Engeland. Zware sancties dreigen voor de Russische Federatie

Met tegenzin van president Trump en een maand te laat heeft het Amerikaanse State Department vanwege de vergiftiging van de Skripals in het Verenigd Koninkrijk sancties aangekondigd tegen de Russische Federatie waar het wettelijk toe verplicht is volgens de ‘CBW Act’. Na een periode van 15 dagen waarin het Congres wordt geïnformeerd treden ze rond 22 augustus in werking, aldus een verklaring van het State Department. Dat is na de tussentijdse verkiezingen van 6 november. Een briefing van 8 augustus geeft de bijzonderheden.

Als het Kremlin geen openheid van zaken geeft over de achtergronden van de vergiftiging en met zoveel woorden bekent die vergiftiging op Britse bodem uitgevoerd te hebben, dan moet volgens sectie 307(B) van de CBW Act een tweede ronde van zwaardere sancties opgelegd worden. Het valt niet te verwachten dat het Kremlin zal inbinden en daaraan voldoet. Procedures worden gevolgd die de wet oplegt. Interventie van president Trump is aan handen gebonden. Na een termijn van 90 dagen kan dat tot ernstige gevolgen leiden voor de handel tussen VS en Russische Federatie zoals het panel van TYT meent. Die kan tot stilstand komen.

Foto: Schermafbeelding van deel van de ‘Special Briefing ‘Previewing the Imposition of Chemical and Biological Weapons Control and Warfare Elimination Sanctions on Russia’ van het U.S. State Department van 8 augustus 2018.

In gesprek met Jan Verheul, LibertyFlea en Hugo Jansen over de Russische Federatie en het voorbijgaan van oude wereldbeelden

NRC-journalist Wilmer Heck publiceerde op 24 april een artikel ‘Pro-Russische krant blijkt betaald door Brabantse bioboer die strijdt tegen ‘joodse elite’’. Het ging om Hugo Jansen die de pro-Putin publicatie De Andere Krant financieel steunt en onder meer als ‘Jan Verheul’ op zijn blog in een mission statement zegt:

Ik probeer te begrijpen wat Hugo Jansen bezielt en waarom hij redeneert zoals hij redeneert. Hoe komt hij tot zijn standpunten en waar komen ze vandaan? In een eerdere reactie op zijn blog merkte ik op: ‘Wat een vreemd commentaar op het artikel van NRC. U zegt onder meer: ‘Toch niet zo vreemd dat ik Putin steun, lijkt mij. Putin wordt al jaren zwart gemaakt, omdat Amerika alléén baas in de wereld wil zijn. Dat blijkt helder uit hun documenten.’ Daar kwam een reactie van LibertyFlea op van wie ik aanneem dat het een alias van Hugo Jansen is. Die reactie was niet onvriendelijk en begon zo: ‘Met respect voor uw wel zeer balancerend, onpartijdig commentaar moet ik toch kwijt dat hier niet alleen op Putin vs het Westen gaat.’ Daarna wordt veel overhoop gehaald. Daar reageer ik weer op en die reactie plaats ik hieronder. Nogmaals, ik probeer niet te veroordelen, maar te begrijpen. En in het voorbijgaan enkele misverstanden uit de weg te ruimen:

Laten we ons aan de feiten houden. Het is nooit aangetoond dat toenmalig secretaris-generaal Gorbatsjov en de toenmalige Westerse leiders rond 1990 hebben afgesproken dat de NATO zich niet naar het Oosten richting grens van de Sovjet-Unie zou uitbreiden. Gorbatjsov heeft later juist gezegd dat hij dit onderwerp op het hoogste niveau nooit naar voren heeft gebracht, laat staan dat afspraken over die uitbreiding  in een officieel document zou zijn geformaliseerd. Alleen over de stationering van Westerse troepen in de toenmalige DDR zijn afspraken gemaakt.

Het is om meerdere redenen ook niet logisch dat die afspraken gemaakt zouden zijn. Ten eerste lag de Soviet-Unie rond 1990 economisch en politiek op de rug en was het niet in de positie om concessies af te dwingen bij Westerse leiders. Ten tweede had de Sovjet-Unie internationale verdragen zoals de Helsinki Akkoorden 1975 actief gesteund en was er zelfs een initiator van. Erin werden de soevereiniteit en het zelfbeschikkingsrecht van staten gegarandeerd (‘Soevereine gelijkheid, respect voor de rechten die inherent zijn aan soevereiniteit’). Gezien hun 20ste eeuwse geschiedenis waren het de Centraal-Europesee landen zelf die aansluiting zochten bij de NATO om daar bescherming te vinden.

Ik ben het met u eens dat er in het Westen een vijandige beeldvorming over het bewind van president Putin bestaat. Zoals er overigens vanuit het Kremlin een vijandig beeld van het Westen wordt opgebouwd. Maar ik ben het met u oneens dat er in het Westen een vijandig beeld over de Russische Federatie en het Russische volk bestaat, of moeite wordt gedaan om dat beeld te vestigen. Laten we daarom beseffen tegen wie dat vijandbeeld gericht is. Ja, tegen de leiders in het Kremlin en de kring van zakenvrienden, oligarchen en functionarissen van Putin, maar nee, tegen de Russische Federatie en de volkeren en nationaliteiten van die federatie.

Het is me niet ontgaan dat president Putin in verband wordt gebracht met de gifgasaanval op Sergei Skripal en diens dochter in het Britse Salisbury. Het onderzoek is bij mijn weten nog niet afgerond, maar het meest waarschijnlijke scenario is dat het zenuwgas novichok, het motief en de omstandigheden erop wijzen dat het een Russische operatie was die in opdracht van de politieke leiding van de Russische Federatie is uitgevoerd.

Putin wordt in het Westen niet als een monster afgeschilderd, maar als een berekenend leider die met relatief goedkope middelen (cyberwarfare, omkoping van Europese radicaal-rechtse en radicaal-linkse politici, inperking van de persvrijheid en gelijkschakeling van de Russische media, op het westen gerichte propaganda) verdeeldheid probeert te zaaien in het Westen en zich vastklemt aan de macht. Hoewel dat laatste ook uitgelegd kan worden als het ontbreken van een voor alle partijen in het Kremlin aanvaardbare exit-strategie van Putin. Putin gijzelt met zijn vertrouwelingen de Russische Federatie, maar tegelijk wordt hijzelf ook gegijzeld en kan niet opstappen. Dat is overigens een fundamenteel verschil met Westerse democratieën waar machtsoverdracht in wetten geregeld is en niet zoals in de Russische Federatie een sprong in het duister.

Syrië en ISIS is weer een ander onderwerp. Laat ik volstaan met de constatering dat het om een gemengd beeld gaat met allerlei claims en beschuldigingen over en weer. Wat er in een oorlog gebeurt is niet per definitie identiek met wat de nieuwsconsument erover verteld wordt. Zowel in het Westen als in de Russische Federatie. Maar er bestaat wel overeenstemming over het feit dat het regime van Assad afgelopen jaren ISIS relatief met rust heeft gelaten.

Tekenend voor dat verwarrende beeld was de aanval van een door de VS geleide coalitie op 7 februari bij Deir al-Zour waar naar verluidt 200 Russische door het Russische leger  ondersteunde huurlingen van de Wagner Groep werden gedood. Het Kremlin houdt dat stil, zoals het ook sinds 2014 zwijgt over de in de Russisch-Oekraïense oorlog in Oost-Oekraïne gevallen Russische militairen, ‘toeristen’ en huurlingen. Warlords die voor de eigen portemonnee gaan en vaak haaks opereren op het officiële beleid van hun land vertroebelen verder het beeld van een oorlog met een duidelijk einddoel. Hoewel het verlengen van een oorlog ook een doel kan zijn en kan dienen om andere landen in de wielen te rijden en te verzwakken.

Ik ben het niet oneens met sommige van uw observaties over de VS en NATO, maar nogmaals, dat poetst de daden van Putin niet schoon. Dat gaat dan niet eens zozeer over de tegen het Westen gerichte acties omdat het Westen genoeg politieke en militaire macht heeft om zich teweer te stellen. Hoewel die macht overigens tot nu toe nauwelijks ingezet wordt. Dat gaat over het Russische volk dat weliswaar zweert bij een tsaar, maar in dat stilzwijgend afgesloten sociale contract tegelijk ook verlangt naar stabiliteit, welzijn, ontwikkeling van hun land, toepassing van de rechtsstaat en bestrijding van de corruptie. Dat alles levert Putin op dit moment onvoldoende en sociale onvrede is een risico voor hem. Ofschoon hij de urgentie goed beseft en nu zegt in te gaan zetten op de vergroting van de budgetten voor onderwijs, gezondheid en infrastructuur. Het Russische volk vraagt de urgentie die het verlangt en het is de vraag of het Kremlin daarin tijdig kan voorzien.

De paradox is dat de expansie van de Russische Federatie in het Westen die verder gaat dan de ‘normale’ verdediging van de eigen soevereiniteit en territoriale integriteit samen met het opbouwen van een binnenlandse nationale identiteit, wellicht het zelfbeeld van inwoners van de Russische Federatie versterkt en zo op dit moment de macht van Putin versterkt, maar voor de lange termijn ondermijnt dat juist de positie van machtscentrum en staat omdat het zich ermee internationaal isoleert en dit wegens gebrek aan macht en capaciteit economisch niet vol kan houden.

Een wereldbeeld dat uit de schuld van de een de onschuld van de ander laat volgen is onhoudbaar. Des te meer omdat de wereld sinds het eind van de koude oorlog is gefragmenteerd. Nieuwe landen als China zijn in opkomst, niet-statelijke actoren als Al Qaida die over grenzen opereren hebben aan belang gewonnen en Westerse en niet-Westerse multinationals Facebook, Alibaba, Google of Goldman Sachs  onttrekken zich door de economisering van de politiek hoe dan ook grotendeels aan de macht van staten (hoewel de bandbreedte per land verschillend is). De Russische Federatie en het Westen zijn niet langer communicerende vaten, waarbij een actie van de een direct 1 op 1 gevolg heeft bij de ander. En het een direct uit het ander af te leiden is, en omgekeerd.

Zo’n redenering is achterhaald en verklaart de huidige wereld niet meer. Of in elk geval onvoldoende. Het past bij een vorige fase van onze geschiedenis tot 1991 die wel verregaand dualistisch was. Maar nu leven we in een multipolaire wereld. Waarschijnlijk heeft de inzet van zo’n vroegere focus te maken met de achtergrond en de generatie van de beschouwer die opgegroeid is tijdens de koude oorlog. Daarom is het verleidelijk daarin te blijven hangen. Het is via een omweg niet zozeer een bevestiging van het eigen gelijk, maar van het eigen levensverhaal.

Met als complicatie dat hardliners in Moskou en Washington er belang bij hebben (hun nationale veiligheidsindustrie, hun legitimatie van de macht) om dat oude vijandbeeld in stand te houden, of zelfs opnieuw uit de kast te halen en weer glanzend op te poetsen. Maar als wij in onze eigen tijd willen leven en daar zinvol op willen reflecteren, moeten we juist voorbijgaan aan oude vijandbeelden. Niet omdat nostalgie niet mag, maar omdat het het zicht ontneemt op de uitdagingen en problemen van nu. Die willen we toch begrijpen om ze vervolgens in een debat met elkaar te bespreken?

Foto 1: Militair van de 2e Infanteriedivisie van de VS en Duitse krijgsgevangenen in de stad Leipzig, 19 april 1945.

Foto 2: Schermafbeelding van ‘mission statement’ op het blog ‘xevolutie.blogspot.nl’ van Jan Verheul (= Hugo Jansen).

Is de Russische journalist Maxim Borodin om politieke redenen vermoord? Waarom horen we daar in het Westen zo weinig over?

Cenk Uygur besteedt aandacht aan de Russische onderzoeksjournalist Maxim Borodin die in Jekaterinburg om het leven kwam na een val van zijn balkon op 5 hoog. De autoriteiten beweren dat hij uitgegleden is, maar de omstandigheden wijzen erop dat hij vermoord is. Dit geval staat niet alleen. Tussen 1990 en 2015 zijn 346 Russische journalisten om het leven gekomen. Dat maakt dit land tot het gevaarlijkste voor journalisten om te werken. Ook Russische oligarchen en voormalige medewerkers van president Putin komen onder verdachte omstandigheden om het leven. Niet alleen in de Russische Federatie, maar ook in de VS of het Verenigd Koninkrijk. Het is opvallend dat tot nu toe Westerse regeringen er weinig werk van hebben gemaakt om dat op te helderen. Deze moorden geven perfect het ware karakter van het huidige bewind in de Russische Federatie aan. Dat betreft niet een open samenleving waar in een democratie de rechtsstaat is gegarandeerd, maar om het omgekeerde. Blijft de vraag waarom westerse, gevestigde media hier niet meer aandacht aan besteden.

Leon de Winter zet lezers en verdedigers op het verkeerde been over Russische Federatie. Met als gevolg verwarring en vaagheid

In een opinie-artikel voor DDS doet hoofdredacteur Michael van der Galien aan politiek witwassen van de meningen van Leon de Winter. Het gaat om diens wekelijkse Telegraaf-column met de titel ‘De sluwe schakers van het Kremlin’. Maar zoals de sterkste schakers allang niet meer uit de voormalige Sovjet-Unie komen zoals blijkt uit de later dit jaar plaatsvindende strijd om het wereldkampioenschap tussen de Noor Magnus Carlsen en de Italiaanse Amerikaan Fabiano Caruana, zo zijn de overwinningen die aan president Putin toegeschreven worden bij nader inzien strategische blunders. Arnout Brouwers zet dat in een artikel op een rijtje. Leon de Winter grossiert in misverstanden en allang weerlegde meningen die verwarring zaaien. Het is een raadsel wat De Winter en Van der Galien menen toe te voegen aan het Rusland-debat. Mijn reactie bij het artikel:

Het is inderdaad juist dat het Westen niet goed weet te reageren op de buitenlandse politieke van de Russische Federatie. En zelfs bewust verkeerd reageert. Dat kan beter.

Een zinvolle reactie zou eruit bestaan om de leiders in het Kremlin en hun zakenvrienden direct in hun portemonnee te treffen. Naar verluidt is president Putin een van de rijkste individuen ter wereld. Dat heeft hij niet op een eerlijke manier verdient, maar uit de kas van zijn land geroofd. Omdat de Russische Federatie geen rechtsstaat is en geen rechtszekerheid biedt stallen rijke oligarchen en pseudo-zakenmensen uit de kring van Putin hun geld in het Westen. Bijvoorbeeld op Zwitserse banken of in onroerend goed in London. Het is onwil en luiheid van westerse regeringen om het Russische leiderschap en hun kring daarmee weg te laten komen.

Het heeft voor het Westen weinig zin om generieke maatregelen te nemen die de gewone Russen treffen, maar die de zelfverrijkende leiders in het Kremlin buiten schot laat. Maar dat gebeurt nu. Met als gevolg dat er twee kansen worden gemist. Namelijk het inspelen op de behoeften van de gewone Russen naar welzijn, vrijheid en goed bestuur en het aanpakken van de leiders in het Kremlin.

Het is zoals president Reagan tijdens de wapenbeheersing-onderhandelingen midden jaren ’80 met secretaris-generaal Gorbatsjov ingefluisterd kreeg door zijn adviseurs. Namelijk dat de bevolking van de toenmalige Sovjet-Unie vijandig stond tegenover de toenmalige communistische leiders. Nu is dat niet anders. Zoals de woede na de brand in het winkelcentrum in Kemerovo aantoont. Gewone Russen zijn hun falende autoriteiten beu. Maar omdat de Russische Federatie een gesloten land is en de publieke opinie er niet vrij is en wordt gemanipuleerd dringt dat onvoldoende door tot het Westen.

De paradox is dat het Westen economisch, militair en politiek vele malen sterker is dan de Russische Federatie, maar zich sinds 2008 telkens de kaas van het brood laat eten. En achter de feiten aanloopt. Het hoogst bereikbare is halfslachtigheid, zoals de waarschuwing van een aanval met kruisraketten van het Russische invasieleger om in 2008 niet op te rukken naar de Georgische hoofdstad. Het Westen houdt zich zelfs niet aan de gegeven garanties over veiligheid en soevereiniteit waar het vanwege internationale verdragen aan gehouden is. Zoals bij de bezetting van de Krim in 2014 door troepen van de Russische Federatie de VS en het Verenigd Koninkrijk de garanties aan Oekraïne uit het Boedapester Memorandum van 1994 niet nakwamen.

Het Westen moet het initiatief terugpakken, zoals president Reagan dat in 1981 ook deed. Daar is geen hogere raketwetenschap voor nodig, maar iets heel simpels. Namelijk de wil om de leiders in het Kremlin aan te pakken en de gewone Russen die worden gegijzeld te bevrijden.

Maar het gebeurt niet. De wil ontbreekt. Dat is deels eigenbelang vanwege deelbelangen van westerse landen (bijvoorbeeld Nederland: Gazprom – Gasunie – Shell – Nord Stream II). Zo bepaalt de economie de politiek. Of liever gezegd wordt het leiderschap in het Kremlin niet hard aangepakt en komt het weg met schurkenstreken en worden de Russische onderwereld en de westerse bovenwereld steeds verder vermengt. Om dat te verhullen en een beeld van daadkracht te tonen worden spionnen en diplomaten uitgezet in een vaag toneelspel dat niet gaat over waar het over zou moeten gaan. Beide kanten zorgen voor misleiding.

Leon de Winter mist de essentie. Het gaat niet om het oprukken van de NAVO naar de oostgrens van de Russische Federatie. Overigens is dat gebeurd op nadrukkelijk verzoek van de Centraal-Europese landen die na een ruim 40-jarige bezetting door de Sovjet-Unie vanaf 1991 een herhaling wilden voorkomen en bescherming zochten. En de beloften in 1991 aan de toenmalige Sovjet-Unie dat de NAVO niet zou uitbreiden richting oost zijn nooit gedaan. Trouwens wie overziet wat er in Hongarije, Slowakije, Bulgarije en op de Balkan gebeurt zal zien dat het wel meevalt met het oprukken van westerse invloedssferen naar het oosten. Dat ligt genuanceerder dan De Winter veronderstelt.

De essentie is dat de Russische Federatie geen democratisch land is, maar afglijdt in de richting van een autoritaire staat waar het leiderschap zich niks gelegen laat liggen aan de eigen bevolking en aan de buren.

Als onder de Russische visie op het Westen de visie van het leiderschap wordt verstaan dan hebben De Winter en Van der Galien gelijk. Maar als daar de behoefte van de bevolking van de Russische Federatie onder wordt verstaan om hetzelfde welvaartspeil, bestaanszekerheid en bescherming te hebben als de bevolking van de EU-lidstaten dan hebben beide heren ongelijk.

Wie het verschil niet ziet tussen de schurken in het Kremlin en de bevolking van de Russische Federatie die daar het slachtoffer van is doet aan lui denken. Wellicht gemengd met een portie ophitserij en politiek opportunisme.

Een degelijke analyse begint met het maken van onderscheid. Aan het op een grote hoop gooien en door elkaar husselen van de recente Europese geschiedenis zoals De Winter doet heeft niemand iets. Behalve de apologeten die verwarring willen zaaien om de hoofdzaak aan het zicht te onttrekken. Succes ermee, Leon de Winter.

Foto’s: Schermafbeeldingen van passages uit artikel ‘Leon de Winter noemt het Kremlin “sluw,” Poetin-haters gaan meteen los’ van Michael van der Galien op DDS, 28 maart 2018.

DDS doet aan erg vrije nieuwsgaring: ‘Russische Federatie zet twee Nederlandse ambassadeurs uit’. Met nog meer alternatieve analyse

Lars Benthin van DDS weet meer dan wie dan ook. Hij stelt in een artikel dat de Russische Federatie in reactie op de Nederlandse uitwijzing van Russische spionnen twee ambassadeurs heeft uitgezet. Dat was weer een reactie op de aanslag met zenuwgas in het Britse Salisbury op de Russische ex-spion Sergei Skripal en zijn dochter dat volgens de regering May door het Kremlin is georkestreerd. Maar naar verluidt heeft Nederland slechts één ambassadeur in Moskou, Renée Jones-Bos. Het is overigens tamelijk normaal dat een land in een ander land slechts een ambassadeur heeft. De alternatieve feiten van DDS bereiken nieuwe hoogten.

Lars Benthin meent dat we ‘gelukkig nog niet’ in een nieuwe Koude Oorlog zijn aanbeland. Maar ook dat is nog maar helemaal de vraag. De relatie tussen de VS en de Russische Federatie is op dit moment slechter dan die tijdens de regering Bush of Obama ooit was. Verschil is dat president Trump wel actie onderneemt zoals het leveren van dodelijke verdedigingwapens (Javelin) aan Oekraïne of het aanscherpen van de sancties, maar dat in de publiciteit klein houdt. Om welke reden dan ook. Wie dat verschil niet ziet laat zich misleiden.

Bij Benthins constatering dat het Westen een harde confrontatie met de Russische Federatie niet uit de weg gaat en ‘zo veel mogelijk doet om weer ruzie te krijgen met de supermacht’ vallen ook de nodige vraagtekens te zetten. Of de economisch zwakke Russische Federatie trouwens een supermacht genoemd kan worden valt te betwijfelen. Het is eerder een ‘Opper-Volta met raketten’, zoals Sergei Aleksasjenko zegt. Of het uitzetten van spionnen een ‘harde confrontatie’ is valt ook niet zo makkelijk in te zien. Het is een tamelijk normale maatregel met in dit geval alleen een vreemde aanleiding. Om het een harde confrontatie te mogen noemen lijkt meer nodig, zoals economische of militaire maatregelen die hout snijden en echt pijn doen. Dat is nu niet het geval. De reacties van Trump op het buitenlands beleid van de Russische Federatie wijzen erop dat hij er alles aan doet om geen ruzie met Putin te krijgen. Dus ook deze constatering van Benthin is twijfelachtig.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Rusland betaalt met gelijke prijs terug: zet twee Nederlandse ambassadeurs uit’ van Lars Benthin voor DDS, 30 maart 2018.

Duitsland geeft het groene licht aan Nord Stream II. Relatie van het Westen met Kremlin is achter de schermen beter dan ervoor

Politiek is het één zeggen en het ander doen. Neem de gaspijplijn Nord Stream II waarvoor het Duitse Bundesamt für Seeschifffahrt und Hydrographie (BSH) op dinsdag 27 maart het groene licht gaf. Een dag na de actie van Europese solidariteit in reactie op de aanslag met zenuwgas op de Russische ex-spion Sergei Skripal en zijn dochter in het Britse Salisbury. Euobserver noemt het in een bericht een overwinning voor het Kremlin.

Opvallend is de Duitse ongevoeligheid om dit besluit nu naar buiten te brengen. Wie de nieuwsberichten moet geloven denkt dat de spanning tussen de Russische Federatie en het Westen oploopt. De Duitse regering gaat steevast haar eigen verantwoordelijkheid uit de weg door het project ‘puur economisch’ te noemen. Dat is het niet omdat het politieke belangen dient. Ook is de aanleg van Nord Stream II in strijd met de energiepolitiek van de EU die in theorie zegt te gaan voor onafhankelijkheid en diversiteit, maar zich intussen steeds afhankelijker maakt van Russische energie. Dat wringt als een leugen, het één zeggen en het ander doen.

Het is beschamende symboolpolitiek, bedriegende beeldvorming en slechte journalistiek die niet verder kijkt. Als sanctie worden als teken van daadkracht voor de bühne spionnen uitgewezen, maar achter de schermen gaat in Londen en Berlijn de samenwerking met het Kremlin op de oude voet door. Datzelfde geldt ook voor het leiderschap in het Kremlin dat zich verbindt met Europa en zich er economisch afhankelijk van maakt, maar in de eigen propaganda het tegendeel beweert en net doet alsof de Russische Federatie een belegerde vesting is die het op z’n eentje moet rooien. Niets is minder waar. Wie de harde feiten volgt, ziet een ander beeld. We kunnen alleen maar hopen dat hier een structuur en kiem voor een betere toekomst wordt gelegd.

Reactie van regering-May op de aan het Kremlin toegeschreven gifgasaanval op Russische ex-mol Skripal is ferm en slap tegelijk

De reactie van de regering-May op de gifgasaanval in Salisbury op de voormalige Russische mol Sergei Skripal en zijn dochter wordt afwisselend ferm en slap genoemd. Dat is niet met elkaar in tegenspraak. Het is kan allebei kloppen. May reageert ferm en slap tegelijk. Het ligt eraan voor welk gebruik haar reactie bedoeld is.

Het idee van een slappe reactie wordt niet zozeer door de actualiteit bepaald, maar door de economische en politieke bewegingsruimte die May en haar regering geacht wordt te hebben. In de reportage van BBC Newsnight wijst John Sweeney op de contacten die er bestaan tussen de Britse politiek en de vrienden van president Putin in Londen. Voor Politico borduurt Leonid Ragozin in een opinie-artikel hierop voort: ‘De waarheid is dat het Rusland van Putin een integraal onderdeel is van het westerse politieke en financiële stelsel. Wat een eeuwig conflict lijkt, is in feite een gezellige symbiose, waarbij elke kant de ander voedt.’

May speelt op dit moment een ferme reactie doordat zij binnen haar partij zwak staat vanwege gekissebis over de richting van de Brexit. Daarnaast kan door het terugtrekken van de Noord-Ierse coalitiepartner DUP of dissidente parlementsleden in het Lagerhuis elk moment haar regering de meerderheid verliezen. Dan dreigen verkiezingen. Dan moet May sterk staan in haar partij waar rivalen de messen slijpen. Ook tegenover Labour die met leider Jeremy Corbyn electoraal in haar nek hijgt. May reageert nu ferm op de aanval met gifgas die waarschijnlijk in opdracht van het Kremlin is uitgevoerd. Als die verontwaardiging uitgewerkt is, dan zal er niks veranderd blijken te zijn. Of de Britse economische en politiek elite moet de Russische elite economisch en juridisch aan willen pakken. Maar dan moet het zichzelf aanpakken. Zo’n daad van opofferingsgezindheid zal de hoogste kringen vreemd zijn en valt in de huidige omstandigheden niet te verwachten. Maar wie weet.

Russische Federatie zadelt Europa op met complex minderwaardigheidscomplex

De in het Westen ervaren agressieve houding van het Kremlin is vooral bedoeld voor binnenlands gebruik in de Russische Federatie. Het kan geen toeval zijn dat de moord op Skripal en zijn dochter enkele weken voor de presidentsverkiezingen plaatsvond. De Russische Federatie kent geen vrije verkiezingen. De oppositie is uitgeschakeld en wordt niet eens toegelaten tot het politieke systeem.

Het is eenzijdig en valt in de huidige omstandigheden niet te winnen voor westerse landen. Het Kremlin beroept zich in het Westen op redelijkheid en overleg en zet daar een schappelijk gezicht op, maar is in eigen land autoritair en spijkerhard. Dat is schieten vanuit een vesting waar iedereen wordt geweerd.

Westerse landen hebben geen antwoord op die agressie. Vanwege het vredesdividend hebben ze hun defensie niet op orde. Niet doelbewust, maar uit naïviteit. Zelfs de krijgsmacht van een economisch belangrijk land als Duitsland hangt met draadjes en elastiekjes aan elkaar. NAVO is een schim van wat het 25 jaar geleden was. Door de militaire macht van de VS is NAVO nog altijd indrukwekkend. Dat is echter geen samenwerking, maar een Amerikaanse alleengang. Het maakt de EU afhankelijk van de luimen van een wispelturige president Trump. Zelfs in dat besef versterken de EU-lidstaten nauwelijks hun defensie. Schort het aan hun mentaliteit om voor zichzelf op te willen komen?

Het ergste is de verdeeldheid die het Kremlin bij radicaal-links en radicaal-rechts koopt in het Westen. Maar ook bij het bedrijfsleven (Shell, Gasunie). Dat kan in bepaalde gevallen als landverraad worden gezien. Maar zo wordt het tot nu toe in de westerse publieke opinie niet genoemd. Dat uitblijven van een publiek debat hierover is merkwaardig en onverklaarbaar. Wellicht heeft het te maken met de naweeën van de invasie van Irak en de toenmalige greep naar de macht van de neoconservatieven. Ze ageren nog steeds op de achtergrond en velen wil er niet mee geassocieerd worden. Maar als de vijand van het Kremlin gezien blijft worden als het neoconservatisme, dan neutraliseert dat elke opbouwende kritiek die rechtstreeks de meelopers (radicaal-links, radicaal-links, bedrijfsleven en zakenvrienden) aanspreekt op hun gebrek aan solidariteit voor de eigen zaak.

Tekenend is dat in Europa sociaal-democraten (in de traditie van Clement Attlee of voor Nederland Jacques de Kadt en Joop den Uyl die afstand tot de communisten namen), Groenen en links-liberalen het meest principieel en standvastig zijn in het doorzien van de beweegredenen van het Kremlin. In Duitsland is de in de DDR opgegroeide christen-democraat Angela Merkel iemand die de Russische motieven in haar genen voelt, en daarnaar handelt.

Bij de kritiek op het Kremlin voegen zich nu in het Verenigd Koninkrijk de conservatieven, maar dat is een flinterdunne basis. Als er vanwege commercieel belang zaken valt te doen met Russische bedrijven of oligarchen, dan zijn de Tories zo weg en geven ze de voorkeur aan hun portemonnee. Net als de VVD in Nederland hebben ze geen principes die het recht en de ethiek boven het machtsevenwicht stellen. Vanuit andere motieven geldt dat ook voor de rechter- (Peter Mandelson) en linkerflank (Corbyn en de basisbeweging Momentum) van Labour. Soft left tegenover hard left. Er blijft zo binnen de twee grootste Britse partijen weinig ruimte voor ethische politiek.

Zo winnen de schreeuwers met de grootste mond evenals de profiteurs die zich door die mond om laten kopen. Het is een somber beeld.

De tragiek is dat dit toegeven aan intimidatie door de Russische Federatie onwerkelijk is omdat het in werkelijkheid een zwak en machteloos land is. Het ligt op de knieen, maar weet dat drommels goed te verbergen. Bij een nucleair of conventioneel militair conflict is het in de minderheid. De Russische Federatie is publicitair een groot Potemkin-dorp dat het niet gaat om het opbouwen en duurzaam maken van het eigen land, maar om het verzwakken van andere landen. De Russische Federatie is een complex minderwaardigheidscomplex zonder echt geloof in eigen kracht. De tragiek die het Westen treft vanwege de Russische agressie volgt uit de tragiek van de Russische Federatie zelf. Dat is de echte tragiek van een land dat op zoek is naar een doel. Ten koste van ons.

Foto: Chemists at war