Rechtszaak in België over geldgeschil in ondoorzichtige galeriesector: Michaël Aerts vs. Deweer Gallery

Wie wel eens beeldende kunstenaars en galeriehouders spreekt zal weten dat ze over elkaar klagen. Soms goedwillend, soms kwaadaardig. In het laatste geval gaat het bijna altijd om geld. Kunstenaars vermoeden dat de afrekening niet klopt en ze te weinig uitbetaald krijgen. Soms betreft het zelfs werken die al jarenlang in stock waren, maar uiteindelijk onverklaarbaar verdwenen bleken. Met als toppunt van onrecht failliete galeries zonder bewindvoerder, maar met een doorstart. Galeristen zijn als winkeliers en boeren die ook klagen als het goed gaat. Maar bij de teruglopende economie sinds 2008 hebben ze wel degelijk redenen tot klagen. De verkopen zijn ingezakt en nog steeds niet op peil. Kunstenaars willen toch solo’s, boekjes of publiciteit. ‘Opgekweekte’ kunstenaars stappen over naar een grote galerie zonder besef van de diepte-investering die door een galerie in hen is gedaan. De wisselwerking tussen kunstenaar en galerist is een spanningsveld.

In België is er een kwestie tussen kunstenaar Michaël Aerts en Deweer Gallery in Otegem, Zwevegem. De galerie is aangeklaagd door Aerts omdat er volgens hem ‘gefoefeld zou zijn met de verkoopsprijs van kunstwerken’. Geknoeid dus. In een artikel geeft De Morgen de details. Aerts’ advocaat Jan Leysen stelt dat de galerie kunstwerken aan een buitenlandse koper voor een hoger bedrag heeft verkocht dan tegen de kunstenaar werd verteld. Aerts zou daardoor 980 euro aan inkomsten zijn misgelopen. Feitelijk een relatief klein bedrag dat deze opschudding niet rechtvaardigt. Advocaat Gallery Declercq ontkent namens Deweer Gallery de aantijging en meent dat de kunstenaar een aanleiding zocht om bij de galerie te vertrekken. Deel van de juridische strijd zou de berekening van de BTW zijn. De Morgen citeert een anonieme Antwerpse galerist: ‘Het btw-systeem is ingewikkeld en volatiel, waardoor er toch iets meer ruimte is voor gefoefel.’

Ondervoorzitter Sofie Van De Velde van de beroepsvereniging van Belgische galeries (BUP) meent dat de kunstwereld veel transparanter kan. Ze zegt internationaal te werken aan de formulering van gedragsregels: ‘Er is nood aan duidelijke spelregels, ook voor mensen die een werk willen kopen in een galerie.’ De BUP is net als de Nederlandse Galerie Associatie (NGA) aangesloten bij de in Brussel gevestigde FEAGA (Federation of European Art Galleries Association) die samenwerkt met het in Barcelona gevestigde Talking Galleries dat opereert als internationaal platform en denktank voor kunstgalerieën. Van De Velde meent dat kunstenaars steeds beter hun rechten kennen. Zij benadrukt dat het in de galeriesector om vertrouwen en ongeschreven regels gaat, maar ‘het volgens haar essentieel is om op voorhand afspraken te maken’. Op 5 september spreekt de rechtbank van Kortrijk zich uit over de zaak tussen Michaël Aerts en Gallery Deweer.

Foto: Schermafbeelding van deel artikel ‘Ontransparante kunstwereld worstelt met de centen; Kunstenaar klaagt galerie aan na onduidelijkheid over btw-tarieven’ van Lotte Beckers in De Morgen, 26 juni 2018. (registratie verplicht).

Advertentie

Reactie van regering-May op de aan het Kremlin toegeschreven gifgasaanval op Russische ex-mol Skripal is ferm en slap tegelijk

De reactie van de regering-May op de gifgasaanval in Salisbury op de voormalige Russische mol Sergei Skripal en zijn dochter wordt afwisselend ferm en slap genoemd. Dat is niet met elkaar in tegenspraak. Het is kan allebei kloppen. May reageert ferm en slap tegelijk. Het ligt eraan voor welk gebruik haar reactie bedoeld is.

Het idee van een slappe reactie wordt niet zozeer door de actualiteit bepaald, maar door de economische en politieke bewegingsruimte die May en haar regering geacht wordt te hebben. In de reportage van BBC Newsnight wijst John Sweeney op de contacten die er bestaan tussen de Britse politiek en de vrienden van president Putin in Londen. Voor Politico borduurt Leonid Ragozin in een opinie-artikel hierop voort: ‘De waarheid is dat het Rusland van Putin een integraal onderdeel is van het westerse politieke en financiële stelsel. Wat een eeuwig conflict lijkt, is in feite een gezellige symbiose, waarbij elke kant de ander voedt.’

May speelt op dit moment een ferme reactie doordat zij binnen haar partij zwak staat vanwege gekissebis over de richting van de Brexit. Daarnaast kan door het terugtrekken van de Noord-Ierse coalitiepartner DUP of dissidente parlementsleden in het Lagerhuis elk moment haar regering de meerderheid verliezen. Dan dreigen verkiezingen. Dan moet May sterk staan in haar partij waar rivalen de messen slijpen. Ook tegenover Labour die met leider Jeremy Corbyn electoraal in haar nek hijgt. May reageert nu ferm op de aanval met gifgas die waarschijnlijk in opdracht van het Kremlin is uitgevoerd. Als die verontwaardiging uitgewerkt is, dan zal er niks veranderd blijken te zijn. Of de Britse economische en politiek elite moet de Russische elite economisch en juridisch aan willen pakken. Maar dan moet het zichzelf aanpakken. Zo’n daad van opofferingsgezindheid zal de hoogste kringen vreemd zijn en valt in de huidige omstandigheden niet te verwachten. Maar wie weet.

Britse verkiezingen: ‘it’s a long, long while from May to December’

 

De Britse premier Theresa May heeft gegokt, en verloren. Haar Conservatieve partij haalde onder David Cameron in 2015 330 zetels in het Lagerhuis. Voor een meerderheid zijn 326 zetels nodig. Die meerderheid wilde ze in tussentijdse verkiezingen vergroten om meer armslag te krijgen in haar onderhandelingen met de EU over de Brexit en minder afhankelijk te zijn van de hardliners in eigen kring. Maar nu stevent ze af op een minderheid van 318 of 319 zetels. Van district Kensington is nu de uitslag nog niet bekend. Aangenomen wordt dat May een akkoord gaat sluiten of inmiddels heeft gesloten met de Noord-Ierse unionistische DUP dat 10 zetels heeft behaald in het Lagerhuis. Deze partij is tegen een samengaan met Ierland en is het daarin eens met May, maar staat voor een sociale politiek die afwijkt van die van de Conservatieven. Zo is zelfs met steun van de DUP de kleine meerderheid van 330 waar het om begonnen was verkleind tot 328 of 329 zetels.

Een neveneffect van de verkiezingen is dat de rechts-populistische UKIP is weggevaagd. De populistische lente in Europa lijkt niet door te zetten. UKIP-leider Paul Nuttall heeft vanochtend zijn aftreden bekend gemaakt. Zijn partij wist geen enkele zetel te behalen en ging in percentage terug van 12,6% naar 1,85%. Met de Brexit had de partij haar doel bereikt. Dara kwam nog een continue leiderschapscrisis van de partij bovenop.

Wat de toekomst brengt is onduidelijk. Het kan dat May als gevolg van een machtsstrijd in haar partij nu of op korte termijn alsnog tot aftreden gedwongen wordt. Niet alleen heeft ze haar doelen niet gehaald en verloren, maar ze heeft ook een slechte campagne gevoerd waarin ze de bevolking niet wist aan te spreken, slecht doordacht beleid presenteerde en zich vervreemdde van haar ministers die ze buiten de campagne hield.

De messen worden geslepen. De onderhandelingen over de Brexit tussen het Verenigd Koninkrijk en de EU staan gepland om te beginnen op 19 juni. Het is onduidelijk of er dan al een nieuwe regering is. Europese leiders zien in de uitslag een afwijzing van een harde Brexit die toegang tot de interne markt van de EU denkt te kunnen combineren met de blokkade van een vrij verkeer van goederen, diensten, kapitaal en personen. Maar het zou wel eens kunnen dat de hardliners door de verkiezingsuitslag hun positie versterkt hebben in hun streven naar een harde Brexit. Wat begonnen was als een walkover is geëindigd in een nachtmerrie.

Foto: Resultaten Britse verkiezingen 8 juni 2017 (voorzitter Conservatieven niet meegeteld).