Is de verbranding van een koran door een rechts-extremist sabotage om de toetreding van Zweden tot de NAVO te dwarsbomen?

Woordvoerder Ned Price van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken gaat in op de verbranding van een koran in Zweden door een Deens-Zweedse rechts-extremist en de relatie tussen landen en kandidaat-landen binnen de NAVO. Zweden en Finland hebben gezien de Russische dreiging in 2022 gezegd toe te willen treden tot de NAVO, maar de Turkse president Erdogan houdt de toetreding van Zweden tegen. Telkens komt hij met nieuwe bezwaren.

Price wijst erop dat de verbranding van een koran voor de Turkse ambassade in Zweden door de rechts-extremistische Rasmus Paludan weerzinwekkend en weinig respectvol is.

Paludan geeft met zijn daad Erdogan en de Russen munitie om hun pijlen te richten op Europa en de NAVO. Dat roept de vraag op in wiens belang Paludan handelt. Was het bewuste sabotage van Paludan om met zijn verbranding de toetreding tot de NAVO van Zweden te bemoeilijken? Vooralsnog zijn daar geen aanwijzingen voor. Maar het is niet onmogelijk dat dit naast zijn islamhaat Paludans streven is.

Europese rechts-extremisten werden altijd ondersteund door het Kremlin om verdeeldheid te zaaien binnen de EU. Maar sinds de grootschalige invasie van Oekraïne en het buitensporig gebruik van geweld door de Russische Federatie tegen de Oekraïense burgerbevolking hebben rechts-extremisten afstand van het Kremlin genomen.

De cultuuroorlog over verbrande korans of vermeend respectloze beweringen over de islam is een afleiding voor de slechte sociaal-economische situatie in landen als Turkije of de Russische Federatie. Daarom is een in Europa publiekelijk verbrande koran een zegen voor een onder druk staande economisch zwak opererende autoritaire leider.

De verbrande koran dient voor Erdogan om op een tamelijk goedkope manier kiezers aan zich te binden. Op 14 mei 2023 zijn er verkiezingen voor parlement én Turkse presidentschap. De populairiteit van Erdogan staat onder druk door de slechte economische situatie en de gierende inflatie. De populaire burgemeester van Istanbul Ekrem İmamoğlu is een mogelijke presidentskandidaat van de oppositie. Hij kan een geduchte concurrent van Erdogan zijn, maar Erdogan probeert hem door rechtszaken uit te sluiten. Daar loopt nog een beroep tegen van İmamoğlu.

De pro-Poetin Tsjetsjeense leider Ramzan Kadyrov veroordeelt de verbranding van de koran, maar gaat verder als hij zegt dat die geïnitieerd en betaald zou zijn door de Zweedse autoriteiten.

Dat is een onbewezen, maar op het eerste gezicht niet geheel onlogische bewering omdat de rechts-extremistische Zweden Democraten van Jimmie Åkesson gedoogpartner van de huidige Zweedse regering zijn. Net als Paludan wil Åkesson de EU ondermijnen, maar bij nader inzien klopt Kadyrov’s bewering niet omdat de Zweden Democraten sinds 2022 voor toetreding van Zweden tot de NAVO zijn.

De verbranding van de koran door Paludan voedt Kadyrov in zijn verwijt dat in Europa en de NAVO Satanisten aan de macht zijn. Het vervangt eerdere Russische verwijten over neo-nazi’s, pedofielen en anti-christelijke types die de cultuuroorlog tegen het Westen voedden. Niets is zo veranderlijk als een vijandbeeld dat steeds moet worden geactualiseerd als andere vijandbeelden als te ongeloofwaardig zijn ontmaskerd.

Sancties verwacht van EU en VS als reactie op behandeling van Navalny door Kremlin

De Indiase Hindustan Times geeft een fragment uit de persconferentie van het Amerikaanse State Department van 1 maart 2021. NBC’s Andrea Mitchell stelt de woordvoerder enkele vragen over de reactie van de VS en de samenwerking van dit land met de EU in de kwestie van de tweeënhalf jaar strafkolonie van de Russische oppositieleider Alexei Navalny.

Woordvoerder Ned Price benadrukt de goede coördinatie van zijn land met de EU. Hij zegt dat de VS en hun bondgenoten veroordelen dat de oppositie in de Russische Federatie om politieke redenen het zwijgen wordt opgelegd. Hij voegt eraan toe dat ze de kwestie als uiterst urgent behandelen.

Dat is een verschil met de regering Trump die het Kremlin geen strobreed in de weg legde. De regering Biden komt naar verluidt vandaag met sancties tegen individuen, aldus een bericht van Reuters. Wellicht worden er nog andere sancties aan toegevoegd. Oud-ambassadeurs als Michael McFaul en Victoria Nuland, die genomineerd is als Under Secretary of State for Political Affairs, pleiten voor een harde koers tegen het Kremlin dat volgens waarnemers een autoritaire koers is ingeslagen. Daarbij past volgens deze critici als antwoord geen poging tot verzoening omdat dit nutteloos is, maar confrontatie.

Wat voor sancties zullen worden opgelegd door de EU wordt naar verwachting ook vandaag duidelijk. Naar verwachting zullen ze weinig om het lijf hebben en zijn ze al uitgewerkt voordat ze ingevoerd zijn. Niet de hoogste functionarissen als president Vladimir Poetin, minister Lavrov, minster Sergej Sjojgoe of de oligarchen die het Kremlin steunen zullen worden geraakt. Evenmin zal aan politiek gevoelige projecten zoals gaspijplijn Nord Stream II pijn worden gedaan.

De EU heeft publicitairs wel iets goed te maken door het recente rampzalige optreden van buitenlandcoördinator Josep Borrell in Moskou die werd geschoffeerd door zijn Russische collega Sergei Lavrov. Maar het valt te bezien of de EU tot daadkracht in staat is en de wil en eensgezindheid heeft om door te pakken. Regelgeving is het voor- en nadeel van de EU. Het beperkt het improvisatievermogen en de daadkracht, maar schraagt het beleid van kleine stappen. Het buitenlandbeleid van de EU krijgt langzaam vorm, maar om te overtuigen is meer nodig dan reageren op anderen.

VS zet ‘CBW Act’ in werking vanwege Skripal-vergiftiging in Engeland. Zware sancties dreigen voor de Russische Federatie

Met tegenzin van president Trump en een maand te laat heeft het Amerikaanse State Department vanwege de vergiftiging van de Skripals in het Verenigd Koninkrijk sancties aangekondigd tegen de Russische Federatie waar het wettelijk toe verplicht is volgens de ‘CBW Act’. Na een periode van 15 dagen waarin het Congres wordt geïnformeerd treden ze rond 22 augustus in werking, aldus een verklaring van het State Department. Dat is na de tussentijdse verkiezingen van 6 november. Een briefing van 8 augustus geeft de bijzonderheden.

Als het Kremlin geen openheid van zaken geeft over de achtergronden van de vergiftiging en met zoveel woorden bekent die vergiftiging op Britse bodem uitgevoerd te hebben, dan moet volgens sectie 307(B) van de CBW Act een tweede ronde van zwaardere sancties opgelegd worden. Het valt niet te verwachten dat het Kremlin zal inbinden en daaraan voldoet. Procedures worden gevolgd die de wet oplegt. Interventie van president Trump is aan handen gebonden. Na een termijn van 90 dagen kan dat tot ernstige gevolgen leiden voor de handel tussen VS en Russische Federatie zoals het panel van TYT meent. Die kan tot stilstand komen.

Foto: Schermafbeelding van deel van de ‘Special Briefing ‘Previewing the Imposition of Chemical and Biological Weapons Control and Warfare Elimination Sanctions on Russia’ van het U.S. State Department van 8 augustus 2018.

VS steunt Oekraïne mondjesmaat om het Kremlin te verzwakken

Mijn reactie bij het opinieartikel ‘Verenigde Staten weigert referendum voorstel van Rusland voor Oost-Oekraïne’ van Wout Willemsen op De Dagelijkse Standaard (DDS):

Trump houdt uitverkoop van westerse belangen. Zo lijkt het. Hij trekt zich terug uit akkoorden en internationale organisaties, of is er op z’n minst kritisch op. Trump geeft gemengde signalen af om zijn diepere bedoelingen te maskeren. Trump leidt een regering die niet met één mond spreekt. Wat woordvoerders van het State Department zeggen staat af en toe haaks op wat Trump zegt. Dat is de sleutel om te begrijpen wat de Oekraïne-politiek van de VS inhoudt.

Het is één ding om het niet met Trump eens te zijn, het is een ander ding om precies te achterhalen welk beleid hij voorstaat. Dat laatste is lastig. Neem als voorbeeld de ontmoeting met de Russische president Putin van afgelopen maandag 16 juli in Helsinki. Bij het gesprek waren alleen vertalers aanwezig en zijn geen notulen gemaakt. Met als gevolg dat zelfs de naaste medewerkers van Trump niet weten wat er besproken is of welke afspraken hij met Putin heeft gemaakt. Dit is op z’n minst merkwaardig en het tegendeel van een regering die eensgezind, gecoördineerd en doelmatig optreedt.

Het Kremlin lijkt afgelopen maandag met overmoed en het ontbrekende tegengewicht van Trump die de schijn van zelfstandigheid ophield in het eigen zwaard te zijn gelopen. In de afsluitende persconferentie scoorde Putin 10-0 tegen Trump die zo duidelijk de belangen van zijn eigen land uitverkocht, dat er wel een reactie moest volgen. Van zowel Democratische als Republikeinse congresleden. Trump was de schijn voorbij dat hij opkwam voor de VS en geen marionet van Putin was. Toen dat openlijk en bijna met de grofheid van scherpe satire naar buiten kwam beschadigde dat vervolgens de positie van zowel Trump als Putin.

De hoofdreden voor het afwijzen van de tot nu toe geopenbaarde delen van de duistere plannen die Putin en Trump in hun gesprek onder vier ogen bekokstoofden is dat Amerikaanse wetgevers en naaste medewerkers van Trump in het Witte Huis niet weten welk totaalpakket is afgesproken en hoever dat gaat. Of liever gezegd, op welke manieren Putin de slecht voorbereide Trump heeft meegekregen in zijn voorstellen.

Als de VS met de levering van defensieve wapens zoals antitankraket Javelin investeert in het Oekraïense leger, dan doet het dat om escalatie van de Russisch-Oekraïense oorlog te voorkomen. Het idee daarbij is dat een goed uitgerust Oekraïens leger het Kremlin er zal van weerhouden om de oorlog verder op te schalen. De militaire, politieke en economische prijs is daarvoor gewoonweg te hoog.

Daarnaast heeft de VS een ereschuld aan Oekraïne omdat het in 2014 dat land in weerwil van de Amerikaanse handtekening onder de garanties van het Boedapester Memorandum 1994 over soevereiniteit en territoriale integriteit tegen alle afspraken en toezeggingen in in de steek heeft gelaten. Dat was onder president Obama.

Zo resteert een tweezijdige gijzeling. De Russische Federatie is de oorlog die het niet erkent en grotendeels in het geheim voert begonnen om Oekraïne te destabiliseren en het zo de weg naar lidmaatschap van de NAVO te versperren, maar nu binden de VS de Russische Federatie vast in deze bij inwoners van de Russische Federatie allang niet meer populaire oorlog waar het Kremlin niet meer uit kan stappen. Dat is klassieke geopolitiek, probeer je tegenstander te binden op zwakke punten zoals een sluipend conflict waar het langzaam doodbloedt en geef de eigen bondgenoot net zoveel steun dat het niet kan winnen en niet kan verliezen, maar het conflict in stand blijft.

Deze strategie tekent het verschil in beleid tussen de retoriek en het snel willen scoren van Trump en de adem van langetermijn-planning van het Pentagon en het State Department om het de Russische Federatie zo moeilijk mogelijk te maken in Oekraïne. Met het streven om de Russische Federatie net als de Sovjet-Unie in 1991 niet militair, maar economisch te bestrijden en ten onder te laten gaan. Liefst in een zo zacht mogelijke landing om de Oost-Europese landen niet in een mogelijke chaos van zo’n val mee te slepen.

De a-synchrone oorlogsvoering (geheime operaties) van de Russische Federatie in Oekraïne wordt zo beantwoord met een a-synchrone oorlogsvoering (economie) van de VS. Het Amerikaans beleid is een tapijt met een weefsel van korte draden met opvallende tinten op de voorgrond en minder opvallende lange draden in de achter- en ondergrond. Trump zorgt ondanks zichzelf voor het spektakel op de voorgrond en leidt zo de aandacht af van de Amerikaanse buitenlandse politiek op de achtergrond. De derde manier van a-synchrone oorlogsvoering.

Foto: Persian Prayer Rug.

Wat is de reden en timing van een onthulling van Nieuwsuur en De Volkskrant over de AIVD die Russische hackers VS zag aanvallen?

Hoewel het een onthulling van de eerste orde lijkt, heeft Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov gelijk dat de bewijsvoering van Nieuwsuur en De Volkskrant flinterdun is en de toets der kritiek niet kan doorstaan. Hoewel het buitensporig van hem is om er het etiket ‘anti-Russische hysterie’ op te plakken. Iets te veel Pavlov van Peskov. Wie zich wil baseren op harde, concrete feiten vindt niks. De logica van het scenario en het optreden van de feiten in een unieke, dwingende samenhang moeten het doen. Precies dat is wat westerse media het Kremlin verwijten als dat weer eens met scenario’s over de Donbas, MH17 of de Krim komt. Het kan kloppen, maar harde bewijzen ontbreken. Uiteraard heeft dat met de sector van de inlichtingendiensten te maken waar data geheim zijn en geheim moeten blijven om de tegenstander niet in de kaart te laten kijken over wat men weet en hoe men werkt. Het lijkt erop dat de AIVD en de MIVD onder regie van respectievelijk het ministerie van Binnenlandse Zaken en Defensie op eigen voorwaarden en naar eigen goeddunken en zonder veel inzicht te geven in de achtergronden dit nieuws selectief en mondjesmaat hebben gelekt. Wat is het doel ervan?

Het item van Nieuwsuur over dit onderwerp was ongelijkmatig en rommelig, niet optimaal vormgegeven en redactioneel verkeerd afgeperkt. Het was gekoppeld aan de actualiteit van de dag over het Mueller-onderzoek in Washington. Dat had niets met dit aspect te maken omdat zich dat in een recent verleden afspeelt. Het leek of de redactie van Nieuwsuur over de Nederlandse inlichtingendiensten onvoldoende kennis naar boven had gehaald om er een robuust item van te kunnen maken. Huib Modderkolk van De Volkskrant deed het beter, maar ook hij kwam niet verder dan aannames en het onderstrepen van de geloofwaardigheid van een scenario. Daarbij komt nog de vraag waarom Nieuwsuur en De Volkskrant dit naar buiten konden brengen omdat ze er de positie van AIVD en MIVD mee hebben verslechterd. Wat velen zien als een finest hour van de Nederlandse onderzoeksjournalistiek, kan daarom ook negatiever opgevat worden.

Dit soort onthullingen is bijna nooit gevolg van autonoom journalistiek spitwerk, maar bijna altijd gevolg van een lek bij een overheidsdienst die er zelf iets mee wil bereiken. Bijvoorbeeld om er de publieke opinie mee te beïnvloeden. Op 21 maart 2018 vinden gemeenteraadsverkiezingen plaats en is er een referendum over de nieuwe Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten (Wiv). Door tegenstanders ervan ook wel de sleepwet genoemd. Het is vanuit de wetmatigheid van dit soort onthullingen daarom verstandig om er rekening mee te houden dat wat via Nieuwsuur en De Volkskrant wordt onthuld of gelekt op zijn minst een hogere hand van de overheid bevat. Een onzichtbare hand die een eigen doel nastreeft en in de onthulling met stilzwijgen van de media buiten beeld blijft. Mogelijk lopen de belangen van de media en de lekkende overheid deels gelijk op.

Tekenend is dat sleepwet voorstaander Ronald Prins (ex-Fox-IT, ex-AIVD) als gast de onthulling duidde bij Nieuwsuur. Zoals blijkt uit een brief aan minister Ollongren is hij onlangs door de vaste commissie voor Binnenlandse Zaken wegens ‘concrete praktische deskundigheid’ voorgedragen voor de Toetsingscommissie Inzet Bevoegdheden (TIB) die toezicht moet houden op de sleepwet. Onder meer naast het lid van Forum voor Democratie Jan Louis Burggraaf. Dat Nieuwsuur Prins aan het woord liet en niet een deskundige als Bart Jacobs, Dirk Poot of een onderzoeker van Bits of Freedom die kritischer staan tegenover het verlenen van meer bevoegdheden aan AIVD of MIVD en privacy boven veiligheid stellen vanwege het belang van de digitale burgerrechten gaf een gouvernementeel tintje dat dit item onnodig politiek kleurde. De conclusie kan bijna  niet anders zijn dan dat met deze onthulling een binnenlands politiek doel wordt nagestreefd.

Zo heeft deze onthulling bij nader inzien merkwaardige aspecten. Het lijkt er sterk op dat het ingebed wordt in een campagne van de overheid. Maar of zo’n WC-Eend keurt WC-Eend verhaal werkt bij het brede publiek valt te bezien. Er zit aan deze publiciteit ook een gevaar voor de regering zoals kamerlid Ronald van Raak (SP) dat in een reactie verwoordde. Als AIVD en MIVD in dit geval zo succesvol konden zijn, dan is het de vraag of ze meer bevoegdheden nodig hebben. Want een verwijzing naar kabelknooppunten van Prins zal de bevolking niet overtuigend in de oren klinken. Een andere vraag is waarom AIVD en MIVD om publicitaire of politieke redenen inzicht in hun werkwijze zouden geven -al is het van een afgesloten project- en of ze hiermee hun eigen beroepsrichtlijnen of code over geheimhouding en terughoudende politieke opstelling overtreden. Wat dat laatste betreft, hebben AIVD en het ministerie van Binnenlandse Zaken de schijn tegen. Zo zou deze onthulling zich wel eens tegen AIVD, MIVD, minister Ollongren en het sleepwet-referendum kunnen keren.

Het lijkt erop dat met de onthulling het ‘merk’ AIVD emotioneel moet worden gepromoot. Naast het Cozy Bear-project en de sleepwet. Zo wordt de AIVD gepolitiseerd, wat een doodzonde is. Deze keer gebeurt dat niet door de oppositie, maar door de coalitie. De afweging om op 21 maart voor of tegen de sleepwet te stemmen en de AIVD meer bevoegdheden te geven volgt mede uit de inschatting of de overheid vanuit een eigen agenda -zo niet: ivoren toren- praat en weigert digitale burgerrechtenactivisten of onafhankelijke deskundigen een kernpositie in het debat of in het toezicht te geven of dat het eigen tegenkrachten durft te mobiliseren. Prins is onbedoeld de getuige die bewijs aandraagt tegen de overheid. Met dank aan Nieuwsuur.

Maddow: Trump probeert oorzaak vier dode militairen in Niger te verbergen. Het heeft te maken met een reisverbod voor Tsjaad

Rachel Maddow komt in de uitzending van 19 oktober terug op de vier in een hinderlaag door islamisten gedode Amerikaanse militairen in Niger. President Trump is onduidelijk over de omstandigheden van hun dood en geeft er geen details over. Hij zou een afleidingsmanoeuvre hebben gezocht om de oorzaak te verbergen door gecompliceerd te doen over het geven van condoleances aan de nabestaanden en vorige presidenten erbij te betrekken, aldus Maddow in de uitzending van 18 oktober. Het onderwerp domineert het nieuws in de VS al vier dagen. Overigens wordt dat door velen gezien als grensoverschrijdend gedrag van Trump. Met verlies van militairen en het verdriet van nabestaanden behoort geen politiek te worden bedreven.

Rachel Maddow is duidelijk over de oorzaak. De vier Amerikaanse militairen van de speciale troepen die worden ingezet om het islamitisch terrorisme te bestrijden zijn gesneuveld omdat de steun van de beste lokale contra-terroristische troepen uit de regio kort daarvoor was weggevallen. De troepen uit Tsjaad waren teruggetrokken uit Niger in de strijd tegen Boko Haram en ISIS omdat om onbegrijpelijke en onverklaarbare reden Tsjaad door de regering Trump samen met Noord-Korea en Venezuela met een herzien reisverbod (‘revised travel ban’) was geconfronteerd. Voordat de Amerikaanse doden vielen voorspelden Amerikaanse deskundigen het risico dat dit met zich meebracht, zoals Newsweek al op 25 september berichtte.

Door het reisverbod voor reizigers uit Tsjaad heeft president Trump dus het onheil over zichzelf opgeroepen. En dat probeert hij nu te verbergen. In de pers wordt ‘Niger’ rechtstreeks vergeleken met wat Benghazi in 2012 voor toenmalig minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton was. Maddow verwijst ook naar de rol van de huidige minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson die als voormalig CEO van ExxonMobil een oud geschil met de regering van Tsjaad zou hebben willen vereffenen. Door Tsjaad op de lijst van herziene reisverboden te plaatsen zou Tillerson Tsjaad een trap na hebben willen geven. Bij dat alles komt dat Trump bewust het State Department verwaarloost en vacante staffuncties niet invult. De expertise is weggelekt en dat betaalt zich nu negatief uit door de onverstandige en onbezonnen handelingen van Trump en zijn kabinet.

The Trouble with Donald. De VS als duistere komedie

Donald Trump vervreemdt zich van iedereen die er in Washington toe doet en probeert dat vervolgens om te draaien. Anderen zouden zich van hem vervreemden. Zoals senator Bob Corker of minister van Buitenlandse Zaken Rex Tillerson. Trump is de spookrijder die anderen verwijt de regels te overtreden. Die opstelling komt als een boemerang naar hem terug. Want een president heeft parlementaire steun nodig om zijn wetten door het congres te loodsen. Over de hervorming van het gezondheids- of belastingstelsel. Trump haalt bruggen op en presenteert dat alsof hij ze neerlaat. Nog zo’n paradox is dat de ‘kinderjuffrouwen’ toezicht op Trump houden om het te weerhouden van ernstige misstappen. Zoals het beginnen van een oorlog met Noord-Korea of het opblazen van de afspraken met Iran. Tegelijk leest Trump de berichtgeving die hem schetst als een kleuter onder toezicht en dreigt het gevaar dat hij zich daar als een kleuter weer aan probeert te onttrekken.

De alternatieve gevestigde politiek van de populisten. Aangestuurd vanachter de schermen

Wat is goede politiek -waar iemand die gaat voor het algemeen belang- op kan stemmen? Of zich mee moet identificeren. Het is lastig. Van de ene kant zijn er de malcontenten, de onruststokers, de complotdenkers zoals vertegenwoordigd door rechts-populisten en de non-conformisten die aangetrokken worden en hun kansen ruiken. Van de andere kant zijn er de gevestigde belangen, de opportunisten, de wegkijkers zoals de traditionele partijpolitiek en de meelopers die proberen mee te profiteren door een graantje mee te pikken.

Beide groeperingen hebben gemeenschappelijk dat ze in hoge mate worden aangestuurd -of ingeperkt- door mensen die achter de schermen aan de touwtjes trekken. Beide categorieën hebben hetzelfde voor ogen, ze willen invloed en macht. Het verschil in werkwijze (‘modus operandi’) is minder groot dan het in de publieke opinie lijkt. Ze worden wel door fundamenteel andere belangen aangestuurd, hoewel overlappingen bestaan.

Over de gevestigde orde is onderhand bij het publiek duidelijk dat het multinationals, wapenfabrikanten en de veiligheidsindustrie of Facebook en Google zijn die de gevestigde partijpolitiek goeddeels in de zak hebben. Vooral in de VS is die ontwikkeling ver gevorderd, onder meer door het arrest Citizens United uit 2010 dat de sluizen openzette voor het opkopen van politici die ook nog eens een groot deel van hun tijd bezig zijn met het ophalen van geld en het naar de mond praten van geldschieters. In Europese landen is partijfinanciering aan banden gelegd, maar de invloed van de internationaal opererende bedrijven stopt niet bij de grens.

Dat het grote publiek nauwelijks in de gaten heeft dat rechts-nationalisten of rechts-populisten in exact dezelfde mate gestuurd worden door bedrijven, multimiljonairs of zelfs landen die de hegemonie van de VS of de EU betwisten is een gemis voor een gezonde oordeelsvorming van de kiezers. Het staat een evenwichtig en open publiek debat in de weg dat leidt tot eerlijke afweging van alle voor- en nadelen van beide invalshoeken.

Voor wie wil weten wie er achter de schermen aan de touwtjes trekken van de rechts-populisten is een artikel in The Guardian van Carole Cadwalladr inzichtelijk. Ze wijst op de hechte relaties tussen UKIP-voorman Nigel Farage, Donald Trump en WikiLeaks-oprichter Julian Assange die met elkaar voortdurend in gesprek zijn en acties op elkaar afstemmen. Dat komt slechts door toeval aan het licht. Ze worden aangestuurd door een Amerikaanse multimiljonair als Robert Mercer of een buitenlandse mogendheid als de Russische Federatie.

Logica van de ‘tegenbeweging’ is het wereldwijd optreden van een rechtse, nationalistische beweging die haaks staat op de EU en in de Russische Federatie een vreemde bedgenoot vindt die eveneens de EU wil verzwakken. Daarin vinden ze elkaar. Dus het verkleinen van de macht van de EU maakt het versterken van eigen macht en invloed mogelijk. Door Trumps verkiezing gaat dit gelijk op met het verzwakken van de macht van de VS. Zo is het State Department onder Trump bewust uitgekleed en heeft de VS nauwelijks nog een samenhangende buitenlandse politiek. Daar profiteren allen van die nut hebben bij een verzwakte VS.

Commentatoren in het Guardian-artikel zeggen dat we nu pas door beginnen te krijgen hoe de lijnen achter de rechts-populistische schermen lopen en de diverse machtscentra en belangen zijn verbonden. Het is een puzzel die pas de laatste maanden ingevuld wordt en waarvan de afbeelding voor het eerst zichtbaar wordt.

Kiezers hebben recht om dit te weten. Want ze mogen gelijk hebben dat ze niet achter gevestigde belangen van de partijpolitiek aan willen lopen, maar hebben niet door welke belangen ze met hun steun voor Trump, Farage, Marine Le Pen, Baudet of Wilders dienen. Dat is wrang. Door achter de belangen van multimiljonairs als Arron Banks, Robert Mercer, de Koch broers, bedrijven en ongrijpbare landen als de Russische Federatie aan te lopen doen kiezers exact dat wat ze denken te vermijden. Niemand zegt hun dat ze belazerd worden.

Omdat publiek en media minder kennis hebben van de verborgen, georkestreerde aansturing van de rechts-populisten in de VS en Europa dan van de aansturing van de gevestigde partijpolitiek die al jarenlang onderwerp van onderzoek is, hebben eerstgenoemden kunnen profiteren door tot nu toe grotendeels onder de radar te opereren. Maar geleidelijk verandert dat beeld. Het wordt duidelijk dat de populistische partijen niet namens een denkbeeldig volk vanuit het niets optreden, maar bewust de belangen dienen van hun geldschieters achter de schermen. Naar nu blijkt heeft de alternatieve gevestigde orde dezelfde top-down werkwijze als de gevestigde orde. De enige afweging voor de kiezer is welk belang het gediend wil zien.

Foto 1: ‘Nigel Farage has returned from meeting Donald Trump in his gold lift‘, 2016.

Foto 2: ‘Putin meets with Marine Le Pen at the Kremlin’, 2017.

TYT wijst op Exxon-deal tussen Trump en Putin. Buitenlandse Zaken VS als witwaskantoor

TYT volgt al maandenlang het spoor Exxon – Tillerson – Trump – Rosneft – Putin en nu komt er meer duidelijkheid in. Exxon vraagt om ontheffing (‘waiver’) van de sancties om zaken te doen met de Russen. Tijdens zijn campagne bepleitte Trump herhaaldelijk verzachting van de sancties.

Dit komt op het moment dat Trump steeds meer een koers volgt die als traditioneel-conservatief valt te kenmerken. Geen isolationisme, maar inteventie in de buitenlandse politiek. Geen drooglegging van het moeras in Washington DC, maar ruim baan voor het grote geld van Wall Street dat op alle mogelijke manieren wordt gefaciliteerd. Trump neemt hiermee afscheid van zijn zogenaamde anti-establishment standpunten die hij tijdens de campagne innam.

Maar onveranderd blijft de vermenging van zakelijke en politieke belangen in de Exxon – Rosneft deal. Wie het oog op deze bal houdt en zich niet af laat leiden door schijnbewegingen en afleidingen die een verslechterde relatie tussen de VS en de Russische Federatie moeten suggereren weet dat de zaken achter de schermen gewoon doorgaan. Trump zou beloond zijn met een geheim verhandeld pakket Rosneft-aandelen.

Zo resteert het slechtste van twee werelden. Het algemeen belang van de VS en de Amerikanen wordt ondergeschikt gemaakt aan een zakenelite van Exxon, Goldman Sachs, Trump Org en allerlei Amerikaanse bedrijven die zaken doen met een Russische zakenelite die evenmin de belangen van de Russische Federatie en de inwoners ervan centraal stelt. En in de afleiding om zulke overeenkomsten of schimmige deals aan het gezicht te onttrekken of het karakter ervan te maskeren komt de regering Trump met de meest chaotische en wispelturige maatregelen waarin weinig lijn te ontdekken valt. Begrijpelijk omdat ze secundair zijn aan de belangenbehartiging van Trump en zijn zakenvrienden. De Russische kleptocratie heeft eindelijk een evenknie gevonden. Hoewel de buitenlandse politiek van het Kremlin veel doordachter en consistenter is.

Trump komt uit de kast. Hij wil snijden in publieke voorzieningen. Populisme ontmaskerd als misleiding en doodlopende weg

Donald Trump beloofde tijdens zijn campagne Amerika weer groot te maken. Recente budgetvoorstellen die nog door het door de Republikeinen gecontroleerde congres moeten worden goedgekeurd wijzen echter op het omgekeerde. Trump maakt Amerika zwak door te willen snijden in publieke voorzieningen. Hij haalt het cement uit de samenleving. In milieubescherming, kunst, de publieke omroep, sociale huisvesting en in de diplomatie. Dit staat los van de voorstellen om Obamacare te ‘hervormen’ waardoor miljoenen zwakkeren hun ziektekostenverzekering verliezen. Wat tot hun dood kan leiden wegens gebrek aan medicijnen. Door deze voorstellen treft Trump de middenklasse en de werkende klasse van sneue mensen (‘deplorables‘).

Hoe meer dit soort voorstellen doordringen tot Europa, hoe meer ‘het volk’ waar de zogenaamde populisten claimen voor op te komen kan beseffen dat het door deze populisten in de steek gelaten wordt. Ze beloven veel, hebben geen uitgewerkte ideeën en doen het omgekeerde van wat ze beloofden. Hoe rampzalig dat voor de zwaksten in de samenleving kan uitpakken bewijst Trump. Inclusief de kiezers in de oude industriële gebieden die hem aan de overwinning hielpen. Wat hij in de VS probeert te doen kan voor Europeanen een waarschuwing zijn om niet te geloven in de retoriek van de populisten. Trump vertegenwoordigt de defensie-industrie, het bedrijfsleven en is in de greep van zijn rijke sponsors die fiscale tegemoetkomingen afdwingen.

Het is verstandig van Nederlandse middenpartijen om de middenklasse en de werkende klasse te wijzen op het bedrog van Trump. Hij maakt niet alleen zijn land niet sterk, maar zwak, maar bevooroordeelt ook de rijken, het bedrijfsleven en de defensie-industrie. Trump laat zich kennen als de ultieme oplichter (‘con man’) die het ene zegt en het andere doet. Trump en de Europese populisten die zo tegen de EU ageren weten niet hoe ze een land op moeten bouwen. Het interesseert ze ook helemaal niet omdat het hun daar niet om te doen is. Kritiek op de gevestigde orde en het afbreken ervan is hun programma. Chaos en de afwijking van de regelmaat is hun manier om -inclusief afgebroken toezicht of controle- optimaal hun eigenbelang te dienen.

De fatalist die samen met de vijanden van Nederland ons land wil verzwakken doet dat door populisten als Wilders of Baudet te steunen. Wie Nederland sterk wil houden of sterker wil maken kan zich beter richten tot partijen die zich sterk maken voor sociale huisvesting, armoedebestrijding, milieubescherming en goede zorg.

De retoriek van de grote woorden en gebaren over de islam of het nationalisme is dankzij Trump ontmaskerd als afleiding om de werkende klasse te misleiden en tegen het eigenbelang in te laten stemmen. Het is nu aan de media en aan de niet-populistische partijen om de feiten hierover over het voetlicht te brengen en aan de betrokkenen door te geven. Gelukkig hebben de meeste Nederlanders dat bij de recente verkiezingen tijdig ontdekt. Populisten dienen hun eigenbelang en het belang van de sponsors door wie ze ondersteund worden.

Populisten dienen niet het volk of hun land. Populisten willen de gevestigde orde verzwakken door die te ontmantelen zonder enig idee hoe die samenleving weer op te moeten bouwen. Trump heeft de waarschuwing gegeven. Het tij van het populisme is gekeerd als mensen voor zichzelf kiezen en zich niet langer laten gijzelen door beroepsagitatoren in de politiek en media die spelen met de belangen van mensen en landen.