James Clapper concludeert: de Russische propaganda campagne heeft Trump het presidentschap opgeleverd

Rachel Maddow besteedt aandacht aan het gisteren gepubliceerde boek ‘Facts and Fears’ van James Clapper. Hij was tot 20 januari 2017 hoofd van de DNI (Director of National Intelligence). Maddow focust op het effect van de massale Russische propaganda campagne ter ondersteuning van de campagne van Donald Trump.

Volgens Clapper staat het buiten kijf dat die Russische steun Trump de overwinning in de verkiezingen van 2016 heeft bezorgd. Het ging slechts om 80.000 stemmen in drie staten waardoor de balans omsloeg. Tegenstrever Hillary Clinton kreeg bij die presidentsverkiezingen 3 miljoen meer stemmen dan Trump. Of dat in coördinatie vanuit een centrale regie tussen Kremlin en het Team Trump gebeurde acht hij niet bepalend. Hiermee omzeilt hij de bewijsvoering over ‘collusion’. Wat hij bespeurt is dat de propaganda van het Kremlin, en Team Trump en rechtse media die op zijn hand waren in de praktijk samenwerkten en elkaar versterkten.

Met dit oordeel dat hij onderbouwt met ondersteunend bewijs gaat Clapper verder dan welke voormalige politicus of hoge ambtenaar ook. Zij erkennen doorgaans dat Russische inmenging in de verkiezingen Trump heeft geholpen, maar zijn terughoudend om daar het oordeel aan te verbinden dat die Russische steun ook doorslaggevend was. Clapper twijfelt daar niet aan en zegt dat onomwonden. Hoe de reactie van president Trump, zijn sycophanten en de rechtse pers zal zijn op de bewering uit Clappers boek valt nu al te voorzien. Geprobeerd zal worden om Clappers oordeel te neutraliseren door hem een representant van de ‘deep state’ te noemen. De hulpconstructie en complottheorie gebruikt nieuwrechts om het onaantoonbare aan te tonen.

Clapper is lid van de Adviesraad van het Committee to Investigate Russia, een organisatie die in het centrum van het politieke spectrum verschillen tussen Democraten en Republikeinen probeert te overbruggen omdat Trumps beleid dat noodzaakt. Generaal Clapper is een havik en conservatief van de oude snit die pleit voor een sterke VS. Evenals Michael Hayden (ex-CIA, ex-NSA) meent Clapper dat Trump de Amerikaanse belangen en invloed uitverkoopt, een gevaar voor de nationale veiligheid van zijn land is en feitelijk een Russische agent is die door het Kremlin gerund wordt. In tegenstelling tot Trump en zijn sycophanten probeerde Clapper in zijn werkzame leven te opereren met respect voor de rechtsstaat en de democratische instituties.

Is de Russische journalist Maxim Borodin om politieke redenen vermoord? Waarom horen we daar in het Westen zo weinig over?

Cenk Uygur besteedt aandacht aan de Russische onderzoeksjournalist Maxim Borodin die in Jekaterinburg om het leven kwam na een val van zijn balkon op 5 hoog. De autoriteiten beweren dat hij uitgegleden is, maar de omstandigheden wijzen erop dat hij vermoord is. Dit geval staat niet alleen. Tussen 1990 en 2015 zijn 346 Russische journalisten om het leven gekomen. Dat maakt dit land tot het gevaarlijkste voor journalisten om te werken. Ook Russische oligarchen en voormalige medewerkers van president Putin komen onder verdachte omstandigheden om het leven. Niet alleen in de Russische Federatie, maar ook in de VS of het Verenigd Koninkrijk. Het is opvallend dat tot nu toe Westerse regeringen er weinig werk van hebben gemaakt om dat op te helderen. Deze moorden geven perfect het ware karakter van het huidige bewind in de Russische Federatie aan. Dat betreft niet een open samenleving waar in een democratie de rechtsstaat is gegarandeerd, maar om het omgekeerde. Blijft de vraag waarom westerse, gevestigde media hier niet meer aandacht aan besteden.

AlDe’emeh en Özdil wijzen op de kracht van de open samenleving

Het is vaker gezegd, Geert Wilders heeft de trouwste bondgenoten in die categorie Marokkanen en Turken in Nederland die zich isoleert, niet deelneemt aan de samenleving en blijft richten op het land van herkomst. Ze bevestigen de apartheid die Wilders nastreeft. Ze bevestigen hun eigen uitsluiting door er naar te handelen. Wilders heeft deze categorie nodig om zijn gelijk te bevestigen. Ze zijn niet te beroerd door het afwijzen van de open samenleving Wilders geloofwaardig te helpen maken. En zo electoraal een steuntje in de rug te geven. Wilders wijst ook de open samenleving af. Beide groepen bevinden zich aan dezelfde kant van de scheidslijn.

Twee academici van allochtone herkomst hebben kritiek op die herkomstgenoten die voor het verleden en segregatie kiezen. En tegen de open samenleving die West-Europa maakt tot wat het is. Deze groepen gaan niet mee in de verworvenheden ervan, maar verzetten zich ertegen. Wat zoals gezegd extreemrechts in de kaart speelt. Het is de Belgische Marokkaan Montasser AlDe’emeh die een opinie-artikel schrijft in Knack, en de Nederlandse-Turk Zihni Özdil die min of meer hetzelfde betoog houdt in NRC. Beide auteurs pleiten  voor de open samenleving en vinden dat Marokkanen en Turken in West-Europa de kansen moeten grijpen die hun wordt voorgehouden door te willen integreren en zich mentaal vrij op te stellen. Maar dat onvoldoende doen.

Montasser AlDe’emeh legt het falen van islamitische jongeren die zich identificeren met IS niet bij de overheid, maar bij die jongeren zelf: ‘België heeft mij alle kansen gegeven. Als je dat niet erkent, dan was je al lang vertrokken. Waarom stel je jezelf de vraag niet waarom je België verkiest boven het land van je voorouders? Ik weet waarom: omdat het hier verdomde goed is.’ Het is de paradox dat deze jongeren meer vrijheid en ontplooiingsmogelijkheden hebben in West-Europa dan in bijvoorbeeld Libanon, Palestina, Syrië of Noord-Afrika, maar dit toch niet inzien en er in elk geval niet naar handelen. En het zeker niet toe willen geven. Hij sluit zijn betoog aldus af: ‘Ik heb geen religieuze gemeenschap nodig om me te vertegenwoordigen. Het wordt tijd dat je inziet dat ook jij die niet nodig hebt. Het wordt tijd dat jij als vrije burger een positieve bijdrage levert aan deze samenleving. Sta dus op en bescherm die samenleving die ons allen zo dierbaar is.‘

Zihni Özdil vindt dat Turkse Nederlanders geen loopjongen van Erdogan moeten zijn en het in hun belang is dat ze zich bezighouden met zaken in Nederland, zoals zorg, onderwijs en milieu. Maar dat gebeurt niet: ‘Uiteraard hebben Turkse Nederlanders, net als elke andere Nederlander, het recht om te demonstreren waar ze voor willen. En uiteraard staat het hen vrij om zichzelf te identificeren hoe ze willen, maar uit een eerlijke analyse volgt wel dat het enorm zorgwekkend is dat na vijftig jaar en bijna vier generaties zoveel Turkse Nederlanders hun Turksheid niet als erfgoed zien dat hun Nederlandse identiteit aanvult, maar andersom: de Turkse blut und boden is het enige dat telt.’ Özdil ziet deze categorie Turken zelfs als een vijfde colonne die voor de vijand Erdogan zou werken: ‘de feiten noodzaken mij er wel bang voor te zijn dat het gedrag van veel Turkse Nederlanders de trekjes lijkt te hebben van een vijfde colonne‘.

AlDe’emeh en Özdil brengen in hun loopbaan en opinie naar voren wat integratie is en hoe het werkt. Ze spreken niet alleen hun ex-landgenoten die zich identificeren met IS of een partij als DENK of Geert Wilders en extreemrechts aan, maar lijken ook het opgekoekte stof van de bewustwording over de open samenleving af te willen blazen. Het zijn de verdedigers ervan die weer even bij de les gehouden moeten worden. Het is analoog aan de EU. Dat is een verhaal dat mits overtuigend en goed verteld waardevol is en feitelijk geen concurrenten heeft. Maar we moeten wel beseffen erin te geloven en doorgaan met erover te vertellen.

AlDe’emeh en Özdil zeggen dat we moeten blijven geloven in wat in West-Europa is opgebouwd. Omdat velen het vergeten zijn en het als vanzelfsprekend ervaren. Maar dat is het niet. Wat te doen met de fanatici die daar bewust niet in mee willen gaan en die samenleving zelfs vijandig bejegenen? Ach, die kunnen oprotten zoals burgemeester Ahmed Aboutaleb al meermalen heeft gezegd. Zelfbescherming is onderdeel van de weerbare democratie die voor zichzelf opkomt. Daarbij pas geen naïviteit. Een overheid die in zichzelf gelooft dient er actiever gevolg aan te geven dan nu gebeurt. Voor het debat erover is het belangrijk om in het oog te houden hoe de scheidslijn loopt en wie de verdedigers van de open samenleving zijn. Wilders en extreemrechts zijn geen medestanders van de open samenleving, maar bestrijders ervan. Dat besef hoort bij de bewustwording.

Foto: Stadhuis Haarlem, tussen 1890 en 1900. Collectie: Library of Congress.