Máxima krijgt kritiek vanwege haar gesprek met Mohammad bin Salman. Wat moet gedaan worden om herhaling te voorkomen?

Aldus NRC-columniste Carolien Roelants in haar Dwars-column ‘Pers vogelvrij door Trumps geflikflooi en zwijgen Máxima’. Zij is boos zoals ze dat zelden is. Van boeven of autoritaire leiders kun je boevenstreken verwachten, maar iemand als koningin Máxima wekt hogere verwachtingen. Daarom valt zij dieper als ze boevenstreken vertoont. Dat deed ze in haar ontmoeting met de Saoedische kroonprins Mohammad bin Salman op de G20 in Osaka. Dat was meer dan een beetje dom, dat was oerstom van haar. Maar ook van de regering Rutte die dit onderhoud had goedgekeurd. Er was makkelijk een reden te vinden geweest om het gesprek niet door te laten gaan. Máxima is een amateur-politicus zonder officiële functie in de Nederlandse diplomatie. Maar als ze zich in een politiek wespennest steekt, dan speelt ze per definitie een politieke rol. Die rol past haar echter niet. Zij moet boven de partijen staan en geen partij kiezen in lopende conflicten. Dat heeft ze echter bewust gedaan door het gesprek met de kroonprins aan te gaan en niet af te zeggen.

Het bezwaar tegen het onderonsje met de kroonprins is niet dat Máxima de moord op journalist Jamal Khashoggi niet ter sprake bracht, maar dat dit gesprek nooit had moeten plaatsvinden. Volgens de Amerikaanse inlichtingendienst CIA heeft Mohammad bin Salman opdracht gegeven voor de moord op Khashoggi. Mocht Máxima of het ministerie van Buitenlandse Zaken dit rapport niet gelezen hebben, dan waren er in november 2018 talloze berichten in de media, zoals in The Washington Post die rapporteerden dat volgens de CIA de kroonprins opdracht tot de moord had gegeven. Naast de argumenten die Roelants aanvoert over vrouwenrechten waarvoor Máxima zegt op te komen terwijl die door de kroonprins met voeten worden getreden en het in diskrediet brengen van de vrije pers door met een moordenaar van een journalist van The Washington Post in gesprek te gaan is het de wereldvreemdheid van koningin Máxima die verbaast.

Het is dezelfde wereldvreemdheid die koning Willem-Alexander vertoonde toen hij tijdens de Olympische Spelen van Sochi in 2014 met president Putin een biertje dronk. Een fotomoment dat de media haalde en waar in de Nederlandse publieke opinie veel kritiek op kwam, onder meer van homo-activisten. Zoals Gordon die de kern raakte: ‘Ik schaam me diep als Nederlander dat mijn koning en mijn koningin daar vanavond handen staan te schudden met mensen die bloed aan hun handen hebben’. Op het moment dat in het Kremlin de invasie van de Krim werd voorbereid en vanwege controverses over de mensenrechtensituatie bijna alle Europese landen hun delegaties afwaardeerden, stuurde Nederland de zwaarste delegatie die mogelijk was.

Máxima herhaalt 5 jaar later de fout van Sochi door opnieuw in gesprek te gaan met iemand die bloed aan zijn handen heeft. Daarbij is essentieel dat zij een ceremoniële en geen officiële functie heeft in de Nederlandse diplomatie en niet van belang is voor het openhouden van contacten met autoritaire landen waar nu eenmaal contact mee moet worden onderhouden. Máxima kan gemist worden omdat haar rol niet onmisbaar is, maar slechts toegevoegd. De functie die Máxima uitoefent kan dus eenvoudig geschrapt worden. Professionals zijn minister Blok, premier Rutte of Nederlandse diplomaten die in Saoedi-Arabië of bij de VN zijn gestationeerd.

Of het nou wereldvreemdheid, naïviteit, amateurisme, een verkeerd afgestelde politieke antenne, argeloosheid of zelfoverschatting is van Máxima en koning Willem-Alexander, een beleidswijziging is nodig om te zorgen dat de ezels van Oranje zich niet voor de derde keer aan dezelfde steen stoten. Met goedkeuring van premier Mark Rutte die achteraf de fout die hij feitelijk gemaakt heeft door goedkeuring te geven weg moet lachen. Als Willem-Alexander of Máxima zichzelf belachelijk willen maken door met autoritaire leiders onnodige gesprekken of onderonsjes aan te gaan, dan moeten ze dat zelf weten. Maar Willem-Alexander heeft als staatshoofd van Nederland een rol die afstraalt op Nederland. Door zijn handelen kwam Nederland in 2014 negatief in de publiciteit. Dat is ongewenst. Nu in 2019 doet zijn echtgenote, die uiteraard geen staatshoofd is, maar wel gekoppeld wordt aan Nederland, hetzelfde. De conclusie kan geen andere zijn dan deze: Máxima dient al haar functies op te geven waarmee ze in politiek vaarwater terecht kan komen. Haar gesprek met de Saoedische kroonprins heeft aangetoond dat dit soort functies niet aan haar toevertrouwd kunnen worden.

Foto 1: Schermafbeelding van deel column ‘Pers vogelvrij door Trumps geflikflooi en zwijgen Máxima’ van Carolien Roelants in NRC, 30 juni 2019.

Foto 2: Máxima in gesprek met Mohammad bin Salman in Osaka tijden G20, juni 2019.

Foto 3: Willem-Alexander en Máxima drinken een biertje met Putin in Sochi, februari 2014.

Is de Russische journalist Maxim Borodin om politieke redenen vermoord? Waarom horen we daar in het Westen zo weinig over?

Cenk Uygur besteedt aandacht aan de Russische onderzoeksjournalist Maxim Borodin die in Jekaterinburg om het leven kwam na een val van zijn balkon op 5 hoog. De autoriteiten beweren dat hij uitgegleden is, maar de omstandigheden wijzen erop dat hij vermoord is. Dit geval staat niet alleen. Tussen 1990 en 2015 zijn 346 Russische journalisten om het leven gekomen. Dat maakt dit land tot het gevaarlijkste voor journalisten om te werken. Ook Russische oligarchen en voormalige medewerkers van president Putin komen onder verdachte omstandigheden om het leven. Niet alleen in de Russische Federatie, maar ook in de VS of het Verenigd Koninkrijk. Het is opvallend dat tot nu toe Westerse regeringen er weinig werk van hebben gemaakt om dat op te helderen. Deze moorden geven perfect het ware karakter van het huidige bewind in de Russische Federatie aan. Dat betreft niet een open samenleving waar in een democratie de rechtsstaat is gegarandeerd, maar om het omgekeerde. Blijft de vraag waarom westerse, gevestigde media hier niet meer aandacht aan besteden.

Turkse regering neemt opname van DW in beslag na interview met minister Kilic. En spot met het idee van vrije nieuwsgaring

De Turkse regering heeft het materiaal van een Duitse ploeg van DW in beslag genomen na een interview op 5 september in Ankara met minister Akif Cagatay Kilic van Jeugd en Sport. Reden die de Turkse regering geeft is dat DW zich niet aan afspraken gehouden zou hebben. Vragensteller Michiel Friedman ontkent dit en meent dat de Turken het idee van een vrije pers met voeten treden door de inbeslagname van het materiaal. DW heeft het ministerie van Jeugd en Sport en het Turkse directoraat-generaal voor pers en inlichtingen alsnog gevraagd om de in beslag genomen opnames vrij te geven. De opname vond plaats voor het programma ‘Conflict Zone’ dat zoals de naam zegt de confrontatie zoekt. Friedman vermoedt dat vooral zijn vragen over vrouwenrechten de Turkse minister onwelgevallig waren. DW geeft in een bericht de bijzonderheden. De inbeslagname van het interview met minister Kilic komt bovenop de oplopende spanningen tussen Turkije en Europa. Duitsland is voor Turkije een belangrijk land vanwege de omvangrijke groep Turkse migranten.

Na Eurovisie Songfestival voelen Russen zich in de steek gelaten door Europa

Zelfs als Oekraïne niet had gewonnen, dan had de Russische Federatie nog niet gewonnen. Australië dat nu als tweede eindigde zou dan hebben gewonnen. Dus het argument van sommige Russen over een vermeende gemanipuleerde jurering van het Eurovisie Songfestival is op z’n minst onvolledig en niet de enige verklaring.

Sommige Russen suggereren nu dat Oekraïne meer vrienden in Europa heeft dan Rusland. Maar dat is nog maar helemaal de vraag. Toen in 2014 de Russen de Oekraïense Krim bezetten bleef het Westen tamelijk stil op wat voorzichtige sancties na. De VS en het Verenigd Koninkrijk kwamen hun garanties van het Boedapester Memorandum 1994 niet na. Met ook een garantie van Frankrijk. Maar als Oekraïne werkelijk meer vrienden in Europa heeft, dan moeten Russen zich afvragen waarom ze bijna al hun Europese vrienden hebben verloren.

Nog geen vier jaar geleden waren de relaties tussen het leiderschap in het Kremlin en de leiders van de EU-lidstaten redelijk goed. Vooral tijdens het presidentschap van de liberaal gezinde Dmitri Medvedev die het redelijk kon vinden met president Obama en Europese leiders. Maar die relaties verslechterden snel vanaf najaar 2013 door de druk van president Putin op de toenmalige Oekraïense president Viktor Janoekovitsj om geen associatie-overeenkomst met de EU te sluiten. En daarna ging het bergafwaarts door de Russische bezetting van de Krim, het beginnen van een oorlog in de Donbas en het neerhalen van de MH17 in juli 2014. En door de snel verslechterde mensenrechten en het hardhandig optreden tegen oppositie en kritische media.

Geen land kan in welke competitie dan ook met gegarandeerd succes vooraf de overwinning claimen. De reactie van sommige Russen dat ze bestolen zouden zijn is dan ook dwaas. Zelfs Cliff Richard kon niet winnen in 1968 en 1973 hoewel hij een ster was en huizenhoog favoriet. Wellicht werd hem in 1968 de overwinning ontstolen door toedoen van de Spanjaarden. Dat is de terugkerende logica van het Eurovisie Songfestival. Het gaat niet alleen over populaire muziek, maar ook over de goede relaties tussen landen. Over de factor om een vertegenwoordiger van een ander land iets te gunnen. En over landen om zich in zo’n gunstige positie te manoeuvreren. Als delen van de Russische bevolking zich nu in de steek gelaten en tekort gedaan voelen door Europa, dan moeten ze hun leiders vragen hoe het zover heeft kunnen komen. Die vraag is aan de orde.

Petitie roept Europese leiders op om massaspionage te stoppen

Zo’n 40 organisaties en bekende personen die zich hard maken voor de meningsuiting roepen vandaag in een petitie op een einde te maken aan de spionage zoals die door klokkenluider Edward Snowden afgelopen juni naar buiten is gebracht. Ze verzoeken de Europese leiders om korte metten te maken met de door de Amerikaanse en Britse inlichtingendiensten op industriële schaal uitgevoerde massaspionage in Europa.

De petitie is nodig omdat tot nu toe de Europese leiders nog geen enkele stap hebben genomen om aan deze schending van de privacy een halt toe te roepen en de meningsuiting beter te beschermen: ‘Europe’s leaders have not yet taken any action to stop this abuse of our right to privacy and freedom of expression.‘ Ondanks alle onthullingen. In Nederland is sinds juni nog geen publiek of politiek debat ontstaan over de grootschalige schending van de burgerrechten. De petitie roept de Europese leiders op dit onderwerp op de agenda van de Europese top in oktober te plaatsen. De actie is gestart door Index on Censorship. Tekenen kan hier.

De petitie is van belang omdat die oproept tot debat. Regeringsleiders als Angela Merkel of François Hollande reageerden aanvankelijk verontwaardigd op de onthullingen van Edward Snowden en de artikelen van Glenn Greenwald over de spionage door de NSA van Europese burgers, bedrijven en overheden. Ze ondernamen vervolgens niets concreets. Critici vermoeden dat Europese landen hecht samenwerken met de Amerikaanse NSA en de Britse GCHQ. De Europese leiders wisselen de rechten van hun inwoners uit in ruil voor een sterkere informatiepositie van hun land. Zonder dat te noemen stelt de petitie die praktijk aan de orde en roept op om de burgerrechten voortaan weer voorop te zetten. Burgerbewegingen proberen het initiatief terug te nemen.

Foto: Schermafbeelding van de petitie ‘EU leaders: Stop mass surveillance‘, 24 september 2013.

Journalistiek VS onder vuur moet samenwerking en ambitie tonen

Een terugkerende vraag op dit blog is hoe journalisten van de gevestigde media denken. Waarvoor springen ze in de bres? Zijn ze behoudend in hun denken en kunnen ze buiten hun eigen kring denken? Wat is hun politieke filosofie? Deze vragen zijn niet los te zien van veranderingen in de media. Het internet doet gedrukte media sluiten en nieuwe verdienmodellen ervoor worden ontwikkeld. Professionele blogs zijn in opmars, maar richten zich niet meer op een breed publiek. Dat wordt gefragmenteerd. Broadcasting wordt narrowcasting.

Journalisten mogen aan hun eigen hachje denken. Een journalist hoeft niet vanwege een mening de eigen baan in gevaar te brengen. Vaak kiezen ze midlife eieren voor hun geld en stappen over naar bedrijfsleven of de overheid. De overstap van de controle op de macht naar de controle van de media kleedt de journalistiek nog verder uit. Maar wacht even … de journalistiek wordt toch beschouwd als een venster op de democratie en zijn het niet de journalisten zelf die dat beeld in stand houden? Koesteren, zelfs. Kan de journalistiek die pretentie nog waarmaken of is het een oud beeld waarmee de media alleen uit marketingoogpunt leuren?

Juist op die overgang van een gesloten naar een open beroepsgroep kondigde zich de affaire WikiLeaks aan. Die vooral in de VS en het Verenigd Koninkrijk tot debatten leidde. Vanaf de zomer van 2010 werd Julian Assange in het geheim tegengewerkt door de Amerikaanse regering die alles in het werk stelde om hem publicitair onschadelijk te maken. Via inzet van media. Da’s half gelukt. WikiLeaks werd economisch -en illegaal- tegengewerkt door de regering-Obama en moest temporiseren, maar bleef doorgaan met onthullingen. De harde aanpak van klokkenluiders bezorgde president Obama een slechte naam bij mensenrechtenactivisten en in progressieve kring. Alleen niet in de gevestigde media. Tot afgelopen maand.

Kevin Gosztola zet op firedoglake.com de feiten op een rij. Hij pleit ervoor dat journalisten in samenwerking zelfverzekerd hun recht nemen en stoppen zich te gedragen als slachtoffer van een restrictieve overheid. In progressieve kring werd de recente opwinding over het registreren van de AP-journalisten en de beschuldiging door het ministerie van Justitie van Fox News journalist James Rosen als opportunistisch gezien. Pas toen collega nieuws- en onderzoeksjounalisten werden aangepakt, kwamen ze in het geweer. Wat is dan nog de ‘democratische meerwaarde’ van de journalistiek als de meerderheid van journalisten pas reageert als het persoonlijk wordt? Toen Assange in 2010 zonder aanklacht op een Red Notice-lijst van Interpol werd gezet en door Amerikaanse politici en opinieleiders naar de andere wereld werd gewenst zwegen ze.

Gosztola verwijst naar een commentaar uit december 2010 van Nancy Youssef over de prestigieuze ‘The freedom of the press committee of the Overseas Press Club of America‘ dat Assange not one of us verklaarde. Hierboven afgebeeld. Journalisten van ‘The Freedom of The Press Committee‘ spraken zich dus uit tegen een organisatie die in z’n eentje voor meer onthullingen zorgde dan alle journalisten van de wereld bij elkaar. Het commentaar verdraait ook nog eens feiten zoals het idee dat WikiLeaks documenten niet redigeerde en geheimen onthulde. Ook nu nog beschamend om te lezen omdat het doet uitkomen dat journalisten onder het mom van ‘persvrijheid’ de persvrijheid geweld aandoen en toetreders buiten de deur houden. Zo denken journalisten. Als reactie lanceerden progressieve kringen eind 2012 de Freedom of The Press Foundation.

Foto: Schermafbeelding van commentaar van 9 december 2010 door Jeremy Main, Larry Martz and Kevin McDermott van The freedom of the press committee of the Overseas Press Club of America over WikiLeaks.

Van Sonsbeecks ‘Gemeente van Stilte’ zwijgt in stilte over censuur

Vanaf 19 januari ‘viert’ Annet Gelink op de groepsexpositie Chasing Rainbows het boek ‘Sessizlik Belediyesi / Municipality of Silence’ van Sarah van Sonsbeeck. Op 20 december 2012 werd het in het Stedelijk Museum gepresenteerd door Rudi Fuchs. De zoektocht naar stilte hangt in de lucht zoals ook uit een tentoonstelling in het Utrechtse Kuub blijkt. Schrijnend aan het boek is dat de zoektocht eindigt met censuur, of anders gezegd een subtiel gebruik van macht om te zwijgen. Een en ander geeft de publicatie een onvoorziene meerwaarde.

Eind 2012 wilde GroenLinks-kamerlid Liesbeth van Tongeren opheldering van het ministerie van Buitenlandse Zaken over een artikel dat uit dit door de overheid gefinancierde boek was geschrapt, aldus Nu.nl. ‘Sessizlik Belediyesi / Municipality of Silence’ kwam in opdracht van het Nederlandse consulaat in Istanbul tot stand. Het weigerde de publicatie te financieren tenzij een tekst werd verwijderd. Van Sonsbeeck is mede bekend door haar presentatie Informational Weather in het Van Abbemuseum waarin ze het politieke klimaat verbeeldt.

Het gewraakte artikel was van abortusactiviste Rebecca Gomperts van Women on Waves. ‘Door aan te dringen op de verwijdering van de tekst door Gomperts heeft het Consulaat de Nederlandse buitenlandse politieke mensenrechten agenda, die zich richt op vrijheid van meningsuiting, ernstig geschonden’, zo meent ze. Van Tongeren zei in december 2012 kamervragen te stellen om te weten te komen of er sprake van censuur is, maar heeft dit tot nu toe niet gedaan. Van Sonsbeeck erkent dat ze de afweging moest maken tussen het schrappen van het stuk van Gomperts en de inperking van de vrije meningsuiting op de koop toe te nemen, en het risico dat de volledige publicatie niet zou verschijnen. Van Sonsbeeck koos eieren voor haar geld.

De verantwoordelijkheid wordt door Buitenlandse Zaken bij de kunstenares gelegd: ‘In goed overleg tussen Consulaat-Generaal, de kunstenares en Turkse organisatie is besloten dat een dergelijke aanklacht niet past binnen dit kunstproject’, aldus een woordvoerder op Nu.nl. Maar het is bedenkelijk of zij zich wel zo vrij voelde. De opstelling van het Nederlandse consulaat in Istanbul roept veel vragen op. Waar is het bang voor?

Deze kwestie kent alleen verliezers. Buitenlandse Zaken die een kunstenares onder druk zet om een kritische tekst te schrappen. Sarah van Sonsbeeck die in theorie kritisch is over het politieke klimaat bindt in als haar project gevaar loopt. Liesbeth van Tongeren stelt geen kamervragen die ze zei te zullen stellen. Evenmin stellen andere Turks kritische partijen als de PVV of de VVD of het voor de meningsuiting en de kunst opkomende D66 vragen aan minister Timmermans. Turkije staat opnieuw te boek als een land waar veel mis is met de mensenrechten. En Rebecca Gomperts’ tekst wordt niet geplaatst in het boek. Daarom hier:

“How can you ask for silence when you actually offer a safe place to speak, here within but outside Turkey?

In no other country in the world are there so many journalists in prison, or is there such violation of the freedom of expression. As many as 5,000 criminal cases were pending against journalists at the end of 2011. Turkey increasingly filters opposition and pro-Kurdish media and imposes broad bans on websites. The government tries to influence court proceedings and uses pressure tactics to promote self-censorship. At least 76 journalists are in prison, 61 in direct relation to their work on terrorism or anti-state charges. Erdoğan himself publicly criticizes journalists and urges media outlets to discipline or fire critical staff members. He filed numerous high-profile defamation lawsuits. Turkey’s imprisonments of journalists surpass the next most repressive nations. Iran had 42 journalists in jail, Eritrea 28 and China 27.

How can you ask for silence when so many Turkish women are silenced by force?

At least 42 percent of women in Turkey experience physical and/or sexual violence by their husbands or partners at some point in their lives. The very few women who are brave enough to report to the police are humiliated and send back to violent husbands or family by the Law enforcement officers. Turkey’s family violence protection system is flawed and leaves women and girls across the country unprotected against domestic abuse according to Human Rights Watch.

How can you ask for silence when the government of Erdogan plans to make abortion illegal?

Four women who protested against the abortion ban have been taken to court and are charged with “assaulting police officers.” The prosecutor even demands up to three years in prison for the women.

Are those that finally want to break the silence and self-censorship also welcome on the bench in the garden of the Dutch consulate?

Prosecuted journalists, battered women and those seeking a safe and legal abortion will occupy your bench in the Dutch consular garden and become political refugees. Because Consular premises are also inviolable according to article 31 of the Vienna Convention on Consular Relations, they could actually seek asylum on your bench in the consular garden as Julian Assange did in the Ecuadorian embassy in London.

So why would they remain silent? They will not only speak or shout, they will amplify their dissident voice. Article 35 of the Vienna Convention on Consular Relations protects freedom of communication on the part of the consular post.  Although it is not allowed to install a wireless transmitter, they can still use a megaphone or broadcast over internet radio from your bench, so that everybody in Turkey can hear them. They can say everything, and still be safe.  They can reclaim their human rights in Turkey from the bench in the garden of the Dutch consulate. 

Instead of a Municipality of Silence, the bench will become a space for the freedom to decide over ones own body, freedom to think, freedom to express, freedom to be any gender, any minority, any oppressed; a space for dissent.”

Foto 1: Omslag Municipality of Silence van Sarah van Sonsbeeck.

Foto 2: Sarah van Sonsbeeck met Onno Kervers (Consul-Generaal in Istanbul) en Marja van Bijsterveldt (toenmalig minister van OC&W) zittend op de stilste Nederlandse bank in Istanbul. November, 2012. Credits: Titia Ex.

Veroordeling Yves Desmet zet Belgische meningsuiting onder druk

Een opmerkelijke uitspraak van een Belgische rechter die op gespannen voet lijkt te staan met de vrijheid van meningsuiting. Hoofdredacteur Yves Desmet van De Morgen wordt veroordeeld tot het betalen van 1 euro boete aan iemand die hij nooit noemde. Namelijk Ingrid Schoeters, Antwerpse rechter en echtgenote van de Antwerpse procureur-generaal Yves Liégeois. Ze is tevreden met de uitspraak. Desmet en de Vlaamse journalistenbond VVJ zijn dat absoluut niet. Pol Detour van de VVJ verklaart in een reactie in De Morgen dat het verbijsterend is dat een journalist wordt afgerekend op een opiniebijdrage. Het zet meningsvorming en onafhankelijke  journalistiek onder druk en da’s verontrustend. Yves Desmet gaat in hoger beroep.

De veroordeling van Desmet lijkt dat aan te tonen waarvoor-ie vandaag veroordeeld werd: klassejustitie. Zonder dat dat gezegd mag worden. Het roept ook de vraag op wat voor aanwijzingen het OM en de rechters van de Belgische politiek krijgen. Want hoe valt deze opvallende inperking van de vrijheid van meningsuiting anders te verklaren? Toch niet uitsluitend uit de lange tenen van de individuen Schoeters en Liégeois?

Foto: ‘Uit de derde Justitiebarometer van de Hoge Raad voor de Justitie blijkt dat de perceptie van klassejustitie nog niet dood is. Hoewel 72% meent dat rechters voldoende dossierkennis hebben, vindt maar 62% dat rechters hun beslissingen onafhankelijk nemen en amper 55% dat rechters alle burgers gelijk behandelen.’

Worden sites door Zweedse overheid vanwege WikiLeaks gesloten?

Informatievrijheid en internetvrijheid spiegelen als vraag en aanbod. In een ideale situatie. De gebruiker zoekt en de bron geeft informatie. Maar de situatie is niet altijd ideaal. Soms mogen gebruikers niet weten dat het hun verhinderd  wordt de bron te vinden. Want wie beseft dat iets wordt achtergehouden voelt nattigheid. En wordt alert en gaat zoeken. Een gewaarschuwd mens telt voor twee. Op internet misschien wel voor 10.000.

De macht streeft daarom naar haar eigen ideale situatie die anders is dan dat van de gebruiker of de bron. Da’s een beeld dat de zoeker naar informatie niet alert maakt. Openbaarheid is binnen handbereik voor wie de juiste weg vindt, heet het. Kennis is dus macht. Ook kennis over het achterhouden van kennis is kennis.

De Zweedse sites undermattan.com en corruptio.blog.com zijn de afgelopen weken uit de lucht gehaald. Ze zouden niet aan de richtlijnen voldoen. Wie echter de ‘Terms of Service‘ leest begrijpt niet wat de reden is. Het Australische Crickey vraagt zich af wie deze Zweedse sites geblokkeerd heeft die het opnamen voor Julian Assange en WikiLeaks. Crickey zegt dat de groep achter undermattan.com claimt dat een speciale informatie unit van het Zweedse leger de site heeft afgesloten. Web tracking sites laten zien dat undermattan.com druk werd bezocht door de Zweedse overheid, politie en leger. Zo blijkt uit de te herleiden adressen.

Corruptio is in de lucht op corruptio.blogside.se. Undermattan.com plaatste er onderstaand commentaar op 11 december. Of de sites terecht zijn gesloten valt van een afstand lastig te beoordelen. Merkwaardig is echter dat er geen rechtszaak aan vooraf is gegaan. Zoals in Nederland gebeurde met klokkenluideronline.nl van Micha Kat dat in opdracht van de rechter werd gesloten. Als zelfs de rechter er niet aan te pas komt en politieke sites die een regering kritisch volgen worden gesloten zonder enige uitleg, dan lijkt er iets goed fout met de openbaarheid. Informatievrijheid en internetvrijheid zijn niet vanzelfsprekend. We zijn gewaarschuwd.

Foto 1: Schermafbeelding van melding door blog.com dat undermattan.com en corruptio.blog.com op zwart zijn gezet.

Foto 2: Schermafbeelding van oproep van undermattan.com op corruptio.bloggsida.se, 11 december 2012.

Freedom of the Press Foundation omzeilt bankblokkade WikiLeaks

Vandaag is de Freedom of the Press Foundation officieel gelanceerd. Gedragen door gerenommeerde journalisten en voorstanders van vrije expressie zoals Daniel Ellsberg, Glenn Greenwald, John Perry Barlow, Trevor Timm, John Cusack en Laura Poitras. De Foundation is opgezet om onafhankelijke journalistiek te ondersteunen en zo de transparantie te vergroten. Directe aanleiding is de buitengerechtelijke, economische blokkade van WikiLeaks sinds november 2010 door de Amerikaanse bedrijven MasterCard, Visa en PayPal. Door deze bankblokkade is Wikileaks naar eigen zeggen 95% van haar inkomsten misgelopen.

Door de brede opzet hoopt de Freedom of the Press Foundation deze blokkade te breken. Behalve WikiLeaks zijn er telkens drie andere journalistieke organisaties die gesteund worden. Dat wisselt elke twee maanden. Niet dus voor WikiLeaks. Nadrukkelijk stellen de initiatiefnemers dat de bijdrage voor WikiLeaks ten goede zal komen aan journalistieke projecten. En niet dient voor juridische bijstand aan Julian Assange.

Af te wachten valt of MasterCard, Visa en PayPal de Freedom of the Press Foundation zullen blokkeren zoals ze WikiLeaks tot op de dag van vandaag blokkeren. Is hun rugdekking nog onveranderd groot als twee jaar geleden? Overigens zonder dat er een juridisch besluit aan ten grondslag ligt. Feitelijk gaan deze bedrijven hun boekje te buiten. Bizar is dat ondanks dit besef de blokkade nog steeds niet is beëindigd. Gevestigde mediabedrijven hebben hun steun voor WikiLeaks ingetrokken. In een recente ontwikkeling kwam het Europarlement met een wetsvoorstel om voortaan scherpe voorwaarden aan zo’n blokkade te stellen.

Foto’s: Freedom of the Press Foundation