Burgers worden ontmoedigd door gemeenten. Waarom is dat?

Jos Moerkamp zet in Binnenlands Bestuur op een rijtje wat we eigenlijk al weten: ‘Krachtige burgers worden door gemeenten gehinderd‘. Hij stelt dat op het gebied van welzijn gemeenten de burgers aanmoedigen om initiatieven te nemen, maar al te veel ‘burgerkracht’ dwarsbomen. ‘Ambtenaren laten zich influisteren door welzijnsorganisaties die louter eigenbelang nastreven‘, zo omschrijft Moerkamp de klacht.

Voorbeelden van Leo Offers in Den Haag, vrijwilligersbestuurders van wijkhuis De Fonkel in Helmond en vrijwilligers van een wijkcentrum in Rotterdam-Alexander tonen aan dat gemeenten en betrokken burgers tegenover elkaar kunnen komen te staan. En dan blijkt dat gemeenten nog steeds denken in het instandhouden van organisaties. Niet in het ondersteunen van netwerken waarvan burgers deel kunnen uitmaken. ‘Het enige wat de gemeente dan hoeft te doen, is de mensen in netwerken een beetje faciliteren bij het delen van kennis en hen verder in hun waarde laten. Zelf halen ze de noodzakelijke bezuinigingen dan op hun sloffen’, zegt Marjanne van Ginneken van het informele wijknetwerk Makers en Doeners.

Moerkamp constateert en waagt zich niet aan de analyse waarom betrokken burgers worden ontmoedigd. Dat vraagt ook meer onderzoek. Te denken valt aan de lokale politiek dat in problemen, programma’s en top-down benadering denkt en niet in oplossingen en netwerken. Ook de vermenging op het personele vlak van lokale politiek en welzijnsorganisaties maakt dat burgers als lastig worden gezien omdat ze dat machtspel verstoren. Maar dat ambtenaren op lokaal niveau zoveel macht hebben is nog wel het meest kwalijk. Ze moeten de samenleving dienen, niet hun wil opleggen. Het is aan de lokale politiek om de macht van de ambtenaren te breken. Onder de garantie dat er bij de burgers altijd meer expertise verzameld is.

Foto: Bellen met burgers, de informele aanpak.

PvdA koerst voorzichtig weg van de islam

‘Het is niet de islam die conflicteert met de joods-christelijke traditie, het zijn onze eigen opvattingen. En daar is juist de angst voor de islam op gebaseerd: dat via de islam vormen van onderdrukking en achterstelling terugkomen waar we ons in post-christelijk Nederland aan ontworsteld hebben. Die angst is niet ongegrond, maar we kunnen moslims niet het recht ontzeggen dezelfde achterhaalde opvattingen te koesteren als de SGP en de Paus.‘

Is hier een militante atheïst aan het woord? In ieder geval niet Geert Wilders, want hij zou als-ie sprak over de islam het niet hebben over ‘achterhaalde opvattingen‘, maar ‘achterlijke opvattingen‘. Een miniem verschil. Het citaat uit juni 2009 is van oud PvdA-wethouder van Leiden Paul Bordewijk en staat op de site van de PvdA.

Bordewijk denkt in de lijn Martijn van Dam over wie columniste Nausicaa Marbe in De Volkskrant opmerkt: ‘Misschien zijn de orthodoxen afgeschrikt door wat ze opvingen over de opvattingen van Martijn van Dam, die de totale ontkoppeling van zijn partij van religieuze belangen bepleitte. Op zijn blog adviseerde hij afgelopen maart moslimkiezers hun verwachtingen bij te stellen: de PvdA steunt het individu, niet de groepsdwang; moslims krijgen geen uitzonderingspositie en de partij gaat niet meer regelen dat anderen zich aan geloofseisen aanpassen.‘

Marbe constateert dat de PvdA onder ‘straatcoach’ Diederik Samsom afstand heeft genomen van Job Cohen die thee dronk met de moslims. En de van oorsprong seculiere PvdA de verkeerde richting opstuurde. In Amsterdam zette burgemeester Eberhard van der Laan vanaf zijn aantreden stilzwijgend het gedachtengoed van zijn voorganger bij het oud vuil. Zo ontsnapt de PvdA aan de donkerste dagen van het multiculturalisme toen het zich liet gijzelen door conservatieve moslims. Samsom geeft voorzichtig tegenroer en koerst weer richting secularisme zoals Van Dam dat representeert. Zodat critici als Eddy Terstall die overliepen naar partijen die vrijzinniger waren dan de PvdA onder Cohen weer iets binnen de PvdA te zoeken hebben.

Onder Samsom is die vlucht niet meer nodig. De koerswijziging maakt de huidige PvdA minder kwetsbaar voor aanvallen van Wilders. Met enig venijn merkt Marbe op dat de Partij van Allah nu de Partij van de Afhaakfundi wordt. Samsom staat een realistische koers voor, maar moet omzichtig opereren om de nog altijd invloedrijke multiculturele vleugel Vogelaristen niet van zich te vervreemden. Daarom gaat het opschuiven zo ongemerkt. Als Samsom de huidige lijn doorzet dan valt te verwachten dat straks bij de PvdA het secularisme weer volop en beginselvast gekoesterd gaat worden binnen het sociaal-democratisch gedachtengoed. Zoals het hoort.

Foto: Symbolische voorstelling van het succes der sociaal-democratie, 1899

PvdA’er Samsom voor harde aanpak Marokkaanse jongeren

Is kamerlid Diederik Samsom het nou wel of niet eens met Geert Wilders? Samsom is al een jaar straatcoach voor 10 tot 12 uur in de week in Amsterdam. Reden voor zijn bijbaan zijn de verloren verkiezingen en de onmacht van de PvdA om over veiligheid en etniciteit met een geloofwaardig verhaal te komen. Samsom zat zichzelf in de weg. In de NRC geeft-ie een tussenbalans. Die valt niet positief uit voor zowel de PvdA als de cultureel zwakke Nederlands-Marokkaanse gemeenschap.

Volgens Samsom hebben Marokkaanse ettertjes een etnisch monopolie op straatoverlast: Die onveiligheid culmineert in een paar iconen, en een daarvan is die van Marokkaanse jongens. En dat is niet omdat Geert Wilders altijd op die trom slaat. Uiteindelijk is het hele integratieverhaal van niet-handenschuddende imams via een merkwaardige hordenloop bij straatoverlast terechtgekomen. En het zijn vooral Marokkaanse jongens.

Samsom merkt op dat de overlast meer met cultuur dan met de islam te maken heeft. Dat laatste beweert Wilders wel. Maar Fortuyn en Wilders hebben als eersten de overlast benoemd die door de PvdA jarenlang werd vergoeilijkt. Samsom wijst erop dat de rechtsstaat te weinig middelen heeft om in te grijpen: Je moet voorkomen dat ze bij justitie komen, want dan moeten er een psycholoog en advocaat bij. Of een hulpverlener. De telefoonschuld wordt gesaneerd, een cursus gebrekkig concentratievermogen. En dan gebeurt er met die jongens niets meer. 

Helpt het late inzicht van Samsom? Binnen de PvdA is-ie als strateeg invloedrijk en neemt een middenpositie in tussen realisten en fundamentalisten. Maar de fundamentalisten zijn sterk. Goed dat Samsom erop wijst dat pappen en nathouden met soft welzijnswerk niet helpt. Zelfs geldverspilling is. Er zijn rigoureuze middelen nodig om het vertrouwen in de samenleving te herstellen. Het signaal dat wethouder Achmed Baadoud (PvdA) van Amsterdam Nieuw-West geeft over strafcampussen voor straatboefjes wijst in dezelfde richting. Intussen schuiven Marokkaanse jongeren steeds meer op naar de criminaliteit.

Foto: Nederlands-Marokkaanse hangjongeren