In Groningen zorgen zakkenrollende asielzoekers ‘uit veilige landen’ voor problemen. Staatssecretaris Klaas Dijkhoff reageert: ‘hij ergert zich kapot‘. Dat is nogal een apolitieke reactie die verantwoordelijkheid afschuift. In gesprek met RTV Noord zegt burgemeester Peter den Oudsten dat de zakkenrollende asielzoekers voor een deel uit Noord-Afrikaanse landen zoals Marokko komen, maar ook uit Georgië. Over hoeveel zakkenrollende asielzoekers uit veilige landen het gaat is vooralsnog niet duidelijk. Hoe dan ook staat het buiten kijf dat het Vluchtelingenverdrag niet geldt voor criminelen die met dat doel naar Nederland komen. Niet elke asielzoeker is vluchteling. Dijkhoff en de landelijke politiek zijn er schuldig aan dat er nu niet passend wordt opgetreden.
Het is merkwaardig dat er nog geen procedure is ontwikkeld en in werking is getreden om dit type criminele asielzoekers versneld uit te zetten. Dat is om vier redenen gewenst. 1) Het Vluchtelingenverdrag is er niet voor bedoeld. 2) Bij de bevolking neemt het draagvlak voor opvang van vluchtelingen volgens de definitie van het Vluchtelingenverdrag erdoor af. 3) Het zorgt voor onrust waar rechts-extremistische partijen van profiteren. 4) Het zorgt voor afnemend vertrouwen in de overheid door deze aanpak die veel te wensen overlaat.
Buitenlanders hebben soms een vreemde kijk op Wilders. Zo schatten ze zijn kans om minister-president te worden hoog in. Wilders is zelfs kansloos als de PVV de grootste partij wordt. Die partij is immers nergens voor, maar vooral overal tegen. Tegen islam, Marokkanen, immigranten, integratie, kunst, de schoorsteenpiet en ‘de politiek’. Zoals steeds meer politiek partijen die deel van de politiek uitmaken tegen de politiek zijn. Andere partijen heeft Wilders van zich vervreemd door zijn confrontaties. Duidt het proces tegen Wilders erop dat er in Nederland geen vrijheid van meningsuiting voor politici geldt? Wie weet. Het is opmerkelijk dat het antwoord erop niet in het parlement, maar in het gerechtsgebouw gevonden moet worden. Dat wordt zoeken.
De petitie ‘Alle marrokanen het land uit!’ van ‘Achmed Habibi’ op Petities24 spreekt duidelijke taal: ‘Wegh met die Marrokanen lan!’ Het is knap van Habibi dat de titel van de petitie in bijna foutloos Nederland is gesteld, want het moet ‘Marokkanen’ zijn. Dat is waarschijnlijk een ‘echte’ fout van iemand die niet taalvast is. In de twee toelichtende zinnen regent het merkwaardige spelfouten (Wegh, lan, wielen, ien) die bewust zo gemaakt lijken, terwijl de zinsbouw wel correct is. De conclusie is dan ook gerechtvaardigd dat hier een provocateur bezig is. Iemand die zich verbergt achter een valse identiteit omdat hij anderen geen identiteit gunt.
Het is niet de eerste keer dat een petitie op Petities24 kritiek oproept. Dat betrof petities met een commercieel doel die ook werden aangekondigd met wartaal. Om geloofwaardig te blijven doet Petities24 er verstandig aan om dit soort frauduleuze annonces per direct te verwijderen. Ze vervuilen deze site en maken de serieus bedoelde petities ongeloofwaardig. Sociale media hebben toch al zo te lijden van ruis en onoverzichtelijkheid.
Foto: Schermafbeelding van petitie ‘Alle marrokanen het land uit!’ van ‘Achmed Habibi’, 2 oktober 2016.
De toelichting bij de video luidt: ‘Salaheddine interviewt voor het eerst Tofik Dibi volledig in zijn rol als Moslim en Marokkaan. Waar hij normaal gesproken alleen ondervraagt wordt door de Nederlandse media, is dit unieke interview een inkijk in zijn thuiswereld.’ Maar het interview geeft vooral een inkijk in Salaheddines denkwereld.Het is een ontluisterend en onthullend interview waarin deze ‘schrijver en tv-maker‘ standpunten inneemt die niet zouden misstaan voor een woordvoerder van een apartheidsregime. Hij zet moslims en Marokkaanse Nederlanders die hij ‘Marokkanen’ noemt apart. Tofik Dibi blijft bewonderenswaardig rustig.
Eerst blijft de mogelijkheid open dat Salaheddine provoceert en het anders bedoelt dan het lijkt. Dus het niet serieus meent en satire bedrijft door mateloze overdrijving. Er komt echter geen omslag en het blijkt geen provocatie, maar een bloedserieus bedoelde confrontatie met Dibi. Salaheddine meent het als hij moslims en ‘Marokkanen’ apart wil zetten in de Nederlandse samenleving. Hiermee maakt hij zich tot een spiegelbeeld van Geert Wilders en streeft door te hameren op identiteit precies hetzelfde na als de PVV. Hij verraadt zich met zijn stellingname jegens Tofik Dibi als een tegenstander van de open, pluriforme samenleving.
In een column in De Volkskrant zegt Jonathan van het Reve: ‘Benchikhi vindt dat Dibi zijn ‘zonde’ had moeten bedekken, want zo moet dat in de islam. Je kunt toch niet met je vríénd bij je opa op bezoek? ‘Dat hoort toch nooit te kunnen? Gewoon eerlijk. Los van wat je voelt. Effe serieus, wij zijn toch geen Nederlanders? We zijn toch gewoon moslim? Kom op Tofik! Ook los van je geaardheid. Er zijn ook dingen waar ik misschien een zwak voor heb, maar ik zou absoluut niet willen dat dat gemeengoed zou worden in mijn cultuur. Snap je wat ik bedoel?’ Salaheddine meent ook: ‘En bovendien, heteroseksualiteit is toch de norm binnen de islam?’
Voor allen die een open, pluriforme samenleving nastreven valt niet te begrijpen wat Salaheddine Benchikhi bedoelt. Hij ontspoort in het interview door Dibi ter verantwoording te roepen en hem op te zadelen met zijn eigen cultuurkritiek en ernstig gebrek aan relativeringsvermogen en satire. De programmamaker die in 2014 voor de progressieve VPRO een zesdelige serie in New York maakte huldigt een conservatief standpunt. De slotsom van het interview kan niet anders zijn dan dat niet Dibi vanwege de ‘Marokkaanse’ identiteit de kast terug in geworsteld moet worden als homoseksueel, maar Salaheddine uit de kast komt als anti-democraat.
Dit geeft te denken over het politieke en rechtsstatelijke besef van Salaheddine. Het standpunt dat hij vertegenwoordigt door religie en cultuur te vermengen en daarin een behoudend standpunt in te nemen is niet nieuw in de Marokkaanse diaspora. Dat is vaak behoudender dan in het land van herkomst. Maar zoals Van het Reve zegt, het geeft wel te denken als iemand als Salaheddine van wie beter verwacht zou kunnen worden het huldigt: ‘Hij is geen salafistische haatimam, geen eerste-generatie gastarbeider die niet beter weet. Hij is een succesvolle, intelligente dertiger, die schrijft en televisie maakt voor de Publieke Omroep.’
Update: Jos van Son laat tegenover het Brabants Dagblad weten geen woord terug te nemen van zijn tweets. Hij beroept zich op zijn vrijheid van meningsuiting en meent als wethouder van Den Bosch een onderscheid te kunnen maken tussen functionele en persoonlijke tweets. Van Son heeft Roos in een tweet dinsdagavond ook uitgemaakt voor ‘goedkope hufter’. Het lijkt er steeds meer op dat Van Son zichzelf niet onder controle heeft. Het moment nadert snel dat de Bossche gemeenteraad moet ingrijpen om hem tot de orde te roepen.
Jan Roos is een verslaggever van Geen Stijl die tot voor kort bij PowNed werkte. Naar eigen zeggen werd hij op dinsdagavond 11 augustus in Amsterdam-West met staven en stokken aangevallen door een groep van zo’n 12 jonge Marokkaanse Nederlanders. Tegen The Post Online zei hij gisterenavond het volgende: ‘Ik kreeg een stenenregen over mijn heen, ze trokken de stenen uit de stoep. Ze liepen met stokken en stalen staven. Ik heb toen de aanval op ze ingezet en ben op ze afgerend. Daar waren ze van onder de indruk. Ze hadden in de gaten dat deze tata wijkt voor niemand. Toen renden ze weg, godzijdank’. Roos zei geen aangifte te doen want ‘Amsterdam West zit vol met boze en agressieve Marokkanen. Daar ga ik mijn tijd niet aan verspillen, de politie doet er toch niets mee.’ Eind goed, al goed, zo lijkt het. Jan Roos zegt zich niet te laten intimideren.
Sociale media namen het bericht over. Opvallend en afwijkend was de reactie van wethouder Jos van Son (Rosmalens Belang) van Den Bosch. Hij haalde in november 2014 het nieuws omdat hij bedreigd werd. Zie hier. Van Son suggereerde in een tweet dat Roos de ‘charliehebdo’ uithing en voegde hem toe: ‘Ga toch weg‘.
Wat is er met de opvatting over het opereren van de media van Jos van Son aan de hand dat hij als wethouder van Den Bosch meent dit over een journalist te kunnen zeggen? Zelfs als hij gelijk heeft. Van Son maakt het er nog erger op door in een tweet zijn mening te geven dat het ‘het makkelijkst is dat iemand zich tot slachtoffer van iets maakt’. Pikant is dat Van Son zich door zijn onnodige en suggestieve tweets in een verliezersrol manoeuvreert. Tijd dat hij een bijspijkercursus democratie, omgaan met sociale media en mediakunde krijgt.
Jos van Son krijgt het voor elkaar om door zijn tweets van een kwestie Roos een kwestie Van Son te maken.
Foto’s: Schermafbeelding van tweets Jan Roos en Jos van Son.
Na 9/11 kopte Le Monde in een hoofdredactioneel van Jean-Marie Colombani ‘We zijn allemaal Amerikanen’ (Nous sommes tous Américains). Hij besloot met ‘Waanzin, zelfs onder het mom van wanhoop, is nooit een kracht die de wereld kan hervormen (régénérer). Dat is de reden waarom we vandaag Amerikanen zijn’.
De PvdA startte voor de gemeenteraadsverkiezingen de T-shirtactie ‘Ik ben ook Marokkaan‘. T-shirts met genoemde tekst waren voor 15 euro te koop inclusief verzendkosten. Elk volgend shirt kostte 7 euro. Bedoeld om ‘met name niet-Marokkaanse Nederlanders op ludieke wijze hun steun aan de Marokkaanse gemeenschap [te] laten blijken‘, aldus PvdA Utrecht. Initiatiefnemers waren PvdA-raadslid Bouchra Dibi en de leden Ahlam El Yaakoubi en Lucinda van Ewijk. Als reactie op de vraag van Geert Wilders om minder Marokkanen te regelen.
Een prima actie die in de uitvoering echter niet te begrijpen was. Waarom noemde de PvdA het een ludieke actie? Het middel is wellicht speels, maar het doel is dat niet. Waarom mag iets serieus niet serieus genoemd worden? Waarom altijd de ironie als het serieus dreigt te worden? Nog minder valt het te begrijpen waarom er niet werd gekozen voor de tekst ‘We zijn allemaal Nederlands-Marokkanen‘? De gevoelswaarde van ‘Ik ben ook Marokkaan‘ volgt exact het frame van Wilders die praat over ‘de Marokkanen‘. Hoe denkt de PvdA een vooroordeel te kunnen doorbreken door het te bevestigen? Zo komen we nooit af van de praatjes over ‘buitenlanders’. Met de politieke marketing van PVV of PvdA waarbij Turken of Marokkanen verworden tot halffabrikaat voor partijpolitieke electorale aspiraties en positionering van de voormannen Wilders of Asscher.
Foto: ‘Conservatieve Turken protesteren op het Museumplein tegen het beleid van de Amsterdamse wethouder van Onderwijs, dat in hun ogen tegen de waarden van de Turkse en islamitische cultuur indruiste.’ Circa 1973. Historisch Beeldarchief Migranten.
Nizar Mourabit blijkt een verzonnen identiteit van kunstenaar Nelle Boer. In een posting noemde ik hem naar aanleiding van een stuk in Het Parool op 15 september 2014 ‘Politicoloog, columnist, beeldend kunstenaar en schrijver’ zoals hij zich presenteerde. Politicoloog is gelogen. Boer is een professioneel kunstenaar opgeleid aan de ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten en opiniemaker. De Correspondent gaat op de kwestie in.
De etniciteit van Mourabit is niet waarom het zou moeten gaan. Zijn opinie wel. Curieus genoeg relativeert nu Boer met zijn onthulling zijn opinies die verschrompelen tot middel. In een dubbele beweging bevestigt Boer het ‘Marokkanenprobleem’ door het te ontkennen. Met zijn kunstenaarschap gaat-ie er voor staan. Als de goochelaar die popelt om zijn truc uit te leggen of Hitchcocks MacGuffin. Volgens GroenLinks en publicist Frank Bovenkerk bestaat er geen ‘Marokkanenprobleem’ omdat deze etikettering individuen opsluit in de groep. Een juiste nuancering. ‘Alle Marokkanen zijn in de ogen van Nederlanders moslim, ontdekte Mourabit dus. Maar ook: geen Nederlander.’ zegt Boer in De Correspondent. Da’s een persoonlijke mening van Boer die nog maar eens goed aangetoond moet worden en op zijn minst een generalisatie genoemd kan worden.
Boer personifieert verder door in het YouTube-filmpje iedereen te bedanken ‘die in Nizar geloofde’. Hij toont vooral de vluchtigheid van de (sociale) media aan. Ook gevestigde media presenteren opinies of aannames steeds vaker als feit. Het aantonen van deze ondraaglijke oppervlakkigheid van de gevestigde media is de verdienste van Nelle Boer. Zijn presentatie als Nederlandse-Marokkaan is slechts een middel om dat aan te tonen. De Correspondent zegt het zo: ‘(..) de druk om snel en veel te publiceren gaat ten koste van de zorgvuldigheid en het natrekken van een verhaal. Mourabit werd nagenoeg overal zonder veel vragen aan een podium geholpen. Ook opvallend is het sneeuwbaleffect: iedere redactie viel daarbij terug op de autoriteit van degenen die hem eerder een platform gaven. Media volgen elkaar in die zin vaak blindelings.’ Boer bedankt.
Meindert Fennema is van mening dat de PVV best als uitgangspunt kan hebben dat er in Nederland minder Marokkanen moeten zijn. Ofwel, minder moslims. Da’s een gewoon politiek standpunt zoals een partij kan menen dat er meer of minder christenen, meer of minder homoseksuelen, meer of minder joden, meer of minder uitkeringstrekkers, meer of minder pedoseksuelen, meer of minder socialisten, meer of minder zwarten, meer of minder bankiers, meer of minder dierenfokkers of meer of minder atheïsten moeten zijn. Sommige van deze standpunten hebben de gevestigde politieke partijen al jarenlang als programmapunt.
Anders gezegd, een politieke partij moet een politiek standpunt in een politieke vorm gieten. Zo zegt de SGP in de nota ‘De islam in huis‘ uit 2005: ‘De conclusie is dat de SGP geen directe koppeling tussen religie en immigratiebeleid wil bepleiten, maar bij de vrije beleidsruimte die er is de mate van aansluiting op de historische Nederlandse identiteit en het risico op integratieproblemen wel degelijk een rol wil laten spelen.’
Volgens Fennema kiest Wilders een vorm die de groep die hij op de korrel neemt terecht als bedreiging opvat. Wilders kiest de verkeerde vorm voor een politiek aanvaardbaar standpunt. Vanwege de publiciteit was het een bewuste keuze voor Wilders om een politiek standpunt in een niet-politieke vorm te gieten. Het gevolg is dat-ie zich daarvoor vermoedelijk dient te verantwoorden voor de rechter. Da’s niet buitengewoon, maar juist gebruikelijk en correct omdat Wilders zelf bewust de politiek naar het domein van de niet-politiek bracht.
De verwikkelingen rond de vorige week door 91 stemmen van de Tweede Kamer benoemde Nationale Ombudsman Guido van Woerkom gaan verder. Nu is er weer gedoe over een vertrekpremie van 310.000 euro voor deze ANWB-hoofddirecteur. Da’s om twee redenen opmerkelijk. Tot nu toe leek het erop dat Van Woerkom vrijwillig per 1 augustus vertrekt, maar nu blijkt-ie door de commissarissen gevraagd te zijn om op te stappen. Het jaarverslag 2013 doet alsof het om een eigen besluit van Van Woerkom gaat: ‘De raad van commissarissen respecteert het besluit van hoofddirecteur Guido van Woerkom per 1 augustus 2014 na 15 jaar de ANWB te verlaten.’ Over de vertrekpremie heeft Van Woerkom zich in het openbaar nog niet uitgelaten. ANWB-woordvoerder Ad Vonk zegt dat ‘het vertrek niet geheel vrijwillig is gegaan, maar het is ook geen ontslag op staande voet.’ Dat roept de vraag op waarom de naar eigen zeggen goed functionerende Van Woerkom de ANWB moet verlaten. Is de nieuwe koers werkelijk een steen des aanstoots of speelt er meer?
Voorzitter van de FNV Ton Heerts vindt dat Van Woerkom z’n ‘gouden handdruk van 3 ton’ moet terugbetalen aan de ANWB. Heerts vindt het niet kunnen dat Van Woerkom die van baan naar baan gaat ook nog een vertrekpremie krijgt. De Volkskrant die het nieuws over de vertrekpremie naar buiten bracht wijst erop dat volgens de regels van goed bestuur ‘bestuurders alleen recht op een vertrekpremie hebben als ze gedwongen moeten vertrekken’. In de aanloop naar de benoeming van Van Woerkom door de Tweede Kamer is dit aspect in de openbaarheid niet genoemd. Volgens artikel 3g van de Wet Nationale Ombudsman heeft de Tweede Kamer de mogelijkheid om Van Woerkom te ontslaan op grond van beschadigd vertrouwen: ‘wanneer hij naar het oordeel van de Tweede Kamer door handelen of nalaten ernstig nadeel toebrengt aan het in hem te stellen vertrouwen.’ Officieel is Guido van Woerkom benoemd, maar pas later dit jaar wordt-ie beëdigd.
Van Woerkom heeft zichzelf klem gereden door niet open te zijn geweest over het verzoek op te stappen bij de ANWB. Of-ie tegen de commissie Binnenlandse Zaken die ging over z’n benoeming wel openheid van zaken heeft gegeven is de vraag. Alleen als-ie gedwongen is vertrokken heeft-ie recht op een vertrekpremie, maar zelf zegt-ie in het ANWB-jaarverslag dat het om een eigen besluit gaat. Geen ongewone formulering om een verschil van mening te verhullen, maar wel belastend voor z’n geloofwaardigheid. Kortom, Van Woerkom zit met een gedrags- of een geloofwaardigheidsprobleem. Als-ie vrijwillig is weggegaan heeft-ie geen recht op een vertrekpremie en als-ie gedwongen is vertrokken heeft-ie daarover in de openbaarheid gelogen. Dit trekt een zware wissel op het vertrouwen in Van Woerkom die hoe dan ook nalatig heeft gehandeld. Reflectie op z’n eigen gedrag lijkt bij hem karig aanwezig, zoals de episode met de Marokkaanse taxichauffeur ook al leerde. De stapeling van onzorgvuldigheden maakt Guido van Woerkom ongeschikt als Nationale Ombudsman.
Foto: Wegenwacht ANWB Mobylette station Kapelle bij Zeelandbrug.
Wat heeft Nederland geleerd van de benoeming van Guido van Woerkom tot Nationale Ombudsman? Met 91 van de 144 aanwezige stemmen voor. Het antwoord is een kwestie van perspectief. Vele commentaren zijn scherp over de onmacht en de gemakzucht van de gevestigde politieke klasse. De politiek ontmantelt maar al te graag de eigen tegenspraak. Druk als het met zichzelf bezig is. Daarom kan Van Woerkom met zowel een ongeschikte professionele als persoonlijke achtergrond benoemd worden als Nationale Ombudsman. De ongeschiktheid van Van Woerkom is de ongeschiktheid van de politieke partijen uit de Tweede Kamer die hem benoemden. Met de VVD aan het stuur om partijgenoot Van Woerkom binnen te halen. Dat de Nederlandse burger de komende jaren opgezadeld zit met een ongeschikte Nationale Ombudsman is dus een politieke benoeming. Wat moeten burgers nog met deze in zichzelf gekeerde politieke klasse die bang is voor kritiek?
Nodig is actie vanuit de samenleving. Een mogelijkheid is om parallelle organisaties op te richten of onder te brengen bij bestaande initiatieven en organisaties vanuit de burgerij. Die functies als Nationale Ombudsman, Nationaal Commissaris Digitale Overheid (de onlangs benoemde 67-jarige VVD’er Bas Eenhoorn), directeuren van het CPB of SCP schaduwen. En als straks de kritische directeur van het CBP Jacob Kohnstamm ook wordt opgevolgd door een filiaalhouder van de gevestigde politiek kan die functie ook geschaduwd gaan worden. Want de politiek kan niet langer aan de politieke partijen overgelaten worden. Burgers moeten het initiatief terugveroveren op de defensieve politiek die teveel redeneert vanuit het eigen voortbestaan. De benoemingen van Van Woerkom en Eenhoorn zijn een wakker schudden en openbaring die aangeven dat de gevestigde politiek niet langer aanvaardbaar opereert. Dat kan niet onbeantwoord blijven. Nodig is een tegenbeweging.
Foto: Jordaanoproer, juli 1934. Collectie Spaarnestad.
George Knight 