Nieuwsuur claimt met ‘nieuwe aanwijzingen’ te komen in Nord Stream onderzoek. Het maakt dat niet waar

Schermafbeelding van artikel ‘Nieuwe aanwijzingen in Nord Stream-onderzoek: meerdere Oekraïners in beeld‘ van Nieuwsuur, 26 september 2023.

Soms trekt NOS‘ Nieuwsuur een grote broek aan. Als een kleuter met korte beentjes. Het ziet er aandoenlijk uit. Maar ook wat stumperig.

In de promotie van de aflevering van dinsdag 26 september 2023 met een item van 30 minuten sprak Nieuwsuur bij monde van Eelco Bosch van Rosenthal over ‘ons’ onderzoek naar de daders die de Nord Stream pijplijnen in de Oostzee een jaar geleden hebben opgeblazen.

Er is echter weinig sprake van ‘ons’ onderzoek van NOS/ Nieuwsuur. Het is een productie van een consortium met negen Europese media-organisaties die dit hebben onderzocht. Er is evenmin sprake van ‘nieuwe aanwijzingen‘. Tot een eensluidend oordeel over de dader komt de reportage niet. Alleen tot aannames die zoals wordt toegegeven het tegenovergestelde kunnen betekenen van wat ze lijken te zijn.

Toch praten NOS en Nieuwsuur over ‘nieuwe aanwijzingen’. Hoe wordt dat onderbouwd?

Een maand geleden, op 25 augustus 2023 zond het Duitse ZDF de reportage ‘Fahnder vermuten “Andromeda”-Crew in Ukraine’ (‘Onderzoekers vermoeden dat de Andromeda-bemanning zich in Oekraïne bevindt’) en de reportage ‘Doku: Der Fall Nord Stream; Spurensuche auf der Ostsee‘ uit. Van Julia Klaus en Nils Metzger. De eerste reportage met Christian Rohde, de tweede met Ulrich Stoll.

Volgens informatie van de NOS maakt het ZDF geen deel uit van het consortium. Dat onderzoek verrichtte het ZDF samen met Der Spiegel.

Op 30 augustus 2023 schreef ik op FB over het onderzoek van het ZDF en Der Spiegel het volgende:

FB pagina van George Knight, 30 augustus 2023.

Hoe kan het dat het ZDF en Der Spiegel een maand geleden met min of meer dezelfde onderzoeksresultaten naar buiten kwamen dat nu door het consortium waar NOS en Nieuwsuur deel van uitmaken als ‘nieuwe aanwijzingen’ naar buiten wordt gebracht? Hoe relatief is ‘nieuw’ in de ogen van de redacties van NOS en Nieuwsuur?

Het lijkt er sterk op dat Duitse media-organisaties elkaar vliegen hebben afgevangen met het onderzoek naar de daders van het opblazen van de Nord Stream pijplijnen. Met aan de ene kant ZDF en Der Spiegel en aan de andere kant het ARD, Die Zeit en de Süddeutsche Zeitung die met NOS en Nieuwsuur in het consortium zaten.

Wat rechtvaardigt Nieuwsuur om een maand na de reportage van het ZDF waar alle belangrijke feiten die wijzen naar Oekraïense daders al openbaar werden gemaakt op de borst te kloppen en te praten over ‘ons’ onderzoek en te suggereren dat er sprake is van ‘nieuwe aanwijzingen’? Waar het waarheidsgehalte van in de reportage ook nog eens wordt gerelativeerd. Oekraïners zouden volgens Nieuwsuur ‘in beeld‘ zijn als dader. Dat klinkt niet als spijkerhard bewijs.

Daarover kan men alleen maar speculeren. Dat is omroeppolitiek in de jacht op kijkcijfers, journalistiek prestige, aanspraken op de eigen voortreffelijkheid en de dwang om flitsende reportages te maken. Het lijkt er sterk op dat NOS en Nieuwsuur in dit onderzoek slachtoffer zijn geworden van concurrentie tussen Duitse media. Met als resultaat een reportage die best een goed overzicht geeft, maar ook niet meer dan dat is.

Het is trouwens de vraag of Nieuwsuur de reportage waar het met het consortium aan deelnam volledig in de hand had. Na 10 minuten in de reportage wordt een talking head opgevoerd die voorzitter van de inlichtingencommissie van de Bundestag is. Ofwel, het Parlamentarisches Kontrollgremium. De persoon wordt Gerhard Conrad genoemd. Dat klopt niet, want het is de Groene politicus Konstantin von Notz. Wat zegt dat over de zorgvuldigheid van Nieuwsuur?

Georg Menne klaagt Aartsbisdom Keulen aan wegens seksueel misbruik als kind. Hij vraagt compensatie en gerechtigheid

Still met Georg Menne uit de reportage ‘Katholische Kirche vor Gericht; Schmerzensgeld für Missbrauchsopfer‘ van frontal, 2 november 2022.

Interessante reportage van ZDF’s frontal over de karige schadevergoeding door de Duitse katholieke kerk aan misbruikslachtoffers door katholieke priesters. Zie hier een toelichting op de uitzending.

Georg Menne die naar eigen zeggen als jongere gedurende zeven jaar 320 maal seksueel misbruikt werd door een inmiddels gestorven katholieke priester in de Eiffel eist van de katholieke kerk als compensatie door het hem door de katholieke kerk aangedane leed in totaal € 805.000, terwijl hij volgens zijn advocaat €16 miljoen zou kunnen eisen. Hij heeft vaak en soms dagelijks last van migraine. Menne is de eerste rechtszaak voor schadevergoeding tegen de Duitse katholieke kerk begonnen. Denkbaar is dat meer slachtoffers zich na zijn rechtszaak zullen melden.

Georg Menne als 13-Jähriger – Menne hat das Bild zur Verfügung gestellt, um seinen Missbrauch öffentlich zu machen. Bron: ZDF.

Er wordt door frontal een vergelijking met Ierland gemaakt. Daar is de schadevergoeding die uitgekeerd werd aan misbruikslachtoffers met € 1,2 miljard vele malen hoger dan in Duitsland. Terwijl de Duitse katholieke kerk rijker is en miljarden bezit. De Ierse katholieke kerk kwam mede door politieke druk van toenmalig premier Bertie Ahern in beweging. De Ierse katholieke kerk heeft gebouwen en stukken grond moeten verkopen om de compensatie van € 1,2 miljard aan de slachtoffers te kunnen betalen.

Frontal vraagt zich af wat de huidige Duitse Ampel-regering van SPD, Groenen en FDP doet. Dat gaat niet over inmenging in de werking van een godsdienst, maar om de werking van de rechtsstaat die elke regering moet bewaken en garanderen. Als de katholieke kerk telkens duikt en problemen intern wil oplossen, dan komen rechtsstaat en rechtsgelijkheid in het geding. Dan moet de regering ingrijpen en druk zetten, zo suggereert frontal.

De karigheid van de Duitse katholieke kerk is zoals gezegd des te merkwaardiger omdat het vermogend is. Een rekenvoorbeeld toont dat het Aartsbisdom Keulen zonder eigen reserves voor pensioenen en onderhoud van gebouwen in gevaar te brengen zonder probleem € 1,1 miljard aan misbruikslachtoffers zou kunnen uitkeren. Maar dat doet het tot nu toe niet. Komt dat voort uit gierigheid of een foute interpretatie van Jezus’ leer? Of allebei?

Menne zegt dat het hem niet om geld, maar om gerechtigheid gaat. Op 6 december 2022 begint het proces van Georg Menne tegen het Aartsbisdom Keulen. ‘Dan zal blijken of de katholieke kerk haar verantwoordelijkheid zal nemen’ zo concludeert frontal.

Oppervlakkig artikel met foute kop over Wagner Groep roept opnieuw vragen op over journalistieke kwaliteit AD

Schermafbeelding van deel artikel ‘Ex-militair van Poetins beruchte privéleger praat voor het eerst: ‘Geld is de enige motivatie’ in het AD, 7 oktober 2022.

Weer een foute kop van AD’s eindredactie. Het is een structureel probleem dat het AD blijkbaar niet onder de knie krijgt. Eindredacteuren bij AD die koppen maken geven de indruk dat ze vaak niet weten waarover ze praten. Ze geven misleidende informatie die daarna niet wordt gecorrigeerd in de kwaliteitscontrole van de eigen journalistiek. Dat is zorgelijk. Maar ze kunnen ook misleid worden door een ondermaatse tekst waarbij ze een kop moeten maken.

Deze foute kop is er een in een reeks van foute koppen. In het commentaar ‘Foute kop in AD roept vragen op over kwaliteit van journalistiek en nazorg‘ van 9 september 2022 concludeerde ik: ‘Het AD kent blijkbaar geen afdeling nazorg en controle achteraf op de inhoud van de eigen krant. Dat geeft te denken over de bedrijfsvoering en de gekozen prioriteiten van het AD.‘

In de tekst staat dat Marat Gabidullin voor het eerst met de Amerikaanse media praat. De kop maakt er iets anders van, namelijk dat hij voor het eerst praat. Dat is aantoonbare onzin. Marat Gabidullin praat niet voor het eerst tegen media. Zo praatte hij afgelopen juli 2022 in de door het Duitse ZDF uitgezonden documentaire ‘Putins Schattenarmee – Die Gruppe Wagner; Oligarchen, Söldner, Kriege‘. Op YouTube zijn tientallen fragmenten te vinden van Gabidullin in gesprek met Franse en Italiaanse media. Hij is uitgeweken en zoekt asiel in Europa.

Daarnaast heeft Gabudillin in zijn boek dat in de Duitse versie de titel ‘WAGNER – Putins geheime Armee; Ein Insiderbericht | Russlands brutale Schattenarmee und seine Söldner‘ heeft gekregen voluit gepraat over dit onderwerp. In mei 2022 verschenen een Italiaanse en Franse vertaling van dit boek.

Omslag van ebook ‘Io, comandante di Wagner;Una testimonianza unica sull’armata segreta di Putin‘ door Marat Gabidullin. Op 11 mei 2022 verschenen in een Italiaanse versie..

De kop in het AD zegt ook dat de Wagner groep ‘Poetins beruchte privéleger‘ is. Dat valt te betwijfelen. Ook de tekst zelf mist de kwaliteit die men van een nieuwsmedium als het AD zou verwachten. De journalisten vatten vooral wat westerse bronnen samen en brouwen daar hun artikel van.

Wat is een privéleger? Wordt het uit Poetins eigen zak betaald en heeft het een functie die direct afgeleid wordt uit Poetins bestaan? Nee. De Wagner Groep is geen privéleger, maar een regulier onderdeel van de krijgsmacht van de Russische Federatie. Zoals het ZDF het in een aankondiging zegt: ‘Die Wagner-Gruppe ist weltweit im Einsatz und kämpft im Auftrag der russischen Regierung.‘

In een autoritair land als de Russische Federatie dat centraal geleid wordt en elk afwijkend, autonoom geluid dat zich aan de centrale regering onttrekt de kop wordt ingedrukt is geen ruimte voor een privéleger. Ook niet als dat van Poetin is. De Wagner Groep opereert trouwens vooral in Afrika en behaalt daar winst die teruggeploegd wordt naar de Russische oorlogsvoering in de Russo-Oekraïense oorlog.

Het is een misverstand dat het AD van andere media overneemt dat Jevgeni Prigozin in 2014 de oprichter van de Wagner Groep was. Dat is de voormalige Russische luitenant-kolonel Dmitri Utkin die aan inlichtingendienst GRU verbonden is. En nog steeds omdat de wetmatigheid is dat KGB’ers en andere werknemers van Russische geheime diensten altijd aan de organisatie verbonden blijven waar ze hun carrière begonnen. Samen zitten ze tot hun nek in corrupte handel. Ook als ze elders werken. Tenzij ze uitwijken naar het Westen. Via Utkin is de Wagner Groep verbonden aan de GRU.

Prigozin is een romantische afleiding om de connectie met de geheime dienst te verhullen. Hij is geparachuteerd. Een analist zegt daarover: ‘This narrative of Prigozhin as the trusted Kremlin insider behind the Wagner Group may add up in some respects, but it also tends to obscure the deeper web of relationships and networks that extends far beyond Prighozin.’ 

Dat Prigozin afgelopen weken naar buiten trad met de bekentenis verbonden te zijn aan de Wagner Groep was onlogisch. Het had een belletje moeten doen rinkelen. Als hij werkelijk de leider, geldschieter en ‘beschermer’ is die alle touwtjes van de Wagner Groep in handen heeft, waarom zou hij dat publiekelijk maken? De bekentenis had de opzet om media op het verkeerde been te zetten en verdere vragen af te kappen over ontstaan en intern-Russische contacten van de Wagner Groep.

Prigozjn is het individuele Hollywoodachtige front die als afleidende zetbaas door de Russische regering naar voren is geschoven. Feitelijk heeft hij niet de macht over de Wagner Groep. Die ligt elders in de Russische veiligheidsdiensten. Het AD denkt in dit artikel kritisch te zijn, maar beseft niet dat het de talking points van het Kremlin napraat. Zo klinkt journalistiek die onvoldoende nadenkt.

Het rommelt in de AfD. Gezag en effectiviteit van Frauke Petry staan ter discussie

Het rommelt in de AfD. Partijleider Frauke Petry bemoeit zich met een lokale kwestie in Baden-Württemberg en wordt ervan beschuldigd met haar solistisch optreden niet effectief te opereren en buiten haar mandaat te gaan. De kwestie is simpel. Jörg Meuthen is de AfD-fractievoorzitter in Baden-Württemberg en landelijk co-leider. Een invloedrijk man dus binnen de partij. Hij wilde AfD-volksvertegenwoordiger Wolfgang Gedeon uit de fractie zetten wegens diens anti-semitische uitingen. Gideon noemde in een boek dat hij in 2012 schreef de Holocaust als ‘bepaalde beruchte acties’. Een ontkenning van wat de Holocaust werkelijk was. Meuthen kreeg echter geen 2/3 meerderheid om Gideon uit de fractie te zetten. Hij kreeg 13 stemmen, tegen 10 voor Gideon. Daarop kondigde Meuthen gisteren aan om met zijn medestanders de fractie te verlaten. Petry reisde naar Stuttgart en bewoog Gedeon om alsnog uit de fractie te stappen. Het gesprek gaat erover wat de status van de fractie is en dat het ingrijpen van Petry slecht wordt gewaardeerd door Meuthen en zijn medestanders.

Rechter verbiedt passages uit satire Jan Böhmermann. Zwarte dag voor Duitse democratie

Het is een zwarte dag voor de Duitse democratie. Volgens een bericht van Der Spiegel heeft het Landgericht Hamburg bijna alle passages uit het smaadgedicht over de Turkse president Erdogan van Jan Böhmermann verboden. Ze zouden volgens de rechter ontoelaatbaar zijn. Böhmermanns advocaat zegt in beroep te gaan.

Het is een merkwaardig om sommige delen van een satire toe te staan en andere niet. Het is alsof van een schilderij  delen moeten worden afgeplakt, maar andere zichtbaar mogen blijven. Of dat van een film van 100 minuten 95 minuten op zwart moeten. Doorgaans wordt dan het hele schilderij of de hele film verboden. Maar de Hamburgse rechter kiest voor een compromis wat geen compromis is, maar een beschamende vertoning.

Als deze uitspraak in hoger beroep niet wordt vernietigd dreigt het einde van de argeloze omgang met de vrije kunst of satire in Duitsland. Zelfs als het artikel over majesteitsschennis waarop dit kort geding was gebaseerd uit het wetboek wordt geschrapt, dan is de vanzelfsprekende vrijheid weg. De uitspraak van de Duitse rechter steekt des te meer omdat president Erdogan de vrijheid van meningsuiting in een ander land probeert te onderdrukken. En voorlopig lijkt het hem nog gelukt ook. Het is absurd dat een autoritair leider als Erdogan zich succesvol mengt in het tot zwijgen brengen van satire in een Westerse democratie. Het is een dwaze uitspraak die de Duitse politiek, kanselier Merkel en de Duitse justitie te kijk zet en voor de hele wereld belachelijk maakt. Dit is geen toepassing van de beginselen van de rechtsstaat, maar het verwerpen ervan.

Foto: ‘The goat on the left has a short goat tail, but the Greek satyr on the right has a long horse tail, not a goat tail (Attic ceramic, 520 BC).’

Hans Teeuwen voegt zich in de kritiek op Erdogan. De affaire Böhmermann

In Duitsland ligt kanselier Angela Merkel onder vuur omdat ze te toeschietelijk zou zijn geweest naar de Turkse regering in de affaire Böhmermann. Hans Wansink zegt in een commentaar in De Volkskrant: ‘Het was dan ook een blunder van Merkel om Erdogan afgelopen zondag te laten weten dat zij de satire ‘bewust kwetsend’ vond. Ze liet zo twijfel bestaan aan het belang van de vrijheid van meningsuiting, in de ijdele hoop dat Erdogan het erbij zou laten zitten. Maar die rook zijn kans om politieke munt uit de affaire te slaan.’

De Duitse politiek inclusief het kabinet van CDU/CSU en SPD is verdeeld. Links vindt dat Merkel pal voor Böhmermann had moeten staan en is vergeten de vrijheid van meningsuiting in haar reactie voorop te zetten. Ook wordt opgemerkt dat Merkel nu een rechtsstatelijk zuivere oplossing heeft gekozen door het terug te verwijzen naar de rechter. Zie de analyse van politicoloog Tilmann Mayer. Maar de publicitaire schade voor Merkel valt niet meer weg te poetsen. Het is nu aan de openbare aanklager of Böhmermann vervolgd wordt.

Merkel heeft dus geblunderd of zich in elk geval onnodig kwetsbaar gemaakt. De kritiek op haar wordt van verschillende kanten gevoed. Er zijn de vrijdenkers en verdedigers van de rechtsstaat die het ontoelaatbaar vinden dat een Duitse satiricus niet kan zeggen wat hij van de Turkse president vindt die hij ziet als een despoot die een loopje neemt met de mensenrechten, kritische journalistiek met geweld het zwijgen oplegt en de Turkse democratie om zeep helpt. In een reactie vindt de Antwerpse burgemeester en N-VA-leider Bart De Wever dat Merkel zich te afhankelijk heeft gemaakt van Turkije en daar in deze affaire nu de wrange vruchten van plukt. Maar critici van een verenigde EU grijpen de affaire aan om Merkel die de EU symboliseert aan te vallen zonder dat ze zich anders bekommeren om mensenrechten of vrijheden. Het is aan ons om deze soorten reacties goed te onderscheiden. In elk geval, hoe meer kritiek op Erdogan hoe beter. Hij spoort niet.

Schmähkritik met Jan Böhmermann. De lange tenen van Erdogan reiken tot in Duitsland

De Turkse president Erdogan voelt zich beledigd door het gedicht ‘Schmähkritik’ van de Duitse satiricus Jan Böhmermann waarin hij onder meer wordt uitgemaakt voor geitenneuker. Twaalf jaar na Theo van Gogh. Omroep ZDF heeft het satirische hekelgedicht van Böhmermann geblokkeerd op sociale media. Het werd door de maker uitdrukkelijk gepresenteerd als het opzoeken van de grens aan de satire. Onder het mom ‘Wat ook niet kan is’ …’ Vanwege de vrijheid van meningsuiting gelden hoge eisen voor de inperking van Schmähkritik.

De Turkse regering zet de Duitse regering onder druk om Böhmermann aan te pakken, en mogelijk uit te leveren. Dat roept weer reacties op in de Duitse samenleving die wijzen op het belang van de vrijheid van meningsuiting. Publicist Henryk M. Broder brengt de kwestie terug tot de despoot Erdogan die het verdient om beledigd te worden. Hij vraagt zich af als Recep Erdogan die politici van de oppositie in de gevangenis gooit, demonstranten in elkaar laat slaan en krantenredacties laat bezetten niet beledigd mag worden wie er in hemelsnaam dan wel beledigd mag worden. Broder meent dat politici tegen een stootje moeten kunnen en zich niet te snel beledigd moeten voelen. Waarom juist Erdogan zich zo beledigd voelt is de vraag.

Broder heeft gelijk. Een despoot met dictatoriale neigingen zoals Erdogan moet niet zeuren. Hij mag dan in eigen land de kritische pers aan banden hebben gelegd, maar het gaat ver om dat andere landen ook op te leggen. Doordat Erdogan zich op z’n tenen getrapt voelt wordt het omgekeerde bereikt van wat hij nastreeft. De kritiek op hem wordt niet tot zwijgen gebracht, maar krijgt extra aandacht. Erdogan bevestigt hiermee het beeld dat de satire van hem schetst. Eerst wordt hij bekritiseerd in satire, maar door zijn reactie bevestigt hij het beeld van een despoot die zijn eigen macht overschat en in zijn eigen leiderschapscultus gelooft.

Opvallend is dat Duitse media het voortouw nemen in de satire tegen Erdogan en hun pijlen op hem richten. Waarom niet op de Russische president Putin of andere autoritaire leiders in  ‘foute‘ landen? De verklaring zit ‘m in de vluchtelingencrisis waarin kanselier Merkel concessies deed aan Erdogan. Die zijn bij een deel van de Duitse bevolking slecht gevallen. Zowel bij recht-nationalisten die niets van de EU of islam moeten hebben als bij mensenrechtenactivisten die het onethisch vinden om een deal te sluiten met een despoot die een loopje neemt met de rechtsstaat. Daarnaast is Erdogan het prototype van een Ottomaanse heerser die zich beroept op zijn eer en zich zo in de ogen van West-Europeanen belachelijk maakt en aanstelt. Omdat hij geen militaire bedreiging vormt en heerlijk voorspelbaar reageert wordt hij zo in Duitsland een makkelijk doelwit voor satire.

Duitse president Gauck kwaad op spionage VS. Wat doet Merkel?

Duitsland lijkt in rep en roer door een spionage-affaire. De Amerikaanse overheid heeft een medewerker van de Duitse geheime dienst BND geworven en geheime informatie van hem gekocht. Het is tussen bevriende landen taboe om informanten bij elkaars geheime diensten te plaatsen. De Duitse Bundespresident Joachim Gauck reageert verontwaardigd in een interview voor het ZDF. Hij vindt dat nu de maat vol is: ’jetzt reicht’s’.

De gevestigde politieke partijen reageerden het afgelopen jaar herhaaldelijk verontwaardigd op de spionage van kanselier Merkel en mensen in haar omgeving door de Amerikanen. Zie hier, hier, hier en hier. Maar ze beten op geen enkel moment door. Klokkenluider Thomas Drake noemde afgelopen week voor een onderzoekscommissie van de Bundestag de Duitse geheime dienst BND een aanhangsel, (‘Wurmfortsatz’) van de NSA. De video zegt dat allen wachten op een reactie uit Washington. Maar de reactie van de Duitse regering lijkt belangrijker. Kanselier Merkel moet zich langzamerhand zorgen gaan maken over de beeldvorming. Vraag is of ze het zich om binnenlandse redenen nogmaals kan veroorloven zo afwachtend en vriendelijk tegenover de VS te reageren als afgelopen jaar. Ze wordt er zelfs van beticht een NSA-spion (‘Spitzel’) te zijn.

Oranjegekte is democratische beweging van onderop. Dus top

Als voetbal de belangrijkste bijzaak van het leven is, dan is Oranjegekte het vrolijkste nationalisme. Het staat haaks op het officiële nationalisme en verzwakt dat. Oranjegekte is een democratische beweging. Die van onderop komt en niet van bovenaf zoals dat plechtige gedoe met staatshoofd, driekleur, volkslied, leger, kerkklokken en politiek. Dat toont plechtig en saai. Zo niet van deze tijd. Dat plechtige nationalisme wordt weliswaar geaccepteerd omdat het aan de volksaard raakt, de nationale identiteit vormt en uit de vaderlandse geschiedenis voortkomt. Maar het leeft niet. Daarentegen is de Oranjegekte levend. Het grote voordeel ervan is dat het zichzelf niet serieus neemt en van voorbijgaande aard is. Het is geen middel van het establishment om de eigen macht te consolideren. Hoogstens dient het de verkoop van Oranje gebak, kleding of mutsen. Bij een nederlaag van het nationale voetbalelftal verdwijnt de Oranjegekte weer even snel als deze gekomen is.

Advies aan allen, ook voetbalhaters die in een groter dorp of stad wonen. Ga komende woensdag voor de halve finale tegen Argentinië rond 20.45 uur de straat op en voel de Oranjegekte. Proef het fenomeen en voel de zindering. Zie de gekte, voel de spanning en besef de anarchistische kant van de Oranjegekte. Het stuurt het nationalisme van God, Vaderland en koninklijk Oranje met vakantie. Dat maakt Oranjegekte voor velen aantrekkelijk. Omdat het nergens over lijkt te gaan, maar wel even zicht geeft op een parallelle samenleving.

Foto: Oranjegekte?

Documentaire ZDF over NSA, Snowden en spionage van burgers

De documentaire ‘Verschwörung gegen die Freiheit’ is een productie van ZDF in samenwerking met het Amerikaanse Frontline WGBH. De laatste voorziet in interviews met onder meer NSA-klokkenluider Thomas Drake, Washington Post-journalist Barton Gellman, Glenn Greenwald en andere Amerikaanse betrokkenen. Het werd dinsdag en woensdag uitgezonden. Het ZDF geeft een overzicht en licht toe hoe de massale spionage van burgers in het geheim door politieke manipulatie tot stand is gekomen. Buiten de nationale parlementen om. En hoe het toezicht van de nationale parlementen op de werking van de veiligheidsdiensten tot op de dag van vandaag nog steeds ontbreekt. Zeker waar het de NSA, de Britse GCHQ en de Duitse BND betreft. Zo wordt het verhaal over de massale spionage van burgers een verhaal over de falende werking van de politiek.

In een nagesprek op ZDF’s Markus Lanz met onder meer programmmaker Elmar Theveßen vraagt de Nederlandse-Duitse cabaretier Philip Simon (29’50’’) waarom de mensen niet voor Edward Snowden de barricade opgaan. Daarop is geen eenduidig antwoord mogelijk, maar merkwaardig is het volgens velen wel.