Gerasimov wordt veldcommandant in Oekraïne

Het rommelt in de militaire leiding van de Russische Federatie. De verantwoordelijke commandant voor Oekraïne generaal Sergey Surovikin wordt opgevolgd door generaal Valeri Gerasimov, de chef van de Russische generale staf.

Dat is voor beide generaals een degradatie. Ondanks de ruime middelen van het tweede leger ter wereld lijkt geen enkele Russische generaal in Oekraïne een doorbraak te kunnen forceren.

De Russische Federatie heeft zich in een oorlog begeven die het niet kan winnen. In de oorlog van de Russische Federatie tegen Oekraïne die al sinds 2014 woedt maar in februari 2022 door een grootschalige invasie van Russische troepen werd uitgebreid, maakt het Kremlin strategische fouten waar Carl von Clausewitz in zijn publicaties 200 jaar geleden al op heeft gewezen.

Zo staat het hele Russische volk niet achter de oorlog, maar wordt die steun met dwang en propaganda afgedwongen, is de invasie in februari 2022 met te weinig overmacht uitgevoerd en is het conflict geen geïsoleerd conflict tussen twee partijen, maar mengen derde partijen zich er in. Het Westen staat nu op het punt om Oekraïne van Duitse tanks te voorzien.

Bellingcat’s Christo Grozev gaat in op de onderdrukking van de Russische oppositie en de vergiftiging van Alexei Navalny en zijn naaste betrokkenen door Russische veiligheidsdiensten.

Grozev meent ook dat president Poetin met de benoeming van Gerasimov de kant van het militaire establishment kiest tegen Wagner-chef Jevgeny Prigozhin die continu ageert tegen de minister van Defensie Shoigu en chef van de generale staf Gerasimov. Hij claimt met zijn troepen in Oost-Oekraïne een succesvol offensief bij Bakhmut te voeren dat al maanden aan de gang is.

Wagner heeft in gevangenissen gedetineerden geworven die nu bij Bakmut de dood in worden gedreven, maar het zet ook goed getrainde en uitgeruste troepen in die moeten doen wat de troepen van het Russische leger niet lukt. Namelijk gebied veroveren op de Oekraïners.

De Russisch-Oekraïense oorlog wordt op verschillende fronten gevoerd

Dit is een typische westerse video over de Russisch-Oekraïense oorlog (2014 – …) die nu al zo lang duurt. De zogenaamde ‘informatie-ruimte’ en de ‘cyberruimte’ waar de Britse geïnterviewde oud-militair naar verwijst zijn onlosmakelijk verbonden met de militaire strijd. Ze zijn niet los te zien van elkaar en lopen in elkaar over.

Wat moeten we nog toevoegen aan de militaire strijd? De Oekraïense krijgsmacht claimt de zuidelijke havenstad Kherson in november 2022 te zullen terugveroveren. Het verloop van die strijd ontwikkelt zich langzaam, maar gestaag in het voordeel van Oekraïne. De inname door het Oekraïense leger zal een grote publicitaire en militaire domper voor Poetin zijn.

Complicaties zijn de dreiging met tactische kernwapens door Poetin en het opblazen van een dam door het Russische leger zodat een watervloed vele dorpen en steden (ook Kherson) zal overspoelen. Gezien de focus van de Russische krijgsmacht op civiele doelen is een gecreëerde watersnood geen ondenkbaar scenario. In de publiciteit zal het een afleiding voor die mogelijke Russische nederlaag zijn. Het aangebroken modderseizoen en het komende strenge winterweer zullen naar verwachting de strijd temperen.

Verwijzingen naar Poetins vermeend slechte gezondheid horen bij het spel in de informatie- ruimte. De geruchten dat hij Parkinson of een andere ziekte heeft zijn niet nieuw en worden periodiek afgestoft. Het idee is dat ze de tegenstander verzwakken.

Ook geluiden over een machtsstrijd in het Kremlin zijn niet van de lucht. Wanneer treedt Poetin af of wordt hij door een paleisrevolutie aan de kant geschoven? Dat is ouderwetse Kremlinologie. Topgeneraals zijn ontslagen en would-be generaals als Kadyrov en Prigozjin (Wagner) lopen zich warm om hun politieke positie te verbeteren.

Opvallend was een bericht op sociale media waarin Prigozjin de Oekraïnse president Zelensky voor Russische begrippen positief omschrijft. Via een tweet van Dmitri (@wartranslated). Voor de duidelijkheid, Oekraïne heeft bij wet bepaald dat er met Poetin niet wordt onderhandeld. Met wie wel? Er wordt al volop voorgesorteerd terwijl de oorlog voortduurt:

Oppervlakkig artikel met foute kop over Wagner Groep roept opnieuw vragen op over journalistieke kwaliteit AD

Schermafbeelding van deel artikelEx-militair van Poetins beruchte privéleger praat voor het eerst: ‘Geld is de enige motivatie’ in het AD, 7 oktober 2022.

Weer een foute kop van AD’s eindredactie. Het is een structureel probleem dat het AD blijkbaar niet onder de knie krijgt. Eindredacteuren bij AD die koppen maken geven de indruk dat ze vaak niet weten waarover ze praten. Ze geven misleidende informatie die daarna niet wordt gecorrigeerd in de kwaliteitscontrole van de eigen journalistiek. Dat is zorgelijk. Maar ze kunnen ook misleid worden door een ondermaatse tekst waarbij ze een kop moeten maken.

Deze foute kop is er een in een reeks van foute koppen. In het commentaarFoute kop in AD roept vragen op over kwaliteit van journalistiek en nazorg‘ van 9 september 2022 concludeerde ik: ‘Het AD kent blijkbaar geen afdeling nazorg en controle achteraf op de inhoud van de eigen krant. Dat geeft te denken over de bedrijfsvoering en de gekozen prioriteiten van het AD.

In de tekst staat dat Marat Gabidullin voor het eerst met de Amerikaanse media praat. De kop maakt er iets anders van, namelijk dat hij voor het eerst praat. Dat is aantoonbare onzin. Marat Gabidullin praat niet voor het eerst tegen media. Zo praatte hij afgelopen juli 2022 in de door het Duitse ZDF uitgezonden documentairePutins Schattenarmee – Die Gruppe Wagner; Oligarchen, Söldner, Kriege‘. Op YouTube zijn tientallen fragmenten te vinden van Gabidullin in gesprek met Franse en Italiaanse media. Hij is uitgeweken en zoekt asiel in Europa.

Daarnaast heeft Gabudillin in zijn boek dat in de Duitse versie de titel ‘WAGNER – Putins geheime Armee; Ein Insiderbericht | Russlands brutale Schattenarmee und seine Söldner‘ heeft gekregen voluit gepraat over dit onderwerp. In mei 2022 verschenen een Italiaanse en Franse vertaling van dit boek.

Omslag van ebook ‘Io, comandante di Wagner;Una testimonianza unica sull’armata segreta di Putin‘ door Marat Gabidullin. Op 11 mei 2022 verschenen in een Italiaanse versie..

De kop in het AD zegt ook dat de Wagner groep ‘Poetins beruchte privéleger‘ is. Dat valt te betwijfelen. Ook de tekst zelf mist de kwaliteit die men van een nieuwsmedium als het AD zou verwachten. De journalisten vatten vooral wat westerse bronnen samen en brouwen daar hun artikel van.

Wat is een privéleger? Wordt het uit Poetins eigen zak betaald en heeft het een functie die direct afgeleid wordt uit Poetins bestaan? Nee. De Wagner Groep is geen privéleger, maar een regulier onderdeel van de krijgsmacht van de Russische Federatie. Zoals het ZDF het in een aankondiging zegt: ‘Die Wagner-Gruppe ist weltweit im Einsatz und kämpft im Auftrag der russischen Regierung.

In een autoritair land als de Russische Federatie dat centraal geleid wordt en elk afwijkend, autonoom geluid dat zich aan de centrale regering onttrekt de kop wordt ingedrukt is geen ruimte voor een privéleger. Ook niet als dat van Poetin is. De Wagner Groep opereert trouwens vooral in Afrika en behaalt daar winst die teruggeploegd wordt naar de Russische oorlogsvoering in de Russo-Oekraïense oorlog.

Het is een misverstand dat het AD van andere media overneemt dat Jevgeni Prigozin in 2014 de oprichter van de Wagner Groep was. Dat is de voormalige Russische luitenant-kolonel Dmitri Utkin die aan inlichtingendienst GRU verbonden is. En nog steeds omdat de wetmatigheid is dat KGB’ers en andere werknemers van Russische geheime diensten altijd aan de organisatie verbonden blijven waar ze hun carrière begonnen. Samen zitten ze tot hun nek in corrupte handel. Ook als ze elders werken. Tenzij ze uitwijken naar het Westen. Via Utkin is de Wagner Groep verbonden aan de GRU.

Prigozin is een romantische afleiding om de connectie met de geheime dienst te verhullen. Hij is geparachuteerd. Een analist zegt daarover: ‘This narrative of Prigozhin as the trusted Kremlin insider behind the Wagner Group may add up in some respects, but it also tends to obscure the deeper web of relationships and networks that extends far beyond Prighozin.’ 

Dat Prigozin afgelopen weken naar buiten trad met de bekentenis verbonden te zijn aan de Wagner Groep was onlogisch. Het had een belletje moeten doen rinkelen. Als hij werkelijk de leider, geldschieter en ‘beschermer’ is die alle touwtjes van de Wagner Groep in handen heeft, waarom zou hij dat publiekelijk maken? De bekentenis had de opzet om media op het verkeerde been te zetten en verdere vragen af te kappen over ontstaan en intern-Russische contacten van de Wagner Groep.

Prigozjn is het individuele Hollywoodachtige front die als afleidende zetbaas door de Russische regering naar voren is geschoven. Feitelijk heeft hij niet de macht over de Wagner Groep. Die ligt elders in de Russische veiligheidsdiensten. Het AD denkt in dit artikel kritisch te zijn, maar beseft niet dat het de talking points van het Kremlin napraat. Zo klinkt journalistiek die onvoldoende nadenkt.